Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, COM(2015) 289 final 2015/0129 (NLE) Voorstel voor een UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD waarbij Italië wordt gemachtigd een bijzondere maatregel toe te passen die afwijkt van de artikelen 206 en 226 van Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde NL NL

2 TOELICHTING 1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL Motivering en doel van het voorstel Overeenkomstig artikel 395, lid 1, van Richtlijn 2006/112/EG van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (hierna "de btw-richtlijn" genoemd) kan de Raad op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen elke lidstaat machtigen bijzondere, van de bepalingen van deze richtlijn afwijkende maatregelen te treffen, teneinde de belastinginning te vereenvoudigen of bepaalde vormen van belastingfraude of -ontwijking te voorkomen. Bij brief, ingekomen bij de Commissie op 24 november 2014, heeft de Italiaanse Republiek verzocht om te mogen afwijken van de artikelen 206 en 226 van de btw-richtlijn. Overeenkomstig artikel 395, lid 2, van de btw-richtlijn heeft de Commissie de overige lidstaten bij brief van 16 maart 2015 van het verzoek van de Italiaanse Republiek in kennis gesteld. Bij brief van 17 maart 2015 heeft de Commissie de Italiaanse Republiek meegedeeld dat zij over alle gegevens beschikte die zij nodig achtte voor de beoordeling van het verzoek. Algemene context Na de invoering van een systeem van statistische controles heeft Italië ontdekt dat er aanzienlijke btw-fraude wordt gepleegd bij leveringen van goederen en diensten aan overheden. Als algemene regel geldt dat deze prestaties aan de btw worden onderworpen en de overheden de verschuldigde btw, tezamen met de prijs voor de ontvangen goederen of diensten, aan de leverancier of dienstverlener betalen. Italië heeft echter geconstateerd dat een aanzienlijk aantal leveranciers en dienstverleners belasting ontduiken door deze btw niet af te dragen aan de belastingdienst. Om een einde te maken aan deze praktijken, heeft Italië verzocht dat de btw die is verschuldigd over prestaties aan overheden, niet langer aan de leverancier of dienstverlener wordt betaald. Aangezien overheden in beginsel evenwel niet belastingplichtig zijn, kan de zogenaamde "verleggingsregeling" niet worden toegepast, omdat niet-belastingplichtigen in de regel geen btw-aangifte indienen, waarin de verschuldigde btw zowel in rekening als in mindering kan worden gebracht. Daarom wil Italië een systeem opzetten waarbij de btw over prestaties aan overheden op een aparte en geblokkeerde bankrekening zou worden betaald. Volgens ramingen zouden deze btw-inkomsten goed zijn voor een bedrag van in totaal 741 tot miljoen euro. Om dit systeem te kunnen toepassen, heeft Italië verzocht om te mogen afwijken van artikel 206 van de btw-richtlijn, zodat de leverancier of dienstverlener niet langer de verplichting heeft om de btw over zijn prestaties aan de belastingdienst te betalen, aangezien deze btw - zoals hierboven werd vermeld - op een speciale rekening moet worden gestort door de overheid die de geleverde goederen of diensten heeft ontvangen. Tegelijkertijd moet worden afgeweken van artikel 226 van de btw-richtlijn wat betreft de gegevens die een belastingplichtige leverancier of dienstverlener minimaal op zijn factuur moet vermelden, zodat een bijzondere extra vermelding kan worden toegevoegd waaruit blijkt dat het btwbedrag moet worden betaald op die aparte rekening en niet aan de leverancier of dienstverlener. Sinds juni 2014 moeten leveringen van goederen en diensten aan overheden in Italië elektronisch gefactureerd worden, waardoor afzonderlijke transacties en de exacte btwbedragen die overheden over hun aankopen verschuldigd zijn, in realtime kunnen worden gevolgd. Op basis van deze precieze gegevens zou het mogelijk moeten zijn om met klassieke NL 2 NL

