Situering binnen de competentiematrix: Competentie 1: Planmatig begeleider van leerlingen met specifieke onderwijsbehoefte. (1.2, 1.

Transcriptie

1 Hoe kan ik mijn leerlingen opvolgen zodat ik een brede beeldvorming heb van elke leerling uit mijn klas? + Hoe zorg ik ervoor dat ik alle ontwikkelingsdoelen aanbied aan mijn leerlingen? Situering binnen de competentiematrix: Competentie 1: Planmatig begeleider van leerlingen met specifieke onderwijsbehoefte. (1.2, 1.4) Eigen niveau: Tijdens de opleiding BaNaBa Buitengewoon onderwijs heb ik het vak handelingsplannen gevolgd. In de praktijk maak ik al een aantal jaren groepswerkplannen en individuele handelingsplannen. Ik situeer mezelf hierdoor op integratie niveau. Verduidelijking: Het is heel moeilijk om een duidelijk overzicht te bewaken van de beeldvorming van de leerlingen. Dit heeft als oorzaak dat er op school geen duidelijke/overzichtelijke handelingsplanningsdocumenten aanwezig zijn. Er worden wel groepswerkplannen en IOHP s 1 gemaakt. Deze documenten zijn al verschillende keren van lay-out veranderd, waardoor we telkens als schoolteam een nieuwe inspanning moeten leveren en er veel verwarring ontstaat. Uiteindelijk weet niemand meer welk document nu nog ingevuld moet worden, waar we dat moeten plaatsen, Dit probleem is ook bij de visitatie naar bovengekomen. Onze school heeft dit dan ook als werkpunt gekregen, tegen eind augustus 2016 moet dit terug op punt staan. De documenten die gemaakt worden zijn dan ook weer niet op maat van de speelleerklas. Ik geef andere vakken en werk met andere leerlijnen (ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs). Omdat ik niet kan blijven wachten tot er iets uit de lucht komt vallen wil ik zelf al aan de slag gaan. Ik heb ervoor gekozen om twee onderzoeksvragen in één document te behandelen omdat ik vind dat deze nauw bij elkaar aansluiten en binnen dezelfde competentie vallen. 1 Individueel handelingsplan

2 Mijn acties Eerst ben ik opzoek gegaan naar informatie die we al hadden op schoolniveau (boeken, tijdschriften, online, in de uitleendienst OBED 2.) De informatie die van toepassing was voor mijn doelgroep en mijn klaswerking, heb ik bekeken. Probleemstelling 1: Ik ben op zoek naar een document waarmee ik de leerling of de klasgroep in zijn geheel kan opvolgen. In Excel heb ik per leergebied een document aangemaakt. Hierin kan in de leerlingen naast elkaar ingeven. Voor elk doel kan ik dan per leerling aanduiden of het doel bereikt is, bereikt met hulp of niet bereikt. Doordat de leerlingen naast elkaar staan heb ik ook ineens een overzicht op groepsniveau. De ontwikkelingsdoelen voor het kleuteronderwijs vormen de basisleerlijn in de klas. Op basis hiervan bepaal ik wie in de basisgroep kan blijven. Welke leerlingen extra zorg nodig hebben of welke leerlingen extra uitdagingen vragen. Dit wordt aangegeven in het document. Voor de leerlingen die extra zorg hebben heb ik me gebaseerd op het boek: Boone, M. Kleuters met extra zorg. Een werkboek vol handelingsplanning. In het boek zijn per probleemgebied een checklist. Voor mijn doelgroep heb ik me gebaseerd op de checklist van de 5-jarige. Deze doelen heb ik ook in een Excel bestand gezet. In het boek staan ook duidelijke verwijzingen naar concrete handelingen die je kan doen om aan dit doel te werken. De verwijzing staat mee in het Excel bestand. Zo weet ik meteen waaraan ik moet werken. Voor de leerlingen die wat extra uitdaging nodig heb baseer ik mij op de ontwikkelingsdoelen van type 8. Ook deze heb ik per leergebied in een Excel bestand gezet. 2 onderwijsmediatheek, te Luchtbal Antwerpen website:

3 Om de remiëderingsacties goed bij te houden heb ik een document per leerling ontwikkeld. Hier zet ik per datum de actie in + reflectie/evaluatie. Dit is per leergebied hetzelfde document. Wel zet ik de items per leergebied samen. Deze documenten heb ik tijdens de kerstvakantie uitgewerkt. Het is nog wat kort om dit te evalueren. Wel merk ik al bij mezelf dat het mij veel meer rust geeft doordat ik nu duidelijk kan zeggen waar welke leerling staat. Probleemstelling 2: Ik ben opzoek naar een document waarmee ik het overzicht behoud welke doelen al zijn aangeboden en welke nog aangeboden moeten worden. Door de klaswerking is ook mijn agenda veranderd. Toch is het belangrijk om goed bij te houden welke doelen ik al heb aangeboden en welke nog moeten komen. Ik heb lang gezocht naar een manier die bij mijn klaswerking en bij mezelf past. Uiteindelijk ben ik tot het volgende gekomen: 1. Doelen document per thema 2. Planningsdocument brainstorm 3. Uitwerking planningsthema (per week) 4. weekschema 1. Doelen document per thema: Ik start mijn planning met dit document. Ik heb het digitaal maar werk ook nog graag op papier. Daarom heb ik het document op A3 afgeprint. Alle doelen per leergebied staan onder elkaar in een tabel. Ernaast zijn kleinere kolommen. Bovenaan een kolom kan ik het thema schrijven. Alle doelen die aanbod komen binnen het thema kan ik dan in de tabel van toepassing aanduiden. Tegen het einde van het schooljaar heb ik dan een overzicht binnen welke thema s ik welke doelen heb aangeboden. 2. Planningsdocument brainstorm Ook dit heb zowel digitaal als een papieren versie. Mijn papieren versie is eigenlijk een groot kladblad. Op A3 staat in het midden het thema, de periode en belangrijke aandachtspunten zoals uitstap, pedagogische studiedag, rond het thema staan kaders

