landschapskrant Noord-Hageland. Natuur en cultuur, hand in hand Assent, zondag 19 augustus. in dit nummer

Transcriptie

1 landschapskant Nood-Hageland Natuu en cultuu, hand in hand Assent, zondag 19 augustus in dit numme Natuu en cultuu, hand in hand! p2 De jages van Walenbos in de bes voo de vleemuis p4 Hoogstamboomgaaden p6

2 Regionaal Landschap Nood-Hageland... een steek én een oganisatie De steek Het egionaal landschap Nood-Hageland is een egio van ha in het noodoosten van de povincie Vlaams-Babant. De steek ligt op de ovegang van de zandige Kempen en het zandlemige Hageland. Samen met de valleien van de Deme, Winge, Motte en Begijnenbeek zogen de uitgespoken ijzezandsteenheuvels voo een aantekkelijk en afwisselend landschap. Denk hiebij nog talijke oude monumenten, histoische stadjes en pittoeske dopen en je hebt de pefecte mix van natuu en cultuu. Wie zijn wij? De vzw Regionaal Landschap Nood-Hageland wekt met de steun van het Vlaamse Gewest, de povincie Vlaams-Babant en tien aangesloten gemeenten: Aaschot, Begijnendijk, Bekkevoot, Diest, Holsbeek, Lubbeek, Rotselaa, Schepenheuvel-Zichem, Tielt-Winge en Temelo. Daanaast weken we nauw samen met veenigingen actief ond natuu en landschap, toeistische oganisaties, landbouwes en jages. Samen gensveleggend weken aan natuu en landschap In oveleg met alle gebuikes van de open uimte steven we naa duuzame natuu- en landschapszog. Zo maken we onze steek nog aantekkelijke. En nodigen we inwones en bezoekes uit om op een zogzame manie te genieten van onze typische landschappen en natuu. Natuu en cultuu, hand in hand! Contact Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw Villa Coemans. Gelodeweg Aaschot T F info@lnh.be zondag 19 augustus 2012 paking Theuma in Bekkevoot. Welkom van 10 u. tot 18 u.! Colofon Deze Landschapskant is een uitgave van Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw en veschijnt tweemaal pe jaa. v.u. Julien Delaué vom Mee wit duk Atoos oplage ex. foto cove Heilig Hatbeeld in Assent Stefan Smets / RLNH Deze uitgave is mogelijk gemaakt met de steun van Veken op zondag 19 augustus de omgeving van het Heilig Hatbeeld in Assent. Te voet of lieve met de fiets? Aan jou de keuze! De fietstochten laten je kennis maken met de bedeigde die- en plantensooten die Bekkevoot koestet. Ondeweg kom je langs de Luienbeg waa we het leefgebied van zeldzame vlindesooten hestelden. Of stap mee naa het Heilig Hatbeeld voo de officiële inhuldiging. Het beeld is net geestaueed en is een belangijk cultuuhistoisch element uit de geschiedenis van Assent. Op weg ontdek je de boeiende mix van natuu en cultuu in de gemeente. Jij komt toch ook? Deze activiteit Natuu en cultuu, hand in hand is een oganisatie van de gemeente Bekkevoot, Inteleuven, Natuupunt, Pasa en Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw. Met financiële ondesteuning van de povincie Vlaams-Babant. 2

3 NIET TE MISSEN TERUGBLIK PROGRAMMA Doolopend vetek tussen 10 u. en 16 u. > bewegwijzede wandeloutes: 8 km: Heilig Hatwandeling 4 km: kindezoektocht > Uitgestippelde fietsoutes: 9 of 19 km > Mountainbikeoute: 25,5 km Om 14 u. > Begeleide wandeling naa het Heilig Hatbeeld voo de officiële inhuldiging Doolopend tussen 10 u. en 18 u. > infomakt, hapje en dankje > kindeanimatie Plaats van afspaak Paking Theuma nv Zandstaat 10 in Bekkevoot (Assent) Mee weten? Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw Tinne Cockx, biodivesiteitsmedeweke tinne.cockx@lnh.be of T MEE! Ben jij een goede speuneus? Zoek dan op zondag 19 augustus mee naa de koestebuen van Bekkevoot. Je ontdekt waa deze bedeigde diesooten gaag vetoeven, wat hun lievelingseten is en wat jij kan doen om hen te helpen. Voo alle speudes ligt een leuk aandenken klaa!doe Officiële inhuldiging bij de opichting van het beeld vlak na de Tweede Weeldoolog. WEETJE! (uit het achief van de Koninklijke Nationale Stijdesbond van België) Het Heilig Hatbeeld staat op de heuvelug van het Pinsenbos en kijkt uit ove Assent. De inwones van Assent plaatsten dit beeld als dankbetuiging, omdat het dop elatief gespaad bleef tijdens de Tweede Weeldoolog. Pastoo Uydens nam samen met het klooste van Assent het initiatief en heel wat veenigingen doegen bij tot de bouw van het beeld. Ook de kindeen van de lagee school hielpen mee doo ijzezandsteen te vezamelen voo de fundeing. Feestelijke opening van het wandelnetwek Hagelandse Heuvels Op zondag 17 juni wed het wandelnetwek Hagelandse Heuvels officieel geopend aan het kasteel van Host. Het netwek is goed voo zo n 300 km wandelplezie en wekt volgens het knooppuntenpincipe. Zo n wandelaas testten via twee uitgestippelde outes het gloednieuwe netwek uit. Ondeweg staken ze aan de infopunten iets op ove de steek en de natuu. Kindeen deden mee aan een zoektocht op hun maat. Zij zochten en vonden de bedeigde sooten die Host koestet. Nieuwsgieigen konden ook een kijkje nemen in het kasteel zelf. En op het einde van deze feestelijke dag maakte Monique Swinnen, gedeputeede van toeisme en Euopa, de winnaas van de wandelzoektocht bekend. De wandelkaat met bijhoende infogids kan je bestellen via ( 9,00 + potkosten) Pete Cabbé Weg-wijs in het Zegboek En ook in Temelo wed e gewandeld! Op zondag 3 juni wed de wandeling in het Zegboek geopend voo het publiek. Natuupunt heeft had gewekt om dit mooie stukje natuu toegankelijk te maken voo eceanten. Helaas waen de weegoden ons minde goed gezind waadoo velen weden afgeschikt om het gebied te vekennen. Maa geen nood. Deze wandeling blijft bewegwijzed, dus ook op minde natte dagen kan je genieten van dit pachtig stukje Temelo. Mee info ove deze nieuwe wandeloute vind je op De gemeente Temelo ondetekende die dag ook het biodivesiteitschate van Natuupunt. Hiemee engageet ze zich om het velies aan biodivesiteit in de gemeente tegen te gaan. 3

4 De jages van Walenbos in de De jages van de wildbeheeeenheid Walenbos ealiseeden samen met het Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw tal van acties om het leefgebied van divese bedeigde sooten te hestellen. Zo tachtten we het leefgebied van de ingekoven vleemuis te vebeteen doo onde andee een boomgaad aan te planten en een poel aan te leggen. We tokken naa de kazene in Houwaat waa de weken uitgevoed zijn. Jos Goethuys, voozitte van WBE Walenbos, en Roge Vinckx, bijzondee veldwachte, vetellen vol enthousiasme ove het succes van dit poject. Roge en Jos bij de ecent aangeplante houtkant. Achte hen zie je de hoogstamboomgaad. > Wat is een WBE of voluit wildbeheeeenheid? Jos: Een wildbeheeeenheid is een goepeing van jages. Ons wekingsgebied omvat meedee jachtteeinen waa we aan een gezamenlijk wildbehee doen. We stellen een wildbeheeplan op waain we steven naa een goede, evenwichtige wildstand. En we houden ook ekening met de belangen van de landbouw en natuubescheming. Het gebied van de WBE Walenbos loopt van Bekkevoot tot Leuven en we hebben 19 jachtechthoudes. We bevinden ons hie op een bijzondee locatie: de kazene. Roge: Indedaad, van 1920 tot 1950 stond hie een boedeij waa maa liefst Onmiddellijk na de aanleg van deze poel veschenen e al de eeste insecten en zwaluwen ond. vie gezinnen samen leefden. Vandaa dat deze plek de bijnaam de kazene keeg. Het huis is late ingestot. Bij ecente weken doo Aquafin zijn de fundeingen uitgegaven en is e ijzezandsteen bovengekomen. Deze steen is typisch voo de steek Nood-Hageland. Vetel ons eens wat mee ove de weken die jullie hie hebben geealiseed. Jos: Voige zome hebben we een poel aangelegd. Onmiddellijk daana veschenen de eeste insecten en zwaluwen ondom de poel. Het is opvallend dat e veel minde insecten zijn dan voege. Als we in de jaen met de auto naa Spanje eden, moesten we ondeweg egelmatig stoppen om onze uit pope te maken omdat je niet mee doo de insectenkoek kon kijken. Insecten staan aan de basis van de voedselketen. Als e geen insecten zijn, heeft dit gote gevolgen voo andee dieen. Ook het wild heeft ze dus nodig om te oveleven. Roge: Het is mooi om te zien hoe zwaluwen langs de poel scheen om e modde te halen voo het maken van hun nest. En we ontdekken ook mee amfibieën. Jos: Als kind ging ik salamandes vangen. Maa vandaag de dag zijn e bijna geen mee. Met deze poel hoop ik met mijn kleinkindeen opnieuw naa salamandes te kunnen kijken! Jullie hebben ook een boomgaad aangeplant? Jos: Indedaad, zo n andehalf jaa geleden hebben we een fuitboomgaad aangeplant met daalangs een houtkant. Hie in de buut staan nog enkele boomgaaden en twee poelen. Dankzij onze aanplant ontstaat e mee vebinding tussen de veschillende boomgaaden, die de ingekoven vleemuis als jachtgebied nodig heeft. Ook de poel heeft een aantekkingskacht op bepaalde vleemuizen. De ingekoven vleemuis is een Euopees bedeigde soot die hie onde de nok van de Sint- Denijskek in Houwaat nog vookomt. We hopen dat doo het hestellen van het leefgebied, hun aantallen teug zullen toenemen. 4

5 SAMEN AAN DE SLAG! bes voo de ingekoven vleemuis s Zomes bewoont een kolonie ingekoven vleemuizen de zolde van de Sint-Denijskek in Houwaat. Hoe heeft het Regionaal Landschap geholpen bij de ealisatie van dit poject? Jos: De medewekes van het Regionaal Landschap Nood-Hageland hebben advies gegeven voo het aanleggen van de poel en bij de keuze van de fuitbomen voo de boomgaad. Ze zogden ook voo de aanplant van de houtkant. Daanaast zogden ze voo het aanvagen van de nodige vegunningen. En hebben ze me geholpen met het aanvagen van subsidies. Welke acties ondenemen jullie nog? Roge: Langs de weg hebben we een stook bloemenweide gezaaid om mee insecten en vlindes te lokken. Enaast loopt een wandelweg, dus ook voo de wandelaas is het een mooi uitzicht. Oude visvijve omgevomd tot educatieve poel voo Tieltse schoolkindeen In het centum van Tielt hebben we in samenweking met Natuupunt en de gemeente Tielt-Winge een peceel zo ingeicht dat de nabijgelegen scholen e gebuik van kunnen maken voo natuu- en milieuondeicht. Zo wed een voomalige visvijve heingeicht en natuulijk aangelegd. Het slib wed vewijded, de vijveanden zijn aangeschuind en langs de vijve wed een moeasplantenzone gemaakt. De vlonde maakt het mogelijk om van bovenop het wateoppevlak het wateleven te obseveen en te vangen voo educatieve doeleinden. De poel is nu een paeltje met wateplanten en dietjes zoals libellen en watejuffes. De nabuige school t Hagekind zal het peceel natuu- en kindviendelijk inichten doo onde andee vogelhuisjes