3 controlemaatregelen toezicht uit te oefenen op de betrokken sector zonder dat van de btwrichtlijn moet worden afgeweken. Om een adequaat toezichtsbeleid op te zetten en uit te voeren en ten volle gebruik te maken van de gegevens die beschikbaar zijn via de elektronische facturering, heeft Italië evenwel verzocht om gedurende een beperkte periode van de btw-richtlijn te mogen afwijken en het hierboven vermelde bijzondere systeem te mogen toepassen. Tegelijkertijd heeft Italië toegezegd dat het niet om een verlenging van de derogatie zal verzoeken. In het kader van deze elektronische facturering is een databank van alle overheden opgezet; deze wordt ter beschikking gesteld via een specifieke website, die een leverancier of dienstverlener de nodige zekerheid moet bieden dat zijn afnemer inderdaad een overheidsinstantie is die onder de derogatiemaatregel valt. Een van de gevolgen van de voorgestelde maatregel is echter dat belastingplichtigen die hoofdzakelijk aan de overheid goederen en diensten leveren, de btw die zij zelf hebben betaald op de goederen en diensten die ze inkopen, niet langer zullen kunnen verrekenen met de btw die zij ontvangen voor de prestaties aan hun afnemers. Het is mogelijk dat dit soort belastingplichtigen constant in een crediteurpositie zal verkeren en dat zij de belastingdienst de facto om teruggaaf van deze btw zullen moeten vragen. De teruggaafprocedure in Italië functioneert evenwel niet vlekkeloos en er moet op worden gewezen dat er in dit verband nog steeds een inbreukprocedure loopt 1. Tegen deze achtergrond heeft Italië zijn teruggaafprocedure hervormd en het belangrijkste punt in dat verband is dat de btw voortaan binnen drie maanden moet worden terugbetaald. Naast deze algehele hervorming is ook een aantal categorieën van belastingplichtigen gedefinieerd, zowel in termen van bedrijvigheid als van soort transactie, die met voorrang de btw terugbetaald krijgen. Belastingplichtigen die onder het toepassingsgebied van de voorgestelde derogatie vallen, zullen in aanmerking komen voor deze voorrangsprocedure. Om de nodige follow-up in het kader van deze derogatie te garanderen, wordt Italië niettemin verzocht achttien maanden na de inwerkingtreding van de derogatie een verslag op te stellen over de btw-teruggaafprocedure met betrekking tot deze categorie van belastingplichtigen. In dit verslag moet met name statistische informatie worden verstrekt over de tijd die gemiddeld nodig is om de btw daadwerkelijk aan deze belastingplichtigen terug te betalen, en een beschrijving worden gegeven van de specifieke problemen die zich in dit verband mogelijkerwijs hebben voorgedaan. Tot slot is het de Commissie ter kennis gebracht dat Italië al met de uitvoering van de maatregel zou zijn begonnen zonder op de goedkeuring van het desbetreffende Raadsbesluit te wachten. 2. RESULTATEN VAN DE RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDE PARTIJEN EN EFFECTBEOORDELING Raadpleging van belanghebbende partijen Dit voorstel is gebaseerd op een verzoek van Italië en heeft uitsluitend betrekking op deze lidstaat. Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid Er behoefde geen beroep te worden gedaan op externe deskundigheid. Effectbeoordeling 1 Inbreuknummer 2013/4080. NL 3 NL

