VLAAMSE RAAD ONTWERP VAN DECREET

Transcriptie

1 Stuk 276 ( ) - Nr. 1 ARCHIEF VìliAMSE RAAD TERUGBEZORGEN VLAAMSE RAAD ZITTING SEPTEMBER 1984 ONTWERP VAN DECREET houdende tiziging van de wet van 28 april 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de Staat MEMORIE VAN TOELICHTING DAMES EN HEREN, Het voorliggend ontwerp van decreet beoogt de opsplitsing van de faculteit wetenschappen van het Rijksuniversitair centrum te Antwerpen in een faculteit van de wetenschappen en een faculteit van de geneeskunde. Toen in 1965 de wetgever het Rijksuniversitair centrum te Antwerpen oprichtte, werd ondermeer voorzien in een faculteit wetenschappen voor het toekennen van de graden van kandidaat in de wetenschappen en van kandidaat in de geneeskundige wetenschappen. Wat de graad van kandidaat in de wetenschappen betrof, werd in de wet niet gepreciseerd welke studies het RUCA kon inrichten ; in feite werden vier verschillende studies georganiseerd : wiskundige wetenschappen, natuurkundige wetenschappen, scheikundige wetenschappen en biologische wetenschappen. Aan de studies van de geneeskundige wetenschappen werden krachtens verschillende koninklijke besluiten een aantal studies toegevoegd : farmaceutische wetenschappen (koninklijk besluit van 4 juni 1968), diergeneeskundige wetenschappen (koninklijk besluit van 20 augustus 1970), tandheelkunde (koninklijk besluit van 26 augustus 1971). Studies aan de faculteit wetenschappen van het RUCA kunnen aldus leiden tot de graden van : 480

2 276 ( ) - Nr. 1 [21 - kandidaat in de wetenschappen : richting wiskundige wetenschappen ; richting natuurkundige wetenschappen ; richting scheikundige wetenschappen ;. I richting biologische wetenschappen ; - kandidaat in de geneeskundige wetenschappen ; - kandidaat in de farmaceutische wetenschappen ; - kandidaat in de diergeneeskundige wetenschappen ; - kandidaat in de tandheelkunde. Er bestaan derhalve in de faculteit wetenschappen twee onderscheiden groepen : enerzijds de exacte wetenschappen (wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie) en anderzijds de groep van de geneeskundige wetenschappen (geneeskunde, farmacie, diergeneeskunde en tandheelkunde). Logischerwijze dient deze opsplitsing te leiden tot twee afzonderlij ke faculteiten. Bij de oprichting van het Rijksuniversitair centrum te Antwerpen in 1965 is dit niet gebeurd. De enige werkelijke nieuwe instelling van het RUCA was de faculteit wetenschappen. Voor het overige werden drie reeds bestaande instellingen bij- eengebracht. Al wat nieuw was werd derhalve in één faculteit ondergebracht. (De drie bestaande instellingen waren : - de Rijkshandelshogeschool (waarvan het grootste gedeelte is opgegaan in de faculteit toegepaste economische wetenschappen) ; - het Hoger instituut voor vertalers en tolken ; - het Universitair instituut voor overzeese gebieden, dat met de afdeling internationale samenwerking van de Rijkhandelshogeschool, het College voor ontwikkelingslanden is gaan uitmaken.) Een vergelijking met de andere universiteiten toont aan dat alleen in het Rijksuniversitajr centrum te Antwerpen zowel de exact wetenschappelijke als de geneeskundige studies in één en dezelfde faculteit zijn ondergebracht. Zo ook in het Limburgs universitair centrum, een instelling die net als de faculteit wetenschappen van het RUCA slechts kandidatuur onderwijsinricht, werd bij de oprichting voorzien in een faculteit van de wetenschappen en een fakulteit van de geneeskunde (artikel 3, 1 van de wet van 28 mei 1971 houdende de oprichting en de werking van hun Universitair centrum Limburg). De kandidatuuropleiding in de groep van de medisch, georiënteerde wetenschappen bezit een hoogsteigen aanpak en traditie : De opleiding bevat er de basiswetenschappen waarop in de latere cyclus wordt voortgebouwd. Er is met andere woorden voor deze richtingen een specifieke afstemming noodzakelijk tussen het eerste en het tweede cyclusonderwijs. Daartoe, is. het; aangewezen dat ook de onderwijsstructuren eenvormig op elkaar zijn afgestemd. De doorstroming van de studenten van het RUCA naar de universitaire instelling Antwerpen, met alleen tweede en derde cyclus onderwijs, en waar men wel over twee afzonderlijke faculteiten beschikt,pleit eveneensvoor de opsplitsing van de kandidaturen., Ook de interuniversitaire samenwerking is gediend door een grotere eenvormigheid.. Artikel 4 van het decreet van 1 augustus 1978 houdende maatregelen tot samenwerking onder de Antwerpse universitaire instellingen, beoogt een wederzijdse vertegenwoordiging

