BIDDEN IS OMHOOG KIJKEN

Transcriptie

1 Wilt u voorlezing van deze preek in uw gemeente even melden via contact@vanbruggenpreken.nl? BIDDEN IS OMHOOG KIJKEN `Kome uw rijk, Geschiede uw wil: als in de hemel zo op aarde! [1] Gemeente van onze Here Jezus Christus, Onze Heiland heeft ons een voorbeeldgebed gegeven. Het is de hoeksteen geworden van de biddende wereldkerk. Eenparig roepen we in Christus onze God nu aan als `Onze Vader. En samen kijken we omhoog naar Hem `die in de hemel woont. Het voorbeeld van Jezus doet ons volgen! En wat zijn dan de eerste woorden die we mogen nazeggen? Drie korte zinnetjes. Het lijken wel drie uitroepen: een driewerf `Leve onze God![2.1] Hoor maar:,,geheiligd worde uw naam, Kome uw rijk, Geschiede uw wil. We noemen drie verschillende woorden: Naam, Rijk, Wil. Maar met die drie woorden wijzen we steeds naar dezelfde God, naar Hem wiens wil in de hemel geschiedt. Daarboven wordt Hij geheiligd door alle engelen. Daarboven is zijn koninkrijk onaanvechtbaar. Daarboven volbrengen engelen en heiligen zijn wil. We kijken omhoog en verlangen naar die God.[2.2] En met onze uitroepen halen we die wereld van God naar ons toe. Mocht op aarde het vloeken verstommen en iedereen uw Naam eerbiedig liefhebben! Mocht op aarde het geweld van de mensen ten einde komen en uw koningschap de toon aangeven! Mocht het verzet tegen U gebroken worden en uw goede wil de wereld verlossen![2.3] Eigenlijk zijn de eerste drie uitroepen in het Onze Vader niet drie `beden. Het is één driewerf herhaald verlangen naar God en zijn wereld. Nadat we dit verlangen hebben uitgeroepen, komen pas onze aardse gebeden. Dan zijn het wél drie verschillende dingen: ons dagelijks brood voor onderweg, de reiniging van de zonden en de bewaring in aanvechting. Vanwege ons verlangen naar God en zijn wereld, bidden we om wat we onderweg naar die toekomst nodig hebben. Zonder eten kunnen we niet leven. Zonder vergeving kunnen we niet bestaan. Zonder verlossing van de boze kunnen we niet overleven. En wij willen juist leven, bestaan en overleven om de tijd mee te maken dat Gods naam geheiligd wordt op aarde, dat zijn rijk hier overheerst en dat zijn wil de wereld zuivert. * Het is heel goed mogelijk om de eerste drie uitroepen in ons gebed te bespreken als een éénheid. Nu beperkt deze preek zich tot de tweede en de derde uitroep. Dat is alleen om praktische redenen. De eerste roep (`Uw naam worde geheiligd ) kan verbonden worden aan de aanhef van het gebed, aan de Vadernaam. Zo komen we deze uitroepen binnen: vanuit ons kinderlijk verlangen naar onze hemelse Vader. En die uitroepen zelf laten we vandaag in deze preek nu verder tot ons doordringen via de tweede en de derde uitroep:,,kome uw rijk, geschiede uw wil. 1 of 6

