Groenbeheerplan Gemeente Drechterland Leefomgeving Hoogkarspel, januari 2016

Transcriptie

1 Groenbeheerplan Gemeente Drechterland Leefomgeving Hoogkarspel, januari 2016 Groenbeheerplan

2 Inleiding In 2015 heeft de raad het Groenbeleidsplan vastgesteld, waarin een visie en kaders/speerpunten zijn opgesteld met betrekking tot (de ontwikkeling van) het groen. Dit Groenbeleidsplan geeft richting aan de benodigde en de gewenste ontwikkelingen in het groen en het beheer daarvan voor de lange termijn (10 jaar). Visie Drechterland streeft naar een duidelijke groenstructuur die beleefbaar, uitdagend en natuurlijk is en aansluit bij het dorpskarakter van de lintbebouwing en het open polderlandschap. Kortom: Een beleefbaar, uitdagend en natuurlijk groen met een duidelijke structuur! Om bovenstaande visie te realiseren zijn vijf speerpunten benoemd: 1. Samenhangende boomstructuur verbinden en versterken. 2. Parels behouden en versterken. 3. Vergroten van de (bio)diversiteit. 4. Gebruiken, beleven en ontdekken van het natuurlijk groen. 5. Samenwerken aan groen. Het vervolg op het beleidsplan is dit Groenbeheerplan. Dit is een uitwerking van de hoofdlijnen en speerpunten uit het Groenbeleidsplan naar concrete en realistische verbeteractiviteiten en reguliere beheeractiviteiten op de middellange termijn ( ). Het Groenbeheerplan is richtinggevend voor de jaarlijks op te stellen onderhoudsplannen. De jaarlijkse onderhoudskwaliteit van het groen wordt gemeten in het kader van het beeldkwaliteitsplan. Uit deze meting zullen verbeterpunten komen, die in de onderhoudsplannen van het daaropvolgende jaar worden meegenomen. Groenbeheerplan: uitwerking speerpunten 1. Samenhangende boomstructuur verbinden en versterken a) Huidige situatie: Er is een herkenbare doorgaande boomstructuur langs doorgaande wegen, die onderbroken wordt door lintbebouwing. Bomen zijn in eigen beheer of in beheer bij derden. Groenbeheerplan

3 b) Ambitie: We streven naar duurzame gevarieerde boombeplanting waarbij de bestaande hoofdstructuren worden versterkt en zo mogelijk met elkaar worden verbonden. Dat wil zeggen de juiste boom op de juiste plaats met optimale groeiontwikkelingen en voldoende variatie om ziekten en plagen zoveel mogelijk te voorkomen en de biodiversiteit te verhogen. c) Actie: Creëren van optimale groeiomstandigheden bij nieuw te planten bomen, zowel ondergronds als bovengronds. Kiezen voor de juiste boom op de juiste plaats. Zorgen voor voldoende variatie. Particulieren stimuleren om bomen aan te planten in de lintbebouwing, hierdoor ontstaat een samenhangende en verbindende boomstructuur. Van beperkte groeimogelijkheden naar een duurzame boombeplanting 2. Parels behouden en versterken a) Huidige situatie: Parels zijn belangrijke zichtlocaties in de dorpskernen. De huidige parels bestaan grotendeels uit onderhoudsintensieve perken bestaande uit eenjarige perkplanten. b) Ambitie: Duurzame, hoogwaardige en herkenbare invulling van de parels. c) Actie: Meer gebruik maken van vaste planten en. Parels concentreren in de dorpskernen. Onderhoud en beheer aanpassen aan de hoogwaardige kwaliteit van de parels. Van onderhoudsintensieve eenjarigen naar duurzame vaste planten 3. Vergroten van de (bio)diversiteit a) Huidige situatie: In het groenbeleidsplan is gekozen voor drie beheerniveaus, te weten: natuurlijk groen, woongroen en de parels. Het natuurlijk groen is geconcentreerd in een aantal bosachtige beplantingen (Padlandbos, etc. en in Hoogkarspel de noordelijke strook langs het Broeckerpad en aan de zuidkant langs het Groenbeheerplan

