Partnergeweld en Verslaving. Drs. Fleur Kraanen Dr. Agnes Scholing Prof. Dr. Paul Emmelkamp

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Partnergeweld en Verslaving. Drs. Fleur Kraanen Dr. Agnes Scholing Prof. Dr. Paul Emmelkamp"

Adam van der Wolf
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Partnergeweld en Verslaving Drs. Fleur Kraanen Dr. Agnes Scholing Prof. Dr. Paul Emmelkamp

2 Opbouw presenta.e 1. Verslaving & partnergeweld: achtergrond 2. Onderzoek doen binnen de forensische GGZ 3. Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I StoP) 4. Casus Henry 2

3 1. Verslaving & partnergeweld: achtergrond Typ hier de footer 3

5 Prevalen.e huiselijk geweld in Nederland in afgelopen 5 jaar slachtoffer van huiselijk geweld; ± 60% geweld gepleegd door (ex )partner ooit slachtoffer van huiselijk geweld Bronen: Van der Veen & Bogaerts (2010); Van Dijk et al. (1997) 5

6 Richtlijn Familiaal Huiselijk Geweld Onderzochte behandelingen vaak nauwelijks effecuef Systeemgerichte benadering: weinig onderzocht, mogelijk veelbelovend Belangrijkste aanbeveling: rekening houden met individuele verschillen plegers, bv. middelengebruik 6

onderzocht, mogelijk veelbelovend Belangrijkste aanbeveling:

7 VRAAG Bij hoeveel % van de cliënten die voor partnermishandeling naar De Waag worden verwezen speelt problemausch middelengebruik een rol? 1. < 10% % % 4. > 50% 7

8 Verslaving bij plegers van partnermishandeling (1) Studie 1: dossieronderzoek N = 150 NB: Ten tijde van het delict Bron: Kraanen, Scholing, & Emmelkamp,

9 Verslaving bij plegers van partnermishandeling (2) Studie 2: screeneronderzoek Alle cliënten bij intake gescreend op misbruik van alcohol en drugs (AUDIT en DUDIT) PosiUeve score: SCID I (secue middelen) N = 68 Diagnose ten Ujde van het delict Bron: Kraanen, Scholing, & Emmelkamp, in press) 9

alcohol en drugs (AUDIT en DUDIT) PosiUeve score: SCID I (secue middelen)

10 Verslaving bij plegers van partnermishandeling (3) Bron: Kraanen, Scholing, & Emmelkamp, in press) 10

11 Partnermishandeling bij verslaafden N = 1799 Jellinek Inventory for assessing Partner Violence (J IPV) (Kraanen, Vedel, Scholing, & Emmelkamp, submiied a) 30% fysieke partnermishandeling afgelopen jaar! 22% erns%ge mishandeling Bron: Kraanen, Vedel, Scholing, & Emmelkamp, submitted-b 11

Emmelkamp, submiied a) 30% fysieke partnermishandeling afgelopen jaar!

12 Verklarende modellen: Directe effecten model RelaUe alcohol & partnermishandeling Alcoholgebruik > problemen inhibiue > geweld Behandeling alcoholverslaving > reducue partnergeweld (review: Murphy & Ting, 2010) Terugval alcoholgebruik > terugval partnermishandeling Leonard (2005): Alcohol is a contribu%ng cause of in%mate partner violence. 12

partnergeweld (review: Murphy & Ting, 2010) Terugval alcoholgebruik > terugval

13 Verklarende modellen: Directe effecten model (2) RelaUe cannabis & partnermishandeling Ontwenning cannabis > prikkelbaarheid > partnermishandeling RelaUe cocaïne & partnermishandeling Cocaïne > beïnvloedt serotoninehuishouding > faciliteert partnermishandeling 13

partnermishandeling RelaUe cocaïne & partnermishandeling Cocaïne

14 Verklarende modellen: Alterna.eve verklaringen Indirecte effecten model: middelengebruik schaadt de relaue > conflictueuze omgeving > partnergeweld Spurious model: 3 e variabele is verantwoordelijk voor gebruik middelengebruik & partnermishandeling, bv. persoonlijkheid 14

de relaue > conflictueuze omgeving > partnergeweld Spurious model:

15 Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I StoP) Lopend onderzoek: effecuviteit I StoP Amsterdam & Roierdam: I StoP vs. CGT partnermishandeling Afdeling curaueve zorg: I StoP vs. verslavingsbehandeling Resultaten over een half jaar 15

16 2. Onderzoek doen binnen de forensische GGZ 16

17 Behandelonderzoek in de klinische prak.jk: waarom en hoe? Ontwikkelen evidence based behandelingen Opsporen van voorspellers voor behandelsucces Experimentele behandeling vs. controlegroep Bij voorkeur wachtlijst > onethisch Treatment as usual 17

voorspellers voor behandelsucces Experimentele behandeling vs.

18 Moeilijkheden Complexe cliëntengroep waarbij veel verschillende problemen spelen / crisis Random toewijzing Cliënten willen niet deelnemen Veel drop out Je wordt soms ingehaald door nieuwe wetenschappelijke inzichten 18

toewijzing Cliënten willen niet deelnemen Veel drop

19 Moeilijkheden (2) Slechts beperkt aantal variabelen tegelijk onderzoeken (bv. PRT en middelen) Self report vs. rapportage door de partner Hoe meet je behandelsucces als relaue al verbroken is? Problemen terugkrijgen follow up gegevens 19

rapportage door de partner Hoe meet je behandelsucces als

20 3. Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I StoP) 20

21 Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I StoP) CGT Partnermishandeling Middelengebruik Nadruk op mouverende gesprekvoering 16 zisngen Individuele behandeling + PRT gesprekken Werkboek: huiswerk & dagelijkse registraues boosheid / PM & trek / middelengebruik 21

22 Hoe zijn 2 behandelingen geïntegreerd? Iedere zisng: beide problemen bespreken Centrale thema: afwisselend betrekking op partnermishandeling en middelengebruik Nadruk op bespreken registraues andere probleem Waar mogelijk: beide problemen met elkaar in verband brengen! 22

23 Structuur van de ziungen Bespreken registraueformulieren Bespreken huiswerk IntroducUe nieuw thema Nieuwe huiswerkopdracht 23

24 Bijzonderheden I StoP Protocol is flexibel Aanpassen aan niveau cliënt Aanpassen aan (wisselende) mouvaue Contra indicaues DetoxificaUe nodig Kinderen lopen risico Suïcidaliteit ErnsUge psychische klachten 24

25 Cirkel van Geweld 25

26 Func.eanalyse van middelengebruik Externe risicosituaues Interne risicosituaues Gedrag (gebruik) Gevolgen korte termijn Gevolgen lange termijn Met wie? Gedachten voor gebruik Welk middel? Waar? Gevoel voor gebruik (trek) Hoeveel? Wanneer? EmoUes voor gebruik Hoe lang?

27 Overige interven.es I StoP DiagnosUek van typen partnermishandeling Kosten baten analyses partnermishandeling & middelengebruik Expliciteren behandeldoel partnermishandeling & middelengebruik Zelfcontrolemaatregelen middelengebruik Woede hantering Omgaan met craving en emoues die leiden tot middelengebruik RelaUe gedachten / gevoel / gedrag & partnermishandeling / middelengebruik CommunicaUevaardigheden TerugvalprevenUe 27

28 4. Casus Henry 28

29 Casus Henry 50 jaar oud 12 jaar relaue met Eric Vrijwillige aanmelding Aanleiding: mishandeling die uitmondde in verwondingen EscalaUes sinds 8 jaar Beide onder invloed XTC, alcohol en / of cannabis Eric: wil graag bij behandeling betrokken worden 29

30 Geschiedenis Henry Ouders gescheiden; gewelddadige suefvader Mishandeling Henry, broer en zus Coping: cannabisgebruik Eerdere relaues: ook geweld 30

