Gedrag veranderen met (impliciete) communicatie van intentie naar actie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gedrag veranderen met (impliciete) communicatie van intentie naar actie"

Transcriptie

1 Gedrag veranderen met (impliciete) communicatie van intentie naar Lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein Hogeschool Utrecht Universitair Hoofddocent Gezondheidscommunicatie Wageningen Universiteit

2 Hypothetisch vs. realiteit Vergeten Verandering van gedachte Procrastinatie (uitstelgedrag)

3 De kracht van communicatie? Default effect Opt In Opt Out Communicatie Johnson & Goldstein: in Science, 2003

4

5

6 Gedragsparadox Waarom we ondanks weten en willen toch niet doen? Wij vinden bijvoorbeeld gezondheid één van de meest belangrijke thema s in ons leven, maar zijn (ondanks goede intenties) slecht in staat gezonde en verantwoorde keuzes te maken (SCP 2007; Ostan, et al., 2010).

7 Median % across studies Intentie gedrag kloof 6 Studies in Gezondheidsdomein (Condoomgebruik, Kankerscreening, Bewegen) (Sheeran, 2002) Disinclined Actors No Intention Behavior: No Behavior: Yes Verantwoordelijk voor de kloof Yes Inclined Abstainers

8 Krachteloze intenties

9 Probleem Intentie Implementatie intentie Realiteitsbesef Procrastinatie

10 We overschatten ons reflectieve systeem Variatie in verzadigingsbehoefte (geen info, over 1 uur, of over 4 uur een volledige maaltijd) is niet van invloed op snackkeuze (Bilman, Van Trijp en Renes, 2010) Populair in alle condities: pizza!

11 We overschatten onze wilskracht

12 We zijn vaak minder rationeel dan we denken.

13 We zijn vaak minder rationeel dan we denken.

14 Dus? Mensen zijn geen computers We verwerken niet alle relevante (gezondheids) informatie rationeel We komen niet altijd tot een reflectief en geïnformeerd besluit over hoe we ons moeten gedragen om zo gezond mogelijk te blijven We maken veel gebruik van ons impulsieve systeem en cognitive shortcuts om tot keuzes te komen. Meer begrip van (en grip op) deze shortcuts biedt mogelijkheden voor een effectievere gezondheidscommunicatie

15 Klein experimentje We beginnen. Hoeveel is: 15+6

16 Klein experimentje 3+56

17 Klein experimentje 89+2

18 Klein experimentje 12+53

19 Klein experimentje 75+26

20 Klein experimentje 25+52

21 Klein experimentje 63+32

22 Klein experimentje Ach ja, het zijn sommetjes, maar dit is echt de oefening! Nog even doorbijten!

23 Klein experimentje 123+5

24 Klein experimentje Snel! Denk aan een stuk gereedschap en aan een kleur.

25 Rode hamer!

26 Als het gemakkelijk kan

27 U zult (niet)

28 Vat vol verlangen

29 Waar verlangen we naar? Gemiddeld aantal aan eten en drinken gerelateerde keuzes op een dag (Wansink & Sobal, 2007)? Wat we denken: 14.4 Feitelijke aantal: Veel gedrag vindt gedachteloos plaats. Veel gezondheidspreventie en gezondheidsadviezen richten zich op gezond verstand.

30 De mens Wat we doen Het advies

31 Reactance

32 Onze ik Volgende week nu Overschat zijn wilskracht en mogelijkheden tot zelfregulering. Overschat zijn capaciteiten met betrekking tot zelfmonitoring. Is onrealistisch optimistisch. Is kortzichtig en zelfzuchtig.

33 Spanningsveld Advies Omgevings cue Kortzichtig Impulsief Weerstand Autonoom Zelfzuchtig

34 Van intentie naar gedrag

35 De dagelijkse realiteit Intenties/Voornemens Gedrag Intenties & Voornemens Gedrag

36 (Zin)Loze communicatie

37 Touchpoint

38 Kansrijke touchpoints Pp aten gemiddeld 50% minder chips (Geier, Wansink, & Rozin, 2012) Source: Geier, Wansink, et al., 2012

39 Effectieve feedback

40 Gedrags-architectuur

41 Maak van gewenst gedrag, gemakkelijke gedrag Zoek het zelf uit Informeren Verleiden Nudgen

42 Ontwerpen voor verandering

43 Maak het gewenste gemakkelijker

44 Maak het ongewenste moeilijk

45 Externe regulering?

46 Dus 1. Kijk naar hoe mensen zich gedragen in de praktijk, niet naar hoe ze zich zouden moeten gedragen. 2. Gedrag vormt zich (vaak onbewust) in de dagelijkse realiteit onder invloed van sociale en fysieke factoren. 3. Gedragsverandering vraagt om een goed inzicht in de dagelijkse realiteit en een onderbouwde, gecombineerde en congruente aanpak.

47 Gedrag veranderen met (impliciete) communicatie van intentie naar Lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein. Hogeschool Utrecht Universitair Hoofddocent Gezondheidscommunicatie Wageningen Universiteit

Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid.

Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid. Met communicatie gedrag veranderen Van wens naar werkelijkheid. Reint Jan Renes Lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein Hogeschool Utrecht Universitair Hoofddocent Gezondheidscommunicatie

Nadere informatie

Van betuttelen naar verleiden: Nieuwe richtingen voor gedragsbeïnvloeding. Emely de Vet Leerstoelgroep Strategische Communicatie

Van betuttelen naar verleiden: Nieuwe richtingen voor gedragsbeïnvloeding. Emely de Vet Leerstoelgroep Strategische Communicatie Van betuttelen naar verleiden: Nieuwe richtingen voor gedragsbeïnvloeding Emely de Vet Leerstoelgroep Strategische Communicatie Voeding in NL 95% eet onvoldoende groente 90-95% eet onvoldoende fruit 80%

Nadere informatie

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW)

Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) Werkgroep Borging: Peter Konings (Belastingdienst), Rutger Heerdink (UWV), Rene Backer (SVB), Sjoerd Weiland (RDW) November 2013 Deze sheets bevatten achtergrondinformatie bij het plan Borging awareness

Nadere informatie

De waarde van nudging om consumenten te verleiden tot gezondere voedselkeuzes

De waarde van nudging om consumenten te verleiden tot gezondere voedselkeuzes De waarde van nudging om consumenten te verleiden tot gezondere voedselkeuzes Vereniging voor Bewegingswetenschappen Nederland Ellen van Kleef, Wageningen Universiteit Gezond gedrag stimuleren blijft grote

Nadere informatie

Verleiden tot gezond gedrag. Prof. dr. Emely de Vet Wageningen University and Research

Verleiden tot gezond gedrag. Prof. dr. Emely de Vet Wageningen University and Research Verleiden tot gezond gedrag Prof. dr. Emely de Vet Wageningen University and Research Voeding in NL 95% eet onvoldoende groente 90-95% eet onvoldoende fruit 80% eet onvoldoende vis 48% heeft overgewicht

Nadere informatie

kilo aan troep achter in een collegezaal.

kilo aan troep achter in een collegezaal. Ruim 60% van de HvA studenten neemt eten en drinken mee de collegezalen in. Gemiddeld laten HvAstudenten per maand 80 kilo aan troep achter in een collegezaal. Minder dan 5% van de HvA docenten spreekt

Nadere informatie

Hoe bereik je burgers? Een hedendaags perspectief op beïnvloedende overheidscommunicatie

Hoe bereik je burgers? Een hedendaags perspectief op beïnvloedende overheidscommunicatie Hoe bereik je burgers? Een hedendaags perspectief op beïnvloedende overheidscommunicatie Reint Jan Renes en Baukje Stinesen In dit artikel wordt een hedendaags perspectief op overheidscommunicatie gepresenteerd.

Nadere informatie

Beïnvloeden met BIG Data in het publieke domein

Beïnvloeden met BIG Data in het publieke domein Beïnvloeden met BIG Data in het publieke domein Reint Jan Renes & Judith Meinetten, Lectoraat Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein Hogeschool Utrecht (Mei, 2012) Het jaar 2011 werd door Neelie

Nadere informatie

Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017

Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017 Hoe motiveer je mensen hun gedrag te veranderen en gezonder te leven? 24/10/2017 35.000 keuzes per dag Gezond en ongezond Gezonde en ongezonde keuzes Determinanten van gedrag Denken dat men genoeg beweegt

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het @reintjanrenes

Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het  @reintjanrenes www.publab.hu.nl Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het publieke domein drs. Danielle van Wallinga drs. Karen Bosch dr. Reint Jan Renes danielle.vanwallinga@hu.nl karen.bosch@hu.nl

Nadere informatie

HET GEZONDE BEDRIJFSRESTAURANT

HET GEZONDE BEDRIJFSRESTAURANT HET GEZONDE BEDRIJFSRESTAURANT nr. Het begint met een idee nr. Het begint met een idee ACHTERGROND Overgewicht Duurzame inzetbaarheid Vitaliteit 4 ACHTERGROND Overgewicht Duurzame inzetbaarheid Vitaliteit

Nadere informatie

Evidence-Based Gedragsverandering

Evidence-Based Gedragsverandering Doorstroming en Rijgedrag Evidence-Based Gedragsverandering Gerjo Kok Universiteit Maastricht 18-11-2014, ANWB, Den Haag 1 Planning Gedragsverandering Doel Gedragsverandering Programma De moeilijkste veranderingen

Nadere informatie

Effectieve Gedragsverandering

Effectieve Gedragsverandering Effectieve Gedragsverandering dr. Mattheis van Leeuwen prof. dr. Rick van Baaren gedragsveranderaar.nl cpaul Ketelaar/Dhampus cpaul Ketelaar/Dhampus cpaul Ketelaar/Dhampus Vraag: Hoe te motiveren? Je

Nadere informatie

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Wat is dit? Welk gereedschap is dit? Dat is een Wat kun je er mee doen? Waarvoor dient het? Met een kun je 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Nadere informatie

CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel

CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel CASI > Werkblad 1 > Van beleidsdoel naar gedragsdoel Beleidsdoel voor communicatie: 1a Keuze doelgroep 1b Huidig gedrag Wie is de groep die gedrag moet veranderen? Wat weten we over huidig gedrag? (feiten

Nadere informatie

Met ongeveer 1 op de 3 Nederlanders die meer dan 7,5 uur per dag zitten, zijn we Europees kampioen zitten.

Met ongeveer 1 op de 3 Nederlanders die meer dan 7,5 uur per dag zitten, zijn we Europees kampioen zitten. Dagelijks 8-11 uur zitten leidt tot 15% meer kans binnen 3 jaar te overlijden dan 4 uur per dag zitten. Met ongeveer 1 op de 3 Nederlanders die meer dan 7,5 uur per dag zitten, zijn we Europees kampioen

Nadere informatie

Effectieve communicatie in het publieke domein

Effectieve communicatie in het publieke domein Effectieve communicatie in het publieke domein Over onbedwingbare impulsen en collectieve doelen fem_bo_kib0312_dv Openbare les 22 juni 2012 Dr. Reint Jan Renes Lectoraat Crossmediale communicatie in het

Nadere informatie

CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel

CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel CASI > Werkblad 1 > Vertalen beleidsdoel naar gedragsdoel Beleidsdoel: 1a Keuze doelgroep 1b Huidig gedrag Wie is de doelgroep? Wat weten we over huidig gedrag? (feiten en cijfers) Is deze groep onder

Nadere informatie

Regel jij het draagvlak even? Nathalie van Delft, Senior communicatieadviseur SBCM Miranda Grootscholte, Projectleider SBCM

Regel jij het draagvlak even? Nathalie van Delft, Senior communicatieadviseur SBCM Miranda Grootscholte, Projectleider SBCM Regel jij het draagvlak even? Nathalie van Delft, Senior communicatieadviseur SBCM Miranda Grootscholte, Projectleider SBCM Draagvlak op twee niveau s Bij de werkgever Op de werkvloer Werkgevers die prioriteit

Nadere informatie

Voedingsvoorlichting en gedragsverandering

Voedingsvoorlichting en gedragsverandering 11 Voedingsvoorlichting en gedragsverandering Samenvatting Slechte voedingsgewoonten zijn moeilijk te doorbreken. De sociale omgeving speelt vaak een belangrijke rol en veel eetgedrag is min of meer onbewust.

Nadere informatie

Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn. Machiel Reinders, LEI Wageningen UR

Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn. Machiel Reinders, LEI Wageningen UR Consumenten, hun keuzes en dierenwelzijn Machiel Reinders, LEI Wageningen UR De consument vindt dierenwelzijn belangrijk... ... maar koopt nog steeds plofkip en kiloknaller! Wat is er aan de hand? De meat-paradox

Nadere informatie

Richtlijn Effectieve Interventies LVB. Jolanda Douma Onderzoekscoördinator Landelijk Kenniscentrum LVG. Focus op Onderzoek 1 december 2011

Richtlijn Effectieve Interventies LVB. Jolanda Douma Onderzoekscoördinator Landelijk Kenniscentrum LVG. Focus op Onderzoek 1 december 2011 2 Richtlijn Effectieve Interventies LVB Jolanda Douma Onderzoekscoördinator Landelijk Kenniscentrum LVG Focus op Onderzoek 1 december 2011 Achtergrond Weinig interventies ontwikkeld voor jeugdigen met

Nadere informatie

Onze kijk op mobiliteit?

Onze kijk op mobiliteit? organization Reint Jan Renes Gedragswetenschapper Onze kijk op mobiliteit? het lijkt wel een gedragsstoornis Wat we vinden en zeggen over mobiliteit, staat vaak haaks op wat we doen. Gedragswetenschapper

Nadere informatie

Bewustwording bij de burger. Wouter van Tent data-analist WINNET

Bewustwording bij de burger. Wouter van Tent data-analist WINNET Bewustwording bij de burger Wouter van Tent data-analist WINNET Welkom Programma van vandaag Algemene informatie over samenwerking Aan de slag met bewustwording - Theoretisch kader - Praktische cases -

Nadere informatie

Subtiele beïnvloeding Wanneer verantwoorde keuzes geen moeite kosten

Subtiele beïnvloeding Wanneer verantwoorde keuzes geen moeite kosten Subtiele beïnvloeding Wanneer verantwoorde keuzes geen moeite kosten S.J. Salmon, MSc. Prof. dr. B.M. Fennis Rapport RUGCIC-2014-02 ISBN 978-90-367-6952-5 Inhoudsopgave CIC 2 Managementsamenvatting: subtiele

Nadere informatie

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts Waarom uitstellen zo verleidelijk is Dr. Esther Aarts Inhoud Uitstelgedrag Meten van uitstelgedrag in het lab en in het brein impulsieve keuzes plannen, vooruit denken beloningsgevoeligheid Tips om uitstelgedrag

Nadere informatie

DUURZAAM GEDRAG MOTIVEREN MET GEDRAGSVERANDERING. drs. Johnny Buivenga

DUURZAAM GEDRAG MOTIVEREN MET GEDRAGSVERANDERING. drs. Johnny Buivenga DUURZAAM GEDRAG MOTIVEREN MET GEDRAGSVERANDERING drs. Johnny Buivenga cpaul Ketelaar/Dhampus cpaul Ketelaar/Dhampus cpaul Ketelaar/Dhampus 6 cpaul Ketelaar/Dhampus Case: Hoe te motiveren? 20 minuten

Nadere informatie

Gedragsverandering via campagnes

Gedragsverandering via campagnes Gedragsverandering via campagnes Versie Datum 18 mei 2011 Status Concept Colofon Projectnaam Vergroten effectiviteit campagnes Projectnummer EP030012 Versienummer Locatie # 3602336 Projectleiders Babs

Nadere informatie

Nudging: Over nut en noodzaak van subtiele omgevingsaanpassingen. Mijn achtergrond. Traditionele benadering. Het verhaal van vandaag

Nudging: Over nut en noodzaak van subtiele omgevingsaanpassingen. Mijn achtergrond. Traditionele benadering. Het verhaal van vandaag Mijn achtergrond Nudging: Over nut en noodzaak van subtiele omgevingsaanpassingen Dr. Emely de Vet Opgeleid tot Gezondheidswetenschapper Gespecialiseerd in het verklaren en veranderen van gezondheidsgerelateerd

Nadere informatie

Kennisoverdracht. Werkingsmechanisme: Communiceer de functionele en affectieve voordelen van het gewenste gedrag. Kennis Houding Kunnen

Kennisoverdracht. Werkingsmechanisme: Communiceer de functionele en affectieve voordelen van het gewenste gedrag. Kennis Houding Kunnen Kennisoverdracht Kennis Houding Kunnen Werkingsmechanisme: Kennisoverdracht Communiceer de functionele en affectieve voordelen van het gewenste gedrag. Bijvoorbeeld: NL-Alert - Informatievoorziening over

Nadere informatie

Gedragsverandering via campagnes. Datum 18 mei 2011

Gedragsverandering via campagnes. Datum 18 mei 2011 Gedragsverandering via campagnes Datum 18 mei 2011 Colofon Projectnaam Vergroten effectiviteit campagnes Projectnummer EP030012 Versienummer Locatie # 3602336 Projectleiders Babs Westenberg, Dienst Publiek

Nadere informatie

ALGEMENE INLEIDING BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN

ALGEMENE INLEIDING BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN SAMENVATTING ALGEMENE INLEIDING Hoofdstuk 1 beschrijft dat in de afgelopen decennia het aantal mensen met overgewicht en obesitas sterk is toegenomen en dat dit heeft geleid tot een groot publiek gezondheidsprobleem.

Nadere informatie

Figuur 1 Precede/Proceed Model

Figuur 1 Precede/Proceed Model Nederlandse samenvatting Benzodiazepinen zijn geneesmiddelen die vooral bij angstklachten en slaapstoornissen worden voorgeschreven. Ze vormen de op één na meest voorgeschreven middelen in Nederland. Tien

Nadere informatie

Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve

Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve ervaringen, oftewel: aanvaarding. Door aanvaarding leer

Nadere informatie

CASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden

CASI MODEL (Pag 122) Stappen. Antwoorden CASI MODEL (Pag 122) HOE KANSRIJK IS UW CAMPAGNE? Het Campagne Strategie Instrument (CASI) is een hulpmiddel om tot onderbouwde keuzes te komen voor het opzetten van een campagne. Het gaat hierbij om campagnes

Nadere informatie

Effectief budgetbeheer: zelfcontrole en gedragsverandering

Effectief budgetbeheer: zelfcontrole en gedragsverandering Effectief budgetbeheer: zelfcontrole en gedragsverandering Research Center for Marketing and Consumer Science K.U.Leuven Siegfried Dewitte Stel dat je werkt als jobstudent in een bar. Je hebt twee enveloppes

Nadere informatie

Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille

Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding. 3 november 2016 Anjo Travaille Duurzame bedrijventerreinen door gedragsbeïnvloeding 3 november 2016 Anjo Travaille Waar of niet waar? Duurzaamheid is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor duurzaam gedrag Bedrijfsmatige

Nadere informatie

Alcohol en aandacht. Een wankel evenwicht tussen craving en training

Alcohol en aandacht. Een wankel evenwicht tussen craving en training Alcohol en aandacht Een wankel evenwicht tussen craving en training Klassieke behandeling Richt zich hoofdzakelijk op bewuste processen Terugvalpreventie Leren kennen van hoge risico situaties Aanleren

Nadere informatie

BAMBEA BewegeninAmsterdammet

BAMBEA BewegeninAmsterdammet BAMBEA BewegeninAmsterdammet Nicky Nibbeling, Joey van der Bie, Ben Kröse Beacons en Marije Baart De La Faille-Deutekom Hogeschool van Amsterdam Speerpunt UrbanVitality Aanleiding Fysieke inactiviteit

Nadere informatie

LESROOSTER LEVENSCOACH MODULE 1 BREDA 2014-2015

LESROOSTER LEVENSCOACH MODULE 1 BREDA 2014-2015 BREDA 2014-2015 Hoofddocent: Locatie: Zuiderlicht, Kloosterlaan 138a, 4811 EE BREDA Tel.nummer: 076-5139709 Dag en lestijd: Donderdag 09.30 16.30 uur 1 30-10-2014 Kennismaking / pers. Leerdoel, kader v.d.

Nadere informatie

Little Cuban Boy. +boy+youtube&view=detail&mid=9b9380e7ffedee B89A8D9B9380E7FFEDEEB89A8D&FORM=VIRE

Little Cuban Boy.   +boy+youtube&view=detail&mid=9b9380e7ffedee B89A8D9B9380E7FFEDEEB89A8D&FORM=VIRE Little Cuban Boy https://www.bing.com/videos/search?q=little+cuban +boy+youtube&view=detail&mid=9b9380e7ffedee B89A8D9B9380E7FFEDEEB89A8D&FORM=VIRE Motiverende gespreksvoering Dionne Schellekens HAN VDO

Nadere informatie

ONS BREIN. What s in it for you? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG. Hoe zorgen we ervoor dat mensen (sneller) hun schuld inlossen?

