Alternatief jaarverslag van kritische aandeelhouders van EADS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Alternatief jaarverslag van kritische aandeelhouders van EADS"

Transcriptie

1 Alternatief jaarverslag van kritische aandeelhouders van EADS Op 31 mei 2012 houdt EADS zijn aandeelhoudersvergadering in Amsterdam. Een groep mensen heeft samen met de Campagne tegen Wapenhandel aandelen gekocht om tijdens deze vergadering kritische vragen te kunnen stellen aan de directie van EADS. Dit alternatief jaarverslag vormt de basis voor die vragen. tel

2 Wat is EADS? EADS maakt vrijwel alles wat vliegt. Niet alleen het passagiersvliegtuig Airbus maar ook de militaire Airbus A400M. En militaire helikopters, raketten, satellieten, onbemande vliegtuigen (z.g drones) en gevechtsvliegtuigen (de Eurofighter Typhoon). De EADS divisie Astrium maakt M51 raketten voor Frankrijk s kernwapenprogramma. Bijna een kwart van de winst van EADS komt uit wapenverkopen. EADS is de op een na grootste wapenfabrikant van Europa en de nummer zeven van de wereld. EADS staat voor European Aeronautical, Defence and Space company en ontstond in 2000 uit een fusie van Duitse, Franse en Spaanse bedrijven. Vanwege het fiscaal aantrekkelijke klimaat voor het internationale bedrijfsleven is EADS statutair in Nederland gevestigd. Het internationale hoofdkantoor van EADS bevindt zich in Leiden en de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering wordt in Nederland gehouden. Afnemende wapenproductie: goede ontwikkeling! Op een besloten bijeenkomst van de AeroSpace and Defence Industries Association (ASD), de Europese lobbyorganisatie van de wapenindustrie, riep toenmalig algemeen directeur van EADS Louis Gallois de Europese regeringen op om de wapenindustrie sterker te steunen. Een slecht idee, vinden wij. Door de economische crisis en daardoor krimpende westerse defensiebudgetten daalt het aantal militaire orders in Europa. Daarmee wordt eindelijk een grens gesteld aan de massale verspilling van overheidsgeld aan tot over hun oren bewapende legermachten. In tegenstelling tot de top van EADS, die wil aansturen op minder sterke afhankelijkheid van de civiele vliegtuigbouw, menen wij dat nu het moment is voor meer civiele productie en de afbouw van wapenproductie.

3 Schulden door wapenaankopen Veel Zuid-Europese landen betalen op dit moment de prijs voor structureel veel te dure wapenaankopen. Spanje bijvoorbeeld heeft de laatste jaren zijn defensie opgeleukt, wat het land volgens sommige bronnen 35 miljard euro heeft gekost. Nu de crisis hard toeslaat wordt afbetaling een probleem. Vorig jaar bleek al dat Spanje problemen heeft om Eurofighter betalingen ter waarde van een miljard euro te voldoen. EADS heeft er bij de Spaanse regering op aangedrongen de betaling hiervan goed te regelen. Wij vinden, dat de Spaanse regering een schuld aan een wapenbedrijf minder prioriteit moet geven dan bijvoorbeeld salarissen van leraren, en roepen EADS op om coulant te zijn bij het innen van schulden van Zuid-Europese landen. Tenslotte is de wapenindustrie medeschuldig aan de ontstane problemen: er hadden niet zoveel dure wapens op krediet verkocht mogen worden. Wapenbeurzen Dit jaar stond EADS al op wapenbeurzen in India (Defexpo), Chili (FIDAE), Jordanië (SOFEX), Maleisië (DSA) en Kazachstan (KADEX). Binnenkort prijst EADS z n wapens aan op de Eurosatory wapenbeurs in Parijs en de Farnborough luchtshow bij Londen. Deze beurzen worden bezocht door militaire delegaties uit de hele wereld en worden gebruikt om de wapenverkoop te stimuleren. De promotie van wapens op allerlei beurzen is een slecht idee. Er zijn al genoeg wapens in de wereld: daar hoeft niet nog meer reclame voor gemaakt te worden. We stellen voor dat EADS de marketing en promotie van wapens beëindigd. Geld dat hiermee vrij komt, kan bijvoorbeeld geïnvesteerd worden in de ontwikkeling van schone, duurzame vliegtuigen.