op te hangen. We zaaiden ook een peceel in met een mengeling van een twintigtal plantensooten die niet zo veel mee vookomen. Dit noemen we de hazenapotheek omdat hie plantensooten staan waavan de hazen egelmatig eten. Zij weten immes wat ze nodig hebben en hebben hie een uitgebeide keuze. E is ook een gasstook met die sooten klaves. En als je langs de phacelia loopt, hoo je het gezoem van tientallen bijen en hommels! Jos: In de winte laten we de boekweit staan zodat akkevogels zoals patijzen en geelgozen voedsel vinden. Het gas maaien we gefaseed af zodat e telkens ook nog lang gas aanwezig is als dekking voo allelei dieen. In de caavan waa we zitten, hangt de poste van de povinciale koestebuencampagne. Jullie hebben duidelijk aandacht voo bedeigde die- en plantensooten, de koestebuen. Komen e hie naast de ingekoven vleemuis nog koestesooten voo? Jos: Ja, hie aan de Motteboek komt de ijsvogel voo, ook een bedeigde diesoot. Roge: Op kote tijd meken we al esultaat van onze acties. We zien mee zwaluwen, insecten, hommels Jos: Je ziet, als je het leefgebied van een soot hestelt, komt deze vanzelf teug! Caine Vanlingen Euopese Nacht van de Vleemuis zatedag 25 augustus 2012 Welkom vanaf 19 u. Op zatedag 25 augustus ichten we de schijnwepes op een bijzonde dietje: de vleemuis. Wandel met ons mee naa de nieuwe educatieve poel in Tielt-Winge en luiste met een batdetecto naa de jagende vleemuizen. En in het Walenbos ontdek je met de nachtvlindelamp nog mee nachtdietjes! Jij komt toch ook? Pogamma Vooleesavond voo de allekleinsten > doolopend van 19 u. tot 21 u. Vleemuizenspel voo kindeen van 6 tot 9 jaa > om 19 u. en om u. (duu: 45 min.) Begeleide wandelingen met uitleg ove vleemuizen en nachtvlindes > doolopend vetek tussen u. en 22 u. (duu: +/- 1,5 u.) En ook nog Vleemuizenpesentatie Randanimatie met gime Vleemuizencafé Laat je vebeelding de vije loop en kom vekleed als vleemuis. Elke fluwelen fladdeaa kijgt een fluweelzachte pijs! Tielt - Winge Download op onze website de vleemuistekening. Beng je ingekleude pent mee naa de Nacht van de Vleemuis en ontvang een leuk aandenken! Plaats van afspaak Hondenschool, Botestaat 15 in Tielt-Winge Mee weten? Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw Nobby Thys, biodivesiteitsmedeweke nobby.thys@lnh.be of T Een oganisatie van Natuupunt vzw, gemeente Tielt-Winge en Regionaal Landschap Nood- Hageland vzw. Met financiële ondesteuning van de povincie Vlaams-Babant. DOE MEE! 5

6 Hoogstamboomgaad in Bekkevoot Stefan Smets / RLNH Hoogstamboomgaaden: bloesems in het voojaa, fuit in het najaa en sap voo het hele jaa! Hoogstamboomgaaden waen voege typeend voo onze egio. Doo de opkomst van laagstamfuit na de Tweede Weeldoolog vedwenen de hoogstamboomgaaden mee en mee uit het landschap. Jamme, want ook voo heel wat dieen zijn boomgaaden een geliefd leefgebied. Denk maa aan bijvoobeeld het steenuiltje. Voo de eikelmuis hangen we soms ook nestkasten op. Zo helpen we hem aan exta nestgelegenheid. Laagstamboomgaaden voo commeciële fuitpoductie, zijn voo dieen minde inteessant om te vetoeven. De bomen zijn klein en dun en staan eg kot op elkaa. E wodt gespoeid en het snoeien gebeut machinaal. Voo dieen is e dus veel vestoing. Daanaast is de poductie geicht op een bepekt aantal sooten waadoo oudee fuitassen en lokale vaiëteiten niet aan bod komen. Hoogstamfuitbomen in Molenbeek-Wesbeek Stefan Smets / RLNH > Buiten-Beeld Doo het vedwijnen van hoogstamfuitbomen veliezen