Voorlichting bij bemoeilijkte mictie bij oudere mannen
|
|
- Pieter Mulder
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november Doelstelling van deze module is dat de huisarts in staat is op adequate wijze voorlichting te geven over het natuurlijk beloop en de behandelingsmogelijkheden bij klachten van bemoeilijkte mictie bij oudere mannen. Dit wordt geoefend aan de hand van een rollenspel. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur Doelstelling: De huisarts is in staat op adequate wijze voorlichting te geven over het natuurlijk beloop en de behandelingsmogelijkheden bij klachten van bemoeilijkte mictie bij oudere mannen. Doelgroep: WDH, hagro, toetsgroep, huisartsen-in-opleiding Groepsgrootte: Tot 12 personen Tijdsduur: 75 minuten 3. Uitvoering Leid dit onderdeel kort in. U kunt daarbij gebruikmaken van de tekst onder Toelichting. Verdeel de groep in viertallen. Deel van de Werkbladen 1a t/m 1e Rollenspel 1 uit (één set per subgroep). Geef de volgende instructies: o Elk viertal gaat apart zitten en leest eerst de betreffende werkbladen: Werkblad 1a (observator 1), Werkblad 1b (observator 2), werkblad 1c (huisarts), en Werkblad 1d (patiënt) (5 min.). o Een van de twee observatoren leidt het rollenspel en de onderlinge nabespreking (Werkblad 1e). o Het rollenspel wordt dan gespeeld (maximaal 10 min.). De observator laat het spel na deze tijd stoppen, ook al is het nog niet afgerond. o Hierna wordt het rollenspel besproken aan de hand van Werkblad 1e (15 min.). Geef (na ongeveer 25 min.) de opdracht om Rollenspel 2 te spelen. De deelnemers wisselen van rol (een observator wordt huisarts, de huisarts patiënt, enzovoort). Deel van de Werkbladen 1a t/m 1e Rollenspel 2 uit (één set per subgroep). Vertel dat de procedure dezelfde is als in het eerste gedeelte. Daarna komt men terug voor een plenaire nabespreking. Hierin kunnen knelpunten die men ervaart bij het geven van voorlichting, naar voren komen. Gebruik hierbij Docentmateriaal 1 en 2 (20 min.). 1
2 4. Organisatie Zorg dat u goed op de hoogte bent van de inhoud van de NHG-Standaard Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen. Stuur de deelnemers (drie weken van tevoren) bericht met het advies om de NHG-Standaard Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen door te nemen, met name het gedeelte over het beleid. Kopieer de Werkbladen 1c en 1d (voor elk viertal een set). Kopieer de Werkbladen 1a en 1b (voor elk viertal twee sets). Kopieer de NHG-Patiëntenbrieven Plasproblemen bij oudere mannen en Wel of geen onderzoek naar prostaatkanker? (voor elk viertal een set). U kunt de NHG-Patiëntenbrieven downloaden via de NHG-website: Zorg voor een flap-over of schoolbord met schrijfmateriaal. 2
3 Werkblad 1a ROLLENSPEL 1. INSTRUCTIE VOOR OBSERVATOR 1 U bent observator van een (voorlichtings)consult met de heer Smits (69 jaar). Hij komt op het spreekuur in verband met plasklachten. Observeer het consult aan de hand van onderstaande vragen. Aan u de taak om vooral op de inhoudelijke aspecten te letten. De andere observator richt zich meer op de relationele en emotionele aspecten. Spreek met de andere observator af wie de nabespreking zal leiden. Wat liep er goed in het gesprek? Wat liep er minder goed in het gesprek? 3
4 Werkblad 1a Welke onderwerpen zijn er aan de orde geweest? Gebruik onderstaande tabel. Uitleg De huisarts legt uit dat het bij veel mannen boven de 50 jaar moeilijker wordt om de blaas goed te ledigen. Dit kan veroorzaakt worden doordat de blaasspier en de spieren rond de uitgang van de blaas slechter werken of doordat de prostaat de plasbuis gedeeltelijk dichtdrukt. De klachten komen veel voor, zijn goedaardig en hebben niets met prostaatkanker te maken. De klachten kunnen wisselend optreden. De mate waarin de patiënt last heeft kan gelijk blijven of toenemen, maar de klachten kunnen ook verdwijnen. De huisarts geeft de volgende adviezen: Ga regelmatig naar het toilet, vooral als in korte tijd veel gedronken Wordt. Neem de tijd om rustig te plassen (eventueel zittend). Zorg dat de plasbuis en de blaas zo goed mogelijk leeg zijn na het plassen. Neem direct contact op als u niet spontaan kunt plassen in een vertrouwde omgeving, ondanks aandrang en meerdere pogingen, binnen een tijdbestek van enkele uren. Voorlichting wel gegeven Voorlichting niet gegeven Vond u het woordgebruik van de huisarts goed afgestemd op de patiënt? Op welke manier zou de huisarts naar uw mening de inhoud van de voorlichting verder kunnen verbeteren? 4
5 Werkblad 1a ROLLENSPEL 2. INSTRUCTIE VOOR OBSERVATOR 1 U bent observator van een (voorlichtings)consult met de heer Smits (69 jaar). Hij komt na een jaar opnieuw op het spreekuur omdat hij veel last krijgt van zijn plasklachten. Observeer het consult aan de hand van onderstaande vragen. Aan u de taak om vooral op de inhoudelijke aspecten te letten. De andere observator richt zich meer op de relationele en emotionele aspecten. Bespreek met de andere observator wie de nabespreking zal leiden. Hoe ging de huisarts na of de patiënt openstond voor informatie? Hoe ging de huisarts na welke vragen de heer Versluys had? Wat liep er goed in het gesprek? 5
