De technische uitwerking van infiltratie en buffering. Anne Beeldens, dr.ir. Senior Researcher Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De technische uitwerking van infiltratie en buffering. Anne Beeldens, dr.ir. Senior Researcher Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw"

Transcriptie

1 De technische uitwerking van infiltratie en buffering Anne Beeldens, dr.ir. Senior Researcher

2 Overzicht presentatie Kiezen voor een infiltratievoorziening Stapsgewijs dimensioneren van een infiltratievoorziening Hoe waterdoorlatende verhardingen ontwerpen? Een praktisch voorbeeld: waterdoorlatende verharding 2

3 Infiltreren versus bufferen Inflitratie Buffering Instroom = af te voeren hemelwater Buffervolume = te bufferen hemelwater Uitstroom = afvoer, hetzij door infiltratie, hetzij door een vertraagde afvoer, hetzij combinatie Overloop = in geval van volle buffer 3

4 Wat is gevolg van buffering en infiltratie? Buffering: vertraging spreiding in de tijd verlaging piek Infiltratie: vertraging + verlaging piek + vermindering in volume Rain Outflow Volume of water # # Buffering # Infiltratie Time 4

5 Wanneer is infiltratie mogelijk? Wat zijn de te beschouwen parameters? Grondwaterstand : niet de bedoeling grondwater af te voeren via overloop! Doorlatendheid van de bodem Relatie met overstromingsgevoelige gebieden => NIET in beschermingszones voor grondwaterwinning type I of II ( 5

6 Welke systemen zijn voor handen? Hergebruik Regenwaterput = GEEN buffering, bij voorkeur vol Infiltreren Directe of indirecte infiltratie al dan niet met buffering Afvoeren Vertraagde afvoer met bovengrondse of ondergrondse buffering 6

7 Indeling infiltratiesystemen Oppervlakte-infiltratie: op straatniveau afvoeren naar verlaagde grasstrook of gracht Doorlatende verharding: verharding + onderliggende structuur Ondergrondse infiltratie: via leiding hemelwater afvoeren naar een ondergrondse infiltratievoorziening 7

8 Onmiddellijke infiltratie onverharde oppervlakken Voldoende doorlatende grond: geen extra maatregelen nodig, extra buffering mogelijk door te werken met reliëf Weinig doorlatende grond: wadi => filterbed onder de infiltratiekom voorzien => extra buffering, doorbreken van ondoorlatende lagen, betere verdeling 8

9 Onmiddellijke infiltratie - halfverhardingen Types Mulchbedekking Dolomietverhardingen Grind Ternair mengsel (grasbetontegels/gras-kunststofplaten) => doorlatende verhardingen Weinig weerstand tegen verkeer Doorlatendheid = f(doorlatendheid ondergrond) Vorst-weerstand grond 9

10 Halfverharding/verharding met dolomiet 10

11 Onmiddellijke infiltratie - Waterdoorlatende verhardingen Systeem: verharding + fundering + onderfundering + eventueel drainage Geschikt voor verkeer 11

12 Ondergrondse voorzieningen Verticale constructies Infiltratieputten - mogelijk in combinatie met regenwaterput Infiltratiekolken, infiltratiepalen, infiltratiesleuven Dichtslibbing! Enkel verticale wanden kunnen in rekening gebracht worden voor infiltratie buffering vermindert indien geen regelmatige slibreiniging doorgevoerd wordt Grondwaterstand Ontluchting 12

13 Ondergrondse voorzieningen Infiltratiebuizen Uitermate geschikt langs weg Helling bepaalt vaak of infiltratie of buffering plaatsvindt Grootte buis bepaalt bijkomende buffering Kan ook als individuele buffer en infiltratie gebruikt worden Omgeven door doorlatend materiaal 13

14 Ondergrondse voorzieningen Infiltratiekratten Zeer groot bufferingvolume Voldoende diep om berijdbaar te zijn Zijdelingse uitstroom Toegankelijkheid 14

15 COMBINATIE 15

16 Stapsgewijs dimensioneren van een infiltratievoorziening Terugkeerperiode en buffervolume Bepalen van de capaciteit en de overloop Aandachtspunten bij de uitvoering Randvoorwaarden voor de inplanting 16

17 Wanneer voldoet een buffer/infiltratiesysteem niet? Buffer/infiltratiesysteem is niet voldoende gedimensioneerd als overloop te snel in werking treedt Geen enkel systeem wordt ontworpen om NOOIT te overstromen! In rekening te brengen regen => wat is risico als overloop in werking treedt? Kortere of langere terugkeerperiode beschouwen Meer kritisch => opeenvolgende regens: buffer kan nog deels gevuld zijn als volgende regen komt => Aangepaste waarden in verordening: intensere regens, langere terugkeerperiodes 17

18 Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem Instroomdebiet: Regenintensiteit = f(terugkeerperiode) = f(risico) Vb. Dakafvoer: 500 l/s/ha (1000 jaar) Waterdoorlatende verharding: 270 l/s/ha (30 jaar) Terrein: 150 l/s/ha (5 jaar) Opeenvolgende regens => nodig buffervolume i.f.v. terugkeerperiode en uitstroom Functie van afvoerend verhard oppervlak 18

19 Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem Buffervolume: In functie van instroom en uitstroom en terugkeerperiode voor in werking treding van overloop Watervolume in buffersysteem = Volume instroom volume uitstroom Via uitvoeringsbesluit: MIN. 25 l/m² afwaterend oppervlak! Ondergrondse systemen invloed grondwaterstand 19

20 Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem Uitstroom: Infiltratie + vertraagde afvoer Infiltratiesnelheid = f(doorlatendheid grond, grondwaterstand) Steeds proef ter plaatse uitvoeren Via uitvoeringsbesluit: MIN. 4 m² / 100 m² afwaterend oppervlak 20

21 Doorlatendheid grond Textuurbepaling Dubbele ring methode Pompproef Ongestoorde staalname en meting in labo Methode Hooghoudt en omgekeerde boorgatenmethode 21

22 Testmethode grond Open-end-test (US Bureau of Reclamation: Earth Manual) Waterdoorlatendheid bij constante hoogte Te meten op diepte van koffer Weinig niet/doorlatend => minder dan 10-6 m/s 22

23 Eenvoudigere methode : putmethode Eenvoudigere, maar minder nauwkeurige proef Put van 50 cm x 50 cm op diepte van koffer Dunne steenlaag op bodem Tijd nodig alvorens 5 l water verdwijnt wordt opgemeten Proef wordt minimaal drie keer herhaald Waterdoorlatendheid [m/s] = Hoeveelheid water [l] / tijd [s] / oppervlakte van de put [m2] /

24 Bepaling doorlatendheid op basis van grondkarakteristieken of databanken Bodemkaart via AGIV zeer algemeen Sondering opbouw verschillende lagen Voorbeelden grondsoorten (Code Goede Praktijk Deel 3: Bronmaatregelen) maar vaak range met grote verschillen en variaties in grond Grondsoort Grof zand Fijn zand Leemachtig fijn zand Leem Kleiige leem Infiltratiecapaciteit (m/s) 1, m/s 5, m/s 3, m/s 5, m/s 1, m/s 24

25 Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem Uitstroom: Infiltratie + vertraagde afvoer Via uitvoeringsbesluit: vertraagde afvoer MAX. 20 l /s/ha afwaterend oppervlak 25

26 Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem Overloop: Steeds kijken wat gevolgen zijn: niet altijd nodig! Ifv grote risico s kan geopteerd worden voor groter buffervolume Steeds boven grondwaterspiegel (ook in geval van hoge grondwatertafel) Opgepast voor verontreinigingen tijdens aanbouw en tijdens gebruik 26

27 Een waterdoorlatende verharding ontwerpen Types waterdoorlatende verhardingen Principe waterdoorlatende verhardingen Infiltratiecapaciteit en buffervolume van een waterdoorlatende verharding Aandacht voor een performante uitvoering 27

