Lesbrief Vlinderkids. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Lesduur: ± 30 minuten. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie. Werkvorm: Tweetallen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lesbrief Vlinderkids. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Lesduur: ± 30 minuten. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie. Werkvorm: Tweetallen"

Transcriptie

1 Lesbrief Vlinderkids Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 30 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Tweetallen Doel van de opdracht: Het kennismaken met een aantal vlindersoorten in de eigen omgeving Het ontdekken welke rupsen bij deze vlinders horen Het goed kijken naar vormen en kleuren van vlinders en rupsen Het begrijpen wat de functies zijn van kleuren en vormen van rupsen Het leren wat mimicry is Het kennismaken met de leefomgeving en de levenswijze van vlinders Vereiste voorkennis: Geen Materiaal: Kleurpotloden Scharen Lijm A3 papier Smartboard Downloads: Werkblad, Knipblad Vlinders, Knipblad Rupsen, PowerPoint Websites: Les in het kort Rupsen worden ooit vlinders. Maar tot die tijd is het overleven geblazen! Hoe doen die kleine, trage beestjes dat? Leerlingen ontdekken de verschillende manieren waarop rupsen zich beschermen. Ze leren over waardplanten, schutkleuren en mimicry. En zien leerlingen welke rups bij welke vlinder hoort? Voorbereiding les Print voor elke leerling een Werkblad uit. Print voor elk tweetal leerlingen een Knipblad Vlinders en een Knipblad Rupsen uit. Zorg voor voldoende materialen. Per tweetal: schaar, lijm, kleurpotloden, een vel A3 papier. Verdeel de klas in tweetallen.

2 Introductie Bekijk samen de aflevering Vlinders (14:48 min) van Het Klokhuis. Een vrolijke aflevering over vlinders met onderwerpen als: soorten rupsen, poppen, eitjes, waardplanten, camouflage, vindplaats, metamorfose, voedsel, beschutting. Zeg erbij dat ze goed opletten op de rupsen en de namen. Ze kunnen er straks bij de opdracht baat bij hebben. Vragen om na het filmpje te stellen: Waar leggen vlinders hun eitjes en waarom? (Aan de onderkant van bladeren. Dan zien roofdieren ze niet snel en zijn ze beschut tegen regen.) Welke plant kiezen vlinders uit om hun eitjes te leggen? (Een plant die de rups lekker vindt om te eten. Vaak eten rupsen maar één soort plant. Dat noem je de waardplant.) Welke vlinders/rupsen zijn vernoemd naar hun waardplant? (Rups van het koolwitje eet kool, rups van de Sint-jacobsvlinder eet jakobskruiskruid, rups van het hooibeestje graast graag door het gras, rups distelvlinder eet distels, rups eikenprocessievlinder eet eikenbladeren, rups sleedoornpage eet sleedoorn.) Dus waar kan je het beste zoeken als je een bepaalde vlinder wilt zien? (Op de waardplant.) Waarom hebben vlinders bloemen, struiken en bomen nodig? (Om te eten, eitjes te leggen en zich te verschuilen of beschut te zijn tegen het weer.) Opdracht Leerlingen maken het Werkblad Vlinders en rupsen. Antwoorden staan in de Bijlagen van deze lesbrief. Begeleiding is heel belangrijk bij de eerste opdracht. Suggesties vindt u hieronder. Opdracht In de eerste opdracht knippen de leerlingen alle rupsen en vlinders uit. Ze zoeken bij elke vlinder een rups. Leerlingen werken in tweetallen en overleggen met elkaar. Laat leerlingen eerst zelf puzzelen en bespreek het direct na. Deze opdracht is heel moeilijk. Stel de klas gerust. Het gaat om het kijken. Vertel dat het al heel bijzonder is als ze één setje goed hebben! Een aantal rupsen is aan bod gekomen in het Klokhuisfilmpje. Geef na afloop de juiste oplossing (zie Bijlagen). Conclusie: Rupsen lijken niet op de volwassen vlinders. Laat leerlingen alle vlinders bij de goede rups plakken op een A3 papier! De reden daarvoor is dat ze niets meer kwijt kunnen raken en dat ze de namen van de rupsen vanaf nu weten. Eventueel kunnen ze het later versieren. Vragen Daarna beantwoorden leerlingen zelfstandig alle vragen op het werkblad. Afsluiting