6 Werkblad 1a Wat liep er minder goed in het gesprek? Welke onderwerpen zijn er aan de orde geweest? Gebruik onderstaande tabel.. Uitleg De behandeling is afhankelijk van wat de patiënt wil en is afhankelijk van de mate waarin de patiënt last heeft van zijn klachten. Hoe ernstiger de klachten, hoe groter de kans op een positief resultaat van een behandeling. Mogelijkheden zijn afwachten, met medicijnen behandelen of een operatie of soortgelijke ingreep. Een operatie of soortgelijke ingreep geeft meestal een grotere verbetering van de klachten dan een behandeling met medicijnen, maar ook meer kans op bijwerkingen. De belangrijkste bijwerkingen van een operatie of vergelijkbare ingreep zijn incontinentie, erectiestoornissen en problemen met de ejaculatie. Hoe vaak de bijwerkingen voorkomen, hangt af van het soort ingreep. Globaal verbeteren de klachten na een operatie of soortgelijke ingreep bij 60 tot 75 procent van de patiënten. Als de patiënt serieus een operatie overweegt, kan de uroloog meer informatie geven over de kans op succes en de kans op bijwerkingen. De plaats van medicamenteuze behandeling is beperkt. De invloed van medicatie op de klachten is niet groot. Medicamenteuze behandeling kan worden geprobeerd als de patiënt hinderlijke klachten heeft en onvoldoende baat heeft bij de gegeven adviezen en (nog niet) wil of kan worden geopereerd. Voorlichting wel gegeven Voorlichting niet gegeven 6
7 Werkblad 1a Vond u het woordgebruik van de huisarts goed afgestemd op de patiënt? Op welke manier zou de huisarts naar uw mening de inhoud van de voorlichting verder kunnen verbeteren? 7
8 Werkblad 1b ROLLENSPEL 1. INSTRUCTIE VOOR OBSERVATOR 2 U bent observator van een (voorlichtings)consult met de heer Smits (69 jaar). Hij komt op het spreekuur in verband met plasklachten. Observeer het consult aan de hand van onderstaande vragen. Aan u de taak om vooral op de relationele en emotionele aspecten te letten. De andere observator richt zich meer op de inhoudelijke aspecten. Spreek met de andere observator af wie de nabespreking zal leiden. Hoe ging de huisarts na of de patiënt openstond voor informatie? Hoe ging de huisarts na welke vragen de heer Smits had? Ging de huisarts gericht op de vragen in? 8
9 Werkblad 1b Begreep de patiënt de gegeven informatie? Waaruit bleek dit? Gaf de huisarts de patiënt schriftelijke informatie mee? Op welke manier zou de huisarts de vorm van de voorlichting nog verder kunnen verbeteren? 9
10 Werkblad 1b ROLLENSPEL 2: INSTRUCTIE VOOR OBSERVATOR 2 U bent observator van een (voorlichtings)consult met de heer Smits (69 jaar). Hij komt na een jaar opnieuw op het spreekuur omdat hij veel last krijgt van zijn plasklachten. Observeer het consult aan de hand van onderstaande vragen. Aan u de taak om vooral op de relationele en emotionele aspecten te letten. De andere observator richt zich meer op de inhoudelijke aspecten. Spreek met de andere observator af wie de nabespreking zal leiden. Hoe ging de huisarts na of de patiënt openstond voor informatie? Hoe ging de huisarts na welke vragen de heer Smits had? Ging de huisarts gericht op de vragen in? 10
11 Werkblad 1b Begreep de patiënt de gegeven informatie? Waaruit bleek dit? Gaf de huisarts de patiënt schriftelijke informatie mee? Op welke manier zou de huisarts de vorm van de voorlichting nog verder kunnen verbeteren? 11
12 Werkblad 1c ROLLENSPEL 1 ROLINSTRUCTIE HUISARTS U gaat een kort rollenspel spelen. Op uw spreekuur komt een patiënt met plasklachten. Lees de informatie rustig door en gebruik deze om u in te leven. Bedenk dat het een rollenspel is in een scholingssituatie. U hoeft niet de perfecte huisarts neer te zetten. Probeer dicht te blijven bij hoe u het in het echt doet. U krijgt de heer Smits, 69 jaar, op uw spreekuur in verband met klachten van bemoeilijkte mictie. Hij vraagt zich af of de klachten met de prostaat te maken hebben en maakt zich ook een beetje ongerust of het geen prostaatkanker is. U neemt de anamnese af. U verricht een rectaal toucher (niet afwijkend), onderzoekt de urine op tekenen van infectie (geen afwijkingen) en stelt de diagnose bemoeilijkte mictie zonder specifieke oorzaak. Op dit punt start het rollenspel. U vertelt de heer Smits welke diagnose u heeft gesteld. U geeft voorlichting over de aard van de aandoening en het beloop van de klachten. Bovendien geeft u de heer Smits adviezen ten einde de klachten te verlichten. 12
13 Werkblad 1c ROLLENSPEL 2 ROLINSTRUCTIE HUISARTS U gaat een kort rollenspel spelen. Op uw spreekuur komt een patiënt met plasklachten. Lees de informatie rustig door en gebruik deze om u in te leven. Bedenk dat het een rollenspel is in een scholingssituatie. U hoeft niet de perfecte huisarts neer te zetten. Probeer dicht te blijven bij hoe u het in het echt doet. Bijna een jaar na het vorige consult bezoekt de heer Smits opnieuw uw spreekuur in verband met zijn klachten met plassen. Hij had aanvankelijk weinig klachten en kon daar prima mee leven, maar de laatste tijd zijn de klachten flink toegenomen. Hij voelt zich beperkt in zijn activiteiten omdat hij zo vaak naar het toilet moet. Hij vindt dat er nu wat moet gebeuren. Moet hij zich laten opereren? Hoe gaat zo'n operatie? Zijn er belangrijke complicaties? Of kan hij met medicijnen behandeld worden? Hij heeft van een vriend gehoord dat deze erg veel baat had bij medicatie. Nadat u opnieuw een urineweginfectie heeft uitgesloten, gaat u in op de vragen van de patiënt. Op dit punt begint het rollenspel. U geeft de heer Smits voorlichting en uitleg naar aanleiding van zijn vragen. 13
14 Werkblad 1d ROLLENSPEL 1 ROLINSTRUCTIE PATIËNT U gaat een kort rollenspel spelen, waarin u de rol heeft van een patiënt met plasklachten. Lees de informatie rustig door en probeer u zo goed mogelijk in te leven. Bedenk wel dat het een rollenspel is in een scholingssituatie. Probeer te reageren op het gedrag van de huisarts. Het is niet de bedoeling dat u het de huisarts zo moeilijk mogelijk probeert te maken. U bent de heer Smits, 69 jaar, en u bezoekt het spreekuur van uw huisarts in verband met klachten met plassen. U moet vaak plassen op een dag, u hebt last van nadruppelen, u kunt minder goed uitplassen en de plas komt moeilijk op gang. U vindt zelf dat met de klachten nog wel te leven valt. U hebt wel eens wat gehoord over prostaatklachten. U vraagt zich af of uw klachten hier wat mee te maken hebben. Of hebben de klachten te maken met prostaatkanker? U bent er wel een beetje ongerust over. Uw huisarts heeft de anamnese afgenomen, hij heeft u onderzocht en hij heeft de urine nagekeken. U komt uit de onderzoekkamer en de huisarts gaat u vertellen wat er naar zijn mening aan de hand is. Op dit moment begint het rollenspel. 14
15 Werkblad 1d ROLLENSPEL 2 ROLINSTRUCTIE PATIËNT U gaat een kort rollenspel spelen, waarin u de rol heeft van een patiënt met plasklachten. Lees de informatie rustig door en probeer u zo goed mogelijk in te leven. Bedenk wel dat het een rollenspel is in een scholingssituatie. Probeer te reageren op het gedrag van de huisarts. Het is niet de bedoeling dat u het de huisarts zo moeilijk mogelijk probeert te maken. Bijna een jaar na het vorige consult bezoekt u opnieuw het spreekuur van uw huisarts in verband met uw plasklachten, die fors zijn toegenomen. U moet nu ook vaak 's nachts uw bed uit om te plassen en overdag voelt u zich ook beperkt in uw activiteiten omdat u zo vaak naar het toilet moet. U vindt dat er nu wat moet gebeuren. Moet u zich laten opereren? Hoe gaat zo'n operatie? Zijn er belangrijke complicaties? Of kunt u met medicijnen behandeld worden? U heeft van een vriend gehoord dat deze erg veel baat had bij medicatie. Op dit punt begint het rollenspel. U vraagt uw huisarts om informatie. 15
16 Werkblad 1e Nabespreking (20 minuten) - blad voor één van de twee observatoren. Bespreek nu samen met de spelers het rollenspel na. De vragen op uw observatieformulier kunnen als leidraad dienen. 1. Geef eerst de speler van de rol van huisarts de gelegenheid om zijn/haar reactie te vertellen. 2. Geef vervolgens de speler van de patiëntenrol de gelegenheid om te reageren. 3. Daarna komen u en uw collega-observator aan de beurt. Probeer zo feitelijk mogelijk weer te geven wat u heeft gezien en gehoord. 4. Vraag naar de reactie van de spelers op deze waarnemingen. 5. Geef elkaar nu feedback over dit rollenspel. Probeer de feedback op de volgende aspecten te richten: Wat bevorderde de communicatie? Wat hinderde de communicatie? Over welke aspecten gaf de huisarts nuttige informatie? Waaraan lag dat? Welke aspecten zijn niet aan de orde gekomen. Waardoor kwam dat? Was het door tijdgebrek of lag het aan de communicatie? 6. Formuleer gezamenlijk knelpunten bij het geven van voorlichting bij bemoeilijkte mictie bij oudere mannen. Maak aantekeningen ten behoeve van de plenaire nabespreking. 16
17 Docentmateriaal 1 Richtlijnen voor de plenaire bespreking Inventariseer de knelpunten die de deelnemers ervaren bij het geven van voorlichting over bemoeilijkte mictie bij oudere mannen. Schrijf deze punten op de flapover of op het schoolbord. Ga na waarom dit moeilijke punten zijn voor de deelnemers. Hoe zou er eventueel mee kunnen worden omgegaan? Formuleer daarna eventuele leerpunten en schrijf deze op. Bedenk daarbij dat meerdere aspecten een rol kunnen spelen. Zijn de sfeer van het gesprek en de relatie huisarts-patiënt zodanig dat de huisarts voorlichting kan geven? Staat de patiënt open om informatie op te nemen? Sluit de informatie aan bij wat de patiënt wil weten? Wordt de informatie in een voor de patiënt begrijpelijke taal gegeven? Kent de huisarts de belangrijkste informatie die over bemoeilijkte mictie bij oudere mannen kan worden gegeven? Spelen taakopvatting, eigen normen, waarden of emoties van de huisarts een rol bij het geven van informatie? 17