28 Cursus BBG 28

29 Cursus BBG 29

30 Cursus BBG 30

31 Cursus BBG 31

32 Cursus BBG 32

33 Hoe werkt het? De straatstenen op zich volstaan niet!

34 Algemeen concept CRR-OCW % 3 % Doorlatende bestratingen + fundering (weerstand tegen verkeer) + onderfundering (buffering) + doorlatende grond (in geval van infiltratie) + drainagesysteem (vertraagde afvoer)! Concept en uitvoering! Compromis doorlatendheid en draagkracht Controle van materialen (bij aanleg) en tijdens en na uitvoering Doorlatende straatstenen Geotextiel (uitzonderlijk) 8. Geotextiel Voegvullingsmateriaal: zand zand 0/2 0/ Porfier Porfier 2/20 2/ Straatlaag: porfier porfier 0/6,3 0/6, Kalksteen 6,3/32 6,3/32 34

35 Doel waterdoorlatende bestratingen Voorkomen hemelwaterafvoer via rioleringssystemen Voorkomen van afstroming: sterk verminderen van kans op overstroming in lager gelegen gebieden Grondwaterpeil op niveau Waterafvoer Economischer Milieuvriendelijker Berijdbaar door verkeer CONCEPTWIJZIGING: water IN de structuur maar geen continue verzadiging 35

36 Verkeersintensiteit Verharding met klassieke straatstenen Categorie I Categorie II Categorie III Categorie IV Zware voertuigen < 400 per dag Lichte voertuigen < per dag Zware voertuigen < 100 per dag Lichte voertuigen < per dag Zware voertuigen < 20 per dag Lichte voertuigen < 500 per dag Geen zware voertuigen Occasioneel lichte voertuigen 10 of of of , 7 of d = d = Verharding met waterdoorlatende d = straatstenen Betonstraatstenen Straatlaag Walsbeton Schraal beton 1 Drainerend schraal beton Weinig doorlatend 8 Zware voertuigen < 100 per dag Lichte voertuigen < per dag Cursus BBG d 8 d = Hydraulisch gebonden steenslag Zware voertuigen < 20 per dag Zandcement Lichte voertuigen < 500 per dag Steenslag Onderfundering Dikte fundering (cm) Geen zware voertuigen Occasioneel lichte voertuigen 7 36

37 Werkingsmechanisme Straatstenen: doorlatend om oppervlaktewater naar fundering en onderfundering te laten stromen Fundering: draagkracht doorgeven van water naar de onderfundering of grond Onderfundering: buffering van water Draineringssysteem: vertraagde afvoer van water indien de doorlatendheid van de grond niet voldoende is GEEN slokkers nodig beter veiligheid voorzien door lager gelegen groenzones GEEN helling noodzakelijk (0.5 % wenselijk max. 5%) GEEN extra buffering nodig: beperkte uitstroom bepaalt de bufferingsduur in de structuur 37

38 PARKING OCW Cursus BBG 38

39 Proefproject op parking van OCW-Sterrebeek Fundering 0/32 met beperkte hoeveelheid fijn materiaal Onderfundering 7/32 Fundering 2/20 39

40 Buffercapaciteit 100% Hoeveelheid water in structuur [l] 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Meetopstelling in put Drainagesysteem Onderfundering (variabele dikte) Fundering Legbed Straatstenen HM % 0% 0,00 50,00 100,00 150,00 200,00 250,00 Cursus BBG Hoogte [cm] Helling 1% - 10 m verder 10 cm verschil in hoogte! 40

41 Welke keuzes moeten gemaakt worden? Waterwingebied? JA NEEN Andere oplossing Meer dan 100 vrachtwagens per dag? NEEN JA Drainagesysteem Doorlatendheid grond? Laag Aanvaardbaar Goed -7-6 m k < 10 s < k < k > 10 Geen infiltratie Drainering onderaan de structuur Drainering tussen fundering en onderfundering Geen drainering nodig 8 Fundering 6 7 Verkeerscategorie? CAT II CAT III CAT IV 4 5 Fundering in DSB 20 cm of in ongebonden Klei Fundering in DSB 15 cm of Leem in ongebonden 5 5 Zand Fundering in ongebonden 41

42 -7 m Welke keuzes moeten k < gemaakt 10 s worden? 10-7 < k < k > 10 Drainering onderaan de structuur Drainering tussen fundering en onderfundering Geen drainering nodig Fundering Verkeerscategorie? CAT II CAT III CAT IV Fundering in DSB 20 cm of in ongebonden steenslag 35 cm Fundering in DSB 15 cm of in ongebonden steenslag 25 cm Fundering in ongebonden steenslag 15 cm Onderfundering Maximale afmeting van volgende diktes Maximale dikte om voldoende buffering te bekomen Maximale dikte om vorstvrije grond te verzekeren Straatlaag en voegvullingsmateriaal Type straatsteen? Poreuze betonstraatstenen Straatstenen met drainageopeningen Straatstenen met afstandhouders 42

43 Verkeerscategorie voor betonstraatstenen Categorie Voetgangers, fietsers, bromfietsers Type van verkeer Lichte voertuigen (< 3,5 ton) I Onbeperkt Beperkt tot 5000 p.d. II Onbeperkt Beperkt tot 5000 p.d. III Onbeperkt Beperkt tot 500 p.d. Zware voertuigen (> 3,5 ton) Beperkt tot 400 p.d. Beperkt tot 100 p.d. Beperkt tot 20 p.d. IV Onbeperkt Occasioneel Geen BF Indicatieve aanduiding van de bouwklasse volgens de Standaard Wegstructur en van de Vlaamse Overheid B6-B7 B8-B9 B10 43

44 CAT II CAT III Welke keuzes moeten gemaakt worden? CAT IV Fundering in DSB 20 cm of in ongebonden steenslag 35 cm Fundering in DSB 15 cm of in ongebonden steenslag 25 cm Fundering in ongebonden steenslag 15 cm Onderfundering Maximale afmeting van volgende diktes Maximale Minimale dikte om voldoende Maximale Minimale dikte om vorstvrije buffering te bekomen grond te verzekeren 1ste optie Dikte Straatlaag en voegvullingsmateriaal onderfunde ring Type straatsteen? 1 enkele regen van 10 minuten - Terugkeerperiode 30 jaar 270 l/s/ha Poreuze betonstraatstenen H Straatlaag: porfier 0/7 Voegvulling: grof zand F 0/2 r buffering porositeit 10 Straatstenen met drainageopeningen Straatlaag: porfier 0/7 Straatstenen met afstandhouders 270 x 10 x 60 l/ha = l/ha = 16,2 mm Straatlaag: porfier 0/7 Voegvulling: 2/ Voegvulling: 2/4 Volgens uitvoeringsbesluit 25 l/ m² of 25 mm => dikte 10,8 mm 44

45 Fundering in Welke keuzes moeten DSB gemaakt 20 cm of worden? DSB 15 cm of in ongebonden steenslag 35 cm Fundering in in ongebonden steenslag 25 cm Fundering in ongebonden steenslag 15 cm Onderfundering Maximale afmeting van volgende diktes Maximale Minimale dikte om voldoende buffering te bekomen Maximale Minimale dikte om vorstvrije grond te verzekeren Straatlaag en voegvullingsmateriaal Type straatsteen? 2de optie: opeenvolgende regens 1 m³/ha = 0,1 mm Poreuze betonstraatstenen Straatstenen met drainageopeningen Straatstenen met afstandhouders Straatlaag: porfier 0/7 Voegvulling: grof zand 0/2 Straatlaag: porfier 0/7 Voegvulling: 2/4 Straatlaag: porfier 0/7 Voegvulling: 2/4 Cursus BBG 45

46 Fundering in Fundering in Welke keuzes moeten gemaakt worden? DSB 20 cm of in ongebonden steenslag 35 cm DSB 15 cm of in ongebonden steenslag 25 cm Fundering in ongebonden steenslag 15 cm Onderfundering Maximale afmeting van volgende diktes Maximale Minimale dikte om voldoende buffering te bekomen Maximale Minimale dikte om vorstvrije grond te verzekeren Straatlaag en voegvullingsmateriaal Type straatsteen? DIKTE VAN DE LAGEN keuze [6, 8 of 10 cm] Poreuze gekend betonstraatstenen (3 cm) gekend (keuze materiaal En verkeer) Straatlaag: porfier 0/7 D of ( vorst Voegvulling: ) Zt grof zand 0/2 i d i Weerstation Provincie Zt (cm) Middelkerke Moerbeke Straatstenen Geel met drainageopeningen Gorsem Uccle Beauvechain Straatlaag: La Hestre porfier Thirimont 0/7 Voegvulling: Ciney 2/4 Rochefort Liège Thimister Hockay Mont-Rigi Stavelot Nadrin Libramont Arlon West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Straatstenen met Limburg afstandhouders Brussel Brabant wallon Hainaut Straatlaag: Hainaut porfier 0/7 Namur Voegvulling: 2/4 Namur Liège Liège Liège Liège Liège Luxembourg Luxembourg Luxembourg