2 Het is wel belangrijk om de eerste uitroepen dicht bij elkaar te houden. [2.4] Soms verdiepen mensen zich uitvoerig in de derde uitroep. Die over Gods wil. En ze raken dan vaak verstrikt in allerlei vragen over de wil van God in ons leven. Die vragen kunnen heel moeilijk zijn en heel persoonlijk. Maar één van de middelen om ons verder te helpen, is dan altijd dat je de derde bede samenbidt met de voorgaande zinnen. Gods wil is niet iets neutraals, het is de wil van de koning en de wil van de Vader. Om díe wil bidden we, niet om een soort neutrale of blinde godswil, zoals dat soms gebeurt bij islamieten. Soms kan het ook gebeuren dat mensen zich vooral verdiepen in de tweede uitroep. Die over Gods koninkrijk. En ze kunnen dan verstrikt raken in allerlei vragen over Gods koninkrijk in deze tijd, en in de derde wereld en in de politiek. Nijpende vragen. Maar één van de middelen om je daarbij verder te helpen, is dan altijd dat je de tweede bede samenbidt met de andere twee uitroepen. Gods koninkrijk is niet een soort politiek program, een wereldverbeteringsplan. Gods rijk is het rijk van een Vader. En zijn koningschap is van een heel andere orde dan de aardse koninkrijken. Het gaat hier om het koninkrijk van de overkant: het rijk van de hémel. * De catechismus helpt ons om het uitzicht en verlangen van deze uitroepen beter te begrijpen. Het lijkt wat tegenstrijdig: uiteenzettingen over wat je bidt. Het bidden moet toch uit ons hart komen? Hoe kun je daar nu met vragen en antwoorden les over krijgen?[2.5] Dit is inderdaad een vreemde situatie. De leerlingen vroegen een keer aan de Heiland:,,Leer ons bidden. Maar is alles al niet verloren wanneer het je moet worden voorgezegd? We stuiten hier op een groot gebrek bij ons wanneer we gaan bidden. Wanneer we volmaakte mensen zouden zijn, zouden we geen onderwijs voor het gebed nodig hebben. Ik denk niet dat engelen een catechismus nodig hebben voordat ze gaan lofprijzen. Maar het probleem is dat wij geen engelen zijn en ook geen heiligen. We zijn nog niet zover als in de hemel. We leven nog in een opstandige wereld, vol onwil en verdwazing. We moeten de weg terug weer leren vinden. En daarom zijn we ook niet zomaar goede en wijze bidders. Integendeel: we zijn in grote verlegenheid. We kijken om ons heen en dan is er weinig dat tot gebed uitnodigt in onze zelfredzame tijd. We kijken naar onszelf en dan is er veel dat ons kan hinderen bij het gebed: onze onheiligheid, onze afgeleidheid, onze zelfgenoegzaamheid. Om te bidden, moet je bescheiden zijn. Bereid om in de schoolbank te gaan zitten en te horen wat bidden moet inhouden. Je dacht dat bidden het makkelijkste is wat er bestaat: gewoon met God praten. Maar dat is de eerste vergissing. Met de heilige God kun je niet chatten. Hij is je vriendje niet, met wie je sms t. Hij is in de hemel. Leg je mobieltje maar opzij. Dit wordt iets anders! Hoe dan? Ja, daarvoor komen we juist in de kerk: om dat te leren. Vandaag in deze dienst leren we dat je niet kunt bidden wanneer je niet leert uitkijken boven jezelf, boven de krant, boven je christelijke omgeving. Om te bidden moet je gaan uitkijken naar een onzichtbaar koninkrijk en naar een verborgen wil. Die van je Vader op wie je kunt vertrouwen, maar die je veel hogerop wil brengen dan je zelf denkt of vaak wilt. BIDDEN IS OMHOOG KIJKEN [3] 1. Verder dan je kunt 2. Verder dan je wilt 1. [4] 2 of 6

