EFO / ablatie. Amstel Academie 10 januari 2008 Jonas de Jong AIOS cardiologie AMC

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EFO / ablatie. Amstel Academie 10 januari 2008 Jonas de Jong AIOS cardiologie AMC"

Transcriptie

1 EFO / ablatie Amstel Academie 10 januari 2008 Jonas de Jong AIOS cardiologie AMC

2 EFO 1. Wat is ElectroFysiologisch Onderzoek? (EPS) 2. Welke patiënten krijgen een EFO / indicatie 3. Wat is ablatie 4. Effectiviteit en risico s 5. Patiëntenperspectief

3 Electro Fysiologisch Onderzoek 1. Wat is EFO Invasieve procedure Meten/observatie normale prikkelvorming en geleiding Geprogrammeerde electrische stimulatie RA/RV t.b.v. inductie aritmie / demaskeren geleidingsstoornis

4 Indicaties Onderzoek van symptomen Persisterende palpitaties Recidiverende syncope Presyncope bij verminderde LVF Interventie Ablatie accessoire bundels, nodale tachycardie, boezemflutter, boezemfibrilleren Onderzoek van breed en smal complex tachycardiën VT ablatie

5 Uitrusting catheterisatiekamer voor electrofysiologie

6

7

8

9

10

11 Diagnostiek Diagnostische hulpmiddelen Electrische activiteit in kaart brengen: CARTO systeem Oorsprong ritmestoornis / AV geleiding Opwekken VT / VF

12 Het Carto systeem

13 Intracardiaal ECG

14

15 nsr

16

17 Opwekken VT / VF Inducibility Instellen VT zone ICD

18 Wat is ablatie? Methoden Indicaties

19 Ablatie-methoden RF ablatie Cryo-ablatie

20

21 RF laesie mm

22 Cryolesie Voordelen: ± reversibel beter te richten minder embolisatie

23

24 Het LocaLisa systeem

25 Uitvoering van een EFO / ablatie Altijd v. femoralis, soms ook links (bouw pt. / aantal catheters) Ablatie afhankelijk van localisatie substraat, a. of v. femoralis, v. jugularis int. Heparine, soms andere middelen

26

27

28 pauze

29 Oorzaken SVT

30 Behandelbare SVT s AVNRT WPW AVRT Boezemfibrilleren

31

32 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

33 R.H. Anderson AVNRT, pathofysiologie

34 R.H. Anderson AVNRT, pathofysiologie

35 AVNRT, initiatie

36 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956 Fast = normaal = lange refractaire periode Slow = ziek = korte refractaire periode

37 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956 Vroege extra slag!

38 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

39 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

40 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

41 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

42 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

43 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

44 AVNRT, pathofysiologie Dual AV-nodal pathway physiology, GK Moe, 1956

45 AVNRT diagnostiek mbv EFO: de AH jump 300 A2-H slow pathway > 50 ms A1-A2 fast pathway

46

47 AVNRT, analyse

48 250

49 AVNRT, follow-up > 98% succesvol Vrijwel altijd < 3 minuten doorlichting Complicaties - < 1% totaal AV-block - < 1% tamponade

50 nsr ablatie

51 boezemflutter

52

53

54

55 Afib ablatie Succeskans 70-80%

56 Casus 81-jarige vrouw Chronisch boezemfibrilleren Therapie resistent Sterk symptomatisch door snelle frequentie Besluit tot Hisbundel ablatie

57 ECG voor ablatie

58 Endocardiale electrogrammen voor RF

59 ECG na ablatie

60

61 Behandelbare VT s Moeten hemodynamisch verdragen worden Monomorf 1 Focus Stabiele pathologie Maar: Succespercentage 65% Meestal sowieso ICD Eventueel om aantal schocks te verminderen

62 Complicaties van ablatie Geleidingsstoornissen (1,5% totaal AV blok na ANRT ablatie) Tamponade Pericarditis Bloedingen, retroperitoneaal / lies Trombo-emboliën Pulmonale hypertensie Pneumothorax Pro-arrhythmie Dood ( %)

63 Logistiek voor EFO / Ablatie Beide liezen scheren Nuchter Patient geïnformeerd

64 Nazorg Drukverband 4 of 12 uur Heparine ja / neen Ascal ja / neen Sintrommitis ja / neen Telemetrie ja / neen ECG controle altijd Overige controles / onderzoeken op indicatie Specifieke aandachtspunten Rugklachten

65 Logistiek na EFO / Ablatie Verslag komt met elke pt. mee, inclusief beleid en recepten poli-pool pt. Nazorg, inclusief evt. na-gesprek door arts Poli afspraak 4-6 weken na alle ablaties

66 Patientenperspectief Wachtlijst Angstig Kan lang duren Harde tafel rugklachten Ritmestoornis opwekken onprettig Bijna-dood-ervaring

67

68 Vragen?

69 Klik om de modelstijlen te bewerken Tweede niveau Derde niveau Vierde niveau Vijfde niveau

70

71

72

73

74

75

76 Initiatie AVNRT

77

78 Mechanisme van ritmestoornissen Abnormale prikkelvorming Abnormale automaticiteit Triggered activity (EAD, DAD) Abnormale prikkelgeleiding Reentry (cirkelgeleiding)

79

Ritmeteam UMCN. Voorbereiding. Indicaties voor EFO (ablatie) A.T. A.F. Atr. Flutter AVNRT AVRT VT. Waar. Electro Fysiologisch Onderzoek (EFO)

Ritmeteam UMCN. Voorbereiding. Indicaties voor EFO (ablatie) A.T. A.F. Atr. Flutter AVNRT AVRT VT. Waar. Electro Fysiologisch Onderzoek (EFO) Electro Fysiologisch Onderzoek (EFO) Ritmeteam UMCN Prof.Dr. J.Smeets: elektrophysiologie en hartstimulatie Drs.S.Westra: Fellow EP en hartstimulatie, implant devices Dr. H.Bos, E.Meindersma: ritmecardiologen,

Nadere informatie

Ablatie en begeleiden van ablatie patienten

Ablatie en begeleiden van ablatie patienten Ablatie en begeleiden van ablatie patienten VS 13 september 2013 Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist OLVG Amsterdam DISCLOSURES Geen conflict of interest! Voorzitter van de NVHVV werkgroep ICD

Nadere informatie

AV(N)RT. NVHVV 25 maart G.P.Kimman

AV(N)RT. NVHVV 25 maart G.P.Kimman AV(N)RT NVHVV 25 maart 2014 G.P.Kimman Inleiding Wat is een AtrioVentriculaire Nodale Reentry Tachycardie (AVNRT): ontstaansmechanisme en behandeling: Radiofrequente (RF) en cryoablatie Wat is een AtrioVentriculaire

Nadere informatie

ICD patiënten dag okt 2016

ICD patiënten dag okt 2016 ICD patiënten dag okt 2016 Behandeling van hartritmestoornissen W.P.J. Jansen Cardioloog elektrofysioloog Tergooi - Flevoziekenhuis Hartactie = electriciteit Hartritmestoornissen Te traag sinusknoop AV

Nadere informatie

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Mijn patiënt heeft palpitaties Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Palpitaties Hartritme-stoornissen Diagnostische work-up Hartritme-stoornissen Hartritme-stoornissen Palpitaties Palpitaties

Nadere informatie

KU Leuven. Supraventriculaire Ritmestoornissen. Prof. Dr. Hein Heidbüchel. Respiratoire Sinusaritmie. KU Leuven. Wandering Pacemaker.

KU Leuven. Supraventriculaire Ritmestoornissen. Prof. Dr. Hein Heidbüchel. Respiratoire Sinusaritmie. KU Leuven. Wandering Pacemaker. Supraventriculaire Ritmestoornissen Prof. Dr. Hein Heidbüchel Respiratoire Sinusaritmie Wandering Pacemaker Laag-atriaal ritme Sinus Coronarius Ritme daal Ritme Snel nodaal ritme Sinus-arrest of sino-atriaal

Nadere informatie

THEMA-AVOND ELEKTROCARDIOGRAFIE

THEMA-AVOND ELEKTROCARDIOGRAFIE THEMA-AVOND ELEKTROCARDIOGRAFIE Drs. E. Göbel; J. Rademakers Differentiaaldiagnose in tachy-aritmieën AV nodale reentry tachycardie (AVNRT) Twee gescheiden geleidingsbanen in AV knoop Snel geleidend,

Nadere informatie

Johan Vijgen. ECG bij hartritmestoornissen

Johan Vijgen. ECG bij hartritmestoornissen Johan Vijgen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft ritmestoornissen De patiënt had ritmestoornissen De patiënt wordt behandeld voor ritmestoornissen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft

Nadere informatie

non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Ritmestoornissen

non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Ritmestoornissen non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Ritmestoornissen Indeling ritmestoornissen Naar origine Ritmestoornissen Nomenclatuur Extrasystolie : vroeg vallende slag Escapeslag: eerste

Nadere informatie

Hartritmestoornissen. Electrocardiogram. Electrocardiogram 17-10-14. W. Einthoven

Hartritmestoornissen. Electrocardiogram. Electrocardiogram 17-10-14. W. Einthoven Hartritmestoornissen Pepijn van der Voort, cardioloog Catharinaziekenhuis Eindhoven 18 oktober 2014 LA RA SINUSKNOOP AV KNOOP BUNDEL VAN HIS RECHTER EN LINKER BUNDEL LV RV Electrocardiogram Electrocardiogram

Nadere informatie

Electrofysiologie en Ablatie

Electrofysiologie en Ablatie Inhoudsopgave Inleiding Het hart Voorbereidingen Een elektrofysiologisch onderzoek Ablatie Soorten Hartritmestoornissen Risico s en complicaties Na de behandeling Nazorg Tot slot Electrofysiologie en Ablatie

Nadere informatie

ELECTROFYSIOLOGIE EN ABLATIE

ELECTROFYSIOLOGIE EN ABLATIE CARDIOLOGIE ELECTROFYSIOLOGIE EN ABLATIE Brochure: Electrofysiologie en Ablatie l Ziekenhuis Oost-Limburg 1 WELKOM Binnenkort komt u naar de verpleegafdeling cardiologie van het Ziekenhuis Oost-Limburg,

Nadere informatie

Electrofysiologie en ablatie

Electrofysiologie en ablatie Electrofysiologie en ablatie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont

Nadere informatie

Oefenstroken & ECG s. LBTB of RBTB? LBBB is herkenbaar aan: RBTB : Rechterbundeltakblok. LBTB of RBTB? LBBB is herkenbaar aan:

