HET VERHAAL. HET VERHAAL VAN HANS BRINKER Was het wel zijn vinger? Was het wel een dijk? LE PETIT ÉCLUSIER IN LES SOIRÉES DU VIEUX CHATEAU

Transcriptie

1 HET VERHAAL VAN HANS BRINKER Was het wel zijn vinger? Was het wel een dijk? Prof. em. Bart Schultz Land and Water Development IHE Delft Voormalig Top Adviseur Rijkswaterstaat HET VERHAAL jongetje loopt langs de dijk om (panne)koeken naar een blinde oude man te brengen op de terugweg hoort hij water uit de sluisdeur/dijk/gespleten steen sijpelen hij steekt zijn vinger in het gat om het water te stoppen pas de volgende ochtend wordt hij ontdekt en wordt het gat gestopt hij heeft een overstromingsramp voorkomen OORSPRONG VAN HET VERHAAL de oorspronkelijke versie is in 1848 onder de titel Le petit éclusier in het boek Les soirées du vieux chateau verschenen, van de hand van de Franse schrijfster onder de pseudoniem Eugenie Foa het verhaal staat ook onder dezelfde titel in het boek Sept histoires de petits garçons uit 1864 dat 12 jaar na haar dood is verschenen en in 1875 is herdrukt interessant is dat in het oorspronkelijke verhaal wordt gemeld dat het verhaal door een geestelijke is verteld, terwijl dit later niet meer wordt vermeld LE PETIT ÉCLUSIER IN LES SOIRÉES DU VIEUX CHATEAU Vinger in een sluisdeur LE PETIT ÉCLUSIER IN SEPT HISTOIRES DES PETITS GARCONS THE LITTLE DYKEMAN verhaal door S.W. Lander, opgenomen in Merry's Museum for boys and girls, Boston, USA, 1869 vinger in een sluisdeur 1864 en zonder figuur in

2 EERSTE VERHAAL IN HET ENGELS TWEEDE VERHAAL IN HET ENGELS Sharpe's London Journal of Entertainment and Instruction, 1850, vol. 12, pagina's 8 en 9: The little hero of Haarlem. op verschillende web sites wordt vermeld, dat dit het eerste verhaal in het Engels is. Dit verhaal moet echter in juli 1850 gepubliceerd zijn Daarna in diverse andere tijdschriften in Engeland en Amerika HANS BRINKER OR THE SILVER SKATES WAAROM HERO OF HAARLEM Hero of Haarlem is ontstaan omdat het in de oorspronkelijke verhalen ging om een gat in een sluisdeur in de Spaarndammerdijk deze dijk beschermde grote delen van het toenmalige Holland tegen overstromingen vanuit het IJ. Haarlem ligt vlak achter deze dijk na aanleg van Noordzeekanaal is dit een slaperdijk geworden, maar hij ligt er nog steeds, inclusief de oude sluizen boek door Mary Mapes Dodge, eerste uitgave 1866 in Hoofdstuk 18 staat het verhaal van het jongetje. In dit geval met zijn vinger in de dijk er wordt geen naam genoemd, alleen little hero DUS NIET HANS BRINKER verhaal is vrijwel identiek aan de eerder gepubliceerde verhalen. Toevoeging is alleen dat het in een schoolklas wordt voorgelezen verhaal wordt enorme bestseller OMSLAGEN ENGELS UITGAVEN IN MEER DAN 30 TALEN Afrikaans (8), Albanees, Arabisch, Armeens, Bulgaars (3), Chinees (14), Deens (7), Duits (8), Engels (333), Ests (4), Fins (7), Frans (118), Georgies, Grieks, Haïtiaans, Hebreeuws, Italiaans (183), Japans (7), Jiddisch (2), Koreaans, Lets (3), Litouws, Nederlands (48), Noors, Oekraïns, Roemeens, Russisch (21), Spaans (9), Turks (66), Vietnamees en het Zweeds (2) ? Scribner, Armstrong George W. Jacobs 1946 World Publishing 1961 Whitman 1924 E.M. Hale 1925 Winston 1987 Cabe 1937 Rand McNally 1993 Scholastic 2

