Inleiding. De zomer is weer in volle gang. Daarbij hopen we op mooi weer. Maar dit kan tijdens ons werk een risico vormen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inleiding. De zomer is weer in volle gang. Daarbij hopen we op mooi weer. Maar dit kan tijdens ons werk een risico vormen."

Transcriptie

1 WERKEN IN DE ZOMER

2 Inleiding De zomer is weer in volle gang. Daarbij hopen we op mooi weer. Maar dit kan tijdens ons werk een risico vormen.

3 Hoe reageert de mens op warmte? Normaal bedraagt de lichaamstemperatuur in rust circa 37 C. Deze waarde wordt bereikt door het in balans brengen van warmteproductie en warmteafgifte. De balans tussen warmteafgifte en -productie wordt warmtebalans genoemd. Is deze in evenwicht, dan zal de lichaamstemperatuur stabiel zijn. Zo niet, dan treedt er afkoeling of opwarming van het lichaam op. Is het warmteverlies groter dan de warmteproductie, dan wordt de lichaamstemperatuur lager. Is de warmteproductie hoger dan de afgifte, dan neemt de lichaamstemperatuur toe. Bij arbeid, ook in koele omgevingen, neemt de lichaamstemperatuur al gauw toe tot 38 ºC of hoger. Voor gezonde fitte werknemers is een individuele waarde tot 39 ºC niet ongewoon. Daarboven neemt het risico snel toe.

4 Het risico Werken in de warmte hoeft voor gezonde mensen in principe geen gevaar op te leveren. Er is echter een aantal factoren die de tolerantie voor arbeid in de warmte kunnen beïnvloeden en die zodoende tot een verhoogd risico op warmteziekte kunnen leiden.

5 Factoren die de tolerantie van warmte beïnvloeden uitdroging en/of zouttekort ten gevolge van verminderde voedsel- en vochtopname, als gevolg van overmatig alcoholgebruik, als gevolg van darmproblemen (diarree) of van het gebruik van vochtuitdrijvende geneesmiddelen; eerdere warmteziekte; matige fysieke conditie; overgewicht, ondergewicht, anorexia; vermoeidheid, slaaptekort; hoge bloeddruk; koorts, recente infecties; huidverbranding (zonnebrand of anders); beschermende kleding die de normale warmteafgifte en met name de zweetverdamping hindert; geneesmiddelen, met name als deze effect hebben op de vochtbalans, op de perifere bloedvaten of op de hartfunctie (bijv. betablokkers, anticholinergische geneesmiddelen, digitalis, barbituraten, stimulerende middelen); zwangerschap.

6 Het risico Werken met warmtebelasting, of deze nu afkomstig is van het klimaat, de kleding, of de inspanning, levert bepaalde risico s voor de werknemer. Al bij lage warmtebelastingen kunnen er al problemen optreden in de vorm van prestatieverlies, en neemt de kans op ongevallen toe. In extreme gevallen kan een werknemer een warmteziekte krijgen.

7 Warmteziekten De belangrijkste warmteziekten zijn: hitte-uitputting en hitteberoerte. Huidverbranding is, ook al is dit niet direct een warmteziekte, ook een van de risico s.

8 Hitte-uitputting Het lichaam is door de hoge temperatuur waar in gewerkt wordt en door inspanning vermoeid geraakt en hierbij is de lichaamstemperatuur fors toegenomen (meestal > 39 ºC). Hierdoor werkt de bloedcirculatie niet goed meer en krijg je problemen om de bloedvoorziening van spieren, hersenen en huid op peil te houden. Met name als de inspanning gestopt wordt, wordt men snel onwel. Door het wegvallen van de beweging zakt de bloeddruk snel in.

9 Hitte beroerte Gaat verder dan hitte-uitputting. Het temperatuurregelsysteem is ontregeld, de lichaamstemperatuur wordt extreem hoog (> 41 ºC).

10 Tekenen van hitte-uitputting/beroerte bleekheid; vochtig gezicht; duizeligheid; misselijkheid; hoofdpijn; onstabiele loop. Deze tekenen hoeven niet alle tegelijkertijd op te treden!

11 Eerste hulp bij Hitte uitputting/beroerte Koeling en bewaking van patiënten is zowel in het geval van hitte-uitputting als in het geval van hitteberoerte de eerste aanpak. haal medische hulp; rust op een koele plek; ga plat liggen met de benen omhoog; zorg voor open kleding en voor koelen; laat het slachtoffer drinken; bewaak lichaamstemperatuur.

12 Wat kan je doen? Vaak moeten we tijdens ons werk ook PBM s dragen, zoals werkkleding, veiligheidsschoenen en een helm. Dit is met heel warm weer niet fijn. Toch is het zaak dit te blijven doen. Om warmteziekte te voorkomen mag je daarom: Vaker pauze nemen. Overleg dit wel met je leidinggevende. Vaker en voldoende drinken.

13 Effecten van in de zon werken Positief; de zon: stimuleert de aanmaak van vitamine D in de huid, geeft mensen een prettig, ontspannen gevoel, verbetert soms de conditie van de huid bij bepaalde aandoeningen, zoals psoriasis en eczeem.

