Tekstmanipulatie. Week 1. Gosse Bouma 2007/2008. Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tekstmanipulatie. Week 1. Gosse Bouma 2007/2008. Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen"

Transcriptie

1 Tekstmanipulatie Week 1 Gosse Bouma g.bouma@rug.nl Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen 2007/2008 Gosse Bouma 1/21

2 Overzicht 1 Inleiding 2 Linux voor Windows-gebruikers 3 Shell & Filesysteem 4 Tot Slot Gosse Bouma 2/21

3 Doel van de cursus Tekstmanipulatie: tekst automatisch bewerken en onderzoeken Bewerken Converteren naar lower/upper case 1 woord, zin per regel ASCII omzetten in UTF-8 Alle persoonsnamen, geografische namen uit een tekst halen Onderzoek woorden, woordgroepen en zinnen sorteren, tellen gemiddelde woordlengte, zinslengte berekenen Welke woorden in de tekst staan wel/niet in een woordenlijst? Toepassingen Informatie Extractie: afkortingen en hun betekenis zoeken, geboortedata zoeken in 4 jaargangen krantentekst Tweetalig woordenboek maken mbv Wikipedia Gosse Bouma 3/21

4 Doel van de cursus Waarom Linux? Handig programmeerplatform stabiel, multi-user, multi-tasking Ideaal voor werken met (grote hoeveelheden) tekst veel tools standaard beschikbaar, combineren is gemakkelijk Eindeloze hoeveelheid (gratis) software beschikbaar open source, gratis Wordt gebruikt in practica Gosse Bouma 4/21

5 Overzicht van de cursus 1 Inleiding Linux Waarom Linux, Linux voor Windowsgebruikers, Filesysteem 2 Inleiding Linux II editors permissies, variabelen, bashrc, ssh 3 Tekstmanipulatie Zoeken en vervangen in tekst, woorden tellen Reguliere Expressies 4 Tekstmanipulatie II Meer woorden tellen, Woordenboeken maken Pipes (Linux als Lego) Gosse Bouma 5/21

6 Overzicht van de cursus 5 Tekstmanipulatie III Tekst downloaden Automatiseren van handelingen Scripts, Make 6 tot slot Linux voor thuis, Eindopdracht Gosse Bouma 6/21

7 Toetsing Wekelijkse opdrachten (40%) Eindopdracht (20%) Schriftelijk tentamen (40%) Gosse Bouma 7/21

8 Linux voor Windows-gebruikers Linux als Windows Linux (KDE) Kmenu Konqueror Firefox, Konqueror Kate, Kwrite, vi, emacs Open Office Acroread Thunderbird Windows Start Menu Windows Explorer Internet Explorer wordpad MS Office Acroread Outlook, Thunderbird Gosse Bouma 8/21

9 Konqueror Gosse Bouma 9/21

10 Kate Gosse Bouma 10/21

11 Shell/terminal Shell van besturingsysteem (Wikipedia) Een shell is een computerprogramma waarmee een gebruiker commando s kan geven aan zijn computer. De shell is een stuk software dat invoer van de gebruiker verwerkt en uitvoer terug geeft. Gosse Bouma 11/21

12 Terminal Gosse Bouma 12/21

13 Filesysteem Gosse Bouma 13/21

14 Nuttige commando s ls mkdir Opdracht1 cd Opdracht1 cd.. pwd list de inhoud van je huidige directory make directory Opdracht1 change directory naar Opdracht1 Ga naar het bovenliggende directory geef de naam van de present working directory Gosse Bouma 14/21

15 Navigatie Het argument van ls en cd is een pad Directory/Subdirectory/File ls Opdracht1 Subdirectory Opdracht1 ls.. bovenliggende directory ls Opdracht1/Verslag Subdir Verslag binnen subdir Opdracht1 ls../opdracht2 naastliggende directory ls ~ Je home directory ls ~gosse Home directory van gebruiker gosse ls / Het allerhoogste directory ls /bin Subdir van het hoogste directory ls Opdracht1/*.txt alle bestanden die eindigen op.txt Gosse Bouma 15/21

16 Informatie over bestanden ls -l Listing met details ls -a List ook verborgen files Gosse Bouma 16/21

17 Files cp ~/gosse/tm/week1/opdracht.txt opdracht.txt copy een bestand cat opdracht.txt schrijft inhoud van bestand naar het scherm less opdracht.txt schrijft inhoud van bestand naar het scherm kate opdracht.txt open een bestand met de editor kate mv opdracht.txt nieuw.txt move bestand naar nieuw bestand rm nieuw.txt remove bestand rmdir Opdracht1 remove (empty) directory rm -r Opdracht1 remove recursively directory Opdracht1 Gosse Bouma 17/21

18 Meer informatie less hoe kun je scrollen? Kun je naar het eind/begin van een file? Kun je zoeken naar tekst? Man pages man less Geeft alle informatie over bediening van less, Geeft alle opties bij less Gosse Bouma 18/21

19 Meer informatie less hoe kun je scrollen? Kun je naar het eind/begin van een file? Kun je zoeken naar tekst? Man pages man less Geeft alle informatie over bediening van less, Geeft alle opties bij less Gosse Bouma 18/21

20 Commando s vinden en hergebruiken TAB doet command & filename completion thunder[tab] wordt aangevuld tot thunderbird ls Tekstman[TAB] wordt aangevuld tot ls Tekstmanipulatie Bij meerdere opties geeft het systeem alle mogelijke completions CTRL-R, geeft het vorige commando Command-lines kun je editen Backspace wist tekens, Invoegen door te typen Gebruik, om de cursor binnen een command-line te verplaatsen, Gosse Bouma 19/21

21 Gebruik van de shell Knippen en Plakken: Selecteer tekst met de linker muisknop Plak tekst met de middelste muisknop CTRL-C : stop dit proces (commando) Gosse Bouma 20/21

22 Meer informatie Zie Nestor tekstmanipulatie rightarrow Literatuur & Links Literatuur voor deze week: Linux Tutorial, lesson 1 & 2 Linux cursus, pg (linux commandos, les 1 (start) & 2 (filesysteem) Gosse Bouma 21/21

Overzicht. Tekstmanipulatie. Doel van de cursus. Doel van de cursus. Tekstmanipulatie: tekst automatisch bewerken en onderzoeken. Waarom Linux?

