Gedragscode Gemeente Lopik voor ambtenaren

Transcriptie

1 Gedragscode Gemeente Lopik voor ambtenaren Inhoud 1. Inleiding 2 2. Begripsomschrijving 2 3. Kernbegrippen 2 4. Gedragscode Ambtenaren - Algemeen 4 - Eed of belofte 4 - Belangenverstrengeling, inkoop en aanbesteding 4 - Nevenfuncties 5 - Omgang met vertrouwelijke informatie/geheimhouding 5 - Aannemen van geschenken 6 - Ambtelijke uitgaven en creditcards 6 - Declaraties 7 - Gebruik van gemeentelijke voorzieningen 7 - Reizen buitenland 7 - Uitnodiging reizen en verblijven binnenland 8 - Handhaving gedragscode en slotbepaling 8 5. Regelingen 9 6. Vertrouwenspersoon 9 7. Regeling klokkenluiders 9 8. Tegengaan ongewenst gedrag 9 9. Communicatie en naleving 9 Bijlage 1. Wet- en regelgeving over integriteit voor ambtenaren Bijlage 2. De integriteitsverklaring (eed of belofte) Bijlage 3. De klokkenluidersregeling gemeente Lopik 2003 Gedragscode gemeente Lopik maart

2 1. INLEIDING Het gaat bij integriteit om houding en gedrag. Dat laat zich niet vangen in het vastleggen van het aantal kopieën dat voor privé-gebruik gemaakt mag worden. Werktijd is tijd van de werkgever. De werkgever betaalt immers voor de functie die vervuld wordt. Het heeft alles met waarden en normen te maken dus met integriteit- om met die werktijd (de tijd van de baas ) zorgvuldig om te gaan en de regels in acht te nemen die op dit terrein gelden. Sleutelwoorden bij integriteit zijn: eerlijk, betrouwbaar, onomkoopbaar. Daarvoor is nodig een open cultuur, waarin zaken bespreekbaar en controleerbaar zijn. Zolang ik er maar met een collega over durf te praten, zit ik goed, is één van de checkpunten. Zodra er aarzeling bestaat om zaken openlijk te bespreken, moet men zich ernstig afvragen of de eigen integriteit in het geding is. Integer handelen is meer dan het naleven van een richtlijn. Hoe zorgvuldig richtlijnen ook geformuleerd zijn, er bestaat een grijs gebied waarin het de verantwoordelijkheid blijft van de ambtenaar om de juiste keuzes te maken. Belangrijk is dat hij/zij zich bewust is van de gevolgen van zijn/haar handelen voor zowel de interne organisatie als daarbuiten. Openheid en transparant gedrag en handelen zijn in die zin sleutelbegrippen. Maar ook vertrouwen speelt een belangrijke rol. Leidinggevenden vervullen hierin een voorbeeldfunctie. Natuurlijk kan de ambtenaar voor situaties komen te staan waarbij twijfel een rol speelt en waarop de gedragscode geen antwoord geeft. In dat geval is het verstandig collega s of leidinggevenden te raadplegen. Worden zaken gesignaleerd die niet passen binnen het kader van integer handelen, dan kunnen die bespreekbaar worden gemaakt. Het werkoverleg kan daar een prima plek voor zijn. Ook kan de leidinggevende, sectorhoofd of gemeentesecretaris worden ingelicht. De gedragscode geldt voor alle ambtenaren van de gemeente Lopik. Ook tijdelijke krachten en stagiaires moeten zich aan deze regels houden, uiteraard voor zover van toepassing. Ieder is zelf verantwoordelijk voor de naleving van de gedragscode. De gedragscode is bijgevoegd en is in z n geheel overigens ook terug te vinden op intranet. De naleving van deze gedragscode is een verantwoordelijkheid van elke individuele ambtenaar. 2. BEGRIPSOMSCHRIJVING Er zijn veel definities van integriteit te bedenken. Van Dale geeft aan: onkreukbaarheid, met als synoniem rechtschapen en van onbesproken gedrag. Een fraaie omschrijving garandeert echter niets. Waar het om gaat is de praktijk van gedrag en handelen. 3. KERNBEGRIPPEN We zoeken daarom niet naar een definitie, maar gaan uit van een aantal kernbegrippen. Ambtenaren stellen bij hun handelen de kwaliteit van het openbaar bestuur centraal. Integriteit van het openbaar bestuur is daarvoor een belangrijke voorwaarde. De belangen van de gemeente en in het verlengde daarvan die van de burgers- zijn het primaire richtsnoer. Gedragscode gemeente Lopik maart

