Betekenisvol leren en doelen stellen in po en vo

Transcriptie

1 Betekenisvol leren en doelen stellen in po en vo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Allen van harte welkom! Nora Steenbergen-Penterman

2 Voorwaarde: Betekenisvol leren... Rijke omgeving waarin mogelijkheden zijn om iemands talenten te ontdekken, te ontwikkelen en zichtbaar te maken. Mensen verschillen in mogelijkheden, interesses en behoeften

3 productief Dabrowski: overexcitabilities gevoelig Dweck: FIXED vs growth mindset intens scherpe waarneming snel opvallend gevoel voor humor rijke fantasie veel ideeën Ken Robinson omgaan met ambiguïteit plezier in creëren origineel ontwikkelingspotentieel probleem oplossing brede interesse nieuwsgierig specifieke, diepgaande interesses gedrevenheid (hoog)begaafdheid meerdere invalshoeken leergierig rijk en levendig voorstellingsvermogen problemen herkennen meerdere oplossingen kennishonger creërend (denk)vermogen flexibel flow zelf ontdekkend zoekend naar betekenis eigen-wijsheid Csikszentmihalyi autonoom reflecterend kritisch actief veel energie intrinsiek gemotiveerd procesgericht enthousiast voor passies initiatiefrijk nonconformistisch veel willend veeleisend perfectionistisch eigengereid sterk rechtvaardigheidsgevoel zet door gefocust zelfsturend Luc Stevens ondernemend

4 Opdracht leren 1 Wat zou jij nu willen leren? 2A Voor wie heb jij bewondering? 2B Waarom?

5 Wat is nodig? Getraceerd maart 2014:

6 Uitgaan van ontwikkelingsbehoeften op ALLE dimensies begeleiding en ondersteuning bieden (Levens)houding growth mindset, leren (voor het) leven Optimale (talent)ontwikkeling mogelijk Kennis cognitieve honger, verrijkend onderwijsaanbod Vaardigheden leer- en denkstrategieën, executieve functies, metacognitieve vaardigheden

7 Ontwikkelingsgerichte doelen stellen Doelgericht werken aanvullende leerdoelen voor verrijkend onderwijs inzicht in (eigen) leer- en denkvoorkeuren sterke en minder sterke kanten bewust ontwikkelen (Steenbergen-Penterman & Houkema, 2013)

8 Verschillende perspectieven: Bloom s Taxonomie, zie onder maar ook Sternberg, Boeiend onderwijs, Davinci-onderwijs, Leonardo, Neo, 21st century skills of MI van Gardner Hogere orde denkvaardigheden: - Analyseren - Evalueren/reflecteren - Creëren

9

10 Toch zul je ook een voorkeur hebben voor bepaalde talentgebieden die je het liefst gebruikt. Dit verschilt per persoon.

11 Welke vragen zijn voor jou op dit moment relevant? Inventariseren Clusteren Samen denken Leren van elkaar Reflectie Praktisch toepassen Analytisch probleemoplossend vermogen Creatief creërend vermogen Perspectief: Vanuit model van Sternberg

12 Een moment van reflectie Evalueer wat je tijdens de gesprekken hebt toegepast, ingebracht, geleerd vanuit je eigen denkvoorkeur: sterke punten / leeropbrengsten vanuit je minder sterke denkvaardigheid: leer- / verbeterpunten

13 Welke vaardigheden doen ertoe?

14 Doelgericht je talenten verder ontwikkelen Welke doelen stel jij jezelf? Welke talenten en kwaliteiten zet je hierbij in? Welke vaardigheden ga je ontwikkelen? 16 habits of minds Costa and Kallick, 2009

15 Kerndoelen relateren aan persoonlijke ontwikkeling Kerntaak van het onderwijs Toerusting van leerlingen om actief naar eigen vermogen en behoeften betekenisvol bij te dragen aan de maatschappij, met behoud van eigenheid Verbinden aan persoonlijke doelen! Reflectievragen stellen Wat wil ik? Wie ben ik? Wat vind ik? Wat kan ik? Wat doe ik? Waar ben ik? [Bateson: reflectiemodel en kernvragen, Korthagen: ui-model, Offman: kernkwaliteiten)]

16 Hoe kun je jouw talenten verder ontwikkelen? Welke vragen helpen jou op weg? Hoe ga je dit verder invulling geven?

17 Hoe kun je jouw talenten verder ontwikkelen? Opdracht: Bekijk de placemat met hulpvragen 1. Welke vraag is op dit moment voor jezelf belangrijk? 2. Welke vraag lijkt jou geschikt om met een leerling te bespreken? Ga hierover (o.a. Waarom) in tweetallen in gesprek!

