Na de nierdonatie Radboud universitair medisch centrum

Transcriptie

1 Na de nierdonatie

2

3 In overleg met uw behandelend arts gaat u na de nierdonatie weer naar huis. In deze folder vindt u informatie en adviezen over het verdere herstel als u weer thuis bent. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan de arts, de verpleegkundig coördinator levende nierdonatie of de verpleegkundige van de afdeling. De eerste periode Algemeen Na ontslag uit het ziekenhuis volgt een periode waarin u het nog rustig aan moet doen. Ook al verloopt de genezing voorspoedig, dan nog kunt u niet meteen alles weer doen. U zult met name moe zijn na de nierdonatie. Deze vermoeidheid komt niet doordat u één nier heeft maar door de zwaarte van de operatie en de narcose. Verdeel uw bezigheden gelijkmatig over de dag en neem tussendoor voldoende rust. Probeer elke dag uw activiteiten wat uit te breiden en bouw uw inspanningen geleidelijk op. U zult merken dat het de ene dag beter gaat dan de andere. Accepteer dit ook en luister naar uw lichaam. Pijn en vermoeidheid zijn meestal signalen die aangeven dat u teveel heeft gedaan. Het komt ook voor dat donoren concentratiestoornissen of vergeetachtigheid ervaren ten gevolge van de narcose. De coördinator neemt in de week na ontslag telefonisch contact met u op en bespreekt dan met u hoe het gaat en geeft antwoord op eventuele vragen. Ook regelt zij een afspraak op de polikliniek Nierziekten in combinatie met de eerder gemaakte afspraak bij de uroloog. Deze afspraken vinden zes tot acht weken na de nierdonatie plaats (zie verder bij de langere termijn). Wond Na de operatie moet u de wonden de eerste zes weken ontzien, zodat deze goed kunnen genezen. Bewegingen waarbij u druk op de wond(en) zet moet u daarom die eerste weken vermijden. Denk hierbij aan tillen, bukken, rekken en strekken. Bij hoesten en persen kunt u met uw handen of een kussentje tegendruk geven op de wond. De hechtingen zijn in principe oplosbaar en hoeven dus niet verwijderd te worden. 1

4 Complicaties / ongemakken Na elke operatie kunnen er complicaties / ongemakken optreden zoals: Misselijkheid, braken, verminderde eetlust Obstipatie rritatie bij plassen of vaak moeten plassen Koorts Verandering van de wond(en) zoals verdikking, roodheid, warmte of verlies van wondvocht Zwelling van de balzak Doof gevoel rondom de wond, soms uitstralend naar het been Aanhoudende pijn Neem contact op met de coördinator als bovenstaande klachten aanhouden of verergeren. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de afdeling Urologie. Desbetreffende telefoonnummers vindt u op de achterzijde van deze folder. Baden Met de wond mag u gewoon douchen, ook als de wond eventueel wat ontstoken is. Ga de eerste weken niet langer dan vijftien minuten in bad om verweking van de huid te voorkomen. Gebruik voor het operatiegebied het liefst ongeparfumeerde zeep en droog de huid deppend af. Baden in openbare gelegenheden zoals het zwembad of de sauna wordt vanuit hygiënisch oogpunt de eerste weken afgeraden. Pijnstilling Op de afdeling Urologie heeft u pijnmedicatie voorgeschreven gekregen. Als u met ontslag gaat is het in de meeste gevallen niet nodig om naast de paracetamol nog extra pijnmedicatie te gebruiken. Op geleide van de pijn kunt u deze paracetamol afbouwen of stoppen. Beweging en sport De eerste zes weken zijn alleen lichte sporten, zoals bijvoorbeeld wandelen en 2

5 fietsen, toegestaan. U mag dan ook geen buikspieroefeningen doen. Als u twijfelt of u een sport mag beoefenen, overleg dan met de coördinator. Werk en herstel Licht huishoudelijk werk kunt u langzaam hervatten. Zwaar huishoudelijk werk, zoals stofzuigen, mag u de eerste zes weken nog niet doen. Ook tuinieren is voorlopig niet verstandig. Hoe lang het herstel na de operatie bij u zal duren is moeilijk te voorspellen. Dit hangt af van uw persoonlijke omstandigheden, de zwaarte van uw operatie maar natuurlijk ook van uw directe omgeving. Hoeveel tijd krijgt u om te herstellen? Wat wordt er allemaal verlangd van u? Verleent uw werkgever alle medewerking om te herstellen? Afhankelijk van het soort werk dat u doet, kunt u dit na ongeveer vier tot zes weken weer voorzichtig hervatten. Begin vooral rustig, bijvoorbeeld enkele uren per dag en neem voldoende pauze. Heeft u zwaar lichamelijk werk dan is het verstandig om langer te wachten of aangepast werk te verrichten. Vergeet niet dat een nierdonatie ook in emotioneel opzicht een heel bijzondere gebeurtenis is. Hoe gaat het met de ontvanger en wat is er eventueel veranderd in de onderlinge relatie? Het is goed om met uw directe omgeving deze zaken te bespreken. Mocht u er behoefte aan hebben om met een Medisch Maatschappelijk Werker te spreken, dan kunt u hierover contact opnemen. Het telefoonnummer vindt u op de achterzijde van deze folder. Voeding Na de nierdonatie zijn er geen beperkingen ten aanzien van uw voeding. U hoeft geen speciaal dieet te volgen en bent niet afhankelijk van medicijnen. Het is wel verstandig om gezond te eten, genoeg te bewegen, niet te roken en geen of weinig alcohol te drinken. Dit advies is meer een algemene leefregel, dus niet gerelateerd aan de nierdonatie. 3

