Schaak. When you see a good move,don t play it! maar raak! Look for a better move. uitgave 02 APRIL 2016

Transcriptie

1 uitgave 0 APRIL 0 Schaak maar raak! When you see a good move,don t play it! Look for a better move Voor liefhebbers van het schaakspel en de schaaksport

2 inhoudsopgave Inhoudsopgave Woordje vooraf Goed, beter, best All you can eat Mat in twee J adoube Mooiste dameoffer Winst, verlies, remise Speel als Giri Nooit gespeeld Wondertjes ChessQueen: Anna Haast Mag dit wel, of niet? Schaken: Echt iets voor meiden! Schaak-producten Aanbieding Minor-promotie Saavedra-positie Even puzzelen Oplossingen

3 woordje vooraf Ik ben erg blij om te zien hoe vaak de eerste nieuwsbrief gedownload is en hoe deze ook op andere manieren is verspreid. Jammer was wel dat ik maar een heel klein aantal reacties heb gekregen. Het maken van een nieuwsbrief als deze is een hoop werk en aangezien ik deze gratis verspreid verdien ik er ook niets aan. Mijn motivatie is dus dat ik hoop schaakliefhebbers er een plezier mee te doen en misschien sommige weer actief aan het schaken te krijgen, want het is zo n leuk en mooi spelletje. Ik hoor dus graag reacties. Dus toch maar weer een nieuwe nieuwssbrief en deze is ook nog aanzienlijk dikker dan de vorige. In deze nieuwsbrief weer veel aandacht voor prachtige schaakmomenten. Maar ook andere schaak-items komen aan bod. Ik heb veel nagedacht over het schaaknivo waarvoor ik deze nieuwsbrief schrijf. Het liefst zou ik natuurlijk willen dat alles voor iedereen even interessant en leuk is, maar dat zal waarschijnlijk niet lukken. Ik heb dus geprobeerd om een leuke mix qua schaaknivo aan te brengen in de diverse onderwerpen. Er is ook de nodige aandacht voor dames-/meisjesschaak en voor schaken op (basis)scholen én een speciale aanbieding! Schaak maar raak! Huub van der Logt Bloemersmastraat 0 9 AD Niekerk Tel info@schaakmaarraak.nl Schaak maar raak! schaakmaarraak.nl chessity.nl chessqueens.nl Veel plezier met lezen én reacties zijn héél erg welkom. Met vriendelijke (schaak-)groeten, Huub van der Logt Schaak maar raak!

4 When you see a good move,don t play it! Look for a better move goed, beter, best Een voormalig wereldkampioen schaken, Emanuel Lasker, deed eens de volgende uitspraak: When you see a good move, don t play it (nl: als je een goede zet ziet, speel deze dan niet). Dit is op zichzelf een wat vreemd advies, maar gelukkig voegde hij er aan toe, Look for a better move (nl: kijk of er een betere zet is). Als je er even over nadenkt, dan klinkt dit allemaal heel logisch maar in de praktijk is het vaak toch anders. Maar al te vaak wordt er een goede zet gezien en wordt vergeten om naar een betere zet te zoeken. We zijn dan zo blij met de goede zet, dat we deze ofwel meteen spelen, of gaan checken of het inderdaad wel klopt. We kijken dan naar de mogelijke reacties van de ander op die goede zet. Het besef dat er mogelijk nog een betere zet zou kunnen zijn is dan al verdwenen. Het aanleren om te zoeken naar andere en eventueel dus ook betere mogelijkheden is niet alleen voor het schaken belangrijk, maar leert kinderen bijvoorbeeld ook om in een gegeven situatie altijd eerst op zoek te gaan naar alle mogelijkheden die het overwegen waard zijn en dan te bepalen welke het beste is in die situatie. In mijn schaaktrainingen probeer ik hierop te trainen door, wat ik noem, goed-beter-best zetten te oefenen. De training is eigenlijk heel simpel. In een gegeven stelling is de opdracht om naar drie kandidaatzetten te zoeken. Kandidaatzetten zijn zetten die het overwegen waard zijn om te spelen. Vervolgens moeten deze op de volgorde goed-beter-best worden gezet. Het bespreken van de gekozen zetten en de motivering voor de volgorde goed-beter-best maakt het tot een leerzame en effectieve training. lees verder...