14 Effecten van in de zon werken Negatief; de zon: veroorzaakt verbranding van de huid, bij veel en te lange blootstelling aan zonlicht, geeft voortijdige veroudering van de huid als mensen over een lange periode te veel zon hebben gehad, kan oogbeschadiging veroorzaken ten gevolge van te veel zon direct op de ogen, zonnesteek, kan huidkanker veroorzaken als mensen gedurende hun leven overmatig veel zon hebben gehad.

15 Wat kan je doen? probeer de zon tussen 12 en 15 uur te vermijden door een andere werkplanning ; OF zorg voor bescherming tegen de zon; OF draag beschermende kleding (er bestaat speciale kleding die beschermt tegen UV-straling); EN draag een pet of helm met nek flap; EN smeer je om de twee uur in met antizonnebrandmiddel van minimaal factor 10 en doe dit vaker als je veel zweet; ga naar de dokter als een moedervlek verandert of een zweertje niet overgaat.

16

17

18 Zonnesteek Een zonnesteek is het gevolg van te veel zonnestraling op het hoofd en in de nek. Wat kan je doen te voorkoming? Zet een petje op. (zeker als je kaal bent) Genoeg afkoeling zoeken. Drink voor je dorst krijgt. Hou de weerberichten in de gaten.

Werken in de Zon / UV-straling

Werken in de Zon / UV-straling Werken in de Zon Werken in de Zon / UV-straling Inleiding Gezondheidsrisico's Verschillende huidtypes Plan van aanpak UV-index / Zonkrachtwaarden 0 1-2 3-4 5-6 7-8 9-10 geen zonkracht vrijwel geen zonkracht

Nadere informatie

De plaats op aarde. Hoe dichter bij de evenaar en hoe hoger in de bergen hoe sterker het UV-licht.

De plaats op aarde. Hoe dichter bij de evenaar en hoe hoger in de bergen hoe sterker het UV-licht. Verstandig zonnen Zonnestraling De zon geeft ons warmte, daglicht, maar ook UV-straling. Twee soorten UV-straling, bereiken de aarde. Het UV-A licht is het gedeelte van het zonlicht waardoor de huid bruin

Nadere informatie

1 Geniet van de zon, maar voorkom verbranding of beschadiging van je huid.

1 Geniet van de zon, maar voorkom verbranding of beschadiging van je huid. Met enorme warmte op komst, nog even alle zaken op een rij: 1 Geniet van de zon, maar voorkom verbranding of beschadiging van je huid. De straling van de zon is je vriend en vijand tegelijk. Zonlicht is

Nadere informatie

Werken bij hitte? Wat kan je doen!

Werken bij hitte? Wat kan je doen! Werken bij hitte? Wat kan je doen! Heerlijk zo n zonnetje toch? In de bouw werk je vaak buiten. Lekker, vooral in de zomer, de zon schijnt en de temperatuur loopt op. Maar gevaar ligt op de loer. Werken

Nadere informatie

Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid.

Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid. Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid. Ieder jaar gaan er miljoenen mensen op vakantie naar zonnige oorden. Maar ook in eigen land kunnen we van de zon genieten. En daar is niets

Nadere informatie

WERKEN ONDER WARME OMSTANDIGHEDEN

WERKEN ONDER WARME OMSTANDIGHEDEN WERKEN ONDER WARME OMSTANDIGHEDEN Werken onder warme omstandigheden moet zoveel mogelijk voorkomen kan worden. Gevolgen van blootstelling aan veel warmte kunnen o.a. zijn: Huidaandoeningen zoals jeuk en

Nadere informatie

Warmste zomer in minimaal 3 eeuwen. NVvA 11 april Elvera Breedland Inspectiebreed Kenniscentrum Inspectie SZW

Warmste zomer in minimaal 3 eeuwen. NVvA 11 april Elvera Breedland Inspectiebreed Kenniscentrum Inspectie SZW Warmste zomer in minimaal 3 eeuwen NVvA 11 april 2019 Elvera Breedland Inspectiebreed Kenniscentrum Inspectie SZW Gemiddelde temperatuur zomer 2018 2 Temperatuur op de werkplek Hoge temperaturen Lage temperaturen

Nadere informatie

De een heeft het warm, de ander te warm en de ander heeft het veel te warm, en dat in dezelfde werkruimte.