3 Een aantal kernbegrippen is daarbij leidend en plaatst bestuurlijke integriteit in een breder perspectief: Dienstbaarheid Het handelen van een ambtenaar is altijd en volledig gericht op het belang van de gemeente en op de organisaties en burgers die daar onderdeel van uit maken. Professionaliteit Ambtenaren zijn vakmensen op hun terrein. Zij beschikken over de juiste kennis en vaardigheden en weten met nieuwe situaties om te gaan. Zij houden hun vak bij en nemen, waar nodig, initiatief. Verantwoordelijkheid De ambtenaar krijgt en neemt de verantwoordelijkheid die bij zijn functie past en dient daarover verantwoording af te leggen. Functionaliteit Het handelen van een ambtenaar heeft een herkenbaar verband met de functie die hij vervult in het ambtelijk apparaat. Onafhankelijkheid Het handelen van een ambtenaar wordt gekenmerkt door onpartijdigheid, dat wil zeggen dat geen vermenging optreedt met oneigenlijke belangen en dat ook iedere schijn van een dergelijke vermenging wordt vermeden. Openheid Het handelen van een ambtenaar is transparant, opdat optimale verantwoording mogelijk is en het college volledig inzicht heeft in het handelen van de ambtenaar en zijn beweegredenen daarbij. Betrouwbaarheid Op een ambtenaar moet men kunnen rekenen. Die houdt zich aan zijn afspraken. Kennis en informatie waarover hij uit hoofde van zijn functie beschikt, wendt hij aan voor het doel waarvoor die zijn gegeven. Zorgvuldigheid Het handelen van een ambtenaar is zodanig dat alle organisaties en burgers op gelijke wijze en met respect worden bejegend en dat belangen van partijen op correcte wijze worden afgewogen. Deze kernbegrippen zijn de toetssteen voor de gedragsafspraken. Gedragingen moeten aan deze kernbegrippen getoetst worden. De Ondernemingsraad heeft met deze gedragscode ingestemd. Gedragscode gemeente Lopik maart

4 4. GEDRAGSCODE AMBTENAREN Voor zover niet met name genoemd gelden met betrekking tot integriteit en deze gedragscode alle bestaande en nog eventueel te verschijnen wettelijke en CAR/UWObepalingen en gemeentelijke regels, richtlijnen en procedures. (Bijlage 1) 4.1 Algemeen Onder ambtenaar wordt verstaan: een persoon in dienst van of gedetacheerd bij dan wel ingeleend door de gemeente Lopik. Onder het college wordt verstaan: het college van burgemeester en wethouders. Deze gedragscode geldt voor alle ambtenaren van de gemeente Lopik. Ook tijdelijke krachten en stagiaires moeten zich aan deze regels houden, uiteraard voor zover van toepassing. In gevallen waarin de code niet voorziet of waarbij de toepassing niet eenduidig is, vindt bespreking plaats in het college of in het managementteam. De code is openbaar en door derden te raadplegen. De ambtenaren ontvangen bij hun indiensttreding een exemplaar van de code. De ambtenaren die reeds in dienst zijn (dan wel gedetacheerd of ingeleend) ontvangen een exemplaar op het moment dat deze code in werking treedt. 4.2 Eed of belofte Iedereen, die als ambtenaar in dienst van de gemeente wordt aangesteld legt uiterlijk zes maanden na indiensttreding de eed of belofte af ten overstaan van het college, de gemeentesecretaris en zijn/haar leidinggevende. De eed wordt in principe door de burgemeester afgenomen. De tekst van de afgelegde eed of belofte wordt in tweevoud opgemaakt en ondertekend door degene die de eed of belofte heeft afgenomen en de nieuwe collega. (Bijlage 2) Een exemplaar is voor de ambtenaar. Het tweede exemplaar gaat in het persoonsdossier. De eed of belofte is het eerste integriteitsinstrument waarmee de ambtenaar te maken krijgt. Verder is dit een nuttig instrument om het integriteitsbeleid te ondersteunen. Natuurlijk hoort de ambtenaar zich net als iedere burger aan de wet te houden. Met het afleggen van de eed of belofte benadrukt de ambtenaar nog eens dat hij dit ook werkelijk zal doen. 4.3 Belangenverstrengeling en aanbesteding/beoordeling offertes Een ambtenaar doet aan het college opgave van zijn financiële belangen waaronder aandelen, opties en dergelijke- in ondernemingen en organisaties waarmee de gemeente zakelijke betrekkingen onderhoudt. De opgave is openbaar en door derden te raadplegen en de gegevens worden jaarlijks geactualiseerd. Ook toekomstige en tussentijdse ontstane financiële belangen dienen te worden gemeld. Gedragscode gemeente Lopik maart