Overzicht. Tekstmanipulatie. Doel van de cursus. Doel van de cursus. Tekstmanipulatie: tekst automatisch bewerken en onderzoeken. Waarom Linux? Overzicht Tekstmanipulatie Week 1 Gosse Bouma g.bouma@rug.nl Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen 2007/2008 Doel van de cursus Tekstmanipulatie: tekst automatisch bewerken en onderzoeken Bewerken

Nadere informatie

Basis UNIX commando's - overzicht

Basis UNIX commando's - overzicht Basis UNIX commando's - overzicht Hieronder volgt een lijst van UNIX-commando's die voor het programmeerpraktikum nodig, handig en/of nuttig zijn. De genoemde opties zijn er meestal maar een paar! Voor

Nadere informatie

studievaardigheden studentassistent: Alice de Vries alice-de-vries@hotmail werkcollege / practicum

studievaardigheden studentassistent: Alice de Vries alice-de-vries@hotmail werkcollege / practicum studievaardigheden studentassistent: Alice de Vries alice-de-vries@hotmail werkcollege / practicum Hendrik Jan Hoogeboom h.j.hoogeboom@liacs.leidenuniv paleistuin (computers) tijd 10.45 15.00 studievaardigheden

Nadere informatie

Linux in de computerklas

Linux in de computerklas Linux in de computerklas Departement Computerwetenschappen K.U.Leuven 5 oktober 2006 (K.U.Leuven) Linux in de computerklas 5 oktober 2006 1 / 18 De computerklas 1 De computerklas 2 Gebruik 3 Shell commando

Nadere informatie

Propa e d e u s e taak 2

Propa e d e u s e taak 2 Propa e d e u s e taak 2 Introductie Cygwin voor studenten HTS Elektrotechniek Inhoudsopgave Installatie van Cygwin......1 Wat is Cygwin?......1 Waarom gebruiken wij Cygwin?...2 Systeemveiligheid...2 Installatie

Nadere informatie

Keuzevak Linux - Week 2

Keuzevak Linux - Week 2 Paul Sohier Kevin van der Vlist Versie 1.0 6 december 2011 Inhoud 1 Informatie 2 Gebruikers en groepen 3 Runlevels 4 Manual pages 5 Filesystem 6 Editors Informatie en benodigdheden dictaat, presentaties,

Nadere informatie

Unix Console Gebruik

Unix Console Gebruik Unix Console Gebruik Inleiding tot het gebruik van de Unix console... met wat Linux en distributiespecifieke zaken ertussen. Presentatie van 16/04/2007 voor de HCC-Vl : Mechelen Sven Vermeulen 1 Unix Console

Nadere informatie

Inhoud. A Eskwadraat Linuxcursus UNIX. GNU/Linux. Slackware. Red Hat. GNU/Linux Bestanden Thuiswerken Shell Editors Opdracht.

Inhoud. A Eskwadraat Linuxcursus UNIX. GNU/Linux. Slackware. Red Hat. GNU/Linux Bestanden Thuiswerken Shell Editors Opdracht. Inhoud A Eskwadraat Linuxcursus Jitse Klomp Sysop 10 december 2013 GNU/Linux Bestanden Thuiswerken Shell Editors Opdracht Deze presentatie is terug te vinden op home.a-eskwadraat.nl/~sysop/linuxcursus2013/

Nadere informatie

Tekstmanipulatie. Week 3: Reguliere expressies. Gosse Bouma 2007/2008. Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen

Tekstmanipulatie. Week 3: Reguliere expressies. Gosse Bouma 2007/2008. Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen Tekstmanipulatie Week 3: Reguliere expressies Gosse Bouma g.bouma@rug.nl Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen 2007/2008 Gosse Bouma 1/38 Overzicht 1 Wildcards 2 Keuze 3 Ranges 4 Begin en Eind van

Nadere informatie

Prullenbak ledigen via terminal

Prullenbak ledigen via terminal Prullenbak ledigen via terminal Dit artikel werd gemaakt en getest onder Linux Mint 17.1 Cinnamon. Als je graag een leeg bureaublad hebt, dan kun je de aanwezige bureaubladpictogrammen verwijderen via

Nadere informatie

Introduction to Compgenomics Part II. Lee Katz January 13, 2010

Introduction to Compgenomics Part II. Lee Katz January 13, 2010 Introduction to Compgenomics Part II Lee Katz January 13, 2010 All students and groups should be on the Wiki Wiki needs to be closed and secured by Friday How are we doing 2 Introduction to using the server

Nadere informatie

Zelftest UNIX/Linux basiscursus

Zelftest UNIX/Linux basiscursus Zelftest UNIX/Linux basiscursus Document: N0829Test.fm 10/12/2007 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST UNIX/LINUX BASISCURSUS Dit

Nadere informatie

Bestandstypen en rechten Wildcards in Bestandsnamen Pipes Zoeken naar woorden en patronen. Tekstmanipulatie. Week 2: Zoeken in Tekst.

