Gedrag en cultuur in compliancemanagementsystemen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gedrag en cultuur in compliancemanagementsystemen"

Transcriptie

1 in compliancemanagementsystemen Steeds vaker zijn in de media verhalen te lezen over organisaties die non-compliant zijn en dus niet voldoen aan de eisen die door middel van wetgeving door de overheid aan hen worden gesteld en aan de eisen van andere stakeholders, bijvoorbeeld klanten. Door de opkomst van sociale media worden deze verhalen sneller verspreid en door meer mensen gelezen dan voorheen. Om organisaties te ondersteunen in het managen van compliance is in 2014 de internationale norm ISO managementsystemen - Richtlijnen gepubliceerd. Deze norm gaat uitvoerig in op het managementsysteem en de bijhorende procedures, maar gedrag en blijven relatief onderbelicht. Om die reden is er een onderzoek uitgevoerd naar hoe gedrag en gemanaged kunnen worden en hoe deze managementactiviteiten vervolgens gecombineerd kunnen worden met in de norm beschreven systeemelementen, om zodoende het niveau van compliance te waarborgen of te verhogen. In dit artikel worden de resultaten van het onderzoek gepresenteerd. Jurrian Mulder, stagiair bij NEN, student Master Global Business & Sustainability (RSM) Hoe ontstaat gedrag? Voordat de uitkomsten van dit onderzoek besproken kunnen worden, moet eerst duidelijk zijn wat gedrag en precies betekenen en waarom deze van belang zijn voor het managen en daadwerkelijk bereiken van compliance. Gedrag is datgene wat we doen om een bepaald doel te bereiken. Ajzen (2002) beschrijft dat gedrag voortkomt uit drie overwegingen: de consequenties van het gedrag, de verwachtingen van anderen en de eigen capaciteiten om het gedrag uit te voeren. Op basis van deze overwegingen ontstaat een bepaalde intentie om dit gedrag wel of niet te tonen. Of dit gedrag ook daadwerkelijk wordt getoond is vervolgens afhankelijk van de sociale omgeving. Deze sociale omgeving wordt gevormd door de : de combinatie van normen, waarden, aannames en symbolen die bepalen hoe een organisatie te werk gaat (Barney, 1986). Vanuit de definities kan de relatie tussen gedrag en worden afgeleid: de creëert de grenzen voor welk gedrag wel of niet vertoond kan worden in de organisatie. De relatie tussen gedrag en wordt weergegeven in figuur 1. Non-compliance wordt bijvoorbeeld niet veroorzaakt doordat een afsluiter gaat lekken, maar omdat die na een onderhoudsbeurt te gehaast is dichtgedraaid en niet gecontroleerd is, omdat men weer snel operationeel wil zijn. Het gaat er dus om of processen zo worden uitgevoerd dat de aandacht is gericht op compliance. zijn essentieel voor het waarborgen of verhogen van het niveau van compliance, want zonder de juiste en het bijhorende gedrag zal een compliancemanagementsysteem niet effectief zijn. Hoe kan gedrag gemanaged worden? Een organisatie heeft managers met ethisch leiderschap nodig om te zorgen dat er compliant gedrag vertoond wordt in de organisatie. Ethisch leiderschap betekent dat managers zich moreel gedragen, maar ook anderen inspireren om zich moreel te gedragen door hun voorbeeldgedrag. Deze managers zijn empathisch, integer, rolmodellen en houden rekening met de consequenties van hun gedrag. Figuur 1 - Theory of planned behaviour (Ajzen, 2002) en de invloed van Om compliant gedrag te stimuleren kunnen deze managers gebruik maken van zowel de formele als de informele netwerken die zich in de organisatie bevinden. Binnen deze netwerken moeten de doelen met betrekking tot compliance verspreid worden, waarbij het vooral van belang is om aan 8