47 Hoogte grondwatertafel Z (m) Waterdoorlatende struktuur Zb Zwt Zb : Hoogte koffer Zwt : Maximale hoogte van de watertafel Zb Zwt = d > 1 meter Januari Juni Januari Tijd (maand) 47

48 Welke keuzes moeten gemaakt worden? Onderfundering Maximale afmeting van volgende diktes Maximale dikte om voldoende buffering te bekomen Maximale dikte om vorstvrije grond te verzekeren Straatlaag en Type straatsteen? voegvullingsmateriaal Poreuze betonstraatstenen Straatstenen met drainageopeningen Straatstenen met afstandhouders Straatlaag: 1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3 : Voegvulling grof zand 0/2 Straatlaag: 1/3 of 2/5 of 2/6,3 Straatlaag: 1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3 of 0/6,3 Voegvulling: 2/4 Voegvulling: 2/4 48

49 Eigenschappen materialen Fundering en onderfundering ongebonden granulaten 0/32 2/32 : Fijn materiaal (<0.063 mm) < 3% Fractie < 2 mm < 25% Indien puingranulaten (betonpuin) gebruikt worden, geen granulaten kleiner dan 2 mm toegelaten Fundering gebonden materiaal Drainerend schraal beton Straatlaag Fijn materiaal (<0.063 mm) < 3% Maximale korrelafmeting: 5, 6,3 of 8 mm LA < 20 MDW < 15: vermindering van risico op vorming van fijn materiaal Filter stabiliteit Voegvullingsmateriaal 0,5/2 zand voor poreuze betonstraatstenen 2/4 steenslag (porfier) voor stenen met verbrede voegen of drainageopeningen, mogelijk ook zelfde materiaal als straatlaag STEEDS AFWEGING tussen MECHANISCHE STERKTE en DOORLATENDHEID 49

50 Belang keuze materialen 50

51 Belang keuze materialen 51

52 Doorlatendheid materialen Regen? Regen van 10 minuten met terugkeerperiode van 30 jaar: 270 l/s/ha (270 l/s/ha gedurende 10 minuten: 270*10*60l/ha=16200l/ha=16.2 mm) Doorlatendheidscoëfficiënt? > 2.7*10-5 m/s MAAR luchtinsluitsels, mogelijke vergruizing=> veiligheidsfactor 2=> Doorlatendheidscoëfficiënt > 5.4*10-5 m/s 52

53 Keuze in functie van de toepassing Type straatsteen Straat 50 km/uur Zone 30 km/uur Parking Wandelpad Fietspad Straat in verkaveling 53

54 Voorbeelden Drainerende Betonstraatstenen Melsele, ,4*10-3 m/s BE EL DS C O RE 10 Wijnegem, ,6*10-5 m/s Aalter-Brug, ,6*10-5 m/s Sint-Gillis-Waas, ,3*10-6 m/s 54

55 Voorbeelden Drainerende Betonstraatstenen Zingem, 2005 Beeldscore 9 3,9*10-4 m/s Hoboken, 1999 Beeldscore 8 7,2*10-5 m/s Puurs, 2004 Beeldscore 6 7,5*10-5 m/s Kerkbrugge, 2002 Beeldscore 5 9,1*10-5 m/s 55

56 Voorbeelden Betonstraatstenen met drainage - openingen Boom, De Schorre, 2004 Beeldscore 8 2,0*10-5 m/s Maar stenen voldoen niet! Zwijndrecht, 2003 Beeldscore 6 2,7*10-4 m/s 56

57 Doorlatendheid [m/s] Overzicht doorlatendheid projecten in functie van de tijd 1,E-02 1,E-03 1,E-04 1,E-05 1,E Leeftijd [jaar] 57

58 Toepassing in stedelijke omgeving: voorwaarden Bij voorkeur toepassing op straat en parkeerzones, bij bestaande (oude) huizen bij voorkeur niet op voetpaden Houd zone onder helling van 45 tov huis watervrij Grotere structuren: 4 m afstand Water van voetpaden kan wel aflopen naar straat, geen slokkers nodig Helling kan heel beperkt gehouden worden, water zal in structuur indringen Ideaal voor plaatsen met beperkt verkeer: woonzones, zone 30 58

59 Speciale toepassing: verkavelingen Risico van vervuiling omwille van bouw huizen 59

60 Mogelijke oplossingen om risico van vervuiling te beperken Aanleg weg in 2 fases: onderfundering met asfaltlaag tijdens bouw van de huizen, verwijderen asfaltlaag en verdere opbouw verharding eens bouw gedaan is CRR-OCW Aanleg weg in 1 fase maar dan regelmatige reiniging nodig en goede voegvulling 60

61 Waterdoorlatende verhardingen duurzame en economische keuze! Kost Asfaltverharding Waterdoorlatende verharding Structuur 93,5 /m² 128,3 /m² Riolering + 7,5 k Extra lengte, inspectieputten, goten, +25,5 k Extra buffering +26 k Extra regenwaterafvoer +59 k Extra kost voor project +24,3 k 61

62 Controle in laboratorium en op werf BENOR certificatie stenen: PTV 122 Waterdoorlatende betonstraatstenen en -tegels Draineeropeningen en verbrede voegen: minstens 10% van (horizontaal) oppervlak Waterdoorlatendheid poreuze stenen: 2,7*10-5 m/s (individueel); 5.4*10-5 m/s (gemiddeld) Onderscheid poreuze stenen en stenen met verbrede voegen en drainageopeningen Cursus BBG 62

63 Testmethodes fundering en onderfundering Kolomtest in laboratorium controle doorlatendheid voor plaatsing Kolomtest op kernen geboord uit drainerend schraal beton 63

64 Testmethode grond Open-end-test (US Bureau of Reclamation: Earth Manual) 64

65 Testmethode oppervlaktedoorlatendheid Dubbele ring test 65

66 Testmethode fundering PTV 827: Waterdoorlatende bestratingen -Systeem-, product- en plaatsingseisen (COPRO) Proefmethode ter bepaling van waterdoorlatendheid van fundering 66

67 Parking SEG - KULEUVEN 67

68 Parking SEG KULEUVEN berekening structuur 68

69 Inwerken van hellingen Aanleggen van terrassen Werken met muurtjes om uitstroom te 69

70 Parking SEG KULEUVEN werken met terrassen 70

71 Materiaalproeven KULeuven Materiaal voor fundering, 250 mm dik Draagkracht (plaatproef) Doorlatendheid Gebroken kalksteen2/32 mm 21 MPa 7*10-4 m/s Betongranulaten 4/40 mm Met 20 % brekerszand van puingranulaten 40 MPa 1.2*10-10 m/s Betongranulaten 0/40 mm 57 MPa 2*10-11 m/s Betongranulaten 4/40 mm met 20 % gebroken natuurlijke granulaten 0/8 mm 94 MPa > 10-4 m/s 71

72 Parking SEG KULEUVEN achterliggende redenering Keuze straatstenen keuze van architect/bouwheer Eis doorlatendheid en sterkte voor poreuze stenen Eis stenen verbrede voegen en drainageopeningen: horizontale projectie, min. 10% totale oppervlak Dimensionering fundering: afhankelijk van verkeer Dimensionering onderfundering: op basis van nodig buffervolume of op basis van vorstvrije diepte voor grond 72

73 Andere aandachtspunten: voegvullingsmateriaal Grading curves of joint sealing materials Sieve size 73

74 Wat met vervuiling? 74

75 De structuur zelf zuivert HC content of the effluent(mg/l) 2 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 avec with micro-organismes micro-organisms Sans without micro-organismes micro-organisms limite eaux value souterraines for groundwater 50µg/l HC is retained in the structure if pollution is not too high Days Effect of micro-organisms: very limited concentration in the effluent at the bottom of the structure simulation of 1 year rain Increase in HC in the effluent if more than 3 litres of diesel was added 75

