Mart Regterschot Spelenderwijs leren wordt eindelijk geaccepteerd

Transcriptie

1 Mart Regterschot Spelenderwijs leren wordt eindelijk geaccepteerd Als docent aan de Christelijke Academie voor Lichamelijke Opvoeding (calo) en als ondernemer was Mart Regterschot (61) altijd bezig mensen te betrekken bij de sport. Nu ontwikkelt hij cursussen waarin hij lijnen trekt tussen de sportbeoefening in verschillende culturen. Sport brengt mensen in beweging, ook al lijken ze uitgerangeerd, zo heeft hij ervaren. Eigenlijk was hij voorbestemd om slager te worden, de opvolger van zijn vader en zijn grootvader die in Diepenveen hun eigen zaak hadden opgebouwd. En Go Ahead - toen nog de eredivisieclub die de adelaars als roepnaam had - zag wel het talent van de jonge voetballer van de Diepenvener Sport Club (DSC) en nodigde hem uit voor de voetbalschool, waarmee het zijn tijd vooruit was. Maar Regterschot zocht voor zichzelf een andere carrière. In de sport, dat wel. En uiteindelijk ook als ondernemer. Maar wat tegenwoordig breedtesport heet, boeide de gymnastieker meer dan het vleeshouwen of de topsport. Piet Sollaard was mijn grote voorbeeld, mijn gymleraar op de middelbare school in Deventer. Zoals die man zijn enthousiasme voor de sport wist over te brengen op de leerlingen! Dat vond ik fantastisch, dat wilde ik ook, zegt Regterschot - en het lijkt alsof hij weer op het sportveld bij zijn oude school staat. Amsterdam Na het eindexamen ging ik naar de alo (Academie voor Lichamelijke Opvoeding, red.) in Amsterdam en dat mislukte helaas. De school nam altijd veel studenten aan en selecteerde na het eerste jaar erg streng. Ik verzamelde te weinig punten in de groep medische vakken. Als HBS-A-leerling had ik veel problemen met schei- en natuurkunde, wat je toen nodig had voor fysiologie. Terugkijkend denk ik dat ook een rol speelde dat ik als zeventienjarig jongetje uit het dorp zomaar bij een hospita in de grote stad terechtkwam. Ik was nogal eens met vrienden op stap. Jammer, want de praktijk- en sociale vakken gingen wel goed. Even dreigde zijn leven een andere richting op te gaan. Als enige zoon was ik de gedoodverfde opvolger van mijn vader en grootvader in de slagerij. Maar ik had wel gezien hoe zwaar dat bestaan is, ook voor mijn moeder, die vaak in de winkel moest bijspringen. Er was geen andere opvolger, dus ik voelde de druk 112 sport en kennis

2 sport en kennis 113

3 Ik ben altijd een buitenman geweest. wel. Bovendien moesten mijn ouders de studie betalen. Maar ze gunden het me. Geluk Via een tussenpersoon die een goed woordje voor hem deed bij rector Gordijn van de christelijke alo in Arnhem, krijgt Regterschot een nieuwe kans. Ik heb daarmee geboft, maar gelukkig ging de studie aan de calo goed. Als ik daar ook niet was geslaagd, was ik slager geworden. In de weekenden reisde hij terug naar Diepenveen, ook voor de wedstrijden in het eerste van DSC. Even kwam de verleiding van een uitnodiging voor de voetbalschool van de Eagles. Maar dat was niet te combineren met m n studie en bovendien had ik me al helemaal in het studentenleven gestort. Militair Regterschot studeerde af in 1966, ging in militaire dienst en koos voor de officiersopleiding in Ermelo. Tijdens een potje voetbal werd mijn linkerknie helemaal in de vernieling geschopt, vertelt hij. Ik moest revalideren in Doorn, maar bleef wel soldaat en kreeg daarna een aanstelling bij het sportbureau op de kazerne in Ermelo. Veel hoefden we er niet te doen. Na een jaar kon ik al uit de militaire dienst, omdat ik een baan in het onderwijs kon krijgen en er in die tijd een gebrek aan leerkrachten was. Hij kreeg een aanstelling op twee mavo s en op een huishoudschool in Oud- Beijerland. Op voorwaarde dat ik er ook de volleybalclub wilde trainen, want dat deed mijn voorganger er ook bij. Alles bij elkaar stond ik 39 uur per week in de zaal, zegt hij. Na zijn huwelijk - hij leerde zijn echtgenote kennen op de calo - verhuisde hij naar Hardenberg en in 1970 naar Assen, waar hij een aanstelling kreeg op een scholengemeenschap. Het was in de tijd van de studentenopstanden. Nu bleef het aan de calo erg rustig, maar rector Van Asch, die Gordijn was opgevolgd, ging op zoek naar jongere docenten. Die moesten als een soort tussenpersoon tussen de studenten en de oudere garde in staan. Hij vroeg me of ik wilde komen lesgeven. Het begon met vijf uur zwemmen per week - terwijl dat nota bene tijdens mijn eigen opleiding m n zwakste vak was. In het derde jaar kreeg ik er lesuren voor sport en spel bij. Dat lag me beter, want ik ben altijd een buitenman geweest. Aanvankelijk heb ik veel heen en weer gereisd, maar toen mijn vrouw een baan in Zetten kreeg zijn we in Heteren gaan wonen. En twee jaar nadat de calo in 1986 onderdeel werd van Windesheim in Zwolle, verhuisden we naar Heino. 114 sport en kennis