3 Gebruik de PowerPoint voor de nabespreking. Bespreek de laatste vraag goed na. Welke rups zouden de kinderen zelf willen zijn? Dit zegt iets over het kind, maar ook over of ze het goed begrepen hebben. Patty: Ik zou graag een kleine groene rups willen zijn. Liever geen opvallende giftige rups. Want stel je voor dat een vogel nog niet weet dat ik giftig ben, dan wordt ik toch opgegeten. Martijn: Ik zou graag een grote harige rups willen zijn met veel kleuren. Ik schrik mijn vijanden graag af. Bijlagen Antwoorden Werkblad Opdracht Hieronder staan alle vlindernamen met het nummer van de bijbehorende rups. Groot avondrood 8 Groot koolwitje 2 Grote beer 7 Dagpauwoog 4 Koninginnenpage 3 Atalanta 9 Hagedoornvlinder 5 Sint-jacobsvlinder 1 Pauwoogpijlstaart 10 Bont zandoogje 6 Vragen De conclusie is dat de rupsen in het geheel niet op de volwassen vlinders lijken. Dat komt omdat rupsen voordat ze vlinder worden, eerst een pop worden. In de pop gebeurt iets heel bijzonders. De meeste organen van de rups lossen op tot een soort jam! De overgebleven vloeistoffen en stoffen in de pop hergroeperen zich tot een volwassen vlinder. Deze vlinder is als het ware opnieuw gevormd en kan er totaal anders uit zien. Dit proces noem je metamorfose. Een echte gedaantewisseling dus. Gebruik de PowerPoint bij het bespreken van de vragen op het werkblad. Tekst bij de PowerPoint. 1. Welke rups zou je niet op willen pakken? Rupsen met haren. Sommige rupsen hebben zelfs brandharen. Die kun je beter niet oppakken. Deze haren irriteren onze huid. Er zijn ook onschadelijke harige rupsen, zoals de grote beer. Rupsen met stekels.

4 2. Welke rups vind je er giftig uitzien? Rupsen met felle afschrikkleuren. Opvallende kleuren kunnen dienen als waarschuwing. Rood en zwart-geel zijn waarschuwingskleuren. Roofdieren leren giftige of oneetbare prooien met deze kleuren te vermijden. 3. Welke rups valt niet op in zijn omgeving? Rupsen met een schutkleur of camouflagekleur. Vaak zijn ze groen of bruin, maar andere kleuren kunnen ook. Rupsen die op een takje of een blaadje lijken. Dit wordt ook zowel camouflage als mimicry genoemd. Wat mimicry is wordt later uitgelegd in de PowerPoint. 4. Welke rups kan een vogel moeilijk doorslikken? Rupsen met haren en stekels zijn lastig door te slikken. 5. Welke rups doet alsof hij een ander dier of plant(deel) is? Rupsen die een takje of blaadje nadoen. Mimicry is nabootsing. Een dier lijkt op een andere soort of een deel van een andere soort waardoor het zich beschermt tegen vijanden of een prooi beter kan benaderen. Het verschil met camouflage is, dat camouflage altijd is bedoeld om niet op te vallen. Ogen op het lichaam is ook een vorm van mimicry. Dat zie je ook vaak bij vlinders. De zwart met gele rups doet ook aan mimicry. De kleuren doen denken aan een wesp. De andere voorbeelden van mimicry in de PowerPoint zijn respectievelijk: Zweefvlieg Doet of hij een gevaarlijke wesp is. Grote beer Lijkt op rups met brandharen zoals de eikenprocessierups. Hermelijnrups Doet of hij een grote mond heeft. Harlekijnrups Doet of er op gepoept is en ook vogels lusten geen poep! Geelbuikkever Doet of zijn hoofd op zijn billen zit. Spin Doet of hij een ongevaarlijke mier is. Zelf vlinders kijken Vlinders kijken doe je met mooi weer. Als er niet te harde wind staat, het lekker warm is en het zonnetje een beetje schijnt. In maart zie je al soorten die als vlinder hebben overwinterd zoals dagpauwoog, citroenvlinder, gehakkelde aurelia en kleine vos. Juni is meestal een slechte vlindermaand omdat de meeste soorten dan eitje, rups of pop zijn. In juli en augustus vliegen er juist heel veel verschillende soorten. In september en oktober zijn er al soorten uitgevlogen maar op zonnige herfstdagen zijn de 'laatvliegers' zoals de atalanta vaak in grote aantallen te zien. Alles bij elkaar heb je de grootste kans om veel vlinders te zien in de perioden half mei tot eind mei en van begin juli tot half september. Bron:

5 Aansluiting kerndoelen Oriëntatie op jezelf en de wereld > Natuur en techniek 40 Leerlingen leren in de omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving. 41 Leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen. Kunstzinnige oriëntatie 54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Links naar interessante websites

Lesbrief Vlinderkids 1

Lesbrief Vlinderkids 1 Vlinderkids 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 30 minuten Tweetallen Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Doel van de opdracht: Het kennismaken met een aantal vlindersoorten

Nadere informatie

Lesbrief Vlinderkleuren

Lesbrief Vlinderkleuren Lesbrief Vlinderkleuren Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Tweetallen Doel van de opdracht: Het kennismaken met een aantal

Nadere informatie

Lesbrief Vlinderkleuren 1

Lesbrief Vlinderkleuren 1 Vlinderkleuren 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Tweetallen Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Doel van de opdracht: Het kennismaken met een aantal vlindersoorten

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Klassikaal en deels alleen Duur: ± 45 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren over

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Bij, wesp, hommel of zweefvlieg? 1 Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Groepjes of zelfstandig Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming

Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming Lesbrief Beestjes tekenen naar waarneming Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het kennismaken

Nadere informatie

Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli

Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli KB8 Tijdsinvestering: 45 minuten 1/2 3/4 5/6 7/8 lente zomer herfst winter Vlinders. Tijdstip: op een mooie zonnige dag in mei, juni of juli 1. Inleiding Vlinders in alle kleuren en maten spreken de mensen

Nadere informatie

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg

Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Lesbrief Bij, wesp, hommel of zweefvlieg Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Werkvorm: Groepjes of alleen Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het leren herkennen van een bij,

Nadere informatie

Lesbrief T. rex voedselweb

Lesbrief T. rex voedselweb Lesbrief T. rex voedselweb Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het ontdekken dat niet alle dinosauriërs in dezelfde

Nadere informatie

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder

Nachtvlinders. Glasvleugelpijlstaart. De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder Nachtvlinders Wist je dat er 2 groepen vlinders zijn? De ene groep noemen we dagvlinders, de andere groep noemen we nachtvlinders. Het verschil tussen dag- en nachtvlinders lijkt heel simpel: dagvlinders

Nadere informatie

Wist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus..

Wist je dat?... Overwintering van vlinders. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. Lesbrief groep 5 6 Inhoudsopgave Wist je dat?... Vlinderwiel Stripverhaal.. Overwintering van vlinders. Vlinder mobiel Het voedsel van rupsen.. Vragen. De vlinder. De levenscyclus.. 1 Wist je dat Allerlei

Nadere informatie

Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal

Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het leren hoe

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw

Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw Doelen: Kinderen weten dat sommige dieren, zoals kikkers en vlinders, gedaanteverwisselingen doormaken tijdens hun leven Kinderen ontdekken dat rupsen en vlinders

Nadere informatie

Dagpauwoog Hoe ziet hij eruit? Wanneer vliegt hij? Waar kun je hem vinden? Waar leven de rupsen? Atalanta

Dagpauwoog Hoe ziet hij eruit? Wanneer vliegt hij? Waar kun je hem vinden? Waar leven de rupsen? Atalanta Je hebt vast wel eens een vlinder gezien. Maar heb een vlinder wel eens goed bekeken? Weet je welke planten een rups lekker vindt? En weet je het verschil tussen dagvlinders en nachtvlinders? De vlinders

Nadere informatie

Van eitje tot vlinder

Van eitje tot vlinder Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje

Nadere informatie

Stripverhaal.. De vlinder.. De vleugels van een vlinder... De levenscyclus.. Vlinderlied en dans. Verstopte vlinders.. Opvallen of niet..

