1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie - Opdrachten Fossiele brandstoffen - Opdrachten

Transcriptie

1 1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie - Opdrachten Fossiele brandstoffen - Opdrachten Duurzame energiebronnen - Opdrachten Kernenergie - Opdrachten Energie besparen - Opdrachten ELEKTRICITEITSLEER Inleiding Atomen - Opdrachten Lading en elektriciteit - Opdrachten Geleiders en isolatoren - Opdrachten Stroomkringen - Opdrachten GELUID Inleiding Geluidsgolven Volume Toonhoogte Geluidssnelheid Oefenopdrachten LICHT Lichtbronnen Lichtgolven Zichtbaar licht en kleuren Spiegelen Lenzen Lichtsnelheid Samenvatting Oefenopdrachten Bronvermelding...16

2 1 ENERGIE 1.1. Inleiding 1.2. Het omzetten van energie - Opdrachten Opdracht 1:R Welke soort energie gebruiken elektrische apparaten? Opdracht 2:R Welke nadelen zijn er bij het gebruik van chemische energie? Opdracht 3:R Hoe noemt men een grote dynamo meestal? Opdracht 4:T1 Noem vier soorten energie die je kunt omzetten in elektrische energie. Opdracht 5:T1 Welke drie soorten energie kom tegen je in een elektriciteitscentrale? Opdracht 6:T1 Een smartphone werkt ook als hij niet is aangesloten op het stopcontact. Welke energie wordt er omgezet in de accu om de smartphone te laten werken? Opdracht 7:T2 De manier waarop een elektriciteitscentrale warmte-energie omzet in bewegingsenergie kun je ook thuis nadoen. Hoe zou je dit kunnen doen? 2

3 Opdracht 8:T2 Een dynamo zet bewegingsenergie om in elektrische energie. Hoe kun je er voor zorgen dat een dynamo meer elektriciteit gaat leveren? Opdracht 9:T2 Hoe kun je in een auto energie opwekken? En waar bewaar je de elektrische energie? Opdracht 10:I Met een dynamo kun je elektrische energie maken van bewegingsenergie. Andersom kun je ook van elektrische energie bewegingsenergie maken. Geef een voorbeeld hoe je dat zou kunnen doen. 3

4 1.3. Fossiele brandstoffen - Opdrachten Opdracht 1:R Wat zijn de bekendste fossiele brandstoffen? Opdracht 2:R Welke nadelen zijn er bij het gebruik van fossiele brandstoffen? Opdracht 3:R Fossiele brandstoffen worden niet alleen gebruikt als energiebron. Waar wordt aardolie nog meer voor gebruikt? Opdracht 4:T1 Is elektriciteit een uitvinding van de mens? Opdracht 5:T1 Men heeft op een plaats aardolie en aardgas gevonden. Welke brandstof zit het diepste onder de grond? Waarom? Opdracht 6:T1 Noem 10 dingen die je bij je hebt waar kunststof in zit. Opdracht 7:T2 Een bos is 1000 jaar geleden afgestorven en onder de grond verdwenen. Is het hout van de bomen al in steenkolen veranderd? Verklaar je antwoord. 4

5 Opdracht 8:T2 Waarom geeft het gebruik van windenergie ons meer vrijheid dan het gebruik van aardolie? Opdracht 9:I Stelling: Als je een elektrische auto koopt gebruik je geen fossiele brandstoffen meer. Klopt deze stelling? Verklaar je antwoord. 5

6 1.4. Duurzame energiebronnen - Opdrachten Opdracht 1:R Wat zijn de drie bekendste duurzame energiebronnen? Opdracht 2:R Noem twee voordelen van duurzame energie. Opdracht 3:R Hoe noemt men een grote dynamo? Opdracht 4:T1 Welk nadeel is er aan het gebruik van waterkrachtcentrales? Opdracht 5:T1 Welke duurzame energiebron maakt geen gebruik van bewegingsenergie? Opdracht 6:T2 Getijdenenergie wordt opgewekt door gebruik te maken van eb en vloed. Hoe zou je met eb en vloed elektrische energie kunnen opwekken? Opdracht 7:T2 Welke duurzame energiebron kun je gebruiken om je mobiele telefoon buiten op te laden? Opdracht 8:I Welke duurzame energiebron zou je op de maan gebruiken? 6

7 1.5. Kernenergie - Opdrachten Opdracht 1:R Is kernenergie een duurzame energiebron? Opdracht 2:R Is kernenergie een alternatieve energiebron? Opdracht 3:R Welke radioactieve stof gebruikt men in een kerncentrale? Opdracht 4:T1 Wordt er verbrandingsenergie gebruikt in een kerncentrale? Opdracht 5:T1 Wordt er verbrandingsenergie gebruikt in een kerncentrale? Opdracht 6:T2 Welke kleur heeft radioactieve straling? Opdracht 7:T2 Waarom is een kerncentrale duur om te bouwen? Opdracht 8:I Soms komt er een wolk uit een kerncentrale. Wat zou dit kunnen zijn? 7

8 1.6. Energie besparen - Opdrachten Opdracht 1:R Kijk om je heen en zoek drie dingen op die elektrische energie gebruiken. Opdracht 2:R Noem drie dingen die je zelf kunt doen om energie te besparen. Opdracht 3:T1 Schrijf tien elektrische apparaten op die jullie thuis hebben. Opdracht 4:T1 Noem twee redenen op waarom het goed is om energie te besparen. Opdracht 5:T2 Als je een apparaat van 1000 Watt een uur lang gebruikt dan kost dat ongeveer 0,20. Je zet een wasdroger van 1000 Watt 2,5 uur aan. Hoeveel kost dit? Opdracht 6:T2 Hoeveel kost het als je wasdroger een jaar lang elke dag 2,5 uur gebruikt? Opdracht 7:I Waarom gebruikt een gloeilamp veel meer energie dan een led-lamp? Opdracht 8:I Hoeveel kost een kilowattuur? 8