2 Gehanteerde definities : de mate waarin een organisatie relevante wetten, regels en aanvullende eisen van zowel stakeholders als organisatie zelf respecteert; management: al de activiteiten die worden uitgevoerd binnen een organisatie om het niveau van compliance te waarborgen of verhogen; Gedrag: de acties die worden uitgevoerd door medewerkers, gebaseerd op hun motivatie en intentie; Cultuur: de combinatie van normen, waarden, aannames en symbolen die bepalen hoe een organisatie opereert; te geven wat de rol van iedere medewerker is in het bereiken van deze doelen en welk gedrag bij deze rol hoort. Dit is noodzakelijk, omdat een medewerker nooit de juiste beslissing kan nemen zonder de juiste informatie. Deze informatie, ook over het nemen van de juiste beslissingen, kan bijvoorbeeld worden verspreid door gebruik te maken van trainingen. Wanneer een medewerker non-compliant gedrag vertoond, moet de manager hem hierop aanspreken. Hierbij is het belangrijk om te beseffen dat non-compliant gedrag niet altijd de schuld is van de medewerker, maar dat dit ook aan foutieve systemen of processen kan liggen. Wanneer dit laatste het geval is, moeten de systemen of processen heringericht worden. Een manager moet een medewerker corrigeren als het non-compliant gedrag wel de schuld is van deze medewerker. Andersom moet compliant gedrag ook beloond worden. Zowel het straffen als belonen van gedrag moet eerlijk en consequent gebeuren. Aanpak van het onderzoek Het besproken onderzoek is tegelijk de scriptie voor mijn master Global Business & Sustainability aan de RSM. Voor dit onderzoek heb ik zeventien interviews gehad met vertegenwoordigers van diverse bedrijven: van bouwbedrijven tot verzekeraars en van speelgoedimporteurs tot olieterminals. De resultaten van deze interviews heb ik gecodeerd, samengevoegd en samengevat. Door deze samenvattingen heb ik een goed overzicht van wat de best-practices zijn op het gebied van het managen van gedrag en in relatie tot compliance. Dit overzicht heb ik vervolgens gecombineerd met de theorie. De resultaten hiervan zijn in dit artikel beschreven. Hoe kan gemanaged worden? Voor het managen van de zijn zeven activiteiten van belang. Deze activiteiten zijn geformuleerd door de schrijver van de column in deze nieuwsbrief: Muel Kaptein. Ze zijn gebaseerd op onderzoek van 150 casestudies bij bedrijven waar non-compliant gedrag plaatsvond. De activiteiten zijn hieronder beschreven: 1. Het verschaffen van helderheid aan medewerkers over welk gedrag gewenst is. Hierbij is het van belang dat op individueel niveau duidelijk is wat dit gedrag is en wat dit betekent voor het werk van de medewerker. 2. Het tonen van voorbeeldgedrag om de compliance gerelateerde doelen met woord en daad te bevestigen. Directe managers kunnen dit voorbeeldgedrag tonen door zelf compliant te handelen en door voorbeelden te maken van anderen die geen, of juist wel, compliant gedrag vertonen. Managers op hogere niveaus kunnen dit voorbeeldgedrag tonen door waarde te hechten aan compliance gerelateerde doelen en door bronnen beschikbaar te stellen. 3. Het zorgen dat organisatiedoelen te behalen zijn, zonder dat compliance gerelateerde doelen in gevaar komen. Managers kunnen hiervoor zorgen door organisatiedoelen zo te formuleren dat ze niet conflicteren met compliance gerelateerde doelen en door medewerkers te ondersteunen in dilemma s. 4. Het stimuleren van de uitvoerbaarheid van compliant gedrag. Hiervoor moeten compliance gerelateerde taken gedelegeerd worden aan medewerkers, die voldoende kennis en vaardigheden hebben om deze taken daadwerkelijk uit te voeren. 5. Het creëren van transparantie, hetgeen betekent dat een manager laat zien wat het gevolg is van gedrag met betrekking tot het behalen van compliance gerelateerde doelen. Managers kunnen transparantie stimuleren door te communiceren over de doelen en door het vieren van successen met betrekking tot deze doelen. 6. Het bespreekbaar maken van compliance gerelateerde onderwerpen. Een manager kan hiervoor zorgen door te luisteren naar medewerkers en veranderingen door te voeren op basis van hun opmerkingen. Vervolgens dienen deze veranderingen te worden ingevoerd in overleg met de betrokken medewerkers. 7. Het straffen en belonen van respectievelijk non-compliant en compliant gedrag. Belangrijk is dat de manier van KAMNieuwsbrief 2 /

3 belonen of straffen aansluit bij de intrinsieke motivatie van medewerkers en dat dit op een eerlijke en consequente manier gebeurt. Als de directie niet het goede voorbeeld geeft dan kun je eigenlijk al niets meer. Het managen van gedrag en het managen van komen met elkaar overeen. Dit komt omdat in een juiste het gedrag van managers wordt gevormd door de, terwijl andersom hun gedrag ook de versterkt. Hieruit kan worden afgeleid dat de zal veranderen als gedragsmanagement consequent wordt toegepast, maar dat dit moeilijk kan zijn, omdat compliant gedrag in eerste instantie tegen de heersende ingaat. Het is daarom van belang dat managers hun aanpak en gedrag afstemmen op de die op dat moment in de organisatie aanwezig is. Wanneer een organisatie een met een laag niveau van compliance heeft, is het van belang om veranderingsmanagement toe te passen: de directie moet een nieuwe koers bepalen en deze toepassen in de organisatie. In deze fase is het van belang om duidelijk te formuleren wat de compliance gerelateerde doelen zijn en welk gedrag en welke nodig zijn om deze doelen te behalen. Wanneer de van een hoger niveau is met betrekking tot compliance, kan een organisatie gebruik maken van consequentiemanagement. Op dit niveau is namelijk duidelijk wat de doelen zijn en wie welke verplichtingen heeft met betrekking tot compliance en kunnen medewerkers dus bestraft of beloond worden op basis van het wel of niet voldoen aan deze verplichtingen. Op het moment dat de organisatie een heeft met een hoog niveau Thema s Helderheid Voorbeeld- Haalbaarheid Uitvoer- Transparantie Bespreek- Handhaving Eisen ISO gedrag baarheid baarheid Context van de Stakeholder eisen organisatie en wensen Leiderschap, Rollen, verant- Rollen, verantwoor- Leiderschap beleid Rollen, verantwoordelijkheid Leiderschap woordelijkheid, bevoegdheid Rol management delijkheid, bevoegdheid Planning doelstellingen Ondersteuning Heldere set waarden Communicatie Rol directie Compententie, Bewustzijn Uitvoering Duidelijke procedures Evaluatie van de prestaties rapportages Bronnen feedback Afwijkingen Verbetering Escalatie bij Correctie en non-compliance corrigerende acties Figuur 2 - Koppeling van het managen van gedrag en aan de eisen van ISO en de elementen van de HLS 10

