(?) Welkom. Een nieuwe kijk op brandbestrijding. Programma. Uw trainer:

Transcriptie

1 Een nieuwe kijk op brandbestrijding (?) 4 mei 2005 Workshop: Welkom Uw trainer: Edward Huizer Inleiding Programma 1. Introductie 2. Besluitvorming 3. Groepsgesprek brandverloop 4. Interactieve uitleg - model 5. Tussentijdse kijkopdrachten 6. Groepopdracht met beeldcasussen Inleiding 1

2 Besluitvormingsmodellen A. Herkenning gebaseerde beslissing Bevelvoerder herkent de situatie en neemt op basis van kennis en ervaring besluiten. Het classificeren van de waargenomen situatie staat centraal en niet het bedenken van oplossingen. A B. Procedure gebaseerde beslissing Bevelvoerder gebruikt standaard procedures/regels om te komen tot een inzetbesluit. Vaste stappen (checklist) bepalen hoe wordt omgegaan met problemen. C. Analytische vergelijking van inzetmogelijkheden Op basis van volledige informatie worden alle alternatieve inzetmogelijkheden afgewogen. Dit is alleen mogelijk in situaties zonder tijdsdruk, beperkt risico en voldoende informatie. B C - Moeilijkheidsgraad + D. Creatieve besluitvorming Bevelvoerder moet niet alleen een totaal onbekende situatie analyseren (er is geen referentiemateriaal), maar moet ook een geheel nieuwe inzetstrategie bedenken en toepassen. D Besluitvorming Situatie beoordeling (wat is het probleem?) Tijd/risicodruk Laag risico tijdsdruk: laag Hoog risico tijdsdruk: hoog besluitvormingsstrategie (wat zal ik besluiten?) Creatieve besluitvorming Analytisch gerichte besluitvorming procedure gerichte besluitvorming Herkenning gebaseerde besluitvorming Besluitvorming De situatie voor de bevelvoerder, die direct operationele beslissingen dient te nemen, kenmerkt zich door hoge tijdsdruk, veel risico en stres! Minder cognitieve inspanning = minder stres Creatieve besluitvorming Analytisch gerichte besluitvorming procedure gerichte besluitvorming Herkenning gebaseerde besluitvorming Meer cognitieve inspanning = meer stres Cognitief = beheersing inzicht kennis denkkracht 2

3 Fictie of werkelijkheid? Videofragment: film Backdraft Inleiding Groepsgesprek brandverloop Inleiding Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 1-7 3

4 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 2-7 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 3-7 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 4-7 4

5 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 5-7 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 6-7 Stadium? Risico`s? Inleiding: standaard brandverloop 7-7 5

6 Brandverloop temperatuur neemt toe (brandbare-) gassen treden zeer snel uit concentratie en thermiek brandgassen neemt toe brandgassen bereiken kritische concentratie en ontstekingstemperatuur! Video: groot vlamfront weinig zichtbare brandgassen 1-5 Inleiding: video brandverloop Verbrandingssnelheid (standaard brandkromme) 1. beginstadium 2. ontwikkelstadium 3. flashoverstadium 4. brandstadium 5. risicostadium (backdraft) 6. smeulstadium 1000 C Temperatuuropbouw C C 0 C 1e fase 2e fase 3e fase 4e fase 5e fase 6e fase Tijd waarden standaard woonkamerbrand 1. beginstadium (2) ontwikkelstadium 2. ontwikkelstadium 3. flashoverstadium 6

7 Interactieve uitleg - model Inleiding Inleiding Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Foto: - indicatoren Vraag: als we kijk naar de - indicatoren, wat zegt deze foto ons? Uitleg model Inleiding Rook Stroming Temperatuur R Brandstof = R V Temperatuur = T T Katalisator Mengverhouding = V Vlamfront Zuurstof = S S Brandvijfhoek Uitleg model 7