Bestandstypen en rechten Wildcards in Bestandsnamen Pipes Zoeken naar woorden en patronen. Tekstmanipulatie. Week 2: Zoeken in Tekst. Tekstmanipulatie Week 2: Zoeken in Tekst Gosse Bouma g.bouma@rug.nl Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen 2007/2008 Gosse Bouma 1/19 Overzicht 1 Bestandstypen en rechten 2 Wildcards in Bestandsnamen

Nadere informatie

Overzicht. Pipes. Example. ls -l total 20K drwxr-xr-x 2 gosse aistaff 4.0K :13 Literatuur/

Overzicht. Pipes. Example. ls -l total 20K drwxr-xr-x 2 gosse aistaff 4.0K :13 Literatuur/ Overzicht Tekstmanipulatie Week 2: Zoeken in Tekst Gosse Bouma g.bouma@rug.nl Informatiekunde Rijksuniversiteit Groningen Bestandstypen en rechten Wildcards in Bestandsnamen Pipes 2007/2008 Zoeken naar

Nadere informatie

Algemene computerhandleiding

Algemene computerhandleiding Algemene computerhandleiding HWG A Eskwadraat 25 Juni 2004 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Hoe werkt het systeem? 2 3 De eerste keer inloggen 2 3.1 Het beginscherm........................... 2 3.2 Handige

Nadere informatie

Erik Poll Martijn Warnier. http://www.cs.kun.nl/~erikpoll/linux

Erik Poll Martijn Warnier. http://www.cs.kun.nl/~erikpoll/linux Introductie Linux/UNIX Erik Poll Martijn Warnier http://www.cs.kun.nl/~erikpoll/linux Concrete doel van vandaag Basisvaardigheden UNIX/Linux werken met de command line shell file beheer proces beheer Betere

Nadere informatie

Introductie UNIX voor A2/PC

Introductie UNIX voor A2/PC Introductie UNIX voor A2/PC Dit is een korte introductie UNIX voor de basisvaardigheden die nodig zijn voor het practicum van de vakken A2 (Bedrijfssystemen) en PC (Processen & Concurrency). Het heeft

Nadere informatie

Programmeren 1 2014/15 Computer Practicum 1 10.11.2014

Programmeren 1 2014/15 Computer Practicum 1 10.11.2014 RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN AFDELING STERRENKUNDE JÖRG R. HÖRANDEL JAN VAN ROESTEL Programmeren 1 2014/15 Computer Practicum 1 10.11.2014 Iedere student moet op blackboard geregistreerd zijn. Indien

Nadere informatie

Zelftest UNIX/Linux basiscursus

Zelftest UNIX/Linux basiscursus Zelftest UNIX/Linux basiscursus Document: n0829test.fm 15/12/2017 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST UNIX/LINUX BASISCURSUS Dit

Nadere informatie

1. Als je bent ingelogd op je vm, in welke directory bevind je je?

1. Als je bent ingelogd op je vm, in welke directory bevind je je? Module 4. 1. Als je bent ingelogd op je vm, in welke directory bevind je je? 2. Kopieer alle bestanden uit de directory /var/log/ naar je login directory. Hoeveel bestanden bevinden zich in je directory?

Nadere informatie

Gebruik van command-line operating systems

Gebruik van command-line operating systems Gebruik van command-line operating systems Mattias Holm & Kristian Rietveld Overzicht - Waarom hier meer over leren? - Wat is een shell? - Hoe werkt een shell? - Pipes en redirectie - Handige utilities

Nadere informatie

Korte uitleg: Wat doet de shell met mijn commandoregel?

Korte uitleg: Wat doet de shell met mijn commandoregel? Korte uitleg: Wat doet de shell met mijn commandoregel? Het onderstaande is heel erg Bash gericht, maar geldt i.h.a. ook voor andere shells. Vooral als het om "begrip" gaat. Iedere regel die aan de shell

Nadere informatie

Installatie Software - Opdrachten Les 2

Installatie Software - Opdrachten Les 2 Installatie Software - Opdrachten Les 2 ROC van Amsterdam Gooi en Vechtstreek Naam: Klas: Datum: 2010 Jansn 1 van 11 is een operating system dat ten grondslag ligt aan de verschillende versies van Windows.

Nadere informatie

I BASH. Johan Adriaans johan.adriaans@gmail.com

I BASH. Johan Adriaans johan.adriaans@gmail.com I BASH Johan Adriaans johan.adriaans@gmail.com Wat wordt er behandeld Waarom? Hello world? Rechtensysteem Shell expansion Control structures History Input/output redirection Powertools Waarom BASH? BASH

Nadere informatie

Open Safari op de Mac, ga naar de webpagina www.ros-kabelkrant.nl/ros_download.html en klik op SSH scripts Mac OS X : Figure 1 SSH scripts downloaden

Open Safari op de Mac, ga naar de webpagina www.ros-kabelkrant.nl/ros_download.html en klik op SSH scripts Mac OS X : Figure 1 SSH scripts downloaden Mac OS X instructie Voor het op afstand werken in de studio wordt gebruik gemaakt van een beveiligde verbinding. Om verbinding te kunnen maken moeten moeten daarom eerst twee code bestanden ( public en

Nadere informatie

Opdracht ICT-trainer Reeks 2 Computergebruik. 2A Start en info

Opdracht ICT-trainer Reeks 2 Computergebruik. 2A Start en info 2A Start en info De software op een computer bepaalt welke bewerkingen je kunt uitvoeren. In de opdrachten bij ICT-trainer Basiscursus wordt gebruik gemaakt van een hele reeks softwarepakketten. Zonder

Nadere informatie

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch.

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. Bij het in gebruik nemen van een Wandy Hotspot is het aanmaken van gebruikers een tijdrovende klus. Om snel veel accounts aan te maken hebben

Nadere informatie

Introductie tot het werken met een commandoregel

Introductie tot het werken met een commandoregel Introductie tot het werken met een commandoregel 23 december 2004 (C) AT Computing, Nijmegen, 2004 Introductie Het volgen van een cursus waarbij een commandoregel wordt gebruikt, wil nog wel eens tegenvallen

Nadere informatie

Howto Subversion. 1. Subversion structuur en uitleg

Howto Subversion. 1. Subversion structuur en uitleg 1. Subversion structuur en uitleg Op de Adwise VDS server staan de repositories die gebruikt kunnen worden. Een subversion repository bevat alle projecten gerelateerd aan de betreffende repository. Adwise

Nadere informatie

Hoe gebruik ik Dreambox Control Center? Programma geschreven door BernyR, handleiding door dreamedge en Angel

Hoe gebruik ik Dreambox Control Center? Programma geschreven door BernyR, handleiding door dreamedge en Angel Hoe gebruik ik Dreambox Control Center? Programma geschreven door BernyR, handleiding door dreamedge en Angel Configuratie met 2 ondermenu s aan de linkerkant: Netwerk" en "Scripts" Netwerk Begin met een

Nadere informatie

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Selenium IDE Webdriver. Introductie Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3

Nadere informatie

1. Introductie tot SPSS

1. Introductie tot SPSS 1. Introductie tot SPSS Wat is SPSS? SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt

Nadere informatie

Vaststellen van de authenticiteit van de OSV software

Vaststellen van de authenticiteit van de OSV software Vaststellen van de authenticiteit van de OSV software Inhoudopgave 1. Inleiding 2 2. Windows besturingssysteem 2 2.1 Downloaden van Cygwin 2 2.2 Installeren Cygwin 2 2.3 Hash-code bepalen met Cygwin voor

Nadere informatie

The Nanny Personeel. Lokaal inloggen

The Nanny Personeel. Lokaal inloggen The Nanny Personeel Lokaal inloggen Inleiding Binnen uw organisatie wordt gebruik gemaakt van The Nanny Personeel. The Nanny Personeel is een webapplicatie. Echter, in tegenstelling tot de meeste websites,

Nadere informatie

SAFESIGN IC VOOR MAC OSX 10.10, EN : Concept. : Atos AUTEUR(S) DOCUMENTNUMMER : _2 VERSIE : 1.2 STATUS

SAFESIGN IC VOOR MAC OSX 10.10, EN : Concept. : Atos AUTEUR(S) DOCUMENTNUMMER : _2 VERSIE : 1.2 STATUS SAFESIGN IC VOOR MAC OSX 10.10, 10.11 EN 10.12 AUTEUR(S) : Atos DOCUMENTNUMMER : 03052016_2 VERSIE : 1.2 STATUS : Concept BRON : Atos DOCUMENTDATUM : 24 januari 2019 AANTAL PAGINA S : 11 Copyright 2019,

Nadere informatie

Wat is Linux? Het is een zogenaamde kernel gemaakt door Linus Thorvalds in 1991. Bied basis diensten aan programma's.

Wat is Linux? Het is een zogenaamde kernel gemaakt door Linus Thorvalds in 1991. Bied basis diensten aan programma's. Wat is Linux? Het is een zogenaamde kernel gemaakt door Linus Thorvalds in 1991. Bied basis diensten aan programma's. Zorgt voor aansturing van diverse randapparatuur. Bied een bestands structuur LUG's

Nadere informatie

Greet Verhelst 2011-2012. In het volgende scherm log je in met je gebruikersnaam of e-mailadres en paswoord.

Greet Verhelst 2011-2012. In het volgende scherm log je in met je gebruikersnaam of e-mailadres en paswoord. Greet Verhelst 2011-2012 1 Registreren Surf naar http://www.wikispaces.com Indien je reeds een wiki-member bent klik je op Sign In. In het volgende scherm log je in met je gebruikersnaam of e-mailadres

Nadere informatie

Tutorial voor FTP, STMP en Telnet

Tutorial voor FTP, STMP en Telnet Tutorial voor FTP, STMP en Telnet Created by Benny Wouters on December 26, 2003 (1) Telnet commando s 1.1 Tabel met telnet commando s TELNET [host [port]] Open host [port] telnet sessie opstarten Maak

Nadere informatie

Werken met de shell en shellcommando s

Werken met de shell en shellcommando s Werken met de shell en shellcommando s Inhoudsopgave Werken met de shell en shell-commando s ------------------------------------------------------------------------ 1 1. Het practicum ----------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Week 1 Cursus Photoshop

Week 1 Cursus Photoshop Week 1 Cursus Photoshop Introductie Maak kennis met het programma Photoshop. 1 Week 1 Cursus Photoshop Inleiding De essentie van Photoshop Kennis maken met Photoshop Basis tools Een collage maken over

Nadere informatie

Icoon/Icon Betekenis Description. Change scheduling Online. Gaat offline op (datum/tijd) Online. Going offline on (date/time)

Icoon/Icon Betekenis Description. Change scheduling Online. Gaat offline op (datum/tijd) Online. Going offline on (date/time) Algemeen/General Gepubliceerd maar gewijzigd Published but changed Meer acties op geselecteerde content More actions on selected content Gepubliceerd en niet gewijzigd Published and not changed Terugdraaien

Nadere informatie

Introductie UNIX/Linux

Introductie UNIX/Linux Introductie UNIX/Linux Erik Poll en Martijn Warnier Katholieke Universiteit Nijmegen http://www.cs.kun.nl/~erikpoll/linux October 31, 2002 Abstract Dit is een collectie opdrachten om wat aspecten van het

Nadere informatie

1. Document Management

1. Document Management 1. Document Management 1.1. Revision Manager Revision Manager is een gescheiden module waarin het aanmaken van afgeleide documenten en het onderhouden van revisies moet gebeuren om de aanwezige Links te

Nadere informatie

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?