3 [ ( ) - Nr. 1 in de overeenstemmende faculteiten en departementen (of groepen of gedeelten ervan). Het uitvoeren van dit artikel - mede met het oog op het op elkaar afstemmen van de onderscheiden curricula - kan beter worden georganiseerd met afzonderlijke faculteiten geneeskunde en wetenschappen. De uitgebreide en verscheiden samenstelling van de faculteitsraad van de faculteit wetenschappen van het RUCA brengt met zich mee dat de deskundigheden in vele gevallen nogal uiteenlopen hetgeen een optimaal overleg bemoeilijkt. Dit euvel kan worden verholpen indien de faculteitsraad zich uitsluitend zou kunnen inlaten met de wetenschappen enerzijds of met de geneeskundige wetenschappen anderzijds. De huidige samenstelling van de faculteit bemoeilijkt de vertegenwoordiging bij verschillende wetenschappelijke instanties. De splitsing van de faculteit wetenschappen in een faculteit van de geneeskunde en een faculteit van de wetenschappen heeft financieel geen enkel gevolg. De financiering gebeurt immers op grond van het aantal studenten per studierichting. In artikel 28 van de wet van 27 juli op de financiering en de controle van de universitaire instellingen worden de studieprogramma s gegroepeerd in vier studierichtingen, onafhankelijk van het bestaan van faculteiten. Ook het aanpassen van de administratieve structuren zal gebeuren zonder personeelsverruiming. Artikel 8 van de wet van 28 april 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de Staat voorziet dat de leden van de raad van beheer die lid zijn van het academisch korps zo moeten worden aangeduid dat elke faculteit vertegenwoordigd is. Dit artikel hoeft niet te worden gewijzigd. De feitelijke toestand is trouwens nu reeds zo dat de onderscheiden studierichtingen reeds vertegenwoordigd zijn in de raad van beheer. Ook het koninklijk besluit van 14 december 1973 tot vaststelling van de samenstelling en de werking van de faculteitsraden van het Rij ksuniversitair centrum te Antwerpen kan ongewijzigd worden toegepast. Vermits het RUCA geen volledige universiteit is, kan de raad van beheer niet eigenmachtig beslissen over de opsplitsing van een faculteit (artikel 4, 1, tweede lid van de gewijzigde wet van 28 april 1953). Bij de oprichting van het RUCA heeft de wetgever op expliciete wijze het aantal faculteiten bepaald (artikel 14 van de wet van 9 april 1965 houdende diverse maatregelen voor de universitaire expansie en artikel 4, 2 van de gewijzigde wet van 28 april 1953). Er is bijgevolg een tussenkomst van de wetgever nodig om de opsplitsing van de faculteit wetenschappen in een faculteit van de wetenschappen en een faculteit van de geneeskunde mogelijk te maken. Luidens artikel 59bis, 0 2,2, van de Grondwet, behoort het onderwijs tot de bevoegdheid van de Gemeenschapsraden, met uitsluiting van wat betrekking heeft op de schoolvrede, de leerplicht, de onderwijsstructuren, de diploma s, de toelagen, de wedden, de schooíbevolkingsnormen. Wat uitgesloten is, blijft derhalve behoren tot de bevoegdheid van de nationale wetgever. Onder de termen van wat aan de bevoegdheid van de nationale wetgever voorbehouden blijft, komt er slechts één voor die voor het gestelde probleem nader dient te worden toege-