Oefenstroken & ECG s. LBTB of RBTB? LBBB is herkenbaar aan: RBTB : Rechterbundeltakblok. LBTB of RBTB? LBBB is herkenbaar aan: Oefenstroken & ECG s LBTB of RBTB? LBBB is herkenbaar aan: Compleet: QRS 0,12 sec of breder. R-R -patroon in V5 en V6 Brede R -afl. I AVL en V6 Geen Q in afl. I. Meestal geen R in V1, soms wel dan septale

Nadere informatie

Supra-ventriculaire tachycardie

Supra-ventriculaire tachycardie Supra-ventriculaire tachycardie (SVT) Dr. Sebastiaan Velthuis Cardioloog, Jeroen Bosch Ziekenhuis Typen SVT s Smal complex tachycardie (Inappropriate) Sinustachycardie AF Atriale flutter Atriale tachycardie

Nadere informatie

Dag 2 Basiscursus ECG

Dag 2 Basiscursus ECG Dag 2 Basiscursus ECG Jonas de Jong Voorzitter Stichting Cardionetworks Ritmestoornissen non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Cursusoverzicht Dag 1: Basis, systematische beoordeling

Nadere informatie

Dag 2 Basiscursus ECG

Dag 2 Basiscursus ECG Dag 2 Basiscursus ECG Jonas de Jong Voorzitter Stichting Cardionetworks Korte herhaling van 1 e twee dagen Ritmestoornissen non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Cursusoverzicht Dag

Nadere informatie

Richtlijnen voor de behandeling van patiënten met supraventriculaire ritmestoornissen

Richtlijnen voor de behandeling van patiënten met supraventriculaire ritmestoornissen Richtlijnen voor de behandeling van patiënten met supraventriculaire ritmestoornissen NVVC-richtlijnen in zakformaat Praktijkrichtlijnen ter evordering van de Kwaliteit van de Klinische Patiëntenzorg Richtlijnen

Nadere informatie

Hartcentrum. Ablatie. Patiëntenfolder behandelingen

Hartcentrum. Ablatie. Patiëntenfolder behandelingen Hartcentrum Ablatie Patiëntenfolder behandelingen Inhoudsopgave Ablatie... 3 Wat is ablatie?... 3 Voorbereiding... 3 Procedure... 4 Risico s... 8 Nazorg... 10 2 Ablatie Wat is een ablatie? Een katheterablatie

Nadere informatie

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes Acute cardiologie Lodewijk Wagenaar, cardioloog Jurren van Opstal, cardioloog Cees Doelman, klinisch chemicus Anja van Kempen, huisarts Mirella Nijmeijer, huisarts Programma Pijn op de borst Hartkloppingen

Nadere informatie

keurend cardiologen CBR update voor: Wijziging Regeling eisen geschiktheid 2000 uitgave december 2017 De huidige wijziging betreft geheel hoofdstuk 6

keurend cardiologen CBR update voor: Wijziging Regeling eisen geschiktheid 2000 uitgave december 2017 De huidige wijziging betreft geheel hoofdstuk 6 uitgave december 2017 U ontvangt deze e-mail omdat u bij het CBR bent aangemeld als keurend cardioloog. Via deze nieuwsbrief ontvangt u informatie die specifiek van belang is bij het verrichten van cardiologische

Nadere informatie

non-profit / open access / physician moderated / up-to-date ECG cursus dagdeel 2

non-profit / open access / physician moderated / up-to-date ECG cursus dagdeel 2 non-profit / open access / physician moderated / up-to-date ECG cursus dagdeel 2 Overzicht dagdeel 2 Intraventriculaire geleidingsstoornissen Ritmestoornissen ST-T afwijkingen/ischemie Quiz Ter herinnering:

Nadere informatie

Cardioverteren. Defibrilleren. Tachycardie

Cardioverteren. Defibrilleren. Tachycardie Cardioverteren Defibrilleren Reanimeren Cardioverteren Boezem en kamertachycardiëen zonder collaps Onder gecontroleerde omstandigheden Synchronisatie! (medicamenteuze/electrische methode) Defibrilleren

Nadere informatie

Ritmestoornissen op de kinderleeftijd: to treat or not to treat? Robin Bertels, kindercardioloog

Ritmestoornissen op de kinderleeftijd: to treat or not to treat? Robin Bertels, kindercardioloog Ritmestoornissen op de kinderleeftijd: to treat or not to treat? Robin Bertels, kindercardioloog Doel Herkennen van verschillende ritmestoornissen op de kinderleeftijd. Inzicht geven in mogelijke behandelingen.

Nadere informatie

Behandeling ritmestoornis (EFO en/of ablatie) Locatie Molengracht Breda

Behandeling ritmestoornis (EFO en/of ablatie) Locatie Molengracht Breda Behandeling ritmestoornis (EFO en/of ablatie) Locatie Molengracht Breda Inhoud Pagina Inleiding 3 1. Ritmestoornissen 3 1.1 Oorzaak 3 1.2 Onderzoek 3 1.3 Behandeling 3 2. EFO 4 2.1 Voorbereiding 4 2.2.

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen

Elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen Elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie Uw cardioloog heeft u aangemeld voor elektrofysiologisch onderzoek (EFO) naar en behandeling van uw hartritmestoornissen. Wat is een EFO/ablatie eigenlijk?