5 Laten we eerst eens met enkele eenvoudige voorbeelden kijken hoe we profijt kunnen hebben van het zoeken naar een betere zet. In de volgende voorbeelden is er zelfs een snelle winst te behalen als we even verder kijken dan de voor de hand liggende zetten. Diagram is een positie met gelijk materiaal. Kandidaatzetten die naar voren kwamen toen ik deze vraag stelde waren onder andere Td-d en Dgxc. Het plan is om na Td-d, de andere toren naar d te spelen en zo de d-lijn te bezetten, een goed plan. De bedoeling van Dgxc was om na terugslaan door Tcxc met Td-d de zwarte b- pion aan te vallen en de zevende rij te bezetten, ook een goed plan. Máár... is er ook een betere zet? Ja, namelijk. Td-d+. Zwart moet wel...., Tcxd spelen en verliest na Dgxc de dame en de partij. Het leuke is dat als je vervolgens dan naar diagram kijkt een groot aantal kinderen wel meteen. Td-d+ als kandidaatzet opschrijft. In diagram is het iets lastiger want nu heeft zwart wel een vluchtveld voor de Koning, namelijk g. Goede zetten die worden genoemd zijn weer Td-d en Dgxc, maar de beste zet is hier. Td-d+ omdat zwart na Tcxd de dame verliest met Dgxc en op...., Kg-g volgt heel eenvoudig. Tdxc met torenwinst. In diagram hebben we dan de lastigste stelling. Wederom liggen de zetten Td-d en Dgxc voor de hand, maar ook hier kan het veel beter. Wit speelt namelijk ook hier. Td-d+ en op Tcxd volgt weer Dgxc met damewinst. Maar wat nu als zwart...., Kg-g speelt? Dan heeft wit. Dgxc Tcxc. Tdxa met torenwinst. lees verder... diagram diagram diagram diagram

6 diagram diagram diagram diagram Dit waren enkele eenvoudige voorbeelden die lieten zien dat het de moeite waard is om verder te kijken dan de voor de hand liggende zetten. Laten we nu eens een stelling uit een partij tussen twee grootmeesters bekijken (diagram ). Als we kijken naar de kenmerken van de stelling dan zien we dat zwart een pion voor staat, maar ook dat de zwarte koning minder veilig staat. Het paard of f staat aangevallen, maar als wit slaat wordt ook het paard op c geslagen. Als we op zoek gaan naar kandidaatzetten, dan komt. Dexf in aanmerking, maar ook. Ld-b,. Pc- b en. Pcxe. Na. Pc-b volgt echter...., Tcxc. Ldxc d-d (diagram ) en wit is er zeker niet op vooruit gegaan. Na. Ld-b volgt direct...., d-d en dan bv.. Lbxd, dxc. Pcxe c-cd+. Kg-h (diagram ) met een stelling die lastig is door te rekenen. De zet. Dexf lijkt logisch, want op...., Tcxc volgt. Dfxh en wit heeft een duidelijk groot voordeel. Het grappige is dat deze laatste variant ook zo werd gespeeld in de partij en wit won. De zet. Dexf was dus absoluut een betere zet dan de eerder genoemde zetten, maar was er nog een betere zet in diagram? Het antwoord is simpel, ja, er was een nog betere zet, namelijk. Pcxe!. lees verder...

7 De uitgangsstelling is te zien in diagram 9. Zwart kan niet met de dame terugslaan omdat na. Dexe, fxe. Tcxc+ wit ineens een toren wint. Zwart kan ook niet met...., fxe spelen omdat dan na. Dexf wit een stuk voorstaat. Zwart is dus gedwongen om...., Tcxc te spelen. De witspeler heeft hier waarschijnlijk alleen maar gekeken naar. Ldxc, Ddxe. Dexd, g-g en (terecht) geconstateerd dat het vermoedelijk genoeg is voor zwart om remise te maken. Máár, na...., Tcxc speelt wit de prachtige zet. Ld-h+! (diagram 0). Na...., Pfxh is. De-g mat, dus...., Kgxh is gedwongen. Nu volgt. Pe- f+, Kh-g. Pfxd, Pfxd. De-f en wit wint (diagram ). Ik denk dat het terecht is om inderdaad te concluderen dat. Pcxe de beste zet was. Het vervolg liet echter wel zien dat we bij het vooruitdenken ook moeten kijken naar niet zo voor de hand liggende zetten, want natuurlijk is je eerste ingeving terugslaan als er iets wordt geslagen. Probeer ook eens in je eigen partijen te zoeken naar kandidaatzetten en vervolgens systematisch niet alleen een goede, maar de beste te kiezen. Succes en veel plezier! diagram 9 diagram 0 diagram

