Inventaris van het archief van het Departement van de Hollandsche Fortificatien Krammer en Biesbosch e.a., (1736)

Transcriptie

1 Nummer archiefinventaris: Inventaris van het archief van het Departement van de Hollandsche Fortificatien Krammer en Biesbosch e.a., (1736) Auteur: M.D. Lammerts Nationaal Archief, Den Haag 1947 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.

2

3 Hollandse Fortificatiën 3 I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen...6 Beperkingen aan het gebruik...6 Aanvraaginstructie... 6 Citeerinstructie... 6 Archiefvorming...7 Geschiedenis van de archiefvormer...7 Geschiedenis van het archiefbeheer...8 De verwerving van het archief...8 Verwant materiaal...9 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...11 A. Ingekomen brieven B. Bestekken, gebouwen, boomen, bruggen, landerijen etc...13 C. Stukken betreffende inundatiën...14 D. Stukken betreffende aanval en verdediging...15 E. Uitgegane brieven, orders en rapporten...16

4

5 Hollandse Fortificatiën 5 Beschrijving van het archief B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F Naam archiefblok: Departement der Hollandse Fortificatiën Krammer en Biesbosch Periode: merendeel Archiefbloknummer: 3635 Omvang: 2.80 meter; 52 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Departement Krammer en Biesbosch tot aan de Zuiderzee Departement van de Hollandse Fortificatien Directie van het Noorden en der Schelde Eerste Directie van de Genie te Amsterdam Samenvatting van de inhoud van het archief: Vanaf 1798 vielen de Hollandse vestingwerken onder het algemeen bestuur van de fortificatiewerken. Het archief bevat onder andere ingekomen en uitgaande brieven, rapporten, memoriën, bestekken, stukken betreffende inundatiën en betreffende de verdediging van gebieden in Noord-Holland.

6 6 Hollandse Fortificatiën Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar. Beperkingen aan het gebruik BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Departement der Hollandse Fortificatiën Krammer en Biesbosch, nummer toegang , inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA, Hollandse Fortificatiën, , inv.nr....

7 Hollandse Fortificatiën 7 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER Het Departement der Hollandse fortificatiën was vóór het einde der 18de eeuw niet ingedeeld bij de andere provinciën. Het werd verdeeld in de Vestingwerken van de Hollandsche en Zeeuwsche kusten en in het Departement van de Groote en in dat van de Kleine Hollandsche fortificatiën. Tot het departement van de Groote behoorden o.a. Brielle, Hellevoetsluis, De Klundert, Geertruidenberg, Heusden, Woudrichem, Loevestein en Gorinchem met bijbehoorende forten; tot het departement van de Kleine behoorden o.a. Naarden, Muiden, Weesp, Woerden, Oudewater, Schoonhoven en Nieuwpoort eveneens met bijbehoorende forten. Tot directeur van het Departement der Hollandse fortificatiën werd 14 januari 1798 benoemd luitenant-kolonelingenieur C.R.T. Krayenhoff, die tevens de betrekkingen van adjunct-contrarolleur en inspecteurgeneraal van `s Lands Rivieren waarnam. Toen Krayenhoff 10 mei 1798 een schrijven ontving van het Uitvoerend Bewind om binnen 24 uur te verklaren of hij de betrekking van chef de bureau van den Waterstaat of wel die van directeur der fortificatiën verkoos, nam hij het besluit om laatstgenoemde betrekking te blijven behouden. Met de leiding van het Departement van de Groote Hollandsche fortificatiën was belast de ingenieur J.Scholten en de ingenieur J.Nagel met die der Kleine Hollandsche fortificatiewerken. De Agent van Oorlog gaf 24 Maart 1798 kennis aan den directeur-generaal der fortificatiën, dat de departementen der Hollandsche fortificatiewerken en de vestingwerken van de Hollandsche en Zeeuwsche kusten zouden worden gebracht onder het algemeen bestuur van fortificatiewerken en de dienst zou worden uitgeoefend als in de andere departementen. Tevens werd hem opgedragen een nieuwe organisatie voor te dragen. Bij besluit van het Uitvoerend Bewind van 30 Mei 1798 kwam een geregelde organisatie in de beide departementen der fortificatiewerken van het voormalig gewest Holland tot stand. De vesting Heusden en Geertruidenberg, de bijbehoorende forten en buitenposten te Doveren, Waspik, e.a. werden van de Hollandsche fortificatiewerken afgescheiden en gevoegd bij het Departement van de Neder-Maas. De vesting Klundert en `t fort De Suikerberg, benevens de kusten der eilanden Schouwen en Walcheren werden gevoegd bij het Departement van Bataafsch-Brabant. Het Departement der Hollandsche fortificatiën werd nu genoemd Departement van de Krammer en Biesbosch tot aan de Zuiderzee. Met de fortificatiewerken langs de kust van Texel af tot aan Hoek van Holland werd de generaalmajoor Van Helden. Dit gedeelte werd het besluit van het Uitvoerend Bewind van 29 october 1798 weder teruggebracht naar het Departement van de Krammer en Biesbosch tot aan de Zuiderzee, doch dit kreeg nu de naam Van de Krammer en Biesbosch tot aan en met het eiland Texel. Tot directeur werd benoemd luitenant-kolonel-ingenieur C.R.T.Krayenhoff. Deze werd 28 Maart 1806 bevorderd tot kolonel en 18 Juli van dat jaar benoemd tot directeurgeneraal van het Depot Generaal van Oorlog. Als directeur der fortificatiën werd hij opgevolgd door kolonel-ingenieur Donnat terwijl deze 8 April 1808 werd vervangen door generaal-majoor A. Croiset. Bij Koninklijk decreet van 26 December 1807, nr. 1 werd de artillerie en genie samengevoegd en kwamen er 3 directiën, o.a. de directie van het Noorden en der Schelde, omvattende het eiland Texel, de werken langs de Noord-Hollandsche kust, het Land van Voorne, de Zeeuwse eilanden, het Land van Goedereede, de vesting Bergen op Zoom, de linie van Steenbergen en Willemstad, verder de linie van Holland tot Woudrichem en Loevestein zich uitstrekkende tot aan de Zuiderzee en Naarden, alsmede de stad Utrecht en de linie van Amsterdam. De benaming departement Van de Krammer etc. verviel en werd vervangen door de directie van het Noorden en der Schelde en bleef deze behouden tot 1 januari 1811.

