Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden?"

Transcriptie

1 Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden? Daniel Jacobs-Tulleneers-Thevissen Oncologische, Thorax- en Transplantatieheelkunde, UZ Brussel Diabetes Research Center, Vrije Universiteit Brussel

2 Vernietiging Beta Cellen Type 1 Diabetes Patient Insuline C-peptide negativiteit Aanval door eigen immuunsysteem Aanwezigheid van auto-antistoffen Insuline Acute Complicaties Ernstige hypoglycemie / zonder besef Ketoacidose

3 Vernietiging Beta Cellen Type 1 Diabetes Patient Insuline Chronische Hyperglycemie Chronische Complicaties Eind Stadium Nierfalen Dialyse Acute Complicaties Ernstige hypoglycemie / zonder besef Ketoacidose

4 Mortaliteit van patienten met type 1 diabetes en eind stadium nierfalen Normaal µalbuminurie Ernstig Nierlijden Eind Stadium Nierfalen Orchard et al., Diabetologia 2010

5 Vernietiging Beta Cellen Type 1 Diabetes Patient Insuline Chronische Hyperglycemie Chronische Complicaties Eind Stadium Nierfalen Dialyse

6 Vernietiging Beta Cellen Type 1 Diabetes Patient Insuline Donor Nier Overleden Donor Levende Donor Chronische Hyperglycemie Niertransplantatie Immuunsupressie Chronische Complicaties Infectie/Kanker

7 Levensverwachting van patienten met type 1 diabetes en eind stadium nierfalen na transplantatie Wachtlijst SPK Overleden Donor Nier Overleden Donor SPK Levende Donor Nier Ojo et al., Transplantation 2001

8 Levensverwachting van patienten met type 1 diabetes en eind stadium nierfalen na transplantatie Wachtlijst SPK Overleden Donor Nier Overleden Donor SPK Levende Donor Nier Ojo et al., Transplantation 2001

9 Levensverwachting van patienten met type 1 diabetes en eind stadium nierfalen na transplantatie Wachtlijst SPK Overleden Donor Nier Overleden Donor SPK Levende Donor Nier Ojo et al., Transplantation 2001

10 Beta Cellen Vervangen Type 1 Diabetes Patient Insuline Donor Nier Herstel Metabole Controle Acute complicaties Chronische complicaties Niertransplantatie

11 Pancreastransplantatie Type 1 Diabetes Patient Insuline Donor Nier Herstel Metabole Controle Niertransplantatie

12 1966: Gecombineerde Nier-Pancreastransplantatie = SPK Nier + Pancreas van dezelfde (overleden) Donor Kelly en Lillehei Kelly et al., Surgery 1967

13 Anatomie van de Pancreas Endocriene Pancreas Eilandjes van Langerhans 1% van totale gewicht

14 Anatomie van de Pancreas Endocriene Pancreas Exocriene Pancreas Spijsverteringsenzymes en Bicarbonaat Secretie in Duodenum

15 Anatomie van de Pancreas Endocriene Pancreas Exocriene Pancreas Vena Portae Arteria Lienalis Uitgebreide bloedvoorziening Veneuze drainage via Poortader Vena Lienalis Arteria Mesenterica Superior

16 Donorpancreas Uitname Transport

17 Donorpancreas Voorbereiding van het orgaan Y-graft donor arteria iliaca

18 Donor Pancreas Portaal versus Systemisch Blaas versus Dundarm Bazerbachi et al., Am J Transplant 2012 Sollinger et al., Ann Surg 1993

19 Pancreas Transplantatie Type 1 Diabetes Patient Donor Pancreas Insuline Herstel Metabole Controle Donor Nier Niertransplantatie Kelly et al., Surgery 1967

20 Graft survival = insuline onafhankelijkheid Verbeteren resultaten 25% Technisch falen Sutherland et al., Annals of Surgery 2001

21 Perioperatieve Morbiditeit en Mortaliteit Vroegtijdige Complicaties - Graft Thrombose - Graft Pancreatitis - Lekkage Duodenale Anastomose - Intra-abdominale bloeding 30% Herinterventie Graft verlies

22 Effect op overleving Gecombineerde Nier-Pancreastransplantatie Getransplanteerd Wachtlijst White et al., Lancet 2009

23 Vernietiging Beta Cellen Type 1 Diabetes Patient Insuline Chronische Hyperglycemie Chronische Complicaties Eind Stadium Nierfalen Acute Complicaties Ernstige hypoglycemie / zonder besef Ketoacidose

24 Beta Cellen Vervangen Type 1 Diabetes Patient Insuline Chronische Hyperglycemie Chronische Complicaties Eind Stadium Nierfalen Acute Complicaties Ernstige hypoglycemie / zonder besef Ketoacidose