76 Duurzaamheid van het zuiverend effect 76

77 Duurzaamheid van het zuiverend effect op een reële parking, al dan niet behandeld met bacteriën 77

78 Outils, sites internet, etc. intéressants Code de bonne pratique pour la conception et l exécution de revêtements en pavés de béton - R80/09 (CRR) ( Dossier 5 Revêtements drainants en pavés de béton (CRR) ( PTV 122 Pavés et dalles en béton perméable à l eau (Probeton) PTV 827 Systèmes des structures drainantes (COPRO) Références Guide Bâtiment Durable et autres sources Guide Bâtiment Durable Fiches G WAT00, G WAT01 Guides pratiques et outils 78

79 Nuttige hulpmiddelen, websites, naslagwerken en andere bronnen Handleiding voor het ontwerp en de uitvoering van verhardingen in betonstraatstenen - A80/09 (OCW) Dossier 5 Waterdoorlatende verhardingen met betonstraatstenen (OCW) PTV 122 Waterdoorlatende betonstraatstenen en -tegels (Probeton) PTV 827 Waterdoorlatende bestratingen: Systeem-, product- en plaatsingseisen (COPRO) Referenties Gids duurzame gebouwen en andere bronnen Gids Duurzame gebouwen Informatiefiches G MAN00, G MAN01 Guides pratiques et outils 79

80 80

81 Blijf van het water genieten! Dank u voor uw aandacht, vragen? 81

Waterdoorlatende verhardingen, een duurzame verharding: ecologisch, economisch met een goede integratie in omgeving

Waterdoorlatende verhardingen, een duurzame verharding: ecologisch, economisch met een goede integratie in omgeving Waterdoorlatende verhardingen, een duurzame verharding: ecologisch, economisch met een goede integratie in omgeving ANNE BEELDENS, PROF. DR.IR. R A A D G EV E N D I N G E N I E U R A B - R O A D S G A

Nadere informatie

Waterdoorlatende bestratingen: een ecologische en duurzame verharding binnen het integraal waterbeleid

Waterdoorlatende bestratingen: een ecologische en duurzame verharding binnen het integraal waterbeleid Studiedag VVSG «Water in transitie» Waterdoorlatende bestratingen: een ecologische en duurzame verharding binnen het integraal waterbeleid Dr.ir.Elia Boonen Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Afdeling

Nadere informatie

Prefab beton voor openbare ruimte, water en groen

Prefab beton voor openbare ruimte, water en groen Prefab beton voor openbare ruimte, water en groen ANNE BEELDENS, PROF. DR.IR. R A A D G EV E N D I N G E N I E U R A B - R O A D S G A S T P R O F E S S O R KU L E U V E N A. B E E L D E N S @ A B - R

Nadere informatie

Software waterdoorlatende bestratingen - gebruikershandleiding

Software waterdoorlatende bestratingen - gebruikershandleiding Software waterdoorlatende bestratingen - gebruikershandleiding FEBESTRAL ontwierp samen met het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW) een berekeningsprogramma voor waterdoorlatende bestratingen. Dit

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw

Opleiding Duurzaam gebouw Opleiding Duurzaam gebouw Beheer van het regenwater op het perceel Leefmilieu Brussel Minder ondoorlatende oppervlakken bij de inrichting van wegen en wegomgeving Sylvie SMETS OCW Opzoekingscentrum voor

Nadere informatie

Passaqua De waterpasserende kleiklinker

Passaqua De waterpasserende kleiklinker De waterpasserende kleiklinker Adviesnota 1., de duurzame Wienerberger oplossing 2. Eigenschappen is een strengpers kleiklinker met nokken die zorgen voor een waterpasserende voeg van ongeveer 6 mm breed.

Nadere informatie

Waterdoorlatende betonstraatstenen

Waterdoorlatende betonstraatstenen Waterdoorlatende betonstraatstenen De grote toename van verharde oppervlakken leidt tot wateroverlast en een verlaging van het peil van de grondwaterstand. Logisch: het hemelwater kan niet meer op natuurlijke

Nadere informatie

Samenvatting Waterdoorlatende bestratingen zijn uitermate geschikt voor het bufferen en infiltreren of lokaal afvoeren van

Samenvatting Waterdoorlatende bestratingen zijn uitermate geschikt voor het bufferen en infiltreren of lokaal afvoeren van WATERDOORLATENDE BESTRATINGEN: HOE TE DIMENSIONEREN? DR.IR.ANNE BEELDENS, Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw IR. LIESBETH DONNE, LIEVE VIJVERMAN Febestral Samenvatting Waterdoorlatende bestratingen zijn

Nadere informatie

Waterdoorlatende bestratingen als bronmaatregel binnen het kader van integraal waterbeheer. Dr.ir. Anne Beeldens Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

Waterdoorlatende bestratingen als bronmaatregel binnen het kader van integraal waterbeheer. Dr.ir. Anne Beeldens Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Integraal waterbeheer Waterdoorlatende bestratingen als bronmaatregel binnen het kader van integraal waterbeheer Dr.ir. Anne Beeldens Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Water = systeem Beheer van Waterhoeveelheden

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw

Opleiding Duurzaam gebouw Opleiding Duurzaam gebouw Beheer van het regenwater op het perceel Leefmilieu Brussel Minder ondoorlatende oppervlakken bij de inrichting van wegen en wegomgeving Sylvie SMETS OCW Opzoekingscentrum voor

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN REGENWATERBEHEER OP HET PERCEEL LENTE 2018 Waterdoorlatende verhardingen met betonstraatstenen Sylvie SMETS OCW Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Doel van de presentatie Het

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw

Opleiding Duurzaam gebouw Opleiding Duurzaam gebouw Beheer van het regenwater op het perceel Leefmilieu Brussel Minder ondoorlatende oppervlakken bij de inrichting van wegen en wegomgeving Sylvie SMETS OCW Opzoekingscentrum voor

Nadere informatie

Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron

Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Ga doordacht om met verharding : hou water vast aan de bron Impact verhardingen Impact verhardingen Impact verhardingen Effect van verharding op het watersysteem Verhard oppervlak Pieken van verharde oppervlakte

Nadere informatie

Waarom hemelwater bufferen en infiltreren? Welke infiltratietechnieken bestaan er?

Waarom hemelwater bufferen en infiltreren? Welke infiltratietechnieken bestaan er? Bijlage 5: infiltratie 2 Waarom hemelwater bufferen en infiltreren? Regenwater snel afvoeren via verharde oppervlakten en gemengde rioleringen, zoals dat nu meestal gebeurt, heeft een negatieve invloed

Nadere informatie

VOOR- EN NADELEN VAN WATERDOORLATENDE BESTRATINGEN IN EEN VERKAVELING EEN CONCRETE TOEPASSING ING. FILIP DE RYST,

VOOR- EN NADELEN VAN WATERDOORLATENDE BESTRATINGEN IN EEN VERKAVELING EEN CONCRETE TOEPASSING ING. FILIP DE RYST, 1 VOOR- EN NADELEN VAN WATERDOORLATENDE BESTRATINGEN IN EEN VERKAVELING EEN CONCRETE TOEPASSING ING. FILIP DE RYST, Haviland Intercommunale DR.IR.ANNE BEELDENS, Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Samenvatting

Nadere informatie

INFOSESSIE GEWESTELIJKE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING HEMELWATER BVR 5/7/2013

INFOSESSIE GEWESTELIJKE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING HEMELWATER BVR 5/7/2013 INFOSESSIE GEWESTELIJKE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING HEMELWATER BVR 5/7/2013 OVERZICHT Algemeen kader Inhoud van de verordening Praktische voorbeelden Belangrijkste verschillen ALGEMEEN KADER 1. Vaststellingen

Nadere informatie

Algemene Vergadering FEBESTRAL - 1 februari 2008

Algemene Vergadering FEBESTRAL - 1 februari 2008 Waterwingebied? JA Andere oplossing NEE Meer dan 100 VW per dag? JA NEE Doorlatendheid Grond? Laag k < 8 10 m s Aanvaardbaarar 10 8 < k < 10 6 Goed k > 10 6 Drainering onderaan de structuur Drainering

Nadere informatie

Duurzaamheid in de inrichting van publieke ruimte met prefab bestratingsproducten. Anne Froidmont, Voorzitter FEBESTRAL, FEBE

Duurzaamheid in de inrichting van publieke ruimte met prefab bestratingsproducten. Anne Froidmont, Voorzitter FEBESTRAL, FEBE Duurzaamheid in de inrichting van publieke ruimte met prefab bestratingsproducten Anne Froidmont, Voorzitter FEBESTRAL, FEBE Onderzoek NIBE 2 Prefabbeton: voordelenop een rij - Lokale productie/aankoop

Nadere informatie

Algemene kenmerken. Markeringen in kunststof. Grasbetontegels

Algemene kenmerken. Markeringen in kunststof. Grasbetontegels Esthetisch, veilig én waterdoorlatend: grasbetontegels zijn duurzaam en hebben heel wat kwaliteiten. Zo verzoenen ze stabiliteitseisen en minimaal onderhoud met een natuurlijk uitzicht. Daarom worden ze

Nadere informatie

Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Bijlage bij OCW Mededelingen 77 Driemaandelijks: oktober - november - december 2008

Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Bijlage bij OCW Mededelingen 77 Driemaandelijks: oktober - november - december 2008 Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Bijlage bij OCW Mededelingen 77 Driemaandelijks: oktober - november - december 2008 5 Waterdoorlatende verhardingen met betonstraatstenen Dossier www.brrc.be Verantw.

