Een nieuwe interventie voor het stimuleren van zelfcontrolevaardigheden bij obese kinderen: executieve functietraining met spelelementen

Transcriptie

1 Een nieuwe interventie voor het stimuleren van zelfcontrolevaardigheden bij obese kinderen: executieve functietraining met spelelementen Sandra Verbeken, Caroline Braet en Saskia van der Oord (2013) Executive function training with game elements for obese children: A novel treatment to enhance self-regulatory abilities for weight-control, Behaviour Research and Therapy, 51,

2 Kinderobesitas Drastische stijging met ingrijpende negatieve gevolgen Gewichtsverlies in therapie is beperkt én gewichtsverlies-behoud op lange termijn zeldzaam => kennis van instandhoudende mechanismen voor effectieve therapie

3 Etiologie - Energiebalans Genetische factoren Omgevingsfactoren: toxische obesogene omgeving overvloed aan smakelijk calorie-rijk voedsel én sedentaire levenswijze Kindfactoren

4 Waarom kunnen sommige kinderen weerstaan aan de constante verleiding terwijl anderen bezwijken en overgewicht ontwikkelen?

5 Weerstaan aan verleidingen veronderstelt zelfregulatie <-> impulsiviteit Lange termijn doel : Controle processen: «cold systeem» Top down Bottom up Of Onmiddellijke beloning: Beloningsprocessen: «hot systeem» Duaal process model (o.a. Appelhans, 2009)

6 Delay of Gratification Paradigma Marshmallow Taak (Mischel,1974).

7 H2: Controle processen: Inhibitiecontrole: Stop Taak Rechts drukken

8 . links drukken

9 . Stop signaal = NIET drukken

10 H2: Stop Taak N = 82 Leeftijd: jaar (M = 12.0) -Stop reactie tijd (SSRT): tijd nodig om te stoppen, om niet te drukken Lange SSRT is een indicatie van een zwak vermogen om gedrag te onderdrukken / reguleren Behaviour Change, published Controlevariabele: leeftijd

11 Algemeen besluit: Zwakke zelfregulatie bij kinderen met overgewicht Controle processen: «cold systeem» Top down Bottom up Lange termijn doel of onmiddellijke beloning Beloningsprocessen: «hot systeem» Duaal process model (o.a. Appelhans, 2009)

12 Klinische implicatie uidige behandelprogramma s: Gericht op impulscontrole door aanleren van zelfcontrolevaardigheden Moeilijk te implementeren in dagelijks leven Niet effectief op lange termijn Versterken van onderliggende cognitieve ontroleprocessen of executieve functies nodig m te voorzien in voldoende vermogen

13 Top down: Executieve functies Reguleren van gedrag, gedachten en emoties zelfcontrole Gedragsinhibitie: afremmen en stoppen overdenken Werkgeheugen: vasthouden van relevante informatie en manipuleren/organiseren plannen, probleem oplossen, monitoring, doelgerichtgedrag Evidentie voor trainbaarheid van inhibitiecontrole en werkgeheugen.

14 Bottom up: Beloningsprocessen Hoe impulsieve kinderen motiveren voor saaie trainingstaken? Gaming

15 Braingame Brian Een Executieve Functietraining met Game Elementen

16 De training Braingame Brian Training in cognitieve vaardigheden 8 13 jaar 25 trainingsessies, 4 à 5 sessies / week Computerspel Extern beloningsysteem Twee executieve functie taken: 2 X 20 + spelwereld: sessie duur 40

17 De training Braingame Brian Trainingstaken onderdeel van 1 spelwereld Brian en robot Trainingsarbeid Uitbreiding van spelwereld Individuele aanpassing van trainingsniveau

18 Werkgeheugen training Hoe meer trials goed: speelt plaatje vrij, meer rechten in game Tegels lichten op in bepaalde volgorde

19 Inhibitie training

20 Braingame Brian Onderzoeksgroep RCT: Einde residentiele behandeling terug in de thuisomgeving = belasting van de zelfregulatie capaciteit (EFs). kinderen die de training volgden zijn beter in staat hun gewicht onder controle te houden tot 8 weken follow up. N = 42 Leeftijd: 9 14 jaar (M = 11.50) p<.01 Behaviour Research and Therapy, 2013 Controlevariabelen: leeftijd en IQ

21 Klinische implicaties en verder onderzoek Huidige resultaten: nog voorlopig replicatie noodzakelijk Nieuwe behandelvorm: aanvullend therapeutisch zinvol Verder verbeteren van behandelprogramma s Aanpassen aan individuele kwetsbaarheden van elk kind Impulsieve kinderen: ook aandacht voor het versterken van het vermogen tot zelfregulatie

22 . Dank u voor de aandacht