5 Bij privaat-publieke samenwerkingrelaties voorkomt de ambtenaar (de schijn van) bevoordeling in strijd met eerlijke concurrentieverhoudingen. Een ambtenaar die familie- of vriendschapsbetrekkingen of anderszins persoonlijke betrekking heeft met een aanbieder van diensten aan de gemeente onthoudt zich van deelname aan de voorbereiding en uitvoering van de betreffende opdracht. Een ambtenaar neemt van een aanbieder van diensten aan de gemeente geen faciliteiten of diensten aan die zijn onafhankelijke positie ten opzichte van de aanbieder kan beïnvloeden. Onderhandelingen en (vertrouwelijke) gesprekken met externe partijen, waarbij ambtenaren afspraken maken die financiële of juridische gevolgen kunnen hebben, worden bij voorkeur samen met een collega of een collegelid gevoerd. Aanbiedingen voor lunches, diners e.d. worden door de ambtenaar beoordeeld op noodzaak of belang in relatie tot de mogelijkheid om onafhankelijke beslissingen te kunnen nemen. Als vuistregels voor deze beoordeling gelden: 1. Zorgvuldigheid: noodzaak en aard van het informele contact dient kritisch te worden bekeken en onafhankelijkheid dient te zijn gewaarborgd; 2. Wederkerigheid: de ambtenaar heeft van zijn kant namens de gemeente eveneens de mogelijkheid de relatie een lunch of diner aan te bieden; 3. Openheid: uitnodigingen worden gemeld c.q. besproken met de leidinggevende. Zolang gesprekken of onderhandelingen niet zijn afgerond, accepteren ambtenaren geen geschenken, diensten of uitnodigingen voor uitstapjes, evenementen, etcetera. Werklunches zijn toegestaan, mits de wederkerigheidsregel van toepassing is. Van de gesprekken en onderhandelingen als hier bedoeld wordt een schriftelijk verslag gemaakt, waarin aanleiding, doel, gemaakte afspraken en de mate en termijn van vertrouwelijkheid worden vastgelegd. Het beoordelen van offertes geschiedt door twee personen. 4.4 Nevenfuncties Een ambtenaar vervult geen nevenfuncties waarbij strijdigheid is of kan zijn met het belang van de gemeente. Een ambtenaar maakt melding aan het college van al zijn nevenfuncties die hij verricht of voornemens is te gaan verrichten, die de belangen van de dienst, voor zover deze in verband staan met zijn functievervulling, kunnen raken, waarbij tevens wordt aangegeven of de nevenfunctie wel of niet bezoldigd is. De kosten die een ambtenaar maakt in verband met een nevenfunctie, worden vergoed door de instantie waar de nevenfunctie wordt uitgeoefend. 4.5 Omgaan met vertrouwelijke informatie / geheimhouding Een ambtenaar gaat zorgvuldig en correct om met informatie waarover hij uit hoofde van zijn functie beschikt. De Ambtenarenwet verplicht de ambtenaar om geheimhouding te bewaren over bepaalde zaken die hij in zijn functie te weten komt. Gedragscode gemeente Lopik maart

6 Ambtenaren gaan vertrouwelijk om met privacygevoelige gegevens, overeenkomstig de Wet bescherming persoonsgegevens. Ambtenaren houden geen informatie achter, tenzij deze geheim of vertrouwelijk is en het niet geven van informatie mogelijk is op grond van de Wet openbaarheid van bestuur. Ambtenaren maken niet ten eigen bate of in hun persoonlijke betrekkingen gebruik van in de uitoefening van het ambt verkregen informatie. Ambtenaren dragen er zorg voor dat zij de informatie op hun werkplek (bureau, kast, PC) zodanig beheren dat onbevoegden er geen kennis van kunnen nemen. Bij indiensttreding kan men verplicht worden een geheimhoudingsverklaring te ondertekenen. 4.6 Aannemen van geschenken Geschenken en giften die een ambtenaar uit hoofde van zijn functie ontvangt, worden gemeld bij het sectorhoofd. Indien het geschenk een waarde van meer dan 50 vertegenwoordigt, wordt het eigendom van de gemeente en wordt er een gemeentelijke bestemming voor gezocht. Ambtenaren nemen geen geschenken in geld aan. Zij nemen geen geschenken aan waarbij de indruk bestaat dat een tegenprestatie wordt verwacht. Indien een ambtenaar als zodanig geschenken of giften ontvangt die een waarde van minder dan 50 vertegenwoordigen, kunnen deze in afwijking van het bovenstaande worden behouden en behoeven ze niet te worden gemeld bij het sectorhoofd. In het kader van de transparantie wordt het krijgen van een geschenk wel gemeld in het werkoverleg. Geschenken en giften worden niet op het huisadres ontvangen. Indien dit toch is gebeurd, wordt dit gemeld bij het sectorhoofd. Ambtenaren die een presentatie, lezing o.i.d. houden die verband houdt met hun functie en hiervoor een waardering ontvangen in de vorm van een waardebon of een fles wijn, mogen deze behouden, mits de waarde ervan niet buitensporig is. Ontvangen zij hiervoor een geldbedrag hoger dan 50,- (anders dan een vergoeding voor gemaakte onkosten), dan vloeit het meerdere naar de gemeentekas. 4.7 Ambtelijke uitgaven en creditcards Uitgaven worden uitsluitend vergoed als de hoogte en de functionaliteit ervan kunnen worden aangetoond. Ter bepaling van de functionaliteit van ambtelijke uitgaven worden de volgende criteria gehanteerd: 1. Met de uitgave is het belang van de gemeente gediend én 2. de uitgave vloeit voort uit de functie. Gedragscode gemeente Lopik maart

