UW PARTNER IN GEZONDHEID

Transcriptie

1 UW PARTNER IN GEZONDHEID LOGO-WAASLAND VZW Lokaal Gezondheidsoverleg Waasland Hinder en risico s 8 november 2011 Logo-Waasland vzw Onze-Lieve-Vrouwstraat Sint-Niklaas Telefoon: 03/ Fax: 03/ info@logowaasland.be

2 LOGO-WAASLAND Logo (Lokaal Gezondheidsoverleg) Medisch Milieukundige Buitenmilieu en binnenmilieu Informeren en adviseren Lokale actoren Uitwerken/ondersteunen projecten en acties preventieve gezondheid 1

3 Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Elektromagnetische straling 3. Normering 4. Gezondheidseffecten 2

4 1. Inleiding 3

5 1. Inleiding 4

6 2. Elektromagnetische straling 5

7 2. Elektromagnetische straling 6

8 2. Elektromagnetische straling Blootstelling is afhankelijk van: De afstand Het zendvermogen van de zendantenne De richting waarmee de straling wordt uitgezonden De hoogte van de zendantenne Terreinkenmerken 7

9 2. Elektromagnetische straling In Vlaanderen: antennes 47, 1% heeft een vermogen < 10 W In Beveren: 40 zendantennes Soorten: gsm900, gsm1800, UMTS en microcellen 8

10 2. Elektromagnetische straling Zendantenne: Altijd basisniveau uitzenden Meer bij verzenden van informatie Max W Gsm-toestel: Bellen >> sms en >> stand-by >> uitgeschakeld Max 2W Draadloos netwerk Zendt continu uit (meer bij gebruik) Laag zendvermogen 0,1 tot 3W 9

11 3. Normering SAR= SPECIFIEK ABSORPTIE RATIO in W/kg Kan niet gemeten worden, daarom wordt vaak de norm in V/m vermeld. NOEL: No Observed Effect Level = 0,1-1 W/kg ICNIRP (International Committee on Non Ionising Radiation Protection) = 4W/kg: irreversibele schade 0,4 W/kg: voor de beroepsbevolking 0,08W/kg: voor de algemene bevolking. 10

12 3. Normering DE MEESTE LANDEN NEMEN DE ICNIRP-RICHTLIJN OVER IN HUN WETGEVING BV: Frankrijk. Franse norm = ICNIRP-richtlijn Parijs: Charter waarin operatoren aangeven dat ze streven naar 2V/m over 24u. Enkel van toepassing voor de drie mobiele telefoonoperatoren totaliteit van bronnen van radiofrequente straling Geen wettelijke verplichting 11

13 3. Normering Tot 2009: federale bevoegdheid 15 januari 2009: gewestelijke bevoegdheid 3 verschillende normen! Vlaanderen: VLAREM: milieukwaliteitsnorm Alle vastopgestelde zendantennes (dus ook radio, tv, ) = totale stralingsveld 20,6 V/m = 0,02 W/kg Per antenne: 3V/m, 4V/m en 4,48 V/m Enkel op verblijfplaatsen Enkel voor zendantennes in het kader van gsm en internet 12

14 3. Normering Brussels gewest: 3 V/m Totale elektromagnetisch veld t.o.v. NOEL: veiligheidsfactor van ongeveer 1000 Draadloze telefoons en antennes van radio-amateurs zijn vrijgesteld van deze norm Wallonië: 3V/m Per antenne Totale veld is niet beperkt Geldt enkel voor verblijfplaatsen en niet voor wegen, parken, 13

15 3. Normering Grenswaarde: SAR 4 W/kg = herkende risico s /200 /50 /10 SAR 0.4 W/kg /5 Werknemers: blootstelling beperkt in tijd beschermingsmateriaal opleiding WGO ICNIRP SAR 0.08 W/kg /4 Groot publiek permanente blootstelling SAR 0.02 W/kg Cumulatieve norm antennes => vorm van voorzorgsprincipe 14

