Computertomografisch onderzoek. CT-onderzoek

Transcriptie

1 Computertomografisch onderzoek CT-onderzoek

2 Uw specialist heeft u voor een CT-onderzoek (ook wel scanneronderzoek) verwezen naar de afdeling Medische beeldvorming (voorheen röntgenafdeling). CT is de afkorting van computertomograaf. Dit is een apparaat dat met behulp van röntgenstraling dwarsdoorsneden maakt van uw organen, botten en weefsels. In deze folder kunt u lezen wat het onderzoek inhoudt. Doel van het CT-onderzoek Het doel van het onderzoek is om met behulp van de röntgenstralen beelden te creëren waarop beoordeeld kan worden of er afwijkingen zijn in de organen van het lichaam. De werking van een CT-scanner Bij het CT-onderzoek worden door middel van röntgenstralen afbeeldingen gemaakt van dwarsdoorsneden van het menselijk lichaam. Een smal bundeltje röntgenstralen draait in enkele seconden om het lichaam heen, waarbij de doorgelaten röntgenstralen worden gemeten. Elk lichaamsweefsel houdt röntgenstralen tegen. Het is afhankelijk van de samenstelling van het lichaamsweefsel hoeveel röntgenstralen worden doorgelaten. Een computer berekent in welke mate de röntgenstralen zijn verminderd op iedere plaats in de doorsnede in het lichaam. Uit deze computerberekeningen kunnen eventuele afwijkingen worden afgeleid. Op een televisiescherm wordt steeds een afbeelding van de dwarsdoorsnede weergegeven. Deze dwarsdoorsneden kunnen ook op foto worden vastgelegd. Het televisiescherm en de computer bevinden zich in een ruimte naast de onderzoekkamer. Van hieruit wordt de CT-scanner bediend en vindt het verschuiven van de onderzoektafel voor iedere dwarsdoorsnede plaats. Voorbereiding op het onderzoek Voor een aantal onderzoeken is het noodzakelijk dat u zich thuis en/of vlak van tevoren voorbereidt. Uitsluitend de aangekruiste voorbereidingen zijn voor u van toepassing. Er is geen specifieke voorbereiding nodig. Bij u wordt een CT-scan van de buik gemaakt. Er zijn enkele voorbereidingen noodzakelijk om de organen in uw buik goed zichtbaar te maken. Wij verzoeken u om onderstaande voorschriften correct op te volgen, zodat u niet tevergeefs naar het ziekenhuis komt. patiënteninformatie 2

3 Contrastvloeistof Bij het maken van de afspraak voor het CT-onderzoek ontvangt u een flesje met 50 ml contrast vloeistof (Telebrix Gastro) dat u zelf moet aanlengen met water tot 1 liter, die u op de volgende wijze moet innemen: dagavond voor het naar bed gaan: 100 ml. dagochtend bij het ontbijt: 100 ml. dagmiddag bij de lunch: 100 ml. dagavond bij het avondeten: 100 ml. dagavond voor het naar bed gaan: 100 ml. dagochtend bij het (licht) ontbijt: 100 ml. U kunt de contrastvloeistof eventueel mengen met een andere drank (jus d'orange, limonadesiroop e.d.). Met een pepermuntje kunt u, als u dit wenst, de lichte nasmaak van de vloeistof onderdrukken. De overige 400 ml. contrastvloeistof kunt u weggooien. Wij verzoeken u om 1 uur vóór het onderzoek niet meer te plassen. U mag drie uren vóór het tijdstip waarop u zich dient te melden, niets meer eten of drinken. De gang van zaken voor en tijdens het onderzoek Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de afdeling Medische beeldvorming (meldpunt West 12). Een van onze administratief medewerkers verwijst u naar het wachtgebied, waar u plaatsneemt. U hoeft zich hier niet meer te melden. Zodra u aan de beurt bent, haalt de röntgenlaborant u op en begeleidt u naar het kleedhokje. Het onderzoek Het onderzoeksapparaat, de zogenaamde scanner, bestaat uit een grote smalle kast, waarin de röntgenbuis en de meetinstrumenten zich bevinden. Voordat het onderzoek begint, neemt u plaats op een onderzoektafel. Deze onderzoektafel wordt in de ronde opening van de scanner geschoven, zodat uitsluitend het te onderzoeken lichaamsdeel zich midden in de opening bevindt. Het overige deel van de onderzoektafel steekt aan beide kanten uit de scanner. U ligt dus niet helemaal in het onderzoeksapparaat zoals veel mensen verwachten. Tijdens het maken van de opnames hoort u hoe de röntgenbuis (niet zichtbaar) om u heen draait. Dit geluid is voor u een teken dat u heel stil moet blijven liggen. Bij onderzoek van de buik of van het bovenlichaam vraagt de laborant u, via een luidsprekertje in de scanner, enkele malen duidelijk om de adem vast te houden. Na de opnameserie(s) kunt u even ontspannen, maar dient u wel in dezelfde houding te blijven liggen. Bij een aantal onderzoeken is het soms noodzakelijk dat een contrastvloeistof wordt toegediend, die in de ader wordt ingespoten. Het is niet altijd mogelijk bij het maken van een afspraak al aan te geven of er contrastvloeistof toegediend wordt. patiënteninformatie 3