2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen? Appendix B. Beeldmateriaal en Blackboard 1. Inleiding...1 2. Wanneer moet ik een afbeelding verkleinen?...1 3. Het formaat van een afbeelding wijzigen...2 4. Een afbeelding comprimeren...4 5. Een uitsnede

Nadere informatie

Berekening van de hash-code van een bestand of CD

Berekening van de hash-code van een bestand of CD 1 Berekening van de hash-code van een bestand of CD Berekening van de hash-code van een bestand of CD Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Te gebruiken commando bij verschillende besturingsomgevingen 2 3. Download

Nadere informatie

Studietaak 5 Hoe installeer ik software? ProFTPD FTP-Server

Studietaak 5 Hoe installeer ik software? ProFTPD FTP-Server Studietaak 5 Hoe installeer ik software? ProFTPD FTP-Server Opdracht Installeer op je Knoppix installatie de ProFTPD ftp-server. Doelstelling Het leren van: 1. het installeren van ProFTPD, en 2. de basis

Nadere informatie

Windows Command Prompt

Windows Command Prompt Windows Command Prompt yvan vander sanden 1 maart 2015 De echte wereld Het verschil tussen een middelmatige en een goede systeembeheerder is dat de goede systeembeheerder scripts kan maken. Scripts laten

Nadere informatie

Vul hier de naam, wachtwoord en emailadres in die je voor je wiki wilt gebruiken en klik op de knop [Join Now] gebruik een geldig e-mailadres.

Vul hier de naam, wachtwoord en emailadres in die je voor je wiki wilt gebruiken en klik op de knop [Join Now] gebruik een geldig e-mailadres. Algemeen Samenwerken. Het zal je regelmatig overkomen dat je met een groepje moet samenwerken. Iedereen moet iets uitzoeken en samen wordt er dan aan een document gewerkt. Je kunt dit document uitwisselen

Nadere informatie

LearnOSM. Onderzoek met behulp van veldformulieren. Overzicht van veldformulieren

LearnOSM. Onderzoek met behulp van veldformulieren. Overzicht van veldformulieren LearnOSM Onderzoek met behulp van veldformulieren Bijgewerkt op 2015-08-22 In dit hoofdstuk zullen we zien hoe we de coördinaten van plaatsen kunnen opnemen zonder een GPS. We zullen gereedschap gebruiken,

Nadere informatie

Drenthe College Portal. Office 365 OneDrive

Drenthe College Portal. Office 365 OneDrive Drenthe College Portal Office 365 OneDrive Stijn Visscher 16-2-2017 1. Navigeren naar je persoonlijke OneDrive Ga met je internetbrowser (Internet Explorer, Firefox, Chrome etc.) voorkeur Internet Explorer

Nadere informatie

Greet Verhelst Indien je reeds een wiki-member bent klik je op Sign in en log je in met je gebruikersnaam en paswoord.

Greet Verhelst Indien je reeds een wiki-member bent klik je op Sign in en log je in met je gebruikersnaam en paswoord. Handleiding WIki Greet Verhelst 2010-2011 1 Registreren Surf naar http://www.wikispaces.com Indien je reeds een wiki-member bent klik je op Sign in en log je in met je gebruikersnaam en paswoord. Indien

Nadere informatie

Programmeren /16 Computer Practicum

Programmeren /16 Computer Practicum 1 RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN AFDELING STERRENKUNDE JÖRG R. HÖRANDEL JAN VAN ROESTEL Programmeren 1 2015/16 Computer Practicum 1 09.11.2015 Iedere student moet op blackboard geregistreerd zijn. registreren.

Nadere informatie

Toelichting upgrade naar DNN 6.2.2

Toelichting upgrade naar DNN 6.2.2 Toelichting upgrade naar DNN 6.2.2 De website heeft een upgrade naar de nieuwste versie van DotNetNuke gekregen. Je beheert de site nu in versie DNN 6.2.2. In deze toelichting willen we je alvast een eindje

Nadere informatie

Handleiding. 2ndWEB EDITOR. (V2.0 r.2.0.6.1)

Handleiding. 2ndWEB EDITOR. (V2.0 r.2.0.6.1) Handleiding 2ndWEB EDITOR (V2.0 r.2.0.6.1) bruno uno studio december 2006 Algemene informatie over deze editor - De editor is zowel te gebruiken op de PC als op de Mac - De editor is automatisch ingesteld

Nadere informatie

Handleiding aanmaak CSR

Handleiding aanmaak CSR Handleiding aanmaak CSR Voordat u begint: Om een Certificate Signing Request (CSR) te maken moet het programma OpenSSL geïnstalleerd worden. Dit programma kan geheel gratis gedownload worden vanaf de OpenSSL

Nadere informatie

QUICKSTART CAMTASIA STUDIO 8

QUICKSTART CAMTASIA STUDIO 8 QUICKSTART CAMTASIA STUDIO 8 Deze quickstart beschrijft de basisstappen die nodig zijn om een video te maken met Camtasia Studio 8 en deze op het leerplatform PointCarré te plaatsen. Voor meer uitgebreide

Nadere informatie

WORD 2016 BASIS

WORD 2016 BASIS WORD 2016 BASIS WWW.I-LEARNING.BE - 6SELECTEREN Vooraleer je tekst kan aanpassen moet je deze selecteren. een Word document 2 6.1 Woorden 6.1.1 Een woord Dubbelklik in het woord; Of klik voor het woord,

Nadere informatie

Git & RobotLib. Contents. De source is: ( )

Git & RobotLib. Contents. De source is: ( ) De source is: ssh://git_robotmc@robotmc.git.cloudforge.com/robotlib.git Git & RobotLib. (2016-01-07) Contents Inleiding... 2 Git Extensions installeren.... 2 Toegang tot de RobotLib repository.... 5 Genereer

Nadere informatie

Verken je(windows)processen

Verken je(windows)processen Verken je(windows)processen Beeklaan 444 2562 BK Den Haag www.darwin-it.nl info@darwin-it.nl KvK 27283780 ING 65.35.40.663 Martien van den Akker Technical Architect Consultants die (nog) Windows gebruiken

Nadere informatie

Aan de slag met L2S. versie 8

Aan de slag met L2S. versie 8 Aan de slag met L2S versie 8 1 Aan de slag met L2S Deze handleiding geeft u de basisinformatie over L2S. Een uitgebreide handleiding vindt u in de werkbalk van het programma onder Help. Hieronder staat

Nadere informatie

Handleiding installatie en gebruik. Ahsay OBM. Windows server Apple OS X Linux en UNIX-varianten

Handleiding installatie en gebruik. Ahsay OBM. Windows server Apple OS X Linux en UNIX-varianten Handleiding installatie en gebruik Ahsay OBM Windows server Apple OS X Linux en UNIX-varianten INHOUD 1 Over deze handleiding 2 Systeemvereisten 3 Installatie 3.1 Linux 3.2 BSD 4 Gebruik via de GUI 5 Helpdeks

Nadere informatie

WebSite Director Gebruikersgids

WebSite Director Gebruikersgids WebSite Director Gebruikersgids CyberTeams, Inc. 104 South Main Street, Mt. Airy, MD 21771 301-829-6144! www.cyberteams.com CyberTeams and WebSite Director are registered trademarks of CyberTeams, Inc.

Nadere informatie

Aan de slag met. IntoWords voor Windows (L2S) versie 9

Aan de slag met. IntoWords voor Windows (L2S) versie 9 Aan de slag met IntoWords voor Windows (L2S) versie 9 Aan de slag met IntoWords voor Windows / L2S Deze handleiding geeft u de basisinformatie over IntoWords voor Windows / L2S. Een uitgebreide handleiding

Nadere informatie

Handleiding website AZSV 2014

Handleiding website AZSV 2014 2014 voor (o.a.) de webmaster van een team http://www.azsv-aalten.nl Auteurs: Peter van Asselt, Leo Postma Project: AZSV website 2014 internet commissie AZSV pagina: 2 van 15 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...3

Nadere informatie

Handleiding aanmaak CSR

Handleiding aanmaak CSR Handleiding aanmaak CSR Voordat u begint: Om een Certificate Signing Request (CSR) te maken moet het programma OpenSSL geïnstalleerd worden. Dit programma kan geheel gratis gedownload worden vanaf de OpenSSL

Nadere informatie

Installatiehandleiding AhsayOBM Unix / Linux. v20080901

Installatiehandleiding AhsayOBM Unix / Linux. v20080901 Installatiehandleiding AhsayOBM Unix / Linux v20080901 Inhoudsopgave 1 Over deze handleiding...3 2 Systeemvereisten...4 3 Installatie...5 3.1 Linux...5 3.2 BSD...5 4 Gebruik...7 4.1 Gebruik via de GUI...7

Nadere informatie

De Linux Boom structuur

De Linux Boom structuur De Linux Boom structuur De indeling van Folders en bestanden in een Linux distributie voldoen vandaag de dag meer en meer aan bepaalde standaarden zijnde FHS (Filesystem Hierarchy Standard) en LSB (Linux

Nadere informatie

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Table of Contents 4.1. overzicht... 44 4.2. software beheren op Linux... 44 4.3. vi... 45 4.4. html... 45 4.5. apache2... 45 4.6. twee extra websites op de apache

Nadere informatie

UNIX MTSO-INFO 3 NICOLE KNOPS KOEN PEPERMANS NILS NEYT DIMITRI MORTELMANS 1999

UNIX MTSO-INFO 3 NICOLE KNOPS KOEN PEPERMANS NILS NEYT DIMITRI MORTELMANS 1999 UNIX MTSO-INFO 3 NICOLE KNOPS KOEN PEPERMANS NILS NEYT DIMITRI MORTELMANS 1999 Faculteit PSW Universiteit Antwerpen Contact: prof. dr. Dimitri Mortelmans (dimitri.mortelmans@ua.ac.be) Tel : +32 (03) 820.28.53

Nadere informatie

DRAGON NATURALLYSPEAKING 12 FUNCTIEOVERZICHT VERGELIJKING VAN PRODUCTVERSIES

DRAGON NATURALLYSPEAKING 12 FUNCTIEOVERZICHT VERGELIJKING VAN PRODUCTVERSIES Herkenningsnauwkeurigheid Spraak omzetten in tekst met een nauwkeurigheid tot 99% NIEUW - Vergeleken met Dragon 11 een tot 15% grotere nauwkeurigheid bij levering Herkenningssnelheid Woorden verschijnen

Nadere informatie

Het handboek van de KDE-menubewerker

Het handboek van de KDE-menubewerker Het handboek van de KDE-menubewerker Milos Prudek Anne-Marie Mahfouf Lauri Watts Vertaler/Nalezer: Tom Albers Vertaler/Nalezer: Natalie Koning Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding

Nadere informatie

GWorkspace, de GNUstep Workspace Manager

GWorkspace, de GNUstep Workspace Manager LinuxFocus article number 291 http://linuxfocus.org GWorkspace, de GNUstep Workspace Manager door Georges Tarbouriech Over de auteur: Georges is reeds lang Unix gebruiker. GNUstep

Nadere informatie

Het handboek van Klipper. Philip Rodrigues Carsten Pfeiffer Vertaler/Nalezer: Tom Albers Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning

Het handboek van Klipper. Philip Rodrigues Carsten Pfeiffer Vertaler/Nalezer: Tom Albers Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning Philip Rodrigues Carsten Pfeiffer Vertaler/Nalezer: Tom Albers Vertaler/Nalezer: Alexander S. Koning 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Klipper gebruiken 6 2.1 Basishandelingen......................................

Nadere informatie

Huiswerk Linux: werken met vi

Huiswerk Linux: werken met vi Huiswerk Linux: werken met vi De opdracht is: oefenen met de vi editor. Je zult zien dat het werken met vi frustrerend kan zijn, en helemaal niet eenvoudig, zoals ik in de eerste les beloofd heb. Maar

Nadere informatie

Table of Contents. Linux Commando's...1

Table of Contents. Linux Commando's...1 Table of Contents Linux Commando's...1 Linux Commando's / Opdrachten...2 man...2 ls...3 cd...3 mkdir...4 pwd...4 mv...4 rm...5 locate / slocate...5 cp...5 ping...6 tab...6 Andere Commando's...7 more...7

Nadere informatie

DISK HANDLEIDING UITVOER HOOFDSTUK 9 VERSIE 4.0

DISK HANDLEIDING UITVOER HOOFDSTUK 9 VERSIE 4.0 DISK HANDLEIDING HOOFDSTUK 9 UITVOER VERSIE 4.0 INHOUD 1. Inleiding... 3 2. Structuur... 3 3. Uitvoerscherm... 3 3.1 Uitvoer naar scherm...4 3.2 Uitvoer naar file...4 3.3 Gebruik sneltoetsen...5 4. Menu-overzichten...

Nadere informatie

Het handboek van KMouth

Het handboek van KMouth Gunnar Schmi Dt Vertaler/Nalezer: Rob La Lau Vertaler/Nalezer: Pieter Hoekstra Vertaler/Nalezer: Tom Albers Vertaler/Nalezer: Natalie Koning Vertaler/Nalezer: Antoon Tolboom 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding

Nadere informatie

fotofabriek.nl Handleiding software downloaden & installeren

fotofabriek.nl Handleiding software downloaden & installeren fotofabriek.nl Handleiding software downloaden & installeren DOWNLOADEN Kies je besturingsysteem (windows of mac) en klik op downloaden. Het downloaden start automatisch en het installatiebestand kun je

Nadere informatie

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen.

www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. www.sencomp.nl 194 Aldi Windows Laatst gewijzigd 15 oktober 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Aldi. Deze cursus bestaat uit 5 delen. Deel 1 Aldi printsoftware downloaden en installeren Deel

Nadere informatie

Invoegen... 8 Invulpunt... 9 Nieuwe bouwsteen maken... 9 Bouwsteen opslaan... 10. Wijze van werken in Outlook... 11 Informatie...

Invoegen... 8 Invulpunt... 9 Nieuwe bouwsteen maken... 9 Bouwsteen opslaan... 10. Wijze van werken in Outlook... 11 Informatie... ProDoc Bouwstenen voor Word & Outlook 2007 Inhoud Kopiëren bestanden... 2 Hoofdmap Bouwstenen... 2 Bouwsteen.dotm... 2 Installatie Bouwstenenmodule onder Word 2007... 3 Installatie Bouwstenenmodule onder

Nadere informatie

consolewd op de raspberrypi installeren en gebruiken (versie 2013-09-22)

consolewd op de raspberrypi installeren en gebruiken (versie 2013-09-22) consolewd op de raspberrypi installeren en gebruiken (versie 2013-09-22) De aanlog gegevens zijn altijd standaard gebruiker: pi password: raspberry Dit systeem heeft geen toetsenbord of beeldscherm nodig.

Nadere informatie

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen Installeer Apache2: Deze howto gaat over name based virtual hosting onder Apache 2.x., en is getest onder OpenSUSE 11 maar is in feite ook van toepassing op de andere distributies. Alleen Debian en afgeleide

Nadere informatie

Server Online Aan de slag met Server Online

Server Online Aan de slag met Server Online Server Online Aan de slag met Server Online Inhoudsopga ve 1 Inleiding... 3 2 Server Online Windows voor het eerst gebruiken... 4 2.1 Inloggen op Zelfservice ICT-diensten... 4 2.2 Verbinding maken met

Nadere informatie

Installatie instructies. UBplus. Voor Linux / Samba. 12-sep-11. Datum: Ref erentie: Versie: 1.1

Installatie instructies. UBplus. Voor Linux / Samba. 12-sep-11. Datum: Ref erentie: Versie: 1.1 Installatie instructies UBplus Voor Linux / Samba Datum: Ref erentie: Versie: 1.1 12-sep-11 Introductie UBplus wordt op dit moment vaak geïnstalleerd op Windows servers (2003/2008). Via een terminal server

Nadere informatie

Werkplekbeheer en kantoorautomatisering Examennummer: 19694 Datum: 24 maart 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur

Werkplekbeheer en kantoorautomatisering Examennummer: 19694 Datum: 24 maart 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Werkplekbeheer en kantoorautomatisering Examennummer: 19694 Datum: 24 maart 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 7 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 40 meerkeuzevragen