4 spoor). In de wijken en buurten wordt het woongroen onderhouden op een basisniveau. Wat wil zeggen: netjes maar geen uitbundige sierlijke uitstraling. Een aantal zichtlocaties in de dorpskernen wordt op een hoog onderhoudsniveau onderhouden en als zodanig (her)ingericht. Zij vormen de groene parels van Drechterland. b) Ambitie: Vergroten van de biodiversiteit door met name het natuurlijke groen op een meer ecologische wijze om te vormen en te beheren. Het natuurlijke groen uitbreiden en integreren in de woonomgeving. Zowel bloemenweiden als percelen met ruw gras kennen een relatief grote variatie aan soorten. Doordat beide beheergroepen een extensief onderhoud genieten is er veel gelegenheid voor soorten om zichzelf te vestigen in het desbetreffende gebied. (Denk hierbij aan de bekende soorten als boterbloem, pinksterbloem, fluitenkruid, zuring en pastinaak). Voor een verhoging van de biodiversiteit zijn dit de meest waardevolle beheergroepen. Voor het behoud en het vergroten van de diversiteit wil de gemeente de bestaande verhouding tussen beplanting en gras behouden. c) Actie: Bij de aanleg en renovatie van plantvakken meer verschillende soorten gebruiken en gebruikmaken van meer bij- en vlindervriendelijke beplanting. De inrichting van nieuwe groenelementen aanpassen aan het beheerniveau van de omgeving: natuurlijk groen, woongroen of een parel. De onderhoudswerkzaamheden aanpassen aan de functie van het groen. Beheer en onderhoud op een natuurvriendelijke en duurzame wijze uitvoeren en daarbij inspelen op natuurlijke processen en ontwikkelingen. Het natuurlijke groen op een aantal plaatsen die daar geschikt voor zijn als wiggen in de woonomgeving doortrekken. Actie per beheercategorie: Bosplantsoen: Het bosplantsoen zodanig beheren dat er een natuurlijke gelaagdheid ontstaat: bomen, struiken en kruiden. Dit betekent dat het bosplantsoen niet geschoffeld wordt, maar ruimte krijgt om een kruidenlaag te ontwikkelen. Bij inboet en aanleg van struikbeplantingen, meer toepassen van bloeiende vlinder- en bijvriendelijke heesters. Door snoei en andere beheermaatregelen de als natuurlijk bestemde groenelementen in een meerjarentraject omvormen. Van geschoren bosplantsoen naar open beplanting Sierheesters/rozen, bodembedekkers en hagen: Streven naar duurzaamheid, zo min mogelijk gebruik maken van chemische bestrijdingsmiddelen, zo min mogelijk onnodig onderhoud en een zo groot mogelijk diversiteit. Met het reguliere onderhoud de plantvakken voorzien van een gesloten beplanting, waardoor onkruiden minder kans krijgen. Groenbeheerplan

5 De functies van de diverse onderhoudsintensieve hagen kritisch beoordelen. Bij uitval niet automatisch vervangen. Van uniforme beplanting met onderhoudsintensieve hagen naar gevarieerde beplanting Gras, siergazon, ruw gras, hooiberm/bloemenweide: In de natuurlijke zones, waar mogelijk, het gazon omvormen naar ruw gras of bloemenweide. Daar waar mogelijk de overgangen naar waterpartijen op een meer ecologische wijze inrichten, door het creëren van natuurlijke oevers. Dit zal pas gebeuren als beschoeiingen dienen worden te vervangen. De huidige graswandelpaden, voor onder andere het uitlaten van honden, in de natuurlijke zones minder frequent maaien (max. 6 keer) om daarmee het natuurlijke karakter te benadrukken. Van gazon naar (waar mogelijk) ruw gras / bloemenweide 4. Gebruiken, beleven en ontdekken van natuurlijk groen a) Huidige situatie: De gemeente kent vijf grotere groengebieden, die gezien moeten worden als recreatiefgroen en gebruiksgroen. Deze grote groengebieden natuurlijke parken hebben naast een recreatieve functie ook een ecologische functie (Singelbergpark, Padlandbos, Broeckerpad, park Anjerstraat en Dorpsbosje). b) Ambitie: Verhoging van de belevingswaarde en gebruikswaarde van het natuurlijke groen langs de doorgaande routes en in de vijf natuurlijke parken. Er moet meer ruimte zijn voor natuurlijk spelen. Dit kan door elk park een eigen natuurlijk karakter te geven, door bijvoorbeeld aan te sluiten bij water en natuurlijk spelen. Het gewenste niveau van beheer en inrichting is te typeren als natuurlijk en extensief, waardoor een gevarieerdere beplanting ontstaat. Groenbeheerplan