7 Het gebruik van gemeentelijke creditcards is niet mogelijk. 4.8 Declaraties De ambtenaar declareert geen kosten die reeds op andere wijze worden vergoed. Declaraties worden afgewikkeld volgens een daartoe vastgestelde administratieve procedure. Een declaratie wordt ingediend door middel van een daartoe vastgesteld formulier. Bij het formulier wordt een betalingsbewijs gevoegd en op het formulier wordt de functionaliteit vermeld. Gemaakte kosten worden binnen een kwartaal gedeclareerd. Eventuele voorschotten worden voor zover mogelijk binnen een maand afgerekend. In geval van twijfel omtrent een declaratie wordt de declaratie ter besluitvorming aan het sectorhoofd of de gemeentesecretaris voorgelegd. 4.9 Gebruik van gemeentelijke voorzieningen Gebruik van gemeentelijke eigendommen of voorzieningen voor privé-doeleinden is niet toegestaan, tenzij de leidinggevende daarvoor toestemming heeft verleend. Eventuele schade komt voor rekening van de gebruiker Reizen buitenland Een ambtenaar die het voornemen heeft als zodanig een aan het werk gerelateerde buitenlandse reis te maken op kosten van de gemeente, heeft toestemming nodig van het college. Een ambtenaar die het voornemen van zo n reis meldt, verschaft informatie over het doel van de reis, de bijbehorende reisoverwegingen, de samenstelling van het gezelschap en de geraamde kosten. Uitnodigingen voor buitenlandse reizen, werkbezoeken, hotelverblijf en dergelijke op kosten van derden worden altijd voorgelegd aan het college en onder meer getoetst op het risico van belangenverstrengeling. Het gemeentelijk belang van de reis e.d. is doorslaggevend voor de besluitvorming. Van de reis wordt een verslag opgesteld. Buitenlandse reizen worden in een jaarverslag vermeld. Het meereizen van partners en / of derden op kosten van de gemeente is niet toegestaan. Het meereizen van partners en / of derden op eigen kosten is toegestaan en wordt in dat geval meegedeeld aan het college. Het verlengen van een buitenlandse dienstreis voor privé-doeleinden is toegestaan, mits dit is betrokken bij de besluitvorming van het college. De extra reis- en verblijfkosten komen volledig voor rekening van de ambtenaar. Gedragscode gemeente Lopik maart

8 De in verband met de buitenlandse dienstreis gedane functionele uitgaven worden vergoed voor zover zij redelijk en verantwoord worden geacht Uitnodigingen voor reizen en verblijven binnenland Uitnodigingen voor reizen, werkbezoeken, hotelverblijf en dergelijke in Nederland op kosten van derden worden altijd voorgelegd aan het college en onder meer getoetst op het risico van belangenverstrengeling. Het gemeentelijk belang van de reis e.d. is doorslaggevend voor de besluitvorming. De laatste drie punten onder artikel 4.10 zijn mutatis mutandis van overeenkomstige toepassing Handhaving Ambtenaren zijn ieder voor zich verantwoordelijk voor het naleven van deze gedragscode. Indien het vermoeden bestaat dat een ambtenaar zich niet aan de bepalingen van deze gedragscode houdt, stelt de gemeentesecretaris een onderzoek in. Hij kan dit doen uit eigen beweging dan wel op verzoek van een leidinggevende of collegaambtenaar. Indien zich interpretatieverschillen voordoen, dan bespreekt de gemeentesecretaris de desbetreffende kwestie met de burgemeester. Heeft dit niet het gewenste effect, dan stelt de burgemeester een en ander aan de orde in de vergadering van het college. Indien het vermoeden bestaat dat er strafrechtelijke aspecten kleven aan het handelen van de ambtenaar, dan brengt de gemeentesecretaris, na overleg met de burgemeester, dit ter kennis van het openbaar ministerie. Indien het vermoeden bestaat dat de gemeentesecretaris zich niet aan de bepalingen van de gedragscode houdt, dan is de burgemeester gehouden de kwestie aan de orde te stellen in de vergadering van het college Slotbepaling In gevallen waarin deze gedragscode niet voorziet beslist de gemeentesecretaris, gehoord de leidinggevende. Indien het een leidinggevende betreft overlegt de gemeentesecretaris met de burgemeester. Indien het de gemeentesecretaris betreft beslist de burgemeester, gehoord het college. Indien het de raadsgriffier en bij de griffie werkzame personen betreft beslist de raad, gehoord het presidium. Gedragscode gemeente Lopik maart

9 5. REGELINGEN De gedragscode voorziet ten aanzien van een aantal onderwerpen in algemene regels. In een aantal gevallen is het wenselijk of wettelijk verplicht deze nader uit te werken in verordeningen, regelingen, protocollen en/of procedures. In Bijlage 1 worden specifieke bestaande wettelijke bepalingen en regelingen vermeld. Naast specifieke wettelijke bepalingen en regelingen kan ook gedacht worden aan de Wet bescherming persoonsgegevens en de wet openbaarheid van bestuur. In artikel 4.5 van de gedragscode wordt al verwezen naar de bepalingen uit deze twee wetten. 6. VERTROUWENSPERSOON Het beleid met betrekking tot integriteit gaat er vanuit dat ieder voor zich verantwoordelijk is voor integer gedrag en handelen en voor het naleven van deze gedragscodes. Niettemin kunnen zich situaties voordoen waarin ambtenaren niet-integer gedrag of handelen willen signaleren of aan de orde stellen, waarbij zij zelf anoniem wensen te blijven. De bestaande regeling klokkenluiders voorziet in de aanwijzing van een vertrouwenspersoon: een functionaris die als zodanig binnen de gemeentelijke organisatie is aangewezen. Deze functionaris is eveneens aangewezen als vertrouwenspersoon integriteit. In de gemeente Lopik is Mia Daniëls van P&O de vertrouwenspersoon. 7. REGELING KLOKKENLUIDERS De regeling klokkenluiders voorziet in een rechtspositionele bescherming van de ambtenaar, ingeval deze een misstand binnen de organisatie vermoedt en daar melding van maakt. Een klokkenluider is een werknemer die misstanden in zijn organisatie aan de kaak stelt (Bijlage 3). De regeling klokkenluiders is opgenomen op intranet van de gemeente Lopik onder Personeel en organisatie in hoofdstuk X. 8. TEGENGAAN ONGEWENST GEDRAG Landelijk worden er regelmatig in het kader van arbeidsvoorwaardenbeleid voor het gemeentebeleid afspraken gemaakt. Als onderdeel hiervan dient er ter bestrijding van pesten op het werk, seksuele intimidatie en andere vormen van ongewenst gedrag beleid te worden ontwikkeld. Vooruitlopend op dit beleid, indien één van deze zaken speelt, kunt u terecht bij de Vertrouwenspersoon Mia Daniëls. 9. COMMUNICATIE EN NALEVING We zijn er niet met het vaststellen van de gedragscode. Van belang is dat integriteit werkbaar en merkbaar wordt gemaakt. Dit doen we als volgt. De leidinggevenden zorgen via het afdelingsoverleg voor bekendheid met het bestaan van het integriteitsbeleid en de gedragscode; De gedragscode wordt zowel intern (intranet) als extern (website gemeente Lopik) gepubliceerd; Gedragscode gemeente Lopik maart

