Het Rijksvaccinatieprogramma, vrijwillig maar niet vrijblijvend

Transcriptie

1 Het Rijksvaccinatieprogramma, vrijwillig maar niet vrijblijvend Marina Conyn-van Spaendonck Programmamanager RVP Nijmegen, 14 september 2012 Symposium bij de promotie van Helma Ruijs Vaccinatie acceptatie in Nederland: voor de volle 100%?

2 1957 RIJKSVACCINATIEPROGRAMMA Vrijwillig Geen kosten voor deelnemers Organisatie: huisartsen, kruisorganisaties en gemeenten in de zgn. entgemeenschappen; tegenwoordig: (thuis)zorginstellingen (CB's) en JGZ van GGD'en Oproepsysteem en registratie Centrale aansturing (RIVM-CIb) en coördinatie (RCP)

3 RVP sinds 1957: Wat is er bereikt? Difterie: daling na WO II; in ziektegevallen en 200 ; nu verdwenen Polio in ziektegevallen, waarvan 1784 met verlammingen, 10% beademd en ondanks ijzeren long 70 (3%) Kinkhoest in bij gemiddeld gevallen per jaar Mazelen in 1950: 65 ; in 1999/ ziektegevallen en 3 Bof in 1950: 9 Rodehond in 1950: 2 Tetanus weinig ziektegevallen maar altijd fataal; in Bron: Rümke

4 Veel ziekte en sterfte voorkómen Meeste ziekten onder controle, zoals tetanus en difterie; polio-eradicatie in bereik. Mààr: Nog veel kinkhoest en ook bof ondanks volledige vaccinatie

5 Kinkhoest: wettelijke meldingen april 2012 absolute numbers pertussis notifications Vervroeging schema Booster 4-jarigen Acellulair vaccin * 2012* year and month Met dank aan Nicoline van der Maas

6 Kinkhoest, naar maand van melding in epidemische jaren meldingen per maand op basis van melddatum 2000 absolute aantallen jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec maand van melding ### Met dank aan Nicoline van der Maas

7 RVP effectief mede door hoge vaccinatiegraad (gemiddeld ruim 95%) Mààr: Risicogroepen van vaccinatieweigeraars: religieus bezwaarden antroposofen 'kritisch prikkers' groepsimmuniteit in gevaar!

8 Mazelen epidemie BMR vaccinatiegraad Cohort 1995, op 10 jaar Bron: Nationale atlas volksgezondheid Met dank aan Hester de Melker

9 Rubella epidemie BMR vaccinatiegraad Cohort 1995, op 10 jaar Bron: Nationale atlas volksgezondheid Met dank aan Hester de Melker

10 Bof epidemie BMR vaccinatiegraad Cohort 1995, op 10 jaar Bron: Wielders et al Met dank aan Hester de Melker

11 Bof: van kinderziekte naar studentenkwaal Met dank aan Susan Hahné

12 Bof (n = 1538) naar leeftijd en vaccinatiestatus, 1 dec '09-21 augustus '12 No. of cases Unknown Vaccinated but doses unknown 3 or more doses 2 doses 1 dose 0 doses Age in years Complicaties bij 124 gevallen (8%): 3 met eenzijdige doofheid, 108 met orchitis (12% van de mannen). Met dank aan Nelly Fournet en Susan Hahné

13 Mazelenepidemie onder antroposofen, 2008 De Velzen et al. Eurosurveillance 2008

14 Impact van daling van de vaccinatiegraad april 2011

15 Implicaties van vaccinatieweigering Individueel Collectief Verplichting tot vaccinatie? Nee, vrijwilligheid bij herhaling door de overheid bevestigd Geïnformeerde keuze Doel is om de keuze te ondersteunen met evenwichtige informatie Klassieke versus moderne, interactieve communicatie

16 Oproepset

17 Prikfolders

18 Filmpjes

19 Sleutelrol voor professionals Beantwoording van vragen van ouders: counseling! Bespreken, serieus ingaan op van misvattingen: Ziekte niet ernstig (vooral t.a.v. bof en mazelen) Vermeende associatie van vaccin met ernstige bijwerkingen: BMR en autisme Professionals meest betrouwbare bron van informatie (Stefanoff et al. Tracking parental attitudes on vaccinations across European countries: The Vaccine Safety, Attitudes, Traing and Communication project (VACSATC0. Vaccine 201;28: % van moeders vraagt advies aan professional voor over te gaan op vaccinatie (Verenigd Koninkrijk; Ramsay et al. Br J Gen Pract 2004;54:520-5) 77% van moeders vindt informatie van professional meest betrouwbaar en invloedrijk (Verenigd Koninkrijk; Pareek en Pattison. Br J Gen Pract 2000;50:969-71)

20

21 Vertrouwen vraagt om grote zorgvuldigheid Advisering door de Gezondheidsraad aan de hand van vast toetsingskader: Ernst en ziektelast in de bevolking ziekte ernstig voor individuen treft potentieel een omvangrijke groep Reductie ziektelast door vaccinatie mogelijk effectief vaccin voldoende hoge vaccinatiegraad haalbaar Veiligheid vaccin Aanvaardbaarheid: last voor individu door afzonderlijke vaccinatie Aanvaardbaarheid: belasting door het totale programma Doelmatigheid, kosten-effectiviteit Potentieel urgent volksgezondheidsprobleem

22 2009 Introductie HPV-vaccinatie tegen baarmoederhalskanker Heftige discussie laait op, deelname aan RVP niet meer vanzelfsprekend

23 Berichten in de (vak)pers na publicatie van advies van de Gezondheidsraad HPV = high profit vaccine Weerstand uit diverse hoeken: Professionals, media, christelijke hoek, kritsche prikkers Weerstand vanuit diverse argumentatie: Veiligheid en effectiviteit Nut en noodzaak Seksuele moraal

24 Voorlichtingsmaterialen Meer dialoog, gebruik van internet, chatsessies Ingaan op emotionele kant, onzekerheden, bijzondere seksuele aspecten

25

26 Ter afsluiting RVP veilig en effectief programma, waardoor veel ziekte en sterfte is voorkomen Geen reden voor zelfgenoegzaamheid, maar zorgvuldigheid. Acceptatie is niet vanzelfsprekend. Draagvlak behouden vraagt aandacht voor bijzondere groepen.