18 Docentmateriaal 2 ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ DE ONDERWERPEN UIT DE OBSERVATORENLIJST WAAROVER VOORLICHTING MOET WORDEN GEGEVEN Rollenspel 1 Onderwerp: De huisarts legt uit dat het bij veel mannen boven de 50 jaar moeilijker wordt om de blaas goed te ledigen. Dit kan veroorzaakt worden doordat de blaasspier en de spieren ronde de uitgang van de blaas slechter werken of doordat de prostaat de plasbuis gedeeltelijk dichtdrukt. Onderbouwing: Het ontledigingsmechanisme van de blaas verslechtert bij mannen boven de 50 jaar. De wijze waarop dat gebeurt is voor een deel nog onduidelijk. Mogelijk spelen factoren als urethrale obstructie en (neurogene) blaasdisfunctie, al dan niet veroorzaakt door comorbiditeit of medicijngebruik, een rol. Lang werd aangenomen dat vooral hyperplasie van de prostaat verantwoordelijk was voor de obstructie van de urethra. In onderzoek kan echter slechts een gering verband worden gevonden tussen hyperplasie en (de mate van) klachten van bemoeilijkte mictie. Om die reden twijfelt men aan de geldigheid van de obstructiehypothese. Er is de laatste jaren in toenemende mate aandacht voor het disfunctioneren van de blaas als belangrijke factor bij het ontstaan van mictieklachten. Hierbij speelt mede een rol mictieklachten, zoals een zwakke straal, s nachts plassen, vaak plassen en het moeilijk op gang komen van de straal, zowel bij mannen als vrouwen voorkomen, en dat ook bij vrouwen urodynamische afwijkingen voorkomen. Onderwerp: De klachten komen veel voor, zijn goedaardig en hebben niets met prostaatkanker te maken. Onderbouwing: Uit bevolkingsonderzoek blijkt dat 20 tot 25 procent van de oudere mannen last heeft van matige tot ernstige mictieklachten. De prevalentie van prostaatcarcinoom is bij oudere mannen met bemoeilijkte mictie gelijk aan die bij oudere mannen zonder mictieklachten. Bemoeilijkte mictie is dus geen risicofactor voor prostaatcarcinoom. 18
19 Docentmateriaal 2 Rollenspel 2 : De behandeling is afhankelijk van wat de patiënt wil en is afhankelijk van de mate waarin de patiënt last heeft van zijn klachten. Onderbouwing: Er is, behalve bij complicaties, geen medische noodzaak voor een operatie bij bemoeilijkte mictie. De subjectieve hinder van de klachten geeft daarom de doorslag bij het besluit om wel of niet te opereren. Onderwerpen: Een operatie of soortgelijke ingreep geeft meestal een grotere verbetering van de klachten dan een behandeling met medicijnen, maar ook meer kans op bijwerkingen. De belangrijkste bijwerkingen van een operatie of vergelijkbare ingreep zijn incontinentie, erectiestoornissen en problemen met de ejaculatie. Hoe vaak de bijwerkingen voorkomen, hangt af van het soort ingreep. Globaal verbeteren de klachten na een operatie of soortgelijke ingreep bij 60 tot 75 procent van de patiënten. Als de patiënt serieus een operatie overweegt, kan de uroloog meer informatie geven over de kans op succes en de kans op bijwerkingen. Onderbouwing: Er zijn, behalve de klassieke transurethrale resectie van de prostaat (TURP), ook allerlei ander invasieve behandelingen mogelijk (TUMT: transurethrale microwave thermotherapie; TUNA: transurethrale naalabblatie; TUIP: transurethrale incisie van de prostaat, laserbehandeling, plaatsen van een stent, open prostatectomie). Iedere ingreep heeft andere succes- en complicatiepercentages zodat de huisarts daarover slechts zeer globale informatie kan geven. Onderwerpen: De invloed van medicatie op de klachten is niet groot. Medicamenteuze behandeling kan worden geprobeerd als de patiënt hinderlijke klachten heeft en onvoldoende baat heeft bij de gegeven adviezen en (nog niet) wil of kan worden geopereerd. Onderbouwing: De invloed van medicatie op de klachten is beperkt, zowel vergeleken met placebo als met invasieve behandelingsmethoden. 19
Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 Mictieklachten bij mannen van maart 2013. Doelstelling van deze module is dat de huisarts in staat is op adequate wijze voorlichting
Nadere informatieVoorlichting bij patiënten met diabetes mellitus type 2
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M01 van maart 2006 (tweede herziening). Diabetes mellitus type 2 is een chronische ziekte. Voorlichting geven is belangrijk om de
Nadere informatieDeze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november 2004.
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 van november 2004. Met deze kennistoets kunnen de deelnemers hun kennis toetsen aan de richtlijnen uit de NHG-Standaard Bemoeilijkte
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Voorlichting bij gonartrose. Voorlichting bij gonartrose. 1. Toelichting. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur. 3.
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op NHG-Standaard van mei 2008. Gonartrose is de meest voorkomende chronische gewrichtsaandoening. De prevalentie neemt toe met de leeftijd en het beloop is wisselend.
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M42 Mictieklachten bij mannen van maart 2013. Met deze kennistoets kunnen de deelnemers hun kennis toetsen aan de richtlijnen uit
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op de module 1 Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M36 van januari 2013. Met adequate voorlichting over maagklachten kan de huisarts samen met de patiënt het beleid vaststellen.
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Begeleiding van oefeningen bij urine-incontinentie. 1. Toelichting op de module. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur. 3.