4 276 ( ) - Nr. 1 Vl licht, met name de onderwijsstructuren. In het verslag van de Senaatscommissie voor de herziening van de Grondwet leest men wat met de term onderwijsstructuren wordt bedoeld :,,,... de grote indelingen in lager, secundair, technisch, hoger onderwijs en (de) verschillende graden waartoe dit aanleiding kan geven zoals de overgang van middelbaar onderwijs naar kandidaturen en vervolgens naar licenties en doctoraten (Senaat, Stuk 402 ( ), p. 22). De opsplitsing van één faculteit in twee afzonderlijke teiten valt niet onder deze term onderwijsstructuren. facul- De Vlaamse Raad is derhalve bevoegd om bij decreet de wetsbepaling betreffende de faculteit van de wetenschappen van het RUCA in de voorgestelde zin te wijzigen. Aan de tekst van de gecoördineerde wetten op de academische graden wordt niet geraakt. Deze tekst behoeft overigens, voor de voorgestelde splitsing van de faculteit, geen wijziging. Enkel de organisatorische structuur van het RUCA wordt gewijzigd. Tegelijk wordt een kleine organisatorische wijziging aangebracht aan de raad van beheer. Het diensthoofd van het College voor de ontwikkelingslanden en de directeur van het Hoger instituut voor vertalers en tolken zullen voortaan de raad van beheer met raadgevende stem kunnen bijwonen. Het feit dat zij ambtshalve deel uitmaken van de raad van beheer, vormt geen hinderpaal voor hun eventuele verkiezing tot stemgerechtigd lid. Commentaar bij de artikelen Artikel 1 Het decreet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 59bis, $2, 2 van de Grondwet. Artikel 2 De bestaande faculteit van de wetenschappen wordt uitgesplitst in twee van mekaar onafhankelijke faculteiten : één voor de exacte wetenschappen en één voor de geneeskunde (daarin begrepen de geneeskundige, diergeneeskundige en de farmaceutische wetenschappen alsook de tandheelkunde). Artikel 3 Aan de raad van beheer worden twee raadgevende leden toegevoegd. Artikel 4 Het decreet treedt in werking tien dagen na de publikatie ervan in het Belgisch Staatsblad. Daar de verkiezing voor de raad van de huidige faculteit van de wetenschappen in 1983 heeft plaatsgehad en het mandaat van de leden van de faculteitsraad twee jaar duurt, is het aangewezen de samenstelling van genoemde faculteitsraad tot 30 september 1985 ongewijzigd te laten. De thans bestaande raad van de faculteit van de wetenschappen kan dan zijn bevoegdheid blijven uitoefenen terwijl

5 276 ( ) - Nr. 1 de raden van de twee nieuwe faculteiten worden of zijn samengesteld. Teneinde de nieuwe faculteitsraden vanaf 1 oktober 1985 in functie te doen treden, dient het Rijksuniversitair centrum te Antwerpen tijdig de passende schikkingen te treffen, inzonderheid door het houden van verkiezingen, voor het samenstellen van de twee nieuwe faculteitsraden. De Voorzitter van de Vlaamse Executieve, G. GEENS De Gemeenschapsminister van leefmilieu, waterbeleid en onderwijs, J. LENSSENS