8 Boyle/Gay- Lussac Volume Druk Temperatuur V Brandstof = R C Zuurstof = S D Uitleg model Constant druk x volume = constant temperatuur Temperatuur = T T Branddriehoek P x V = C T Inleiding Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Vraag: waarom staan de - indicatoren juist in deze volgorde? Uitleg model Inleiding Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Foto: uitstroming rook/brandgassen Vraag: rook / brandgassen geven veel informatie. Wat zegt deze foto ons? Rookindicatoren 8

9 : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Foto: brandgassen Vraag: geef een aantal voorbeelden van de genoemde rookindicatoren Rookindicatoren : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Foto: verschillende kleurstellingen brandgassen Vraag: welke kleuren in de rook zijn brandbaar Rookindicatoren Witte tot lichtgrijze rook Relatief volledige verbranding, veel stoom, mogelijk uitgassing / pyrolische Lichtgrijs tot grijze rook Verbranding wordt onvollediger, roetgehalte en concentratie koolmonoxide nemen toe Grijs tot donkergrijze rook Verbranding wordt steeds onvollediger, rook wordt steeds geconcentreerder en brandbaar Donkergrijs (bruin) tot diepzwarte rook Hoge concentratie CO, hoge roetproductie, rook is dikker en vettiger, brandbaarheid is optimaal Temperatuur (concentratie ++) Brandbaarheid Giftigheid Geelbruine rook Wijst op een hoge (zeer) giftige concentratie stikstof (di) oxiden in de brandgassen Rookindicatoren 9

10 : Rook Hoge temperatuur en Weinig zuurstof Hoge temperatuur en veel zuurstof (± 800 ) (± 600 ) (± 400 ) (± 200 ) Lage temperatuur en Weinig zuurstof -/- Opmenging +/+ Lage temperatuur en veel zuurstof Rookindicatoren : oefening 1 Video: Rockwool snelheid productie rook / brandgassen Oefening: waarom zie je de kleurstelling van de rook veranderen? Rookindicatoren : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Foto: uitstroming en concentratie/dichtheid brandgassen Vraag: waar geeft de dichtheid / concentratie van rook informatie over? Vraag: wordt een hoge rookproductie door de temperatuur of door het soort product dat bij de brand betrokken is veroorzaakt? Rookindicatoren 10

11 : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Foto: concentratie brandgassen aan het plafond Vraag: kan deze rooklaag aan het plafond voor problemen zorgen? Vraag: in welk brandstadium schatten jullie deze brand? Rookindicatoren : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Foto: concentratie en hoogte/dikte brandgaslaag Vraag: zegt de dikte van de rooklaag ons iets over het brandstadium? Rookindicatoren : Rook Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Samenvatting Rookindicatoren 11

12 Rookpatroon hittespiegel locatie volume kleurstelling dichtheid hoogte laag Rookindicatoren Rookpatroon grote rookvrije ruimte kleine rookvrije ruimte plotselinge afname rooklaag geleidelijke toename rooklaag plotselinge toename rooklaag vroeg stadium brand rijk brandbaar mengsel ventilatieproces opbouw brandgassen opleving van brandhaard Rookindicatoren : oefening 2 Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag Rookindicatoren Video: brand Stardust Dublin Oefening: beschrijf de ontwikkeling van het verbrandingsproces, geef tevens aan welke rookindicatoren hier een grote rol spelen 12

13 : Rook Kleur Dichtheid Locatie Foto: brand herenhuis in oude binnenstad 1-2 Dikte rooklaag Foto: brand herenhuis in oude binnenstad 2-2 Rookindicatoren Rookindicatoren: Kleur Dichtheid Locatie Dikte rooklaag

14 : Stroming Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Foto: uitstroming brandgassen / aanzuiging lucht Vraag: waar wordt zuurstof voor de verbranding aangezogen? Vraag: wat is het effect van deze blussing op de brandgassen? Stromingsindicatoren : Stroming Figuur 1: thermische druk van brandgassen aan het plafond Stijgvermogen van brandgassen! Inleiding stroming brandgassen : Stroming Figuur 2: concentratie brandgassen aan het plafond nemen toe Spreidingsvermogen van brandgassen! Inleiding stroming brandgassen 14

15 : Stroming Figuur 3: ontbranding brandgassen aan het plafond Brandbaarheid van brandgassen! Inleiding stroming brandgassen Stroming lucht / brandgassen Brandgasverloop Hittegrensvlak Voorbeeld 1 Inleiding stroming brandgassen Stroming lucht / brandgassen Is er verplaatsing van brandgassen? Inleiding stroming brandgassen Voorbeeld 2 15

16 Stroming lucht / brandgassen Inleiding stroming brandgassen Voorbeeld 3 Stroming lucht / brandgassen Inleiding stroming brandgassen Voorbeeld 4 Stroming lucht / brandgassen Foto: vuurbelasting onder systeemplafonds Foto: dodelijk ongeval door instorten systeemplafond na brand Inleiding stroming brandgassen Voorbeeld 4 16

17 Stroming lucht / brandgassen Inleiding stroming brandgassen Voorbeeld 5 : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Geluiden Foto: uitstroming brandgassen Vraag: hoeveel zuurstof verbruikt deze brandhaard? Vraag: waar wordt de lucht/zuurstof aangezogen? Stromingsindicatoren : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Geluiden Foto: snelheid uitstroming brandgassen = snelheid aanzuiging zuurstof (dubbelzijdige stroming) Vraag: is het verstandig om deze deur te openen? Vraag: kan dubbelzijdige stroming gevaarlijk zijn? Stromingsindicatoren 17

18 : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Geluiden Foto: uitstroming en hoogte brandgaslaag - windruk op de gevel Vraag: aan welke zijde staat de winddruk op de gevel? Vraag: wat zou het effect zijn wanneer we een overheaddeur openen? Stromingsindicatoren : Stroming De grootte van deuropening bepaalt: hoogte van de rooklaag hoeveelheid stralingshitte plafond intensiteit van de brand richting van de brandgassen richting van de vuurkolom temperatuur in de ruimte. Stromingsindicatoren : oefening 3 Aandachtspunten verkenning: windkracht en richting windkracht op het gebouw winddruk op openingen thermiek door temperatuur aanzuiging van lucht drukverschil = richting rook Stromingsindicatoren 18

19 : oefening 4 Vraag: wat is hier het risico? Stromingsindicatoren : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Geluiden Foto: rookhuis / turbulentie brandgassen Note: bestudeer de hierna volgende videofragmenten met rookpatronen Stromingsindicatoren : Turbulentie 1 Video: rookhuis - turbulentie door drukverschillen binnen/buiten (winddruk linkerzijde woning) Opdracht: stel vast waardoor turbulentie ontstaat Stromingsindicatoren 19

20 : Turbulentie 2 Video: rookhuis - turbulentie door drukverschillen binnen/buiten (winddruk linkerzijde woning) Opdracht: stel vast welke aanvalsweg je gaat gebruiken Stromingsindicatoren : Opmenging Video: rookhuis - opmenging met lucht/zuurstof Opdracht: beschrijf de situatie en leg het risico uit Stromingsindicatoren : Winddruk 1 Video: rookhuis - natuurlijke ventilatie door raam/trappenhuis (windruk rechterzijde gevel) Opdracht: leg in eigen woorden uit wat de invloed is van winddruk Stromingsindicatoren 20

21 : Winddruk 2 Video: rookhuis - natuurlijke ventilatie door openen deuren trappenhuis en kelder (windruk rechterzijde gevel) Opdracht: aan welke zijde mag de aanvalsweg niet lopen? Stromingsindicatoren : Winddruk 3 Video: rookhuis - rookdruk neemt toe door openen deur Opdracht: hoe ontwikkeld het rookpatroon zich? : Blokkering Video: rookhuis - invloed blokkering openingen plotselinge drukopbouw Opdracht: kan het blokkeren van de luchtstroom gevaarlijk zijn? Stromingsindicatoren 21