4 Dit besluit strekt er in de eerste plaats toe de btw-fraude met leveringen van goederen en diensten aan overheden te bestrijden door te bepalen dat de verschuldigde btw op een aparte en geblokkeerde bankrekening moet worden betaald. Aangezien de leveranciers en dienstverleners in dit systeem echter de btw van hun afnemers niet ontvangen, zullen zij vaker daadwerkelijk om teruggaaf van de btw moeten vragen. Om negatieve gevolgen voor deze belastingplichtigen te vermijden, is het van groot belang dat de teruggaafprocedure goed functioneert. Volgens Italië zijn in dit verband de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke maatregelen genomen. De maatregel zal geen negatieve gevolgen hebben voor de eigen middelen van de Unie uit de btw. 3. JURIDISCHE ELEMENTEN VAN HET VOORSTEL Machtiging van Italië tot toepassing van een maatregel die afwijkt van de btw-richtlijn, waarbij de verplichting wordt opgelegd dat, in geval van prestaties aan overheden, de verschuldigde btw door de afnemer niet aan de leverancier of dienstverlener wordt betaald, maar op een speciale bankrekening wordt gestort. Volgens het voorstel moet Italië binnen achttien maanden een verslag voorleggen waarin het beschrijft hoe de teruggaaf van de btw aan de betrokken belastingplichtigen functioneert. Rechtsgrondslag Artikel 395 van de btw-richtlijn. Subsidiariteitsbeginsel Gelet op de bepaling in de btw-richtlijn die de grondslag voor het voorstel vormt, valt dit onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie. Het subsidiariteitsbeginsel is derhalve niet van toepassing. Evenredigheidsbeginsel Het voorstel is om de volgende redenen in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel. Dit besluit betreft een machtiging die wordt verleend aan een lidstaat op diens eigen verzoek, en houdt geen enkele verplichting in. Gezien de beperkte werkingssfeer van de derogatie staat de bijzondere maatregel in verhouding tot het beoogde doel, namelijk belastingontduiking bestrijden. 4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING Keuze van instrumenten Overeenkomstig artikel 395 van de btw-richtlijn kan slechts van de normale btw-regels worden afgeweken indien de Raad een lidstaat daartoe op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen machtigt. Een besluit van de Raad is het aangewezen instrument, omdat het tot individuele lidstaten kan worden gericht. 5. AANVULLENDE INFORMATIE Het voorstel bevat een vervalbepaling, namelijk een termijn, die voor deze derogatie automatisch verstrijkt op 31 december NL 4 NL

5 Voorstel voor een 2015/0129 (NLE) UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD waarbij Italië wordt gemachtigd een bijzondere maatregel toe te passen die afwijkt van de artikelen 206 en 226 van Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, Gezien Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde 2, en met name artikel 395, lid 1, Gezien het voorstel van de Europese Commissie, Overwegende hetgeen volgt: (1) Bij brief, ingekomen bij de Commissie op 24 november 2014, heeft Italië verzocht om machtiging tot toepassing van een bijzondere maatregel die afwijkt van de artikelen 206 en 226 van Richtlijn 2006/112/EG wat betreft de wijze van betaling en facturering van de btw. (2) Bij brief van 16 maart 2015 heeft de Commissie de overige lidstaten van het verzoek van Italië in kennis gesteld. Bij brief van 17 maart 2015 heeft de Commissie Italië meegedeeld dat zij over alle gegevens beschikte die zij nodig achtte voor de beoordeling van het verzoek. (3) Italië heeft geconstateerd dat er aanzienlijke fraude wordt gepleegd met leveringen van goederen en diensten aan overheden. De btw die over een prestatie verschuldigd is, wordt door de desbetreffende overheid betaald aan de leverancier of dienstverlener, die er in de regel toe gehouden is deze btw aan de belastingdienst te voldoen. Italië heeft evenwel te kennen gegeven dat een aanzienlijk aantal ondernemers de belasting ontduikt door de btw niet af te dragen aan de belastingdienst. (4) Italië heeft om de derogatiemaatregel verzocht om te kunnen voorschrijven dat de btw die is verschuldigd over prestaties aan overheden, niet langer aan de leverancier of dienstverlener wordt betaald, maar in plaats daarvan