Stripverhaal.. De vlinder.. De vleugels van een vlinder... De levenscyclus.. Vlinderlied en dans. Verstopte vlinders.. Opvallen of niet.. Lesbrief groep 3 4 Inhoudsopgave Stripverhaal.. De vlinder.. De vleugels van een vlinder... De levenscyclus.. Vlinderlied en dans Verstopte vlinders.. Opvallen of niet.. Het koolwitje Zo maak je een vlinder

Nadere informatie

Lesbrief Slakkenevolutiespel 1

Lesbrief Slakkenevolutiespel 1 Slakkenevolutiespel 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 15 minuten Klassikaal Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het begrijpen waarom slakken verschillende kleuren hebben

Nadere informatie

Lesbrief Dierenzoekermoorden

Lesbrief Dierenzoekermoorden Lesbrief Dierenzoekermoorden Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 20 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Nederlands Werkvorm: Tweetallen of zelfstandig Doel van de opdracht: Het oefenen met het gebruik

Nadere informatie

Lesbrief Evolutiespel slakken. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie. Werkvorm: Klassikaal. Duur: ± 15 minuten

Lesbrief Evolutiespel slakken. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie. Werkvorm: Klassikaal. Duur: ± 15 minuten Lesbrief Evolutiespel slakken Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Klassikaal Duur: ± 15 minuten Doel van de opdracht: Kinderen leren hoe dieren zich aanpassen aan hun omgeving.

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8.

inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders inhoud blz. Vlinders 3 1. Insecten 4 2. De kop 5 3. De vleugels 6 4. Van ei tot vlinder 7 5. Dag en nachtvlinders 8 6. Voedsel 9 7. Vijanden 10 8. Vlinders in Nederland 11 9. Filmpjes 15 Pluskaarten

Nadere informatie

Lesbrief groep 7 8. Inhoudsopgave. Insecten. Soorten. Knipblad. Vlinders lokken. Leefgebied van de vlinder. Stripverhaal

Lesbrief groep 7 8. Inhoudsopgave. Insecten. Soorten. Knipblad. Vlinders lokken. Leefgebied van de vlinder. Stripverhaal Lesbrief groep 7 8 Inhoudsopgave Insecten Soorten Knipblad Vlinders lokken Leefgebied van de vlinder Stripverhaal Maak van de tuin een vlindertuin Trek Eten en gegeten worden De verdelgers De voedselketen

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 5-6

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 5-6 Voorbereiding post 3 Even schrikken Groep 5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Even schrikken, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkblad Opruimen

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 4-5

Voorbereiding post 4. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 4-5 Voorbereiding post 4 Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 4-5 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet voor groep 4 en 5. Inhoud:

Nadere informatie

Lesbrief Spinnendiversiteit 1

Lesbrief Spinnendiversiteit 1 Spinnendiversiteit 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 45 minuten Zelfstandig, deel klassikaal Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het kennismaken met de spinnensoorten in

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 5-6

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 5-6 Voorbereiding post 3 Even schrikken Groep 5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 3: Even schrikken, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen Verhaal over het infobord

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 7-8

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 7-8 Voorbereiding post 3 Even schrikken Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Even schrikken, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkblad Opruimen

Nadere informatie

Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet

Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet William van den Akker camouflage opvallend onopvallend Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet op in hun omgeving en worden daarom minder snel gevangen door

Nadere informatie

Lesbrief Spinnen diversiteit. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie. Werkvorm: Zelfstandig, deels klassikaal. Duur: ± 45 minuten

Lesbrief Spinnen diversiteit. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie. Werkvorm: Zelfstandig, deels klassikaal. Duur: ± 45 minuten Lesbrief Spinnen diversiteit Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Zelfstandig, deels klassikaal Duur: ± 45 minuten Doel van de opdracht: Kinderen maken kennis met de meest

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas!

