Versie april Cliëntroute Bureau Jeugdzorg Ondertoezichtstelling (Gezinsvoogdij)

Transcriptie

1 Versie april 2005 Cliëntroute Bureau Jeugdzorg Ondertoezichtstelling (Gezinsvoogdij)

2 Inleiding Ondertoezichtstelling Ondertoezichtstelling (OTS) is een kinderbeschermingsmaatregel, die alleen kan worden genomen. kan dit doen op uw verzoek als ouder/verzorger, maar ook op verzoek van de Raad voor de Kinderbescherming of het Openbaar Ministerie. Ouders/verzorgers kunnen een ondertoezichtstelling aanvragen bij de kinderrechter als zij vinden dat zij niet zonder hulp kunnen bij het opvoeden van (één van) hun kinderen. In de meeste gevallen zijn de ouders in zo'n situatie al bij het Bureau Jeugdzorg voor hulp. Als de kinderrechter een ondertoezichtstelling heeft uitgesproken, krijgt u een gezinsvoogd die toezicht houdt op de opvoeding van uw kind. De gezinsvoogd is een maatschappelijk werker die in dienst is van het Bureau Jeugdzorg. Het Bureau Jeugdzorg noemt de gezinsvoogd ook wel gezinsvoogdijwerker of jeugdbeschermer. In deze route hebben wij het steeds over gezinsvoogd. Er zijn ook andere organisaties die de ondertoezichtstelling kunnen uitvoeren: William Schrikker Groep: deze organisatie wordt ingeschakeld als de kinderrechter een kinderbeschermingsmaatregel uitspreekt over een gehandicapt kind; De Stichting Gereformeerd Jeugdwelzijn (SGJ): het christelijke geloof is bij deze organisatie een belangrijk uitgangspunt bij de hulp die geboden wordt; De Ambulante Jeugdbescherming & Jeugdhulpverlening Leger des Heils (AJL): ook bij de AJL is het christelijk geloof belangrijk bij de hulpverlening; Voor de volledigheid noemen we ook het NIDOS, dat zich richt op gezinsvoogdij voor kinderen uit vluchtelingengezinnen. Het toezicht van de gezinsvoogd is niet vrijblijvend: u mag dit dus niet weigeren. U moet de gezinsvoogd ook betrekken bij belangrijke beslissingen over uw kind. U heeft tijdens de ondertoezichtstelling als ouder dus minder te zeggen over de opvoeding van uw kind. Naast het toezicht houden heeft de gezinsvoogd ook als taak om hulp en zorg te regelen als dat nodig is. De gezinsvoogd maakt samen met u een plan waarin staat op welke manier de problemen in uw gezinssituatie aangepakt zullen worden. De taak van de gezinsvoogd is daarbij dat hij het belang van het kind voorop stelt. Bij de uitvoering van het plan kan hij u daarom verplichten bepaalde dingen te doen of juist te laten, ook als u het daar niet mee eens bent. Verder moet u hem bij belangrijke beslissingen over uw kind betrekken. Een gezinsvoogd kan u een schriftelijke aanwijzing geven. U bent verplicht die op te volgen. Meer daarover kunt u lezen in de folder Aanwijzing door gezinsvoogd. De gezinsvoogd heeft ook de mogelijkheid om uw kind uit huis te plaatsen. Uw kind komt dan in een pleeggezin of een tehuis te wonen. Meer hierover kunt u lezen in de folder Uithuisplaatsing. Belangrijke beslissingen worden nooit door de gezinsvoogd alleen genomen. Behalve dat hij daarover met u overlegt, spreekt hij belangrijke zaken ook door met zijn teamleider bij het Bureau Jeugdzorg. In principe is een ondertoezichtstelling tijdelijk: ieder jaar moet bekeken worden of de maatregel kan worden beëindigd. Als de gezinsvoogd vindt dat de ondertoezichtstelling moet doorgaan, dan moet hij een verlenging vragen bij de kinderrechter. Er komt dan weer een rechtszitting, waarbij zowel u als de gezinsvoogd hun mening geven en waarbij de rechter beslist. In de praktijk wordt een ondertoezichtstelling vaak verlengd. De gemiddelde duur van een OTS was in 2002 ruim 3½ jaar. 2