6 In de nota Speelruimtebeleid worden twee uitgangspunten genoemd die in de ambitie van dit speerpunt meegenomen moeten worden: - De speelruimte moet voor kinderen en jongeren uitdagend en prikkelend zijn. De omgeving moet uitnodigen tot buitenspelen. Daarvoor moet de beschikbare openbare ruimte efficiënt en creatief worden ingericht. Naast fraai ingerichte plekken met speeltoestellen biedt ook spelen in het groen veel mogelijkheden. - De gemeente Drechterland kiest ervoor om in de toekomst uit te gaan van centrale openbare speelgelegenheden voor alle doelgroepen met een hogere speelwaarde. Tegelijkertijd betekent dit dat er in de nabije toekomst een aantal (kleinere) speelplekken moet verdwijnen. c) Actie: Wandelpaden realiseren door het uitsnoeien en toegankelijk maken van de beplanting. Voorzieningen aanbrengen (zoals banken en afvalbakken). Natuurlijke speelobjecten (takken en omgewaaide/gezaagde boom(stammen) laten liggen. Natuurlijke flauwe/ecologische oevers creëren als de bestaande beschoeiingen moeten worden vervangen. Kleine, ongebruikte, speelvoorzieningen niet meer vervangen en speelvoorzieningen concentreren in centraal gelegen locaties. Van geringe variatie en belevingswaarde naar meer diversiteit en ecologie 5. Samenwerken aan groen a) Huidige situatie: Bewoners worden middels informatie- en inspraakavonden betrokken bij herinrichtingsplannen van de directe omgeving. In het nabije verleden zijn wijkwandelingen gehouden waarbij bewoners hun suggesties/ideeën konden uiten over de inrichting en het onderhoud van de buitenruimte. Daarnaast zijn vrijwilligersgroepen bezig met het onderhoud van het groen zoals in de heemtuin langs het Broeckerpad en in het Padlandbos. b) Ambitie: Verhogen van de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de burgers bij de inrichting en onderhoud van de openbare ruimte. c) Actie: Middels communicatie, de wijkwandelingen of andere informatieve of participatieve bijeenkomsten bewoners betrekken bij inrichting en het onderhoud van de leefomgeving. De uitgangspunten van het groenbeheer plus de realisatie daarvan worden daardoor op een goede wijze onder de aandacht gebracht. Hiermee wordt het draagvlak en de betrokkenheid bij het groen verhoogd, of het nu gaat om raadplegen, adviseren of co-produceren. Stimuleren van zelfwerkzaamheid bijvoorbeeld wanneer een verhoging van het kwaliteitsniveau gewenst is. Bij projectmatige activiteiten: informeren van omwonenden en belanghebbenden over de noodzakelijke of gewenste omvorming. Bij reguliere onderhoudsactiviteiten: jaarlijks opstellen van een communicatiekalender. Dit betekent dat bij aanvang van een periode een reguliere beheertaak specifiek onder de aandacht Groenbeheerplan

7 wordt gebracht. Aangegeven wordt waarom deze taak wordt uitgevoerd, wat er gaat gebeuren en waar. (Info via de gemeentepagina, in een informatiefolder of via de gemeentelijke website). Bewoners bewust maken dat ook hun tuinen onderdeel uitmaken van de beleving van de openbare ruimte en hen erop aanspreken als het particuliere groen overlast of gevaar oplevert voor het gebruik van de openbare ruimte. Bewoners meer verantwoordelijkheid geven voor de inrichting van de buitenruimte door de regelgeving ten aanzien het kappen van bomen te vereenvoudigen. Van naar betrokkenheid Uitgangspunten groenbeheer Kwaliteit Het resultaat telt in het beheer van de openbare ruimte. De gemeente stuurt niet aan op de inspanning, maar op het resultaat. Natuurlijk groen: extensief, ecologisch beheer met ruimte voor natuurlijke ontwikkelingen. Woongroen: geen luxe, wel netjes, veilig en heel. Parels: hoog onderhoudsniveau, sierlijke uitstraling, luxe inrichting. Natuurlijk groen woongroen parel Veiligheid Het openbaar groen in de gemeente Drechterland mag niet leiden tot onveilige situaties. In veilig openbaar groen onderscheiden we drie categorieën. 1. Technisch veilig: de technische staat van de beplanting moet goed genoeg zijn om schade door groen te voorkomen. 2. Sociale veiligheid: in het algemeen houden bewoners van overzicht in het groen. Het gaat om een veilig gevoel. Dit betekent vaak een voorkeur voor open of halfopen beplanting. 3. Verkeersveiligheid: er mogen geen onoverzichtelijke situaties zijn door groen op kruispunten. Groenbeheerplan

8 Financiën Om het groen zoals hiervoor omschreven te beheren en te onderhouden, is het huidige budget voor het openbaar groen toereikend. Voor het omvormen van diverse groenvakken is de komende vier jaar per jaar gereserveerd. Met dit budget is het mogelijk om heestervakken om te vormen naar gazon en open heestervakken om te vormen naar een gesloten sierheestervak of vaste planten. Door een groot gedeelte van het oppervlak van de gazons dat nu intensief wordt gemaaid te verkleinen en de gazons extensief te gaan onderhouden (ruw gras), ontstaat financiële ruimte. Door het maaibeheer anders te gaan uitvoeren, kunnen we deze middelen inzetten voor het vergroten van de parels en het daarbij behorende onderhoud op een hoger niveau brengen, voor het onderhouden van het woongroen op basis niveau en voor het verder ontwikkelen van natuurlijk (ecologisch) groen en voor het verhogen van de (bio)diversiteit in Drechterland BIJLAGEN 1: De groene parels van Drechterland 2: Overzicht om te vormen plantvakken. Groenbeheerplan