op een aparte en geblokkeerde bankrekening wordt gestort. De derogatiemaatregel moet vermijden dat er op deze manier nog belasting kan worden ontdoken, zonder dat er gevolgen zijn voor de verschuldigde btw. Daarom is het noodzakelijk voor deze prestaties af te wijken van artikel 206 van Richtlijn 2006/112/EG. Daarnaast is het ook noodzakelijk af te wijken van artikel 226 van Richtlijn 2006/112/EG, zodat een bijzondere vermelding op de factuur kan worden aangebracht dat de btw moet worden betaald op die bijzondere rekening. (5) Het kan voorkomen dat belastingplichtigen die goederen of diensten aan een overheid leveren, als gevolg van de maatregel vaker de facto om teruggaaf van btw door de 2 PB L 347 van , blz. 1. NL 5 NL

6 belastingdienst zullen moeten verzoeken. Italië heeft te kennen gegeven dat het de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke maatregelen heeft genomen om de teruggaafprocedure te versnellen, teneinde te garanderen dat het recht op aftrek van de betrokken belastingplichtigen ten volle wordt geëerbiedigd. Daarom moet worden voorgeschreven dat Italië binnen 18 maanden na de inwerkingtreding van de derogatiemaatregel bij de Commissie een verslag indient over de stand van zaken in verband met de btw-teruggaaf aan belastingplichtigen in het algemeen en de gemiddelde tijd die daarvoor nodig is in het bijzonder. In 2014 heeft Italië het elektronisch factureren verplicht voor leveringen van goederen en diensten aan overheden. Dat moet een degelijk toezicht op de betrokken sector in de toekomst mogelijk maken nadat een adequaat toezichtsbeleid is ontwikkeld en geïmplementeerd op basis van elektronisch beschikbare gegevens. Zodra dit systeem volledig ten uitvoer is gelegd, zou een afwijking van Richtlijn 2006/112/EG overbodig moeten zijn. Italië heeft daarom bevestigd dat het niet om verlenging van de machtiging voor de derogatiemaatregel zal verzoeken. (6) De derogatiemaatregel staat derhalve in verhouding tot de beoogde doelstellingen omdat hij beperkt is in de tijd en uitsluitend geldt voor een sector waarin belastingontduiking voor aanzienlijke problemen zorgt. De derogatiemaatregel houdt ook niet het risico in dat de fraude zal verschuiven naar andere sectoren of andere lidstaten. (7) De derogatie zal geen nadelige invloed hebben op de totale belastingopbrengst in het stadium van het eindverbruik en ook geen negatieve gevolgen voor de eigen middelen van de Unie uit de btw, HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: Artikel 1 In afwijking van artikel 206 van Richtlijn 2006/112/EG wordt Italië gemachtigd om te bepalen dat de btw die is verschuldigd op leveringen van goederen en diensten aan een overheid, door de afnemer moet worden betaald op een aparte en geblokkeerde bankrekening van de belastingdienst. Artikel 2 In afwijking van artikel 226 van Richtlijn 2006/112/EG wordt Italië gemachtigd om te bepalen dat op facturen die worden uitgereikt voor leveringen van goederen en diensten aan een overheid, een bijzondere vermelding dient te worden aangebracht dat de btw moet worden betaald op die aparte en geblokkeerde bankrekening van de belastingdienst. Artikel 3 Italië stelt de Commissie in kennis van de nationale maatregelen als bedoeld in de artikelen 1 en 2. Binnen 18 maanden nadat de in de artikelen 1 en 2 bedoelde maatregelen in Italië in werking zijn getreden, dient Italië bij de Commissie een verslag in over de stand van zaken in verband met de btw-teruggaaf aan de belastingplichtigen voor wie deze maatregelen gevolgen hebben, in het algemeen en de gemiddelde tijd die de teruggaafprocedure in beslag neemt, in het bijzonder. NL 6 NL

7 Dit besluit vervalt op 31 december Artikel 4 Artikel 5 Dit besluit is gericht tot de Italiaanse Republiek. Gedaan te Brussel, Voor de Raad De voorzitter NL 7 NL