3 Route Ondertoezichtstelling (OTS) (ook bekend als Gezinsvoogdij) beslist voortgezet 3

4 beslist voortgezet De raad voor de kinderbescherming heeft aan de kinderrechter om een ondertoezichtstelling gevraagd. moet u in de gelegenheid stellen te worden gehoord. Dat betekent dat hij u zal vragen uw mening over de zaak te geven. Dat kan in een gesprek met de kinderrechter, of u kunt uw mening op papier zetten en dat naar de kinderrechter sturen. Als uw kind 12 jaar of ouder is, zal de kinderrechter ook de mening van uw kind vragen. U bent niet verplicht om in te gaan op het verzoek van de kinderrechter om uw mening over de zaak te geven. Het is echter wel heel verstandig om uw mening te geven, anders kan de rechter hiermee geen rekening houden. Ook als u de kinderrechter in een gesprek uw mening wilt geven, kunt u dat beter eerst kort op papier zetten en dat meenemen naar het gesprek. Dan weet u zeker dat u niets vergeet en duidelijk vertelt wat u ervan vindt. U mag naar het gesprek met de kinderrechter iemand meenemen die u steun kan bieden. Dat kan een vertrouwenspersoon zijn, maar ook een advocaat. Een vertrouwenspersoon kan echter geweigerd worden. 4

5 wijst het verzoek tot ondertoezichtstelling af beslist voortgezet Er is een rechtszitting bij de rechtbank. wijst het verzoek tot ondertoezichtstelling af. Dit doet hij of zij in een beschikking. Deze beschikking wordt daarna aan u verzonden. Het kan enige tijd duren voordat u de deze beschikking ontvangt. Wanneer de rechter een verzoek tot ondertoezichtstelling afwijst, dan is daarmee de procedure ten einde. Als u dat wilt, kunt u samen met het Bureau jeugdzorg zoeken naar een goede (voortzetting van) de hulpverlening. Zoals bij vrijwel iedere beslissing van een rechtbank kunt u ook tegen deze beslissing in beroep gaan bij het gerechtshof. U moet u dan wel laten bijstaan door een advocaat. Ook de Raad voor de Kinderbescherming kan tegen het besluit van de kinderrechter in beroep gaan bij het gerechtshof. 5

6 een ondertoezichtstelling beslist voortgezet Er is een rechtszitting bij de rechtbank. beslist dat uw kind onder toezicht gesteld wordt. Dit doet hij in een beschikking. Deze beschikking wordt daarna op schrift gesteld en aan u verzonden. Het kan enige tijd duren voordat u de deze beschikking ontvangt. U kunt tegen deze beslissing in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Deze bekijkt de hele zaak opnieuw. Als u in beroep gaat, moet u u laten bijstaan door een advocaat. Tot een ondertoezichtstelling kan telkens voor ten hoogste één jaar worden besloten. Als het Bureau Jeugdzorg vindt, dat de ondertoezichtstelling na dat jaar nog door moet gaan, moeten zij dat opnieuw aan de kinderrechter voorleggen. Die kan dan beslissen tot een verlenging van de ondertoezichtstelling, opnieuw voor ten hoogste één jaar. Ook tegen die beslissing kunt u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Het kan enige tijd duren (drie maanden) voordat het gerechtshof uw zaak behandelt. Het besluit van de kinderrechter blijft in die tijd geldig, ook al hebt u beroep aangetekend. 6

7 Het Bureau Jeugdzorg meldt u wie beslist voortgezet De ondertoezichtstelling (gezinsvoogdij) wordt meestal uitgevoerd door het Bureau Jeugdzorg. Het Bureau Jeugdzorg laat u zo snel mogelijk na de beslissing van de kinderrechter weten wie de gezinsvoogd zal zijn. Bij deze mededeling vertellen zij ook: de datum waarop het eerste contact met de gezinsvoogd zal zijn; wie de gezinsvoogd vervangt als die afwezig is; Bovendien geven zij uw informatie over de ondertoezichtstelling en de taak van het Bureau Jeugdzorg daarbij, en wijzen zij u op uw rechten en plichten. In het bijzonder moet het Bureau Jeugdzorg u informatie geven over de manier waarop op u een verzoek kunt doen om: een eventuele aanwijzing van de gezinsvoogd geheel of gedeeltelijk vervallen te verklaren (art. 259, boek I Burgerlijk Wetboek); een eventuele aanwijzing van de gezinsvoogd geheel of gedeeltelijk in te trekken (art. 260, boek I Burgerlijk Wetboek); een eventuele uithuisplaatsing van uw kind te beëindigen of te bekorten, of om een beslissing tot uithuisplaatsing niet uit te voeren (art. 263, boek I Burgerlijk Wetboek). Verder moet het bureau jeugdzorg u informatie geven over de klachtenprocedure en moet u hun privacyreglement van hen ontvangen. 7