4 Maatschappelijke verantwoordelijkheid In de strijd tegen klimaatverandering ontwikkelt EADS energiezuinigere vliegtuigen. Het onvermijdelijke einde van het tijdperk van de fossiele brandstoffen biedt een uitgelezen kans voor EADS om zich op te werpen als koploper bij deze technologie. Dit is een goede ontwikkeling, die EADS presenteert in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. In schril contract met deze zorg om het milieu staat de bijdrage van EADS aan het Franse kernwapenprogramma. EADS maakt de M51 raket voor de Franse kernkoppen en verzorgt ook het onderhoud van de Franse kernraketten. Als EADS bijdraagt aan het potentieel voor een nucleaire catastrofe is zorg om het klimaat slechts window dressing. Als EADS werkelijk maatschappelijk verantwoord wil ondernemen moet het zijn medewerking aan nucleaire programma s onmiddellijk beëindigen. Satellieten en drones EADS satellieten spelen een grote rol bij de sluipende militarisering van de ruimte. De afgelopen twee decennia heeft het gebruik van spionage- en navigatiesatellieten een enorme vlucht genomen, onder meer voor de besturing van raketten en onbemande vliegtuigen, ook wel drones genoemd. Drones zijn flink in opkomst, zowel in bewapende als onbewapende variant. De VS, Israël en Groot-Brittannië gebruiken dit wapen om met afstandsbediening overal ter wereld tegenstanders te vermoorden. Dit is juridisch zeer omstreden en er is geen enkele democratische controle op. Ook weet niemand precies hoeveel burgerdoden bij dergelijke bombardementen vallen.

5 De pogingen van EADS om een Europese gevechtsdrone op de markt te zetten maakt het bedrijf betrokken bij een van de meest controversiële aspecten van de hedendaagse oorlogsvoering. Vooralsnog verhindert onderlinge concurrentie in Europa de succesvolle bouw van een Europese drone. Zowel de Talarion als de Barracuda bevinden zich na jaren nog altijd in de ontwikkelingsfase en naar verluidt staat de Talarion op het punt van sneuvelen. EADS zou de ontwikkeling van drones helemaal moeten stoppen. EADS niet bepaald een vluchtelingenredder EADS dochter Airbus Military prijst zijn transportvliegtuigen in een advertentiecampagne aan als essentiële schakel in de humanitaire hulpverlening. In de praktijk worden deze vliegtuigen vooral gebruikt in de militaire logistiek voor het vervoer van wapens en soldaten. Eventuele voedselvluchten zijn bijzaak. Niet voor niets hebben de vliegtuigen speciale militaire specificaties en worden ze in militaire vakbladen aangeprezen. Het is de wapenindustrie en dus EADS die garen spint bij oorlogen; met deze advertentiecampagne wordt een vals beeld geschapen van EADS als redder van vluchtelingen. EADS zou deze misleidende reclamecampagne beter kunnen beëindigen. De misleiding is des te schrijnender omdat grensbewaking de afgelopen jaren een van de belangrijkste groeimarkten van EADS is geworden. Met een breed scala aan militaire middelen vliegtuigen, radar, communicatiesystemen en andere hightech biedt EADS een totaaloplossing om vluchtelingen buiten de deur te houden. EADS mag een groot aantal landen rond de Middellandse Zee tot z n klanten rekenen voor dergelijke apparatuur. EADS verdient goed aan een technologisch antwoord op vluchtelingenproblematiek een antwoord dat natuurlijk niets bijdraagt aan een oplossing.

6 Stop het smeren van de handel Alleen al in 2011 liepen er verschillende onderzoeken en rechtszaken rondom corruptie bij wapenorders van EADS. Zo deden Finse aanklagers onderzoek naar de betaling van steekpenningen door de Finse pantservoertuigenbouwer Patria voor 75% eigendom van EADS rond een Egyptische en een Kroatische wapenorder. Sloveense autoriteiten deden corruptieonderzoek in verband met een bestelling van het Sloveense leger bij Patria. In Oostenrijk bleek het bedrijf van de echtgenote van een luchtmachtgeneraal euro ontvangen te hebben van een lobbyist van EADS; de betaling zou verband houden met de Oostenrijkse aanschaf van de Eurofighter. Het onderzoek loopt nog. Medewerkers van de Britse Serious Fraud Office stelden onderzoek in naar beschuldigingen van omkoping door de Britse vestiging van EADS bij een miljardenorder voor ICT apparatuur van de Saoedische Nationale Garde. Corruptie ondermijnt de democratie. Wij dringen aan op strenge regels binnen EADS om corruptie tegen te gaan. Ook als daardoor orders gemist zouden worden. Recente exportorders; EADS wereldwijd Om de defensiebezuinigingen in Europa te compenseren richt EADS zich steeds meer op export naar andere werelddelen. EADS noemt dat het vergroten van de globale voetafdruk. Over de hele wereld werden in 2011 wapens verkocht. Voor de drugsoorlog kocht de Mexicaanse marine vier nieuwe patrouillevliegtuigen. Militaire transportvliegtuigen zijn onlangs verkocht aan de krijgsmachten van Chili, Ghana en het weinig democratische Kazachstan. Reeds door Mubarak bestelde toestellen zijn in 2011 aan het nog altijd door militairen bestuurde Egypte geleverd. Azië, waar de militaire budgetten snel stijgen, is een belangrijke groeimarkt voor EADS. Airbus Military richt zijn peilen met name op Indonesië, Thailand, Vietnam

