Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Transcriptie

1 1 > Retouradres Postbus EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Afdeling Bestuurlijke, Juridische en Operationele Zaken Turfmarkt DP Den Haag Postbus EH Den Haag Datum 24 mei 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen aanpak Outlaw Motorcycle Gangs en Veldslag motorclubs v.d. Valkhotel Rotterdam In antwoord op uw brieven van 13 april 2016 deel ik u mee dat de schriftelijke vragen van het lid Marcouch (PvdA) en van het lid Van Toorenburg (CDA) over de aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs en over het bericht Veldslag van motorclubs bij Van der Valkhotel Rotterdam worden beantwoord zoals aangegeven in de bijlage bij deze brief. Ons kenmerk Uw kenmerk 2016Z07495 / 2016Z07496 Bij beantwoording de datum en ons kenmerk vermelden. Wilt u slechts één zaak in uw brief behandelen. De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur Pagina 1 van 7

2 Vragen van het lid Marcouch (PvdA) aan de minister van Veiligheid en Justitie over de aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs (ingezonden 13 april 2016, 2016Z07495) Vraag 1 Kent u de berichten Klaar met motorclubs 1), Zeker 20 schoten gelost bij knokpartij bendes `2) en Van der Steur onderzoekt wetswijziging voor verbod motorclubs? 3) Herinnert u zich uw brief over de strafrechtelijke aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs van 8 oktober 2015? 4) Antwoord op vraag 1 Ja. Vraag 2 Hoeveel strafzaken die gerelateerd zijn aan Outlaw Motorcycle Gangs (OMG) zijn er sinds juni 2015 bijgekomen? Hoeveel strafzaken zijn er afgedaan en hoeveel strafzaken lopen er nog? Vraag 3 Welke veroordelingen in OMG-gerelateerde strafzaken zijn er sinds juni 2015 geweest? Antwoord op vraag 2 en 3 Ik zal, zoals toegezegd in het AO Politie van 19 april jl., uw Kamer vóór het geplande algemeen overleg georganiseerde criminaliteit op 16 juni a.s, nader informeren over de aanpak van motorbendes. Verder bericht het Openbaar Ministerie (OM) mij jaarlijks in een voortgangsrapportage over de resultaten die het voortgaande jaar zijn behaald bij de versterkte aanpak van OMG s. De rapportage over 2016 verwacht ik in januari 2017 aan de Kamer te kunnen toesturen. Vraag 4 Zijn er belemmeringen in wet- of regelgeving voor OMG s om zich in Nederland als rechtspersoon te vestigen? Zo ja, welke zijn dat? Zo nee, waarom niet? Antwoord op vraag 4 OMG s presenteren zich als motorclub ( MC ) en kunnen zich op verschillende wijze organiseren: als formele of informele vereniging of als stichting. Zij moeten daarbij voldoen aan dezelfde eisen als ieder ander, inclusief het zich onthouden van strafbare feiten. Vraag 5 Acht u het mogelijk en wenselijk dat personen die in Nederland een OMG willen oprichten of daar leiding aan willen geven daarvoor een Verklaring omtrent Gedrag moeten overleggen of een Bibob-toets moeten ondergaan? Zo ja, waarom en hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet? Antwoord op vraag 5 Nee ik acht dit niet mogelijk. Het principe achter de VOG is dat organisaties, vanwege hun preventiebeleid, zelf besluiten deze aan te vragen. De overheid stelt Pagina 2 van 7