8 diagram diagram diagram diagram All you can eat De stelling in diagram komt uit een partij uit 9 tussen J. Cohn en C. Chiszar. Het is een chaotische stelling waarin zwart zijn stukken niet goed heeft ontwikkeld en zijn Koning wat ongemakkelijk in het midden staat, maar waar wit twee stukken heeft die aangevallen staan, de loper op b en de toren op h. Wit besluit zwart te tracteren op een all you can eat arrangement. Wit speelde. Pc-b. Zwart heeft niets beters...., Ddxh+. Ke-d Dhxa. Zwart heeft zo al twee torens opgegeten (diagram ). Wit zou heel graag schaak geven op c, maar het paard op e staat voorlopig nog in de weg. Wat doet wit dus? Inderdaad. Pexf+. Zwart heeft niets anders dan lekker verder te eten, deze keer een paard met...., Lgxf. Nu kan wit echter wel schaak geven op c door. Lf-c+. Wederom moet zwart wel dooreten, nu is het een loper met...., Kdxc (diagram ). Zwart heeft ondertussen dus al twee torens, een paard en een loper opgegeten. Nog steeds staan twee witte stukken aangevallen, dus hoe nu verder? Gelukkig wist de witspeler precies hoe hier verder te gaan, namelijk met. De-e+. Zwart moet wel verder gaan met...., Kcxb. Maar nu is het na. De-c+, Kb-a. b-b mat (diagram ). Het niet ontwikkelen van zijn stukken kwam zwart duur te staan.

9 mat in twee Een van de allerleukste kleine schaakproblemen die ik ken heb ik op een T-shirt bedrukt. Het is een probleem waarbij wit aan zet is en mat in twee zetten geeft. Het shirt is verkrijgbaar op shop.schaakmaarraak.nl voor,9. De bedrukking is een sublimatiebedrukking, waarbij dus de bedrukking in de stof zit en er niet bovenop ligt. De bedrukking is dan ook uiterst duurzaam en slijt er niet geleidelijk vanaf. diagram wit aan zet geeft mat in twee In diagram is het probleem te zien. De oplossing staat op pagina. J adoube Dit Franse woord betekend letterlijk ik raak aan. In de schaaksport is het de internationaal geaccepteerde term om aan te geven dat je één of meer stukken wilt rechtzetten. Op dat moment vervalt dan ook even de regel aanraken is zetten. Natuurlijk mag je als je beide dezelfde taal spreekt het ook in je eigen taal kenbaar maken aan je tegenstander. In Nederland kun je bijvoorbeeld gewoon zeggen ik zet even mijn stukken recht. 9

10 mooiste dameoffer diagram diagram diagram Deze stelling (diagram )is me bijgebleven sinds de eerste keer dat ik deze zag. Wit staat schaak en speelt de meest onwaarschijnlijk mooie zet. Dg-g!!! De witte Dame offert zich op, zelfs met schaak! Maar door deze zet wordt de zwarte Dame naar een zwart veld gelokt waar het de witte Koning niet meer schaak kan geven....., Dhxg+ (.... De. b+! Kxa. Dc#). Ka Lxa (.... Pd. b#) (diagram ) Zwart heeft een geweldige overmacht aan stukken. De Dame, Loper en het Paard moeten het echter afleggen tegen de dappere witte Koning en zijn laatste twee pionnen.. c!! Da+ (.... Dd. cd+ Lb. b+ Dxb+. Dxb#) (.... Dg. cd+ Lb. Db#). Kxa Kb (.... Lxb+. Kxb Pd. cd#). bxa (diagram ) en wit wint! 0

11 WINST, VERLIES OF REMISE Soms liggen winst, verlies en remise héél erg dicht bij elkaar. Een goed voorbeeld deed zich voor in het recente kandidatentoernooi in Moskou. Daar speelden op maart 0 de grootmeesters Hikaru Nakamura (America) en Anish Giri (Nederland) tegen elkaar. In de vierde ronde ontstond na wit s ste zet de stelling uit diagram. Er volgde...., Kg-g en 9. Pe- f+, Kg-g (diagram ). Vraag : Waarom speelde zwart niet 9...., Kgxf? Vraag : Wit is in diagram aan zet. Wat is het beste antwoord van zwart op 0. Pfxd? In de partij volgde een herhaling van zetten met het paard dat schaak bleef geven op e en f en de zwarte koning die op en neer ging naar g en g. Het werd dus remise, maar bij slechts één verkeerde zet van wit of zwart had de ander gewonnen. De antwoorden staan op pagina. diagram diagram SPEEL ALS GIRI In 0 bereikte Anish Giri met wit de stelling uit diagram tegen Georg Meier tijdens een toernooi in Dortmund. Ben je, net als Anish Giri, in staat om de winnende zetten hier te vinden? De oplossing kun je vinden op pagina. diagram