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Stanaard M46 van september 2006 (eerste herziening). Urine-incontinentie bij volwassenen komt veel voor, maar in de huisartsenpraktijk is
Nadere informatieVoorlichting en begeleiding bij een miskraam
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M03 van maart 2004. Het medisch-technisch beleid bij een miskraam is niet zo moeilijk. Het is op zich geen ernstige aandoening.
Nadere informatieUrologie. Prostaatklachten
Urologie Prostaatklachten Urologie Inleiding In deze folder vindt u informatie over prostaatklachten. Deze informatie is bedoeld om u inzicht te geven in de oorzaak van de klachten en de mogelijkheden
Nadere informatieslaap voorlichting Slaap Voorlichting 1. Toelichting 2. Doel, doelgroep en tijdsduur 3. Uitvoering 4. Organisatie
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M23 van juli 2005. Een gestructureerde slaapanamnese en goede voorlichting over slaapfysiologie en slaaphygiëne kunnen onnodig en ineffectief
Nadere informatievoorlichting en begeleiding bij amenorroe
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M58 van april 2007 (eerste herziening). Aangezien amenorroe in de meeste gevallen een onschuldige afwijking is die vanzelf weer
Nadere informatietelefonische anamnese en advies bij kinderen met koorts: een oefening 1. Toelichting op de module 2. Doel, doelgroep en tijdsduur 3.
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M29 van mei 2008. De praktijkassistente heeft bij telefonische vragen over kinderen met koorts verschillende taken: zij moet onderscheid
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Richtlijnen bij Astma, een uitdaging! Richtlijnen bij Astma, een uitdaging! 1. Toelichting. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van oktober 2007 (tweede herziening) Een aantal richtlijnen in de NHG-Standaard Astma bij volwassenen stemt niet overeen met het dagelijks handelen
Nadere informatieTUR-prostaat Urologie.
TUR-prostaat Urologie www.nwz.nl Inhoud Wat zijn prostaatklachten? 3 Wat gebeurt er voor en tijdens de operatie? 4 Wat is een TURP? 4 Wat gebeurt er na de operatie? 4 Wat zijn de risico s van de operatie?
Nadere informatieCHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting 161 CHAPTER 10 Deze samenvatting beoogt het geven van een beknopt overzicht van de inhoud van dit proefschrift in een voor niet-medici begrijpelijk Nederlands. Het blijkt
Nadere informatieToetsstation. Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen
Toetsstation Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen Alg lgeme mene gegevens Classificatiecode(s) Y06, Y85 Doelstelling Toetsen of de kandidaat in staat is - een gerichte anamnese af te nemen en lichamelijk
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat
1. Toelichting Aan de hand van een casus maken de deelnemers rekensommen met fictieve gegevens om prostaatcarcinoom te voorspellen bij mannen met een vergrote prostaat. 2. Doel, doelgroep, tijdsduur Doelstelling
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de bijlage prostaatcarcinoom van de NHG- Standaard Mictieklachten bij mannen van oktober 2014. De huisarts krijgt met enige regelmaat een verzoek van gezonde
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Urineweginfecties: controleren of verwijzen? Urineweginfecties: controleren of verwijzen? 1. Toelichting
Urineweginfecties: controleren of verwijzen? 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van juli 2005 Een patiënt met een urineweginfectie krijgt vaak alleen een recept mee, ziet soms
Nadere informatieInleiding... 1. De operatie... 1. Voorbereiding... 1. De operatie... 2. Na de operatie... 3. Bloedverdunners... 4
TURP Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 2 Na de operatie... 3 Bloedverdunners... 4 Mogelijke bijwerkingen van de operatie... 4 Ontslag... 5 Tot slot... 6 Inleiding
Nadere informatieGoedaardige prostaatvergroting
Goedaardige prostaatvergroting 1 Inleiding Een goedaardige vergroting van de prostaat of BPH (= benigne prostaathypertrofie) komt voor bij ongeveer 85% van de mannen op hogere leeftijd. Bij de helft van
Nadere informatieInformatiebrochure. Trans-Urethrale resectie van de prostaat. Operatieve behandeling van een goedaardige prostaatvergroting.
Informatiebrochure Trans-Urethrale resectie van de prostaat Operatieve behandeling van een goedaardige prostaatvergroting. Geachte patiënt, Deze informatiebrochure werd geschreven door de dienst Urologie
Nadere informatieLaserbehandeling bij prostaatklachten Green Light Laser
In overleg met uw uroloog heeft u besloten tot een prostaatoperatie: de zogenaamde Green Light Laser verdamping (vaporisatie) van de prostaat. Het doel van deze operatie is het verwijderen van weefsel
Nadere informatieGreen Light Laserbehandeling voor prostaatklachten
Green Light Laserbehandeling voor prostaatklachten U hebt samen met uw behandelend uroloog besloten tot een operatieve ingreep van de prostaat met behulp van de Green Light Laser techniek, hierna te noemen
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. In een deel van de Nederlandse huisartsenpraktijken handelt een praktijkassistente een urineweginfectie bij gezonde, niet-zwangere
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Informatie over de TUR prostaat
Informatie over de TUR prostaat INFORMATIE OVER DE TUR PROSTAAT INLEIDING De uroloog heeft met u besproken dat u geopereerd moet worden aan de prostaat vanwege een goedaardige vergroting. Van uw uroloog
Nadere informatieGreen Light Laser Laserbehandeling bij prostaatklachten
Green Light Laser Laserbehandeling bij prostaatklachten Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Rondom de operatie... 2 Na de operatie... 2 Bloedverdunners...