8 Het Bureau Jeugdzorg krijgt van de kinderrechter bericht dat zij de gezinsvoogdijtaak bij u moet uitvoeren. Sommige bureaus jeugdzorg sturen al een mogelijke gezinsvoogd naar de zitting. Hoe ze het ook organiseren: binnen 5 dagen nadat zij weten de gezinsvoogdijtaak te hebben gekregen, moeten zij u laten weten wie uw gezinsvoogd zal zijn. Bij de keuze wie uw gezinsvoogd zal zijn, moet het Bureau Jeugdzorg als dat nodig is rekening houden met "de godsdienstige gezindheid en de levensovertuiging van de minderjarige en het gezin waartoe deze behoort", zoals dat in de wet staat. Dit betekent dat de gezinsvoogd om moet kunnen gaan met uw geloof, of uw levensovertuiging, als dat belangrijk voor u is. U mag vragen om een bepaalde gezinsvoogd, bijvoorbeeld juist een man of een vrouw. Het Bureau Jeugdzorg zal proberen hier rekening mee te houden, maar er moet natuurlijk wel net iemand beschikbaar zijn die aan uw wens voldoet. Het gaat hier dus niet om een recht. 8

9 De gezinsvoogd stelt in overleg beslist voortgezet De gezinsvoogd zal in overleg stellen over hoe de ondertoezichtstelling ingevuld zal worden. In dat plan moeten worden opgenomen: de doelen die met de ondertoezichtstelling bereikt moeten worden; wat er gedaan om die doelen te bereiken; hoe de ouders/verzorgers bij de uitvoering van het plan betrokken worden; als ze er niet bij betrokken worden, dan moet in het plan staan waarom dat zo is; Over het plan moet de gezinsvoogd in principe met u overleggen. Als uw kind 12 jaar of ouder is, dan moet de gezinsvoogd ook met hem of haar overleggen. De gezinsvoogd moet de resultaten van het overleg opnemen in het plan. Als er geen overleg mogelijk is, dan moet hij ook dat in het plan vermelden, waarbij duidelijk moet zijn waarom er geen overleg mogelijk was. Dit alles betekent niet dat u het eens moet zijn met alles wat in het plan staat. Wel is het zo, dat als u het niet eens bent met punten uit het plan, de gezinsvoogd dit duidelijk in het plan moet vermelden. Dit geldt ook als het kind (van 12 jaar of ouder) het niet eens is met punten uit het plan. Minstens één keer per jaar, moet de gezinsvoogd met u bekijken of het plan moet worden aangepast. Ook dan moet er dus weer overleg met u zijn. Als uw kind 12 jaar of ouder is, moet ook hij aan dit overleg meedoen. 9

10 10

11 beslist voortgezet Minstens één keer per jaar, moet de gezinsvoogd samen met u bekijken of het plan aangepast. Ook dan moet er dus weer overleg met u zijn. Als uw kind 12 jaar of ouder is, moet ook hij aan dit overleg meedoen. Dit overleg is meestal zo'n 2 maanden voordat de termijn van de loopt. Op dat moment beslist de gezinsvoogd of hij verlenging van de OTS zal vragen aan de kinderrechter. Over die beslissing praat hij met zijn teamleider van het Bureau Jeugdzorg. En belangrijker: hij overlegt daarover ook met u. Zie verder bij Overleg of OTS voortgezet. Ook over een bijstelling van het plan moet in principe overlegd worden met u. De resultaten van dat overleg moeten ook worden opgenomen in het plan. Als er geen overleg mogelijk is, dan moet ook dat weer in het plan worden vermeld, waarbij ook nu weer duidelijk gemaakt waarom er geen overleg mogelijk was. 11

12 voortgezet beslist voortgezet Als de kinderrechter ondertoezichtstelling, is dat altijd voor maximaal één jaar. Tegen de tijd dat de termijn voor de huidige ondertoezichtstelling afloopt, moet besloten worden of de kinderrechter zal worden gevraagd de ondertoezichtstelling te verlengen met maximaal één jaar. Dit verzoek aan de kinderrechter kan worden gedaan door: het Bureau Jeugdzorg (de gezinsvoogd); ouders/verzorgers; de raad voor de kinderbescherming; het openbaar ministerie. Een ondertoezichtstelling heeft altijd een reden. Eén maal per jaar moet de gezinsvoogd samen met u bekijken of die reden nog steeds bestaat, of dat er misschien een nieuwe reden is ontstaan. Als de gezinsvoogd vindt dat dit inderdaad zo is, dan zal hij een verlenging van de ondertoezichtstelling vragen aan de kinderrechter. 12