12 diagram diagram diagram diagram nooit gespeeld De titel had eigenlijk moeten zijn de mooiste combinatie nooit gespeeld, want dat is het geval met deze werkelijk prachtige onvergetelijke combinatie. Het speelde zich allemaal af in de partij tussen Hua Ni () en Liem Le Quang (0) in 0. Na 9 zetten was de stelling uit diagram bereikt. Beide Koningen staan niet echt veilig maar de zwarte Koning is in direct gevaar want er dreigt mat in één zet met Dhxh mat. Zwart vond (met slechts 0 minuten over) geen goede oplossing en na...., h-h??. Dhxh, Lb-a+. Kbxb gaf hij op (diagram ). Máár, wat als Liem Le Quang het wel had gezien? Dan was zijn naam waarschijnlijk voor altijd verbonden aan misschien wel de mooiste combinatie aller tijden. De juiste zet was geweest...., Lb-a+. Zwart moet wel schaak blijven geven, anders gaat hij zelf mat. Wit speelt nu. Kbxb (. Ka b. Kxa Lc+. Kxb Dxb+. Kc Db mat) (diagram ). Maar wat nu? Op.... Pe-d+ volgt eenvoudig.lexd. Het lijkt erop alsof.... Dbxb+.Lexb Pe-d+ werkt, want op. Kb-c volgt dan.... Tcxc+!! en dan is. Kcxc onmogelijk omdat na.... Ta-c mat volgt. Helaas werkt dit echter niet want wit kan. Tdxd spelen. Hoe kan deze toren dus weggelokt worden? De pion op a komt te hulp! Helaas hoeft wit niet te slaan na.... ad, hij geeft eenvoudig mat op h. Maar wat nu als zwart.... ap+!! speelt (diagram ). lees verder...

13 Wit moet wel. Tdxa spelen, want. Kb-c volgt immers...., Tcxc+. Kc-d (. Kxc Dc+. Lc Dxc mat of. Pxc Db mat)tc-c+ en wit verliest de Dame. Nu volgt echter de prachtige zet...., Dbxb+!! (diagram ). Na. Lexb, Pe-d+. Kb-c (. Lxd Tcb+. Lb Txb+. Kc Lb+. Kb Ld mat) bereiken we diagram. Het feest is echter nog niet over want zwart vervolgt nu met...., Tcxc+!! Wit moet wel. Kc-d spelen (diagram ), want anders is het na. Kcxc, Ta-c. Lb-c Tcxc mat. Nu wordt duidelijk waarom de in de partij gespeelde zet.... h?? fout was. Die zet wordt immers gevolgt door. Dxh en is de dame dus weg van h en niet langer aangevallen na...., Pdxf+. Na. Kd-e Pfxh. Thxh fxg wint zwart eenvoudig (diagram ). Een combinatie die nooit is gespeeld, maar te mooi is om niet na te spelen. diagram diagram diagram diagram

14 diagram diagram diagram diagram wondertjes Soms zijn er ook in het schaken van die kleine wondertjes. Onverwachte gebeurtenissen die je verbazen, maar die je vooral extra laten genieten van al het moois dat het schaakspel te bieden heeft. Laten we eens op reis gaan langs een paar van die kleine wondertjes... De eerste komt uit een partij tussen Daniel Naroditsky () en Michael Oratovsky (90), gespeeld in Benasque, 0. Ze bereikten de stelling uit diagram en wit heeft zojuist Pexd gespeeld. Zwart is in serieuze problemen want er dreigt zowel Pd-e+ als Ddxe. Zwart wist in tijdnood geen oplossing te vinden en verloor op tijd net toen hij Pexf wilde spelen. Maar na...., Pexf. Pdxf+, gxf. Dd-c+, Dd-f. Tdxd+ zou hij een Toren en dus de partij verliezen (diagram ). Maar toen Daniel Naroditsky later met de computer de stelling nog eens goed bekeek bleek er in de stelling een klein wondertje verborgen te zitten. Vanuit diagram spelen we:...., Dd-f! (.... Lxf+?. Kf Te. Pxf+ Pxf. Dxd Pxd. Txd en zwart verliest een flink aantal pionnen en de partij.) (.... Te. Pxf+ Pxf. Dc+ De. Dxc en het ziet er slecht uit voor zwart. ). Pdxf+, Kg-f!. Ddxd (diagram ). Zwart speelt nu...., Dfxf+ (niet.... Lxf+ want na. K Pg+. Kh heeft zwart niets meer). Kg-h. Nu is het tijd voor ons fraaie kleine wondertje Df-f+!!! (diagram ). Tdxf (. Kh?? Lg+. Kh Pg mat), Pe-g+. Kh-h Pgxf+ en het is remise door eeuwig schaak! lees verder...