De een heeft het warm, de ander te warm en de ander heeft het veel te warm, en dat in dezelfde werkruimte. Hittestress: werken en warm weer Inleiding De een heeft het warm, de ander te warm en de ander heeft het veel te warm, en dat in dezelfde werkruimte. De gevoelstemperatuur wordt, behalve door de luchttemperatuur

Nadere informatie

Werken bij hoge temperaturen (heat stress) Balen/Overpelt

Werken bij hoge temperaturen (heat stress) Balen/Overpelt 1 DOEL... 2 2 TOEPASSINGSGEBIED... 2 3 DEFINITIES... 2 4 VOORSCHRIFT... 2 1 DOEL... 2 2 TOEPASSINGSGEBIED... 2 3 DEFINITIES... 2 4 VOORSCHRIFT... 2 4.1 Temperatuur beneden 35 C: geen restricties... 2 4.2

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Verstandig zonnen

Patiënteninformatie. Verstandig zonnen Patiënteninformatie Verstandig zonnen Inhoud Inleiding... 3 Zonnestraling... 3 Effecten van de zon... 4 Positieve effecten... 4 Negatieve effecten... 4 Wat kunt u doen om negatieve effecten van de zon

Nadere informatie

Protocol Oververhitting

Protocol Oververhitting Inleiding Oververhitting (hyperthermie, hitteletsel) ontstaat wanneer het lichaam meer warmte produceert dan dat het kan afgeven. Hierdoor kan de lichaamstemperatuur oplopen tot boven de normale waarden.

Nadere informatie

ministerie van de Vlaamse Gemeenschap administratie Gezondheidszorg

ministerie van de Vlaamse Gemeenschap administratie Gezondheidszorg I N F O R M A T I E F O L D E R Overdaad schaadt ZON SPRING ER VERSTANDIG MEE OM! ministerie van de Vlaamse Gemeenschap administratie Gezondheidszorg EVEN UW AANDACHT GRAAG!!! De meeste mensen houden van

Nadere informatie

WERKEN BIJ VERSCHILLENDE WEERSOMSTANDIGHEDEN

WERKEN BIJ VERSCHILLENDE WEERSOMSTANDIGHEDEN WERKEN BIJ VERSCHILLENDE WEERSOMSTANDIGHEDEN Bij buitenwerkzaamheden kunnen klimaatomstandigheden zorgen voor onveilige of ongezonde situaties. Denk bijvoorbeeld aan onweer, harde wind, sneeuw en gladheid

Nadere informatie

Schaduwzijde van de zon TOOLBOX. UV-straling

Schaduwzijde van de zon TOOLBOX. UV-straling Schaduwzijde van de zon TOOLBOX UV-straling UV-straling In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Afspraken weersomstandigheden Arbocatalogus Platte daken Afhankelijk

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Stress

Gezonde Leefstijl: Stress Gezonde Leefstijl: Stress 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Wat is stress? Stressoren Gevolgen van teveel stress Tips bij stress Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Jaarlijks worden 30.000 mensen afgekeurd wegens

Nadere informatie

Brandweeractiviteiten in de hitte HANDREIKING OMGAAN MET WARMTE EN HITTE

Brandweeractiviteiten in de hitte HANDREIKING OMGAAN MET WARMTE EN HITTE Brandweeractiviteiten in de hitte HANDREIKING OMGAAN MET WARMTE EN HITTE INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 1 Belastende omstandigheden 4 2 Hitte gerelateerde aandoeningen 6 3 Maatregelen ter voorkoming 8 INLEIDING

Nadere informatie

Hitte bestrijdings beleid

Hitte bestrijdings beleid Hitte bestrijdings beleid 1 Het probleem Hitte veroorzaakt ongevallen Slechtere grip door zweet handen Slechter zicht door beslagen glazen van brillen Mensen worden minder alert Hitte bedreigt de gezondheid

Nadere informatie

WHITE PAPER. Hittestress. Zo blijf je gezond en productief

WHITE PAPER. Hittestress. Zo blijf je gezond en productief WHITE PAPER Hittestress Zo blijf je gezond en productief INHOUD 1. Wat is hittestress? 2. Welke regelgeving geldt er? 3. Welke factoren hebben invloed? 4. Symptomen 5. Zelf hittestress meten 6. Effectieve

Nadere informatie

Zonnebrandprotocol Villa Oostwold

Zonnebrandprotocol Villa Oostwold Zonnebrandprotocol Villa Oostwold Inhoud: Inleiding Blz. 1 Definitie zonnebrandprotocol Blz. 2 Doel zonnebrandprotocol Maatregelen ter voorkoming zonnebrand Maatregelen bij een verbrande huid Inleiding:

Nadere informatie

Hittestress. Zo blijf je gezond en productief EEN PUBLICATIE VAN WHITE PAPER

Hittestress. Zo blijf je gezond en productief EEN PUBLICATIE VAN WHITE PAPER EEN PUBLICATIE VAN expert in PBM en VEILIGHEIDSKLEDING WHITE PAPER Hittestress Zo blijf je gezond en productief Dit document mag zonder toestemming van Wijngaarden VeiligGoed niet met derden gedeeld worden.

Nadere informatie

KLIMAAT EN WEERSOMSTANDIGHEDEN

KLIMAAT EN WEERSOMSTANDIGHEDEN KLIMAAT EN WEERSOMSTANDIGHEDEN Extreme weersomstandigheden kunnen zorgen voor onveilige of ongezonde situaties. Denk bijvoorbeeld aan onweer, harde wind, sneeuw en gladheid. Knelpunten Medewerkers kunnen

Nadere informatie

Informatiefolder. Zonnebrand

Informatiefolder. Zonnebrand Informatiefolder Zonnebrand Inhoudsopgave Zonlicht en UV-straling 3 Risico's van zonnebaden 4 Zonnebrand Zonnesteek Zonneallergie Geneesmiddelen Wanneer moet u een arts raadplegen 5 Huidtypen 6 Kinderen

Nadere informatie

GHOR. Checklist maatregelen en adviezen bij hitte

GHOR. Checklist maatregelen en adviezen bij hitte Checklist maatregelen en adviezen bij hitte GHOR Nu de warme dagen van de zomer er weer gaan aankomen, is het verstandig om als organisator voorbereid te zijn op de mogelijke gevolgen van hitte op medewerkers,

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

Arbocatalogus pkgv-industrie Heatstress

Arbocatalogus pkgv-industrie Heatstress Arbocatalogus pkgv-industrie Heatstress De arbocatalogus PKGV-industrie is een in fasen ontwikkelde catalogus die beheerd wordt door het Verbond Papier- en Kartonproducerende en -verwerkende industrieën.

Nadere informatie

met hitte Amsterdam-Amstelland

met hitte Amsterdam-Amstelland n balans met hitte Amsterdam-Amstelland Waarom deze brochure? Wat is hittestuwing? In het brandweerwerk hebben we te maken met verschillende risico s. Eén daarvan is hittestuwing ten gevolge van blootstelling

Nadere informatie

Te veel zon is niet gezond

Te veel zon is niet gezond Te veel zon is niet gezond Dat beetje zon in Nederland... Als u zorgt voor de nodige bescherming, dan is de zon beslist ook goed voor u. In deze folder vindt u 10 tips om verstandig te zonnen. Veel mensen

Nadere informatie

PUVA lichttherapie (globaal) polikliniek dermatologie

PUVA lichttherapie (globaal) polikliniek dermatologie PUVA lichttherapie (globaal) polikliniek dermatologie U start binnenkort met PUVA-lichttherapie. Deze behandeling bestaat uit een combinatie van tabletten (eventueel opgelost in een bad) en UVA-belichting.

Nadere informatie

Lichttherapie: UVB en PUVA

Lichttherapie: UVB en PUVA Lichttherapie: UVB en PUVA U krijgt binnenkort lichttherapie met UVB of met PUVA. In deze folder leest u hoe u zich moet voorbereiden en waar u na de behandeling rekening mee moet houden. Wat is lichttherapie?

Nadere informatie

Dermatologie. Lichttherapie (UV-B)

Dermatologie. Lichttherapie (UV-B) Dermatologie Lichttherapie (UV-B) Inleiding Zonlicht kan een gunstige werking hebben op verschillende huidziekten, zoals psoriasis of eczeem. Voor de behandeling van deze aandoening kennen we daarom een

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Nexavar SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Nexavar SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Nexavar Nexavar Uw arts schreef u een nieuw geneesmiddel voor, Nexavar. Deze behandeling richt zich op kankercellen (targeted therapie). Nexavar

Nadere informatie

helpt genezen. Koorts? Meer weten Beter meten

helpt genezen. Koorts? Meer weten Beter meten helpt genezen. Koorts? Meer weten Beter meten Koorts : een hot topic? Wat is koorts? Koorts is geen ziekte. Het is een symptoom dat aangeeft dat het afweermechanisme van het lichaam actief vreemde indringers

Nadere informatie

De zon te vriend houden Hoe bescherm je je kind goed?!

De zon te vriend houden Hoe bescherm je je kind goed?! Jeugdgezondheidszorg De zon te vriend houden Hoe bescherm je je kind goed?! In Nederland hebben wij niet het hele jaar zon en als de zon schijnt, willen wij daar graag van genieten. De zon zorgt ervoor

Nadere informatie

Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon

Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met

Nadere informatie

Soleil Inte Soleil Intensif

Soleil Inte Soleil Intensif Soleil Intensif Positieve zonneschijn Dankzij de geavanceerde bescherming die moderne zonneproducten bieden, zijn de meningen over de negatieve effecten van de zon op de huid tegenwoordig milder geworden.

Nadere informatie

Koelboxmeeting. Als het koeler kan doe het dan

Koelboxmeeting. Als het koeler kan doe het dan Koelboxmeeting Als het koeler kan doe het dan 2012 Werken in de hitte (logo) bedrijf Datum, locatie Koelbox Uitvoering dakwerkzaamheden bij zeer warm weer. Werken in de buitenlucht is meestal prettig,

Nadere informatie

Warme Dagen in WZC Emilie De Witte, medisch milieukundige bij Logo ZL

Warme Dagen in WZC Emilie De Witte, medisch milieukundige bij Logo ZL Warme Dagen in WZC Emilie De Witte, medisch milieukundige bij Logo ZL LOGO = LOkaal GezondheidsOverleg In opdracht van de Vlaamse overheid werken Logo s lokaal aan gezondheidsbevordering en ziektepreventie

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Ross-syndroom

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Ross-syndroom Ross-syndroom Wat is het Ross-syndroom? Het Ross syndroom is een aandoening waarbij kinderen aan een oog een kleinere pupil hebben in combinatie met een rode verkleuring en verminderd zweten van dezelfde

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 7: juli en augustus 2014. Zomerspecial

Nieuwsbrief nr. 7: juli en augustus 2014. Zomerspecial Nieuwsbrief nr. 7: juli en augustus 2014 Zomerspecial Geachte relatie, Het is inmiddels al weer dagen, koud en vochtig weer. Het lijkt wel ofdat de herfstvakantie is begonnen in plaats van de zomervakantie

Nadere informatie

Prof. Dr. H.A.M. (Hein) Daanen. Warm Aanbevolen. Defensie en Veiligheid. Faculteit Bewegingswetenschappen, VU Amsterdam

Prof. Dr. H.A.M. (Hein) Daanen. Warm Aanbevolen. Defensie en Veiligheid. Faculteit Bewegingswetenschappen, VU Amsterdam Prof. Dr. H.A.M. (Hein) Daanen Warm Aanbevolen Defensie en Veiligheid Faculteit Bewegingswetenschappen, VU Amsterdam Overzicht TNO Thermoregulatie Warmtebalans Problemen met kou en hitte Normen 2 TNO is

Nadere informatie

In balans met hitte. Amsterdam-Amstelland

In balans met hitte. Amsterdam-Amstelland In balans met hitte Amsterdam-Amstelland B e h u l p z a a m D e s k u n d i g D a a d k r a c h t i g Waarom deze brochure? In het brandweerwerk hebben we te maken met verschillende risico s. Eén daarvan

Nadere informatie

Het lichaam maakt teveel warmte aan of raakt te weinig warmte kwijt.

Het lichaam maakt teveel warmte aan of raakt te weinig warmte kwijt. Leerbladen EHBO Hoofdstuk 1 + 7 + 8 Herhaling Hoofdstuk 1: 5 belangrijke punten: 1) Let op gevaar! van jezelf, omstanders en slachtoffer(s). Als het niet veilig is, kan je niet helpen. 2) Ga na wat er

Nadere informatie

Blijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd dichte begroeiing en struikgewas.

Blijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd dichte begroeiing en struikgewas. EHBO en veiligheid Medicatie Medicatie van deelnemers wordt bewaard bij de deelkampcoördinatoren of bij de EBHO. Op die manier kan het niet kwijt raken en is er toezicht op het innemen hiervan. Dit wordt

Nadere informatie

Mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Mercaptopurine Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw MDL-arts heeft u 6-Mercaptopurine (merknaam Purinethol) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Om

Nadere informatie

Syncope. Uitleg en adviezen

Syncope. Uitleg en adviezen Syncope Uitleg en adviezen Syncope Syncope is het moeilijke woord voor aanvallen van kortdurend bewustzijnsverlies dat veroorzaakt wordt doordat de bloeddruk even weg valt. De meest voorkomende oorzaak

Nadere informatie

Paragraaf 6.1 en 6.2. 2. Osmotische waarde, ph weefselvloeistof, glucosegehalte

Paragraaf 6.1 en 6.2. 2. Osmotische waarde, ph weefselvloeistof, glucosegehalte Paragraaf 6.1 en 6.2 1. Neem de volgende begrippen over in je schrift en geef een omschrijving Homeostase In stand houden van het interne milieu opperhuid Bovenste laag van de huid chitine Koolhydraat

Nadere informatie

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6

Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500 bijsluiter 21-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 500, omhulde tabletten 500 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter,

Nadere informatie

WERKEN IN DE ZON. Overzicht zon- en schaduwzijde van UV-straling. - Gevoel van welbevinden. - Concentratieverlies

WERKEN IN DE ZON. Overzicht zon- en schaduwzijde van UV-straling. - Gevoel van welbevinden. - Concentratieverlies WERKEN IN DE ZON Schilders, bouwvakkers, wegwerkers en schippers behoren tot de risicogroep van een half miljoen Nederlanders die twee tot drie keer zoveel UV-straling te verwerken krijgt als de gemiddelde

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Patiënteninformatie Orthostatische hypotensie 1234567890-terTER_ Orthostatische hypotensie U heeft naar aanleiding van uw bezoek aan Tergooi te horen gekregen dat u last heeft van orthostatische hypotensie.

Nadere informatie

Warmte Protocol Versie maart 2019

Warmte Protocol Versie maart 2019 Warmte Protocol Versie maart 2019 1. Introductie Het is heerlijk als de zon schijnt. Maar voor de medewerkers van madelief betekent het wel dat zij extra moeten oppassen voor de schadelijke gevolgen van

Nadere informatie

Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie

Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie Inleiding Bij u is een kwaadaardig gezwel in de prostaat aangetroffen (prostaatkanker). De uroloog heeft er samen met u voor gekozen om de prostaatkanker

Nadere informatie

Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6

Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 850 bijsluiter 12-2-200127-2-2001 blz. 1 / 6 Glucophage 850, omhulde tabletten 850 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter,

Nadere informatie

16. Klimaat: temperatuur, tocht en luchtvochtigheid

16. Klimaat: temperatuur, tocht en luchtvochtigheid Het arbothemablad Klimaat is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra. Dit arbothemablad is bedoeld voor werkgevers en medewerkers om te voldoen aan de verplichtingen uit de Arbo-wet. Het arbothemablad

