Deze instructie legt in verschillende stappen uit hoe u, vanuit conserverend oogpunt, op een meubel een waslaag kunt aanbrengen en uitpoetsen.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Deze instructie legt in verschillende stappen uit hoe u, vanuit conserverend oogpunt, op een meubel een waslaag kunt aanbrengen en uitpoetsen."

Guus Abbink
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Waslaag op meubel aanbrengen Inleiding Deze instructie legt in verschillende stappen uit hoe u, vanuit conserverend oogpunt, op een meubel een waslaag kunt aanbrengen en uitpoetsen. Deze instructie is bedoeld voor: Meubelen die een waslaag bevatten. Niet voor: Meubelen met een fragiele constructie. Objecten met inlegwerk of loszittend fineer. Hout met een afwerklaag zoals: beschilderd, gepolitoerd of gevernist. Objecten samengesteld uit verschillende materialen. Afb.1 - Eikenhout is vaak voorzien van een waslaag. Preventieve maatregelen De voordelen van een waslaag: Het meubel krijgt een verzorgd uiterlijk. Een goede waslaag biedt een eerste bescherming tegen vuil waardoor dit minder snel doordringt in de houtnerf. Het oppervlak van het meubel is door een goede waslaag gladder, waardoor stof gemakkelijker te verwijderen is. Hout met een goede afwerklaag is minder aantrekkelijk voor houtborende insecten. Aan de slag Waar moet u op letten voor dat u aan de slag gaat? Is een nieuwe waslaag wel nodig? In veel gevallen is, na het verwijderen van het stof en vuil, opwrijven van de oude waslaag met borstel en doek reeds afdoende. Controleer of de constructie van het meubel stevig genoeg is om in de was gezet te worden. Controleer of er voldoende ruimte is rondom het meubel. Verplaats het meubel zo min mogelijk. Mocht het toch nodig zijn, doe dit dan met twee of meer personen (afhankelijk van het formaat). Pak het meubel voorzichtig bij het stevigste deel van de constructie en verplaats het door te tillen (niet schuiven). BEHOUD VAN BINNEN 1/6

2 Benodigdheden: Zachte kwast of veger voor het afstoffen. Meubelborstel en stofzuiger voor het verwijderen van stof uit dieper gelegen delen. Kleurloze was. Varkensharen kwast en borstel voor het aanbrengen van de was. Borstels voor het uitpoetsen. Een doek van wol, katoen of linnen (test of de doek geen pluisjes achterlaat). Eventueel een panty gevuld met wol. Afb.2 - Benodigdheden Stap 1 - Welke was? Gebruik bij voorkeur een ongekleurde natuurlijke bijenwas opgelost in aromaatvrije terpentine. Aandachtspunten: Gebruik geen commerciële wassoorten, vloeibare was of glansmiddelen uit spuitbussen. Deze kunnen irreversibele toevoegingen (o.a. siliconen) bevatten die - op lange termijn vervelende effecten voor het meubel teweeg brengen. Gebruik een ongekleurde was. Toegevoegde kleurstoffen kunnen in het hout achterblijven. De keuze van de wassoort en het recept is sterk afhankelijk of het meubel gebruikt wordt en hoe vaak. Er zijn samenstellingen die bijna niet meer uit te poetsen zijn als men te lang wacht. Afb.3 - Harde was-vlokken, aromaatvrije terpentine en een samengestelde boenwas. BEHOUD VAN BINNEN 2/6