25 Pancreas Transplantation Alone Type 1 Diabetes Patient Donor Pancreas Amylase

26 Graft survival = insuline onafhankelijkheid Minder goede lange termijn resultaten SPK vs PTA White et al., Lancet 2009

27 Graft survival = insuline onafhankelijkheid Meer laattijdig graftverlies - rejectie Eurotransplant Foundation

28 Afname van aantal pancreastransplantaties door afname van geschikte donoren - Jong - BMI < 30 Dhanireddi., Gastroenterol Clin N Am 2009

29 Kan een pancreastransplantatie een oplossing bieden? + Excellente lange termijnsoverleving bij nier/pancreastransplantatie Langdurige insuline onafhankelijkheid - Belangrijke perioperatieve morbiditeit Chronische behandeling met immuunsupressieve medicatie Dalend aantal geschikte donoren In geselecteerde patiënten

Transplantatie voor Diabetes: Pancreas- en Betacel Transplantatie

Transplantatie voor Diabetes: Pancreas- en Betacel Transplantatie Transplantatie voor Diabetes: Pancreas- en Betacel Transplantatie 4 e VLAAMSE NEFROLOGIEDAG P Gillard UZ-Leuven PANCREAS BETACEL RATIONALE METHODE RESULTATEN TECHNIEK PATIENTEN OVERLEVING DIABETESCOMPLICATIES

Nadere informatie

Technologische ontwikkelingen: belangrijke tussenstap (pompen, sensoren, kunstalvleesklier )

Technologische ontwikkelingen: belangrijke tussenstap (pompen, sensoren, kunstalvleesklier ) De toekomst van diabetes. Eilandjes- en pancreas, een futuristische kijk Belangen gerelateerd aan deze presentatie Wetenschappelijk coordinator Diabetes Cell Therapy Initiative Consortium (DCTI) waarbij

Nadere informatie

16/01/2015. Niertransplantatie voor polycystose Een klassieke indicatie voor niertx. Transplantatie voor polycystose

16/01/2015. Niertransplantatie voor polycystose Een klassieke indicatie voor niertx. Transplantatie voor polycystose Niertransplantatie voor polycystose Een klassieke indicatie voor niertx Transplantatie voor polycystose Pentalfa 8 januari 2015 Jacques Pirenne, MD, MS, PhD Abdominale transplantatiechirurgie UZ Leuven

Nadere informatie

Levertransplantatie bij kinderen. 1- Evolutie LTx in Leuven (1989 2012) 2- Indicatie voor LTx in kinderen

Levertransplantatie bij kinderen. 1- Evolutie LTx in Leuven (1989 2012) 2- Indicatie voor LTx in kinderen Levertransplantatie bij kinderen Levertransplantatie (LTx) = voorkeursbehandeling voor acute en chronische end-stage leverziekte Pediatrische (Peds) LTx - Minder frequent en specifieke indicaties - Specifieke

Nadere informatie

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Voorstellen Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Niertransplantatie UMCG Niertransplantatie 8 centra NL * UMC 1 e jaar UMC vervolg 2 e lijn, periferie

Nadere informatie

Van Samenwerking tot Valorisatie in Translationeel Diabetes Onderzoek

Van Samenwerking tot Valorisatie in Translationeel Diabetes Onderzoek Centrum voor Medische Innovatie Van Samenwerking tot Valorisatie in Translationeel Diabetes Onderzoek Bart Keymeulen M.D. Ph.D. Hoofd Klinische Studies van Center for Beta Cell Therapy in Diabetes Senior

Nadere informatie

Types en evolutie van orgaandonatie in België

Types en evolutie van orgaandonatie in België Types en evolutie van orgaandonatie in België Lic. Alexander Heyneman Lokale donorcoördinator UZ Gent Alexander.Heyneman@uzgent.be Historiek 1954: eerste niertransplantatie (Murray et al. US ) Historiek

Nadere informatie

De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie. Nele Grossen

De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie. Nele Grossen De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie Nele Grossen Voordeel voor de receptor - verkorten wachttijd - pré emptieve transplantatie - geplande ingreep => praktische regelingen treffen - betere

Nadere informatie

Ouderen en niertransplantatie

Ouderen en niertransplantatie Ouderen en niertransplantatie Hessel Peters-Sengers Academisch Medisch Centrum (AMC) Afdeling Nefrologie PhD student & epidemioloog h.peterssengers@amc.nl Nier-donatie op 4 november om 00:30u Vrouw 71

Nadere informatie

Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do?

Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do? Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do? Kathleen De Greef, MD, PhD Hepatobiliaire, endocriene en transplantatieheelkunde Universitair Ziekenhuis Antwerpen Risicodonor 1: to do or not to do?