Nadere informatie

+XLVZHUN:LQGRZV$SDFKHLQVWDOODWLH

+XLVZHUN:LQGRZV$SDFKHLQVWDOODWLH +XLVZHUN:LQGRZV$SDFKHLQVWDOODWLH De Apache webserver is een typisch Linux projekt: geschreven onder copyleft en portable (draagbaar) naar andere besturingssystemen. Je kunt Apache dus ook installeren in

Nadere informatie

Word. Sneltoetsen Word - Algemeen. Venster. Navigeren & selecteren. Vooscholen.wordpress.com. Opslaan als. Spellingscontrole

Word. Sneltoetsen Word - Algemeen. Venster. Navigeren & selecteren. Vooscholen.wordpress.com. Opslaan als. Spellingscontrole Word Sneltoetsen Word - Algemeen Nieuw bestand Openen Opslaan (Save) Opslaan als Printen Afdrukvoorbeeld Spellingscontrole In-/uitzoomen Help CTRL + N CTRL + O CTRL + S F12 CTRL + P CTRL + F2 F7 CTRL +

Nadere informatie

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand:

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand: Remote administratie Als administrator hebt u verschillende mogelijkheden om een Linux systeem van op afstand te beheren. Populaire toepassingen zijn bijvoorbeeld Webmin en VNC. Het gebruik van deze twee

Nadere informatie

Handleiding CrisisConnect app beheersysteem

Handleiding CrisisConnect app beheersysteem Handleiding CrisisConnect app beheersysteem Inhoudsopgave 1. Start 1.1. Vereisten gebruik 1.2. Inloggen 1.3. Wachtwoord wijzigen 2. Vullen 2.1. Dossiers 2.2. Processen 2.2.1. Tekst toevoegen 2.2.2. Bijlagen

Nadere informatie

WAVIX Installatie Handleiding

WAVIX Installatie Handleiding Modelit Rotterdamse Rijweg 126 3042 AS Rotterdam Telefoon +31 10 4623621 info@modelit.nl www.modelit.nl in opdracht van RIKZ WAVIX Installatie Handleiding Modelit KvK Rotterdam 24290229 Datum 27 September

Nadere informatie

Het opzetten van een VPN (Virtual Private Network)

Het opzetten van een VPN (Virtual Private Network) Het opzetten van een VPN (Virtual Private Network) NB Dit is een voorlopige handleiding. VPN is momenteel in een testfase. Vragen en opmerkingen SVP doormailen naar fadbalie@geo.uu.nl Inhoudsopgave Pagina

Nadere informatie

Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server

Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server Voorbereiden van vware virtueel machine: 1. Select linux Suse linux 2. Maak disksize 5Gb Denk er als je virtual machine wilt draaien op FAT32 vink

Nadere informatie

Document. Name: Systemhound 2007 Getting started guide. Created: Roel van Baaren Raxco Software 7 April Revisions:

Document. Name: Systemhound 2007 Getting started guide. Created: Roel van Baaren Raxco Software 7 April Revisions: Document Name: Systemhound 2007 Getting started guide Created: Author Date Roel van Baaren Raxco Software 7 April 2008 Revisions: Author Date 1 Index Index... 2 Installatie van Systemhound 2007 server...

Nadere informatie

Computercursus. Vereniging Dorpsbelang Gaast

Computercursus. Vereniging Dorpsbelang Gaast Computercursus Vereniging Dorpsbelang Gaast email: comptercursus@gaast.eu Pagina - 1 Cursus Onderdeel 3 Computercursus 2014 Deze pagina bevat alle informatie over de computer cursus van Vereniging Dorpsbelang

Nadere informatie

Versie: 0.2. Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor

Versie: 0.2. Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor Versie: 0.2 Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor Wijzigingsbeheer Versie Datum Omschrijving Auteur(s) 0.1 31-12-2012 Initiële versie Eric Wijnschenk 0.2 02-01-2013 Wijzigingen nav review Jeroen van Hemert

Nadere informatie

Handleiding bij de onderhoudsmodule van de Hermes CMS website.

Handleiding bij de onderhoudsmodule van de Hermes CMS website. Handleiding bij de onderhoudsmodule van de Hermes CMS website. Voor wie? U wilt uw bedrijf professioneel voor stellen? U wenst uw website graag zelf te onderhouden? U wenst het budget laag te houden? Wat?

Nadere informatie

Inloggen op studentenmailbox sinds 5 april

Inloggen op studentenmailbox sinds 5 april Inloggen op studentenmailbox sinds 5 april 1. Surf naar https://www.outlook.com/student.kdg.be 2. Login met je KdG e-mailadres (@student.kdg.be) als gebruikersnaam en je wachtwoord voor Blackboard en e-studentservice

Nadere informatie

10. Mijn eerste programma

10. Mijn eerste programma 10. Mijn eerste programma Een korte handleiding voor het invoeren en editten van programmatekst voor een pseudotaal programma. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe je je allereerste pseudotaal programma

Nadere informatie

Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor

Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor Gebruikershandleiding XOPUS XML-editor Versie: 0.2 Wijzigingsbeheer Versie 0.1 0.2 Datum 31-12-2012 02-01-2013 Omschrijving Initiële versie Wijzigingen nav review Jeroen van Hemert Auteur(s) Eric Wijnschenk

Nadere informatie

Bijlage I Sneltoetsen Word

Bijlage I Sneltoetsen Word Bijlage I Sneltoetsen Word Algemeen Nieuw bestand Openen Opslaan (Save) Opslaan als Printen Afdrukvoorbeeld Spellingscontrole In-/uitzoomen Help CTRL + N CTRL + O CTRL + S F12 CTRL + P CTRL + F2 F7 CTRL

Nadere informatie