3 de VOG beschikbaar. In het geval van een OMG dient het instrument dus geen nut, wanneer deze OMG zelf geen VOG van haar bestuurders of leden verlangt. Bij het oprichten van een OMG of vereniging en het benoemen van bestuursleden van een dergelijke vereniging is de Wet Bibob niet van toepassing. De Wet Bibob is van toepassing op beslissingen van de overheid, zoals ten aanzien van vergunningen, subsidies, aanbestedingen en vastgoedtransacties waarbij de overheid partij is. Bij de beoordeling in het kader van de genoemde rechtshandelingen kunnen antecedenten van OMG-leden (al dan niet in clubverband) worden betrokken bij de Bibob-screening ten behoeve van benodigde vergunningen voor bijvoorbeeld de bouw van een clubhuis en exploitatie van horeca-inrichtingen aldaar. Vraag 6 Kan van een OMG als rechtspersoon een verklaring omtrent gedrag worden gevraagd bijvoorbeeld bij kopen of huren van een clubhuis? Zo ja, wie kan dit vragen en gebeurt dit ook? Zo nee, waarom niet? Antwoord op vraag 6 Van een OMG als rechtspersoon kan een VOG voor rechtspersonen (VOG RP) worden gevraagd bij het kopen of huren van een clubhuis. Andere partijen, zoals een verhuurder of verkoper, kunnen deze van een OMG verlangen. Bij een VOG RP wordt primair gekeken naar antecedenten van de bestuurders van de rechtspersoon. Dit wil niet altijd wat zeggen over de werknemers of andere leden van de organisatie. Zonder hele specifieke informatie over de rechtspersoon of bestuurders van een OMG is het niet mogelijk om na te gaan of er OMG s zijn die in het verleden een VOG RP hebben aangevraagd. Vraag 7 Deelt u de mening dat leden van OMG s die strafbare feiten plegen dit in veel gevallen in het georganiseerde verband van hun OMG doen? Zo nee, waarom niet? Antwoord op vraag 7 Het is mijn overtuiging dat veel OMG s dienen als dekmantel voor criminelen om afzonderlijk of in georganiseerd verband strafbare feiten te plegen. Vraag 8 Deelt u de mening dat, behalve de strafrechtelijke aanpak van de individuele leden van een OMG, het in voorkomende gevallen ook nodig kan zijn om hun OMG zelf aan te pakken? Zo ja, waarom en hoe doet u dit? Zo nee, waarom niet? Antwoord op vraag 8 Zoals ik in antwoord op eerdere Kamervragen 1 heb aangegeven richt het OM zich primair op strafrechtelijke onderzoeken naar strafbare gedragingen door leden van OMG s, al dan niet in georganiseerd verband. Het OM beoordeelt momenteel de informatie uit onder meer strafrechtelijke onderzoeken op bruikbaarheid voor civielrechtelijke verbodsprocedures tegen één of meer OMG s in Nederland. Een civielrechtelijk verbod zal bij de integrale aanpak van OMG s een extra impuls kunnen geven, bijvoorbeeld om bestuursrechtelijke maatregelen te nemen. 1 Tweede Kamer, vergaderjaar , Aanhangsel nr Pagina 3 van 7

4 Daarnaast worden hun clubhuizen waar mogelijk gesloten of afgewend en openbare manifestaties tegengegaan. Ook worden zoals bekend fiscale strategieën toegepast tegen OMG s. Vraag 9 Welke rechtspersoonlijkheid hebben OMG s in Nederland? Antwoord op vraag 9 Soms is er sprake van een formele vereniging, soms van een informele. Ook zijn er ten behoeve van het beheer van vastgoed en materieel soms stichtingen in het leven geroepen. Vraag 10 Wat is de stand van zaken ten aanzien van de jurisprudentie rondom het verbieden van OMG s? Blijkt daar nog steeds uit dat het in juridische zin moeilijk is om een verband aan te tonen tussen strafbare feiten begaan door individuele leden van OMG s en door de OMG zelf? Antwoord op vraag 10 De weg van de civielrechtelijke verbodsprocedure is complex en tijdrovend. Bovendien zijn vooraf de slagingskansen van een civielrechtelijk verbod allerminst duidelijk. Indien tot aan de Hoge Raad toe geprocedeerd wordt kan een onherroepelijke civiele uitkomst nog enkele jaren op zich laten wachten. Vraag 11 Deelt u de mening dat de wetgeving ten aanzien van het verbieden van OMG s zo aangepast zou moeten worden dat OMG s, waarvan leden zich stelselmatig schuldig maken aan strafbare feiten, eenvoudiger dan op grond van de bestaande wetgeving mogelijk is verboden moeten kunnen worden? Zo ja, waarom en wanneer kan de Kamer deze wet tegemoet zien? Zo nee, waarom nog steeds niet? Antwoord op vraag 11 De wet biedt de mogelijkheid om verbanden waarvan de leden zich stelselmatig schuldig maken aan strafbare feiten, als een criminele organisatie te betitelen en als zodanig te vervolgen en daarnaast, wanneer aan bepaalde eisen is voldaan, bij de rechter een civiel verbod aan te vragen. Het laatste traject is zoals gezegd complex en tijdrovend is, en de uitkomst staat niet op voorhand vast. Ik zal uw Kamer hierover in juni nader te berichten. 1) Klaar_met_motorclubs.html 2) Zeker_20_schoten_bij_knokpart ij.html?utm_source=whatsapp&utm_medium=referral&utm_campaign=whatsa pp 3) 4) Kamerstuk , nr. 453 Pagina 4 van 7