15 Nu mijn persoonlijke favoriet! In maart 0 speelden Dennis Khismatullin (0) en Pavel Eljanov () tegen elkaar en bereikten de stelling in diagram. Beide Koningen staat niet bijster veilig maar vooral de witte Koning moet oppassen want er dreigt mat in één zet! Hier voltrok het wondertje zich meteen bij de eerste zet namelijk. Kf-g!!! Een wel heel onwaarschijnlijke zet vooral als je bedenkt dat eeuwig schaak via. Df-e+ Kg-h.De-f+ ook mogelijk was. Er volgde nu.... Dcxd+?? maar wie kan het zwart kwalijk nemen als je zomaar een toren kunt slaan mét schaak. (zwart had nog net remise kunnen bereiken via.... Td!!. Kh! Kf!. e Tc. e+ (. Dd+ Kg. Txd Txc. De+ Tf. Tf Dc en er is geen duidelijke winst)... Kxe. Te+ Kd. Dd+ Kc. c d. Ta Db 9. Ta! Txc! 0. Dxc+ Kb. De+ Kc. De+ Kc en wit heeft niet beter dan eeuwig schaak). Kg-h (diagram ) diagram diagram.... Tdxc (.... Rf. f+ Rxf. exf+kxf. c en wit promoveert als eerste) (.... Qc. Qxd d. Qf+Kh. g+kh. Qh#). Df-e+ Kg-h. De-f+ Kh-g (een zettenherhaling om tijd te winnen). Dfxf. De Koning kan niet ontsnappen omdat op... Kh altijd Df volgt..... Tc-f (.... h. Qf#). f-f+ Kg-h (.... Kf. Qd#) (.... Txf. Dxf+ Kh. g+ Kh 9. Qh#). Dfxf. Wit heeft de toren terug, maar de mataanval gaat verder (diagram )..... Dd-e. Df-f+ Kh-h 9. Df-g h-h 0. Dg-e+ Kh-h (0.... g. De+ Kh. Dg gxf. Dxh+ Dh. Dxf+). De-f+ Kh-h. f-f gxf. Dfxf+ Kh-h. Df-g en zwart gaf op want het is mat in twee zetten (diagram ). diagram diagram

16 chessqueen - anne haast In de vorige nieuwsbrief schreef ik over de ChessQueens, een groep van vijf Nederlandse damesschaaksters die tesamen niet alleen het Nederlands Olympisch damesteam vormen, maar die tevens samen trainen en het damesschaken in Nederland promoten en stimuleren. Deze keer wil ik iets meer vertellen over een van deze dames, namelijk Anne Haast. Zij is de Nederlands kampioene schaken van zowel 0 als 0. Tevens was ze dit jaar deelneemster in de Challengers groep van het TataSteel toernooi. Anne is jaar en heeft ondertussen haar PABO-opleiding afgerond. Ze speelt bij schaakvereniging De Stukkenjagers uit Tilburg. Als onderdeel van de activiteiten van de ChessQueens geeft ze ook simultaans, snelschaakdemonstraties, trainingen en lezingen. In een recent interview werd haar de vraag gesteld hoe je meisjes enthousiast kon krijgen voor het schaken. Anne Haast: Door ze het zelf te laten proberen. Achter het bord kun je ontdekken hoe boeiend schaken kan zijn. Anderen te slim af zijn, dat is ontzettend leuk. In haar partijen houdt ze van aanvallen en ze omschrijft haar eigen speelstijl dan ook als aanvallend en dynamisch. Dat ze hier goed in is bleek ook tijdens het afgelopen TataSteel toernooi, waar ze onder andere won van de sterke grootmeester Nisipeanu en de ronde erna van Batsiashvili. lees verder... Anderen te slim af zijn, dat is ontzettend leuk

