Vragen 1. Welke soorten afval zijn er? Noem bij elk een voorbeeld...

Transcriptie

1 1

2 2

3 Vragen 1. Welke soorten afval zijn er? Noem bij elk een voorbeeld Goed of fout? Omcirkel. a De strooisellaag bestaat uit natuurlijk afval. b De strooisellaag wordt steeds dikker. c Bodemdieren maken afval klein. d In de humuslaag zitten bacteriën en schimmels. e Schimmels en bacteriën maken glucose van het afval. 3. a Bron 1 Je graaft een kuil in het bos.welke drie lagen kom je van boven naar beneden tegen? Schrijf ze in de linker kolom. b Schrijf achter iedere laag op wat je er kunt tegenkomen. Kies uit: keutels bacteriën opgeloste mineralen oorwurmen takjes schimmels pissebedden Laag Wat kun je er tegenkomen Verklaar (bron 2) de naam van: a doodgraver:. b mestkever: Bekijk bron 4. Maak de rondjes van de juiste zinnen zwart. Een schimmel is een deel van een paddestoel. De paddestoel bestaat uit een steel en een hoed. Schimmeldraden zitten onder de grond of in een boomstronk. Een schimmel krijgt door de paddestoel voeding naar binnen. 6. Sten heeft aantekeningen gemaakt.hij heeft vijf stappen opgeschreven waarin natuurlijk afval in een bos of park verdwijnt. Zet het in de juiste volgorde: noteer de nummers. 1 regenwormen eten de bladeren 2 schimmels en bacteriën eten van de humus 3 er ontstaat humus 4 er ontstaan mineralen 5 er vallen bladeren van de bomen. De juiste volgorde is: 3

4 7. Lees de omschrijving goed. Schrijf de juiste woorden in de puzzel. 1. Een groene plant is de... van voedingsstoffen. 2 Afbrekers zetten afval om in... 3 Pissebedden en wormen zijn... 4 Een... van een boom is voedsel voor een worm. 5 De voedingsstof die bij de fotosynthese gemaakt wordt. 6 Het deel van een etmaal waarin er géén fotosynthese plaatsvindt. 7 Een... bestaat uit producenten,consumenten en reducenten. 8 Bacteriën en... zijn reducenten. 8. a Bron 6 Schrijf de juiste namen onder de vakken. Kies uit: reducenten producenten consumenten b In een park leven de volgende organismen: bacteriën beuk mestkever koolmees regenworm schimmels gras rups sperwer... Schrijf de namen van deze organismen in het juiste vak van de voedselkringloop. c Ook vind je in het park: afgevallen bladeren keutels Schrijf de namen bij de juiste pijl in de voedselkringloop. d Zet een streep onder alle planteneters in je voedselkringloop. Zet een cirkel om alle vleeseters in je voedselkringloop. e Planteneters en vleeseters zijn de...in de voedselkringloop. f Welke taak hebben de reducenten?... 4

5 9. Bron 7 Kijk hoe de voedingsstoffen door worden gegeven. a Uit hoeveel schakels bestaat de voedselketen in plaatje 3 van bron 7?...schakels. b Kijk nog eens naar jouw voedselkringloop in opdracht 8. Hoe komen de voedingsstoffen in de sperwer? Schrijf de stappen op c Hoe komen voedingsstoffen in een mestkever? Schrijf de stappen op Familie van der Wiel gooit al hun gft-afval in een compostvat. a Wat betekent gft?... b Kleur alle plaatjes die bij gft-afval horen. c Ongeveer een jaar later is er mooie compost ontstaan. Met welk onderdeel in bron5 kun je de compost vergelijken? Leg uit. Met..., want het Op de aardappelakker in bron 9 is de kringloop verbroken. a Hoe ontstaat er een mineralentekort op een akker? b Boer Pieters heeft een gemengd bedrijf. Hij heeft koeien en akkers met aardappelen en tarwe.welke soort mest zal hij gebruiken op zijn akkers? Maak het juiste rondje zwart. stalmest kunstmest 5

