Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1: beschotting aangebracht tijdens de uitgraving

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1: beschotting aangebracht tijdens de uitgraving"

Michiel van der Ven
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1: beschotting aangebracht tijdens de uitgraving a. Typering van het systeem Beschoeiing, bestaande uit verticale profielen (figuur 1), die geplaatst worden voor de aanvang van de uitgraving. De beschottingen tussen de profielen, worden tijdens een (lokale) uitgraving, telkens over een beperkte hoogte aangebracht. De beschottingen nemen de gronddrukken op en leiden ze naar de verticale profielen. Deze profielen geven de krachten door aan het grondmassief onder het uitgravingspeil en aan de eventuele horizontale ondersteuning. Figuur 1. Schematisch zicht van een Berlijnse wand met de beschotting aangebracht tijdens de uitgraving: (a) bovenaanzicht en (b) vooraanzicht. Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 1/6

De beschottingen tussen de profielen, worden tijdens een (lokale) uitgraving, telkens over een beperkte hoogte aangebracht.

2 b. Uitvoering algemene beschrijving De uitvoering bestaat uit verschillende fasen (figuur 2). De verticale profielen worden in de grond aangebracht door intrillen of geplaatst in een vooraf gemaakt boorgat. Deze laatste techniek wordt voornamelijk toegepast bij zeer harde grond of bij aanwezigheid van ondergrondse obstakels. Het is hierbij wel noodzakelijk om het boorgat na het plaatsen van het profiel, terug aan te vullen met beton (tot aan het uitgravingsniveau), cementgrout, (gestabiliseerd) zand en/of grind (figuur 3). De beschotting wordt geplaatst tijdens een lokale uitgraving. Deze lokale uitgraving gebeurt in opeenvolgende horizontale lagen (0.2 tot 1 m) tot aan het installatieniveau voor de eventuele horizontale ondersteuning. Na iedere afgegraven laag worden de beschottingen loodrecht tussen de verticale profielen ingeklemd. De gehele bouwput wordt uitgegraven tot aan dit installatieniveau. De horizontale ondersteuningen zoals stempels, ankers of trekpalen worden desgevallend aangebracht. De beschotting onder het installatieniveau van de horizontale ondersteuning wordt aangebracht tijdens een lokale uitgraving tot aan het volgende installatieniveau voor horizontale ondersteuning of het uiteindelijke uitgravingspeil. De beschotting dient hierbij ten minste te reiken tot op het diepste uitgravingspeil. De gehele bouwput wordt verder uitgegraven tot aan het volgende installatieniveau of tot het uiteindelijke uitgravingspeil. Figuur 2. Overzicht van de uitvoeringsfasen van een Berlijnse wand met de beschotting aangebracht tijdens de uitgraving. Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 2/6

Deze laatste techniek wordt voornamelijk toegepast bij zeer harde grond of bij aanwezigheid van ondergrondse obstakels.

3 Figuur 3. Schets van een geplaatst verticaal profiel: (a) ingetrild en (b) geplaatst in een vooraf geboord boorgat. c. Materialen De verticale profielen zijn metalen profielen, meestal breedflensbalken (flensbreedte: 180 tot 300 mm), over het algemeen IPE-, HEA-, HEB-profielen of dubbele UPNprofielen (figuur 4). Beschottingen: houten balken (zie ook paragraaf h) of geprefabriceerde betonplaten (predallen) (voor staalplaten zie Berlijnse wanden type 2). Figuur 4. Schets van verticale profielen: (a) IPE profiel, (b) HEA profiel en (c) dubbel UPN profiel. d. Karakteristieke afmetingen Afstand tussen de verticale profielen: 1 tot 2.1 m (uitzonderlijk tot 2.6 m; figuur 1). Diepte uitgraving zonder horizontale ondersteuning : meestal max 3 m met horizontale ondersteuning : dieper dan 3 m / max 8 m. De beschottingselementen: houten balken: 5 tot 15 cm dikte; 13 tot 18 cm hoogte, geprefabriceerde betonplaten: 4 tot 6 cm dikte; tot 1.1 m hoogte. De lengte van de beschottingselementen wordt zo gekozen dat er een overlapping met de verticale profielen bestaat van minstens 20% van de flensbreedte met een minimum van 4 cm, rekening houdend met de toleranties aan het maaiveldniveau (figuur 1). e. Draagvermogen De Berlijnse wand wordt normaal niet ontworpen voor het opnemen van verticale druk- of trekbelastingen, behoudens de verticale component van de inwerkende gronddrukken en van schuine ankers of trekpalen. f. Horizontale verplaatsing Vaak (ook met horizontale ondersteuning) vrij grote verplaatsingen te verwachten (> 20 mm aan de kop) Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 3/6

Beschottingen: houten balken (zie ook paragraaf h) of geprefabriceerde betonplaten (predallen) (voor staalplaten zie Berlijnse wanden type 2). Figuur 4.