4 met betrekking tot compliance, kunnen medewerkers actief betrokken worden bij compliancemanagement. Op dit niveau zullen medewerkers namelijk intrinsiek gemotiveerd zijn om compliance gerelateerde doelen te behalen. De medewerkers kunnen binnen hun verantwoordelijkheidsgebied dan zelf de compliance gerelateerde doelen bepalen en formuleren welk gedrag en welke nodig zijn om deze doelen te behalen. Ook de beoordelingscriteria kunnen dan door de medewerkers bepaald worden. Wat we wel stimuleren is wel als je ergens mee zit, met een dilemma, dat je erover mag praten, of het nou heel erg werk-gerelateerd is of niet, dat maakt niet uit. Hoe kunnen gedrag en worden geïntegreerd in ISO 19600? Het systeem dat gebruikt wordt in ISO is gebaseerd op de zogenaamde High Level Structure: dit is de structuur die in alle managementsysteemnormen van ISO wordt gebruikt. De beschreven managementactiviteiten zijn direct te koppelen aan de elementen die gebruikt worden in deze structuur, dit onderzoek is dus ook relevant voor andere normen die gebruik maken van de HLS, zoals te zien is in figuur 2. Volgens ISO dienen organisaties voor de formulering van het compliancebeleid eerst interne en externe issues en de wensen van stakeholders te identificeren en deze te combineren met de governanceprincipes. Bij de interne issues kan de organisatie de organisatie bestuderen. Ook kunnen medewerkers worden gestimuleerd om interne en externe issues, stakeholders en hun eisen en verwachtingen te identificeren en te rapporteren, door ze hiervoor de mogelijkheden en de tijd te geven. De governanceprincipes moeten geformuleerd worden: op een laag niveau van door het topmanagement en op een hoog niveau van door de medewerkers hierbij te betrekken. Het compliancebeleid laat zien welke eisen en wensen van stakeholders van belang zijn voor het realiseren van de doelen van de organisatie en verschaft daardoor helderheid van de compliance gerelateerde doelen en complianceverplichtingen. De effectiviteit van dit beleid kan worden vergroot door hierin ook het gewenste gedrag en de gewenste vast te leggen. Bij een laag niveau van compliance zal de directie hierin het voortouw moeten nemen en bij een hoger niveau van compliance kunnen de medewerkers hierbij betrokken worden. Onder de beschrijving van het gewenste gedrag valt ook een omschrijving van het gewenste ethische leiderschap. Ten slotte moet voldoende kennis worden gedeeld met medewerkers, zodat deze issues en complianceverplichtingen herkennen en de juiste beslissingen nemen; deze kennis kan worden gedeeld door trainingen en door communicatie van managers. Om het nemen van de juiste beslissingen verder te ondersteunen, dienen managers dit te belonen; omgekeerd moeten medewerkers worden gecorrigeerd als ze verkeerde beslissingen nemen, uiteraard na grondige analyse van de achtergrond van deze beslissingen. Voor de uitvoering van het compliancebeleid moeten medewerkers verantwoordelijk gemaakt worden voor verschillende delen hiervan. Vervolgens dient te worden gecontro- KAMNieuwsbrief 2 /

5 Figuur 3 - Sturing op en gedrag bij het cyclische verbeterproces van compliance-management volgens ISO leerd hoe de uitvoering daadwerkelijk verloopt. Omdat de bepaalt welk gedrag mogelijk is in de organisatie, is het managen van de in deze fase van groot belang: het compliancebeleid zal beter worden uitgevoerd, als de hiermee overeenkomt. Om de cirkel in de structuur rond te maken, moeten tijdens de uitvoering issues gemeld en verwerkt worden. Hierdoor zal het systeem steeds sterker worden. Dit cyclische proces van verbetering van compliancemanagement volgens ISO is weergegeven in figuur 3. Conclusies In dit artikel is toegelicht hoe het managen van gedrag en kan bijdragen aan het waarborgen of verhogen van compliance in organisaties. Deze managementactiviteiten kunnen ook breder worden toegepast in managementsystemen die te maken hebben met mensen en hun gedrag; vooral als de normen daarvoor gebaseerd zijn op de HLS. Het integreren van gedrag en zorgt ervoor dat de normen echt worden toegepast in de dagelijkse praktijk, wat de effectiviteit van de managementsystemen en de betrokkenheid van leidinggevenden en medewerkers daarbij vergroot. De resultaten van dit onderzoek zullen verder gebruikt worden om een Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR) voor gedrag en in compliancemanagement te ontwikkelen. Meer informatie Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met Jurrian Mulder (jurrianmulder@hotmail.com) en/of Dick Hortensius, telefoon (015) , dick.hortensius@nen.nl. Bronnen Ajzen, I. (2002), Perceived Behavioral Control, Self-Efficacy, Locus of Control, and the Theory of Planned Behavior. Journal of Applied Social Psychology, 32(4), Barney, J. (1986), Organizational Culture: Can It Be a Source of Sustained Competitive Advantage? Academy of Management Review, 11(3),

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij De essentie van de nieuwe ISO s Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij 1 Waar ik het over ga hebben De uitdaging en de oplossing De HLS voor iedereen De HLS voor wie het wil Waar we staan en wat er

Nadere informatie

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt ISO9001:2015, in vogelvlucht Door Tjarko Vrugt 18-11-2015 - Qemc - Tjarko Vrugt Bron: NEN - Delft 2 DE NIEUWE NEN EN ISO 9001 : 2015 Deze presentatie beperkt zich tot de essentie Sktb besteed in 2016

Nadere informatie

De nieuwe ISO-45001, een introductie

De nieuwe ISO-45001, een introductie De nieuwe ISO-45001, een introductie Henk Kwakernaak, voorzitter Nederlandse normcommissie Directeur KWA Standards and Regulations 1 ISO 45001 Managementsysteem voor Gezond & Veilig Werken Korte introductie

Nadere informatie

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen! De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM- alleen! Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Wat kunt u verwachten? Ontwikkelingen systeemnormen Plug-in

Nadere informatie

De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000

De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000 De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000 26 september 2018 Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl Welke onderwerpen kunt u

Nadere informatie

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?!