4 per leergebied. Op de achterkant staat een grote kader waar de belangrijkste doelen in komen en een kader voor bronnen/informatie die geraadpleegd heb. In de kaders per leergebied komen ideetjes voor lessen, activiteiten. Door alle leergebieden op één blad te hebben probeer ik het overzicht te behouden zodat elk leergebied aanbod komt. 3. Uitwerking planningsthema (per week) Dit is een digitaal document met een aantal pagina s. De planning voor een hele week = mijn agenda. Op het voorblad noteer ik het klasthema, de beginsituatie van de leerlingen, een selectie van belangrijke doelen, wat ik ga observeren, welke woordenschat ik zal aanbrengen en welke middelen ik nodig heb. Hierna komt een pagina met welke activiteiten welke dag per leergebied aangeboden worden. Met een verwijzing naar de doelen en het (eventueel) differentiatie-aanbod. Verder zit er ook een document waarin de uitwerking van het hoekenwerk staat genoteerd. De activiteiten staan per leergebied + doelen en aanpak van differentiatie naast elkaar. De leerlingen staan onder elkaar. Zo kan ik nog bij elke leerling observaties/bevindingen noteren. In het document staat ook een A4 met alle leerlingen in. Hierin type ik kort wat me is opgevallen, als er speciale acties moeten gebeuren of als ik ergens extra heb moeten differentiëren op het moment zelf. Tenslotte sluit ik het document af met een evaluatie van de week. Zijn de selectie doelen behaald? Moet er iets uitgewerkt worden tegen volgende week?. Dit document is een goed overzicht wat ik een hele week in de klas heb gedaan. 4. weekschema De activiteiten die ik gepland heb, zet ik tenslotte in een overzichtelijk weekschema op A4-formaat. Ik noteer kort de titel van de activiteit. Doordat de activiteiten per uur staan weet ik snel wanneer ik wat gepland heb.

5 Evaluatie / Reflectie: Binnenkort heb ik een gesprek met de directie. Tijdens dit gesprek kan ik feedback vragen over de documenten die ik heb ontwikkeld. Ik werk graag met het planningsdocument. Ik heb het gevoel dat ik een duidelijk kan weergeven waarmee ik bezig ben. Indien ik een lange tijd zou ziek vallen weet mijn interim nu welke klasthema s al aanbod zijn gekomen. Welke doelen als zijn aangeboden en welke nog aangeboden moeten worden. Men kan nu ook terug vinden waar mijn leerlingen op leerinhoudniveau staan. Welke leerlingen extra zorg nodig hebben en welke verder vooruit kunnen. Het is voorlopig te vroeg om een evaluatie te houden met zicht op bijsturen. Hiervoor is de periode nog te kort. Een ideaalbeeld voor mij is dat de verschillende doelenpakketen: extra zorg, ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs en de ontwikkelingsdoelen type 8 in 1 document worden ondergebracht = duidelijke leerlijn voor de speelleerklas. Ondertussen heb ik ook al één nadeel gevonden aan de documenten. De doelen staan per leergebied in een apart document. Het is positief dat ik een groepsbeeld krijg doordat de leerlingen naast elkaar staan. Maar het is ook een nadeel dat ik niet in één oogopslag van elke leerling een overzicht krijg per leergebied. Helaas zijn mijn programmatieskills beperkt.

6 Mijn bewijsmateriaal: - Boone, M () Groei- en leerlijnen in de kleuterschool. Mechelen: Plantyn, Uitgeverij - Boone, M () kleuters met extra zorg, een werkboek vol handelingsplannen. Mechelen: Plantyn, Uitgeverij - Online Artikel: JufBianca.nl, groepsplannen bij kleuters - Centrum voor Ervaringsgericht onderwijs (2011) Procesgericht kindvolgsysteem voor kleuters. Mechelen: Plantyn, uitgeverij - VCLB Vormingsdienst, Groeiboek. Zorg- en volgsysteem voor kleuters. Basisboek. Garant Uitgeverij - VCLB Vormingsdienst, Groeiboek. Zorg- en volgsysteem voor kleuters. Signaleren. Garant uitgeverij - VCLB Vormingsdienst, Groeiboek. Zorg- en volgsysteem voor kleuters. Analyse en handelen. Garant Uitgeverij - OVSG (2010), Doelenboek voor de kleuterschool. Brussel: Uitgeverij Politeia nv - Ontwikkelingsdoelen kleuteronderwijs: geraadpleegd op 19 september Bestaande documenten op schoolniveau - Artikel: GO! (2013) Standpunt. Planningsdocumenten binnen het basisonderwijs. Brussel Documenten in bijlage: - kindvolgsysteem Excel O1 - remiëderingsacties - planningsdocumenten