ONS BREIN. What s in it for you? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG. Hoe zorgen we ervoor dat mensen (sneller) hun schuld inlossen? VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG MASTERCLASS DRS. LIZA LUESINK ONZE MISSIE Wetenschappelijke kennis over gedrag vertalen naar innovatieve toepassingen in de praktijk VAN NUDGE NAAR GEWOONTEGEDRAG What s in

Nadere informatie

Nieuwe. op gezond! Maatschappelijk Café 2010

Nieuwe. op gezond! Maatschappelijk Café 2010 Nieuwe op gezond! Maatschappelijk Café 2010 Nieuwe kijk op gezond! Een gezond lichaam en een gezonde geest: ze verdienen nu meer aandacht dan ooit. De cijfers spreken boekdelen. Ondanks alle inspanningen

Nadere informatie

Het betrekken van familieleden bij de behandeling van dubbele diagnose

Het betrekken van familieleden bij de behandeling van dubbele diagnose Het betrekken van familieleden bij de behandeling van dubbele diagnose Maarten Smeerdijk Congres LEDD, 21 april 2011 AMC, zorglijn Vroege Psychose Waarom familieleden betrekken bij de behandeling van DD?

Nadere informatie

Samenvatting. (Summary in Dutch)

Samenvatting. (Summary in Dutch) (Summary in Dutch) Impulsieve keuzes voor aantrekkelijke opties zijn doorgaans geen verstandige keuzes op de lange termijn (Hofmann, Friese, & Wiers, 2008; Metcalfe & Mischel, 1999). Wanneer mensen zich

Nadere informatie

Gebruiksvriendelijkheid. Introductie. Onderwerpen 23-11-2007. Student Informatiekunde Universiteit Utrecht. Webdesigner Piozum

Gebruiksvriendelijkheid. Introductie. Onderwerpen 23-11-2007. Student Informatiekunde Universiteit Utrecht. Webdesigner Piozum Gebruiksvriendelijkheid Byte seminar, 23 november 2007 Door: Gwyneth Ouwehand Introductie Student Informatiekunde Universiteit Utrecht Mensen Organisaties Computers Communicatie Webdesigner Piozum Onderwerpen

Nadere informatie

Hersenen en SGBP. 5 november 2015 Anjo Travaille. Platform Ecologisch Herstel Meren

Hersenen en SGBP. 5 november 2015 Anjo Travaille. Platform Ecologisch Herstel Meren Hersenen en SGBP 5 november 2015 Anjo Travaille Platform Ecologisch Herstel Meren Wat moet je weten over hersenen bij het realiseren van SGBP? Vragen: Is duurzaam waterbeheer belangrijk? Is het belangrijk

Nadere informatie

Ziet mijn leerkracht het dan niet? hoe leerkrachten pesten (niet) waarnemen

Ziet mijn leerkracht het dan niet? hoe leerkrachten pesten (niet) waarnemen Ziet mijn leerkracht het dan niet? hoe leerkrachten pesten (niet) waarnemen Ron Scholte (i.s.m. Wendy Nelen, Peer van der Helm) Radboud Universiteit Nijmegen & Tilburg Universiteit Praktikon (dit project

Nadere informatie

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille

Duurzaam gedrag. 18 april 2017 Anjo Travaille Duurzaam gedrag 18 april 2017 Anjo Travaille Waar of niet waar? Duurzame energie is belangrijk Bewustwording is vaak de belangrijkste stap voor energiebesparing Keuzes van managers en bestuurders zijn

Nadere informatie

GEDRAGSVERANDERING. Wilma Otten, Hilde van Keulen, Pepijn van Empelen TNO. SHINE North Sea Region Program

GEDRAGSVERANDERING. Wilma Otten, Hilde van Keulen, Pepijn van Empelen TNO. SHINE North Sea Region Program GEDRAGSVERANDERING Wilma Otten, Hilde van Keulen, Pepijn van Empelen TNO SHINE North Sea Region Program 2014 2020 OM MEE TE NEMEN Systematische analyse: gedrag probleem Verandering gedrag: oud nieuw Blijvende

Nadere informatie

Kennis voor gedragsbewust beleid. Natasha Stroeker, Panteia

Kennis voor gedragsbewust beleid. Natasha Stroeker, Panteia Kennis voor gedragsbewust beleid Natasha Stroeker, Panteia 23 juni 2016 Nieuwe wereld Oude wereld 2 juli 2014 Verschillen Oude wereld Rationele keuzemodel Maximalisatie eigen opbrengsten Gebruiken alle

Nadere informatie

Nudging als strategie om te kiezen voor gezonde voeding

Nudging als strategie om te kiezen voor gezonde voeding Nudging als strategie om te kiezen voor gezonde voeding Pieter Raymaekers Symposium Hoe maak je gezonde voeding vanzelfsprekend op de werkvloer? 23/11/2018 Structuur workshop 1. Oorsprong: vanwaar komt

Nadere informatie

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp . Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap Nickie van der Wulp 7-02-2014 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Beter Benutten Behaviourcheck Vragenlijst voor slimme maatregelen gericht op gedragsverandering. 1