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?! De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?! Stichting QualityMasters Nieuwland Parc 157 3351 LJ Papendrecht 078-3030060 info@qualitymasters.com www.qualitymasters.com 02-2015 Inhoud Inleiding pagina 3 Van Oud naar

Nadere informatie

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016 Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013 Grafimedia en Creatieve Industrie Versie: augustus 2016 Uitgave van de branche (SCGM) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 INLEIDING... 4 1. ONDERWERP EN

Nadere informatie

ISO en andere managementsysteemnormen

ISO en andere managementsysteemnormen ISO 45001 en andere managementsysteemnormen De impact van de nieuwe ISO 45001 17 april 2018 Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl Welke onderwerpen

Nadere informatie

Hoe helpt ISO 19600 uw compliancy te borgen en te verbeteren? Dick Hortensius, NEN Milieu&Maatschappij 31 mei 2016

Hoe helpt ISO 19600 uw compliancy te borgen en te verbeteren? Dick Hortensius, NEN Milieu&Maatschappij 31 mei 2016 Hoe helpt ISO 19600 uw compliancy te borgen en te verbeteren? Dick Hortensius, NEN Milieu&Maatschappij 31 mei 2016 overheid industrie vakbonden consumenten NGO s Missie: Wij zij hèt kennisnetwerk op gebied

Nadere informatie

NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen

NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen Dick Hortensius NEN Milieu&maatschappij Herziening NTA 8620 1 Inhoud Aanleiding en aanpak herziening NTA Belangrijkste aandachtspunten Afstemming

Nadere informatie

Beschrijving van de generieke norm: ISO 9001:2015. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Beschrijving van de generieke norm: ISO 9001:2015. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016 Beschrijving van de generieke norm: ISO 9001:2015 Grafimedia en Creatieve Industrie Versie: augustus 2016 Uitgave van de branche (SCGM) Dit is een uitgave van de SCGM. 2017, Branche, Boeingavenue 2017,

Nadere informatie

Hoezo dé nieuwe ISO-normen?

Hoezo dé nieuwe ISO-normen? De nieuwe ISO-normen Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Hoezo dé nieuwe ISO-normen? 2 1 De cijfers voor Nederland (eind 2013) Norm Aantal

Nadere informatie

De nieuwe Nederlandse Technische Afspraak 8620 NTA 8620. Mareille Konijn 4 juni 2015

De nieuwe Nederlandse Technische Afspraak 8620 NTA 8620. Mareille Konijn 4 juni 2015 De nieuwe Nederlandse Technische Afspraak 8620 NTA 8620 Mareille Konijn Voorstellen Mareille Konijn Lid van de NEN-werkgroep NTA8620 Senior HSE consultant Industry, Energy & Mining T: 088 348 21 95 M:

Nadere informatie

NTA 8620 versus ISO-systemen. Mareille Konijn 20 april 2015

NTA 8620 versus ISO-systemen. Mareille Konijn 20 april 2015 NTA 8620 versus ISO-systemen Mareille Konijn Voorstellen Mareille Konijn Lid van de NEN-werkgroep Senior HSE consultant Industry, Energy & Mining T: 088 348 21 95 M: 06 50 21 34 27 mareille.konijn@rhdhv.com

Nadere informatie

Veranderingen ISO 9001

Veranderingen ISO 9001 Veranderingen ISO 9001 De herziening van ISO 9001:2015 introduceert een nieuwe structuur met 10 hoofdstukken en veel nieuwe eisen en termen. Gebruikers van de norm moeten er dus rekening mee houden dat

Nadere informatie

Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties

Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties Het gaat om de volgende zeven verandercompetenties. De competenties worden eerst toegelicht en vervolgens in een vragenlijst verwerkt. Veranderkundige

Nadere informatie

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 The world has changed, a revision was needed Alumni-event, Milieu- en preventiemanagement Joerdi Roels, 20-10-2016 Hoeveel officiële ISO certificaten zijn er wereldwijd uitgereikt

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

Wie ben ik? WHY: Definitie audit. Effectief auditprogramma (opbouw) GoRisk. NEN Introductie-evenement ISO AUDITING IN BEWEGING

Wie ben ik? WHY: Definitie audit. Effectief auditprogramma (opbouw) GoRisk. NEN Introductie-evenement ISO AUDITING IN BEWEGING NEN Introductie-evenement ISO 19011 AUDITING IN BEWEGING Effectief Auditprogramma Edwin Martherus, GoRisk Beatrixgebouw Utrecht, 20 sept 2018 GoRisk Wie ben ik? Ø Technisch, bedrijfskundig, financieel

Nadere informatie

De nieuwe ISO-normen: evolutie of revolutie?

De nieuwe ISO-normen: evolutie of revolutie? De nieuwe ISO-normen: evolutie of revolutie? Een goede voorbereiding is het halve werk Wordt de overgang van ISO 9001:2008 naar ISO 9001:2015 voor u een evolutie of een revolutie? In 2000 hadden de wijzigingen

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... Inhoud INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing...

Nadere informatie

Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015

Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015 Walvis ConsultingGroep Brengt kwaliteit tot leven Voor kwaliteit van mens en organisatie Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015 Ronald Zwart Vennoot, senior consultant en auditor ronald.zwart@walviscg.nl

Nadere informatie

EFFECTIEF MANAGEN HET BEGRIJPEN VAN DE ORGANISATIE MOVE HARDER, BETTER, FASTER, STRONGER 31 OKTOBER 2013 DR. WOUTER TEN HAVE

EFFECTIEF MANAGEN HET BEGRIJPEN VAN DE ORGANISATIE MOVE HARDER, BETTER, FASTER, STRONGER 31 OKTOBER 2013 DR. WOUTER TEN HAVE EFFECTIEF MANAGEN HET BEGRIJPEN VAN DE ORGANISATIE MOVE HARDER, BETTER, FASTER, STRONGER 31 OKTOBER 2013 DR. WOUTER TEN HAVE 30 oktober 2013 2 19 april 2013 3 Veranderen is noodzakelijk om te overleven

Nadere informatie

In 10 stappen naar een managementsysteem

In 10 stappen naar een managementsysteem In 10 stappen naar een managementsysteem Luc Bortels Publisher HSE 9/2/2017 Luc Bortels Publisher Health, Safety & Environment bij Wolters Kluwer meer dan 25 jaar ervaring in het opzetten van systemen

Nadere informatie

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden. Training Feedback Feedback geven en ontvangen Feedback geven of ontvangen is voor veel mensen best lastig. Daardoor wordt het geven van feedback vaak vermeden: een gemiste kans. Constructieve feedback

Nadere informatie

COMMUNICEREN VANUIT JE KERN

COMMUNICEREN VANUIT JE KERN COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie

Nadere informatie

Hierbij informeren wij u graag over de introductie van de onlangs uitgebrachte 2015 versies van de NEN-EN-ISO 9001 en NEN-EN-ISO normen.