Nadere informatie

MIK module 10 Opdracht 2 Opzetten registratie voor transplantatie Eilandjes van Langerhans

MIK module 10 Opdracht 2 Opzetten registratie voor transplantatie Eilandjes van Langerhans MIK module 10 Opdracht 2 Opzetten registratie voor transplantatie Eilandjes van Langerhans Groep 4: Rob van Os en Marlijne Dorrepaal Groep 8: Marjet van der Vegt en Marianne Heling Inhoudsopgave 1. Introductie

Nadere informatie

Casus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG

Casus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG Casus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG no disclosures Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG Pancreascarcinoom Slechte

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING ACHTERGROND Diabetes mellitus ofwel suikerziekte is een metabole ziekte waarbij de glucosehuishouding in het menselijk lichaam ontregeld raakt, doordat de patiënt onvoldoende insuline

Nadere informatie

Levende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen

Levende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen Levende Donor Niertransplantatie anno 2014 NOODZAAK IN HET LICHT VAN HET ORGAANTEKORT? VOOR- EN NADELEN VANUIT DIVERSE PERSPECTIEVEN? Mark JF Helbert, MD., PhD. Nefroloog ZNA Middelheim Living donor advocate

Nadere informatie

De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg. Bouke Hepkema en Stefan Berger

De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg. Bouke Hepkema en Stefan Berger De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg Bouke Hepkema en Stefan Berger Translantaatfalen In de VS nr 5 van oorzaken voor nierfalen 4% van de dialysepopulatie

Nadere informatie

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie Thema: Nierziekten Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie Dr. Willem van Son Internist nierarts UMC Groningen Nierfunctievervangende behandeling Kunstnier

Nadere informatie

Welke nier is geschikt voor transplantatie en welke niet? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie 10 AVONDSYMPOSIUM TRANSPLANTATIECENTRUM 13/11/2018

Welke nier is geschikt voor transplantatie en welke niet? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie 10 AVONDSYMPOSIUM TRANSPLANTATIECENTRUM 13/11/2018 Welke nier is geschikt voor transplantatie en welke niet? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie 10 AVONDSYMPOSIUM TRANSPLANTATIECENTRUM 13/11/2018 Outline Trends in orgaanafwijzing Trends in orgaankwaliteit

Nadere informatie

TRANSPLANTOUX Getransplanteerden en de magie van de Mont Ventoux

TRANSPLANTOUX Getransplanteerden en de magie van de Mont Ventoux TRANSPLANTOUX Getransplanteerden en de magie van de Mont Ventoux Evi Masschelein Raphael Somers info@transplantoux.be Verloop uiteenzetting Transplantoux: de doelstellingen Ervaringen van een getransplanteerde

Nadere informatie

H Niertransplantatie

H Niertransplantatie H.40044.1017 Niertransplantatie 2 Algemene informatie Deze folder is ontwikkeld om u te informeren over niertransplantatie. Het is een aanvulling op de gesprekken die u heeft met de arts en verpleegkundige,

Nadere informatie

Preëmptieve transplantatie: waarom?

Preëmptieve transplantatie: waarom? Preëmptieve transplantatie met een overleden of levende donor: waarom, wanneer? Daniel Abramowicz ERBP advisory board member Universitair Ziekenhuis Antwerpen Pre-emptio: «op voorhand kopen» Preemptive:

Nadere informatie

Kwaliteitsverbetering van donororganen

Kwaliteitsverbetering van donororganen Thema: Kwaliteitsverbetering van donororganen Prof.dr. Robert J. Porte, chirurg Sanna op den Dries, onderzoeker / student Geneeskunde 1-11-2013 2 Petje op, Petje af 10 vragen HOOFDPRIJS Petje op, Petje

Nadere informatie

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang Toenemende prevalentie type 2 diabetes Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing Meer

Nadere informatie

Pancreas enzyminsufficiëntie

Pancreas enzyminsufficiëntie Pancreas enzyminsufficiëntie Annuska Schoorlemmer, Verpleegkundig Specialist Afdeling Gastro Oncologisch Centrum Amsterdam, Academisch Medisch Centrum, locatie AMC Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte

Nadere informatie

Dialysepatient van vandaag. Dr. Carmen Verhelst AZ Sint Blasius Dendermonde

Dialysepatient van vandaag. Dr. Carmen Verhelst AZ Sint Blasius Dendermonde Dialysepatient van vandaag Dr. Carmen Verhelst AZ Sint Blasius Dendermonde Wat mankeren ze? Glomerulonefritis: 20% van alle patiënten: belangrijkste oorzaak ESRD Diabetische nefropathie en renale vaataandoeningen