17 De overwinning op Batsiashvili past bij een onderwerp uit deze uitgave, namelijk als je een goede zet ziet speel deze dan niet maar zoek naar een betere. In diagram is de stelling te zien na de zet...., cxb van zwart. Velen zouden automatisch terugslaan, maar hier is zoeken naar een betere zet zeker de moeite waard en Anne vond de betere zet, namelijk. d-d! Er volgde:...., Pe-c. Pc-d, Dd-a+. Pf-d, Tf-d?, een blunder in (zie diagram ). Profiteren van zo n blunder is Anne wel toevertrouwd, er volgde 9. Pd-f+, Kg-f 0. Pf-g en zwart gaf op (diagram ). Inderdaad Anne, anderen te slim af zijn is ontzettend leuk! mag dit wel, of niet? Enkele maanden terug kwam ik een echt schaak-mysterie tegen. Het leek op het eerste gezicht een schaak-puzzel en niet eens een heel erg moeilijke, maar er bleek toch iets meer aan de hand te zijn. diagram diagram diagram Kijk eerst eens naar diagram. Dit is de uitgangsstelling en de opgave is dat wit aan zet mat in twee zetten geeft. Het antwoord is,. Da-a. Na deze zet volgt. Da-h#. Maar..., wat nu als zwart na. Da-a de lange rokade speelt? Dan is er ineens geen mat meer mogelijk. Maar..., mag zwart nog wel rokeren? Het antwoord staat op pagina. diagram

18 SCHaken: echt iets voor meiden! De afgelopen maanden heb ik op de basisschool waar ik schaaklessen en andere schaakactiviteiten organiseer een groot aantal kinderen ontmoet die schaken leuk vonden en vinden. Voor mij is groep altijd een beetje bijzonder, want dit zijn de kinderen die na dit schooljaar de school zullen verlaten en naar het Middelbaar Onderwijs gaan. Juist in deze groep trof ik dit jaar vier bijzondere meiden. Niet alleen beten zij zich vast in de schaakpuzzels die ik ze wekelijks voorschotelde en die steeds moeilijker werden, maar ook zag ik hun schaken met sprongen vooruit gaan. Misschien moet ik dat een beetje duidelijker maken. Ik heb het dus over vier meiden die vorig jaar een paar keer hebben geschaakt op school en nu vanaf september wekelijks één uur schaakles krijgen. Ze hebben nog geen Stappen-diploma en schaken geen van allen bij een schaakclub. Toch losten zij in november vorig jaar al de opgaven op die op de volgende pagina staan. Zijn ze dan zo uitzonderlijk goed? Natuurlijk zijn ze goed en misschien zelfs wel heel goed, maar er is iets meer. Ze hadden er plezier in en zonder dat ik het ooit had genoemd zijn ze samen de schaakpuzzels gaan oplossen en gaan oefenen en hebben daarmee elkaar ook beter gemaakt. Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat ze ook samen als team meespeelden bij het schoolschaakkampioenschap. Wat wel verwonderlijk was, was dat ze het enige volledige meisjesteam waren. Tussen alle clubschakers wisten ze zich geweldig staande te houden, terwijl drie van de vier zelfs nog nooit met een klok hadden geschaakt. Zowel in de voorronde als in de halve finale werd een van de vier meiden het best scorende meisje van het toernooi (scores uit en uit ). Als je vraagt aan een groep kinderen wie er wil leren schaken, dan zijn het vooral de jongens die positief reageren. Maar als je een hele groep leert schaken en schaken dus onderdeel is van de reguliere lessen, dan ontdekken ook meisjes ineens hoe leuk het spelletje kan zijn en hoe goed ze er misschien ook in zijn. lees verder...

19 9 Wit aan zet geeft mat in twee zetten! Schrijf iedere keer de eerste zet op die wit moet doen. antwoorden op pagina

20 SCHaAK-PRODUCTEN Mijn dagelijkse werk is ons bedrijf Kossies Design (kossiesdesign.nl) dat ik samen met mijn echtgenote Linda run. We bedrukken en borduren (bedrijfs-)kleding en andere producten, zoals bv. kraam- en trouwkado s, maar printen ook stickers en posters. Ons bedrijf geeft me de vrijheid om ook overdag schaaklessen te geven, omdat ik op die dagen bv. in de avonduren wat doorwerk. Voor Schaak maar raak! maken we dus ook zelf de bedrukte shirts en hoodies met schaakontwerpen. De verkoop van deze schaakkleding maakt het mede mogelijk dat ik mijn schaak-activiteiten en schaaklessen kan voortzetten. Alles wat ik voor het schaken doe, doe ik tot op heden geheel gratis (schaaklessen, schaaktrainingen, schaakmateriaal schrijven, websites onderhouden, nieuwsbrief/magazine etc.), maar weet dus dat je met de aanschaf van een product uit de Schaak maar raak! webwinkel ( dit alles wel ondersteunt en mede mogelijk maakt. We gaan naast de kleding en andere producten die we al hadden ook enkele normale schaakproducten verkopen, maar we zullen enkele wel voorzien van een Schaak maar raak! - extra, zodat het unieke producten worden. Kijk dus ook eens op De webwinkel is ook te bereiken via het hoofdmenu van de website SCHAAKSET met klok Schaakset met een vouwbord van cm en plastic stukken 9mm hoog én DGT 00 schaakklok. Een perfecte schaakset voor thuis of op school! Tesamen voor slechts:,- (incl. BTW) 0

