Masterplan Agroforestry

Transcriptie

1 Masterplan Agroforestry Wegnemen van knelpunten en ontwikkelen van kansen om een schaalsprong van agroforestry in Nederland mogelijk te maken Boki Luske Evert Prins Monique Bestman Kees van Veluw Piet Rombouts 23 oktober 2019 Melle, Vlaanderen In opdracht van: 1 Aanleiding Klimaattafels en kringloopvisie minister Schouten Agroforestry: in 2030 ca ha aan agroforestry te realiseren, waarvan 1000 ha aan voedselbossen Ministerie LNV: Hoe dit realiseren? Schaalsprong! 2 1

2 Interne analyse Externe analyse Aanpak Kernteam pioniers en onderzoekers Bij de start van het project zijn er vijf thema s gedefinieerd: Kennis en onderzoek Onderwijs en voorlichting Wet- en regelgeving Financiering en keten Beleid en grondgebruik Stakeholders bevragen per thema over visie opschaling agroforestry, literatuur Concept SWOT-analyse Verdiepingsbijeenkomst met ca 25 stakeholders (6 mei 2019) Definitieve SWOT-analyse en aanbevelingen per thema 3 SWOT-analyse Agroforestry Sterktes -Sluit aan bij LNV visie Minister Schouten -Wordt erkent in GLB en wetenschap -Hoge Land use Equivalent Ratio -Stimulans voor duurzaam bodemgebruik -In vele vormen op veel bedrijven toepasbaar Zwaktes -Ontbreken van volgroeide voorbeeld systemen -Kennisintensief -Kennis en initiatieven versnipperd -Arbeid is onzekere factor en duur -Passende techniek en mechanisatie ontbreekt -Lange termijn investeringen nodig voor implementeren -Er zijn geen formele opleidingen voor agroforestry Kansen -Natuur en landbouw groeien maatschappelijk naar elkaar toe (Actieplan bos en hout, Deltaplan biodiversiteitsherstel) -Verbinden van maatschappelijk opgaves -Grote gebieden klimaatbestendig biodivers inrichten -Groeiende interesse jonge boeren en studenten -Uitbreiden boomplantprogramma s -Betalingen voor ecosysteemdiensten ontwikkelen Bedreigingen -Beleidsmatig valt agroforestry nu tussen de wal en het schip -Beperkingen door wet- en regelgeving -Onbekendheid van begrip agroforestry en mogelijke toepassingen -Bosbouw en landbouw zijn twee gescheiden werelden 4 2

3 5 Aanbevelingen door stakeholders Kennis en onderzoek Bundel de huidige en nieuwe kennis en maak die breed beschikbaar Test een verscheidenheid aan agroforestrysystemen uit om daaraan te meten, daarvan leren, te ontwikkelen en om aan bij te sturen Wet- en regelgeving Introduceer agroforestry als begrip in wet- en regelgeving Verschil met houtopstand die onder Boswet valt Nieuwe Omgevingswet biedt opening Onderwijs en voorlichting Ketenbrede workshops voor grondeigenaren Ondersteun formeel en informeel onderwijs 6 3

4 Aanbevelingen door stakeholders Beleid en grondgebruik Erken agroforestry als landgebruiktype en meld NL en introduceer aanplant subsidie uit GLB-pijler 2 Faciliteer gebiedsbenadering, maar ook bottom-up benadering Stimuleer samenwerking tussen gebiedspartijen en grondbezitters om tot integrale oplossingen te komen Faciliteer de ontwikkeling van een nationaal netwerk van grondeigenaren Financiering en keten Initieer een omschakelfonds voor de overbruggingsperiode van de opstart van agroforestrysystemen Stimuleer regionale netwerken voor gezamenlijke AF/VB initiatieven 7 Onafhankelijke stuurgroep WP1. Kennisplatform en coördinatie WP2. Definities, beleid en regelgeving WP3. Monitoring lopende initiatieven WP4. Ecosysteemdiensten WP5. Arbeid en mechanisatie WP6. Verdienmodellen en keten WP7. Kennisoverdracht en communicatie WP8. GEBIEDSAANPAK melkveehouderij Programma 1. Silvopastorale systemen voor Programma 2. Beplante kippenuitlopen Programma 3. Agroforestry en akkerbouw Internationale netwerk Onderwijs Programma 4. Voedselbosbouw volgt eigen route, wel uitwisseling mee 4

5 9 Volgende stappen Terugkoppeling inhoudelijke plan naar stakeholders Strategisch plan uitwerken Financiering vinden Ondertussen: Kansrijke gebieden benoemen en gebiedspartijen samenbrengen Projecten en mensen met elkaar verbinden 10 5