Nadere informatie

NIERZIEKTEN TRANSPLANTATIE. Nierziekten

NIERZIEKTEN TRANSPLANTATIE. Nierziekten NIERZIEKTEN TRANSPLANTATIE Nierziekten TRANSPLANTATIE 03 Welkom in ons centrum! 03 Nierfunctievervangende therapie: transplantatie 03 Wat is transplantatie? 04 Verschillende opties 05 Voor- en nadelen

Nadere informatie

RABO - Meander Medisch Centrum zorgcongres 30 mei

RABO - Meander Medisch Centrum zorgcongres 30 mei RABO - Meander Medisch Centrum zorgcongres 30 mei Dr. A. van de Wiel Dr. P.C. Oldenburg-Ligtenberg Internisten Meander MC diabetes mellitus amersfoort 2013 Workshop: de verschillende typen van diabetes

Nadere informatie

Samenvatting. Kans op latere nierfunctieproblemen bij levende donoren

Samenvatting. Kans op latere nierfunctieproblemen bij levende donoren Samenvatting Mensen die een donornier nodig hebben, staan in ons land gemiddeld drie tot vier jaar op de wachtlijst voor transplantatie van een nier van een overleden donor. Het aanbod van postmortale

Nadere informatie

University of Groningen. Technical aspects of liver transplantation Polak, Wojciech Grzegorz

University of Groningen. Technical aspects of liver transplantation Polak, Wojciech Grzegorz University of Groningen Technical aspects of liver transplantation Polak, Wojciech Grzegorz IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Achtergrond Fenotype = grote variabiliteit Niet alle symptomen

Nadere informatie

Niertransplantatie, donatie en wachtlijst

Niertransplantatie, donatie en wachtlijst Factsheet Nieren en nierschade deel 7 Niertransplantatie, donatie en wachtlijst In geval van nierfalen, is niertransplantatie vaak de beste nierfunctievervangende behandeling. Dit levert veel meer levenskwaliteit

Nadere informatie

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Inhoud Voorbereiding op de transplantatie... 5 De wachtlijst... 7 De oproep... 7 Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Waar gebeurt een transplantatie?... 9 Wat merk ik ervan?... 9 Welke medicatie moet

Nadere informatie

Zorgprogramma Levertransplantatie

Zorgprogramma Levertransplantatie Zorgprogramma Levertransplantatie Het aantal levertransplantaties in UZ Leuven blijft stabiel, dankzij het gebruik van DCD- (Donation after Circulatory Death) donoren. De vijfjaars overleving van deze

Nadere informatie

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning

Nadere informatie

De donkere kant van transplantatie. Programma. Stelling. Dialyse is een prima alternatief voor transplantatie. Situatie in Nederland

De donkere kant van transplantatie. Programma. Stelling. Dialyse is een prima alternatief voor transplantatie. Situatie in Nederland De donkere kant van transplantatie Interactieve presentatie Raymond Smulders Charlotte de Bruin Gerben van den Bosch NND 27 maart 2018 (potentiële) belangenverstrengeling Raymond Smulders Charlotte de

Nadere informatie

26/10/2009. Deontologie. Wat is orgaandonatie? De Belgische wetgeving

26/10/2009. Deontologie. Wat is orgaandonatie? De Belgische wetgeving Deontologie De wet betreffende orgaandonatie van 13 juni 1986 Wat is orgaandonatie? Orgaandonatie is het vrijwillig afstaan van organen aan een andere, meestal onbekende en niet-verwante persoon. 2 De

Nadere informatie

Transplantatie : nier

Transplantatie : nier Transplantatie : nier Prof Dr Randon C Dienst Thoracale en Vasculaire Heelkunde UZ Gent 1 Indicatie ESRD of end stage renal disease dialyse Betere patiënt survival Betere quality of life Beste kosten effectiviteit

Nadere informatie

Niertransplantatie, donatie en wachtlijst

Niertransplantatie, donatie en wachtlijst Factsheet Nieren en nierschade deel 7 Niertransplantatie, donatie en wachtlijst In geval van nierfalen, is niertransplantatie vaak de beste nierfunctievervangende behandeling. Dit levert veel meer levenskwaliteit

Nadere informatie

Endocriene neveneffecten van nieuwe antitumorale therapie Brugge 05/10/2017 Symposium Oncologie HABO, AZ colloquia A.

Endocriene neveneffecten van nieuwe antitumorale therapie Brugge 05/10/2017 Symposium Oncologie HABO, AZ colloquia A. Endocriene neveneffecten van nieuwe antitumorale therapie Brugge 05/10/2017 Symposium Oncologie HABO, AZ colloquia A. Van den Bruel Endocriene neveneffecten in 10 min Targeted therapy -Tyrosinekinaseinhibitoren

Nadere informatie

Zorgprogramma darm- en multiviscerale transplantatie

Zorgprogramma darm- en multiviscerale transplantatie Zorgprogramma darm- en multiviscerale transplantatie Voor patiënten met darmfalen, als gevolg van anatomisch of functioneel verlies van de dunne darm, is continue toediening van totale parenterale voeding

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes

Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes Diabetes mellitus in vogelvlucht Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van Diabetes Aantal diabetespatiënten wereldwijd in 2012 ca. 371 miljoen In 2025: 6% van de wereldbevolking Jaarlijks ca. 72.000

Nadere informatie

Belangenverstrengeling. Bijzondere vormen van diabetes. Je ziet alleen wat je herkent. Mw. Van den Hoven - MIDD. Classificatie DM. Elliot Joslin, 1946

Belangenverstrengeling. Bijzondere vormen van diabetes. Je ziet alleen wat je herkent. Mw. Van den Hoven - MIDD. Classificatie DM. Elliot Joslin, 1946 Belangenverstrengeling Bijzondere vormen van F. Holleman Langerhansdagen 2015 Academisch prestige: AMC Praatjes/adviesraden: sanofi, MSD, Janssen, Eli Lilly, Boehringer Ingelheim, AstraZeneca Alle (neven)inkomsten

Nadere informatie

Gastro-intestinale chirurgie en gastro-enterologie. II. Pancreastransplantatie

Gastro-intestinale chirurgie en gastro-enterologie. II. Pancreastransplantatie hetgeen een reflectie is van de goede samenwerking tussen beide verenigingen. Ter ere van haar 1-jarig bestaan heeft de NVGIC in samenwerking met de NVGE een leerboek uitgegeven, getiteld Gastro-intestinale

Nadere informatie

Overleving patiënten aan dialyse (diabetische status) Incidence of RRT treated Type II Diabetic Nephropathy

Overleving patiënten aan dialyse (diabetische status) Incidence of RRT treated Type II Diabetic Nephropathy Overschakelen op GLP1 analogen bij diabetespatiënten met obesitas en nierfalen Dr. Stijn Konings internist/nefroloog Jolanthe Helder diabetesverpleegkundige Catharina ziekenhuis Eindhoven Incidence of

Nadere informatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Marc Vervloet Amsterdam Papendal 15 december 2016 Head to head: PTx vs Cinacalcet Will there be a winner? Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien

Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Erwin van Geenen, Maag-Darm-Lever-arts Marion van der Kolk, Chirurg Pancreas Centrum Oost Nederland Nijmegen Het

Nadere informatie

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk ECLS: Goede en minder goede indicaties Diederik van Dijk Extra Corporeal Life Support Bloedsomloop en ademhaling uit de muur Extra Corporeal Life Support De ultieme vorm van life support Maar ken uw beperkingen!

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Samenvatting Niertransplantatie Patiënten met eindstadium nierfalen zijn voor hun overleving afhankelijk van nierfunctievervangende therapie zoals nierdialyse of het ondergaan

Nadere informatie

Reeks De eeuwige mens

Reeks De eeuwige mens Reeks De eeuwige mens Orgaandonatie in de praktijk Dr. Tineke J. Wind Transplantatiecoördinator / onderzoeker MUMC+ Inhoud Geschiedenis Wat gebeurt er tijdens een orgaandonatie procedure? Nieuwe Wet op

Nadere informatie

Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie. Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven

Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie. Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven Medische Psychologie & Psychotherapie Rapport 2006.05 Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven Correspondentie: Drs. L. Kranenburg Medische Psychologie & Psychotherapie

Nadere informatie

De nieren begrijpen... van hun normale werking tot CNI

De nieren begrijpen... van hun normale werking tot CNI De nieren begrijpen... van hun normale werking tot CNI Beste patiënt U hebt misschien problemen met uw nieren en wordt opgevolgd door één van de artsen in ons ziekenhuis. De bedoeling van deze brochure

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Chapter 8 Niertransplantatie is de optimale therapie voor patiënten met chronische nierinsufficiëntie. Niertransplantatie kan echter leiden tot zowel acute als chronische complicaties

Nadere informatie

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Mark I. van Berge Henegouwen Chirurg, slokdarm en maagchirurgie Amsterdam UMC, locatie AMC GIOCA GE oncologisch congres, AMC 18 jan 2019

Nadere informatie

Postoperatief opklimmende voeding

Postoperatief opklimmende voeding 1 Postoperatief opklimmende voeding Wetenschappelijke evidentie en praktijk Kelly Van Gasse Klinische diëtiste 2 Inhoudsopgave ERAS Preoperatief beleid Factoren die: De gastro-intestinale functies bepalen

Nadere informatie

Welke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist!