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

Stoombad... ook goed voor u

Stoombad... ook goed voor u Stoombad... ook goed voor u Het stoombad is een badmethode waarbij men gedurende perioden van 8-12 minuten het onbedekte lichaam afwisselend en herhaald blootstelt aan een opwarming. Tijdens zo'n stoombad

Nadere informatie

Koelboxmeeting. Als het koeler kan doe het dan

Koelboxmeeting. Als het koeler kan doe het dan Koelboxmeeting Als het koeler kan doe het dan 2013-2015 Werken in de hitte In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Werken in de hitte (logo) bedrijf Datum,

Nadere informatie

BIJSLUITER. HYDROCHLOORTHIAZIDE 6,25 mg tablet

BIJSLUITER. HYDROCHLOORTHIAZIDE 6,25 mg tablet BIJSLUITER HYDROCHLOORTHIAZIDE 6,25 mg tablet Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

Naast baclofen bevat Lioresal Intrathecaal als hulpstoffen natriumchloride en water voor injectie.

Naast baclofen bevat Lioresal Intrathecaal als hulpstoffen natriumchloride en water voor injectie. INFORMATIE VOOR DE PATIENT U leest de bijsluitertekst van Lioresal Intrathecaal. Leest u deze bijsluiter alstublieft zorgvuldig door aangezien er belangrijke informatie in staat. Er wordt vermeld wanneer

Nadere informatie

h e a l t h & w e l l n e s s

h e a l t h & w e l l n e s s health & wellness Gezond leven lentekriebels en GENIETEN! Houdt u ook zo van de lentekriebels die de eerste zonnestralen u geven? Van dat heerlijke voorjaarsgevoel waarbij u uw deuren weer opengooit en

Nadere informatie

Hittegolf & Ozonpiek

Hittegolf & Ozonpiek 0478/23.40.82 alfazorg.thuisverpleging@gmail.com www.alfazorg.be In samenwerking met alle mutualiteiten Hittegolf & Ozonpiek Hoe een oudere/ zwakkere persoon beschermen tijdens een hittegolf/ Ozonpiek

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Alcohol

Gezonde Leefstijl: Alcohol Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim

Nadere informatie

Huidverzorging en zonnebrand. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Huidverzorging en zonnebrand. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Huidverzorging en zonnebrand Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Huidverzorging 3 Algemeen 3 Diverse soorten huid 6 Huidverzorgingsproducten 7 Zonnebrand

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Metformine HCl Jelfa 1000 mg, filmomhulde tabletten (Version 04)

Metformine HCl Jelfa 1000 mg, filmomhulde tabletten (Version 04) Metformine HCl Jelfa 1000 mg, filmomhulde tabletten (Version 04) Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om

Nadere informatie

Praktische opdracht. klas 2 atheneum

Praktische opdracht. klas 2 atheneum 1 Praktische opdracht klas 2 atheneum Expert opdrachten gaswisseling, bloed en bloedsomloop http://www.bioplek.org/2klas/2klasexpertgasbloed/2klasgasbloedinhoud.html Vragen over de posters 2 Het is mogelijk

Nadere informatie

Huidverzorging en zonnebrand. Inhoud. Huidverzorging. Algemeen. Huidverzorging 3 Algemeen 3 Diverse soorten huid 6 Huidverzorgingsproducten 7

Huidverzorging en zonnebrand. Inhoud. Huidverzorging. Algemeen. Huidverzorging 3 Algemeen 3 Diverse soorten huid 6 Huidverzorgingsproducten 7 Zorg voor je huid Inhoud Huidverzorging 3 Algemeen 3 Diverse soorten huid 6 Huidverzorgingsproducten 7 Zonnebrand 8 Zonlicht en UV-straling 8 Risico s van zonnebaden 9 Huidtypen 11 Kinderhuid 12 Wanneer

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) Behandeling tweedelijns antireumatica

Abatacept (Orencia ) Behandeling tweedelijns antireumatica Abatacept (Orencia ) Behandeling tweedelijns antireumatica Abatacept (Orencia ) is een antireumatisch geneesmiddel dat er voor zorgt dat de ontsteking en de pijn in uw gewrichten afneemt. Het zorgt er

Nadere informatie

UVB THERAPIE. Een beknopte uitleg over het gebruik van ultraviolet B lichttherapie bij huidziekten. - Patiëntinformatie -

UVB THERAPIE. Een beknopte uitleg over het gebruik van ultraviolet B lichttherapie bij huidziekten. - Patiëntinformatie - UVB THERAPIE Een beknopte uitleg over het gebruik van ultraviolet B lichttherapie bij huidziekten. - Patiëntinformatie - Wat is UVB fototherapie? UVB (ultraviolet B) licht is een gedeelte van het natuurlijke

Nadere informatie

1. Temperatuurregeling

1. Temperatuurregeling 1. Temperatuurregeling Afb. 1 Als je het warm hebt, wordt je gezicht rood. Dit komt doordat de bloedvaatjes net onder je huid wijder worden doordat bepaalde spieren zich samentrekken. Zo staat je lichaam