21 AANBIEDING Speciaal voor de lezers van de Schaak maar raak! nieuwsbrief is er een aanbieding voor een T-shirt of Hoodie met het onderstaande ontwerp. Het is een ontwerp speciaal voor dames/meisjes die schaken, maar natuurlijk kunnen mannen het ook aan een dame/meisje kado geven. Dit ontwerp bedrukt met speciaal goudfolie op een T-shirt met ronde of v-hals kost normaal,9 (incl. BTW) en op een hoodie is de normale prijs,9 (incl. BTW). Met de speciale kortingscode SMR krijg je tijdens het afrekenen % korting. Je mag ook per bestellen door een naar info@schaakmaarraak.nl te sturen met daarin vermeld het soort kleding dat je wilt hebben, de maat/kleur én in het onderwerp van de de kortingscode SMR, plaatst. Met de bovenstaande kortingscode kost het T-shirt slechts, (incl. BTW) en de hoodie slechts,0 (incl. BTW). Voor het eventuele verzenden rekenen we,9 als het brievenbus post is en anders, voor pakketpost. Op de dag waarop we je bestelling versturen ontvang je nog een met het bericht dat we je bestelling hebben verzonden en deze dus de volgende dag kunt verwachten. De bovenstaande aanbieding mag meerdere malen worden gebruikt, maar is slechts geldig tot en met 0 april 0.

22 diagram diagram diagram diagram minorpromotie Ik was op zoek naar een voorbeeld van een grootmeesterpartij waarin een pion promoveerde naar een ander stuk dan de Dame, een zogenaamde minorpromotie of onderpromotie. Het toeval wilde dat ik de partij tussen Robert Fontaine en Maxime Vachier-Lagrave tegenkwam uit het Frans kampioenschap van 00. Dit is werkelijk een schitterend voorbeeld. Na een enerverende beginfase met van beide zijden offers werd de stelling in diagram bereikt. Probeer je eens voor te stellen hoe beide spelers naar deze stelling hebben gekeken. Wit heeft misschien wel zitten dromen van. Td-d en daarna Tdxf, gxf en dan Dfxf+ met tevens aanval op de toren op c. Zwart zal ongetwijfeld hier ook naar hebben gekeken, maar misschien ook wel naar zijn kansen tegen de witte Koning die ook niet erg veilig staat. In de partij volgde. Td-d. Wat moet zwart nu spelen, want er dreigt inderdaad Tdxf, gxf en dan Dfxf+ met tevens aanval op de toren op c. De Dame terug naar f is natuurlijk geen zet die je graag speelt. Zwart besloot tot...., Dcxd!!. cxd, Lg-e (diagram). Er is een hoop veranderd in de stelling, maar een minorpromotie lijkt nog wel erg ver weg. Het ging verder met. Df-c Le-h+. Kg-h Tc-h (diagram ). Er dreigt nu een aftrekschaak (bv. Lh-f+) met damewinst, dus wit moet de dame wel naar een wit veld spelen,. Dc-c, Lh-d+. Kh-g Ld-h. Kg-h b-b. Dcxb? (Dc was beter) e-e (diagram ). De pion komt er eindelijk aan! lees verder...

23 Als wit nu. fxe speelt volgt...., Lh-f+ gevolgt door Lfxe+. De beste kans voor wit is dan ook de zet. Lg-f. Maar nu volgt...., Pgxf+ 9. Tfxf exf (diagram ). De pion is er nu bijna! Er volgde 0. Kh-g om promotie te voorkomen, 0...., Lh-g. Db-c, omdat wit na...., Lf-h+. Kg-g f-fd eeuwig schaak kan geven. Maar zwart speelde...., Th-h+ (diagram ). Natuurlijk gaat. Kg-f niet vanwege...., Lf-h#, dus. Kg-g. Als zwart nu promoveert tot Dame kan wit, te beginnen met Dxc+, eeuwig schaak geven. Zwart speelde echter...., f-fp+!!. Wit kan alleen maar.kg-f spelen. Het matnet sluit zich nu echter snel,.... Th-h+. Kf-g (diagram ). Zie je het vervolg al? Zwart speelde namelijk...., Lg-e+!!. Er volgde. Kgxh, g-g+. Kh- h, Pf-g+ en zwart gaf op (diagram ), want na. Kh-h, is g-g mat). Naar mijn idee een prachtig voorbeeld van een minorpromotie. diagram diagram diagram diagram