Hierbij informeren wij u graag over de introductie van de onlangs uitgebrachte 2015 versies van de NEN-EN-ISO 9001 en NEN-EN-ISO normen. Postbus 159 6700 AD Wageningen Nieuwe Kanaal 9C 6709 PA Wageningen Telefoon: (0317) 45 34 25 Fax: (0317) 41 26 10 E-mail: mail@skh.org Website: http:/www.skh.org K.v.K. Arnhem 09190347 Rabobank rek. nr.

Nadere informatie

Business Continuity Management conform ISO 22301

Business Continuity Management conform ISO 22301 Business Continuity Management conform ISO 22301 Onderzoek naar effecten op de prestaties van organisaties Business continuity management gaat over systematische aandacht voor de continuïteit van de onderneming,

Nadere informatie

beter leren, fijner werken, sneller groeien Performance Management workshop HR Live congres 28-10-2014 The Courseware Company Welkom!

beter leren, fijner werken, sneller groeien Performance Management workshop HR Live congres 28-10-2014 The Courseware Company Welkom! beter leren, fijner werken, sneller groeien Performance Management workshop HR Live congres 28-10-2014 The Courseware Company Welkom! Agenda Introductie Performance Management Stellingen Afsluiting Luciano

Nadere informatie

BENT U ER KLAAR VOOR?

BENT U ER KLAAR VOOR? ISO 9001:2015 EN ISO 14001:2015 HERZIENINGEN ZIJN IN AANTOCHT BENT U ER KLAAR VOOR? Move Forward with Confidence WAT IS NIEUW IN ISO 9001:2015 & ISO 14001:2015 MEER BUSINESS GEORIENTEERD KERNASPECTEN "LEIDERSCHAP

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42 INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op veiligheidsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 34

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 34 Inhoud INHOUD NAAR EEN MILIEUMANAGEMENTSYSTEEM GEBASEERD OP HET DRIELAGEN- EN VIERFASENMODEL. BESPRE- KING VAN MILIEUMANAGEMENTSYSTEMEN VOLGENS ISO 14001:2015... 11 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 13 1.1. Naar

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50 INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteitsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt van

Nadere informatie

Bent u 100% in Compliance?

Bent u 100% in Compliance? Themabijeenkomst TQC Bent u 100% in Compliance? 6 december 2011 KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Robin Sinke 21 december 2011-1 Doel van deze bijeenkomst het brede speelveld van Compliance de praktische invulling

Nadere informatie

EFFECT NIEUWE ISO-NORMEN MANAGEMENTSYSTEEM OP ISO 19011

EFFECT NIEUWE ISO-NORMEN MANAGEMENTSYSTEEM OP ISO 19011 EFFECT NIEUWE ISO-NORMEN MANAGEMENTSYSTEEM OP ISO 19011 Wat brengt het ons om de ISO 19011 aan te sluiten op de HLS? Koninklijke NEN - Delft 7 juli 2016 - ing. Edwin Martherus MSc UW INLEIDER 20 jaar gewacht

Nadere informatie

Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI)

Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI) Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI) Het zelfbeoordelingsformulier Het doel van deze evaluatie is om u te helpen bij het bepalen van de belangrijkste aandachtsvelden van uw leidinggevende

Nadere informatie

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen 4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied

Nadere informatie

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW)

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) Werkgroep Borging: Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) November 2013 Deze sheets bevatten achtergrondinformatie bij het plan Borging awareness

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk

De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk EMPLOYEE COMMUNICATION & ORGANIZATIONAL DIALOGUE DIALOOG De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk Stel je eens voor wat openheid en vertrouwen voor jouw team of organisatie

Nadere informatie

Training Persoonlijke effectiviteit

Training Persoonlijke effectiviteit Training Persoonlijke effectiviteit Persoonlijke effectiviteit: vergroot je invloed door slim te werken Niet harder, maar slimmer werken: zo vergroot je je persoonlijke effectiviteit. Door op een slimme

Nadere informatie

Het nieuwe plug-in model: interpretatie en certificatie

Het nieuwe plug-in model: interpretatie en certificatie Het nieuwe plug-in model: interpretatie en certificatie 1 Wat kunt u verwachten? De nieuwe aanpak van ISO normen voor managementsystemen Eerste ervaringen bij herziening ISO 14001 en ISO 9001 Betekenis

Nadere informatie

Workshop Stakeholder Engagement

Workshop Stakeholder Engagement Workshop Stakeholder Engagement Datum: dinsdag 14 februari 2017 Door: Barbra Eilers Voordat we beginnen Tata Steel Mobiele telefoon uit / stil Veiligheid Faciliteiten Training Stakeholder Engagement 2

Nadere informatie

Oefenexamen Middle Management B. module Teamcoaching

Oefenexamen Middle Management B. module Teamcoaching Oefenexamen Middle Management B module Teamcoaching Indicatie: u dient minimaal 7 van de 10 vragen goed te beantwoorden voor een voldoende. Vraag 1 Welke van de volgende omschrijvingen zijn van toepassing

Nadere informatie

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 Gedragseffecten in de (internal) audit-professie 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 1 Introductie John Bendermacher RA CIA 57 jaar Chief Audit Executive ABN AMRO Voorheen SNS REAAL,

Nadere informatie

Dashboard module Klachtenmanagement 2012

Dashboard module Klachtenmanagement 2012 Dashboard module Klachtenmanagement 0 Onderstaande beschrijving omvat een toelichting en de kenmerken die tot een hoge score leiden in de module Klachtenmanagement van het Klantbelang Dashboard. Dit is

Nadere informatie

Competency Check. Datum:

Competency Check. Datum: Competency Check Naam: Sample Candidate Datum: 08-08-2013 Over dit rapport: Dit rapport is op automatische wijze afgeleid van de resultaten van de vragenlijst welke door de heer Sample Candidate is ingevuld.