7 en de Filippijnen. Eurocopter de helikopterfabriek van EADS tekende in april 2012 een contract voor de levering van zes combat search and rescue helikopters aan de Indonesische luchtmacht. Deze helikopter wordt door Eurocopter omschreven als een combat proven helikopter met oorlogservaring in Afghanistan. Hij is geschikt voor troepentransport en kan worden uitgerust met raketten, kanonnen en machinegeweren. De levering van een dergelijke helikopter aan Indonesië is uitermate dubieus: Indonesische militairen hebben een slechte reputatie vanwege het neerslaan van burgerprotest in onder meer Papoea. Mede vooruitlopend op een mogelijk einde van het Europese wapenembargo tegen China investeert EADS in Chinese luchtvaartbedrijven. Het werkt samen in de productie van helikopters en vliegtuigen. Door de samenwerking nu vast op te starten verwerft EADS zich een goede uitgangspositie om in de toekomst mee te werken op de Chinese militaire markt. Ondanks het gebrek aan democratie in de regio blijft het Midden-Oosten een belangrijke afzetmarkt voor EADS. Voor 500 miljoen dollar gaat defensieafdeling Cassidian via een locale joint venture een commandosysteem opzetten dat alle onderdelen van het leger van de Verenigde Arabische Emiraten met elkaar verbindt. De autoritair geregeerde Emiraten traden in 2011 op verzoek van de autoriteiten in Bahrein op tegen betogers die meer democratie eisten. Ondertussen hoopt EADS ook nog altijd Eurofighter gevechtsvliegtuigen aan de Emiraten te verkopen. Winst in 2011 EADS is een sterk bedrijf met in 2011 een omzet van 50 miljard euro en een nettowinst van meer dan een miljard euro: een stijging van 87 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Het gaat juist met de civiele vliegtuigbouw erg goed. Daarvan zou EADS gebruik moeten maken door juist nu de militaire lucht- en ruimtevaart af te bouwen en zich volledig te gaan toeleggen op civiele productie.

8 Daarop vooruitlopend stellen we voor om de gemaakte winst te besteden aan hulp en ontwikkeling. Op de aandeelhoudersvergadering van 31 mei 2012 zal EADS zijn beleggers een dubbele dividenduitkering voorstellen: van 22 naar 45 cent per aandeel. Wij hebben een ander voorstel: Volgens de FAO, de Voedselorganisatie van de VN, hebben 925 miljoen mensen niet genoeg te eten. De nettowinst over 2011 is voldoende voor een jaar voedselhulp aan 30 miljoen mensen. Gezien de sterke relatie tussen oorlog en honger kan men zeggen dat de wapenindustrie hiervoor mede verantwoordelijk is. Wij stellen voor de winsten van EADS niet uit te keren aan de aandeelhouders maar ter beschikking te stellen aan voedselprogramma s. De omzet van 11,6 miljard euro uit wapenhandel van EADS hadden overheden naar onze mening beter kunnen besteden aan iets dat echt bijdraagt aan vrede en veiligheid: 11,6 miljard euro is bijvoorbeeld voldoende om een jaar lang alle kinderen ter wereld gratis basisonderwijs te geven. Over de Campagne tegen Wapenhandel De Campagne tegen Wapenhandel is een onafhankelijke organisatie die wapenhandel zo veel mogelijk wil beperken. We doen onderzoek, we lobbyen bij de politiek en we voeren actie. We publiceren alles op onze website, zo mogelijk met bronnen, zodat het voor iedereen toegankelijk is. Steun onze acties tegen wapenlobby en wapenindustrie. Geef op rekening t.n.v Campagne tegen Wapenhandel, Amsterdam. Word vriend van de Campagne tegen Wapenhandel op Facebook en Twitter. Of abonneer je op de nieuwsbrief. Ga naar onze website om je aan te melden