4 Bij een CT-scan van de longen of de buik moet u er rekening mee houden dat deze contrastvloeistof altijd wordt toegediend. De radioloog bepaalt dit voor het onderzoek. Na het onderzoek Na het onderzoek kunt u weer gewoon eten en drinken, tenzij hierover met u andere afspraken zijn gemaakt. Als er een contrastmiddel ingespoten is, adviseren wij u om na het onderzoek een paar glazen water extra te drinken. De tijdsduur van het onderzoek Het is afhankelijk van het aantal opnames dat gemaakt wordt hoe lang het onderzoek duurt. De dwarsdoorsneden die afgebeeld worden, zijn enkele millimeters dik. Afhankelijk van de grootte van het te onderzoeken gebied of orgaan wordt een serie opnamen gemaakt. Aangezien de computer na elke opnameserie de gegevens moet vastleggen en berekenen, dient u er van uit te gaan dat het onderzoek gemiddeld 15 minuten zal gaan duren. Bijwerkingen Belangrijk: om deze folder goed leesbaar te houden wordt volstaan met een globale beschrijving van de bijwerkingen. Indien u dit wenst kunt u op de afdeling Medische beeldvorming de bijsluiter van het contractmiddel vragen. Het is goed om te weten dat hierin door de fabrikanten alle bijwerkingen worden weergegeven, zelfs als een bijwerking in het verleden maar een enkele keer is voorgekomen. Bij het gebruik van jodiumhoudend wateroplosbaar contrastmiddel (toegediend via een injectie) kunnen bijwerkingen optreden. Dit gebeurt tegenwoordig echter nog maar zelden. Voor het geval dát een bijwerking optreedt, beschikt de afdeling Medische beeldvorming over medicijnen die de bijwerking van het contrastmiddel ongedaan maken. Jodiumhoudend wateroplosbaar contrastmiddel is een andere vorm van jodium dan de jodium die gebruikt wordt om de huid te ontsmetten. Als u allergisch bent voor jodium op de huid, wil dat niet zeggen dat u ook allergisch op een injectie zult reageren. Er zijn geen gegevens bekend over het effect van dit contrastmiddel op de rijvaardigheid. patiënteninformatie 4