18 Doelgericht je talenten verder ontwikkelen Welke doelen stel jij jezelf? Welke talenten en kwaliteiten zet je hierbij in? Welke vaardigheden ga je ontwikkelen?

19 Inzicht in eigen leervoorkeuren Leren leren (van werking van het brein tot zelf beter leren) Gesprekken met leerlingen over "eigen" vragen, wensen, doelen, zelf opdrachten formuleren en eisen stellen Leerlingen kiezen zelf uitdagende leeractiviteiten die aansluiten bij hun interesses Behoeften

20 Betekenisvol leren... Voorkomen van onderpresteren: demotivatie werk- en leerstrategieën faalangst (sociaal) conformeren gebrek aan afstemming intrinsieke motivatie leer-/denkvoorkeuren passende uitdagingen eigen doelen stellen goede communicatie

21 begeleidingscyclus Hoe gaan we het realiseren? Wat zien we? Wat gaan we doen? Wat heeft de leerling nodig?

22 Kwaliteiten, interesses en behoeften van de leerling centraal HOE GAAN WE HET REALISEREN? Neem voldoende tijd om een gedragsverandering en positieve ontwikkeling in leerresultaten te zien. Ga regelmatig in gesprek met de leerling: bemoedig, blijf consequent, biedt duidelijkheid. Geef feedback op inzet en inspanning. Investeer in een goede relatie met de leerling. Werk aan de basis van wederzijds vertrouwen tussen school en ouders. Onderzoek en ervaar wat werkt en wat niet werkt. Erken de grenzen van je eigen mogelijkheden en schakel tijdig aanvullende (externe) expertise in. WAT GAAN WE DOEN? Formuleer samen met de leerling en de ouders leervragen en doelen. Kijk hoe kwaliteiten ingezet kunnen worden. Vertaal behoeften naar concrete vaardigheden. Stel prioriteiten vast en stel haalbare doelen. Maak een inschatting van benodigde tijd Bepaal op welke manier geëvalueerd wordt. Beschrijf in het plan van aanpak: WAT de leerling gaat leren, HOE hij gaat werken, WIE hem begeleidt, WAAR en WANNEER het leren plaatsvindt. WAT ZIEN WE? Gebruik informatie van meerdere betrokkenen: leerling, ouders, medeleerlingen, collega's. Verzamel gegevens op verschillende manieren: observaties, gesprekken, toetsen, observatie- /vragenlijsten. Breng de talenten, kwaliteiten, interesses en ondersteuningsbehoeften van de leerling in kaart. Let op signalen van een belemmering in de ontwikkeling op verschillende gebieden. Creëer een veilige, rijke leeromgeving waarin de leerling óók zijn kwaliteiten kan laten zien. WAT HEEFT DE LEERLING NODIG? Analyseer én interpreteer de verzamelde objectieve én subjectieve gegevens. Onderzoek de samenhang in de beschikbare informatie voor een beter begrip van wat de leerling nodig heeft. Vertaal dit naar wat de leerling nodig heeft van leerkracht, medeleerlingen, onderwijsomgeving en onderwijsmateriaal. Verken dit samen! Geef de leerling zélf ook inzicht in zijn kwaliteiten en onderwijsbehoeften.

23

24 Opzet en gebruik online workshop Per module leerdoelen geformuleerd Modules afzonderlijk doorlopen Tijd- en plaatsonafhankelijk Persoonlijk certificaat bij volledige afronding Aansluiten op verdiepende bijeenkomsten

25 Teamwedstrijd 'Elk talent telt!' Voor teams van leerlingen in: Bovenbouw po en/ of Onderbouw vo Aanmelden t/m 30 september via

26 Mijn eigen project.nl Van het kiezen/ bestuderen van een onderwerp, via plannen, doelgroep bestuderen, product kiezen naar presenteren van project. Dit doen we om leren leren te stimuleren. Zie voor mindmap

27 Mindmap mijn eigen project incentive

28 Filosoferen Stimuleren van analyseren, evalueren en creëren

29 Voorbeeldmaterialen per vak in het vo