22 Overdrukventilatie intro denken in drukvershillen denken in luchtstromen afvoer brandgassen betere overlevingskansen (meer) tijd voor redding effectievere bestijding en minder gevolgschade Introductievideo overdrukventilatie Introductievideo PPA : PPV 1 Video: rookhuis - effect uitstroming door overdrukventilatie 2 e verdieping Opdracht: kan dit uitstroomeffect ook bereikt worden met natuurlijke ventilatie? Introductie PPA : PPV 2 Video: rookhuis - procedure instroom/uitstroomopening overdrukventilatie 2 e verdieping Opdracht: is de volgorde van de ventilatiehandelingen belangrijk? Introductie PPA 22

23 : PPV 3 Video: rookhuis - overdrukventilatie 2 e verdieping Opdracht: stel vast of hier risico wordt gelopen tijdens het ventilatieproces Introductie PPA : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Geluiden Bij sterke stroming kunnen zuigende / fluitende geluiden hoorbaar zijn Stromingsindicatoren : Stroming Snelheid Richting Turbulentie Foto: brand poetsdoeken groothandel Geluiden Foto: inhoud vrachtwagen / poetsdoeken groothandel Stromingsindicatoren 23

24

25

26 : Temperatuur Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Foto: hoge temperatuur door opwarming brandgassen Vraag: hoe heet is het binnen als je merkt dat je moet terugtrekken? Vraag: hoe kun je de binnentemperatuur globaal controleren? Temperatuursindicatoren 26

27 : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: ontwikkeling flashoverstadium Vraag: welke indicator geeft de betrouwbaarste temperatuursindicatie? Temperatuursindicatoren : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: olieachtige aanslag op ramen Vraag: wat zou het effect kunnen zijn wanneer het raam breekt? Vraag: hoe zou je deze brandhaard het beste kunnen aanpakken? Temperatuursindicatoren : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: ontwikkeling vlamfront Vraag: Er is weinig rookontwikkeling zichtbaar. Toch zien we een groot vlamfront met een relatief schone verbranding. Hoe kan dit? Vraag: hoe groot schat je het effect in van de hittestraling? Temperatuursindicatoren 27

28 : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: hoge temperatuur door opwarming constructie Vraag: neemt deze constructie meer of minder warmte op dat steen? Vraag: aan welke materialen kun je zien dat het erg heet is? Temperatuursindicatoren : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: hittegrensvlak door opeenhoping brandgassen aan het plafond Vraag: wat zou het effect zijn als het luik niet dicht had gezeten? Temperatuursindicatoren Aircontrol (temperatuurbalans) Effect deuropening op temperatuursontwikkeling temperatuurdaling meetpunten stand deur temp. voor temp. na 20 sec. verschil positie hoogte gesloten plafond - gesloten grond 1,5 mtr. gesloten grond 0,9 mtr. - weer openen grond 1,5 mtr. weer sluiten grond 1,5 mtr. kritische stralingshitte: 20 KW / m² Beweging van brandgassen? 1. Stack-effect (schouweffect) 2. Buoyancy (drijfvermogen) 3. Exspansie-effect (uitzetting) 4. Thermiek (dichtheid) 5. Windkracht (drukverschillen) 5. HVAC (systemen) 5. Blowtorch-effect (tegengestelde ontwikkeling) Opening deur Flashover bereikt in. 90 cm. 2,38 min. 30 cm. 2,82 min. 15 cm. 4,28 min. 7,5 cm. 6,97 min. waarden standaard woonkamerbrand Temperatuursindicatoren 28

29 : Temperatuur Aanslag raam Vlammen Hitteabsorptie Hitteopbouw Foto: brandschade Note: bestudeer de hierna volgende (infrarood) videofragmenten en maak de aangegeven opdrachten Temperatuursindicatoren : vlamfront in rook IR-video: groot vlamfront weinig zichtbare brandgassen 1-5 Opdracht: bestudeer het fragment en geef aan wat je ziet Thermische brandgaslaag 1-4 : gevaarlijke stroming IR-video: stroming hoge concentratie zeer hete brandgassen 2-5 Opdracht: stel vast of de stroming van de brandgassen gevaarlijk is Thermische brandgaslaag