4 Ons uitgangspunt was dat je het sport- en spelmateriaal moest aanpassen aan de leerlingen en niet andersom. Arnhemse school Regterschot rekent zich tot de leerlingen van Gordijn en bekent zich tot diens Arnhemse school binnen het bewegingsonderwijs. Die onderwijsrichting ontwikkelde leerstof waarin veel aandacht werd gegeven aan de zwakkeren onder de leerlingen. Dat deden we door nieuwe situaties te ontwikkelen in het spel en bij het turnen en door aangepaste materialen te bedenken, vertelt hij. Ons uitgangspunt was dat je het sport- en spelmateriaal moest aanpassen aan de leerlingen en niet andersom. Dat geldt voor het reguliere onderwijs, maar ook voor andere werkvelden, zoals de zorg voor verstandelijk gehandicapten, de revalidatie en de psychiatrie. Binnen Windesheim is voor deze werkvelden een aparte opleiding gekomen: bewegingsagogie en psychomotorische therapie. Eigen bedrijfje In het begin van de jaren tachtig werkte hij vier dagen per week op de calo. In die tijd startte hij, samen met enkele werkzoekende gymnastiekleraren, een eigen bedrijfje. Maré-didakt ontwikkelde spelmaterialen voor het aangepast sporten. De medewerkers schreven er zelf de oefenstof bij. Regterschot reisde langs afdelingen van de KVLO (Koninklijke Vereniging van Leraren Lichamelijke Opvoeding) en andere organisaties om op hun bijeenkomsten de producten te demonstreren. We maakten onder meer een trapezestok voor in de ringen, een handbalachtig spel dat we Tsjoek noemden en een stoeltje, ook voor in de ringen, om een salto te maken. De productie besteedden we uit, de assemblage deden we vaak zelf. We hadden meteen al vrij veel succes, mede omdat we een paar keer aandacht op televisie kregen. We presenteerden ons ook op de grote beurs voor sportmaterialen in München, zegt hij. Al kregen we ook snel last van de grote producenten van sportmaterialen, die onze vindingen gingen namaken. Het aanvragen van patent is erg lastig en bovendien kun je dat met kleine veranderingen al snel omzeilen. Maré-didakt kreeg het moeilijk en uiteindelijk bleven we met twee mensen over. Uitkopen Regterschot was in het begin van de nieuwe eeuw van plan zijn docentschap op Windesheim af te bouwen om zich helemaal aan het bedrijf te kunnen wijden. Mijn compagnon wilde echter opeens zonder mij verder. Ik heb nooit begrepen waarom, maar ik heb me laten uitkopen. Ook in het onderwijs kon en wilde hij niet verder. Na bijna 35 jaar les te hebben gegeven bleek mijn andere knie versleten. Waarschijnlijk heb ik te veel moeten compenseren na dat sportongeval. Maar ik had het in Zwolle ook steeds sport en kennis 115

5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Hinderlijk buitenspel Sport als motor van integratie? Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op