4 g. Toepassingsgebied Berlijnse wanden hebben enkel een grondkerende functie en geen waterkerende functie. Meestal is dit een tijdelijke functie. Regelmatig toegepast, zeker bij tijdelijke, ondiepe uitgravingen (3 tot 8 m). Enkel toepasbaar als de grond een zekere (eventueel slechts tijdelijke) cohesie heeft. Deze cohesie dient de tijdelijke stabiliteit van een verticale uitgraving over een minimale hoogte (0.2 tot 1 m) en over een minimale tijd te verzekeren teneinde het plaatsen van de beschotting mogelijk te maken. Niet toepasbaar in de nabijheid van ondiepe funderingen of zettingsgevoelige constructies, wegens de grote optredende vervormingen. Meestal wordt als minimale afstand een helling van 45 genomen tot aan het uitgravingspeil (figuur 5). Deze vuistregel is enkel toepasbaar indien de verplaatsing van de wand, ter hoogte van het uitgravingspeil, beperkt is tot 10 mm. De grondwatertafel dient zich steeds minstens 0.5 m onder het uitgravingspeil te bevinden. Bij een gelaagde ondergrond dienen de nodige maatregelen te worden getroffen om hangende watertafels te voorkomen. De wand kan worden gebruikt als buitenbekisting voor een definitieve kelderwand. Autostabiele Berlijnse wanden (geen ankers, stempels of trekpalen) worden enkel gebruikt indien er geen kritische eisen worden gesteld met betrekking tot de horizontale verplaatsing van de wand. Figuur 5. Bepaling van de minimale afstand tussen een Berlijnse wand en een fundering. Figuur 6. Schematisch bovenaanzicht van Berlijnse wanden met de beschotting aangebracht tijdens de uitgraving: (a) zonder spie en (b) met spie. Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 4/6

Deze cohesie dient de tijdelijke stabiliteit van een verticale uitgraving over een minimale hoogte (0.

5 h. Speciale aandachtspunten Berekening: De actieve en passieve gronddrukken worden berekend, rekening houdend met het discontinue karakter van de wand onder het uitgravingspeil. De structurele stabiliteit van de beschotting wordt tevens nagezien. Hierbij kan worden gerekend met het gunstige effect van de gewelfwerking in de grond naar de verticale profielen. Uitvoering: Indien de profielen worden ingetrild of geheid binnen 20 m afstand van trillingsgevoelige gebouwen, installaties of leidingen, dient het bestek aan te geven of trillingsmetingen (NBN B03-003) vereist zijn. De uitvoerder moet er zich van vergewissen dat de beschotting een goed contact maakt met de achterliggende grond. Eventueel worden spieën gebruikt om de beschotting tegen de grond te klemmen (figuur 6). Bij aanwezigheid van holtes dient er te worden aangevuld met gestabiliseerd zand of een cementspecie. Berlijnse wanden zijn typisch tijdelijke grondkerende constructies. De lange termijn gevolgen van achterblijvende houten beschotting dient te worden beschouwd. Na een eventuele recuperatie van profielen en beschottingen dienen de holtes te worden aangevuld. De recuperatie van profielen wordt uitgevoerd door middel van hoogfrequent uittrillen. De reactiekrachten van stempels, ankers of trekpalen worden aan de profielen overgedragen via gordingen van profiel tot profiel, of via een ankerplaat op twee kortbij gelegen profielen of een dubbelprofiel. De functie als grondkering van de Berlijnse wand dient zo kort mogelijk gehouden te worden. De uitvoering van de lokale uitgraving (cfr. Stap 2 en 5 in figuur 2) dient in overeenstemming te zijn met de veiligheidsvoorschriften (ARAB). i. Varianten De beschotting kan tussen de profielen en de achterliggende grond geplaatst worden om aldus ruimte te besparen voor de ondergrondse constructie. j. Kwaliteitszorg Toleranties van de positionering (figuur 7): nauwkeurigheid van de horizontale positie van de verticale profielen bedraagt (aan het maaiveld) 50 mm, nauwkeurigheid van de verticale positie van de verticale profielen bedraagt 100 mm (peil onderkant van de profielen), nauwkeurigheid van de helling van de verticale profielen bedraagt 1.3%, de nauwkeurigheid van de positionering van de verticale profielen is voldoende om een juiste plaatsing van de beschotting te garanderen, strengere toleranties kunnen in het bestek opgenomen worden (bv. om reden van esthetiek of ruimtebesparing), de uitvoerder zal hiervoor bijkomende aandacht voor de nauwkeurigheid van de installatie aan de dag moeten leggen, het bestek dient met de toleranties rekening te houden bij de bepaling van de ligging van ondergrondse constructies en eventuele meerkosten ten gevolge van een positionering binnen de toleranties (bv. meerverbruik beton). Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 5/6

Uitvoering: Indien de profielen worden ingetrild of geheid binnen 20 m afstand van trillingsgevoelige gebouwen, installaties of leidingen, dient het bestek aan te geven of trillingsmetingen (NBN

6 Figuur 7. Schets van de toleranties van de positionering van de verticale profielen van een Berlijnse wand. Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1 (versie dec. 2009) 6/6

Vergelijkbare documenten

Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 2: beschotting aangebracht voorafgaand aan de uitgraving

Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 2: beschotting aangebracht voorafgaand aan de uitgraving a. Typering van het systeem Beschoeiing, bestaande uit verticale profielen (figuur 1) en beschotting, die