Nadere informatie

Cardiologie. Elektrofysiologisch

Cardiologie. Elektrofysiologisch Cardiologie Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) ONDERZOEK U wordt op dag om uur verwacht op de poli/afdeling, locatie Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak maken. Wij

Nadere informatie

Hartkloppingen plaatje Duodagen IJsselland Ziekenhuis 27-28/3/2014 J Wassing Cardioloog J Hordijk Huisarts Definitie van Hartkloppingen Is het gevoel van gewaarwording van je hartslag dat door patiënten

Nadere informatie

Syncope met betrekking tot cardiologie

Syncope met betrekking tot cardiologie Syncope met betrekking tot cardiologie 20 maart 2018 Frank Brouwers AIOS cardiologie Gepubliceerd op 19 maart 2018! Inhoud Definitie Epidemiologie Classificatie Risico-stratificatie Kliniek en aanvullend

Nadere informatie

elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie)

elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie) elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie) Inhoud Inleiding...3 Deel 1...3 1. Wat is elektrofysiologisch onderzoek?...3 2. Wat is een katheterablatie?...4 3.

Nadere informatie

Longaderisolatie door de cardioloog

Longaderisolatie door de cardioloog Longaderisolatie door de cardioloog Thoraxcentrum Cardiologie Electrofysiologie Inleiding U bent in het ziekenhuis onder behandeling voor boezemfibrilleren, een hartritmestoornis in de hartboezems. Boezemfibrilleren

Nadere informatie

Syncope : nieuwe inzichten

Syncope : nieuwe inzichten Syncope : nieuwe inzichten Dieter De Cleen 2 februari 2019 TLOC Syncope Indeling Reflex syncope vasovagaal situationeel (niezen, mictie, defecatie, ) carotid sinus syndroom Orthostatische syncope medicatie

Nadere informatie

Thoraxcentrum Twente. Een elektrofysiologisch. en een katheterablatie. Patiënten Informatie Map (PIM)

Thoraxcentrum Twente. Een elektrofysiologisch. en een katheterablatie. Patiënten Informatie Map (PIM) Thoraxcentrum Twente Een elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en een katheterablatie Patiënten Informatie Map (PIM) Eigendom van adres postcode en woonplaats telefoon TCT 33/08 12 DBS code PI-004097 Inleiding

Nadere informatie

Indeling ritmestoornissen Naar oorsprong

Indeling ritmestoornissen Naar oorsprong RITMESTOORNISSEN Indeling ritmestoornissen Naar oorsprong Ritmestoornissen Nomenclatuur extrasystole : vroeg vallende slag escapeslag: slag volgend op pauze, meestal uit distaal weefsel bradycardie :

Nadere informatie

Grenzen stellen bij hartfalen patienten. Anne van Vegchel Sportarts

Grenzen stellen bij hartfalen patienten. Anne van Vegchel Sportarts Grenzen stellen bij hartfalen patienten Anne van Vegchel Sportarts cv 2000-2006 geneeskunde 2007-2011 sportgeneeskunde 2008-heden bondsarts KNKV 2011-heden sportarts Bravis 2015-heden sportarts Sportsclinic

Nadere informatie

elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie)

elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie) elektrofysiologisch onderzoek en katheterablatie bij hartritmestoornissen (EFO/ablatie) Inhoud Inleiding 3 DEEL 1 3 1. Wat is elektrofysiologisch onderzoek? 3 2. Wat is een katheterablatie? 4 3. Complicaties

Nadere informatie

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven Ventrikelstorm Hoe zorg je dat de storm gaat liggen J.G. van der Hoeven Definitie Minimaal 3 gescheiden episoden van sustained VT of VF binnen 24 uur of VT die minimaal 12 uur aanhoudt Bij aanwezigheid

Nadere informatie

onderzoek en ablatie bij hartritmestoornissen

onderzoek en ablatie bij hartritmestoornissen OLVG, locatie Oost onderzoek en ablatie bij hartritmestoornissen Uw cardioloog heeft u aangemeld voor onderzoek naar en behandeling van uw hartritmestoornissen. Wat is een EFO/ablatie eigenlijk? Hoe moet

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO)

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) Hartcentrum Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) Patiëntenfolder onderzoeken Inhoudsopgave Elektrofysiologisch onderzoek (EFO)... 3 Wat is een elektrofysiologisch onderzoek?... 3 Voorbereiding... 3 Procedure...

Nadere informatie

Robert Bolderman cardioloog - PhD - fellow electrofysiologie. Palpitaties

Robert Bolderman cardioloog - PhD - fellow electrofysiologie. Palpitaties Robert Bolderman cardioloog - PhD - fellow electrofysiologie Palpitaties Een belangrijk probleem? Palpitaties - Hartkloppingen gevoel van abnormaal hartritme of een abnormale kloppende sensatie als normaal

Nadere informatie

2. Het gezonde hart 2.1 De normale elektrische geleiding 4

2. Het gezonde hart 2.1 De normale elektrische geleiding 4 Elektrofysiologie Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Het gezonde hart 2.1 De normale elektrische geleiding 4 3. Wanneer het hart op hol slaat 3.1 Hoe ontstaan ritmestoornissen 6 3.2 Klachten 7 3.3 Voorbereiding