10 Tijdens het arbeidsvoorwaardengesprek wordt integriteit en de ambtseed ter sprake gebracht; Nieuwe medewerkers ontvangen een exemplaar van de gedragscode Zodra de gedragscode is aangepast worden alle ambtenaren hierover geinformeerd en wordt verwezen naar de actuele versie op intranet. Naleving De naleving van deze gedragscode is in de eerste plaats een verantwoordelijkheid van elke individuele ambtenaar in de dagelijkse praktijk van het werk; Leidinggevenden hebben een voorbeeldfunctie. Leidinggevenden behoren medewerkers zo nodig op hun gedrag aan te spreken, maar ook van ambtenaren onderling mag dit worden verwacht; De gedragscode zit in het introductiepakket dat nieuwe medewerkers, stagiaires, etc. van PZ ontvangen; Aan het onderwerp wordt onder meer aandacht besteed: regelmatig (2x per jaar) in het college, het managementteam en het werkoverleg; in functionerings- en beoordelingsgesprekken. Gedragscode gemeente Lopik maart

11 Bijlage 1 Wet en regelgeving over integriteit Algemene wet bestuursrecht Artikel 9:1 1.Een ieder heeft het recht om over de wijze waarop een bestuursorgaan zich in een bepaalde aangelegenheid jegens hem of een ander heeft gedragen, een klacht in te dienen bij dat bestuursorgaan. 2.Een gedraging van een persoon, werkzaam onder de verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan, wordt aangemerkt als een gedraging van dat bestuursorgaan. Artikel 9:2 Het bestuursorgaan draagt zorg voor een behoorlijke behandeling van mondelinge en schriftelijke klachten over zijn gedragingen en over gedragingen van bestuursorganen die onder zijn verantwoordelijkheid werkzaam zijn. Artikel 9:3 Tegen een besluit inzake de behandeling van een klacht over een gedraging van een bestuursorgaan kan geen beroep worden ingesteld. Wetboek van strafrecht Artikel 359 De ambtenaar of een ander met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, die opzettelijk geld of geldswaardig papier dat hij in zijn bediening onder zich heeft, verduistert of toelaat dat het door een ander weggenomen of verduisterd wordt, of die ander daarbij als medeplichtige ter zijde staat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie. Artikel 360 De ambtenaar of een ander met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, die opzettelijk boeken of registers, uitsluitend bestemd tot controle van de administratie, valselijk opmaakt of vervalst, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vijfde categorie. Artikel De ambtenaar of een ander met enige openbare dienst voortdurend of tijdelijk belast persoon, die opzettelijk zaken bestemd om voor de bevoegde macht tot overtuiging of bewijs te dienen, akten, bescheiden of registers, welke hij in zijn bediening onder zich heeft verduistert, vernielt, beschadigt of onbruikbaar maakt, of toelaat dat zij door een ander worden weggemaakt, vernield, beschadigd of onbruikbaar gemaakt, of die ander daarbij als medeplichtige ter zijde staat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren en zes maanden of geldboete van de vijfde categorie. 2.Onder bevoegde macht wordt mede verstaan: een internationaal gerecht dat zijn rechtsmacht ontleent aan een verdrag waarbij het Koninkrijk partij is. Gedragscode gemeente Lopik maart

12 Artikel Met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft de ambtenaar: 1. die een gift, belofte of dienst aanneemt, wetende of redelijkerwijs vermoedende dat deze hem gedaan, verleend of aangeboden wordt teneinde hem te bewegen om, zonder daardoor in strijd met zijn plicht te handelen, in zijn bediening iets te doen of na te laten; 2. die een gift, belofte of dienst aanneemt, wetende of redelijkerwijs vermoedende dat deze hem gedaan, verleend of aangeboden wordt ten gevolge of naar aanleiding van hetgeen door hem, zonder daardoor in strijd met zijn plicht te handelen, in zijn huidige of vroegere bediening is gedaan of nagelaten; 3. die een gift, belofte of dienst vraagt teneinde hem te bewegen om, zonder daardoor in strijd met zijn plicht te handelen, in zijn bediening iets te doen of na te laten; 4. die een gift, belofte of dienst vraagt ten gevolge of naar aanleiding van hetgeen door hem, zonder daardoor in strijd met zijn plicht te handelen, in zijn huidige of vroegere bediening is gedaan of nagelaten. o 2.Met dezelfde straf wordt gestraft, hij die in het vooruitzicht van een aanstelling als ambtenaar, indien de aanstelling als ambtenaar is gevolgd, een feit begaat als in het eerste lid, onder 1 en 3, omschreven. o 3.Hij die een feit als omschreven in het eerste lid begaat in verband met zijn hoedanigheid van minister, staatssecretaris, commissaris van de Koning, gedeputeerde, burgemeester, wethouder of lid van een algemeen vertegenwoordigend orgaan, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie. Artikel Met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft de ambtenaar: 1. die een gift of belofte dan wel een dienst aanneemt, wetende of redelijkerwijs vermoedende dat deze hem gedaan, verleend of aangeboden wordt teneinde hem te bewegen om, in strijd met zijn plicht, in zijn bediening iets te doen of na te laten; 2. die een gift of belofte dan wel een dienst aanneemt, wetende of redelijkerwijs vermoedende dat deze hem gedaan, verleend of aangeboden wordt ten gevolge of naar aanleiding van hetgeen door hem, in strijd met zijn plicht, in zijn huidige of vroegere bediening is gedaan of nagelaten; 3. die een gift of belofte dan wel een dienst vraagt teneinde hem te bewegen om, in strijd met zijn plicht, in zijn bediening iets te doen of na te laten; 4. die een gift of belofte dan wel een dienst vraagt ten gevolge of naar aanleiding van hetgeen door hem, in strijd met zijn plicht, in zijn huidige of vroegere bediening is gedaan of nagelaten. o 2.Met dezelfde straf wordt gestraft hij die in het vooruitzicht van een aanstelling als ambtenaar, indien de aanstelling als ambtenaar is gevolgd, een feit begaat als in het eerste lid, onder 1 en 3, omschreven. o 3.Hij die een feit als omschreven in het eerste lid begaat in verband met zijn hoedanigheid van minister, staatssecretaris, commissaris van de Koning, gedeputeerde, burgemeester, wethouder of lid van een algemeen Gedragscode gemeente Lopik maart

13 Artikel 364a vertegenwoordigend orgaan, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie. 2. Met ambtenaren worden ten aanzien van de artikelen 362, onder 2 en 4, en 363, onder 2 en 4, voormalige ambtenaren gelijkgesteld. Artikel 365 De ambtenaar die door misbruik van gezag iemand dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie. Artikel 366 De ambtenaar die in de uitoefening van zijn bediening, als verschuldigd aan hemzelf, aan een ander ambtenaar of aan enige openbare kas, vordert of ontvangt of bij een uitbetaling terughoudt hetgeen hij weet dat niet verschuldigd is, wordt, als schuldig aan knevelarij, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie. Artikel De ambtenaar van de burgerlijke stand die meewerkt aan iemands huwelijksvoltrekking, wetende dat deze daardoor een dubbel huwelijk aangaat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie. 2.De ambtenaar van de burgerlijke stand die meewerkt aan iemands huwelijksvoltrekking, wetende dat daartegen enig ander wettig beletsel bestaat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie. Artikel Bij veroordeling wegens een der in de artikelen 355, 357 en 358 omschreven misdrijven kan ontzetting van het in artikel 28, eerste lid, onder 3, vermelde recht worden uitgesproken. 2.Bij veroordeling wegens een der in de artikelen 359, 362 tot en met 364, 366 en 379, eerste lid, omschreven misdrijven kan ontzetting van het in artikel 28, eerste lid, onder 4, vermelde recht worden uitgesproken. Wetboek van strafvordering Artikel Openbare colleges en ambtenaren die in de uitoefening van hun bediening kennis krijgen van een misdrijf met de opsporing waarvan zij niet zijn belast, zijn verplicht daarvan onverwijld aangifte te doen, met afgifte van de tot de zaak betrekkelijke stukken, aan de officier van justitie of aan een van zijn hulpofficieren, a. indien het misdrijf is een ambtsmisdrijf als bedoeld in titel XXVIII van het Tweede Boek van het Wetboek van Strafrecht, dan wel b. indien het misdrijf is begaan door een ambtenaar die daarbij een bijzondere ambtsplicht heeft geschonden of daarbij gebruik heeft gemaakt van macht, gelegenheid of middel hem door zijn ambt geschonken, dan wel c. indien door het misdrijf inbreuk op of onrechtmatig gebruik wordt gemaakt van een regeling waarvan de uitvoering of de zorg voor de naleving aan hen is opgedragen. Gedragscode gemeente Lopik maart

