Housing First mens in de maatschappij Van stigmatiseren naar meedoen

Transcriptie

1 Housing First mens in de maatschappij Van stigmatiseren naar meedoen Dorieke Wewerinke & Judith Wolf september 2015 Gedreven door kennis, bewogen door mensen

2 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Van asiel & beschermen naar herstel & participeren Zelfstandig wonen Transmuraal wonen Nachtopvang Inloop Flexibele ondersteuning Outreach

3 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Oorsprong: Pathways to housing (Tsemberis, New York, 1992) Doelgroep chronisch dakloze mensen met psychische- en verslavingsproblemen Eerst woonruimte, dan met ondersteunende begeleiding werken aan herstel en participatie Effectief! 88% van Housing First groep stabiel gehuisvest vs. 47% van gewone begeleiding en opvang (Tsemberis & Eisenberg, 2002) Inmiddels wereldwijde toepassing: VS, Canada, Japan, UK, Frankrijk, Finland, Denemarken, Spanje, Portugal, Italie, Zweden, Nederland, etc.

4 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First in Nederland - Sneek Amsterdam Hilversum Haarlem Zwolle Utrecht Den Haag Dordrecht Rotterdam Arnhem Nijmegen Zeeland Eindhoven Tilburg Breda Helmond Venlo/Roermond Noord Limburg Midden Limburg 2011

5 Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First: principes (Tsemberis, 2010) Wonen 1. Huisvesting als basisrecht 2. Geen eisen aan geschiktheid om zelfstandig te wonen 3. Woonruimten verspreid over werkgebied 4. Wonen scheiden van begeleiding en behandeling Ondersteunen 1. Respect, warmte en compassie voor alle klanten 2. Zelfbepaling & respect voor keuzes van klanten 3. Hersteloriëntatie; klanten ondersteunen in hun eigen herstelproces 4. Ondersteuning zolang dat nodig is 5. Harm reduction

6 Pathways Housing First seeks to help clients integrate into their community as fully as possible. (Tsemberis, 2010: 53)

7 Participeren, wat is daarvoor nodig? Zelfstandig wonen als reguliere burger - een eerlijke kans Mogelijkheid om mensen thuis uit te nodigen, je sociale netwerk te onderhouden Contact kunnen hebben met buren, mensen in de wijk Voldoende geld om iemand te bezoeken, een cadeautje te kopen voor een verjaardag Zelfvertrouwen voor het aangaan van nieuwe contacten Steun bij het versterken van je sociale netwerk

8 Participeren gaat niet vanzelf (Onderzoek Discus Housing First A dam, Maas et al 2011)

9 Ontwikkeling van een handreiking voor begeleiders (Impuls, in uitvoering) In samenwerking met Housing First begeleiders en klanten

10 Handreiking voor begeleiders (2) Aandacht voor versterkende & belemmerende factoren bij participatie Externe belemmeringen (weinig banen, hoge schulden, laag inkomen, stigma) Interne belemmeringen (laag zelfbeeld, schaamte, angst, zelf-stigma) Als ik ze vertel dat ik zeven jaar lang dakloos was maar nu mijn eigen huis heb, dan is die zeven jaar dakloos het enige dat ze horen. Dat blijft aan je kleven.

11 Pathways Housing First seeks to help clients integrate into their community as fully as possible. (Tsemberis, 2010: 53) Zorg dat klanten alle kansen krijgen om de doelen te bereiken die zij voor zichzelf hebben gesteld. Bied alle steun die zij nodig hebben in hun proces. Heb geen onrealistische verwachtingen het versterken van participatie kan een langdurig proces zijn en sommige mensen worden nooit modelburgers! Ik denk dat je niet moet denken in maanden, maar in jaren. En dan kijken hoe het met je gaat. Als je nagaat dat ik problemen had sinds ik veertien was, dat is ongeveer 22 of 23 jaar, ja... Ik denk dat het dan ok is dat het het een paar jaar duurt.

12 Versterken van participatie in co-creatie met de doelgroep Participatie is bij uitstek gerelateerd aan leefwereld van mensen Inzicht krijgen in situatie wat is van invloed op participatie? Wat zijn versterkende factoren? Wat zijn belemmerende factoren? Welke factoren zijn veranderlijk? (gedrag) Wat zijn randvoorwaarden voor verandering?

13 Vragen? T E dorieke.wewerinke@radboudumc.nl I Radboud universitair medisch centrum