Beter Benutten Behaviourcheck Vragenlijst voor slimme maatregelen gericht op gedragsverandering. 1 Vragenlijst versie 1.0-31 maart 2014 1 Beter Benutten Behaviourcheck Vragenlijst voor slimme maatregelen gericht op gedragsverandering. 1 Waar gaat het om? Sinds 2011 werken Rijk, regio en bedrijfsleven

Nadere informatie

ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO

ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO ARMOEDE EN WONEN: SCHULDEN EN (HUUR)INCASSO Roeland van Geuns Lector armoede en participatie Hogeschool van Amsterdam Den Haag, 24 juni 2015 1 INHOUD 1. Enkele cijfertjes 2. Gedrag: enkele recente inzichten

Nadere informatie

7 tips. Stoppenmetroken.in Hubert Haenen Alle rechten voorbehouden

7 tips. Stoppenmetroken.in Hubert Haenen Alle rechten voorbehouden 7 tips Inhoud Tip 1 Vitaliteit Tip 2 Doel Tip 3 Moed Tip 4 Angst Tip 5 Overdenking Tip 6 Richting Tip 7 Kiezen Toegift Hulp Over Hubert Haenen Tip 1 Achter het verlangen om te stoppen met roken, ligt een

Nadere informatie

Op naar geluk. Ap Dijksterhuis Hoogleraar Psychologie Radboud Universiteit Founding partner d&b Schrijver

Op naar geluk. Ap Dijksterhuis Hoogleraar Psychologie Radboud Universiteit Founding partner d&b Schrijver Op naar geluk Ap Dijksterhuis Hoogleraar Psychologie Radboud Universiteit Founding partner d&b Schrijver Het onbewuste regeert Van een heel groot deel van de invloeden op ons gedrag zijn we ons niet

Nadere informatie

Alles wordt anders. Windesheim dinsdag 29 oktober 13

Alles wordt anders. Windesheim dinsdag 29 oktober 13 Alles wordt anders Windesheim 14-11-2013 Alles is anders dan je denkt Windesheim 14-11-2013 INHOUD LEZING Uitdagen van een aantal vanzelfsprekendheden die invloed hebben op hoe veiligheidsbeleid gemaakt

Nadere informatie

GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP

GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP Voor iedereen die: Gezonder wil eten Wil stoppen met schadelijke verslavingen Meer wil bewegen Minder stress en meer ontspanning wil Inclusief werkboek Leopoldstraat

Nadere informatie

Infosessie communicatie voor lokale besturen. Tomas, Kelly, Ward

Infosessie communicatie voor lokale besturen. Tomas, Kelly, Ward Infosessie communicatie voor lokale besturen Tomas, Kelly, Ward 23.06.2017 Agenda 1) Gedragsbeïnvloeding Bewust versus onbewust gedrag De kracht van positieve communicatie Shaming and blaming? Shockeren?

Nadere informatie

Afstemmen van verwachtingen over campagne. Mogelijke indicatie extra onderzoek feiten huidige gedrag. Stap 1: Analyseren

Afstemmen van verwachtingen over campagne. Mogelijke indicatie extra onderzoek feiten huidige gedrag. Stap 1: Analyseren CASI versie Campagne Strategie Instrument 2.0 toelichting Kernboodschap Campagne Strategie Instrument Met campagnes kun je het gedrag van mensen beïnvloeden. Om dit effectief te doen, zijn heldere strategische

Nadere informatie

De psychologie van de oudedagsvoorziening

De psychologie van de oudedagsvoorziening De psychologie van de oudedagsvoorziening Henriëtte Prast Hoogleraar Finance, Tilburg University/Fellow, Netspar Roundtable, 4 februari 2016, Amsterdam Fabel Theory of planned behavior, Ajzen: Informatie

Nadere informatie

Gedragsverandering in de schoolkantine

Gedragsverandering in de schoolkantine Gedragsverandering in de schoolkantine Novi Mores Kirsten Ruitenburg Datum: 08-04-2016 Voorstellen Novi Mores Onderzoek en Advies gericht op gedragsverandering en beleving Aanpassen omgeving Aanpassen

Nadere informatie

Doel van de workshop. Gezamenlijk meer inzicht krijgen in de vraag:

Doel van de workshop. Gezamenlijk meer inzicht krijgen in de vraag: Kennis en onderzoek Theo Wubbels (hoogleraar, Universiteit Utrecht), Anje Ros (lector, Fontys Hogescholen) Diane Middelkoop (CvB, Asko scholengroep) Hester Edzes (Coördinator onderzoek ASKO) Doel van de

Nadere informatie

AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN!

AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN! AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN! Zorgverlening aan mensen met licht verstandelijke beperkingen SPV Studiemiddag 16 mei 2019 1 Agenda 1. Licht verstandelijke beperkingen en groei 2. Tweesystemen model 3. Beperkt

Nadere informatie

Communicatie van risico s. Introductie op de workshop (Kennispoort2012)

Communicatie van risico s. Introductie op de workshop (Kennispoort2012) Communicatie van risico s Introductie op de workshop (Kennispoort2012) Inleiding Jippie, een baby op komst! Help, Een baby op komst! Gefeliciteerd met je zwangerschap! Ik geef je een formulier mee om bloed

Nadere informatie

Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet!

Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet! Effectief aansluiten bij overbelaste leerlingen en hun ouders: Zo makkelijk is dat niet! drs. Hilde Jans psycholoog Iedereen heeft een ander perspectief! Oefening in tweetallen Stap 1 Draai je gezicht

Nadere informatie

Alcoholgebruik, misbruik & afhankelijkheid

Alcoholgebruik, misbruik & afhankelijkheid ALCOHOLGEBRUIK: BEWUST OVERWOGEN OF ONBEWUST OVERKOMEN? Impliciete en expliciete processen bij alcoholgebruik en implicaties voor interventies Katrijn Houben k.houben@maastrichtuniversity.nl Alcoholgebruik,

Nadere informatie

Risico's en risicoperceptie: Een kwestie van vertrouwen? Reint Jan Renes Associate Professor Communication Science Wageningen University

Risico's en risicoperceptie: Een kwestie van vertrouwen? Reint Jan Renes Associate Professor Communication Science Wageningen University Risico's en risicoperceptie: Een kwestie van vertrouwen? Reint Jan Renes Associate Professor Communication Science Wageningen University 21 April 2010 Risico s en vertrouwen Waarom is vertrouwen belangrijk?

Nadere informatie

Programma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen

Programma. 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen Programma 1. ADHD bij adolescenten 2. Motiverende gespreksvoering 3. Werken met Zelf Plannen ADHD BIJ ADOLESCENTEN problemen EF/motivatie ADHD gedrag Adolescentie: Middelbare school Minder oudercontrole

Nadere informatie

SLIM DOE JE ZO! VET VERLIEZEN Door: Eiwitrijkerecepten.nl

SLIM DOE JE ZO! VET VERLIEZEN Door: Eiwitrijkerecepten.nl SLIM VET VERLIEZEN DOE JE ZO! 1.0 Door: Eiwitrijkerecepten.nl Inleiding De meeste mensen die willen afvallen houden het meestal niet lang vol. Gewicht verliezen gaat gemakkelijker als je gemotiveerd bent

Nadere informatie

Web Usability. Byte seminar, 23 november 2007. Door: Gwyneth Ouwehand

Web Usability. Byte seminar, 23 november 2007. Door: Gwyneth Ouwehand Web Usability Byte seminar, 23 november 2007 Door: Gwyneth Ouwehand Introductie Student Informatiekunde Universiteit Utrecht Mensen Organisaties Computers Communicatie Bezig met afstudeerproject over kenniselicitatie

Nadere informatie

Nudging: gezond genieten in de horeca

Nudging: gezond genieten in de horeca Nudging: gezond genieten in de horeca Mariska van Driel, Docent-onderzoeker Food Innovation, HAS Hogeschool 28-Juni-2018, Healthy Food Business Event, Grow Campus Aan tafel met: Mariska van Driel Docent-onderzoeker

Nadere informatie

Hoe we onze ervaringen creëren

Hoe we onze ervaringen creëren Hoe we onze ervaringen creëren Als je wilt veranderen zul je een eerste stap mogen maken in het onderzoeken van je filters en hoe je jouw realiteit creëert. Binnen NLP is er een model wat je meer inzicht

Nadere informatie

Nudging: Hoe kleine duwtjes meer gezondheid brengen

Nudging: Hoe kleine duwtjes meer gezondheid brengen Nudging: Hoe kleine duwtjes meer gezondheid brengen Denise de Ridder Universiteit Utrecht Voka Health Community 27 sept 2016 Waar hebben we het over? Simple changes in choice architecture (presentation

Nadere informatie

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g SWPBS: meer dan behaviorisme? Programma Welkom & intro: de kern Pedagogische kwaliteit: de opdracht & keuzes in de uitvoering Theoretische kaders De functie & kwaliteit van feedback Belonen/ erkennen/

Nadere informatie

De Waarde van Sociale Marketing

De Waarde van Sociale Marketing De Waarde van Sociale Marketing Workshop FNO Amsterdam 31 oktober 2017 Huibregtsen Sociale Marketing Wat is Sociale Marketing niet? Commerciële marketing Sociale media Social advertising Alleen campagnes

Nadere informatie

dr. Carina Wiekens Lector Duurzaam Gedrag Kenniscentrum Energie

dr. Carina Wiekens Lector Duurzaam Gedrag Kenniscentrum Energie dr. Carina Wiekens Lector Duurzaam Gedrag Kenniscentrum Energie Duurzaam gedrag Missie: We helpen mensen bewuste keuzes te maken op het gebied van energie en duurzaamheid. 1 Energie besparen 2 Slimme meter

Nadere informatie

Leergang Transformatief Leiderschap

Leergang Transformatief Leiderschap feedback geven living labs advie processen/bijeenkomsten transformatief leiderschap coach perso Leergang Transformatief Leiderschap Anderen bewegen begint bij jezelf Succesvol mensen en organisaties in

Nadere informatie

Bewust, aandachtig & positief leven

Bewust, aandachtig & positief leven Bewust, aandachtig & positief leven Bewust, aandachtig & positief leven Bewust, aandachtig & positief leven Mindful en vitaal leven Een praktische inleiding Adriana Anna Visser Adriana Anna Visser Coverontwerp

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk

De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk EMPLOYEE COMMUNICATION & ORGANIZATIONAL DIALOGUE DIALOOG De toegevoegde waarde van interne communicatie in het sociale tijdperk Stel je eens voor wat openheid en vertrouwen voor jouw team of organisatie

Nadere informatie

Living Labs : NFI & RvdK Samen onderweg naar meer grip op data. JenV I-tour presentatie 24 april 2018

Living Labs : NFI & RvdK Samen onderweg naar meer grip op data. JenV I-tour presentatie 24 april 2018 Living Labs : NFI & RvdK Samen onderweg naar meer grip op data JenV I-tour presentatie 24 april 2018 1 Agenda Deel I - door Jannie RvdK Intermezzo filmpje I-plan JenV Deel II door Femke en Xandra NFI KInD

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ)

Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ) Gedragstraining Overwinning Op Jezelf (OOJ) Een gedragstraining naar het boek en methodiek van De 7 eigenschappen van effectief leiderschap door Stephen R. Covey. In 7 stappen naar een succesvolle gedragsverandering!