Nadere informatie

Waterdoorlatende verhardingen

Waterdoorlatende verhardingen Waterdoorlatende verhardingen met betonstraatstenen Duurzaam Esthetisch Milieuvriendelijk Veelzijdig Waterdoorlatend Veilig Inleiding 1 Wat zijn waterdoorlatende betonstraatstenen? De grote toename van

Nadere informatie

INFOSESSIE NIEUWE VERORDENING HEMELWATER STAP-VOOR-STAP PRAKTISCHE REKENVOORBEELDEN JULIE ALBOORT NAV

INFOSESSIE NIEUWE VERORDENING HEMELWATER STAP-VOOR-STAP PRAKTISCHE REKENVOORBEELDEN JULIE ALBOORT NAV INFOSESSIE NIEUWE VERORDENING HEMELWATER STAP-VOOR-STAP PRAKTISCHE REKENVOORBEELDEN JULIE ALBOORT NAV 0 INHOUD VAN DE PRESENTATIE 1. Poster GSV: Hulpmiddel bij de interpretatie 2. Belangrijke begrippen

Nadere informatie

Oplossing Drainvoeg 1,5 jaar na aanleg, strak straatwerk, goede doorlatendheid

Oplossing Drainvoeg 1,5 jaar na aanleg, strak straatwerk, goede doorlatendheid 1 Oplossing Drainvoeg 1,5 jaar na aanleg, strak straatwerk, goede doorlatendheid Probleem Losliggende stenen, vervuild, dichtgeslibd en niet meer doorlatend 2 Drainvoeg wat is het? waterdoorlatende infiltratievoeg

Nadere informatie

Addendum B25 Verordening hemelwater

Addendum B25 Verordening hemelwater Addendum B25 Verordening hemelwater 1 Met dit addendum kunt u nagaan of uw aanvraag of melding voldoet aan de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 5 juli 2013 inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,

Nadere informatie

Hoofdstuk Bescherming van de onderfundering of de fundering 2. Wapenen van de onderfundering of fundering 3. Onderfunderingen 4.

Hoofdstuk Bescherming van de onderfundering of de fundering 2. Wapenen van de onderfundering of fundering 3. Onderfunderingen 4. Hoofdstuk 5 1. Bescherming van de onderfundering of de fundering 2. Wapenen van de onderfundering of fundering 3. Onderfunderingen 4. Funderingen Jan Van Gestel 5-1 Bescherming van de onderfundering of

Nadere informatie

Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen

Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen DE WATERTOETS IN DE PRAKTIJK Gent 7 februari 2012 Technische aspecten rond bufferen, infiltreren en overstromingsvrij bouwen ir. Eddy Poelman Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek overstromingen vanuit

Nadere informatie

Waterdoorlatende bestratingen. Systeem-, product- en plaatsingseisen

Waterdoorlatende bestratingen. Systeem-, product- en plaatsingseisen COPRO vzw Onpartijdige Instelling voor de Controle van Bouwproducten Z.1 Researchpark Kranenberg 190-1731 ZELLIK +32 2 468 00 95 +32 2 469 10 19 www.copro.eu BTW BE 0424.377.275 KBC 426-4079801-56 0BTECHNISCHE

Nadere informatie

Plaatsing van straatstenen en boordstenen

Plaatsing van straatstenen en boordstenen Plaatsing van straatstenen en boordstenen 1) Ontvangst van de producten Controleer de lading op: kleur; afmetingen; hoeveelheid. Houd steeds de productlabels bij. Plaatsing getuigt van goedkeuring van

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Definities

Hoofdstuk 1: Definities OPGELET: De Vlaamse Regering heeft op 5 juli 2013 deze nieuwe verordening hemelwater definitief goedgekeurd. Het besluit treedt in werking op 1 januari 2014. Hieronder vindt u de tekst die van toepassing

Nadere informatie

Controle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding

Controle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding Controle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding RO-01-131028 Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier kunt u nagaan

Nadere informatie

OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN

OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN De meest voorkomende inrichtingen worden hieronder vermeld. Voor meer details, raadpleeg www.nwrm.eu (NWRM: Natural Water Retention Measures), Europese nomenclatuur

Nadere informatie

Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater. Ingeborg Barrez - VMM

Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater. Ingeborg Barrez - VMM Remediëring door vasthouden, infiltreren en hergebruik van hemelwater Ingeborg Barrez - VMM 2 Stap 1: Afvoer vermijden Natuurlijke situatie Hergebruik grachtenstelsel Stap 2 : Infiltratie Gebied zonder

Nadere informatie

Addendum B25 Aanstiplijst hemelwater. 1 Vul de aanstiplijst hemelwater in.

Addendum B25 Aanstiplijst hemelwater. 1 Vul de aanstiplijst hemelwater in. Addendum B25 Aanstiplijst hemelwater 1 Vul de aanstiplijst hemelwater in. Controle van de voorwaarden uit de verordening hemelwater bij een aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of een melding

Nadere informatie

Water infiltreren? Zeker proberen! Handleiding voor de afkoppeling van hemelwater van de riolering

Water infiltreren? Zeker proberen! Handleiding voor de afkoppeling van hemelwater van de riolering Water infiltreren? Zeker proberen! Handleiding voor de afkoppeling van hemelwater van de riolering Dialoog vzw en VIBE vzw In samenwerking met Tandem VIBE vzw en Dialoog vzw - Water infiltreren? Zeker

Nadere informatie

GEMEENTELIJKE VERORDENING INZAKE HEMELWATERPUTTEN, INFILTRATIEVOORZIENINGEN, BUFFERVOORZIENINGEN, GESCHEIDEN LOZING VAN AFVALWATER EN HEMELWATER

GEMEENTELIJKE VERORDENING INZAKE HEMELWATERPUTTEN, INFILTRATIEVOORZIENINGEN, BUFFERVOORZIENINGEN, GESCHEIDEN LOZING VAN AFVALWATER EN HEMELWATER GEMEENTELIJKE VERORDENING INZAKE HEMELWATERPUTTEN, INFILTRATIEVOORZIENINGEN, BUFFERVOORZIENINGEN, GESCHEIDEN LOZING VAN AFVALWATER EN HEMELWATER Onderhavige verordening bevat voorschriften inzake het plaatsen

Nadere informatie

DE TAAL VAN OPEN RUIMTES. waterdoorlatende en -passerende bestrating, funderings- en rioleringssystemen

DE TAAL VAN OPEN RUIMTES. waterdoorlatende en -passerende bestrating, funderings- en rioleringssystemen water weg! DE TAAL VAN OPEN RUIMTES waterdoorlatende en -passerende bestrating, funderings- en rioleringssystemen wateroverlast Perfora Overheden, deskundigen en het bedrijfsleven onderkennen de klimaatverandering

Nadere informatie

Nota Infiltratie: aanvullend op rapport Algemene nota regenwaterafvoer Groot Molenveld dd. 05/12/2017

Nota Infiltratie: aanvullend op rapport Algemene nota regenwaterafvoer Groot Molenveld dd. 05/12/2017 Nota Infiltratie: aanvullend op rapport Algemene nota regenwaterafvoer Groot Molenveld dd. 05/12/2017 Provincie: Antwerpen Gemeente: Edegem Project Groot Molenveld Gecoördineerde nota 05/12/2017 Groot

Nadere informatie

Water. Inleiding. Keuze 1: beperking van de bebouwde oppervlakte... 3 Keuze 2: hemelwater gebruiken... 3 Voordelen... 3 Praktijk... 3 Wetgeving...