14 Ambtenarenwet Artikel 125ter Het bevoegd gezag en de ambtenaar zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed ambtenaar te gedragen. Artikel 125quater Het bevoegd gezag van ambtenaren die door of vanwege het rijk, de provincies, de gemeenten of de waterschappen zijn aangesteld, a. voert een integriteitsbeleid dat is gericht op het bevorderen van goed ambtelijk handelen en dat in ieder geval aandacht besteedt aan het bevorderen van integriteitbewustzijn en aan het voorkomen van misbruik van bevoegdheden, belangenverstrengeling en discriminatie; b. zorgt ervoor dat het integriteitsbeleid een vast onderdeel uitmaakt van het personeelsbeleid in ieder geval door integriteit in functioneringsgesprekken en werkoverleg aan de orde te stellen en door het aanbieden van scholing en vorming op het gebied van integriteit; c. draagt zorg voor de totstandkoming van een gedragscode voor goed ambtelijk handelen; Artikel 125quinquies 1.Voor zover deze onderwerpen niet bij of krachtens de wet zijn geregeld, worden voor de ambtenaren, door of vanwege het rijk aangesteld, bij of krachtens algemene maatregel van bestuur voorschriften vastgesteld betreffende: a. de verplichte aflegging van de eed of belofte door de ambtenaar bij zijn aanstelling; b. de melding en de registratie van nevenwerkzaamheden die de belangen van de dienst voor zover deze in verband staan met de functievervulling, kunnen raken; c. de openbaarmaking van de krachtens onderdeel b geregistreerde nevenwerkzaamheden van ambtenaren aangesteld in een functie waarvoor ter bescherming van de integriteit van de openbare dienst openbaarmaking van nevenwerkzaamheden noodzakelijk is; d. het verbieden van nevenwerkzaamheden waardoor de goede vervulling van de functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staat met de functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd; e. de melding van financiële belangen respectievelijk van het bezit van en transacties in effecten, die de belangen van de dienst voor zover deze in verband staan met de functievervulling, kunnen rake voor ambtenaren aangesteld in een functie waaraan in het bijzonder het risico van financiële belangenverstrengeling of het risico van oneigenlijk gebruik van koersgevoelige informatie verbonden is; f. een procedure voor het omgaan met bij een ambtenaar levende vermoedens van misstanden binnen de organisatie waar hij werkzaam is. 2.Het bevoegd gezag van provincies, gemeenten en waterschappen stelt voor de ambtenaren door of vanwege deze lichamen aangesteld, onder gelijk voorbehoud voorschriften vast omtrent de onderwerpen, genoemd in het eerste lid. Gedragscode gemeente Lopik maart

15 3.De ambtenaar die te goeder trouw de bij hem levende vermoedens van misstanden meldt volgens de procedure, bedoeld in het eerste lid onder f, zal als gevolg van het melden van die vermoedens geen nadelige gevolgen voor zijn rechtspositie ondervinden tijdens en na het volgen van die procedure. Artikel 125a 1.De ambtenaar dient zich te onthouden van het openbaren van gedachten of gevoelens of van de uitoefening van het recht tot vereniging, tot vergadering en tot betoging, indien door de uitoefening van deze rechten de goede vervulling van zijn functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staat met zijn functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd. 2.Het eerste lid is, voor wat betreft het recht van vereniging, niet van toepassing op het lidmaatschap van: a- een politieke groepering, waarvan de aanduiding is ingeschreven overeenkomstig de Kieswet of b- een vakvereniging. 3.De ambtenaar is verplicht tot geheimhouding van hetgeen hem in verband met zijn functie ter kennis is gekomen, voor zover die verplichting uit de aard der zaak volgt. CAR/UWO Artikel 15:1 De ambtenaar is gehouden zijn betrekking nauwgezet en ijverig te vervullen en zich ook overigens te gedragen zoals een goed ambtenaar betaamt. Artikel 15:1a De ambtenaar is verplicht de eed of belofte af te leggen die bij wet, bij instructie of bij besluit van het college is voorgeschreven. Artikel 15:1b Persoonlijk gebruik van goederen of diensten Het is de ambtenaar verboden, behoudens toestemming verleend door of namens het college in bijzondere gevallen, ten eigen bate: a. diensten te laten verrichten door personen in gemeentedienst; b. aan de gemeente toebehorende eigendommen te gebruiken; c. gebruik te maken van hetgeen hem in of in verband met zijn betrekking ter kennis is gekomen. Artikel 15:1c Aannemen van geschenken en gelden Het is de ambtenaar verboden: a. in verband met zijn betrekking vergoedingen, beloningen, giften of beloften van derden te vorderen, te verzoeken of aan te nemen, anders dan met toestemming van het college; b. steekpenningen aan te nemen. Gedragscode gemeente Lopik maart

16 Artikel 15:1d In acht nemen ordemaatregelen 1. De ambtenaar is verplicht zich te gedragen naar de maatregelen van orde die ten aanzien van het verblijf in de kantoren, werkplaatsen of op andere arbeidsterreinen zijn vastgesteld. 2. Indien de ambtenaar verhinderd is zijn betrekking te vervullen, is hij verplicht dit zo spoedig mogelijk mede te delen of te doen mededelen. Artikel 15:1 e Nevenwerkzaamheden 1. De ambtenaar is verplicht aan het college, op een door dit orgaan te bepalen wijze, opgave te doen van de nevenwerkzaamheden die hij verricht of voornemens is te gaan verrichten, die de belangen van de dienst, voor zover deze in verband staan met zijn functievervulling, kunnen raken. 2. Er wordt een registratie gevoerd op basis van de ingevolge het eerste lid gedane opgaven. 3. Het is de ambtenaar verboden nevenwerkzaamheden te verrichten waardoor de goede vervulling van zijn functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staat met zijn functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd. Omtrent dit verbod kunnen nadere regels worden gesteld. 4. Het college regelt de openbaarmaking van de in het eerste lid bedoelde nevenwerkzaamheden van de gemeentesecretaris en directeuren van gemeentelijke diensten en bedrijven, alsmede van andere ambtenaren aangesteld in een functie waarvoor ter bescherming van de integriteit van de openbare dienst openbaarmaking van nevenwerkzaamheden noodzakelijk is. Artikel 15:1g Aanneming en levering ten behoeve van de openbare dienst 1. Het is de ambtenaar verboden middellijk of onmiddellijk deel te nemen aan aannemingen en leveringen ten behoeve van de openbare dienst. 2. Het college kan regelen stellen betreffende het deelnemen van de ambtenaar, middellijk of onmiddellijk, aan aannemingen en leveringen ten behoeve van anderen. Lokaal vastgestelde regelingen Betrekking hebbend op integriteit, opgenomen op intranet van de gemeente Lopik Regeling klokkenluiders gemeente Lopik 2003 Protocol internet en en gebruik Regeling gebruik mobiele telefoons Gedragscode gemeente Lopik maart