6 12. John heeft sla in z n groentetuin. De sla worden aangevreten door slakken en erzitten ook bladluizen op de bladeren. John is blij met de lijsters in zijn tuin,want die eten slakken. De bladluizen worden gegeten door lieveheersbeestjes. Af en toe vangt hij er wat en zet ze bij de bladluizen op de slabladeren. Uilen eten muizen en vogels. Regenwormen en andere bodemdieren maken de grond mooi los. a Bekijk het schema. Zer de namen van alle bovenstaande organismen op de juiste lijnen. Noteer ook schimmels en bacteriën op de juiste lijnen. a... b... c... d... e.. f... h... i... g... b Omcirkel. Het schema is een voedselweb / voedselkringloop c Schrijf de langste voedselketen uit het schema op Bekijk het schema bij opdracht 12 nog eens. a John strooit slakkenkorrels om de slakken te doden. Is de kringloop verbroken? Ja/nee want... b John oogsst alle slaplanten. Is de kringloop verbroken? Ja/nee want Dierentuinen gebruiken veel water. a Waarvoor wordt water gebruikt? Schrijf vier voorbeelden op b Wat is het voordeel van de waterfabriek voor dierenpark Emmen?... c Bijna overal in Nederland wordt alles met drinkwater (kraanwater) gedaan: drinken, schoonmaken, koken, kleren wassen, douchen/ badderen, tandenpoetsen, tuin sproeien, enzovoort. Wat zou ook met iets minder schoon water kunnen gebeuren? Zeg maar, met water dat door een water-fabriek is gereinigd? Noem drie voorbeelden

7 15. Hieronder staan enkele zinnen die betrekking hebben op een bepaalde periode. Dit kan zijn vóór de Middeleeuwen, de Middeleeuwen, de 19de eeuw, of Nu. Schrijf achter iedere zin de juiste tijd. Je kunt kiezen uit de perioden die in: De geschiedenis van het huisvuil staan geschreven. a Er bestond bijna geen huisvuil.... b Mensen begrepen dat er een verband is tussen vuil en ziekten.... c De vuilnisbelten lagen binnen steden of dorpen.... d Mensen gooiden alles op straat wat ze kwijt wilden.... e Er kwamen regels om de stinkende troep op straat te verminderen.... f Het ophalen van afval en het storten ervan werd geregeld door gemeentebesturen.... g Er worden vuilstortplaatsen aangewezen.... h Het vuil werd weggebracht op open wagens met paarden er voor.... i Storten, verbranden en composteren zijn methoden om huisvuil te verwerken Bij het stukje over de Middeleeuwen zie je een fragment uit een stripboek. Het speelt zich af in de Middeleeuwen. Lees de tekst die er bij staat. In het rechter plaatje staat een ballonnetje zonder tekst die door een vrouw gezegd moet worden. Bedenk een korte tekst die de vrouw zou kunnen zeggen. Schrijf dit op de lijn Plastic wordt heel veel gebruikt. Schrijf acht dingen op die van plastic gemaakt zijn a Wanneer je plastic weggooit, wordt het verbrand of komt het op de afvalberg terecht. Wat is het nadeel van plastic verbranden?... b Wat is het nadeel van plastic op de afvalberg storten?... 7

8 19. Noem 3 dingen die in glas verpakt zijn Op welke 3 manieren kun je gebruikt glas 'weggooien'? Glazen flessen zijn zwaar en kunnen gemakkelijk stuk gaan. Wat wordt er tegenwoordig vaak gebruikt in plaats van de glazen flessen? a Bij welke manieren van vraag 20 wordt glas opnieuw gebruikt?... b Welke manier kost het minste energie?... c Welke manier geeft het meeste afval? Waaruit bestaat blik? Noem 2 voordelen van blik als verpakkingsmateriaal Waarom wordt blik vertind? Hoe scheidt men bij de afvalverwerking blik van het overige afval? Welke blikken moeten met het klein chemisch afval meegegeven worden? Geef 4 voorbeelden van produkten die in blik verpakt worden Wat is de grondstof voor aluminium? Welke 2 milieuproblemen krijg je bij de winning van aluminium?