Loopbaankunde, een persoonlijke visie. Inleiding ledenvergadering Noloc Driebergen, 18 maart Tom Luken Luken Loopbaan Consult, Amsterdam

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Loopbaankunde, een persoonlijke visie. Inleiding ledenvergadering Noloc Driebergen, 18 maart Tom Luken Luken Loopbaan Consult, Amsterdam"

Joris de Veer
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Loopbaankunde, een persoonlijke visie Inleiding ledenvergadering Noloc Driebergen, 18 maart 2010 Tom Luken Luken Loopbaan Consult, Amsterdam

2 Inhoud Het belang van loopbaanontwikkeling Evaluaties van loopbaanbegeleiding Twee oorzaken van problemen Organisatorisch Inhoudelijk: wankele grondslag Vragen aan loopbaankunde Loopbaankunde in kaart Toekomstperspectief? 2

3 Loopbaan: waar hebben we het over? De weg die iemand aflegt in de wereld van opleiding en arbeid (Spijkerman, R. & Admiraal, D. (2000: 11). Loopbaancompetentie: Management van mogelijkheden. Alphen aan den Rijn: Samson) 3

4 Het belang van loopbaanontwikkeling Energie, het gebruik van talenten Levensgeluk Gezondheid Employability Concurrentiepositie Nederland Oplossen problemen duurzame samenleving Geld 4

5 Het belang van loopbaanontwikkeling 5

6 Loopbaanproblemen In onderwijs: Demotivatie, ordeproblemen, weinig leren Switchen, onderwijsnomaden Voortijdig schoolverlaten, uitval In arbeid: Stress, overspannenheid, burnout Onbevredigdheid, depressie, bore-out Arbeidsongeschiktheid (Langdurige) werkloosheid 6

7 Evaluaties van loopbaanbegeleiding 7

8 Evaluaties van loopbaanbegeleiding Uit de monitoring Tweede Fase blijkt dat scholen weliswaar veel geïnvesteerd hebben in lob maar dat de waardering van leerlingen eerder af, dan toe neemt. Oomen, A. (2007: 8). Onderwijsuitval en talentontwikkeling: Met lob in het HAVO en VWO. Rapportage APS-dk , Utrecht: APS. 8

9 Evaluaties van loopbaanbegeleiding 9

10 Evaluaties van loopbaanbegeleiding 10

11 Evaluaties van loopbaanbegeleiding 11

12 Evaluaties van loopbaanbegeleiding (arbeid) Re-integratie: hoge kosten, geringe (meestal wel positieve) effecten Duurdere, intensievere instrumenten leiden tot een hogere netto-effectiviteit Loopbaanbegeleiding in Nederland slecht toegankelijk Uiteenlopende benaderingen Cliënten (zeer) tevreden 12

13 Conclusies Er gaat veel mis in loopbaanontwikkeling Dat brengt hoge kosten met zich mee Goede begeleiding helpt In het onderwijs wordt veel begeleiding gegeven, maar is de kwaliteit niet goed In arbeid is er vaak geen begeleiding of pas als het kalf verdronken is Hoe komt dit? 13

14 Oorzaken: Organisatorische problemen: onvermogen en versnippering Verschillen in belangen lerenden/werkenden en onderwijs-/arbeidsorganisatie Uiteenlopende visies op loopbaanontwikkeling Geen duidelijke wetenschappelijke basis Kloof tussen wetenschap en praktijk Gebrekkige opleiding, professionaliteit en organisatie loopbaanbegeleiders 14

15 Oorzaken: Inhoudelijk: de wankele grondslag Loopbaanproblemen komen door verkeerde keuzen Informatie leidt tot realistische beelden Realistische beelden leiden tot goede keuzen Voor goede keuzen moet je goed nadenken Goede keuzen leiden tot succes Goed kiezen kun je leren Je kunt je leven sturen 15

16 Komen loopbaanproblemen door verkeerde keuzen? Leiden goede keuzen tot succes? Verouderd potje-dekseltje denken Bindings- en aanpassingsprocessen worden steeds belangrijker vergeleken met keuzen Bijv. 27% afgestudeerden werkt 1½ jaar na afstuderen al buiten de opleidingsrichting (ROA) Vergelijk ook relaties 16

17 Leidt informatie tot realistische beelden? Als je niet weet wat je wilt, kan informatie juist tot verwarring leiden Als je wel weet wat je wilt, maakt informatie vaak onterecht zekerder Leiden realistische beelden tot goede keuzen? What you see is not what you get Wat je bent is niet wat je wordt 17

18 Moet je voor goede keuzen goed nadenken? Nadenken leidt vaak tot slechtere keuzen en andere prestaties, bijvoorbeeld: Kiezen appartementen, auto s, jam, posters, studieprogramma s Beoordelen eerlijkheid bekentenissen, olympische duiken, relaties. Onthouden wijn Nadenken kan leiden tot rumineren/piekeren en depressie 18

19 Kun je goed kiezen leren? Conclusie uit (oudere) ontwikkelingspsychologie en (recent) hersenonderzoek: Rijping is belangrijk bij ontwikkeling overzicht en autonomie Kun je je leven sturen? Wel invloed, niet sturen De illusie van maakbaarheid speelt mogelijk belangrijke rol bij de depressie-epidemie (Dehue) 19

20 Conclusie De theoretische basis onder loopbaanbegeleiding is rot, maar er is nog steeds geen goed alternatief. 20

21 Voorbeelden dringende vragen aan de wetenschap Bestaan talenten, zo ja, hoe kom je ze op het spoor? Hoe beïnvloeden bewuste en onbewuste processen elkaar bij kiezen en sturen? In hoeverre is rijping te bevorderen? Hoe? Wat gebeurt er op het grensvlak tussen reflecteren en rumineren/piekeren? Wat is een geschikte theoretische basis voor de ontwikkeling van methoden en instrumenten? Wat zijn de effecten van (studie)loopbaanbegeleiding (ook op termijn)? 21

22 22

23 Kaart van Loopbaankunde 23

24 24

25 Perspectief 25

Vergelijkbare documenten

Het dwaalspoor van de goede keuze

Het dwaalspoor van de goede keuze Lezing en discussie Landstede Innovatiedag Raalte, 6 april 2010 Tom Luken Luken Loopbaan Consult, Amsterdam Inhoud Loopbaan : waar hebben we het over? Het belang van (studie)loopbaanontwikkeling