Nadere informatie

De nieuwe compliance norm ISO 19600 en risicomanagement Een praktijkvoorbeeld voor een license to operate. Arjan Donatz

De nieuwe compliance norm ISO 19600 en risicomanagement Een praktijkvoorbeeld voor een license to operate. Arjan Donatz De nieuwe compliance norm ISO 19600 en risicomanagement Een praktijkvoorbeeld voor een license to operate. Arjan Donatz Group Director, QHSE 11 September 2014. ABOUT US FTS Hofftrans Oil transportation

Nadere informatie

Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang

Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang Specificaties Onderwijsassistent Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang Training Kinderdagverblijf, BSO of basisschool Demonstratie Niveau: 4

Nadere informatie

VRAGENLIJST LERENDE ORGANISATIE (op basis van Nelson & Burns) 1

VRAGENLIJST LERENDE ORGANISATIE (op basis van Nelson & Burns) 1 VRAGENLIJST LERENDE ORGANISATIE (op basis van Nelson & Burns) 1 Onderstaande diagnostische vragenlijst bestaat uit 12 items. De score geeft weer in welke mate uw organisatie reactief, responsief, pro-actief

Nadere informatie

Kortom, van visie naar werkelijkheid!

Kortom, van visie naar werkelijkheid! Wie zijn wij Scopeworks is een internationaal bureau wat zich richt op executive search, interim management en consulting. Ons kantoor is gevestigd in Nederland en vanuit hier worden onze diensten wereldwijd

Nadere informatie

Openhartig Managen volgens de. Montalto methode

Openhartig Managen volgens de. Montalto methode Openhartig Managen volgens de Montalto methode Managen van verbinding Leiders en managers kunnen veel meer bereiken dan ze voor mogelijk houden. Veel potentieel van medewerkers blijft onbenut, omdat hun

Nadere informatie

ISO 14001:2015 Readiness Review

ISO 14001:2015 Readiness Review ISO 14001:2015 Readiness Review Organisatie Adres Certificaat Nr. Contactpersoon Functie Telefoon Email BSI is vastbesloten ervoor te zorgen dat klanten die willen certificeren op ISO 14001:2015 een soepele

Nadere informatie

Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming

Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming werkt wel André de Waal Prestatiebeloning wordt steeds populairder bij organisaties. Echter, deze soort van beloning werkt in veel gevallen

Nadere informatie

4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan.

4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan. ISO 9001:2015 ISO 9001:2008 Toelichting van de verschillen. 1 Scope 1 Scope 1.1 Algemeen 4 Context van de organisatie 4 Kwaliteitsmanagementsysteem 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context. 4 Kwaliteitsmanagementsysteem

Nadere informatie

Managementsysteemnormen klaar voor uitdagingen in de 21 ste eeuw Nieuwe structuur en inhoud voor ISO-managementsysteemnormen

Managementsysteemnormen klaar voor uitdagingen in de 21 ste eeuw Nieuwe structuur en inhoud voor ISO-managementsysteemnormen Managementsysteemnormen klaar voor uitdagingen in de 21 ste eeuw Nieuwe structuur en inhoud voor ISO-managementsysteemnormen Wijzigingen in de belangrijkste ISO-normen voor managementsystemen, ISO 9001

Nadere informatie

MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring

MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring 1 Waarom MVO? Moeten: Horen: Lonen: gedrag af MVO handelen wordt afgedwongen MVO handelen o.b.v. vrijwilligheid (morele motivatie) De markt beloont MVO en straft

Nadere informatie

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:

Nadere informatie

Commitment without understanding is a liability

Commitment without understanding is a liability Commitment without understanding is a liability Accent Organisatie Advies Risicocultuur tastbaar maken Propositie van Accent Organisatie Advies Frank van Egeraat Januari 2017 Nederlandse Corporate Governance

Nadere informatie

EFP CONGRES 'THE FUTURE OF FORENSIC CARE, SOLUTIONS WORTH SHARING' MANAGEMENT IN PROGRESS WOUTER TEN HAVE 7 JUNI 2012. 29 mei 2012

EFP CONGRES 'THE FUTURE OF FORENSIC CARE, SOLUTIONS WORTH SHARING' MANAGEMENT IN PROGRESS WOUTER TEN HAVE 7 JUNI 2012. 29 mei 2012 EFP CONGRES 'THE FUTURE OF FORENSIC CARE, SOLUTIONS WORTH SHARING' 1 MANAGEMENT IN PROGRESS WOUTER TEN HAVE 7 JUNI 2012 2 DE STRATEGY-TO-PERFORMANCE GAP (MANKINS EN STEELE) 3 37% Gemiddelde prestatie verliezen

Nadere informatie

Wel of niet certificatie? K. de Jongh

Wel of niet certificatie? K. de Jongh K. de Jongh Tijdsduur: 30 minuten Certificatie; ondermeer status 2015 versies De nieuwe norm; HLS en 2015 versies Voorbeelden uit de praktijk HLS en 2015 versies in de praktijk Conclusies? 9-3-2015 2 Certificatie:

Nadere informatie

Leidinggeven bij de stad Antwerpen

Leidinggeven bij de stad Antwerpen Visietekst Leidinggeven bij de stad Antwerpen 1. Inleiding Leidinggevenden zijn sleutelfiguren in onze organisatie. Zij hebben een voorbeeldfunctie, zorgen voor de vertaling van doelstellingen naar concrete

Nadere informatie

Regelloos en toch in control?