de steenuil en de eikelmuis hun leefgebied. Hoogstamboomgaaden ogen niet alleen mooi, maa hebben ook een cultuuhistoische waade en hebegen een gote genetische divesiteit. Heel wat oude sooten deigen veloen te gaan. Oganisaties zoals de Nationale Boomgaadenstichting pobeen om zoveel mogelijk fuitvaiëteiten teug op te zoeken en op te kweken. Om ook in de toekomst van deze waadevolle blikvanges te kunnen genieten, wekt het Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw samen met paticulieen, veenigingen en gemeenten om oude boomgaaden te hestellen en om e nieuwe aan te planten. Michel Geven / Buiten-Beeld Heb je inteesse om een boomgaad aan te planten en ben je op zoek naa advies? Of heb je een oude boomgaad en wil je die in ee hestellen? Wij helpen je met > het zoeken naa steekeigen sooten en vaiëteiten > de aanleg van de boomgaad We maken een beplantingsplan op en laten de aanleg uitvoeen doo een sociaal-economiebedijf. Dankzij financiële steun van de povincie Vlaams-Babant en/of de Vlaamse oveheid betaal je maximum 50% van de kosten. > het bepalen van de juiste vaatbescheming > je vagen ove het behee van je nieuwe boomgaad > achtestallig ondehoud Mee weten? Stefan Smets, landschapsanimato stefan.smets@lnh.be of T Goenabeides planten een boomgaad aan in Schaffen Stefan Smets / RLNH 6

7 IN DE KIJKER Sap van eigen fuit? Kom langs bij de mobiele fuitpes! zatedag 20 en zondag 21 oktobe 2012 in Pellenbeg Paktisch > Zatedag 20 en zondag 21 oktobe 2012 tussen 9 u. en 17 u. > Locatie: gemeentelijke basisschool Pellenbeg. Kekplein 2 in Pellenbeg > Min. 75 kg en max. 250 kg had hoogstamfuit. 1 kg fuit geeft ongevee 0,70 lite sap. > Wist je dat het mengen van veschillende sooten appels het lekkeste esultaat geeft? Een mix van appel en pee is ook mogelijk. Ande fuit zoals famboos, ode bessen en ontpitte kesen kan tot max. 25% als exta smaaktoets toegevoegd woden. Het fuit wodt te plaatse gespoeld, geaspt, gepest en gepasteuiseed. > Kostpijs is 5,5 voo een vaatje van 5 lite > Inschijven kan vanaf maandag 3 septembe 2012 bij het Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw op het numme Geef je vookeudag en uu doo en hoeveel fuit je meebengt. > De inwones van ons wekingsgebied kijgen vooang. TIP Mee info en inschijvingen Tinne Cockx, biodivesiteitsmedeweke tinne.cockx@lnh.be of T De katonnen vepakking waain de zak appelsap zit, is hebuikbaa. Beng je vaatjes van voig jaa mee en spaa zo 0,50 pe vepakking uit. Hoogstamboomgaaden een paktische gids Een onmisbae gids met paktische infomatie ove aanplant, sootkeuze, snoei en ondehoud. Je vindt ook een uitgebeide lijst met (oude) fuitassen die geschikt zijn voo onze steek. Download de bochue op onze website of bestel (enkel potkosten) via info@lnh.be Snoeien in de zome Een boomgaad aanplanten is één ding. Het ondehoud evan is vaak een hindepaal voo veel mensen. En wat te doen met oudee fuitbomen? Daaom oganiseeden we in febuai een wintesnoeicusus. De deelnemes leeden hoe je een fuitboom de juiste vom geeft en hoe je oudee bomen coect snoeit. Maa ook in de zome kan je snoeiweken veichten! Daaom plannen we in samenweking met de Nationale Boomgaadenstichting, een snoeicusus op vijdag 31 augustus en op zatedag 1 septembe. De lessen gaan doo in de boomgaad van Dik Vanden Eynde in Nieuwode. Paktisch > Datum vijdag 31 augustus OF zatedag 1 septembe 2012, van 13 u. tot 16 u. > Locatie Nieuwode. Wegbeschijving volgt na inschijving > Pijs Gatis, mits inschijving. Opgelet: het aantal plaatsen is bepekt. > Mee info en inschijvingen Stefan Smets, landschapsanimato stefan.smets@lnh.be of T