6 Autorijden De eerste weken na thuiskomst kunt u beter niet autorijden vanwege het rekken van de wond, verminderde kracht in de buik en mogelijk verminderde concentratie ten gevolge van de narcose. Lees de voorwaarden van uw verzekering na of u wel of niet verzekerd bent als u 3-4 weken na de nierdonatie weer gaat autorijden. Seksualiteit Als u geestelijk en lichamelijk voldoende bent hersteld van de nierdonatie is er geen beletsel seksueel weer actief te zijn. De langere termijn Algemeen Als het herstel voorspoedig verloopt en u zich goed voelt kunt u uw bezigheden weer voorzichtig hervatten. Het tempo van genezing is voor iedereen verschillend. Na een operatie met bijbehorende narcose treden vaak vermoeidheidsklachten op. Het kan wel drie tot zes maanden duren voordat uw conditie weer helemaal op peil is en u volledig hersteld bent. Polikliniek Zes tot acht weken na de donatie heeft u een afspraak bij de uroloog en de coördinator. Als u wilt kunt u op deze dag ook een afspraak bij het Medisch Maatschappelijk Werk laten inplannen. Bij de coördinator vinden een aantal controles plaats (bloeddruk, gewicht, wondinspectie). Ook zal er bloed- en urineonderzoek verricht worden. De uitslagen van deze onderzoeken worden telefonisch aan u doorgegeven door de coördinator. De coördinator bespreekt met u de zaken rondom de onkostenvergoeding. Bij de nacontrole ontvangt u een declaratieformulier van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) met de bijbehorende schriftelijke verklaring. Deze formulieren, met eventuele bijlage(n), kunt u zelf opsturen naar de NTS. Reiskosten die u heeft gemaakt gedurende het hele donortraject kunt u indienen bij uw zorgverzekering. Dit mag niet ten kosten van uw eigen risico gaan. 4

7 Mocht u ondersteuning nodig hebben bij het afhandelen van bovenstaande financiële zaken, dan kunt u hiervoor terecht bij het Medisch Maatschappelijk Werk. Cross-over Bent u een nierdonor uit het cross-over programma dan wordt bij ontslag overlegd in welk ziekenhuis en wanneer de nacontrole plaatsvindt. Ook na de nierdonatie blijft de anonimiteit van u als nierdonor en van de ontvanger gewaarborgd. Jaarlijkse controle Het advies is om jaarlijks de bloeddruk te laten controleren en urine- en bloedonderzoek te laten verrichten. Een verhoogde bloeddruk kan namelijk schadelijk zijn voor de nieren. Aangezien u maar één nier heeft is het extra belangrijk dat uw bloeddruk niet te hoog is. Deze controle kan op de polikliniek Nierziekten of bij uw huisarts gedaan worden. De kosten die hieruit voortkomen zijn wel voor uw eigen ziektekostenverzekering maar mogen niet ten koste van uw eigen risico gaan. Aandachtspunten De overgebleven nier neemt het werk van de weggehaalde nier voor een groot deel over. Uw totale nierfunctie herstelt zich vaak weer naar gemiddeld zo n 55 tot 75 procent, dat is ruim voldoende. Na de nierdonatie is daarom het kreatininegehalte in het bloed gestegen ten opzichte van de waarde vóór de nierdonatie. Dit is dan de nieuwe uitgangswaarde die bij u past. Gebruik van bepaalde pijnmedicatie (ibuprofen, naproxen en diclofenac) kan van invloed zijn op uw nierfunctie en op de waarde van het kreatininegehalte in uw bloed. Deze waarde normaliseert weer bij het staken van de medicatie. Incidenteel gebruik van deze pijnmedicatie is geen probleem! Paracetamol heeft daarentegen geen invloed op het kreatiniegehalte. Indien u in de toekomst medische onderzoeken, zoals bijvoorbeeld röntgenonderzoeken waarbij contrast wordt toegediend via de bloedvaten, moet ondergaan is het altijd verstandig om aan te geven dat u nierdonor bent geweest. Vragen Bij enige twijfel of vragen kunt u gerust contact opnemen met de coördinator. 5

8 Contact Verpleegkundig coördinator levende nierdonatie Eventueel antwoordapparaat inspreken Bereikbaar op maandag t/m vrijdag van uur uur levendenierdonatie.nier@radboudumc.nl Verpleegafdeling Urologie zone C5U, route Polikliniek Urologie route 725, poliplein CO Polikliniek Nierziekten route Medisch Maatschappelijk Werk route mmw.nier@radboudumc.nl Radboud universitair medisch centrum