Nadere informatiehoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 187 Samenvatting voor niet-ingewijden
hoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 187 Samenvatting voor niet-ingewijden hoofdstuk 12 24-07-2001 14:01 Pagina 188 188 De prostaat is een klier ter grootte van een walnoot die zich vlak onder de blaas
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Acute diarree: (g)een dieetadvies. ACUTE DIARREE: (G)EEN DIEETADVIES Rollenspel voor huisartsen en praktijkassistentes
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van maart 2007 (2 e herziening). Opvattingen van mensen worden onder meer gevormd op basis van de ervaringen die ze met een bepaald onderwerp
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Astma: hoe moet ik inhaleren? Oefenen met het voorlichtingsmodel
voor praktijkassistentes 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-standaard van juli 2007 (tweede herziening) Het geven van voorlichting is niet eenvoudig. Om de voorlichting zo effectief mogelijk
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat TUR prostaat Urologie
Verwijderen van de prostaat TUR prostaat Urologie Beter voor elkaar Verwijderen van een gedeelte van de prostaat via de plasbuis Transurethrale Resectie van de Prostaat =TUR Prostaat Inleiding Tijdens
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
De incontinentiekliniek Informatie voor patiënten Urodynamisch onderzoek DIENST UROLOGIE Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Afdeling urologie gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Uw afspraak 3 Wat is een urodynamisch onderzoek? 3 Voorbereiding op het onderzoek 4 Het onderzoek 4 Na het onderzoek 5 De uitslag
Nadere informatieBotoxinjecties bij blaasproblemen
Botoxinjecties bij blaasproblemen Vanwege een overactieve blaas en de bijbehorende problemen heeft uw gynae- coloog of uroloog u een behandeling met botoxinjecties aangeraden. In deze folder leest u meer
Nadere informatieTransurethrale Resectie prostaat (TUR-P)
Transurethrale Resectie prostaat (TUR-P) Onderzoek heeft aangetoond dat uw prostaat vergroot is, dan wel in de weg zit. U heeft samen met uw behandelend arts besproken dat u dit door middel van een operatie
Nadere informatieInformatie. Plasproblemen bij mannen WWW.ELKERLIEK.NL
Informatie Plasproblemen bij mannen Inleiding Plasklachten bij mannen ontstaan vaak op wat oudere leeftijd. Meestal rond het 50e jaar treden de eerste verschijnselen van vaker plassen, wat minder krachtige
Nadere informatieCATHETERISEREN EN RECTAAL TOUCHER
CATHETERISEREN EN RECTAAL TOUCHER BENIGNE PROSTAAT HYPERPLASIE VAARDIGHEIDSONDERWIJS Versie september 2001 HUISARTS- OPLEIDING Algemene gegevens Dit onderwijsprogramma is ontwikkeld door de staf van de
Nadere informatieGoedaardige Prostaatvergroting
Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen.
Nadere informatieTURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat
1 TURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat 2 Wat is een TURP? Om goed te kunnen begrijpen wat een TURP is, eerst een woordje uitleg over de anatomie van de prostaat 3 De anatomie van de prostaat
Nadere informatieAls plassen moeilijk gaat
Urologie Als plassen moeilijk gaat Deze folder gaat over problemen met plassen bij de wat oudere man, veroorzaakt door goedaardige prostaatvergroting. Heeft u tegenwoordig problemen bij het plassen of
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek. Cystometrie-Drukmetingen
Urodynamisch onderzoek Cystometrie-Drukmetingen Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Voor dit onderzoek worden ook de termen 'cystometrie' of 'drukmetingen' gebruikt.
Nadere informatieProstaatoperatie-TURP
Prostaatoperatie-TURP (TURP=Transurethrale Resectie van de Prostaat) Algemeen Onderzoek heeft aangetoond dat u een vergrote prostaat heeft. In overleg met uw uroloog heeft u besloten dat u een operatie
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voorbereiding... 1 3 Het onderzoek... 2 4 Nazorg... 3 5 Bijwerkingen... 3 6 Wat te doen in geval van ziekte of verhindering?... 3 7 Tot slot... 4
Nadere informatieURODYNAMISCH ONDERZOEK FRANCISCUS GASTHUIS
URODYNAMISCH ONDERZOEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding In overleg met uw uroloog is besloten om een functie onderzoek van de blaas (een urodynamisch onderzoek) te doen. Uw arts heeft u al verteld wat u kunt
Nadere informatieBekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties
Bekkenfysiotherapie voor en na prostaatoperaties Voordat u geopereerd wordt, krijgt u eenmalig een consult bij de bekkenfysiotherapeut. Deze folder is een korte samenvatting van wat de therapeut met u
Nadere informatieUrologie. Urodynamisch onderzoek
Urologie Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Urodynamisch
Nadere informatieURODYNAMISCH ONDERZOEK
URODYNAMISCH ONDERZOEK 25735 Inleiding In overleg met uw uroloog is besloten om een functie onderzoek van de blaas (een urodynamisch onderzoek) te doen. Uw arts heeft u al verteld wat u kunt verwachten.
Nadere informatieGreenLight-laserbehandeling
GreenLight-laserbehandeling Vanwege prostaatklachten heeft u, samen met uw behandelend uroloog, besloten tot een prostaatoperatie met behulp van de GreenLight-lasertechniek. Binnenkort wordt u voor deze
Nadere informatieDeel 8. Bijwerkingen van de bestraling van prostaatkanker
. Bijwerkingen van de bestraling van prostaatkanker In dit deel kunt u meer lezen over de mogelijke bijwerkingen van de bestraling. Mogelijke bijwerkingen tijdens of enkele weken na de bestraling Mogelijke
Nadere informatieOverloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas.