3 OMSLAGEN IN ANDERE TALEN Bulgaars Italiaans Duits Japans Ests Roemeens Frans Spaans Grieks Turks ANDERE ENGELSE UITGAVEN 1868: Phoebe Cary, gedicht, A leak in the dike Hier heet het jongetje Peter 1873: Mary E. Bradley, afwijkende versie in dichtvorm, The little hero of Haarlem Hier heet het jongetje Hansel Vedder. Stak zijn vinger in een gespleten steen 1974: Norma Green, afwijkende versie, The hole in the dike. Hier heet het jongetje Peter ongedateerd: Kathy Valentine, afwijkende versie, The little hero of Haarlem. Hier heet het jongetje Hans DE ILLUSTRATIES - I A. Perrastein 1848 Onbekend 1864 T.H. Schules (Engels) Théophile Schuler (Frans) 1875 OMSLAGEN NEDERLANDS 1867 P.J. Andriessen Anita van der Ven Margreet Bruijn 2009 Martijn de Rooi Mariska Hammerstein DE NEDERLANDSE UITGAVEN P.J. Andriessen, 1867, De zilveren schaatsen. Een schets uit het Noord-Hollandsche volksleven. 10 drukken. Kleinen blondharige knaap 1940, Margreet Bruijn, 7 drukken 1983, Anita van der Ven, 5 drukken DE ILLUSTRATIES - II Allen B. Doggett 1896 J. Watson Davis 1911 Alice Carsey

4 DE ILLUSTRATIES - III DE ILLUSTRATIES - IV Hilda van Stockum 1946 Louis Rhead 1924 Violet Moore Higgins 1929 Marguerite Scott 1961 Cyrus Leroy Baldridge 1945 Eric Carle 1975 DE ILLUSTRATIES - V DE ILLUSTRATIES - VI Albertine Deletaille 1978 Thomas Locker 1987 Walt Desney 2007 DE ILLUSTRATIES - XII VOORTS Nicolas Trottier 2009 E-books Audio LPs, cassettes of CDs Film, video, DvD Animaties Toneelstukken Muziekstukken Alex de Wolf

5 BEELDEN IN NEDERLAND BEELDEN IN DE VERENIGDE STATEN Spaarndam Harlingen Madurodam Nelis Dutch village, Holland, Michican, USA Scheveningen ANDERE ZAKEN - I Never Never Park, Tacoma, Washington, USA ANDERE ZAKEN - II Hans Brinker musea: Alkmaar, Schermerhorn en in het Kameleondorp in Terherne. Inmiddels gesloten stuk dijk met spuitjes in Madurodam Holland fietsroute (98 km) langs beeldje in Spaarndam Hans Brinker dagtocht per boot (kan niet meer) Hans Brinker budget hotel, Amsterdam Hedman Bijlsma heeft circa 890 uitgaven van het boek van Mary Mapes Dodge Hans Brinker bier ANDERE ZAKEN - III Hans Brinker vaas Delft blauwe schaal Hans Drinker bierglas ANDERE ZAKEN - IV Hans Brinker tulp 3D printer beeldje 5

6 CARTOONS - I Nieuwsblad van het Noorden 6 mei 1972 NRC Handelsblad 9 januari 1988 RECLAME SPOT EIND 2019 CARTOONS - II Jean Gouders 2012 De Volkskrant 7 oktober 2017 SLOT OPMERKINGEN als kind vissen vlak bij de dijk waar het verhaal over gaat 1982 betrokken bij Polders in de Wereld Wij gebruikten de cartoon nooit getwijfeld aan Hans Brinker en de dijk medio 2014 hoorde ik dat het niet zo was ik wilde het toen precies weten en dat is inmiddels gelukt Dank voor Uw aandacht 6