3 Het is maar een korte uitroep:,,kome uw rijk!. En we denken daarbij misschien aan van alles. We denken al gauw aan een verbetering van deze wereld.[5.1] Het rijk van de mensen is immers zo mooi niet. Op het eerste gezicht lijkt het glanzend en vol vooruitgang. Dat is het zelfbeeld van het aardse rijk. Maar wanneer je wat nuchter om je heen kijkt, zie je aan alle kanten hebzucht, egoïsme, machtswellust. De armen lijden eronder. De zwakken verliezen het. De wereld hangt scheef. En het recht is in veel landen ver te zoeken. Wat zouden wij dit graag veranderd zien.[5.2] Door besluiten van de Verenigde Naties. Of door vredesmissies. Of door ontwikkelingshulp. Of door ontmanteling van de as van het kwaad. Dit zijn de dingen die we goed kunnen overzien. En we weten zeker dat de aarde er beter van zal worden wanneer Gods rijk gaat winnen. Dat wordt een bétere wereld. Zo bidden we:,,kome uw rijk. Maar dit gebed leert ons omhoog kijken naar de hemelse Koning. En zijn rijk is hoger en verder dan we kunnen overzien. Ons ideaal voor een wereldverbetering is nog maar het begin. Gods rijk is niet hetzelfde als een gecorrigeerde mensenwereld van de 21ste eeuw. Gods rijk is meer dan een verbeterde editie van wat we vandaag beleven. Gods rijk heeft zijn eigen start en vervolg. Het is niet een reactie op de scheefgroei van een gevallen mensenwereld. Gods rijk heeft zijn eigen bestaansreden en zijn eigen bestaansrecht. Wanneer er helemaal geen scheefgegroeide mensenwereld zou zijn, zou er nog de werkelijkheid zijn van Gods rijk waarom je mag bidden.[5.3] De Heidelbergse Catechismus laat ons dit voelen. Antwoord 123 eindigt met de bede om,,de volmaaktheid van uw rijk waarin U alles zult zijn in allen. Dat is veelmeer dan een wereld waarin mensen weer op orde zijn gebracht en de samenleving veilig is geworden. Het is de wereld waarin alles uit en door en tot God is.[5.4] Kunt u zich die wereld voorstellen? Zij is veel verder dan ik kan kijken. Ik kan me heel gemakkelijk een wereld voorstellen waarin ikzelf alles ben en alles naar mijn wens verloopt. Ik kan me ook heel gemakkelijk een wereld voorstellen waarin alle mensen het goed hebben en alles in alle dingen de mens ten goede is. Maar hoe ziet een wereld er uit waarin God alles is in allen? Dat weet de Vader en dat weet de Zoon en misschien weten de engelen dat ook al. Maar voor mij, als afgestompte wereldling, is dat veel te moeilijk. Hoe kan iemand die losbandig leeft, zich het leven voorstellen van twee mensen die heel gelukkig zijn in hun huwelijkstrouw? Hoe kan een kindsoldaat in Afrika zich voorstellen hoe het leven is van kinderen die gekoesterd worden door liefhebbende ouders? Hoe kunnen wij mensen ons een voorstelling maken van een wereld waarin alles uit God is en van Hem doorademd? Dat gaat mijn voorstelling te boven. Maar hoe kun je nu bidden om wat verder is dan je kunt kijken? Dat is moeilijker dan u denkt. 3 of 6

4 Er is maar één mogelijkheid. En dat is dat je nu al zo verrast bent over je God, dat je vol vertrouwen bent in de wereld waarin Hij alles zal zijn in allen. Waar moeten we dan dus maar om bidden? Om een snelle wereldverbetering? Of om een diepe verandering in onszelf? De catechismus kiest voor het laatste. Luister maar naar antwoord 123. [6.1],,Regeer mij zo door uw Woord en Geest, dat ik mij hoe langer hoe meer aan U onderwerp. Gods koninkrijk begint bij een verandering in mijn hart. Een verandering die ertoe leidt dat ik niet langer mijzelf in het middelpunt stel, maar God en zijn heerschappij. Dat moet je leren: om onderdaan te worden.[6.2] Wij zijn snel geneigd om veel te verwachten van de wereldverbetering door Gods koninkrijk. Maar weet u wat het eerste is dat God nodig heeft voor zijn rijk? ONDERDANEN! En juist daar ontbreekt het aan in een opstandige wereld. En daaraan ontbreekt het ook maar al te vaak in mijn afdwalend denken en voelen. Wil het ooit wat worden met dat rijk van God, dan moeten wijzelf eerst ervoor worden geprepareerd. Bidt u daar ook vaak om? Of denkt u `de wereld moet nodig veranderen en ook de kerk maar vergeet u uzelf in de eerste plaats te noemen? Dat is dan geen wonder, want niets is zo moeilijk als onderdanen voor Gods rijk te maken uit mensenkinderen. Dat is nu echt gebedspunt nummer één:,,regeer mij en help me om onderdanig te worden. De catechismus vervolgt dan met de bede,,bewaar en vermeerder uw kerk, verbreek de werken van de duivel en alle macht die tegen U opstaat; verijdel ook alle boze plannen die tegen uw heilig Woord bedacht worden.[6.3] Voor veel mensen is ook dit niet zo n centraal gebed. Natuurlijk is het goed dat er een kerk is voor gelovigen, maar er is echt wel wat méér nodig in deze wereld dan een kerk, denkt men. En de kerk van Christus en de strijd tegen de duivel staan dan ook lang niet altijd centraal in het gebed van Gods kinderen. Hoe komt dit? Omdat we nog te oppervlakkig denken over Gods rijk. En over de ellende van deze wereld. We zien heel veel onrecht. En willen dat veranderen. Maar wat we in kortzichtigheid over het hoofd zien, is dat deze wereldgeschiedenis onzichtbaar beheerst wordt door een strijd van de duivel tegen God. Wie bidt om de komst van Gods rijk, bidt dat gebed in een oorlogssituatie. Die bede betekent niet alleen dat je naar vrede op aarde verlangt, maar ook dat je bidt om de overwinning op de vijand. Die vijand is niet de taliban of de fundamentalisten of de criminelen of de terroristen. De sinistere vijand op de achtergrond is de duivel. En de inzet van de strijd van deze duivel is uiteindelijk niet landbezit of ethnische overwinning, maar de inzet van zijn strijd is het wegdoen van Gods Naam en Gods Woord van deze aarde. Wij zien deze onzichtbare vijand niet. Maar de bijbel maakt ons nuchter: de wereld krijgt pas rust wanneer deze duivel met zijn aanslagen verdwijnt en Gods Naam geheiligd wordt. Wij moeten leren daarom te bidden. Het moet meer op de voorgrond staan in ons gebed.[6.4] Natuurlijk bidden we om goede rechters op aarde en we bidden dat alle mensen voedsel en water 4 of 6