Urologie Algemeen: In grote lijnen onderscheiden we drie soorten incontinentie: Stressincontinentie Bij stressincontinentie of inspanningsincontinentie treedt er ongewenst urineverlies op bij bepaalde
Nadere informatieUro Dynamisch Onderzoek
Uro Dynamisch Onderzoek www.urologischcentrum.be Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieProstaatklachten Radboud universitair medisch centrum
Prostaatklachten In deze folder vindt u informatie over prostaatklachten. Deze informatie is bedoeld om u inzicht te geven in de oorzaak van de klachten en de mogelijke behandelingen. De afdeling Urologie
Nadere informatiedelier bij ouderen Delier bij ouderen Videofragment 1 De anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module
Videofragment 1 De anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M77 van maart 2003. Om te kunnen begrijpen hoe de huisarts het beste kan omgaan
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Dit is een inwendig onderzoek naar de functie van de lage urinewegen (blaas en afsluitmechanisme). Deze folder geeft
Nadere informatieAls de prostaat vergroot is bemoeilijkt deze het urineren. Om dit probleem te verhelpen wordt de prostaat gedeeltelijk verwijderd.
Urologie TURP Verwijdering prostaat via de plasbuis Inleiding Uw behandelend uroloog heeft met u afgesproken dat een behandeling plaatsvindt om uw vergrote prostaat te verkleinen. Uw uroloog heeft u al
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting op het onderwijsmateriaal 1 Dit onderwijsmateriaal is gebaseerd op de NHGStandaard M71 van mei 2012 Van geen enkel medicament is aangetoond dat dit effectief zou zijn bij de behandeling
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Informatie voor patiënten F0309-3415 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatieAls plassen moeilijk gaat
UROLOGIE Als plassen moeilijk gaat BEHANDELING Als plassen moeilijk gaat Deze folder informeert u over problemen met plassen bij de wat oudere man, veroorzaakt door een goedaardige prostaatvergroting.
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
Videofragment 1 de anamnese bij een delirante patiënt 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M77, herziene versie april 2014. Om te kunnen begrijpen hoe de huisarts het
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN
TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal mannen, dat zich presenteert met dergelijke klachten,
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek 2 Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Urodynamisch onderzoek
Nadere informatieAfdeling: Urologie. Onderwerp: Urodynamisch onderzoek
Afdeling: Urologie Onderwerp: Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het urodynamisch onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek urologie
Urodynamisch onderzoek urologie 2 Binnenkort krijgt u een urodynamisch onderzoek (blaasdruk meting) op de polikliniek urologie. Met dit onderzoek wil de arts inzicht krijgen in uw plasklachten. Urodynamisch
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Infobrochure Urodynamisch onderzoek mensen zorgen voor mensen Inleiding Waarom een urodynamisch onderzoek? Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een urodynamisch onderzoek, om na te
Nadere informatieProstaatoperatie. Informatiebrochure
Prostaatoperatie Informatiebrochure 2 Mijn prostaat moet weggenomen worden Een aantal mannen komt bij hun arts terecht wegens moeilijk wateren. Daar hoeft men helemaal niet oud voor te zijn, want de prostaat
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek Afdeling urologie.
Urodynamisch onderzoek Afdeling urologie www.nwz.nl Inhoud Uw afspraak 3 Wat is een urodynamisch onderzoek? 4 Voorbereiding op het onderzoek 5 Het onderzoek 5 Na het onderzoek 6 De uitslag 7 Bijwerkingen
Nadere informatieKatheter verwijderen De-katheterisatie
Katheter verwijderen De-katheterisatie U heeft op een eerder moment een blaaskatheter gekregen omdat u de blaas zelf niet kon legen. Binnenkort wordt u opgenomen om te kijken of het plassen spontaan weer
Nadere informatieProstatectomie volgens Hryntshak of Millin
Prostatectomie volgens Hryntshak of Millin 2 De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat u een gezwel in de prostaat hebt. In overleg met uw arts hebt u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat,
Nadere informatieBenigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012
Benigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012 Meest voorkomende ziektebeelden bij mannen > 50jr Prostaatcarcinoom Slijmbeursontsteking Zuurbranden Staar Ritmestoornissen 7,8 8,0 8,4
Nadere informatieAfdeling: Urologie. Onderwerp: Verwijderen van de prostaat / Millin
Afdeling: Urologie Onderwerp: Verwijderen van de prostaat / Millin Verwijderen van een gedeelte van de prostaat via open operatie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek Urologie, heeft uw uroloog
Nadere informatiePatiënteninformatie. Transurethrale resectie van de prostaat (TURP) Informatie over een TURP-operatie
Patiënteninformatie Transurethrale resectie van de prostaat (TURP) Informatie over een TURP-operatie Inhoudsopgave Bladzijde Wat is een prostaat? 5 Prostaatvergroting 5 Afspraak 5 Voorbereiding 6 De operatie
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Infobrochure Urodynamisch onderzoek mensen zorgen voor mensen Inleiding Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een urodynamisch onderzoek, om na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten.
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek. Cystometrie-Drukmetingen
Urodynamisch onderzoek Cystometrie-Drukmetingen Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Voor dit onderzoek worden ook de termen 'cystometrie' of 'drukmetingen' gebruikt.