8 8 Hollandse Fortificatiën Bij Keizerlijke decreet van 25 October 1810 werd bepaald (algemeen reglement ter organisatie der Hollandsche departementen 1 dat te rekenen van 1 Januari 1811 er in Holland zullen zijn twee directiën van de Genie. De eerste zal haar standplaats te Amsterdam hebben en bestaan uit de departementen van de Zuiderzee, de Monden van de Maas en van den Opper-IJssel. De tweede zal haar standplaats te Groningen hebben en bestaan uit de departementen Monden van den IJssel, van Friesland, de Ooster- en dat van de Wester-Eems. Tot de directie Amsterdam behoorden de arrondissementen: Den Helder, (Medemblik, Enkhuizen,) Alkmaar, Texel (Vlieland en Terschelling) Naarden en Brielle en de sous-directiën Zutphen. Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER De verwerving van het archief DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF De rechtstitel is (nog) onbekend. 1 Courier van Amsterdam, d.d. 31 october 1810, nr. 88.

9 Hollandse Fortificatiën 9 Verwant materiaal Verwant materiaal

10

11 Hollandse Fortificatiën 11 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S T A N D D E L E N A. Ingekomen brieven. A. INGEKOMEN BRIEVEN Brieven en andere stukken, ontvangen van verschillende autoriteiten December Juni banden, 2 pakken en 1 omslag December December 29., 1 pak Januari Juni 2. Voorin eenige brieven gericht aan den inspecteur-generaal van 's lands rivieren C.R.T. Krayenhoff Januari December 20. In dit nr. vele brieven gedurende den tijd, dat luitenant-kolonel Krayenhoff optrad als chef van de veld-ingenieurs Januari December Januari December Januari December Januari December Januari December Januari December Januari December Januari December Januari December 31. Achterin los twee minuut-uitgaande brieven betreffende de overgave van het departement Januari Augustus September December Januari April 28. Voorin agenda Mei Augustus 31. Als nr September December 29. Als nr Januari December 31., 1 pak Januari Juni 25, 1 omslag 20 Brieven, rapporten, memoriën en aantekeningen betreffende de Hollandsche waterlinie: omslag 21 Register van aanteekeningen en resoluttiën van het Provinciaal Comité van Holland betreffende de fortificatiewerken deel Voorin alphabetische index. 22 Opene brieven van aanbeveling ten behoeve van den luitenant-kolonel der fortificatiën C.R.T. Krayenhoff voor aangrenzende bevriende mogendheden om den luitenant-kolonel behulpzaam te willen zijn in de uitvoering zijner commissie tot het maken van een nieuwe kaart van Holland stukken in omslag