Nadere informatie

Dag 3 ECG cursus. Ritme en geleidingsstoornissen Tachycardie Bradycardie Herhaling Diversen Bespreken 8 ingebrachte casus 2 Casus uit de kliniek

Dag 3 ECG cursus. Ritme en geleidingsstoornissen Tachycardie Bradycardie Herhaling Diversen Bespreken 8 ingebrachte casus 2 Casus uit de kliniek Dag 3 ECG cursus Ritme en geleidingsstoornissen Tachycardie Bradycardie Herhaling Diversen Bespreken 8 ingebrachte casus 2 Casus uit de kliniek RITME EN GELEIDINGSTOORNISSEN Indeling ritmestoornissen Naar

Nadere informatie

ECG en ritmestoornissen na Hartchirurgie. Mischa Lunter MPA, Thorax IC MST

ECG en ritmestoornissen na Hartchirurgie. Mischa Lunter MPA, Thorax IC MST ECG en ritmestoornissen na Hartchirurgie Mischa Lunter MPA, Thorax IC MST Elektrocardiogram ECG Elektrocardiografie = bestuderen van elektrische activiteit van het hart Registratie op papier of beeldscherm

Nadere informatie

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Inhoud o Epidemiologie Prevalentie Prognose Associatie met CV en andere aandoeningen o Definities & types

Nadere informatie

Introductie ECG. Jonas de Jong

Introductie ECG. Jonas de Jong Introductie ECG Jonas de Jong Basics van het ECG Waarom? Diagnose acuut infarct Ritmestoornissen: wel of niet klappen? Screening: uitsluiten hartziekte Aantonen hartziekte: LVH Risico-inschatting medicatiegebruik

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatiebehandeling

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatiebehandeling Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatiebehandeling Inleiding In overleg met uw behandelend cardioloog is besloten bij u een EFO (elektrofysiologisch onderzoek) of ablatie (behandeling) te verrichten.

Nadere informatie

Thoraxcentrum Cardiologie Electrofysiologie. Longaderisolatie door de cardioloog

Thoraxcentrum Cardiologie Electrofysiologie. Longaderisolatie door de cardioloog Thoraxcentrum Cardiologie Electrofysiologie Longaderisolatie door de cardioloog Thoraxcentrum Cardiologie Electrofysiologie U bent in het ziekenhuis onder behandeling voor boezem fibrilleren, een hartritmestoornis

Nadere informatie

Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning

Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Indicaties voor inspannings ECG Evaluatie van patienten met pijn op de

Nadere informatie

Geleidingsstoornissen

Geleidingsstoornissen Geleidingsstoornissen Vertraging van de impulsgeleiding in een deel van een specifiek geleidings systeem Geleidingsstoornissen Geleidingsstoornissen Type geleidingsstoornissen Op SA-niveau Op AV-niveau

Nadere informatie

Ritmestoornissen Amstel academie. Pieter Postema CCU/IC/SEH/MC/Anesthesie/Cardio-Thoracaal 10/4/2008

Ritmestoornissen Amstel academie. Pieter Postema CCU/IC/SEH/MC/Anesthesie/Cardio-Thoracaal 10/4/2008 Ritmestoornissen Amstel academie Pieter Postema CCU/IC/SEH/MC/Anesthesie/Cardio-Thoracaal 10/4/2008 Auteurs: Jonas de Jong Ivo van der Bilt Pieter Postema Joris de Groot Renee van der Brink Tymen Keller

Nadere informatie

Dag 2 ECG cursus. Ischemie Ritmestoornissen

Dag 2 ECG cursus. Ischemie Ritmestoornissen Dag 2 ECG cursus Ischemie Ritmestoornissen non-profit / open access / physician moderated / up-to-date ECG cursus DOKH dagdeel 2 dr. R.B.A. van den Brink, Cardioloog/opleider AMC Agenda dagdeel 2 Ischemie

Nadere informatie

6ATRIUMFIBRILLEREN. Hiërarchie gecombineerd voor Atriumfibrilleren

6ATRIUMFIBRILLEREN. Hiërarchie gecombineerd voor Atriumfibrilleren ATRIUMFIBRILLEREN Atriumfibrilleren is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als een ritmestoornis die gekenmerkt wordt door een irregulair RR interval (zonder de aanwezigheid van een repetitief patroon),

Nadere informatie

ICD implantatie

ICD implantatie ICD implantatie 12-10-2007 # Doel Het intracardiaal detecteren en corrigeren van levensbedreigende ritmestoornissen. # Werkwijze voorbereiding Aanmelding en de planning van de procedure. Patiënt wordt

Nadere informatie

Ouizzzz. CNE 17 april Maria, Janine en Eefje

Ouizzzz. CNE 17 april Maria, Janine en Eefje Ouizzzz CNE 17 april 2018 Maria, Janine en Eefje Een kenmerk van ERN GUARD-Heart is: A. Dat alle Europese Ziekenhuizen deel kunnen nemen aan dit netwerk. B. Dat cardiologen met alle vragen over cardiologische

Nadere informatie

Cardioversie Radboud universitair medisch centrum

Cardioversie Radboud universitair medisch centrum Cardioversie De cardioloog heeft door een ECG (hartfilm) vastgesteld dat uw hartritme onregelmatig is of u heeft uw klachten zelf gemeld. In overleg heeft u besloten tot een cardioversie behandeling.