Koolwitjes in de klas! Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort bij zo n pakket eitjes, rupsen en

Nadere informatie

Voorwoord. We zijn ervan overtuigd dat iedereen die het vlinderleerpad volgt veel zal bijleren en zal kunnen genieten van een prachtig stukje Lokeren.

Voorwoord. We zijn ervan overtuigd dat iedereen die het vlinderleerpad volgt veel zal bijleren en zal kunnen genieten van een prachtig stukje Lokeren. Vlinderleerpad Voorwoord De zomer is één en al uitbundigheid! Bomen, struiken, bloemen, gewassen, laten zich van hun aantrekkelijkste kant zien. Met hun fantastische kleurenpracht en hun zoete geuren

Nadere informatie

Arie Aardvarken. Lesbrief. Tips

Arie Aardvarken. Lesbrief. Tips Lesbrief Arie Aardvarken In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat uit een interactieve rondleiding

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas!

Koolwitjes in de klas! Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort bij zo n pakket eitjes, rupsen en

Nadere informatie

Vraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben?

Vraag 1. Waarom moet je goed voor de rupsen zorgen als je vlinders wilt hebben? Naam: VLINDERS Vlinders zijn niet weg te denken uit onze leefomgeving. In het voorjaar kunnen we haast niet wachten tot de eerste Kleine vosjes of Citroenvlinders zich laten zien. En dan in de zomer en

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 6-7-8

Voorbereiding post 4. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 6-7-8 Voorbereiding post 4 Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet voor groep 6,7 en 8. Inhoud:

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas! (Groep 5 & 6)

Koolwitjes in de klas! (Groep 5 & 6) Koolwitjes in de klas! (Groep 5 & 6) Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8)

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

Arie Aardvarken. Lesbrief

Arie Aardvarken. Lesbrief Arie Aardvarken Lesbrief Arie Aardvarken Lesbrief In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat

Nadere informatie

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving

Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in

Nadere informatie

Vlinders kijken. op Landgoed Schothorst

Vlinders kijken. op Landgoed Schothorst Vlinders kijken op Landgoed Schothorst Enke Kleine vos erdpa In de maanden mei tot en met september zie je ze vliegen: eeg vandaag ga je op zoek naar s. In dit boekje s!iveook nst Du vind je allerlei spelletjes

Nadere informatie

China. Chinees porselein versieren. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten

China. Chinees porselein versieren. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten China Chinees porselein versieren Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten China Pagina 1 - Chinees porselein versieren - Colofon Chinees porselein versieren Les voor groep 5/6 60 minuten Tekenen

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Oei, ik groei! Groep 1-2-3

Voorbereiding post 3. Oei, ik groei! Groep 1-2-3 Voorbereiding post 3 Oei, ik groei! Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Oei, ik groei! voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01

14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01 Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag

Nadere informatie

Vlinderpakket Middenbouw

Vlinderpakket Middenbouw Vlinderpakket Middenbouw 1 Inhoudsopgave Algemene informatie p. 3 Achtergrondinformatie p. 5 Verzorgingsinstructies p. 7 Lessuggesties p. 9 Werkbladen p. 11 Colofon Het vlinders in de klas project en bijbehorend

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 september Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 september Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 4 september 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een mooie dag, maar in de loop van de middag werd het steeds warmer en wat mij betreft zelfs te warm. Evenals

Nadere informatie

Vlinderpakket Onderbouw

Vlinderpakket Onderbouw Vlinderpakket Onderbouw Inhoudsopgave Algemene informatie p. 3 Achtergrondinformatie p. 5 Verzorgingsinstructies p. 7 Lessuggesties p. 9 Werkbladen p. 11 Colofon Het vlinders in de klas project en bijbehorend

Nadere informatie

Resultaat vlinder monitoring Juli 2013

Resultaat vlinder monitoring Juli 2013 Resultaat vlinder monitoring Juli Algemeen In Juli is het wisselend weer geweest. Toch hebben we het Vreewater 3x en de Ravenvennen plus Heideverbindingsroute 2x gelopen (begin aug bij Juli geteld) Bij

Nadere informatie

Dagvlinders vouwen in rust hun vleugels verticaal, recht boven hun lijf samen (met één uitzondering: de dikkopjes).

Dagvlinders vouwen in rust hun vleugels verticaal, recht boven hun lijf samen (met één uitzondering: de dikkopjes). 1 Vlinders herkennen Er zijn veel meer nachtvlinders dan dagvlinders; in Nederland leven 53 soorten dagvlinders en zo n 2000 soorten nachtvlinders. Nachtvlinders zie je echter veel minder omdat veel soorten

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 21 augustus 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een prima dag. In de loop van de dag werd het warmer, een beetje benauwd zelfs en wat mij betreft had er iets

Nadere informatie

Vlinderpakket. Bovenbouw

Vlinderpakket. Bovenbouw Vlinderpakket Bovenbouw 1 Inhoudsopgave Algemene informatie p. 3 Achtergrondinformatie p. 5 Verzorgingsinstructies p. 7 Lessuggesties p. 9 Werkbladen p. 12 Colofon Het vlinders in de klas project en bijbehorend

Nadere informatie

Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. TITEL Leerjaar Groep 1 en 2. Type les Lesduur Omschrijving van de les Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Nadere informatie

Kick-off TEEB Stad. Biodiversiteit bij groene investeringen

Kick-off TEEB Stad. Biodiversiteit bij groene investeringen Kick-off TEEB Stad Biodiversiteit bij groene investeringen Meer kleur in stedelijk groen Niet alleen kwantiteit groen, Maar ook (bio)kwaliteit telt! Groen Meer kleur in het groen: meer biodiversiteit Drie

Nadere informatie

Vlinders in de schooltuin Eindrapportage

Vlinders in de schooltuin Eindrapportage Vlinders in de schooltuin Eindrapportage Vlinders in de schooltuin Tekst: Ineke Koopmans, De Vlinderstichting Met medewerking van: Elena Francissen, Amsterdams NME Centrum Rapportnummer: VS2008.051 Projectnummer:

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 7-8

Voorbereiding post 3. Even schrikken Groep 7-8 Voorbereiding post 3 Even schrikken Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 3: Even schrikken, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal over het infobord

Nadere informatie

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-11-2-b Jakobskruiskruid - Informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

Levenscyclus dieren vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Levenscyclus dieren vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 13 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62394 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

natuurboekje van zomer 2015

natuurboekje van zomer 2015 natuurboekje van zomer 2015 HOI! EIND VAN DE ZOMER tot in oktober bramen tijd! De bramen zijn rijp en je kunt plukken. Een braam gaat van groen naar rood naar zwartblauw. Zwartblauwe bramen zijn rijp.

Nadere informatie

Verwerkende les Het geheim van kapitein Jan May

Verwerkende les Het geheim van kapitein Jan May Verwerkende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: Een rariteitenkabinet van vlinders maken of een eigen fantasiedier maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen halen hun kennis op over het

Nadere informatie

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Nationale Bijentelling. Onderzoeksactiviteit 1

Nationale Bijentelling. Onderzoeksactiviteit 1 Nationale Bijentelling Onderzoeksactiviteit 1 1 Nationale BIJENTELLING Onderzoeksactiviteit 1 Hoe gaat het met de wilde bijen in Nederland? Vincent Kalkman, onderzoeker bij Naturalis en EIS Kenniscentrum

Nadere informatie

Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze

Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze De eikenprocessierups Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze majestueuze boom die soms breed uitgroeit wanner hij vrij staat, of in bossen voorkomt samen met andere