5 Vragen van het lid Van Toorenburg (CDA) aan de minister van Veiligheid en Justitie over het bericht Veldslag van motorclubs bij Van der Valkhotel Rotterdam (ingezonden 13 april 2016, 2016Z07496) Vraag 1 Kunt u bevestigen dat het ging om leden van de bendes Hells Angels en de Mongols die elkaar donderdagavond 7 april troffen in het Van der Valk hotel? Vraag 2 Hoeveel bendeleden zijn er nog voortvluchtig op dit moment? Vraag 4 Bevinden zich onder de aangehouden personen bekenden van politie en Justitie in het kader van eerdere strafrechtelijke onderzoeken? Kunt u aangeven voor welke delicten deze personen eerder veroordeeld/vervolgd zijn en in hoeverre past dit in het beeld dat leden van deze bendes zich bezig houden met zware en georganiseerde criminaliteit? Vraag 5 Welke strafrechtelijke vervolgstappen worden genomen ten aanzien van de aanhouden personen? Antwoord op vraag 1, 2, 4 en 5 Het Openbaar Ministerie (OM) doet geen mededeling over waar het wel of geen onderzoek naar doet. Mogelijke belangen van opsporing, vervolging en privacy liggen hieraan ten grondslag. Vraag 3 Op welke wijze is en wordt nazorg verleend aan de geschrokken gasten die op dat moment aanwezig waren in het Van der Valk hotel en/of hier getuige van waren? Antwoord op vraag 3 Er is uitgebreid hulp aangeboden vanuit gemeente Rotterdam. Er is in samenwerking met Van der Valk een bijeenkomst met alle personeelsleden gepland die ten tijde van het incident aan het werk waren en er worden naar behoefte individuele gesprekken gevoerd. Ook hebben alle gasten die ten tijde van het incident aanwezig waren bij Van der Valk een brief gekregen met een aanbod voor slachtofferhulp. Dit is in overleg met politie gebeurd. Politie en gemeente hebben verder contact met Van der Valk over eventueel te treffen veiligheidsmaatregelen. Vraag 6 Waren er signalen bekend bij de politie en Justitie dat deze rivaliserende bendes elkaar op korte termijn bewust zouden opzoeken, ongeacht de precieze plaats en het tijdstip? Of was dit volgens u een toevallige ontmoeting op 7 april jl.? Pagina 5 van 7

6 Antwoord op vraag 6 In het belang van het onderzoek in deze zaak kunnen geen uitspraken worden gedaan. In zijn algemeenheid treden politie en OM op indien er signalen zijn. Vraag 7 Hoe duidt en verklaart u de opkomst van de bende Mongols in Nederland? Antwoord op vraag 7 Ik heb geen specifieke informatie over de beweegredenen om Mongols MC op te richten. In zijn algemeenheid is er veel onrust in de OMG-wereld te bespeuren, met veel overstapgevallen, afsplitsingen, oprichting van nieuwe OMG s etc. Dat kan met interne spanningen en rivaliteit te maken hebben, maar ook met de stevige integrale aanpak die de overheid sinds enkele jaren heeft geïntroduceerd. Vergelijkbare tendensen zijn overigens ook in het buitenland waar te nemen. Vraag 8 Kunt u aangeven op welke wijze concreet door politie en Justitie is getracht de komst naar en vestiging in Nederland van de bende Mongols te voorkomen en/of te verhinderen? Antwoord op vraag 8 Het betreft naar alle waarschijnlijkheid Nederlanders die al of niet eerder lid waren van een andere OMG die het plan opgevat hebben een nieuwe OMG op te richten, daarbij al of niet gebruik makend van contacten met leden van reeds bestaande chapters van Mongols MC. Daar zijn geen of weinig formaliteiten voor nodig. Dat valt dus moeilijk te voorkomen. Vraag 9 Kunt u bevestigen dat er een chapter momenteel actief is van de Mongols in Amsterdam? Op welke wijze wordt daar nu - ook bestuursrechtelijk maximaal opgetreden tegen deze bende? 2) Antwoord op vraag 9 OM en politie zullen de vinger nauw aan de pols houden om te bezien, waar of en hoe Mongols MC zich zal ontwikkelen en optreden waar daartoe aanleiding bestaat. Vraag 10 Wat is de stand van zaken ten aanzien van de strafrechtelijke onderzoeken die lopen tegen leden van Bandidos wegens deelname aan een criminele organisatie? 3) Antwoord op vraag 10 In het belang van het onderzoek in deze zaak kunnen geen uitspraken worden gedaan. Vraag 11 Wat is de stand van zaken ten aanzien van het onderzoek dat het Openbaar Ministerie momenteel doet naar de mogelijkheid om bepaalde motorclubs civielrechtelijk te verbieden, gelet op de toezegging in de brief van 12 juni 2015? Wanneer worden de uitkomsten hiervan verwacht? 4) Pagina 6 van 7

7 Antwoord op vraag 11 Hierover zal ik uw Kamer begin juni nader berichten. 1) Veldslag van motorclubs bij Van der Valkhotel Rotterdam, NOS, 7 april ) Wie zijn de mongols? De Volkskrant, 8 april ) Brief van de minister van Veiligheid en Justitie d.d. 2 juni 2015, Kamerstuk , nr ) Idem Toelichting: Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Marcouch (PvdA), ingezonden 13 april 2016 (vraagnummer 2016Z07495). Pagina 7 van 7