Nadere informatieOpen prostaatoperatie. voor goedaardige prostaatvergroting
Open prostaatoperatie voor goedaardige prostaatvergroting Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 3 Mogelijke bijwerkingen
Nadere informatieBlaasspoeling met BCG
Blaasspoeling met BCG Inhoudsopgave Inleiding... 1 BCG blaasspoeling... 1 Het aantal blaasspoelingen... 1 Het starten van de behandeling... 1 De voorbereiding op de blaasspoeling... 2 Behandeling... 2
Nadere informatieUrologie. Transurethrale resectie van de prostaat (TUR-P)
Urologie Transurethrale resectie van de prostaat (TUR-P) Inhoudstafel 1. Inleiding 2. De prostaat 3. Ingreep 4. Klachten 5. Nazorg 6. Complicaties 7. Controle 8. Wat te doen in geval van ziekte of verhindering
Nadere informatieTRANSURETHRALE PROSTATECTOMIE
TRANSURETHRALE PROSTATECTOMIE Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, heeft u een goedaardige prostaatvergroting. Er wordt bij u een operatie uitgevoerd, die prostatectomie wordt genoemd. Uw uroloog
Nadere informatieDe soa-kit. 1. Toelichting. 2. Doel, doelgroep en tijdsduur. 3. Uitvoering
1. Toelichting Bij Soa is de actuele kennis over diagnostiek, behandeling, begeleiding en partnerwaarschuwing niet compleet zonder informatie over het gebruik van de diverse buisjes en stokjes die het
Nadere informatieslaap kennistoets Slaap Kennistoets 1. Toelichting 2. Doel, doelgroep en tijdsduur 3. Uitvoering 4. Organisatie
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M23 van juli 2005. Met behulp van de kennistoets kunnen de deelnemers hun kennis toetsen over de richtlijnen uit de NHG-Standaard Slapeloosheid
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Het onderzoek
Nadere informatieVERKLEINEN VAN DE PROSTAAT VIA DE PLASBUIS TRANSURETHRALE PROSTATECTOMIE
VERKLEINEN VAN DE PROSTAAT VIA DE PLASBUIS TRANSURETHRALE PROSTATECTOMIE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, heeft u een goedaardige prostaatvergroting. Er wordt bij u
Nadere informatieEVOLVE LIFE. Zachtaardige prostaatbehandeling (BPH) met de LIFE laser. www.biolitec.com
EVOLVE LIFE Zachtaardige prostaatbehandeling (BPH) met de LIFE laser www.biolitec.com EVOL LIFE Zachtaardige prostaatbehandeling (BPH) met de LIFE laser Nieuwe patiëntvriendelijke laserprocedure voor behandelen
Nadere informatieScreening op prostaatkanker
Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Doel van het onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Het onderzoek
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek Inleiding Binnenkort wordt er bij u een urodynamisch onderzoek verricht om de oorzaak van uw plasklachten te achterhalen. Een urodynamisch onderzoek wordt verricht indien u klachten
Nadere informatieOperatie bij goedaardige prostaatvergroting TURP: open adenomectomie prostatectomie
Operatie bij goedaardige prostaatvergroting TURP: open adenomectomie prostatectomie Afdeling Urologie Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor een operatie aan de prostaat. TURP staat voor Transurethrale
Nadere informatieVerwijderen van een blaastumor
Verwijderen van een blaastumor VERWIJDEREN VAN EEN BLAASTUMOR (transurethrale resectie) Deze folder geeft u informatie over de voorbereiding, de operatie, mogelijke risico s en complicaties en nazorg
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Onderzoek heeft aangetoond dat uw prostaat vergroot is. Een vergrote prostaat kan klachten geven bij het plassen. Daarom heeft de arts u een prostaatoperatie
Nadere informatiePlasklachten. Bij de man. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Plasklachten Bij de man Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten
Nadere informatieUrodynamisch onderzoek urologie
Urodynamisch onderzoek urologie Binnenkort krijgt u een urodynamisch onderzoek (blaasdruk meting) op de polikliniek urologie. Met dit onderzoek wil de arts inzicht krijgen in uw plasklachten. Urodynamisch
Nadere informatieUROLOGIE casusschetsen
UROLOGIE casusschetsen Interline maart 2004 1 UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is
Nadere informatieLaserbehandeling. bij vergrote prostaat. Poli Urologie
00 Laserbehandeling bij vergrote prostaat Poli Urologie Wat is de prostaat? De prostaat is een klein orgaantje met de vorm en afmeting van een tamme kastanje, die vlak onder de blaas ligt en waar de plasbuis
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale laparoscopische
Robot-geassisteerde radicale laparoscopische prostatectomie (RALP) U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten
Nadere informatieTransurethrale resectie van een blaastumor
Transurethrale resectie van een blaastumor (TUR-BLAAS) Afdeling Urologie Inleiding Onderzoek heeft aangetoond dat u een tumor in de blaas hebt. Uw behandelend arts heeft met u besproken dat deze verwijderd
Nadere informatiePATIËNTENFOLDER Urologie Transuretherale resectie van een blaastumor (TURT)
PATIËNTENFOLDER Urologie Transuretherale resectie van een blaastumor (TURT) Het verwij-deren van een blaastumor Inleiding Onderzoek heeft aangetoond dat u een tumor in de blaas hebt. Uw behandelend arts
Nadere informatieTransurethrale resectie van de blaas (TURB)
Transurethrale resectie van de blaas (TURB) 1 Algemeen Onderzoek heeft aangetoond dat u een poliep in de blaas hebt. Uw behandelend uroloog heeft met u besproken dat deze verwijderd moet worden. De ingreep
Nadere informatieDe behandeling van een prostaatvergroting
De behandeling van een prostaatvergroting De behandeling van een prostaatvergroting (kijkoperatie) De uroloog heeft bij u een prostaatvergroting vastgesteld. Om uw klachten te verminderen, heeft hij u
Nadere informatieUrologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht
Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de
Nadere informatie