Vraag 1. Geologie en Sedimentatie

Transcriptie

1 Vraag 1. Geologie en Sedimentatie Geef korte antwoorden op onderstaande vragen (gebruik volgend vel papier), ca. 5 min. per vraag. Noordzee Waddenzee zee niveau zee niveau ca. 1 km 1 m Figuur 1. Schematische noord-zuid doorsnede door Oost-Terschelling (N.B! horizontale en verticale schaal zijn ongelijk). Vraag 1a: In ons land is de neerslag groter dan de verdamping. Daardoor dringt zoet regenwater de duinen in en wordt uiteindelijk via het grondwater afgevoerd naar zee. Teken in bovenstaande figuur de grens zoet water/zout water. Vraag 1b: In de schematische doorsnede boven is te zien dat de zeespiegel in de Noordzee en in de Waddenzee - op het moment van de opname - niet precies even hoog lag. Betreft dit een onnauwkeurigheid in de schets of is hiervoor een verklaring te geven. Indien dit laatste het geval is, beschrijf dan het proces dat hiervoor verantwoordelijk is. Vraag 1c: Wat is een stroomribbel? Teken er een, geef daarbij een schaal en de stroomrichting aan. Vraag 1d: Sediment kan zowel door stromend water als door de wind worden getransporteerd. Noem een aantal kenmerkende verschillen tussen sediment dat door wind en door stromend water is afgezet. Vraag 1e: Tijdens de excursie hebben we bij Bunnik de Kromme Rijn gezien. Vroeger was dit de rivier de Rijn en deze was toen 100 meter of breder. Waarom is nu de Kromme Rijn zo'n smal stroompje en ligt de (echte) Rijn nu verder naar het zuiden?

2 Vraag 1. Geologie en Sedimentatie. Antwoorden.

3 Vraag 2. Excursie Terschelling Een bioloog loopt over een denkbeeldig waddeneiland en loopt vanaf het strand, door de duinen richting het restaurant, welke gelegen is aan de weg door de polder. Onderweg komt hij verschillende vegetaties tegen die gekenmerkt worden door de volgende combinaties van planten: A. Helm (Ammophila arenaria) + zandhaver (Leymus arenarius), B. Parnassia (Parnassia palustris) + fraai duizendguldenkruid (Centaurium pulchellum) + Moeraswespenorchis (Epipactis palustris) + Knopbies (Schoenus nigricans), C. Zandzegge (Carex arenaria) + Buntgras (Corynephorus canescens) + Zandblauwtje (Jasione montana) + duinviooltje (Viola curtisii), D. Kruipwilg (Salix repens) + Gewone dophei (Erica tetralix) + Kraaiheide (Empetrum nigrum) + Struikhei (Calluna vulgaris). Op dit eiland zijn de volgende landschaps-/vegetatie-elementen aanwezig: 1. binnenduinrand 2. duinplas 3. dwergstruikvegetatie 4. embryonaal duin 5. groen strand 6. noordhelling 7. primaire duinvallei 8. secundaire duinvallei 9. vloedmerk 10. zeereep 11. zuidhelling Vraag 2a: Geef voor elke combinatie van planten aan tot welk landschaps-/vegetatie-type deze behoort (1 per plantencombinatie), en geef aan of het gaat om een relatief kalkrijk of kalkarm gebied, of er invloed is van kwel, en of de dynamiek hoog of laag is. Plantencombinatie Landschapstype Kalk (+ of -) Kwel (+ of -) dynamiek (hoog of laag) A B C D

4 Aan de kant van de waddenzee komt onze bioloog een vegetatie-type tegen dat kenmerkend is voor zoute omstandigheden. Vraag 2b: Hoe wordt een plant genoemd die zich aangepast heeft aan dit zoute milieu, en zelfs zout nodig heeft om te kunnen overleven? Vraag 2c: Noem vier mechanismen in een plant om hoge externe zoutgehaltes te kunnen overleven Naast de stressvolle omstandigheden in de kwelder hebben planten die groeien in de duinen het ook niet gemakkelijk. Vraag 2d: Noem twee onafhankelijke stressfactoren die in de reeks van de droge duinen van belang zijn.

5 Vraag 3. Ecologie Vraag 3a: Een duinvallei met een vegetatietype kenmerkend voor kalkhoudende zanden kan op twee verschillende manieren zijn ontstaan. Omschrijf deze twee manieren in het kort en benoem de bijbehorende processen. Vraag 3b: Welke processen en/of factoren bepalen de lengte van deze fase in de successie. Noem er drie. Vraag 3c: Noem drie processen die van belang zijn bij bodemvorming en geef aan welke van deze processen een belangrijke rol spelen in de kwelders en welke in de duinen (kan overlappen) en licht dit kort toe.

6 Vraag 4. Biodiversiteit De Intermediate Disturbance Hypothesis (IDH) is een belangrijk conceptueel model in de ecologie. Vraag 4a: Is zij voornamelijk actief op de regionale of lokale soortenpoel? High Low Colonizing Mixed Climax Vraag 4b: Vul de bovenstaande figuur in voor en na de pijlen (dus drie regels). Vraag 4c: Vul in bovenstaande figuur onder (Colonizing, Mixed en Climax) twee soorten aan die koloniserend zijn, twee die gevonden worden in het midden gedeelte van de grafiek, en twee van de climax vegetatie. Maak hier gebruik van soorten uit je eigen veldonderwerp.

7 Vraag 4c: Geef hieronder kort in woorden aan hoe in jouw veldonderzoek de IDH van toepassing is. Plaats je hoofd vegetatietypen ook in de figuur van de vorige bladzijde. Vul ook de titel (of het onderwerp) van je veldwerk op Terschelling in. Veldwerkonderwerp:...

8 Vraag 5 Palaeo-ecologie Wat zijn de belangrijkste oorzaken die verantwoordelijk zijn voor het huidige landschap rond Utrecht (Heuvelrug, rivierengebied) en hoe vormden zij het moderne landschap?