Water. Inleiding. Keuze 1: beperking van de bebouwde oppervlakte... 3 Keuze 2: hemelwater gebruiken... 3 Voordelen... 3 Praktijk... 3 Wetgeving... p. 1 Inleiding Water is essentieel voor de mens, zijn omgeving en het voortbestaan van het leven op aarde. Amper 0,26% van het aanwezige water op aarde is beschikbaar voor de mens, en zowel in de ons omringende

Nadere informatie

Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 3: Bronmaatregelen

Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen. Deel 3: Bronmaatregelen Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen Deel 3: Bronmaatregelen De Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen

Nadere informatie

Waterdoorlatende verhardingen

Waterdoorlatende verhardingen Waterdoorlatende verhardingen Waterdoorlatende betonstraatstenen kunnen het probleem van de wateroverlast mee helpen oplossen. Waterdoorlatende verhardingen Jaar na jaar worden gemeenten getroffen door

Nadere informatie

De eenvoudige en milieuvriendelijke oplossing voor wateroverlast in de tuin en op het terras

De eenvoudige en milieuvriendelijke oplossing voor wateroverlast in de tuin en op het terras De eenvoudige en milieuvriendelijke oplossing voor wateroverlast in de tuin en op het terras REGENWATER DRAINAGE- EN BUFFERSYSTEEM GEEN LEIDINGWERK NODIG www.hydroblob.com REGENWATER WORDT SNEL GEABSORBEERD

Nadere informatie

Post nr. Omschrijving EP Hoeveelheid EH Sommen voorzien uitgevoerd voorzien I. VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN

Post nr. Omschrijving EP Hoeveelheid EH Sommen voorzien uitgevoerd voorzien I. VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN Projectnummer: Perceelsfiche: Afkoppelingswerken op perceelsniveau Straatnaam : Berekende kostprijzen volgens raming / inschrijving aannemer Huisnummer(s) : Post nr. Omschrijving EP Hoeveelheid EH Sommen

Nadere informatie

VERTRAAGD AFVOEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER. Tanks voor vertraagd afvoeren Infiltratieblokken

VERTRAAGD AFVOEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER. Tanks voor vertraagd afvoeren Infiltratieblokken VERTRAAGD AFVOEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER Tanks voor vertraagd afvoeren Infiltratieblokken Inhoudstadel Tanks voor vertraagd afvoeren 3 Karakteristieken 3 Werking 3 Versterkte horizontale 4 Opties

Nadere informatie

Verstedelijking en overstromingen, oplossingen in prefab beton

Verstedelijking en overstromingen, oplossingen in prefab beton Verstedelijking en overstromingen, oplossingen in prefab beton Overstromingen 2 Verstedelijking Waar moet het water naartoe? We zien een lineaire stijging van de bebouwde oppervlakte, vertelt dr. Poelmans.

Nadere informatie

Ga naar schema van deze verordening. nee Soort vermelden. 0,00 m² A

Ga naar schema van deze verordening. nee Soort vermelden. 0,00 m² A Provincie Vlaams-Brabant - Provinciale stedenbouwkundige verordeningen hemelwater: aanstiplijst ( als het project voldoet aan deze verordening, voldoet het automatisch aan de gewestelijke verordening)

Nadere informatie

Het besluit treedt in werking op 1 februari 2005.

Het besluit treedt in werking op 1 februari 2005. besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratie-voorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER GEMEENTELIJKE SUBSIDIE

AANVRAAGFORMULIER GEMEENTELIJKE SUBSIDIE AANVRAAGFORMULIER GEMEENTELIJKE SUBSIDIE VOLLEDIGE AFKOPPELING HEMELWATER HEMELWATERINSTALLATIE INFILTRATIEVOORZIENING GROENDAK Gemeente Tervuren, dienst milieu en duurzame ontwikkeling Brusselsesteenweg

Nadere informatie

Voorbeelden berekeningen

Voorbeelden berekeningen GEWESTELIJKE HEMELWATERVERORDENING 1. Aanleg van niet overdekte constructies in zij- en achtertuin met een totale opp. van max. 80m² is niet vergunningsplichtig en valt buiten het toepassingsgebied van

Nadere informatie

ROTSELAAR: WEGENIS- & RIOLERING BEUKENLAAN, DEEL OLMENDREEF, DEEL DENNENLAAN, DEEL WANDELDREEF, DEEL ACACIALAAN EN DEEL REGASTRAAT

ROTSELAAR: WEGENIS- & RIOLERING BEUKENLAAN, DEEL OLMENDREEF, DEEL DENNENLAAN, DEEL WANDELDREEF, DEEL ACACIALAAN EN DEEL REGASTRAAT ROTSELAAR: WEGENIS- & RIOLERING BEUKENLAAN, DEEL OLMENDREEF, DEEL DENNENLAAN, DEEL WANDELDREEF, DEEL ACACIALAAN EN DEEL REGASTRAAT TOELICHTING INWONERS 01 SEPTEMBER 2011 1 Overzicht 2 Bestaande toestand

Nadere informatie

BUFFEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER. Buffertanks Infiltratieblokken

BUFFEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER. Buffertanks Infiltratieblokken BUFFEREN EN INFILTRATIE VAN REGENWATER Buffertanks Infiltratieblokken Inhoudstadel Buffertanks 3 Karakteristieken 3 Werking 3 Versterkte horizontale 4 Opties 5 Infiltratieblokken 6 Karakteristieken 6 Opties

Nadere informatie

WATERDOORLATENDE BESTRATING

WATERDOORLATENDE BESTRATING Draino WATERDOORLATENDE BESTRATING Door de dichte bebouwing blijft er steeds minder vrije ruimte over voor infiltratie van het hemelwater, dat bijgevolg steevast afgeleid wordt naar het rioleringsnetwerk.

Nadere informatie

Watertoets. Bermen en waterinfiltratie. Wim Verhaegen

Watertoets. Bermen en waterinfiltratie. Wim Verhaegen Watertoets Bermen en waterinfiltratie Wim Verhaegen problemen zullen niet afnemen Klimaatverandering Meer en hevigere neerslag >< droogte Toenemende verharding Wat komt er op ons af? https://klimaat.vmm.be/

Nadere informatie

PREMIEAANVRAAG VOOR DE AANLEG VAN EEN HEMELWATERINSTALLATIE EN/OF INFILTRATIEVOORZIENING

PREMIEAANVRAAG VOOR DE AANLEG VAN EEN HEMELWATERINSTALLATIE EN/OF INFILTRATIEVOORZIENING PREMIEAANVRAAG VOOR DE AANLEG VAN EEN HEMELWATERINSTALLATIE EN/OF INFILTRATIEVOORZIENING Datum indiening:. (in te vullen door de gemeente) 1. Identificatiegegevens gemeentelijke controleur Naam:.. Functie:....

Nadere informatie

Aalsters reglement op de rioolaansluitingen: aanstiplijst.

Aalsters reglement op de rioolaansluitingen: aanstiplijst. Pagina 1 van 7 Aalsters reglement op de rioolaansluitingen: aanstiplijst. Met dit formulier kan u nagaan of uw aanvraag voldoet aan alle in Aalst geldende voorschriften op de rioolaansluitingen.het dient

Nadere informatie

Preventieve maatregelen voor onkruidbeheersing op verhardingen

Preventieve maatregelen voor onkruidbeheersing op verhardingen Platform Openbaar Groen Limburg, «Pesticidenvrij beheer van verhardingen» Preventieve maatregelen voor onkruidbeheersing op verhardingen Elia Boonen Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW) e.boonen@brrc.be

Nadere informatie

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE

Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE 5 september 2016 Riolering en wegeniswerken Doortocht HERTSBERGE Steven Devoldere Aquafin Werken aan zuiver water Inleiding gemeente Oostkamp De werken,

Nadere informatie

Antraciet Grijs-Antraciet Grijs Rood genuanceerd

Antraciet Grijs-Antraciet Grijs Rood genuanceerd Toepassingen Opritten Parkeerplaatsen Tuinpaden Terrassen Eigenschappen Vlak geproduceerde betonnen bestratingssteen Getrommelde kanten Licht verouderd Duurzaam Slijtvast Maatvast Vorstbestendig Antislip

Nadere informatie

INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV

INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV 0 NAV CAAN architecten, Cafeine NAV 0 NAV = de Vlaamse architectenorganisatie Grootste beroepsfederatie van architecten

Nadere informatie

.12 De werken omvatten: - Het voorbereiden van het draagvlak, verwijderen van puin, afval, vreemde stoffen, gips,

.12 De werken omvatten: - Het voorbereiden van het draagvlak, verwijderen van puin, afval, vreemde stoffen, gips, DEEL 9 BUITENINRICHTING EN BUITENINFRASTRUCTUURWERKEN LOT 97 WEGENIS EN PADEN 97.30.--. ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN 97.32.00. FUNDERINGEN MET DRAINERENDE FUNCTIE 97.32.10. Funderingen met drainerende

Nadere informatie

Vlaanderen is milieu VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ

Vlaanderen is milieu VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ Vlaanderen is milieu Opstellen van richtlijnen voor het meten van de infiltratiecapaciteit en het modelmatig onderbouwen voor de dimensionering van infiltratievoorzieningen VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ 4.5

Nadere informatie

Provincie Vlaams-Brabant Provinciale stedenbouwkundige verordeningen hemelwater: aanstiplijst

Provincie Vlaams-Brabant Provinciale stedenbouwkundige verordeningen hemelwater: aanstiplijst Provincie Vlaams-Brabant Provinciale stedenbouwkundige verordeningen hemelwater: aanstiplijst versie 1/3/2007 gemeente. Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier kunt u nagaan of uw aanvraag voldoet

Nadere informatie

Behoud van schoonwater door afgifte aan de bodem. the green label in watermanagement

Behoud van schoonwater door afgifte aan de bodem. the green label in watermanagement Behoud van schoonwater door afgifte aan de bodem the green label in watermanagement Er zijn lokale subsidies beschikbaar Vanwege geplande EU-wetgeving inzake regenwaterafvoer bieden veel lokale overheden

Nadere informatie

BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN

BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN Waar komt de vraag vandaan? Klimaatverandering Maatregelen Welke maatregel past het beste in welke situatie? 2 04-07-18 Voorbeelden bemaling nodig om IT-riool aan te leggen

Nadere informatie

INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV

INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV INFILTREREN OP PARTICULIER DOMEIN Ir.-Arch. Julie Alboort, Consulent Waterbewust bouwen NAV CAAN architecten, Cafeine 0 NAV 0 NAV NAV = de Vlaamse architectenorganisatie Grootste beroepsfederatie van architecten

Nadere informatie

31/05/2016. Functioneel, duurzaam, decoratief

31/05/2016. Functioneel, duurzaam, decoratief Functioneel, duurzaam, decoratief 1 Doorlatendheid ondergrond 2x max regenbui 270 liter/sec.ha = 540 liter/sec.ha = minimale doorlatendheid van elke laag Voegvulling (poreus): gewassen zand 0,2/2 mm of

Nadere informatie

werkblad 8: Infiltratie van regenwater Doel van het onderzoek Wat moet je weten voordat je begint?

werkblad 8: Infiltratie van regenwater Doel van het onderzoek Wat moet je weten voordat je begint? werkblad 8: Infiltratie van regenwater binnen 2 De snelle afvoer van regenwater via verharde oppervlakken en rioleringen zorgt ervoor dat regenwater niet meer kan insijpelen of infiltreren in de bodem.

Nadere informatie

A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP

A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP A.1. Algemene bepalingen De holle polypropyleen (PP) infiltratiekratten hebben tot doel de buffering en infiltratie van regenwater. De PP-structuur

Nadere informatie

Hemelwater Wat moet? Wat mag?

Hemelwater Wat moet? Wat mag? Onze kantoren 3 Hemelwater Wat moet? Wat mag? Lies Bamelis UNITED EXPERTS (Profex) 27/06/2019 4 Welke alternatieve waterbronnen zijn er? Hemelwater Grondwater Effluent Opp. water Leidingwater 5 Waarom

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

Addendum E3 Effecten op het watersysteem

Addendum E3 Effecten op het watersysteem Addendum E3 Effecten op het watersysteem Voeg de gegevens als bijlage E3 bij het formulier, tenzij anders vermeld. De effecten op het watersysteem ten gevolge van lozingen of grondwaterwinningen worden

Nadere informatie

ecobeton water technologies NV

ecobeton water technologies NV ecobeton water technologies NV ecobeton water technologies Wie zijn wij? Opgericht in 1910 Eigen engineering Trendsetter in de watersector Complete oplossingen in beton en kunststof Onafhankelijk bedrijf

Nadere informatie

Wateroverlast voorkomen 31/05/2016

Wateroverlast voorkomen 31/05/2016 Wateroverlast voorkomen 31/05/2016 18/11/2016 1 Wateroverlast voorkomen 2 Wateroverlast voorkomen Decreet integraal waterbeleid van 18 juli 2003 Artikel 8: verplichtingen aan vergunningverlener = WATERTOETS

Nadere informatie

AquaBASE, door hemelwater slim verbonden. b.v. partners

AquaBASE, door hemelwater slim verbonden. b.v. partners 1 AquaBASE, door hemelwater slim verbonden b.v. partners 2 AquaBASE, door hemelwater slim verbonden 3 4 AquaBASE b.v. Waarom? 5 AquaBASE b.v. Waarom? Gemeenten in Nederland hebben de plicht bij een herinrichting

Nadere informatie

Werfix BVBA. Drenotube drainage: beschrijving systeem

Werfix BVBA. Drenotube drainage: beschrijving systeem Drenotube drainage: beschrijving systeem DRENOTUBE is een geocomposiet (samenstelling van verschillende materialen) ter vervanging van de klassieke Franse drainage. Ze bestaat uit 4 elementen. 1. Een golvende

Nadere informatie

A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP

A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP A. Materialen voor ondergronds infiltratiebekken in PP A.1. Algemene bepalingen De holle polypropyleen (PP) infiltratiekratten hebben tot doel de buffering en infiltratie van regenwater. De PP-structuur

Nadere informatie

DARK CLOUD. Toepassingen. Eigenschappen. Beschikbare formaten. Product informatie

DARK CLOUD. Toepassingen. Eigenschappen. Beschikbare formaten. Product informatie Toepassingen Geschikt voor buitentoepassingen Terrassen Tuinpaden Eigenschappen Grijze graniet Slijtvast Hard Uniforme kleur Afwerking oppervlak: gevlamd en geborsteld Gezaagde kanten Antislip maar toch

Nadere informatie

Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel

Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel De heer M.C.M. Sieben is voornemens een nieuwe rundveestal op te richten op het perceel, kadastraal bekend als gemeente Nederweert, sectie

Nadere informatie

BESTEKTEKST - FLUVIO 90. BUITENVERHARDINGEN...

BESTEKTEKST - FLUVIO 90. BUITENVERHARDINGEN... BESTEKTEKST - FLUVIO 90. BUITENVERHARDINGEN... 2 90.00. buitenverhardingen - algemeen... 2 90.10. onderfunderingen - algemeen... 2 90.11. onderfunderingen - steenslag / niet-continue korrelverdeling FH

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam bouwen: WATER

Opleiding Duurzaam bouwen: WATER Opleiding Duurzaam bouwen: WATER Leefmilieu Brussel Zuivering van afvalwater met aanleg van een vloeiveld (LAGUNAGE) Door Christian HEYDEN: Biochemicus en projectleider Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Fietspaden. ontwerp en keuze materiaal. Koning Albert II-laan 20 bus Brussel T wegenenverkeer.be

Fietspaden. ontwerp en keuze materiaal. Koning Albert II-laan 20 bus Brussel T wegenenverkeer.be Fietspaden ontwerp en keuze materiaal Koning Albert II-laan 20 bus 4 1000 Brussel T 02 553 79 01 wegenenverkeer.be Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 1. Inleiding...2 2. Materialen...3 2.1 Verhardingen...3

Nadere informatie

Opmerking: de kleuren en texturen op de foto s kunnen afwijken van de werkelijke kleuren en texturen.