Nadere informatie

Tussentijds toetsen. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A.

Tussentijds toetsen. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Tussentijds toetsen Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Overzicht Wel: Wat is het doel van tussentijds toetsen? Welke vormen van tussentijds toetsen? 4 studies die tussentijds toetsen (testing

Nadere informatie

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen

Nadere informatie

Workshop Insights Discovery

Workshop Insights Discovery Workshop Insights Discovery Klantendag OR-ondersteuning 9 maart 2018 Sarton Training & Advies Chrétien Sarton Over mij Politicoloog en jurist 5 jaar adviseur bij Deloitte. 14 jaar trainer-adviseur voor

Nadere informatie

ONGESTOORD ONDERWEG DAAR KUN JE MEE THUISKOMEN

ONGESTOORD ONDERWEG DAAR KUN JE MEE THUISKOMEN ONGESTOORD ONDERWEG DAAR KUN JE MEE THUISKOMEN WEG VAN DE VERLEIDING HANNEKE JANSEN - SWECO I.S.M. PATTY JANSEN INTERPOLIS 17 OKTOBER 2018 CONVENANT VEILIG GEBRUIK SMARTFUNCTIES IN HET VERKEER Partijen

Nadere informatie

Referendumcommissie Jaarverslag 2015

Referendumcommissie Jaarverslag 2015 Referendumcommissie Jaarverslag 2015 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 3 2. Taken en werkwijze Referendumcommissie 4 3. Besluiten en activiteiten algemeen 6 4. De subsidieregeling 7 5. Besluiten en activiteiten

Nadere informatie

Teambuilding met een beetje hulp

Teambuilding met een beetje hulp Teambuilding met een beetje hulp Iedereen kan soms wel een beetje hulp gebruiken. Niet alleen bij het beter samen laten werken van uw team, maar misschien ook wel bij de manier waarop u dat voor elkaar

Nadere informatie

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Experimentele psychopathologie Op zoek naar de psychologische processen die een rol spelen bij het ontstaan, in stand houden en terugval van psychopathologie

Nadere informatie

De Potentie van Learning Analytics

De Potentie van Learning Analytics 1 / 25 ACLA en het onderzoek 'de rol van self-serving bias bij opleidingskeuze' 1,2,3 c.p.b.j.van.klaveren@vu.nl 1 Vrije Universiteit - Faculteit der Gedrags- en Bewegingswetenschappen 2 Amsterdam Center

Nadere informatie

Naar slimmere MM-maatregelen met het 9-stappenplan

Naar slimmere MM-maatregelen met het 9-stappenplan Naar slimmere MM-maatregelen met het 9-stappenplan Uitgangspunt en doel van het stappenplan Uitgangspunt van ons stappenplan is niet de plannen zijn niet goed, maar wel vanuit gedragsperspectief kan het

Nadere informatie

Dit wordt jouw jaar!

Dit wordt jouw jaar! 5_p{4# ' a {5#' 9 u} {3 {w C 61# ',E 9 QÓ«é«J øh º H f' {3 iæ+ 1'sB 9 w A' 9E )1_jdA' ad@ Ê( f_ `B 9#' - FtA' b_d A' QÓ«é«J øh º H Haalbaarheid en effectiviteit van gedragsgerichte dual system-interventies

Nadere informatie

Opschalen van duurzaam gedrag?

Opschalen van duurzaam gedrag? Opschalen van duurzaam gedrag? Strategie met 10 drivers voor gedragsbeïnvloeding Duurzaamheidsdialoog 10 juli 2017 Siboltmulder@gmail.com / m: 06-13 65 41 11 Inhoud Sibolt Mulder: even voorstellen 3 Gebruikte

Nadere informatie

Motiverende gespreksvoering. Ellis Baron

Motiverende gespreksvoering. Ellis Baron Motiverende gespreksvoering Ellis Baron Evidence based behandelingen Common factors Shared elements Empathie Therapeutische relatie Optimisme Registreren Cognitieve herstructurering Zelfcontrole training

Nadere informatie

Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden

Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden Nudging Organisaties willen graag gedrag beïnvloeden Commerciële organisaties Overheid marketeers psychologen communicatiedeskundigen economen Oud beïnvloedingsparadigma De mens als rationeel wezen KENNIS

Nadere informatie

De inzet van robots in de behandeling van autisme. Bibi Huskens en Rianne Verschuur

De inzet van robots in de behandeling van autisme. Bibi Huskens en Rianne Verschuur De inzet van robots in de behandeling van autisme Bibi Huskens en Rianne Verschuur In samenwerking met: Emilia Barakova TU/e Jan Gillesen TU/e Tino Lourens TiViPe Met dank aan: Agentschap NL Deelnemende

Nadere informatie