9 2 ELEKTRICITEITSLEER 2.1. Inleiding 2.2. Atomen - Opdrachten Opdracht 1:R Waaruit bestaan atomen? Opdracht 2:R Wat zit er in kern van een atoom? Opdracht 3:T1 Zitten er atomen in de zon? Opdracht 4:T1 Bestaat de lucht ook uit atomen? Opdracht 5:T2 Bij verbranding ontstaat het gas kooldioxide (CO 2). Soms ontstaat er bij verbranding het gas koolmonoxide (CO) in plaats van kooldioxide. Welk gas heeft meer zuurstofatomen? Leg je antwoord uit. Opdracht 6:T1 Wat draait er om de kern van een atoom? Opdracht 7:I Kan een stof die uit twee atomen bestaat soms vloeibaar zijn en soms een vaste stof? Verklaar je antwoord, dit mag ook met een voorbeeld. 9

10 2.3. Lading en elektriciteit - Opdrachten Opdracht 1:R Welke lading heeft een elektron? Opdracht 2:R Welke lading heeft een proton? Opdracht 3:T1 In een stof zitten: 10 protonen, 10 elektronen en 10 neutronen. Welke lading heeft deze stof? Opdracht 4:T1 In een stof zitten: 10 protonen, 11 elektronen en 10 neutronen. Welke lading heeft deze stof? Opdracht 5:T1 In een stof zitten: 12 protonen, 11 elektronen en 2 neutronen. Welke lading heeft deze stof? Opdracht 6:T1 In een stof zitten evenveel elektronen als protonen. Wat voor lading heeft deze stof? En waarom? 10

11 Opdracht 7:T2 We doen een paar protonen in de stof van opdracht 4. Wat gebeurt er met de lading van deze stof? Verklaar je antwoord. Opdracht 8:I Kan een wollen trui lading hebben? Verklaar je antwoord met een voorbeeld. 11

12 2.4. Geleiders en isolatoren - Opdrachten Opdracht 1:R Welke soort stoffen hebben vrije elektronen? Opdracht 2:R Een stof heeft geen vrije elektronen. Kan er elektriciteit door deze stof stromen? Opdracht 3:T1 Geef drie voorbeelden van stoffen met vrije elektronen. Opdracht 4:T2 Geef drie voorbeelden van stoffen zonder vrije elektronen. Opdracht 5:I Er stroomt elektriciteit door het snoer van je oplader. Toch krijg je geen schok als je het snoer vastpakt. Hoe kan dat? 12

13 2.5. Stroomkringen - Opdrachten Opdracht 1: Je sluit schakelaar X. Gaat lamp A branden? Gaat lamp B branden? Opdracht 2: Je sluit schakelaar X. Gaat lamp A branden? Gaat lamp B branden? Opdracht 3: Opdracht 4: Je sluit alleen schakelaar X. Gaat lamp A branden? Je sluit alleen schakelaar Y. Gaat lamp A branden? Je sluit schakelaar X en Y. Gaat lamp A branden? Je ziet drie schakelaars. Lamp B moet gaan branden. Welke schakelaar(s) moet je sluiten? 13

14 Opdracht 5: Je ziet twee schakelaars. Lamp B moet uitgezet worden. Wat moet je doen? Opdracht 6: Welke drie zaken zijn er nodig om elektriciteit te laten stromen? Opdracht 7: Teken het symbool van een spanningsbron: Opdracht 8: Teken het symbool van een lamp: Opdracht 9: Teken het symbool van een schakelaar: 14

15 3 GELUID 3.1. Inleiding 3.2. Geluidsgolven 3.3. Volume 3.4. Toonhoogte 3.5. Geluidssnelheid 3.6. Oefenopdrachten 15

16 4. LICHT 4.1. Lichtbronnen 4.2. Lichtgolven 4.3. Zichtbaar licht en kleuren 4.4. Spiegelen 4.5. Lenzen 4.6. Lichtsnelheid 4.7. Samenvatting 4.8. Oefenopdrachten Bronvermelding (2014, 5 8). Opgehaald van Energyfuture. (2014, 8 8). Opgehaald van Energyfuture: Entoen.nu-Gasbel. (2014, 8 8). Opgehaald van Entoen.nu: (sd).illustratie uit Microsoft Word. Microsoft. JPK. (sd). Compaen VMBO. Kennisbank. (sd). Opgehaald van ortvoorsoort.aspx Kennislink. (2014, 6 9). Opgehaald van Milieucentraal. (2014, 8 8). Opgehaald van

17 NRC. (2014, 16 8). Opgehaald van NRC/Archief: Sargasso. (2014, 8 8). Opgehaald van sargasso.nl: Schooltv. (2014, 5 8). Opgehaald van Schooltv-Energiebronnen. (2014, 8 8). Opgehaald van Schooltv-Fabrieken. (2014, 8 8). Opgehaald van Schooltv: &site= Schooltv-Fossiele brandstoffen. (2014, 8 8). Opgehaald van Schooltv-Geld. (2014, 8 8). Opgehaald van &site= Staessen, H. (2014, 6 9). Opgehaald van Techna. (2014, 08 06). Opgehaald van Tweaking4all. (2014, 5 17). Opgehaald van Urgel, P., & Van Laere, L. (2008, 10 10). Opgehaald van Westerschool. (2014, 08 06). Opgehaald van (2014, 5 8). Opgehaald van Youngenergyproject-Ontstaan olie en gas. (2014, 08 17). Opgehaald van

18 18