Nadere informatie

Chapter 10. Samenvatting

Chapter 10. Samenvatting Samenvatting Samenvatting: Bij patiënten met een indicatie voor een pacemaker op grond van bradycardieën, komt paroxysmaal atrium fibrilleren (AF) vaak voor (30-50%), ook als deze ritmestoornis voor pacemaker

Nadere informatie

ICD patiënten dag 25 september 2015

ICD patiënten dag 25 september 2015 ICD patiënten dag 25 september 2015 Wie krijgt welke ICD? Mikael Kortz, cardioloog Flevoziekenhuis Wie krijgt welke ICD? waarom heb ik deze ICD? Mikael Kortz, cardioloog Flevoziekenhuis wie krijgt een

Nadere informatie

De Centraal Veneuze Catheter

De Centraal Veneuze Catheter De Centraal Veneuze Catheter Introductie CRRT vereist een veneuze toegang tot de bloedbaan Centraal veneuze katheters worden gebruikt voor het creëren deze toegang De toegang tot de bloedbaan wordt ook

Nadere informatie

Checklist verwijzers Hartcentrum OLVG, Cardiologie, oktober 2017 OLVG, Planning Hartcentrum/B3 Postbus HM Amsterdam Fax:

Checklist verwijzers Hartcentrum OLVG, Cardiologie, oktober 2017 OLVG, Planning Hartcentrum/B3 Postbus HM Amsterdam Fax: Verwijsinformatie Checklist verwijzers Hartcentrum OLVG, Cardiologie, oktober 2017 OLVG, Planning Hartcentrum/B3 Postbus 95500 1090HM Amsterdam Fax: 020-5993675 Hieronder volgt een overzicht van de gegevens

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/24521 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/24521 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24521 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Uijl, Dennis Wilhemus den Title: Radiofrequency catheter ablation in atrial arrhythmias

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18608 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wijnmaalen, Adrianus Pieter Title: Substrate of ventricular tachycardia Issue

Nadere informatie

13/07/2018. Myocardinfarct. in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3. Voorstelling nieuwe huisstijl SEZZ

13/07/2018. Myocardinfarct. in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3. Voorstelling nieuwe huisstijl SEZZ Myocardinfarct in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3 Woman paradox Presentatie AMI leeftijd 7 10 jaar later dan mannen Hoofdoorzaak sterfte bij vrouwen Atypische klachten Latere presentatie

Nadere informatie

App Socrative. Zonder app https://b.socrative.com/login/student/ Kamer Naam: CNEPACEMAKER

App Socrative. Zonder app https://b.socrative.com/login/student/ Kamer Naam: CNEPACEMAKER App Socrative Zonder app https://b.socrative.com/login/student/ Kamer Naam: CNEPACEMAKER Externe Pacemaker Michiel Zumbrink Pacemaker / ICD technicus AMC CNE 28 maart 2017 Inhoud Indicatie Plaatsing leads

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie info voor patiënten Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie Inhoud 01 Het elektrofysiologisch onderzoek (EFO)... 04 02 Aanmelden... 04 03 Verloop van het onderzoek... 09 04 Mogelijke complicaties...

Nadere informatie

10-1-2012. Stimuleren. Onderwerpen: Meest voorkomende ritmestoornissen. myocard om dit te depolariseren.

10-1-2012. Stimuleren. Onderwerpen: Meest voorkomende ritmestoornissen. myocard om dit te depolariseren. Onderwerpen: De tijdelijke pacemaker. De pacemaker (algemeen). De biventriculaire pacemaker. De inwendige defibrillator. VVIC opleiding 2011 2 Wie en waarom een pacemaker Ritme-geleidingsstoornissen Na

Nadere informatie

CARDIOGENETICA. Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013

CARDIOGENETICA. Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013 CARDIOGENETICA Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013 Inhoud Polikliniek Cardiogenetica DNA en mutaties Erfelijkheid en gedilateerde cardiomyopathie Taken Verpleegkundig

Nadere informatie

Presentatie I. Hartstilstand incidentie, preventieve kansen en aanbevelingen loopevenementen door J.H. Bennekers

Presentatie I. Hartstilstand incidentie, preventieve kansen en aanbevelingen loopevenementen door J.H. Bennekers Presentatie I Hartstilstand incidentie, preventieve kansen en aanbevelingen loopevenementen door J.H. Bennekers J.H. Bennekers Cardioloog Certe Groningen Looptrainersdag 2014 2 Project 2001. Pacemakerlopers

Nadere informatie

Informatiebrochure. voor patiënten en familie. Electrofysiologisch onderzoek en radiofrequentie ablatie

Informatiebrochure. voor patiënten en familie. Electrofysiologisch onderzoek en radiofrequentie ablatie Informatiebrochure voor patiënten en familie Electrofysiologisch onderzoek en radiofrequentie ablatie imelda omringt u met zorg Inhoud 2 Voorwoord 3 Waarom wordt deze techniek toegepast? 4 Voorbereiding

Nadere informatie

Hartbewaking UZ Gent, 12k12IA. Sector Metabole en Cardiovasculaire Aandoeningen HARTBEWAKING 12K12A HARTBEWAKINGK12A12 29/10/2013 1

Hartbewaking UZ Gent, 12k12IA. Sector Metabole en Cardiovasculaire Aandoeningen HARTBEWAKING 12K12A HARTBEWAKINGK12A12 29/10/2013 1 Sector Metabole en Cardiovasculaire Aandoeningen HARTBEWAKING 12K12A HARTBEWAKINGK12A12 29/10/2013 1 Hartbewaking Inleiding Welkom op Hartbewaking, je toekomstige stagedienst. Op de afdeling Hartbewaking