8 BLIKVANGERS KOM JIJ OOK? Week van het Bos Iedeeen welkom zondag 21 oktobe 2012 Citadel Diest Het Citadelbos van Diest wodt op zondag 21 oktobe beleged doo een colonne boswachtes en heel wat stadsgidsen. Ben je benieuwd naa de toekomst van het Citadelbos of heb je zin in een cultuuhistoische vekenning van de Citadel? Het kan allemaal. Onze gidsen nemen je vanaf uu op sleeptouw. Kindeen stijden samen voo mee biodivesiteit in het spel Ten Oolog!. Iedeeen is welkom in de wondee weeld van het Citadelbos. Jij komt toch ook? Mee infomatie en gedetailleed pogamma: WEE TJE! Wist je dat de Citadel van Diest de enige ovegebleven citadel in Vlaandeen is? Een oganisatie van stad Diest, het Agentschap voo Natuu en Bos, Povinciedomein Halve Maan/ Bezoekescentum Webbekoms Boek i.s.m. Bosgoep Nood-Hageland vzw, KTA 2 Diest, Natuupunt Diest, Defensie en Regionaal Landschap Nood-Hageland vzw. ACTIVITEITENKALENDER AUGUSTUS zondag 19 augustus Natuu en cultuu hand in hand 10 u. 18 u. > Bekkevoot Tinne Cockx T tinne.cockx@lnh.be zatedag 25 augustus Euopese Nacht van de Vleemuis vanaf u. > Hondenschool. Botestaat 15 in Tielt-Winge Nobby Thys T nobby.thys@lnh.be vijdag 31 augusus zomesnoeicusus hoogstamboomgaaden 13 u. 16 u. > Nieuwode enkel mits inschijving Stefan Smets T stefan.smets@lnh.be SEPTEMBER zatedag 1 septembe zomesnoeicusus hoogstamboomgaaden 13 u. 16 u. > Nieuwode enkel mits inschijving Stefan Smets T stefan.smets@lnh.be zondag 2 septembe Molenfeesten vanaf 13 u. > 350 jaa Heimolen in Langdop (hoek Windmolenstaat-Molenheidestaat) Linda Scheeens T linda.onny@skynet.be OKTOBER zatedag 20 en zondag 21 oktobe Sapmobiel 9 u. 17 u. > Gemeentelijke basisschool Pellenbeg (Kekplein 2) Enkel mogelijk na inschijving. Voowaaden zie p. 7 Tinne Cockx T tinne.cockx@lnh.be zondag 21 oktobe Week van het Bos Vanaf u. > Citadel van Diest Nobby Thys T nobby.thys@lnh.be Vewamende winteavonden Boeiende ondewepen doo fascineende spekes in een gezellige omkadeing dat zijn onze winteavonden! Gaag een seintje als je komt, dan houden we ook voo jou een plaatsje wam. Enkele thema s liggen nu al vast. Kijk egelmatig op en blijf op de hoogte! maandag 8 oktobe 20 u. > Riddezaal Abdij Avebode (Abdijstaat 1) Manu Vlaeyens T maandag 12 novembe Klein gefiemel: mieen 20 u. > Bezoekescentum Webbekoms Boek in Diest (Ome Vanaudenhovenlaan 48) Eik Spiessens T webbekomsboek@vlaamsbabant.be Dinsdag 11 decembe Acties voo sooten in de Demevallei Euopees beschemde natuu in de kijke. 20 u. > Raadzaal Stadhuis Aaschot (Ten Dossaede 1) Nobby Thys T nobby.thys@lnh.be Maandag 14 januai 20 u. > Vlaamse zaal Abdij Avebode (Abdijstaat 1) Manu Vlaeyens T Maandag 11 febuai 20 u. > Bezoekescentum Webbekoms Boek in Diest (Ome Vanaudenhovenlaan 48) Eik Spiessens T webbekomsboek@vlaamsbabant.be Maandag 18 maat 2013 Kuid of onkuid? 20 u. > Raadzaal Stadhuis Aaschot (Ten Dossaede 1) Nobby Thys T nobby.thys@lnh.be Landschapswedstijd WIN! Maak kans op een van de vijf wandelkaaten Hagelandse Heuvels met bijhoende infogids. Voo welk dietje ceëen we exta nestgelegenheid met deze nestkast? Mail het antwood voo 30 septembe 2012 naa info@lnh.be De winnaas woden pesoonlijk vewittigd.? 8 MEER WETEN? Abonnee je gatis op onze digitale nieuwsbief Landschapsmail via onze website of stuu een mailtje naa info@lnh.be met als ondewep Landschapsmail.