12 12 Hollandse Fortificatiën Resolutiën van Gecommitteerde Raden van Holland en West-Friesland. (Extracten) omslag 23A Memorie van C. Redelijkheid, rakende de metselarij van 's lands fortificatiën, om dezelve met minder kosten te bouwen en te onderhouden deel 24 Memorie betreffende het invoeren van een meer spaarzaam onderhoud van 's lands fortificatiën en defensiewerken in het departement van fortificatiën stukken aaneengehecht 25 Lijst houdende aanteekeningen van de havens waar schepen vertrekken en aanleggen in de provincie Noord-Holland stukken in omslag 26 Inventaris van het archief van het departement van het Noorden en de Schelde stukken in omslag

13 Hollandse Fortificatiën 13 B. Bestekken, gebouwen, boomen, bruggen, landerijen etc. B. BESTEKKEN, GEBOUWEN, BOOMEN, BRUGGEN, LANDERIJEN ETC. 27 Bestekken van fortificatie- en andere werken omslag Voorin lijst der bestekken, waaruit blijkt, dat verscheidene bestekken ontbreken. 28 Register houdende aantekening van de geldelijke bedragen toegestaan voor verschillende werken in de sous-directiën te Amsterdam, Zutphen en Den Helder omslag 29 Resolutiën betreffende vergunning tot het bouwen van huizen en loodsen, koop van gebouwen, reparatiën aan bruggen, verkoop van boomen, uitgraven van slooten etc. in het departement van de Kleine fortificatiën band Ontbreekt Achterin agenda. 30 Proces-verbaal met bijbehoorende stukken betreffende gebouwen geschikt voor militair gebruik omslag 31 Lijst van de landerijen gelegen onder de vesting Woerden behoorende aan de provincie Holland stuk in omslag

14 14 Hollandse Fortificatiën C. Stukken betreffende inundatiën. C. STUKKEN BETREFFENDE INUNDATIËN. 32 Memorie betreffende de Hollandsche inundatie. Opgemaakt door den kapiteiningenieur Pierlinck stuk in omslag 33 Memoriën betreffende het stellen der inundatie aan de oostzijde van de provincie Holland en vanaf de Zuiderzee tot aan de Merwede, de z.g. Hollandsche Waterlinie. (afschrift). Opgesteld door den luitenant-kolonel Krayenhoff deelen en 2 omslagen 34 Rapport betreffende verschillende waterhoogten, keerkaden etc. tusschen den Amstel en de Haarlemmermeer. Opgemaakt door den kapitein-ingenieur Valter stuk in omslag En 1 teekening. 35 Stukken betreffende de afzanding en afgraving der hooge gronden rondom de vesting Naarden stukken in omslag 36 Memorie en calculatie van kosten wegens het bouwen van een stoommachine met de daarbij behoorende werken tot het formeeren van een inundatie om de vesting Naarden stukken in omslag

15 Hollandse Fortificatiën 15 D. Stukken betreffende aanval en verdediging. D. STUKKEN BETREFFENDE AANVAL EN VERDEDIGING. 37 Stukken betreffende de verdediging van de stad Amsterdam. 1794, deel en 4 omslagen 38 Memorie betreffende de militaire topographische verdediging van Noord-Holland omslag (Fransch.) 39 Memorie betreffende het in kaart brengen en verdediging van Den Helder en Huisduinen. Opgesteld door den kapitein-ingenieur Van der Wijck deel 40 Memorie betreffende de verdediging der stranden benoorden de rivieren De Maas tot en met Den Helder omslag 41 Stukken betreffende de verdediging van de reede van Texel en het Nieuwediep stukken in omslag 42 Memorie betreffende den staat van defensie van de reede van Texel en het land van Den Helder en Huisduinen. Opgemaakt door den kolonel-directeur Krayenhoff omslag 43 Memorie van een aanval op Amstelveen stuk in omslag

16 16 Hollandse Fortificatiën E. Uitgegane brieven, orders en rapporten. E. UITGEGANE BRIEVEN, ORDERS EN RAPPORTEN. Zie ook inv.nr. 3: inventaris der stukken brigade ingenieurs te velde in Noord-Holland. 44 Minuten van uitgegane brieven en rapporten Maart December 6 en z.d 1 pak Register van verzonden brieven en orders Januari November 25 5 deelen en 1 band Januari October April October 19. In dit nr. komen ook vele brieven voor gedurende den tijd, dat luitenant-kolonel Krayenhoff optrad als commandant van de brigade ingenieurs te velde October December 31, 1 band Januari Juli 2. Achterin agenda Juli Januari Mei November "Orderboek" Orders gegeven door den directeur Februari Februari 1 1 deel Achterin gedeeltelijke agenda.