Nadere informatie

Ritmestoornissen CCU

Ritmestoornissen CCU Ritmestoornissen CCU Sinusritme P-top P-top aanwezig P-toppen zijn identiek Afstand tussen gelijke toppen is constant 2 Sinus bradycardie Oorsprong prikkelvorming uit de sinusknoop P top, PQ tijd en QRS

Nadere informatie

OLVG, planning Hartcentrum / B3 Postbus 95500 1090 HM Amsterdam. Interventiecardiologie CAG

OLVG, planning Hartcentrum / B3 Postbus 95500 1090 HM Amsterdam. Interventiecardiologie CAG Checklist verwijzers Hartcentrum OLVG, Cardiologie Bijgaand een overzicht van welke gegevens nodig zijn voor onze cardiologische behandeling. In de verwijsbrief zien wij graag onderstaande gegevens. Daarnaast

Nadere informatie

Perioperatieve ritmestoornissen EN EEN SYSTEMATISCHE ANALYSE EN INTERPRETATIE VAN HET ECG

Perioperatieve ritmestoornissen EN EEN SYSTEMATISCHE ANALYSE EN INTERPRETATIE VAN HET ECG Belangrijk in de anesthesie - een persoonlijke noot Perioperatieve ritmestoornissen EN EEN SYSTEMATISCHE ANALYSE EN INTERPRETATIE VAN HET ECG B. KUIJPERS Neem je verantwoordelijkheid voor de patiënt en

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie INFORMATIE VOOR PATIËNTEN

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Beste patiënt Binnenkort wordt u in het AZ Jan Palfijn opgenomen voor een elektrofysiologisch onderzoek of een ablatie. In deze

Nadere informatie

Ventriculaire Ritmestoornissen. Ventriculaire Extrasystolen. Geinterpoleerde Ventriculaire Extrasystole. Prof. Dr. Hein Heidbüchel

Ventriculaire Ritmestoornissen. Ventriculaire Extrasystolen. Geinterpoleerde Ventriculaire Extrasystole. Prof. Dr. Hein Heidbüchel KU Leuven Ventriculaire Ritmestoornissen Prof. Dr. Hein Heidbüchel Ventriculaire Extrasystolen LBTB morfologie, rechter as Unifocaal Bigeminie Retrograde P-toppen Geinterpoleerde Ventriculaire Extrasystole

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en radiofrequentieablatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en radiofrequentieablatie Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en radiofrequentieablatie (PVI) Het ritme van het gezonde hart Het hart is een spier die werkt als een pomp. Het bestaat uit een rechter- en een linkerhelft. Elke helft

Nadere informatie

Atriumfibrilleren en catheterablatie

Atriumfibrilleren en catheterablatie Cardiologie Atriumfibrilleren en catheterablatie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is atriumfibrilleren?... 3 Wat zijn de klachten?... 4 Oorzaak atriumfibrilleren... 4 Hoe vaak komt atriumfibrilleren

Nadere informatie

Cardiologische zorg bij myotone dystrofie type 1

Cardiologische zorg bij myotone dystrofie type 1 VOOR DE CARDIOLOOG Cardiologische zorg bij myotone dystrofie type 1 Informatie op basis van de multidisciplinaire richtlijn myotone dystrofie type 1 Cardiologische zorg bij myotone dystrofie type 1 Informatie

Nadere informatie

Achtergrond. ECG en hartritmestoornissen Achtergrond en wat jullie zelf graag willen bespreken. Eryn Liem

Achtergrond. ECG en hartritmestoornissen Achtergrond en wat jullie zelf graag willen bespreken. Eryn Liem ECG en hartritmestoornissen Achtergrond en wat jullie zelf graag willen bespreken Eryn Liem Herhalingscursus kindergeneeskunde april 2018 Achtergrond Anatomie van het geleidingssysteem 1 Achtergrond Onderdelen

Nadere informatie

5.4. Atriumfibrilleren

5.4. Atriumfibrilleren 5.4 Atriumfibrilleren 112 5.4 Atriumfibrilleren Atriumfibrilleren is binnen Meetbaar Beter gedefinieerd als een ritmestoornis die gekenmerkt wordt door een irregulair RR interval (zonder de aanwezigheid

Nadere informatie

A.S.Z. ziekenhuis. verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Cardioversie

A.S.Z. ziekenhuis. verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Cardioversie A.S.Z. ziekenhuis IAutonome I verzorgingsinstelling Informatiebrochure Cardioversie Inhoudsopgave Wat is een cardioversie? 6 Oorzaken van onregelmatig hartritme 7 Risico s bij onregelmatig hartritme 8

Nadere informatie

Ritme en Geleidingsstoornissen

Ritme en Geleidingsstoornissen Ritme en Geleidingsstoornissen www.skillstat.com/tools/ecgsimulator#/-play Aansluiten = bewaken COMPLEX- OUTPUT Ritme beoordeling Kies bij voorkeur afleiding II Of een afleiding met duidelijke P-top Zorg