6 276 ( ) - Nr. 1 [6 KONINKRIJK BELGIE ADVIES VAN DE RAAD VAN STATE * De Raad van State, afdeling wetgeving, eerste kamer, de 19e juni 1984 door de Gemeenschapsminister van leefmilieu, waterbeleid en onderwijs verzocht hem van advies te verlenen over een ontwerp van decreet tot wijziging van de wet van 28 april 1953,,betreffende de inrichting van hun universitair onderwijs door de staat, heeft de 27e juni 1984 het volgend advies gegeven : 1. De bepalingen van de artikelen 2 en 3 van het ontwerp, die van intern organisatorische aard zijn, komen niet op het domein van een van de aangelegenheden welke ter zake van het onderwijs krachtens artikel 59bis 0 2,2, van de Grondwet aan de nationale wetgever zijn voorbehouden. 2. In de aanhef van het indieningsbesluit mogen de verwijzing naar artikel 59bis van de Grondwet en de vermelding van het advies van de Raad van Stad worden geschrapt. s Raads advies zal overigens worden gehecht aan de memorie van toelichting die het ontwerp voorafgaat. 3. In artikel 2 schrappe men de woorden,,houdende diverse maatregelen voor de universitaire expansie, omdat een wijzigende tekst enkel met zijn aard en datum wordt vermeld. 4. Om de betrokken bepaling van artikel 8 van de wet van 28 april 1958 meer leesbaar te houden, stelle men artikel 3 als volgt :,,Artikel 3 In artikel 8 van dezelfde wet, gewijzigd bij de wet van 24 maart 1971 en de decreten van 1 augustus 1978 en 4 april 1980, wordt in het derde lid de eerste volzin aangevuld met de woorden :,,Het diensthoofd van het College voor de ontwikkelingslanden en de directeur van het Hoger Instituut voor vertalers en tolken. De kamer was samengesteld uit : de heren : H. ADRIAENS, voorzitter, H. COREMANS, G. TACQ, staatsraden, G. SCHRANS, J. GIJSSELS, assessoren van de afdeling wetgeving, mevrouw : M. BENARD, gr&+j?er. Het verslag werd uitgebracht door de heer H. VERHULST, auditeur. De Griffier, M. BENARD De Voorzitter, H. ADRIAENS * L /1

7 [ ( ) - Nr. 1 ONTWERP VAN DECREET DE VLAAMSE EXEC UTIEVE Op voordracht van de Gemeenschapsminister van leefmilieu, waterbeleid en onderwijs, Na beraadslaging, BESLUIT : De Gemeenschapsminister van leefmilieu, waterbeleid en onderwijs wordt gelast in naam van de Vlaamse Executieve bij de Vlaamse Raad het ontwerp van decreet in te dienen waarvan de tekst volgt : Artikel 1 Dit decreet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 59bis van de Grondwet. Artikel 2 In artikel 4, 2 van de wet van 28 april 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de Staat, zoals gewijzigd door de wet van 9 april 1965, worden de woorden 7, - een faculteit van de wetenschappen voor het toekennen van de graden van kandidaat in de wetenschappen en van kandidaat in de natuur- en geneeskundige wetenschappen vervangen door de volgende woorden :,,- een faculteit van de wetenschappen, - een faculteit van de geneeskunde. Artikel 3 In artikel 8 van dezelfde wet, gewijzigd bij de wet van 24 maart 1971 en de decreten van 1 augustus 1978 en 4 april 1980, wordt in het derde lid de eerste volzin aangevuld met de woorden,,het diensthoofd van het College voor de ontwikkelingslanden en de directeur van het Hoger instituut voor vertalers en tolken. Artikel 4 De raad van de huidige faculteit van de wetenschappen blijft zijn bevoegdheid uitoefenen tot 30 september De verkiezingen voor de raden van de in artikel 2 bedoelde facultei-

8 276 ( ) - Nr. 1 PI ten worden gehouden op een datum die deze faculteitsraden in staat stelt op 1 oktober 1985 in werking te treden. Brussel, 25 juli De Voorzitter van de Vlaamse Executieve, G. GEENS De Gemeenschapsminister van leefmilieu, waterbeleid en onderwijs, J. LENSSENS