Nadere informatie

Les 1.3 Lichamelijke beperking

Les 1.3 Lichamelijke beperking Les 1.3 Lichamelijke beperking Prentenboek Duur - 35 minuten Kringgesprek Coöperatieve werkvorm Lesdoelen - De leerlingen leren wat een lichamelijke beperking is. - De leerlingen werken samen aan een gemeenschappelijk

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 1 & 2

Lessuggesties voor groep 1 & 2 Lessuggesties voor groep 1 & 2 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Levenscyclus dieren vmbo-b12

Levenscyclus dieren vmbo-b12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 11 januari 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62394 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

www.nme-achtkarspelen.nl info@nme-achtkarspelen.nl Vlinders in de klas Vlinders in de klas inleiding - 1 -

www.nme-achtkarspelen.nl info@nme-achtkarspelen.nl Vlinders in de klas Vlinders in de klas inleiding - 1 - Vlinders in de klas inleiding Vlinders in de klas www.nme-achtkarspelen.nl info@nme-achtkarspelen.nl - 1 - Vlinders in de klas inleiding Koolwitjes in de klas!... 3 Inleiding... 3 Voorbereiding... 4 Vlinderpakket

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 1. Doelgroep...4 2. Relatieschema...4 3. Opzet van de lescyclus...5 3.1. Algemeen doel...5 3.2. De doelstellingen...5 4. Relatie met de kerndoelen...6 5. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Vlinderlessen in de klas. groep 5 & 6

Vlinderlessen in de klas. groep 5 & 6 Vlinderlessen in de klas groep 5 & 6 Vlinderlessen in de klas Hieronder vindt u lesideeën over het onderwerp vlinders voor kinderen van groep 5 en 6 waarmee u direct aan de slag kunt. Elk hoofdstuk bestaat

Nadere informatie

China. Chinees tempels. 2 lessen tekenen van Chinese tempels. Vakgebied: Tekenen. Lesduur: 60 minuten per les

China. Chinees tempels. 2 lessen tekenen van Chinese tempels. Vakgebied: Tekenen. Lesduur: 60 minuten per les China Chinees tempels 2 lessen tekenen van Chinese tempels Vakgebied: Tekenen Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 Colofon Chinese tempels Les voor groep 5/6 2 x 60 minuten Tekenen - Chinese tempels

Nadere informatie

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling? SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:

Nadere informatie

vlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op:

vlinders infoblad Meer informatie van de afdeling NME (Natuur en Milieu Educatie) van Carmabi is te vinden op: infoblad vlinders Alle vlinders en motten op de wereld horen tot de orde van Lepidoptera, het Latijnse woord voor insecten met geschubde vleugels. Deze schubben (die je onder een microscoop moet bekijken

Nadere informatie

Beste natuurliefhebber/- ster,

Beste natuurliefhebber/- ster, Beste natuurliefhebber/- ster, In verband met voorbereidende werkzaamheden voor een paar nogal ingrijpende klussen in ons huis waren Monica en ik de vorige dinsdag aan huis gekluisterd. Dus maakte ik geen

Nadere informatie

Buiten vlinders kijken. met de eerste graad

Buiten vlinders kijken. met de eerste graad Buiten vlinders kijken met de eerste graad Buiten vlinders kijken met de eerste graad In dit lespakket vind je achtergrondinformatie en lesideeën voor kinderen van de eerste graad waarmee je buiten aan

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po. Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd

Nadere informatie

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron!

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een

Nadere informatie

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in:

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in: 4 Vind me dan Er is altijd wel een verjaardag of een ander feestje om te vieren. En bij een feestje horen cadeautjes. Maar voor het zover is, wil je het cadeautje natuurlijk zo goed mogelijk verstoppen.