9 Bijlage 1: De groene parels van Drechterland Westwoud: Dres en Schalm Schellinkhout: Dorpsweg Hem: Schoollaan/Torenweg Wijdenes: Jongeweer, Molenweg Westwoud: Laantje Hoogkarspel: Laurier Hoogkarspel: Raadhuisplein Oosterblokker: Boekert/Oosterblokker Venhuizen: Twijver/Westeinde Groenbeheerplan

10 Bijlage 2: Overzicht om te vormen plantvakken Locatie Venhuizen bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 ruw gras Zeger Davidzonweg gras intensief ruw gras 1000 Kerkweg gras intensief ruw gras 2000 Visser Roosendaalstraat achter 69 / 85 gras intensief ruw gras 300 tussen Postweid 26 en Kosterij 1 gras intensief ruw gras 420 Steenuil gras intensief ruw gras 500 Markerwaardweg gras intensief ruw gras 8300 gazon heesters/ vaste planten Kerkweg / Westerbuurt heesters vaste planten 70 Meilag gras intensief ruw gras 450 Padland tussen schelpenpad en bosplantsoen gras intensief ruw gras 1150 Tuinstraat / Twijver heesters vaste planten 185 Schoutstuinen gras intensief ruw gras 1400 heesters/gras Zanglijster / Putter heesters? 375 P Suidgeeststraat 29 heesters gazon 160 totaal m locatie Hem bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 Zuiderkoggeweg gras intensief ruw gras 2500 / Torenweg heesters vaste planten 100 Torenweg Hemtoren heesters / vaste planten 50 totaal m locatie wijdenes bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 kruizing Molenweg / Jongeweer/ Noorderuitweg heesters vaste planten 125 totaal m Locatie Schellinkhout bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 Havenweg dorpsbos gras intensief ruw gras 1250 totaal m Locatie Oosterblokker bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 Steenbok/Pennekamplaan slootkant nst nr 63 heesters ruw gras 360 Steenbok/Eenhoorn nst Steenbok nr 1 heesters ruw gras 120 Eenhoorn naast nr 102 heesters gazon 220 De Eland t.o nrs 19 / 21 gras intensief ruw gras 350 Boekert / Noorderdracht t.o nummer 3 heesters ruw gras 75 totaal m Groenbeheerplan

11 Locatie Westwoud bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 Raadhuisstraat rozen / heesters vaste planten / heesters 1600 Singelenbergpark gazon ruw gras 2500 Schakelstraat t.o 36 heesters heesters 50 Witte Dam langs sloot gazon ruw gras 1450 heesters / Woudlust heesters vaste planten 425 Dr Nuijensstraat t.o. 22 haag ruw gras 45 Dr Nuijensstraat t.o. 33a haag ruw gras 20 Dr Nuijensstraat 122 haag ruw gras 25 totaal m Locatie Hoogkarspel bestaand nieuw m 2 m 2 m 2 Streekweg / dr nuijensstraat haag ruw gras 12 Streekweg 26 haag ruw gras 30 Streekweg 86 haag ruw gras 43 Nachtegaal / Tuinfluiter heesters /vaste planten 365 Noordervoert 8 heesters /vaste planten 280 Kleine Immert heesters /vaste planten 210 Noordervoert voor gezondheidscentrum heesters vaste planten 325 Fluter heesters /vaste planten 325 Sluisweg gazon ruw gras 2000 Duijvenbrug heesters /vaste planten 540 De Haard nabij nr 1 t/m 7 heesters gazon 275 Molenwei nr 59 t/m 71 heesters /vaste planten 320 Achter de Tijm gazon ruw gras 4700 Munt heesters heesters 160 Kerspelweg gazon ruw gras 2300 Saffraan heesters /vaste planten 600 Vijverpad gazon ruw gras 1000 achter Lobeliastraat Anemonelaan gazon ruw gras 550 Dahliastraat to nrs 110 t/m 142 heesters gazon 1100 achter Anjerstraat nrs 4 t/m 16 gazon ruw gras 3400 Pastoor Konijnstraat / Prinssenlaan heesters /vasteplanten 75 totaal m Drechterland totaal m Groenbeheerplan