30 : vorming roll-over IR-video: ontbranding hoge concentratie hete brandgassen aan het plafond (roll-over) 3-5. Opdracht: beschrijf in eigen woorden wat hier gebeurd Thermische brandgaslaag 3-4 : vorming flashover IR-video: volledige ontbranding hete brandgassen in de gehele ruimte (flashover) 4-5 Opdracht: beschrijf precies hoe de brandgassen worden ontstoken Thermische brandgaslaag 4-4 : 600 brandgaslaag IR- video: branduitbreiding / vallende plafondplaten boven het hoofd tijdens binneninzet Opdracht: geef aan hoe voorkomen kan worden dat de brandgassen gaan ontsteken Thermische brandgaslaag

31 : koeleffect brandgassen Belangrijke aandachtspunten: gebruik een flashover / multidoel- straalpijp kies bewust de juiste blus en/of koeltechniek controleer het koeleffect op de brandgassen geef aanwijzingen voor een gerichte blussing Koeltechnieken : Vlamfront Rook Stroming Temperatuur Vlamfront Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vlamfrontindicatoren Groeisnelheid van brand Toelichting groeisnelheid De warmte die door de vlammen (stralingshitte) van een vuur wordt ontwikkeld, is evenredig met het oppervlak dat in brand staat. Hoe groter het brandend oppervlak, des te meer warmte er vrij komt. De groeisnelheid van de brand is dus evenredig met de grootte van het brandend (vlamfront) oppervlak! Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vlamfrontindicatoren 31

32 : Vlamfront Kleur Locatie Volume Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vraag: kun je beschrijven waarom een inschatting van het flamfront voor brandbestrijding belangrijk is? Vlamfrontindicatoren : Vlamfront Kleur Locatie Volume Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vraag: hoe komt het dat vlammen kunnen verschillen van kleur? Vlamfrontindicatoren Vlamkleur: basis begripsvorming straling Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Elektromagnetische straling

33 Groeisnelheid brand 3. Naarmate de temperatuur hoger is, komt het maximum van de stralingsintensiteit bij een kortere golflengte te liggen. Dit blijkt Uit de kleurverschuiving van rood naar wit. 600 C Pas als de (stralings-) temperatuur in de buurt van de 600 graden komt, wordt er zichtbaar licht uitgezonden! 800 C 1000 C Vlamfrontindicatoren : Vlamfront Kleur Locatie Volume Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vraag: welk effect verwacht je van de overkapping? Vraag: hoe gaat het vlamfront zich ontwikkelen? Vlamfrontindicatoren : Vlamfront Kleur Locatie Volume Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Vraag: welke temperaturen kun je uit het vlamfront aflezen? Vraag: aan welke zijde verwacht je dat de winddruk staat? Vlamfrontindicatoren Vraag: hoe kunnen we het snelste de temperatuur verlagen? 33

34 : Vlamfront Kleur Locatie Volume Video: branduitbreiding boven het hoofd tijdens inzet Note: bestudeer de hierna volgende foto en beschrijf het effect van de stralingshitte op het bedrijfspand Vlamfrontindicatoren 1-1 Beeldcasussen 1. Woningbrand 2. Industriebrand 3. portiekwoning Groepsopdracht 34

35 Beeldcasus woningbrand Rook Stroming Temperatuur Vlamfront - analyse woningbrand Note: Bestudeer nauwkeurig de uitwerking die bij de beeldcasus hoort. Groepsopdracht Beeldcasus industriebrand Rook Stroming Temperatuur Vlamfront - analyse industriebrand Note: Bestudeer nauwkeurig de uitwerking die bij de beeldcasus hoort. Groepsopdracht 35

36 36

37 37

38 Beeldcasus portiekwoning Rook Stroming Temperatuur Vlamfront - analyse portiekwoning Note: Bestudeer nauwkeurig de uitwerking die bij de beeldcasus hoort. Groepsopdracht 38

39 Beeldcasus portiekwoning Groepsopdracht 39

40 Reserve beeldmateriaal 40

41 41

42 42

43 43