13 Het Bureau Jeugdzorg vraagt bij de kinderrechter verlenging van de OTS beslist voortgezet De gezinsvoogd van het Bureau Jeugdzorg kan verlenging van de ondertoezichtstelling aanvragen bij de kinderrechter. Zoals hierboven al werd gezegd, kunnen ook de raad voor de kinderbescherming en het openbaar ministerie dat doen. Bovendien kunt u ook zelf aan de kinderrechter vragen de ondertoezichtstelling te verlengen. Bij de aanvraag tot verlenging moet de gezinsvoogd het bijgestelde plan meesturen naar de kinderrechter. Over dit plan moet hij met u overlegd hebben. Als u het met (delen van) dit plan niet eens bent, moet de gezinsvoogd dat duidelijk in het plan vermelden. Het komt wel eens voor dat een gezinsvoogd uw opmerkingen als bijlage bij het plan wil voegen. De kans is dan aanwezig dat uw opmerkingen niet voldoende aandacht krijgen. Vraag daarom altijd aan de gezinsvoogd dat hij uw opmerkingen in het plan opneemt. 13

14 over het verzoek tot beslist voortgezet Als aan de kinderrechter om een verlenging van de ondertoezichtstelling is gevraagd, zal deze u vragen uw mening over de zaak te geven. Dit gaat op dezelfde manier als de eerste keer toen over de ondertoezichtstelling werd beslist. U kunt uw mening ook nu weer in een gesprek met de kinderrechter geven, of u kunt uw mening op papier zetten en dat naar de kinderrechter sturen. U bent niet verplicht om in te gaan op het verzoek van de kinderrechter om uw mening over de zaak te geven. Het is echter wel heel verstandig om uw mening te geven, anders kan de rechter hiermee geen rekening houden. Ook als u de kinderrechter in een gesprek uw mening wilt geven, kunt u dat beter eerst kort op papier zetten en dat meenemen naar het gesprek. Dan weet u zeker dat u niets vergeet en duidelijk vertelt wat u ervan vindt. U mag naar het gesprek met de kinderrechter iemand meenemen die u steun kan bieden. Dat kan een vertrouwenspersoon zijn, maar ook een advocaat. Een vertrouwenspersoon kan echter geweigerd worden. 14

15 beslist voortgezet Er is opnieuw een rechtszitting bij de rechtbank. beslist dat de ondertoezichtstelling met ten hoogste één jaar verlengd wordt. Dit doet hij of zij in een beschikking. Deze beschikking wordt daarna aan u verzonden. Het kan enige tijd duren voordat u de deze beschikking ontvangt. U kunt ook tegen deze beslissing in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Deze bekijkt de hele zaak opnieuw. U moet u dan laten bijstaan door een advocaat. Tot een ondertoezichtstelling kan telkens voor ten hoogste één jaar worden besloten. Als het Bureau Jeugdzorg vindt, dat de ondertoezichtstelling na dat jaar nog door moet gaan, moeten zij dat opnieuw aan de kinderrechter voorleggen. Die kan dan beslissen tot een verlenging van de ondertoezichtstelling, opnieuw voor ten hoogste één jaar. Ook tegen die beslissing kunt u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Het kan enige tijd duren (drie maanden) voordat het gerechtshof uw zaak behandelt. Het besluit van de kinderrechter blijft in die tijd geldig, ook al hebt u beroep aangetekend. 15

16 wijst het verzoek tot verlenging ondertoezichtstelling af beslist voortgezet Er is een rechtszitting bij de rechtbank. wijst het verzoek tot verlenging van de ondertoezichtstelling af. Dit doet hij of zij in een beschikking. Deze beschikking wordt daarna op schrift gesteld en aan u verzonden. Het kan enige tijd duren voordat u de deze beschikking ontvangt. Wanneer de rechter een verzoek tot verlenging van de ondertoezichtstelling afwijst, dan is daarmee de ondertoezichtstelling ten einde. 16

17 Einde ondertoezichtstelling beslist voortgezet Een beslissing voor een ondertoezichtstelling of een verlenging daarvan wordt altijd genomen voor ten hoogste één jaar. Als die periode voorbij is, en er wordt geen verlenging aangevraagd, dan houdt de ondertoezichtstelling vanzelf op. Ook houdt de ondertoezichtstelling op wanneer er wel om een verlenging gevraagd is, maar de kinderrechter die niet heeft gegeven. De ondertoezichtstelling houdt ook op wanneer de jeugdige die onder toezicht was gesteld meerderjarig wordt (18 jaar). Wanneer de gezinsvoogd en u het erover eens zijn dat de ondertoezichtstelling beëindigd kan worden, dan moet de gezinsvoogd dit melden aan de Raad voor de Kinderbescherming. Die moet dan bepalen of zij het er ook mee eens zijn. Als de Raad voor de Kinderbescherming vindt, dat de ondertoezichtstelling wel verlengd, dan kunnen zij verlenging vragen bij de kinderrechter. Als u dat wilt, kunt u na beëindiging nazorg krijgen van het Bureau Jeugdzorg. 17