5 Mogelijke bijwerkingen Bijwerkingen die kunnen optreden zijn onder te verdelen in algemene bijwerkingen en bijwerkingen die alleen optreden bij patiënten met een specifiek ziektebeeld. Tot de algemene bijwerkingen behoren: Ontsteking van de ader waarin de vloeistof wordt gespoten. Deze ontsteking kan bestreden worden met een nat verband of een ontstekingsremmende zalf. Misselijkheid, die optreedt zodra de vloeistof in de ader wordt gespoten. Galbulten en niezen. Soms kunnen in de keel en grote luchtwegen samentrekkingen optreden en vochtophopingen ontstaan. In zéér uitzonderlijke gevallen kan de patiënt in shock raken. Dit komt ongeveer 1 op tot 1 op patiënten voor. Bij patiënten die een allergische aanleg hebben of lijden aan astma of hooikoorts, treedt dit iets vaker op. Deze kans blijft echter zó klein, dat voorbereidingen met medicijnen niet wordt aanbevolen. Echter: als bij u in het verleden een vorm van deze bijwerking is opgetreden en het maken van een CT-scan opnieuw noodzakelijk is, dan kan een voorbereiding met medicijnen plaatsvinden. Deze voorbereiding bestaat uit het innemen van tabletten Prednison en Tavegil. Als u lijdt aan een van onderstaande ziektebeelden is het verstandig te overleggen met uw huisarts en/of behandelend arts als u wordt doorverwezen voor een CTcolongrafie. Hij kan u informeren en adviseren in het maken van de juiste keuzes. Hartproblemen Bij patiënten met hartklachten kunnen hartproblemen optreden als veel van het contrastmiddel tegelijk in een ader wordt gespoten. De kans hierop is met de moderne middelen erg klein. Als u hartpatiënt bent, verzoeken we u dit voor aanvang van het onderzoek te vermelden. Diabetes Als u suikerziekte (diabetes) hebt, verzoeken wij u dit te melden, onder andere in verband met het aanpassen van uw dieet en het tijdstip van uw afspraak. Van belang is daarnaast dat u de nierfunctie laat controleren door uw behandelend arts. Als u Glucophage (Metformine) gebruikt, kan door de slechtere nierfunctie het effect van een overdosering van het contrastmiddel ontstaan. De nierfunctie kan verslechteren, vooral bij patiënten die al een slechte werking van de nieren hebben. Daarom adviseren wij in dit geval op de dag voorafgaande aan het onderzoek Glucophage (Metformine) niet meer in te nemen. Na inspuiten van het contrastmiddel dient de inname van Glucophage (Metformine) nog eens 48 uur gestaakt te worden. Ziekte van Kahler of Waldenström Bij patiënten met de ziekte van Kahler of Waldenström kan de nierfunctie ook verslechteren. Uw behandelend arts kan hierover meer uitleg geven. patiënteninformatie 5

6 De uitslag Na het onderzoek beoordeelt de radioloog de beelden en stelt een diagnose. Als u voor een soortgelijk onderzoek al ooit in een ander ziekenhuis bent geweest, is het mogelijk dat de resultaten hiervan worden opgevraagd om een compleet beeld te krijgen. Sommige onderzoeken leveren meer dan 3000 beelden op. De radioloog bekijkt deze en voert metingen of reconstructies uit om de beoordeling te vergemakkelijken. Vervolgens wordt het gesproken verslag van de radioloog schriftelijk uitgewerkt. De uitslag is 4 werkdagen na het onderzoek bekend bij uw behandelend arts, die deze uitslag met u bespreekt. Straling Iedereen weet dat röntgenstralen nadelig kunnen zijn voor de mens en dat zij niet kunnen worden gezien of gevoeld. Overigens staat iedereen bloot aan straling vanuit de kosmos en directe omgeving. Van alle straling die een mens gedurende zijn leven kan oplopen, is het aandeel daarvan door medische toepassingen berekend op 16%. Radiodiagnostiek neemt slechts een klein deel van dat totaal voor haar rekening. Dat neemt niet weg dat iedere toepassing zorgvuldig moet worden afgewogen en altijd beschermende maatregelen worden genomen om geen onnodig risico te lopen. Als u zwanger bent of hierover onzeker bent, dient u dit voor het onderzoek te melden. Röntgenstraling kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Neem hierover tijdens kantooruren contact op met de afdeling Medische beeldvorming. Afspraken Bent u diabetespatiënt? Als u dit meldt bij de balie kunt u zo vroeg mogelijk voor het onderzoek komen. Wanneer u verhinderd bent op de afgesproken tijd, wordt u verzocht dit zo spoedig mogelijk door te geven aan de afdeling Medische beeldvorming. Vragen of suggesties Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, belt u dan gerust tijdens kantooruren de afdeling Medische beeldvorming. Het telefoonnummer vindt u op de achterzijde van deze folder. Ook tijdens het onderzoek zullen de laborant of de radioloog uw vragen graag beantwoorden. Uw opmerkingen over deze folder of over de gang van zaken tijdens het onderzoek kunnen nuttig zijn. Misschien hebben volgende patiënten er baat bij. patiënteninformatie 6

7 U heeft een afspraak op: Datum: Tijdstip van onderzoek: Tijdstip van melden: U krijgt de uitslag van uw arts op: Datum: Tijdstip: Medische beeldvorming Locatie Sittard-Geleen Meldpunt West 12 Afsprakennummer Informatienummer Internet