5 krijgen en we bidden om een einde aan de oorlogen. Maar dat staat allemaal nog in de schaduw bij de grote hoofdzaak in ons gebed. Een hoofdzaak die verder ligt dan we kunnen kijken. Maar waar we om leren bidden. Waarom is het zo belangrijk dat wijzelf onderdanen worden en dat de gemeente van Christus overwint? Omdat dit de toegang ontsluit tot de wereld waarin God alles zal zijn in allen. Zijn koninkrijk. Hoger dan onze gedachten. Zo goed als het hart van mijn hemelse Vader, die ik liefheb en die mij leert bidden om Zijn wereldtoekomst. 2.[7] Mochten we het nog niet hebben begrepen, dan is er nogmaals een uitroep die ons op het spoor zet:,,geschiede uw wil, gelijk in de hemel zo ook op aarde.[8.1] Het gebed leert ons omhoogkijken naar de hemel. En het leert mij ook verder kijken dan ik wil. Is dat zo? Iedereen wil toch de hemel op aarde? Toch leert Jezus ons te zeggen,,geschiede uw wil, gelijk in de hemel zo ook op aarde. Wanneer je dat zegt, erken je dus dat Gods wil op aarde NIET gebeurt.[8.2] Je leert bidden om wat je nog niet wilt. Dat is dus echt wel iets om voor te bidden! De catechismus benadrukt dit:,,geef dat wij en alle mensen onze eigen wil verloochenen. Ik bid dat ik niet meer wil wat ik wil.[8.3] Zoals Paulus zei: Het goede dat ik wil, dat doe ik niet; het kwade dat ik niet wil dat doe ik. Help mij in deze grote nood! Maak van mij wat ik niet bén: een gewillig onderdaan. Zo n gebed vraagt bescheidenheid. De catechismus zegt het zo:,,dat wij uw wil, die alleen goed is, zonder enig tegenspreken gehoorzaam zijn, zodat ieder zijn taak waartoe hij geroepen is, even gewillig en getrouw vervult als de engelen in de hemel doen.[8.4] Hier worden dingen genoemd die wij niet graag willen. Wij zijn geneigd tot tegenspreken:,,waarom ben ik zó gemaakt? of,,waarom overkomt míj dit? of,,waarom moet ik dít huwelijk voortzetten? of,,waarom zou ik nog langer voor hem willen zorgen?. Tegenspreken ligt ons. Het is heel moeilijk om dat af te leren. Zodat je ziel stil is voor God. Om dat te leren, zullen we veel moeten bidden. We zijn geen van allen al zover dat we,,zo gewillig en getrouw onze taak vervullen als de engelen in de hemel. Toch moet het die kant op. Want in Gods rijk zou je je helemaal niet thuis voelen, wanneer er een geest van tegenspreken en onvrede in je heerst. Dan zou je geblokkeerd zijn voor de zoete aanwezigheid van de levende God in alles en door alles. Wij moeten worden voorbereid voor Gods rijk. Het is hoger dan we nog kunnen zien. Het is hoger dan we al willen. 5 of 6

6 Tijd daarom voor veel innig gebed.[8.5] Kome uw rijk. Maak mij er klaar voor. Dat U alles zult zijn in allen. Ik kan het me nog niet voorstellen. Maar ik geloof erin. Het zal zo goed zijn als mijn Verlosser en Heiland! AMEN [9] 6 of 6