Trends en ontwikkelingen in mantelzorg en (in)formele vrijwilligerswerk-zorg

Transcriptie

1 Trends en ontwikkelingen in mantelzorg en (in)formele vrijwilligerswerk-zorg Prof Dr Lucas Meijs Strategic Philanthropy and

2 Agenda Begripsbepaling: Trend 1: vrijwilligerswerk Trend 2: nieuwe bronnen voor vrijwillige energie Hoop 1: andere verhoudingen beroepsmatige en vrijwilligerswerk in de zorg

3 vrijwilligerswerk Soepele interpretatie strenge interpretatie Mate van vrijwilligheid Mag verplicht zijn Sociale dwang Geen dwang Mate van beloning Betaling maar lager dan de markt Onkostenvergoeding zakgeld Geen vergoedingen Mate van afstand Zelf (zelfhulp groep) Directe groep waar je betrokken mee bent (sportvereniging) De ander of samenleving in het algemeen Mate van organisatie Spontaan, eenmalig Netwerk waarin de vrijwilliger af en toe actief is Vereniging/stiching waar de vrijwilliger vast werkt Cnaan et al., 1996

4 Mantelzorg niet vrijwilligerswerk officieel omdat niet in georganiseerd verband uit jezelf vuilnis buiten zetten is informele of mantelzorg maar als huisarts het vraagt is het vrijwilligerswerk maar ook soms in eigen huishouden emotioneel want niet onverplicht spelen wel enkele zelfde issues en zodra instantie betrokken al bijna georganiseerd verband

5 Trend 1: vrijwilligerswerk

6 Stand van zaken Tussen 40% en 50% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger, ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger opgeleid, blanker, drukker, rijker en meer in dorpen. LAGE SCHATTING vrijwilligers 200 uur per jaar Ongeveer FTE Deze slide gebruik ik nu al bijna 20 jaar Kwantitatief is er niet veel veranderd, beetje groei in %, beetje afname in uren Kwalitatief / organisatorisch is er veel veranderd

7 Trend 2: nieuwe bronnen voor vrijwillige energie

8 Vrijwillige energie als TRADITIONEEL Olie Eindig Makkelijk Voorzichtig omgaan met wat we hebben Inzet van alternatieven Beroepskrachten Andere soorten vrijwilligers

9 Vrijwillige energie als Burgerparticipatie Zon Oneindig en continu Is de realiteit van veel vrijwillige energie (gelukkig en jammer) Te veel en op het verkeerde moment Geen idee hoe dat allemaal te gebruiken Gaat om opslaan en omzetten maar ook om aanpassen vanuit de organisaties

10 Vrijwillige energie als COMBINATIE Vissen Allemaal verschillende soorten in een grote oceaan Het verschil is de combinatie Vernieuwbaar, maar kan door ons verpest worden Misschien kweken Grote en kleine vissen Gaat om de brede samenleving (oceaan), de samenhang tussen typen combinatie vrijwillige inzet en de andere beheerders

11 Koppelteken - vrijwilligerswerk Werknemers - vrijwilligerswerk Maatschappelijke stage vrijwilligerswerk Service learning Family volunteering Single volunteering Voluntourism Employability vrijwilligerswerk Tegenprestatie vrijwilligerswerk

12 Het nieuwe recruteren WERVING Intern Extern PLAATSING Intern mutual support (bv sportvereniging) service delivery / campaigning Extern Werknemers-vrijwilligerswerk Service learning Maatschappelijke stage Laluz Cares PRESENT

13 Hoop 1: andere verhoudingen beroepsmatige en vrijwilligerswerk in de zorg

14 Omdenken. Maar dan ga je toch met vrijwillligers werken Schaartste perspectief Als het budget op is vrijwilligers Als er budget is weer beroepskrachten Als vrijwilligers niet te vinden zijn beroepskrachten etc

15 Vijf keer waarde Economische waarde Wat zou dit nu in euro s waard zijn? Individuele waarde Wat heeft de vrijwilliger eraan? Client waarde vrijwilligerswerk Wat maakt het uit voor de cliënt dat het vrijwilligerswerk is? Samenlevingswaarde Wat is de extra waarde voor de samenleving? Legitimiteit Het effect van individuele (h)erkenning van de doelgroep omdat er vrijwilligers zijn?

16 Inhoudelijke aanleiding Professionele organisaties Leefeenheid Vraag/Probleem gemeenschap Handelingsverlegenheid: Wat kan en mag ik? informeel Formeel = Vrijwilligerswerk

17 Hesjes-experiment (K2/RSM)

18 Onderlinge uitwisselbaarheid Vrijwilliger Beroepskracht applaus beloning compensatie leuk vervelend Lager Professionaliteit Hoger Hoger Ervaringsdeskundigheid Lager Hoger Altruïsme Lager Dichterbij Afstand Verderaf Commitment Betrouwbaarheid Baan Roddel Geheimhouding Dossier Klein Macht Groot

19 Vrijwilligers en beroepskrachten Vrijwilligerswerk is een beloningsstructuur niet een functieomschrijving Mensen mogen dingen doen omdat ze er de juiste competentie ervoor hebben, niet omdat ze ervoor betaald worden Mensen die alleen maar goed kunnen werken als ze ervoor betaald worden mogen zich geen professional noemen Vrijwilligerswerk gaat om toegevoegde waarde, niet om kosten besparing. Burgers betalen beroepskrachten (direct en indirect) voor de vervelende klussen, niet voor wanneer het makkelijk is.

20 De toekomst We verdelen het werk op basis van toegevoegde waarde tussen beroepskrachten, vrijwilligers en eigen inzet (o.a. mantelzorg) niet op basis van schaarste. We erkennen dat vrijwilligerswerk en beroepsmatig werk verschillende kosten baten posten en berekeningen hebben.