24 diagram diagram diagram diagram Saavedra Positie Een heel beroemde eindspelstelling is de stelling in diagram. Zwart heeft een toren tegen een pion, maar toch is deze stelling gewonnen voor wit. Heel lang werd gedacht dat het remise was, maar in 9 toonde een spaanse priester in Glasgow aan dat wit wint. Wit begint met. c-c. Zwart heeft alleen de zet...., Td-d+. De witte Koning kan niet naar de c-lijn want dan volgt speelt zwart altijd de toren naar d en gaat daarna naar c en heeft altijd remise. Er volgt dus. Kb-b, Td-d+. Kb-b, Td-d+. Kb-b Td-d+. Kb-c (diagram ). Diagram is de stelling waar het om gaat. Wit lijkt te winnen, maar zwart heeft nog een verrassende zet, namelijk...., Td-d. Als wit nu promoveert. c- cd, dan speelt zwart...., Td-c+ (diagram ) en is het na. Dcxc ineens pat en dus remise. Maar in 9 ontdekte Saavreda na...., Td-d de verrassende zet. c-ct. Er dreigt direct mat op a, dus zwart moet wel...., Td-a spelen. Maar na. Kc-b wint wit want niet alleen staat de zwarte toren aangevallen, maar er dreigt tevens mat op c (diagram ).

25 EVEN PUZZELEN Een van de vervelendste ervaringen die een schaakspeler kan meemaken is dat hij/zij opgeeft in een gewonnen stelling. In de onderstaande stellingen gaf een speler op terwijl hij had kunnen winnen. Zie jij de winnende zetten? De antwoorden staan op pagina. Diagram : Von Popiel Marco, Monte Carlo 90 In deze stelling gaf zwart op, omdat de loper op d verloren gaat. Maar klopt dat wel? Wat had zwart hier kunnen spelen? diagram Diagram : Een makkelijke?! Negyesy Honfi, Budapest 9 Zwart heeft net het prachtige offer Dexa+ gespeeld. Wit gaf op, maar was dit wel terecht? diagram Diagram : In deze stelling gaf de witspeler op. De dame kan immers niet weg en zal dus verloren gaan... of niet? Wat had wit hier kunnen spelen om direct te winnen? diagram

26 diagram OPLOSSINGEN (deel ) MAT IN TWEE (pag. 9) Oplossing:. Ta-a (diagram ) diagram diagram diagram WINST, VERLIES OF REMISE (pag. ) Vraag : Waarom speelde zwart niet 9...., Kgxf? Dan volgt 0. Pfxd+ (diagram ) en op de volgende zet. Dcxb Vraag : Wit is in diagram aan zet. Wat is het beste antwoord van zwart op 0. Pfxd? De beste zet voor zwart is de fraaie zet 0...., Lbxe+ met damewinst (diagram ). SPEEL ALS GIRI (pag. ) De oplossing is. d-d (diagram ), Kdxd. Taxc, Kdxc. Pc-d+ en wit blijft een paard voor en wint. MAG DIT WEL, OF NIET? (pag. ) Zwart mag niet rokeren want zijn laatste zet moet wel met de Koning of Toren zijn geweest en een van beide is dus al van zijn oorspronkelijke plaats af geweest.

27 OPLOSSINGEN (deel ) SCHAKEN: ECHT IETS VOOR MEIDEN (pag. 9) De oplossingen voor de negen puzzels zijn achtereenvolgens van links naar rechts: puzzel : Dh-c, puzzel : Lg-h, puzzel : Dg-h+ puzzel : Thxg+, puzzel : Tfxf+, puzzel : Tg-g+ puzzel : Pf-g+, puzzel : Tf-f+, puzzel 9: Lb-e+ EVEN PUZZELEN (pag. ) Diagram :...., Ld-g!!!, met deze zet staat niet alleen de witte dame aangevallen, maar dreigt zwart tevens mat op h met Dexh#. Zwart wint dus minimaal de witte dame. diagram Diagram : De witspeler dacht hier dat het hier mat was na. Pcxa, Td-d en was vergeten dat het paard dat dan op a staat terug kan naar c,. Pa-c. Dit soort schaakblindheid komt echter heel veel voor. Diagram : Hier is de oplossing heel fraai. Wit speelt. Lbxf+. Zwart moet slaan...., Kgxf. Nu volgt. Th-f+, Kf-g. Tf-f Texf. De-g mat. diagram diagram

28 nu bent u aan zet, want... Leren kinderen bij uw basisschool al schaken? Schaak maar raak! schaakmaarraak.nl info@schaakmaarraak.nl