Opmerking: de kleuren en texturen op de foto s kunnen afwijken van de werkelijke kleuren en texturen. Toepassingen Geschikt voor buitentoepassingen Terrassen Tuinpaden Eigenschappen Indische zandsteen Afwerking oppervlak: gekogelstraald en geborsteld Gezaagde kanten Intense kleuren Strakke afwerking Past

Nadere informatie

Een troef van alle kleinschalige bestratingelementen

Een troef van alle kleinschalige bestratingelementen 14 BOUWEN MET BAKSTEEN TECHNIEK Kleiklinkers 1. Product Straatstenen uit gebakken klei worden aan zeer strenge eisen onderworpen. Straatstenen worden immers wegens hun toepassing zwaarder belast dan bakstenen

Nadere informatie

Handleiding en garantie voorwaarden Toepassing en plaatsingsinstructies voor de hydrorock blokken.

Handleiding en garantie voorwaarden Toepassing en plaatsingsinstructies voor de hydrorock blokken. Handleiding en garantie voorwaarden Toepassing en plaatsingsinstructies voor de hydrorock blokken. Hydrorock wordt toegepast in bebouwde en onbebouwde gebieden, naast of onder verhardingen, rondom gebouwen

Nadere informatie

Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg

Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg 1 Afwateringsstudie van de A2 autosnelweg dr. ir. Guido Vaes, prof. Jean Berlamont Laboratorium voor Hydraulica, K.U.Leuven Situering Bij recente overstromingen, onder andere van de Motte te Rillaar, werd

Nadere informatie

Verslag infiltratieonderzoek

Verslag infiltratieonderzoek Verslag infiltratieonderzoek project 'Santa Maria', Herentals Linkhoutstraat 173 356 Lummen 474/73 17 6 i.o.v. Tractebel Engineering NV Opgesteld op: 12/2/215 BE 839 286 56 TRIODOS rekn. BE15 523 845 73

Nadere informatie

Infiltratieonderzoek autobedrijf Van den Brink Rosendaalsestraat 437-441

Infiltratieonderzoek autobedrijf Van den Brink Rosendaalsestraat 437-441 Notitie Contactpersoon Wietske Terpstra Datum 25 oktober 2011 Kenmerk N001-4817394TER-mfv-V01-NL Infiltratieonderzoek autobedrijf Van den Brink Rosendaalsestraat 437-441 1 Inleiding Autobedrijf Van den

Nadere informatie

Mengeling van gele, grijze en bruine kleurnuanceringen

Mengeling van gele, grijze en bruine kleurnuanceringen Toepassingen Geschikt voor binnen- en buitentoepassingen Terrassen Opritten Eigenschappen Buitengewoon duurzame Indische zandsteen. Uitzonderlijke hard Natuurlijke gekloven oppervlak Kegelvormige gekloven

Nadere informatie

CAMBELSTONE. Productinformatie. Toepassingen. Eigenschappen. Kleuren

CAMBELSTONE. Productinformatie. Toepassingen. Eigenschappen. Kleuren Toepassingen Opritten (indien gelegd in stabilisé en tot max. 3,5 ton belasting) Parkeerplaatsen Tuinpaden Terrassen Eigenschappen Vlak geproduceerde betonnen bestratingssteen In de volle massa gekleurd

Nadere informatie

HANDLEIDING - TTE Systeem Multidrain Plus voor bezaaiing

HANDLEIDING - TTE Systeem Multidrain Plus voor bezaaiing 3 Richtlijnen voor het plaatsen van parkings LV (lichte voertuigen) Deze handleiding geeft een gedetailleerde plaatsingsmethode voor het plaatsen van O2D GREEN, maar dit vervangt geen voorafgaandelijk

Nadere informatie

De kunst van het alledaagse. IT-buizen

De kunst van het alledaagse. IT-buizen De kunst van het alledaagse IT-buizen De Kijlstra IT-buis: de complete oplossing tegen bodemverdroging. Op veel plaatsen in ons land worden hemel en aarde gescheiden door een verhard oppervlak. Bebouwing

Nadere informatie

MEMO. Memo Afkoppelen / infiltreren project Herinrichting Julianastraat Raadhuisstraat d.d pagina 1 / 5

MEMO. Memo Afkoppelen / infiltreren project Herinrichting Julianastraat Raadhuisstraat d.d pagina 1 / 5 MEMO Aan : bewoners Plakstraat - Raadhuisstraat - Julianastraat - Kerkstraat Van : Cristian Timmermans projectleider gemeente Stein Jean-Philippe Janssens Ducot Engineering & Advies Datum : 24 juni 2015

Nadere informatie

Katern. afkoppelen, bufferen en infiltreren

Katern. afkoppelen, bufferen en infiltreren Katern afkoppelen, bufferen en infiltreren Versie 2 20 april 2005 Deze tekst werd samengesteld door: Raf Bouteligier, Guido Vaes en Jean Berlamont, Laboratorium voor Hydraulica, K.U.Leuven Anne Beeldens,

Nadere informatie

Geometrisch ontwerp. Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer

Geometrisch ontwerp. Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer Geometrisch ontwerp Geometrische aspecten van wegen Lesgever: Prof. Dr. Ir. H. De Backer Academiejaar 2016-2017 OPBOUW WEGDEK De bepaling van de bouwklassen gebeurt via de site www.wegenenverkeer.be/bouwklasse.

Nadere informatie

Lengte (mm) Breedte (mm) Dikte (mm)

Lengte (mm) Breedte (mm) Dikte (mm) Toepassingen Geschikt voor binnen- en buitentoepassingen Terrassen Eigenschappen Donkergrijze basalt Afwerking oppervlak: gevlamd en geborsteld Gezaagde kanten Uniforme kleur onderhoudsvriendelijk Hard

Nadere informatie

PROVINCIALE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING MET BETREKKING TOT VERHARDINGEN

PROVINCIALE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING MET BETREKKING TOT VERHARDINGEN PROVINCIALE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING MET BETREKKING TOT VERHARDINGEN Artikel 1. 1. Dit besluit bevat voorschriften voor het aanleggen, heraanleggen of uitbreiden van verhardingen. 2. Dit besluit kadert

Nadere informatie

Bodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied

Bodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied Bodemgeschiktheidseisen stedelijk gebied uit: Riet Moens / Bouwrijp maken http://team.bk.tudelft.nl/publications/2003/earth.htm Uit: Standaardgidsen (1999) 1.7.3 Uitwerking voor stedelijke functies De

Nadere informatie

RUP SION. Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan. bijlage 5: aanvullende watertoets. stad Lier. 04 mei 2011

RUP SION. Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan. bijlage 5: aanvullende watertoets. stad Lier. 04 mei 2011 RUP SION bijlage 5: aanvullende watertoets Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan stad Lier 04 mei 2011 RUP SION LIER BIJLAGE 5 aanvullende watertoets dd. 04.05.2011 PAGINA 2 / 10 Inhoud 1. Inleiding

Nadere informatie

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau

Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat. Afkoppelingswerken op perceelsniveau Info-avond Riolerings- en wegeniswerken DOM-270/11/216-Z Borstekouterstraat - Fonteinstraat Afkoppelingswerken op perceelsniveau 1 Toelichting afkoppelen Wat is scheiden en afkoppelen? Waarom scheiden?

Nadere informatie

Inhoud. Aanbevelingen voor dimensionering infiltratievoorziening voor regenwater en/of effluent 13 februari 2018

Inhoud. Aanbevelingen voor dimensionering infiltratievoorziening voor regenwater en/of effluent 13 februari 2018 Inleiding In collectief te optimaliseren buitengebied of individueel te optimaliseren buitengebied dient de burger zijn afvalwater zelf voor te behandelen/te zuiveren. Collectief te optimaliseren buitengebied:

Nadere informatie

REALTA SATIN. Toepassingen. Eigenschappen. Kleuren Marigold Nemo Java. Product informatie

REALTA SATIN. Toepassingen. Eigenschappen. Kleuren Marigold Nemo Java. Product informatie B - 840 Rumst, België T : + (0) 880 86 00 F: + (0) 844 5 49 Toepassingen Opritten Parkeerplaatsen Tuinpaden terrassen Eigenschappen Vlak geproduceerde betonnen bestratingssteen Rechte kanten Gewelfd oppervlak

Nadere informatie