Welke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist! 1 Welke behandelstrategie bij obese type patiënten: GLP 1 agonist! Bruce H.R. Wolffenbuttel, internist endocrinoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Afd. Endocrinologie: www.umcg.net Blog: www.gmed.nl

Nadere informatie

Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog

Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Slokdarmresectie - Fit aan de Start. Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht

Slokdarmresectie - Fit aan de Start. Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht Slokdarmresectie - Fit aan de Start Feike Kingma Arts-onderzoeker Chirurgie, UMC Utrecht Slokdarmkanker Slokdarmkanker zit vrijwel altijd in de thoracale slokdarm Jaarlijks aantal nieuwe gevallen per 100.000

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/32608 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/32608 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32608 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ellenbroek, Johanne Hendrike (Rianne) Title: Pancreatic β- and α-cell adaptation

Nadere informatie

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee?

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Maarten Visscher Resident in Anaesthesiology PhD Candidate Casus Patient, mw. D, 63 jr, lapchol VG: 1x HNP OK 1990 MI 1996 DM Med: PCM, gliclazide,

Nadere informatie

Dienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Dienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie Dienst endocrinologie Diabetes mellitus Informatiebrochure voor de patiënt en de familie 2017 copyright AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be ref. BRO/555//v1.0 WAT IS DIABETES MELLITUS? Tijdens je hospitalisatie

Nadere informatie

Van Beta Cel Biologie naar Beta Cel Therapie in Type 1 Diabetes

Van Beta Cel Biologie naar Beta Cel Therapie in Type 1 Diabetes Van Beta Cel Biologie naar Beta Cel Therapie in Type 1 Diabetes Auteurs: Daniel Pipeleers, Bart Keymeulen, Frans Gorus UZ Brussel Noden van Type 1 Diabetici Diabetes vormt een aanzienlijk gezondheidsprobleem

Nadere informatie

Outcome na CVVH- behandeling Mortaliteit en nierfunctieherstel bij IC-patiënten na CVVH-behandeling

Outcome na CVVH- behandeling Mortaliteit en nierfunctieherstel bij IC-patiënten na CVVH-behandeling Outcome na CVVH- behandeling Mortaliteit en nierfunctieherstel bij IC-patiënten na CVVH-behandeling Ellen Stikkelbroeck, Renal Practitioner i.o., VieCuri Venlo Inleiding Introductie CVVH in Venlo Onderzoek

Nadere informatie

Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk

Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals Dr. Jan-Willem van Dijk Inhoud Introductie type 2 diabetes Meten van bloedglucose Gewichtsverlies en bloedglucose Fysieke

Nadere informatie

Frailty en (Nier-)Transplantatie. Robert A. Pol, chirurg

Frailty en (Nier-)Transplantatie. Robert A. Pol, chirurg Frailty en (Nier-)Transplantatie Robert A. Pol, chirurg Komt een patiënt bij de dokter 45-jarige man Type I DM (sinds zijn 20 e ) Kreatinine klaring 20ml/min Toenemend vermoeid Wie vind dit een geschikte

Nadere informatie

Voorbeelden van een Best Practice, 2 vooringevulde sjablonen

Voorbeelden van een Best Practice, 2 vooringevulde sjablonen Voorbeelden van een Best Practice, 2 vooringevulde sjablonen KHLeuven verzamelt in kader van het projct Educhron best practices m.b.t. educatie. U kan uw best practice doorgeven via het daarvoor voorziene

Nadere informatie

Drs.I.R.Heerenveen Internist-nefroloog 3 maart 2018

Drs.I.R.Heerenveen Internist-nefroloog 3 maart 2018 De huidige alarmerende toestand rond CKD/Preventie Drs.I.R.Heerenveen Internist-nefroloog 3 maart 2018 INHOUDSOPGAVE Stadia CNI Onderzoek SICP Gezondheidscampagne NMC Microalbuminurie Predialyse Nierfalen

Nadere informatie

NBVN Registratie NBVN

NBVN Registratie NBVN Registratie 1996 2.. Registratie = Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie Sinds 1991 Belangenbehartiging Nefrologen Evaluatie klinische activiteiten Bestuur B. De Moor (voorzitter) W. Lemahieu

Nadere informatie

LEVENDE DONATIE nier (lever dunne darm)

LEVENDE DONATIE nier (lever dunne darm) LEVENDE DONATIE nier (lever dunne darm) Oostrozebeke 20.10.2013 Glen Van Helleputte transplantatiecoördinator Actuele donororgaan-bronnen Donor orgaan Levende donor Overleden donor = Genetisch verwant

Nadere informatie

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes,

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes, Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en nierfunctievervangende behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake

Nadere informatie

1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project

1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Ontwikkelen van een eilandjesbron ten behoeve van transplantatie van geëncapsuleerde eilandjes van Langerhans voor behandeling van diabetes 1.2 Looptijd van

Nadere informatie

Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders

Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders Casus 47 jarige vrouw Voorgeschiedenis 2004 Primair scleroserende cholangitis 2012 Eindstadium primair scleroserende

Nadere informatie

Diabetes en Puberteit

Diabetes en Puberteit Diabetes en Puberteit Hormonale veranderingen en Diabetes Dr. R. Zeevaert, MD, PhD 21/03/2019 Diabetes en Puberteit Hormonale veranderingen en diabetes 1. Normale puberteit 2. Invloed van puberteit op

Nadere informatie

de nieren Tessa van de Weijer April 2015

de nieren Tessa van de Weijer April 2015 de nieren Tessa van de Weijer April 2015 0 Inhoudsopgave hoofdstuk: bladzijde: Inleiding 2 1. Wat zijn je nieren en hoe werken ze? 3 2. Nierziekte of nierfalen 5 3. Niertransplantatie 7 4. Nierdialyse

Nadere informatie

PROTOCOL BIOBANK NIERTRANSPLANTATIE

PROTOCOL BIOBANK NIERTRANSPLANTATIE 1/8 NIERZIEKTEN PROTOCOL BIOBANK NIERTRANSPLANTATIE Doel van de studie Het doel van de biobank is te beschikken over lichaamsmateriaal (weefsel, bloed, urine) van patiënten na transplantatie voor later

Nadere informatie

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met

Nadere informatie

Nieuwe wetgeving ten aanzien van orgaanvigilantie

Nieuwe wetgeving ten aanzien van orgaanvigilantie Nieuwe wetgeving ten aanzien van orgaanvigilantie 4e Symposium Weefselvigilantie, woensdag 30 november 2011 Hilga Katerberg Stafarts Orgaancentrum Inhoud Inleiding Wetgeving Definities Verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Casus oncologie,, D.R., 1930

Casus oncologie,, D.R., 1930 Casus oncologie,, D.R., 1930 Medische voorgeschiedenis 1992: prostatectomie wegens benigne prostaathypertrofie 2009: CVA met rechter hemiparese, volledige recuperatie 03/2013: paroxysmale VKF: echocor:

Nadere informatie

WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 1

WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 1 WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 1 auteur: dr. Johan De Meester Wachten is aanvaardbaar zolang iedereen de regels kent, begrijpt en volgt. Deze algemene stelling is ook van toepassing bij het wachten

Nadere informatie

NBVN. Jaarverslag 2012 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie

NBVN. Jaarverslag 2012 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie NBVN Jaarverslag 2012 Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie NBVN database & analyse De Commissie Registratie dankt alle dialysepatiënten en patiënten met een niertransplantaat voor hun

Nadere informatie

Transplantatie : nier

Transplantatie : nier Indicatie ESRD of end stage renal disease Transplantatie : nier Prof Dr Randon C Thoracale en Vasculaire Heelkunde UZ Gent dialyse Betere patiënt survival Betere quality of life 93% of the patients consider

Nadere informatie

Parenterale voeding bij oncologisch behandelingen. Verspreid gedachtengoed. Richtlijnen parenterale voeding 5/05/2009. Apr. L. De Pourcq UZ Leuven

Parenterale voeding bij oncologisch behandelingen. Verspreid gedachtengoed. Richtlijnen parenterale voeding 5/05/2009. Apr. L. De Pourcq UZ Leuven Parenterale voeding bij oncologisch behandelingen Apr. L. De Pourcq UZ Leuven Verspreid gedachtengoed Parenterale voeding : Kan nodig zijn bij misselijkheid en braken want dan kan je niet langs de mond

Nadere informatie

Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren

Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren Door de bloedgroep heen transplanteren kan een mogelijkheid bieden op een niertransplantatie wanneer de bloedgroepen van de donor en ontvanger

Nadere informatie

Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven

Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven Diabetes: also a global disease Estimated global prevalence of diabetes In België :vandaag heeft 1/12 mensen diabetes 151 million 347 285 million 438 million

Nadere informatie

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3.

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie Ingrid de Vries, dialyseverpleegkundige Casper Franssen, internist-nefroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Inhoud Hypoglycemie Verschillende

Nadere informatie

DIABETISCHE NEFROPATHIE

DIABETISCHE NEFROPATHIE DIABETISCHE NEFROPATHIE Onderdeel van de micro-angiopathie bij diabetes mellitus. Insuline-afhankelijke DM 30% vd ptn krijgt nefropathie Niet-insuline-dependente DM 5% vd ptn Pathogenese: Meerdere factoren

Nadere informatie

Welkom. Namen presentatoren

Welkom. Namen presentatoren Welkom Namen presentatoren Programma Behandeling en preventie van chronische nierschade door dr. Andrea Kramer, internist-nefroloog Dialyse als nierfunctievervangende behandeling door dr. Akin Özyilmaz,