Nadere informatie

dag- en nachtdieren land dag is het dan nacht is aan de andere kant van de wereld de zon op is de zon onder is

dag- en nachtdieren land dag is het dan nacht is aan de andere kant van de wereld de zon op is de zon onder is Tijd GROEP 3-4 30 50 minuten 1, 23 en 46 De leerling: dag- en nachtdieren land dag is het dan nacht is aan de andere kant van de wereld de zon op is de zon onder is en nacht Haal voor de activiteit Dieren

Nadere informatie

Buiten vlinders kijken met groep 7&8

Buiten vlinders kijken met groep 7&8 Buiten vlinders kijken met groep 7&8 Buiten vlinders kijken met groep 7&8 In dit lespakket vind je achtergrondinformatie lessuggesties voor kinderen van groep 7 en 8 waarmee je buiten aan de slag kunt

Nadere informatie

Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. TITEL: Leerjaar Groep 1 en 2. Type les Lesduur Omschrijving van de les Cardboardles - kartonbeest (lesformat) Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. 90 Minuten.

Nadere informatie

Buiten vlinders kijken met groep 1&2

Buiten vlinders kijken met groep 1&2 Buiten vlinders kijken met groep 1&2 Buiten vlinders kijken met groep 1&2 In dit lespakket vind je achtergrondinformatie en lesideeën voor kinderen van groep 3 en 4 waarmee je buiten aan de slag kunt

Nadere informatie

Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school.

Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school. TITEL: Leerjaar Groep 3 en 4. Type les Lesduur Omschrijving van de les Zing Een beestenboel op school - blinde rups (lesformat) Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school.

Nadere informatie

WAPENWEDLOOP SURVIVAL OF THE SMARTEST. College 2 Mimicry

WAPENWEDLOOP SURVIVAL OF THE SMARTEST. College 2 Mimicry WAPENWEDLOOP SURVIVAL OF THE SMARTEST College 2 Mimicry PROGRAMMA 1. Veelzijdig verrassend 2. Mimicry 3. Bommen en granaten 4. Chemische oorlogvoering Mimicry Afgeleid van het Griekse mimetikos = nabootsen

Nadere informatie

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier

Nadere informatie

INSECTEN EN SPINACHTIGEN

INSECTEN EN SPINACHTIGEN INSECTEN EN SPINACHTIGEN WERKBLAD BOUW EN ONTWIKKELING Bouw 1. Het aantal looppoten is een belangrijk criterium om vertegenwoordigers van de stam van de geleedpotigen (80% van de gekende diersoorten!)

Nadere informatie

natuurboekje van herfst 2017

natuurboekje van herfst 2017 natuurboekje van herfst 2017 HOI! IN DE HERFST vliegen veel vogels naar het warme zuiden. Dat zijn trekvogels. Wat mensen vaak niet weten er zijn ook trekvlinders! De atalanta is zo n trekvlinder. Ze is

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES 13 Plattegrond dreuzelpad KRIEBELENDE KRUIPERTJES Dit boekje is onderdeel van het eindproject van de IVN natuurgidsencursus van Henriëtte Beers, Fred van Hoof en Afke Schoo. Maart 2003. IVN afd. Bergeijk-Eersel

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 1-4 onder leiding van een volwassene. 2 Een insectentocht over het dreuzelpad door natuurtuin

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht De omgeving met andere ogen bekeken Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtenbladen pen

Nadere informatie

PROJECT RUPSJE NOOITGENOEG 9 okt 23 nov

PROJECT RUPSJE NOOITGENOEG 9 okt 23 nov PROJECT RUPSJE NOOITGENOEG 9 okt 23 nov Onze rups is de MERIANSBORSTEL; Een heel opvallende, kleurrijke, harige rups. Straks wordt ie een onopvallende grijze nachtvlinder. RUPSJE KNUTSELEN Dit is een

Nadere informatie

Buiten vlinders kijken

Buiten vlinders kijken Buiten vlinders kijken met groep Inhoudsopgave In dit lespakket vind je achtergrondinformatie en lesideeën voor kinderen van groep 3 en 4 waarmee je buiten aan de slag kunt met het onderwerp vlinders Inhoudsopgave

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Lente

Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de

Nadere informatie

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les China Stadsgeluiden in China 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad Vakgebied: Muziek Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Stadsgeluiden in China - Colofon Stadsgeluiden in China Les voor groep

Nadere informatie