Regelloos en toch in control? Workshop Regelloos en toch in control? Controllersbijeenkomst 1 februari 2017 1 februari 2017 1 Associatie Cultuur 2 Even voorstellen Sharona Glijnis Manager Internal Audit, Risk & Compliance Services

Nadere informatie

Functiebeschrijving. Functienaam. Normfunctienaam. Code Peildatum. Functiereeks Management: Functiegroep Strategisch II: Overwegende functiekenmerken:

Functiebeschrijving. Functienaam. Normfunctienaam. Code Peildatum. Functiereeks Management: Functiegroep Strategisch II: Overwegende functiekenmerken: Functiebeschrijving Functienaam Strategisch manager II Normfunctienaam Strategisch manager II Code Peildatum N02.02.04 1-1-2013 Functiereeks Management Leidinggeven aan en organiseren van activiteiten

Nadere informatie

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model.

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. 1. Wat is het INK-model? Het INK-model is afgeleid van de European Foundation for Quality Management (EFQM). Het EFQM stelt zich ten doel Europese bedrijven

Nadere informatie

Veilig werken via gedragsverandering

Veilig werken via gedragsverandering Veilig werken via gedragsverandering Veilig en gezond werken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. Werkgevers en werknemers hebben elkaar dan ook nodig. Die gezamenlijke

Nadere informatie

PROJECT INITIATION DOCUMENT

PROJECT INITIATION DOCUMENT PROJECT INITIATION DOCUMENT Versie: Datum: x.x dd-mm-jj DOCUMENTATIE Versie Naam opdrachtgever Naam opsteller Datum: dd-mm-jj Voor akkoord: Datum:. INHOUDSOPGAVE 1. Managementsamenvatting

Nadere informatie

Training Communicatievaardigheden

Training Communicatievaardigheden Training Communicatievaardigheden Communicatie vaardigheden: succesvol en verbindend communiceren Wat zou het fijn zijn als Jan een keer normaal zou communiceren. Mijn leidinggevende communiceert ook nooit

Nadere informatie

De workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden.

De workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden. Workshop Leiderschap Leiderschap, krachtig in elke situatie Wat maakt iemand tot een goede leidinggevende? Natuurlijk moeten er doelen gehaald worden en het liefst binnen een bepaald budget. Maar zonder

Nadere informatie

Generieke systeemeisen

Generieke systeemeisen Bijlage Generieke Systeem in kader van LAT-RB, versie 27 maart 2012 Generieke systeem NTA 8620 BRZO (VBS elementen) Arbowet Bevb / NTA 8000 OHSAS 18001 ISO 14001 Compliance competence checklist 1. Algemene

Nadere informatie

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team?

Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Leidinggevenden in het mbo hebben tijdens de werkplaats van SOM op 20 september gespard en ervaringen uitgewisseld over dagelijkse dilemma s rondom

Nadere informatie

VOORTGANGSRAPPORTAGE Pedagogisch Werk Jeugdzorg BOL Leerjaar 2 Praktijk

VOORTGANGSRAPPORTAGE Pedagogisch Werk Jeugdzorg BOL Leerjaar 2 Praktijk VOORTGANGSRAPPORTAGE Pedagogisch Werk Jeugdzorg BOL Leerjaar 2 Praktijk 2010-2013 volgens het kwalificatiedossier Jeugdzorg 2011. 1=startniveau, 2= aardig eindje op weg 3= beginnend beroepsbeoefenaar Kerntaak

Nadere informatie

WERKBELEVING IN DE VERZEKERINGSBRANCHE

WERKBELEVING IN DE VERZEKERINGSBRANCHE whitepaper WERKBELEVING IN DE VERZEKERINGSBRANCHE ontwikkelen zich steeds meer van traditionele organisaties tot ICT bedrijven. Deze veranderingen hebben hun weerslag op de werkbeleving. Om helder voor

Nadere informatie

ISM en Lean, natuurlijke bondgenoten

ISM en Lean, natuurlijke bondgenoten ISM en Lean, natuurlijke bondgenoten Een introductie van de samenwerking tussen de ISM-methode en Lean Een whitepaper van 10-8-2017 Whitepaper: ISM en Lean 1 ISM en Lean, natuurlijke bondgenoten De ISM-methode

Nadere informatie

OM JEZELF TE BLIJVEN, MOET JE VERANDEREN (J. BRANSEN) CONCEPTUEEL ONTWERP. X Methoden van Organisatieonderzoek. Voorbereiding op de masterthesis

OM JEZELF TE BLIJVEN, MOET JE VERANDEREN (J. BRANSEN) CONCEPTUEEL ONTWERP. X Methoden van Organisatieonderzoek. Voorbereiding op de masterthesis OM JEZELF TE BLIJVEN, MOET JE VERANDEREN (J. BRANSEN) CONCEPTUEEL ONTWERP Voorbereiding op de masterthesis X Methoden van Organisatieonderzoek P a g i n a 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 0 1. Conceptueel

Nadere informatie

Visie op dienstverlening

Visie op dienstverlening Datum: 27-04-2011 Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel document 3 1.3 Leeswijzer 3 2 Visie op dienstverlening 4 3 Doelstellingen voor dienstverlening 5 4 Ontwikkellijn dienstverlening

Nadere informatie

Lemniscaat Kompas. 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd

Lemniscaat Kompas. 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd http://lemniscaatacademie.com francis@lemniscaatacademie.be Lemniscaat Kompas 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd RELATIE Verhouding INHOUD FOCUS Het thema waar het echt om gaat CONTEXT Cultuur

Nadere informatie

STAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE

STAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE BUSINESS ASSURANCE STAKEHOLDERS Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 1 DNV GL 2014 Stakeholders 19 November 2015 SAFER, SMARTER, GREENER

