Diergezondheidszorg midden in de samenleving. 25 jaar melkgeitenhouderij in Nederland Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Diergezondheidszorg midden in de samenleving. 25 jaar melkgeitenhouderij in Nederland Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt 24.05."

Transcriptie

1 Diergezondheidszorg midden in de samenleving 25 jaar melkgeitenhouderij in Nederland Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt

2 Geitengezondheidszorg midden in de samenleving 25 jaar melkgeitenhouderij in Nederland Piet Vellema

3 Aantal geiten in Nederland jaar geschatte aantal

4 Aantallen geiten wisselend in de tijd Opleving geitenhouderij begin 20 ste eeuw Import van Saanen en Toggenburgers Oprichting van geitenfokverenigingen 1916: NOG = Nederlandse Organisatie voor de Geitenfokkerij 1945: NOG leden; < 5 dieren/bedrijf 1970: NOG leden

5 De Nederlandse melkgeitenhouderij Aantal bedrijven met meer dan 200 geiten

6 Aantallen geiten wisselend in de tijd 1984: quotering in de melkveehouderij daarna geleidelijk uitbreiding in de melkgeitenhouderij import van dieren vooral uit Frankrijk: CL op de koop toe gekregen CAE-problemen op veel bedrijven paratuberculose op grote schaal

7 CASEOUS LYMFADENITIS CL Bultenziekte Corynebacterium pseudo-tuberculosis Schaap en geit Andere zoogdieren (paard, rund) Mens (zoönose)

8 Klinische symptomen van CL JFK

9 Klinische symptomen van CL

10 Klinische symptomen van CL JFK

11 CASEOUS LYMFADENITIS 1989: bestrijdingsprogramma CL testen gevalideerd initiatief van de zuivel leveringsvoorwaarde bij Amalthea grote vorderingen binnen enkele jaren melkgeitenhouderij in Nederland vrij

12 CAE 1987: eerste gevallen in Nederland beschreven Houwers DJ; Molen EJ van der. Eerste gevallen van Caprine Arthritis Encephalitis in Nederland. Tijdschrift voor Diergeneeskunde 1987; 112:

13 CAE Bij geiten vooral verminderde productie, gewrichtsproblemen bestrijding op grote bedrijven niet eenvoudig vrije status van belang om een boterham te kunnen verdienen geen zoönose

14 Zoönosen kleine herkauwers Chlamydophila abortus Listeria monocytogenes Campylobacter spp Salmonella spp Brucella melitensis en ovis Toxoplasma gondii Coxiella burnetii

15 Chlamydophila abortus In 1990: inventarisatie verworpen vruchten in Noord-Nederland: geen enkel positief geval 2004: Chlamydophila abortus: een (toenemend) risico voor de volksgezondheid en een schadepost voor de schapen- en geitenhouderij 2011: opnieuw inventarisatie

16 Abortusverwekkers (%) bij sectie op GD 2,9 schaap 18,8 geit 3,7 13,2 0,0 0,0 26,5 18,8 2,9 39,1 11,8 0,0 39,1 18,8 13,2 18,8 0,0 0,0 31,6 20,3 20,3 Chlamydophila Campylobacter Toxoplasma Listeria Yersinia Overig Q-fever 16

17 Coxiella burnetii (Q fever) geit Immuunhistochemie placenta Chlamydophila abortus,

18 Coxiella burnetii In 2005: 2 melkgeitenbedrijven In 2006: 6 melkgeitenbedrijven 1 melkschapenbedrijf In 2007: 7 melkgeitenbedrijven In 2008: 1 melkschapenbedrijf 7 melkgeitenbedrijven (op 8 UBN s) In 2009: 6 melkgeitenbedrijven

19

20

21

22

23

24

25 Bluetongue Maandagmorgen 14 augustus 2006: Daan Dercksen betrokken bij een mogelijk geval van bluetongue op een schapenbedrijf in het zuiden van Nederland

26

27 Bluetongue

28

29 Monitoring Veterinaire kennis, advies en R&D Laboratorium informatie Data-analyse

30 Kennis en kunde benutten Wat doen we? Veterinaire kennis, advies en R&D Ontwikkelen en uitvoeren diergezondheidsprogramma s Monitoring Praktijkonderzoek Training & consultancy Diagnostica & rondzendoefeningen Volgen trends & ontwikkelingen Laboratorium Data-analyse

31

32

33

34

35

36

37

38 Uitdagingen anno Coxiella burnetii: op de goede weg - Chlamydophila abortus: genoemd - andere abortusverwekkers - paratuberculose: met CAE een van de belangrijkste bedrijfsgebonden aandoeningen

39 Paratuberculose - sector gaat een start maken met de bestrijding - eerste fase: ; - werving deelnemers loopt - nog voor de zomervakantie eerste activiteiten

40 Hoe verder? sector kan op termijn alleen overleven als er vraag komt naar een product met toegevoegde waarde productie van bulkproduct past niet langer uitgangsmateriaal moet onbesproken zijn: op het productiebedrijf mogen dus heel veel zaken niet meer voorkomen

41 Hoe verder? onbesproken uitgangsmateriaal: dierziekten geneesmiddelen welzijn huisvesting

42 Hoe verder? in het midden van de vorige eeuw: geitenhouderij midden in de samenleving Geitengezondheidszorg midden in de samenleving, anno 2011, heeft niet alleen oog voor gezonde geiten maar houdt ook rekening met andere wensen van de samenleving

43