16 3. Normering Conformiteitsattest Geen vergunning Geen meldingsplicht bij lokale besturen Moet wel voldoen aan aantal milieuvoorwaarden Conformiteitsattest aanvragen bij Vlaamse overheid BIPT: Computersimulaties: blootstelling bij maximaal vermogen Conformiteitsattest wordt al dan niet afgeleverd + rapport Vlaamse overheid brengt lokaal bestuur op de hoogte 15

17 3. Normering Bestaande antennes: eind 2011: voldoen aan milieukwaliteitsnorm eind 2012: voldoen aan de norm per antenne 16

18 3. Normering 17

19 4. Gezondheidseffecten Bron Uitstoot Verspreiding Blootstelling Effecten - > Negatieve effecten? 18

20 4. Gezondheidseffecten 4.1 Thermische effecten Gekende effecten! Radiofrequente straling kan het lichaam binnendringen: veroorzaakt opwarming uitgedrukt in SAR = maat voor de blootstelling in het menselijk lichaam Schadelijk: vanaf een temperatuursverhoging van 1-2 C kan het lichaam dit niet meer compenseren (abortus, kanker, erfelijke aandoeningen, ) In SAR: 4W/kg gedurende 30min. Geen thermische effecten van zendantennes of van GSM. Bij gebruik van gsm is er een lichte opwarming bij langdurig gebruik, maar onvoldoende om van een thermisch effect te kunnen spreken 19

21 4. Gezondheidseffecten 4.2 Niet-thermische effecten Effecten waarnaar gezocht wordt bij waarden onder de normen, dus zonder meetbare opwarming: Kanker, algemeen welbevinden, immuunsysteem, celfuncties Geen bewijs dat er negatieve effecten zijn. Nog onzekerheid over de langetermijneffecten Wetenschappelijk onderzoek blijft verder gaan 20

22 4. Gezondheidseffecten 4.3 Soorten studies Epidemiologisch onderzoek Bekijkt het voorkomen en de verspreiding van ziekten in de bevolking Focus op de mens Wellicht het meest relevant Legt meestal slechts verbanden, maar geen ooraken. Voor conclusies: studies over langere perioden (20 jaar) Humane klinische studies Gecontroleerde studies op mensen Nuttig, maar ethische problemen Enkel acute effecten Experimenteel onderzoek Nuttig om werkingsmechanismen bloot te leggen Weinig waarde als het gaat over de gezondheid van de mens 21

23 4. Gezondheidseffecten 4.3 Soorten studies Problematiek Technologie verandert voortdurend Veel studies belichten slechts één aspect Individuele studies leveren geen bewijs Resultaten stemmen niet overeen (andere frequente of vermogen, andere blootstellingsduur, andere gevoeligheden, te kleine steekproef, foute interpretatie, ) Oplossing Weight of Evidence Wetenschappelijke onafhankelijkheid ICNIRP: Klasse 2B: mogelijk kankerverwekkend 22

24 4. Gezondheidseffecten 4.3 Soorten studies Criteria waar een rapport aan moet voldoen: Onafhankelijkheid van de leden van een expertgroep Multidisciplinariteit Mogelijkheid tot uitnodigen van externen Geen vooringenomenheid Inbouw van interne en/of externe controlemechanismen De werking van de expertgroep moet vooraf goed beschreven zijn Het rapport moet het resultaat zijn van een consensus tussen e leden van de werkgroep Het opnemen van minderheidsadviezen is aangewezen 23

25 5. CONCLUSIES Verder onderzoek is nodig, zeker als het gaat om kinderen. Kinderen zijn mogelijks een gevoeligere groep Tips om de blootstelling te verminderen: Beperk je beltijd Gebruik een oortje Stuur berichten in plaats van te bellen Bel bij voorkeur op plaatsen met een goede ontvangst Ontmoedig het gebruik van een gsm door kinderen Gsm en rijden gaan niet samen 24

26 6. Meer informatie? > Health topics -> Electromagnetic Fields 25

27 6. VRAGEN/OPMERKINGEN???? Lisa Moerman Logo-Waasland vzw Onze-Lieve-Vrouwstraat Sint-Niklaas 03/