Nadere informatie

Logo organisatie. EFQM Excellence. Organisatie naam

Logo organisatie. EFQM Excellence. Organisatie naam Logo organisatie EFQM Excellence Recognised for Excellence Organisatie naam Verantwoordelijke (België) 2004 EFQM Het is de bedoeling van EFQM om het algemene gebruik van dit materiaal binnen bedrijven

Nadere informatie

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Effectief investeren in mens en organisatie Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Stellingen van Rob Vinke Stelling 1 De kern van de HRM-opdracht is er voor te zorgen dat de ambitie van de organisatie

Nadere informatie

Procesmanagement Examennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur

Procesmanagement Examennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur Procesmanagement Eamennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur Dit eamen bestaat uit 8 pagina s. De opbouw van het eamen is als volgt: - 40 meerkeuzevragen (maimaal 40 punten)

Nadere informatie

Appraisal. Datum:

Appraisal. Datum: Appraisal Naam: Sample Candidate Datum: 08-08-2013 Over dit rapport: Dit rapport is op automatische wijze afgeleid van de resultaten van de vragenlijst welke door de heer Sample Candidate is ingevuld.

Nadere informatie

Informatieblad. N180103, versie 13 maart invoering van ISO en overgang van OHSAS 18001

Informatieblad. N180103, versie 13 maart invoering van ISO en overgang van OHSAS 18001 Informatieblad Invoering van ISO 45001 en overgang van OHSAS 18001 invoering van ISO 45001 en overgang van OHSAS 18001 1 De overtuiging -en ervaring- van SCCM is dat elke organisatie (hoe klein ook) betere

Nadere informatie

Competentieprofiel voor coaches

Competentieprofiel voor coaches Competentieprofiel voor coaches I. Visie op coaching Kwaliteit in coaching wordt in hoge mate bepaald door de bijdrage die de coach biedt aan: 1. Het leerproces van de klant in relatie tot diens werkcontext.

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ORGANISATIE & MANAGEMENT DINSDAG 8 MAART UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 6

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ORGANISATIE & MANAGEMENT DINSDAG 8 MAART UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 6 SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel ORGANISATIE & MANAGEMENT DINSDAG 8 MAART 2016 14.45 16.15 UUR SPD Bedrijfsadministratie B / 6 Opgave 1 Vitens: van restproduct naar super-pokon 1 Vraag 1 Vraag

Nadere informatie

Het hart van leiderschap

Het hart van leiderschap Het hart van leiderschap 7 praktische aandachtspunten Dr. Ben Tiggelaar CEB - SHL Talent Measurement 9 juni 2015 www.tiggelaar.nl 1. WAT IS LEIDERSCHAP? BERNARD BASS "Leiderschap is het vermogen om anderen

Nadere informatie

Vergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015

Vergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015 ISO Revisions Nieuw en herzien Vergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015 Inleiding Dit document maakt een vergelijking tussen ISO 9001:2008 en de Final Draft International

Nadere informatie

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version Introductie Quickscan De financiële organisatie moet, net zo als alle andere ondersteunende diensten, volledig gericht zijn

Nadere informatie

Positiespel Maakt Overwinningen

Positiespel Maakt Overwinningen Positiespel Maakt Overwinningen WIN Project Support WIN Project Support levert interim project support voor organisaties in diverse branches, op verschillende niveaus. Het projectniveau varieert daarbij

Nadere informatie

ISO 9001 en de veranderende rol van de kwaliteitsmanager

ISO 9001 en de veranderende rol van de kwaliteitsmanager ISO 9001 en de veranderende rol van de kwaliteitsmanager De contouren van de nieuwe norm voor kwaliteitsmanagement ISO 9001:2015 worden steeds duidelijker. Niet alleen zijn de structuurwijzigingen zichtbaar

Nadere informatie

Samenvatting: Help, weer een verandering!?

Samenvatting: Help, weer een verandering!? Samenvatting: Help, weer een verandering!? Communicatie als integraal onderdeel van effectieve verandering Vanuit de eisen van de omgeving of ambities van de organisatie ontstaan vele veranderingen. Die

Nadere informatie

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid 2.1 KAM beleidsverklaring De directie van Axent Groen BV onderschrijft het volgende KAM-beleid: Het beleid is er op gericht te willen

Nadere informatie

Integraal management en Sturen

Integraal management en Sturen Integraal management en Sturen Inleiding InterimProf werkt continu aan de ontwikkeling van haar interimmers. Daartoe heeft zij een Ontwikkelprogramma opgesteld. In dat kader is op 27 en 28 maart 2013 een

Nadere informatie

Wij leggen rekenschap af over:

Wij leggen rekenschap af over: VRAGEN Het afleggen van rekenschap. ANTWOORDEN TOELICHTING / VOORBEELDEN VRAAG 1. Onze organisatie legt rekenschap af over onze effecten op de maatschappij, de economie en het milieu. Welke activiteiten

Nadere informatie

AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT REGELING AUGUSTUS 2015, VERSIE 2015-2

AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT REGELING AUGUSTUS 2015, VERSIE 2015-2 AGRIFIRM PERFORMANCE MANAGEMENT REGELING AUGUSTUS 2015, VERSIE 2015-2 INLEIDING Bij Agrifirm maken onze mensen het verschil. De missie, visie en strategische doelen van Agrifirm worden door onze medewerkers

Nadere informatie

Niet betrokken medewerkers worden gecreëerd door de organisatie zelf.

Niet betrokken medewerkers worden gecreëerd door de organisatie zelf. Vandaag Winst maken is het hoogste doel. Er heerst controle en hiërarchie. Klanten worden bediend. Met de omgeving is geen tot reactief contact. Het gaat goed zoals het gaat. Maar hoelang nog? Slechts

Nadere informatie