17 Bijlage 2 DE INTEGRITEITSVERKLARING (eed of belofte) Ik verklaar kennis te hebben genomen van de regels met betrekking tot integriteit zoals respectievelijk vastgelegd in: de toepasselijke wetsbepalingen, bepalingen van de arbeidsvoorwaardenregeling gemeente Lopik de gedragscode gemeente Lopik voor ambtenaren welke mij in verband met mijn aanstelling bij de gemeente Lopik ter hand en/of ter inzage zijn gesteld. Ik zweer / beloof overigens dat ik plichtsgetrouw en nauwgezet de mij opgedragen taken zal vervullen en me zal gedragen zoals een goed ambtenaar betaamt, dat ik zorgvuldig, onkreukbaar en betrouwbaar zal zijn en dat ik niets zal doen dat het aanzien van het ambt zal schaden. Zo waarlijk helpe mij God Almachtig of Dat verklaar en beloof ik! 1 Op werd te Lopik ten overstaan van de burgemeester.. door bovenstaande eed/belofte afgelegd, ten bewijze waarvan deze verklaring is opgemaakt en ondertekend. Lopik, Handtekening van degene, die de eed/belofte heeft afgelegd; Handtekening van degene, ten overstaan van wie de eed/belofte is afgelegd; de burgemeester, 1 Op grond van de godsdienstige gezindheid van de medewerker kan hierbij gekozen worden voor een andere formulering, zoals het aanroepen van Allah in plaats van God. Gedragscode gemeente Lopik maart

18 Bijlage 3. DE KLOKKENLUIDERSREGELING GEMEENTE LOPIK Een medewerker, die een vermoeden van een misstand bij zijn werkgever wil melden, kan dat doen op basis van de Regeling Klokkenluiders gemeente Lopik Misstand. Onder misstand dient te worden verstaan een redelijk vermoeden, dat er binnen de organisatie sprake is van: a. een strafbaar feit; b. een schending van regelgeving of beleidsregels; c. het misleiden van justitie; d. een gevaar voor de volksgezondheid, de veiligheid of het milieu of e. het bewust achterhouden van informatie over deze feiten. Het melden kan bij de direct leidinggevende, diens leidinggevende of de vertrouwenspersoon Procedure. Voor de behandeling van de meldingen van een misstand is de Regeling klokkenluiders gemeente Lopik 2003 vastgesteld. Op grond van deze regeling kan de medewerker het vermoeden van een misstand melden aan de werkgever, die een onderzoek moet instellen en binnen 6 weken hierover zijn standpunt moet bepalen. Verlenging van deze termijn met 4 weken is mogelijk. Wanneer de medewerker zich niet kan vinden in het ingenomen standpunt of de werkgever overschrijdt de reactietermijn, dan kan hij dit melden bij een onafhankelijk meldpunt. Voor ons is dat de Commissie Klokkenluiders Gemeentelijke Overheid. Het meldpunt stelt indien nodig- zelf een onderzoek in naar het gemelde vermoeden van een misstand. Na het onderzoek wordt aan de werkgever geadviseerd over het door hem eerder ingenomen standpunt. Dit advies moet binnen 6 weken (of 10 weken als de termijn verlengd is) nadat de medewerker zich tot het meldpunt heeft gewend, gegeven worden. De werkgever bepaalt binnen 2 weken op basis van dit advies opnieuw zijn standpunt en deelt dit aan de medewerker mede. Rechtstreekse melding. In afwijking van voorgaande procedure kan de medewerker in uitzonderlijke gevallen een vermoeden van een misstand rechtstreeks melden bij het onafhankelijke meldpunt. Dit dus zonder melding eerst aan het college. Het meldpunt beoordeelt of het terecht is dat een medewerker zich rechtstreeks heeft gemeld. Vertrouwenspersoon. De werkgever is verplicht een vertrouwenspersoon aan te wijzen, die desgewenst een medewerker van advies dient hoe om te gaan met een vermoeden van een misstand of die namens de medewerker het vermoeden meldt bij de werkgever. Tevens kan een medewerker de vertrouwenspersoon verzoeken zijn identiteit geheim te houden in welk geval de werkgever de vertrouwenspersoon over zijn standpunt informeert. Als vertrouwenspersoon voor onze organisatie is aangewezen Mia Daniëls. Ontslagbescherming. De medewerker en de vertrouwenspersoon mogen noch ontslagen worden vanwege het melden van een misstand, noch in hun positie door de werkgever worden benadeeld. Gedragscode gemeente Lopik maart