Nadere informatie

Thioguanine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Thioguanine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Thioguanine Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw MDL-arts heeft u 6-Thioguanine (merknaam Thiosix) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Om dit medicijn

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Behandeling met APD. Gebruik en bijwerkingen. 1234567890-terTER_

Patiënteninformatie. Behandeling met APD. Gebruik en bijwerkingen. 1234567890-terTER_ Patiënteninformatie Behandeling met APD Gebruik en bijwerkingen 1234567890-terTER_ Behandeling met APD U heeft een afspraak in Tergooi voor een behandeling APD. Onze artsen en medewerkers doen er alles

Nadere informatie

In het heetst van de strijd

In het heetst van de strijd Arenberggebouw Arenbergstraat 5 1000 Brussel Tel: 02 209 47 21 Fax: 02 209 47 15 In het heetst van de strijd Richtlijnen voor het sporten in warme en vochtige klimaten AUTEUR ACKAERT B. REDACTEUR PUT K.

Nadere informatie

HITTEGOLVEN EN OZONPIEKEN

HITTEGOLVEN EN OZONPIEKEN / informatiebrochure HITTEGOLVEN EN OZONPIEKEN Informatie bestemd voor gezondheids en welzijnswerkers werkzaam met bejaarden 17.04.2014 Hittegolven en ozonpieken Informatie bestemd voor gezondheids en

Nadere informatie

Hoofdpijn. Hoofdpijn MIGRAINE

Hoofdpijn. Hoofdpijn MIGRAINE Hoofdpijn Hoofdpijn is een van de meest voorkomende pijnklachten. Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking (naar schatting 90 procent) heeft af en toe hoofdpijn. Hoofdpijn is in de meeste gevallen

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen

Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Azathioprine (Imuran ) bij dermatologische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel azathioprine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Ciclosporine (Neoral) (bij huidaandoeningen)

Ciclosporine (Neoral) (bij huidaandoeningen) Ciclosporine (Neoral) (bij huidaandoeningen) 1122 Inleiding In overleg met uw behandeld dermatoloog heeft u besloten te starten met ciclosporine voor de behandeling van ernstige constitutioneel eczeem

Nadere informatie

Geriatrie. Patiënteninformatie. Flauwvallen (syncope) Slingeland Ziekenhuis

Geriatrie. Patiënteninformatie. Flauwvallen (syncope) Slingeland Ziekenhuis Geriatrie Flauwvallen (syncope) i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Syncope (uitgesproken: sin-co-péé) is de medische term voor flauwvallen: een aanval waarbij u kort het bewustzijn verliest.

Nadere informatie

Integrated Management System

Integrated Management System Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Doel... 1 2. Toepassingsgebied... 1 3. Referentie... 1 4. Definities... 1 5. Werkinstructie... 2 5.1 Blootstelling aan extreme koude belasting... 2 5.2 Blootstelling

Nadere informatie

Gezondheidsplan Warme Dagen evenementen. Een stappenplan voor organisatoren van culturele evenementen tijdens de zomer

Gezondheidsplan Warme Dagen evenementen. Een stappenplan voor organisatoren van culturele evenementen tijdens de zomer Gezondheidsplan Warme Dagen evenementen Een stappenplan voor organisatoren van culturele evenementen tijdens de zomer Colofon Deze handleiding is een realisatie van het Agentschap Zorg en Gezondheid in

Nadere informatie

Behandeling van psoriasis met methotrexaat

Behandeling van psoriasis met methotrexaat Behandeling van psoriasis met methotrexaat In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten om voor de behandeling van uw psoriasis methotrexaat te gaan gebruiken. In deze folder leest u hoe dit middel werkt

Nadere informatie

prednis(ol)on adviezen na een hernia-operatie astma/copd ZorgSaam

prednis(ol)on adviezen na een hernia-operatie astma/copd ZorgSaam prednis(ol)on adviezen gebruik na een bij hernia-operatie astma/copd ZorgSaam 1 2 PREDNIS(OL)ON GEBRUIK BIJ ASTMA/COPD Inleiding Wat doet Prednis(ol)on (glucocorticosteroïden) en hoe wordt het gebruikt?

Nadere informatie

6-Mercaptopurine (Purinethol) bij Inflammatoire Darmziekten (Ziekte van Crohn / colitis ulcerosa )

6-Mercaptopurine (Purinethol) bij Inflammatoire Darmziekten (Ziekte van Crohn / colitis ulcerosa ) 6-Mercaptopurine (Purinethol) bij Inflammatoire Darmziekten (Ziekte van Crohn / colitis ulcerosa ) Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar 2 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het

Nadere informatie

65.1 Agrarische kinderopvang

65.1 Agrarische kinderopvang 65 Bijlagen 65.1 Agrarische kinderopvang Agrarische kinderopvang is kinderopvang met agrarische (neven)activiteiten voor kinderen. Aan agrarische kinderopvangcentra die dieren hebben, zijn infectierisico