3 Stap 2 - Verwijder stof en vuil Verwijder het stof met een zachte kwast of veger. Veeg met de kwast of veger het vuil richting de stofzuigermond zodat het stof zich niet door het interieur verspreidt. Gebruik voor de randen en dieper gelegen delen een stofzuiger met meubelborstel. Aandachtspunten: Wees er zeker van dat ál het stof en vuil verwijderd is. Op de plaatsen waar dit niet het geval is zal het stof en vuil door de nieuwe waslaag ingekapseld worden. Indien u een kwast met een ijzeren omhulsel van de haren gebruikt, voorzie deze dan van tape om beschadigingen te voorkomen. Stap 3 - Aanbrengen van een nieuwe waslaag Breng de was zo dun mogelijk aan met een kwast in de richting van de houtnerf. Om de was gelijkmatig te verdelen over de hoger en dieper gelegen delen van hout kunt u gebruik maken van een borstel. Laat de was enige tijd drogen, dit is afhankelijk van onder meer het recept. Aandachtspunten: Door op een niet waardevol stuk hout de was te testen, kan bekeken worden hoe lang de droogtijd van de was is. (Er zijn recepten die bijna niet meer uit te poetsen zijn als er te lang gewacht wordt) Wees zuinig met was, een te dikke laag blijft plakkerig en kan daardoor stof en vuil aantrekken, bovendien moet het overtollige bij uitpoetsen allemaal verwijderd worden. Voorkom wasophopingen in profileringen, hoeken of dieper gelegen delen. Wees voorzichtig met uitstekende of loszittende delen. Bescherm eventuele onderdelen van het meubel waarop geen was mag komen zoals een textiele stoelbekleding. Afb.4 - Aanbrengen met een borstel. BEHOUD VAN BINNEN 3/6

4 Stap 4 - Uitpoetsen Gebruik voor het uitpoetsen een andere borstel dan voor het aanbrengen van de waslaag. Wrijf in de zelfde richting als de houtnerf. Voor kleine hoekjes of diepere delen kan indien nodig een saté-prikker met een doek er om heen worden gebruikt. Aandachtspunt: Wees voorzichtig met uitstekende of loszittende delen. Afb.5 - Uitpoetsen met borstel. Stap 5 - Opwrijven Gebruik voor het opwrijven steeds een schone doek die geen pluisjes achterlaat. Vouw de hoeken van de doek strak naar binnen zodat de onderkant van de doek vlak en vrij van plooien is. Wrijf met snelle bewegingen en middelmatige druk over het oppervlak, eveneens in de richting van de houtnerf. Tot slot kunt u nog eens nawrijven met een pantykous gevuld met wol om de waslaag extra te laten glimmen. Herhaal het opwrijven na enkele dagen voor een optimaal resultaat. Aandachtspunt: In de handel zijn ook boenmachines verkrijgbaar. Deze kunnen handig zijn, maar ook veel schade veroorzaken. In de meeste gevallen zal het gebruik ervan afgeraden worden. BEHOUD VAN BINNEN 4/6

5 Afb.6 - opwrijven met doek. Afb.7 - Opwrijven met panty gevuld met wol. Stap 6 - Inpassen in onderhoudsschema Herhaal deze handeling met de onderstaande frequentie. Een keer in de twee jaar. De frequentie kan per situatie anders zijn. Het is afhankelijk van verschillende factoren, bijvoorbeeld of het meubel gebruikt wordt. Aanbevelingen / tips Wrijf het meubel om de een paar maanden nog eens op om de glans te behouden en zo de noodzaak voor een nieuwe waslaag uit te stellen. (Verwijder eerst het stof en vuil) Bronnen Instituut Collectie Nederland. Was op meubels The National Trust. Manual of Housekeeping. Care and Conservation of Collections in Historic Houses. Butterworth-Heinemann UK, Meer weten? Ga naar en zoek op: waslaag, wasafwerking, meubel, hout. Gerelateerde onderwerpen Ga naar en zoek op bijvoorbeeld: vloeren, parket, wasafwerking. BEHOUD VAN BINNEN 5/6

6 Deze instructie is opgesteld door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Tekst: A. Zeijlemaker, H. Schuit In de dagelijkse praktijk kan het uitvoeren van deze werkzaamheden complexer zijn dan hierboven is omschreven. Raadpleeg bij twijfel altijd een specialist. Ga naar voor nuttige adressen. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele schade ontstaan naar aanleiding van deze instructie. 2014, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed BEHOUD VAN BINNEN 6/6

Vergelijkbare documenten

Bepaal eerst of het wel nodig is om te gaan poetsen. Vaak volstaat het opwrijven met een katoenen doek of met een geïmpregneerde zilverpoetsdoek.

Bepaal eerst of het wel nodig is om te gaan poetsen. Vaak volstaat het opwrijven met een katoenen doek of met een geïmpregneerde zilverpoetsdoek. Het verantwoord poetsen van koper (legeringen) Inleiding In deze instructie is te lezen hoe u, stap voor stap, koper (legeringen) op een verantwoorde manier kunt onderhouden. Poetsen is eigenlijk een schadelijke