Nadere informatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie

Thoraxcentrum Harttransplantatie Thoraxcentrum Harttransplantatie 1. De voorbereiding Thoraxcentrum Inleiding U heeft te horen gekregen, dat u mogelijk een harttransplantatie zult ondergaan. De voorbereiding op een transplantatie is

Nadere informatie

Eindexamen biologie vwo 2011 - II

Eindexamen biologie vwo 2011 - II Herprogrammeren van alvleeskliercellen Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ernstige ziekte die op termijn kan leiden tot aandoeningen aan de nieren, ogen, voeten en hart en bloedvaten. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Nierschade: erger voorkomen.... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Inleiding Begrippen Indeling en voorkomen van chronische nierschade (CNS) Proteinurie en GFR als risicofactoren voor progressie nierschade

Nadere informatie

Titel: Sport en Bewegen na transplantatie. Naam spreker: Dr. Dorien M. Zelle

Titel: Sport en Bewegen na transplantatie. Naam spreker: Dr. Dorien M. Zelle Titel: Sport en Bewegen na transplantatie Naam spreker: Dr. Dorien M. Zelle Wie is Dorien Zelle - Onderzoeker in het UMCG - Gepromoveerd in bewegen en nierziekte - Maar ook sport liefhebber! Motieven om

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt ... Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt Gijs Van Pottelbergh Huisarts te Leuven Onderzoeker aan het ACHG (KULeuven) en departement gezondheidzorg en technologie (UC Leuven en Limburg) 1

Nadere informatie

BELEID NVN ROND ORGAANDONATIE

BELEID NVN ROND ORGAANDONATIE BELEID NVN ROND ORGAANDONATIE 26-11-2011 1 Stand van zaken: enkele cijfers In totaal in Nederland ± 61.500 mensen met een nieraandoening Waarvan 15.500 mensen met nierfunctievervangende therapie hiervan

Nadere informatie

NIER- TRANSPLANTATIE

NIER- TRANSPLANTATIE NIER- TRANSPLANTATIE INHOUD VAN ONDERZOEK NAAR OPERATIE 4 VOORBEREIDENDE ONDERZOEKEN 6 CONSULTATIE UZ LEUVEN 7 WACHTLIJST 7 DE OPROEP 7 NA TRANSPLANTATIE 9 THUIS 9 NUTTIGE LINKS 9 2 De enige ingreep die

Nadere informatie

Orgaandonatie en Orgaantransplantatie in België anno Dirk Van Raemdonck Diensthoofd Transplantatiecentrum

Orgaandonatie en Orgaantransplantatie in België anno Dirk Van Raemdonck Diensthoofd Transplantatiecentrum Orgaandonatie en Orgaantransplantatie in België anno 2018 Dirk Van Raemdonck Diensthoofd Transplantatiecentrum Objectieven van orgaantransplantatie verlengen van levensduur verbeteren levenskwaliteit

Nadere informatie

Technische onderzoeken bij het vaataccess

Technische onderzoeken bij het vaataccess Technische onderzoeken bij het vaataccess Dr Thiéry Chapelle Dienst hepatobiliaire, endocriene en transplantatie heelkunde Universitair ziekenhuis Antwerpen Wanneer technisch onderzoeken uitvoeren? 1.

Nadere informatie

VERPLEEGKUNDIGE OPVOLGING VAN LTX PATIËNTEN. BVPV 03/12/2011 Veronique Schaevers, verpleegkundig specialist longtransplantatie

VERPLEEGKUNDIGE OPVOLGING VAN LTX PATIËNTEN. BVPV 03/12/2011 Veronique Schaevers, verpleegkundig specialist longtransplantatie VERPLEEGKUNDIGE OPVOLGING VAN LTX PATIËNTEN BVPV 03/12/2011 Veronique Schaevers, verpleegkundig specialist longtransplantatie Inhoud Verpleegkundige opvolging op lange termijn Lange termijncomplicaties

Nadere informatie

TRAUMATISCH PANCREASLETSEL

TRAUMATISCH PANCREASLETSEL TRAUMATISCH PANCREASLETSEL Frank Oort Gutclub 29 oktober 2014 1 2 Opbouw Casus Achtergrond Traumatisch pancreas letsel bij kinderen Vervolg casus Leerpunten casus 3 Casus Mw. C. 13 jaar Overplaatsing vanuit

Nadere informatie

Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie

Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie - Literatuurstudie - Renata Haghedooren Co assistent 2011-2012 Promotor: Dr. M Verhaegen Delayed graft function Huidig vochtbeleid Doel van de literatuurstudie

Nadere informatie

Nierfalen en behandeling

Nierfalen en behandeling Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake van nierfalen. Nierfalen

Nadere informatie