Nadere informatie

Mycofenolzuur ( Myfortic ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie, locatie AZU

Mycofenolzuur ( Myfortic ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie, locatie AZU Mycofenolzuur ( Myfortic ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie, locatie AZU Mycofenolzuur ( Myfortic ) bij constitutioneel eczeem (CE). Afdeling Dermatologie/allergologie,

Nadere informatie

Lichttherapie hoe vindt de behandeling plaats? 1

Lichttherapie hoe vindt de behandeling plaats? 1 Lichttherapie Lichttherapie Bij lichttherapie wordt u behandeld met bepaalde ultraviolette stralen (UV-A of UV-B). Deze stralen maken ook deel uit van het zonlicht. Ze hebben een gunstig effect op verschillende

Nadere informatie

Informatie. Flauwvallen Flauwvallen

Informatie. Flauwvallen  Flauwvallen Informatie Flauwvallen Flauwvallen Bij het overeind komen van liggen naar staan zakt bloed naar de buik en benen. Hierdoor vult het hart zich minder goed met bloed en neemt de hoeveelheid bloed die het

Nadere informatie

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde

Nadere informatie

Azathioprine. (Imuran)

Azathioprine. (Imuran) Azathioprine (Imuran) Bij reumatische aandoeningen In overleg met uw reumatoloog heeft u besloten om azathioprine (Imuran) te gaan gebruiken of u overweegt dit te gaan doen. Deze folder geeft informatie

Nadere informatie

rapportage Meldpunt werken in de zomerhitte 2010

rapportage Meldpunt werken in de zomerhitte 2010 rapportage Meldpunt werken in de zomerhitte 2010 2 1. Inleiding De zomer van 2010 lijkt nu al een van de kanshebbers te voor de titel heetste zomer van de eeuw. Prettig als je vakantie viert, lastig als

Nadere informatie

Bijlage III. Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken

Bijlage III. Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken Bijlage III Amendementen in relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken Opmerking: Deze amendementen in de relevante rubrieken van de Samenvatting van de Productkenmerken zijn het resultaat

Nadere informatie

Nieuwsbrief Mei 2015. Deze maand in de nieuwsbrief. Honden en Warmte Juni chipmaand Nieuwe collega *Actie* Huisdieren ras van de maand

Nieuwsbrief Mei 2015. Deze maand in de nieuwsbrief. Honden en Warmte Juni chipmaand Nieuwe collega *Actie* Huisdieren ras van de maand Nieuwsbrief Mei 2015 Deze maand in de nieuwsbrief Honden en Warmte Juni chipmaand Nieuwe collega *Actie* Huisdieren ras van de maand Honden en Warmte Honden transpireren niet Honden kunnen niet zoals mensen

Nadere informatie

Waarom meer bewegen. Wij eten meer (ongezond voedsel) Wij drinken meer (ongezonde dranken) Wij sporten minder. Kortom wij leven ongezonder

Waarom meer bewegen. Wij eten meer (ongezond voedsel) Wij drinken meer (ongezonde dranken) Wij sporten minder. Kortom wij leven ongezonder Waarom meer bewegen Wij eten meer (ongezond voedsel) Wij drinken meer (ongezonde dranken) Wij sporten minder Kortom wij leven ongezonder Waarom meer bewegen - Door meer te bewegen worden spieren sterker

Nadere informatie

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Infobrochure Orthostatische hypotensie Beste patiënt, Beste patiënte, Naar aanleiding van uw verblijf in het ziekenhuis in Waregem kreeg u te horen dat u last heeft van orthostatische hypotensie. In deze

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

Behandeling met een bisfosfonaat

Behandeling met een bisfosfonaat Patiënteninformatie Behandeling met een bisfosfonaat APD/zoledroninezuur Gebruik en bijwerkingen 1234567890-terTER_ Behandeling met APD/zoledroninezuur U heeft een afspraak in Tergooi voor een behandeling

Nadere informatie

HEALTHCHECK VRAGENLIJST GEZONDHEIDSDAG 2014

HEALTHCHECK VRAGENLIJST GEZONDHEIDSDAG 2014 HEALTHCHECK VRAGENLIJST GEZONDHEIDSDAG 2014 Voor een beoordeling van mogelijke gezondheidsrisico s en een advies m.b.t. leefstijl verzoeken wij u de vragenlijst ingevuld mee te nemen naar de healthcheck.

Nadere informatie

Prednison bij huidziekten

Prednison bij huidziekten Prednison bij huidziekten In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten of overweegt u het geneesmiddel prednison te gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na

Nadere informatie

Verstandig zonnen. J.L.M. van Houtum, dermatoloog. 8 mei 2012

Verstandig zonnen. J.L.M. van Houtum, dermatoloog. 8 mei 2012 Verstandig zonnen J.L.M. van Houtum, dermatoloog 8 mei 2012 Inhoud Wat is zonlicht? Ultraviolet licht Huidtypes Effecten van zonlicht: acuut en chronisch Zonnebrandcrèmes Hoe beschermt u uw huid het best

Nadere informatie