Nadere informatie

Left Ventriculair Assist Device

Left Ventriculair Assist Device Left Ventriculair Assist Device Hans Tempelman Tim Lisman 8 december 2011 Inhoud Inleiding Indicatie LVAD Opvang op de IC na implantatie LVAD Monitor LVAD, wat houden die getallen in Problemen (RV, trombus

Nadere informatie

Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen

Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Arrhythmia Unit, Hartcentrum OLV Aalst Atriale Fibrillatie Atriale fibrillatie is de meest voorkomende hartritmestoornis: Eén kans op 4 om

Nadere informatie

Ritmestoornissen CCU

Ritmestoornissen CCU Ritmestoornissen CCU 1 Paroxysmale tachycardieen Tachycardie is plotseling ( Paroxysmaal ) opgetreden. Frequentie is hoger dan 110 bpm. Meestal 130-250. 2 Paroxysmale Atrium Tachycardie(PAT) Snelle plotsellinge

Nadere informatie

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere

Nadere informatie

ECG cursus dagdeel 2. Dr. J.R. de Groot, cardioloog. non-profit / open access / physician moderated / up-to-date

ECG cursus dagdeel 2. Dr. J.R. de Groot, cardioloog. non-profit / open access / physician moderated / up-to-date ECG cursus dagdeel 2 Dr. J.R. de Groot, cardioloog non-profit / open access / physician moderated / up-to-date Agenda dagdeel 2 Ischemie en infarct Geleidingsstoornissen Ritmestoornissen Quiz ISCHEMIE

Nadere informatie

Longaderisolatie Pulmonaal Vene Isolatie

Longaderisolatie Pulmonaal Vene Isolatie U komt in aanmerking voor een longaderisolatie. Daarmee zetten wij de behandeling van uw boezemfibrilleren voort, nu medicijnen en cardioversies onvoldoende werken. Boezemfibrilleren is een veelvoorkomende

Nadere informatie

Elektrolytstoornis tijdens ALS. samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH

Elektrolytstoornis tijdens ALS. samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH Elektrolytstoornis tijdens ALS samenstelling: Pim Keurlings, arts SEH Inhoudsopgave Doelstelling Context: 4 H s en 4 T s Kalium Hyperkaliëmie Hypokaliëmie Samenvatting Vragen/discussie Doelstelling Inzicht

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37413 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Piers, S.R.D. Title: Understanding ventricular tachycardia : towards individualized

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek / Ablatie

Elektrofysiologisch onderzoek / Ablatie Patiënteninformatie Elektrofysiologisch onderzoek / Ablatie Inleiding U heeft mogelijk al enige tijd last van hartritmestoornissen. Behandeling met alleen medicatie werkt niet bij alle hartritmestoornissen.

Nadere informatie

Informatiebrochure ablatie. Patiënteninformatie

Informatiebrochure ablatie. Patiënteninformatie Informatiebrochure ablatie Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure ablatie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Elektrische geleiding van het hart... 6 3. Ablatie... 8 3.1. Opname...

Nadere informatie

Oefenboek ECG 2e master Geneeskunde. Prof. Dr. Rik Willems

Oefenboek ECG 2e master Geneeskunde. Prof. Dr. Rik Willems Oefenboek ECG 2e master Geneeskunde Prof. Dr. Rik Willems ECG protocol Ritme Frequentie P- golf Duur P- golf PR- segment Besluit ritme QRS- as QRS- duur QRS- ST- segment Duur QT T- top Algemeen besluit

Nadere informatie

Programma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014

Programma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek en ablatie

Elektrofysiologisch onderzoek en ablatie Elektrofysiologisch onderzoek en ablatie Geachte mevrouw Geachte heer Op vraag van uw behandelende geneesheer werd voor u een afspraak gemaakt voor een elektrofysiologisch onderzoek (=EFO) en/of behandeling

Nadere informatie

Syncope bij kinderen Onschuldig of niet?

Syncope bij kinderen Onschuldig of niet? Syncope bij kinderen Onschuldig of niet? Avondcolloquium 2016 Alumni Geneeskunde Universiteit Gent Hans De Wilde Dienst Kindercardiologie UZ Gent Dienst Invasieve Cardiologie en Elektrofysiologie UZ Gent

Nadere informatie

Electrofysiologie en Ablatiebehandeling

Electrofysiologie en Ablatiebehandeling Electrofysiologie en Ablatiebehandeling T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)

Nadere informatie

Een zwemmer met het Wolff-Parkinson-White Syndroom

Een zwemmer met het Wolff-Parkinson-White Syndroom Observaties Een zwemmer met het Wolff-Parkinson-White Syndroom Auteur M.E.C. van Wijk, aios sportgeneeskunde, dr. J. Hoogsteen, cardioloog Samenvatting Het Wolff-Parkinson-White (WPW) syndroom kan de carrière

Nadere informatie

Maatschappelijk handelen

Maatschappelijk handelen (Ambulance) Thema : Primary Survey Opvang van de laag complexe patiënt Januari 2014 - Het controleren van de vitale functies ( bloeddruk, saturatie, hartritme) - Het toedienen van O2 opgeleide van gegevens

Nadere informatie

Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist Hartcentrum OLVG

Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist Hartcentrum OLVG Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist Hartcentrum OLVG 2008 start ablatie 2010-2012 Voorlichting Assisteren Nabellen Follow up na 3 maanden Een patiënten ervaring? In Nederland lijden 300.000 mensen

Nadere informatie