31 Middelengebruik XTC: 2 x p/maand halve pil Alcohol: 15 eenheden per avond Cannabis: dagelijks 1 gram 31

32 Behandeldoelen Henry Eric Stoppen partnermishandeling Stoppen / controleren gebruik alcohol, cannabis, en XTC Beter / anders omgaan met eigen boosheid Assertiever worden Controleren eigen middelengebruik 32

33 Verloop behandeling vooraf Time out procedure Zisng met beide partners Beide partners kunnen Ume out aanvragen Afspreken: hoe ziet Ume out eruit? Onderhandelen Henry en Eric legden zich beiden hierop toe 33

34 Verloop behandeling sessies 1 t/m 5 Kosten batenanalyses van middelengebruik en partnermishandeling XTC gebruik Partnermishandeling Voordelen Nadelen Voordelen Nadelen Ontsnappen na week Partnermishandeling Beïnvloeden van Erics gedrag Eric vermijdt Henry werken 3 dagen kater Verduidelijken van bepaalde zaken Vergroot de kans dat Eric hem verlaat Muziek beter ervaren Chagrijnig Macht uitoefenen Schuld / spijt na geweld Speedy gevoel Hersenschade (lange Eric dwingen gesprekken aan te gaan Mogelijkheid Eric te verwonden termijn) Ongewenste gesprekken beëindigen Eric wantrouwt hem Grenzen stellen Voelt stom 34

35 Verloop behandeling sessies 6 t/m 9 Functieanalyses alcohol en cannabis Alcohol: ontspanning / beloning Cannabis: voor het slapen gaan Omgaan met boosheid Welk gevoel maskeert boosheid? Jaloezie Verschil boos voelen en agressief gedragen 35

36 Verloop behandeling sessies 10 t/m 12 Behandeling middelengebruik Henry stagneert Alcohol: gebruik nam weer toe > eh / week Cannabis: geminderd van 2 naar 1 joint / dag Stoppen onbespreekbaar Henry: Geen verband HG XTC: nog steeds gestopt Nadruk mouvaue 36

37 Verloop behandeling sessies 13 t/m 16 CommunicaUe Analyseren ruzies in het verleden Rollenspelen Eric communiceert beter Henry luistert beter en geez ongelijk toe TerugvalprevenUe 37

38 Uitkomst behandeling (2) Behandeldoelen: Henry Partnergeweld: behaald Middelengebruik: deels behaald Eric Communicatie: behaald Middelengebruik: deels behaald 38

39 Take-home messages Middelengebruik lijkt vaak causaal gerelateerd aan het plegen van partnermishandeling, maar (dat hoez) niet alujd I StoP is goed toepasbaar als behandeling; cijfers over effecuviteit volgen later Onderzoek naar effecuviteit van behandelingen binnen de forensische GGZ is lasug uitvoerbaar maar erg nodig 39

40 Dit onderzoeksproject is mogelijk gemaakt door: Promotoren Prof. Dr. Paul Emmelkamp & Dr. Agnes Scholing De Waag Amsterdam & behandelaars Tanja Bos, Mostafa Hamdoune, Janna Janssen, Yolande Kat, en Judith van der Riet De Waag Roierdam & behandelaars Frank van der Horst (coördinator), Chris Dijkhuizen, Tessa van Duuren, en Monique Suiker Contact: 40

41 Registra.eformulier boosheid / PG 41

42 Registra.eformulier trek / middelengebruik 42

43 Typ hier de footer 43

44 Holis.sche theorie Henry 44

45 Uitkomst behandeling Henry Eric Henry Henry Henry Type geweld Plegen geweld Slachtoffer Alcohol Cannabis XTC (pillen / geweld (eenh. / week) (gram / week) week) Start Fysiek geweld behandeling Verbaal geweld 2 0 Halverwege Fysiek geweld behandeling Verbaal geweld 0 Na afloop Fysiek geweld behandeling Verbaal geweld

46 Verslaving bij plegers van partnermishandeling (4) Studie 2 (vervolg) IntoxicaUe Ujdens delict NB: zelfrapportage! 46

Vergelijkbare documenten

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld