ETHISCH VERANTWOORD SPORTEN De stedelijke sportraad Kortrijk en de Kortrijkse sportclubs werken mee!

Transcriptie

1 ETHISCH VERANTWOORD SPORTEN De stedelijke sportraad Kortrijk en de Kortrijkse sportclubs werken mee! Stedelijke sportraad Kortrijk p.a. Bad Godesberglaan Kortrijk Tel

2

3 Inhoud Inleiding....4 Ethiek in de jeugdsport...5 De ethische thema s binnen de Kortrijkse sportclubs...6 De rechten van het kind in de sport... 7 Inclusie Respect voor diversiteit Fair play Integriteit van de sporter...11 Solidariteit Gedragscodes Gedragscode sporter...14 Gedragscode trainer...15 Gedragscode ouders/supporters...16 Gedragscode bestuur Deze Kortrijkse sportclubs ondertekenden het charter

4 Inleiding Sport en bewegen zijn cruciaal in de totaalontwikkeling van een persoon. Positieve waarden zoals samenwerken, fair play, respect, plezier, gezondheid, staan centraal in de sportwereld. Sportclubs hebben daarbij een belangrijke maatschappelijke rol. De stedelijke sportraad Kortrijk besteedt extra aandacht aan dit aspect van de sportparticipatie en ontwikkelt acties die het ethisch verantwoord sporten nastreeft voornamelijk op het vlak van de rechten van het kind, fair play en solidariteit en werkt gedragscodes uit voor de verschillende doelgroepen. Riquet Fieux Voorzitter stedelijke sportraad Stefaan Bral Schepen voor Sport 4

5 Ethiek in de jeugdsport De rechten van het kind in de sport via de Pantathlonverklaring. Alle kinderen hebben het recht: Sport te beoefenen. Zich te vermaken en te spelen. In een gezonde omgeving te leven. Waardig behandeld te worden. Getraind en begeleid te worden door competente mensen. Deel te nemen aan trainingen die aangepast zijn aan hun leeftijd, individueel ritme en mogelijkheden. Zich in een aangepaste competitie te meten met kinderen van hetzelfde niveau. In veilige omstandigheden aan sport te doen. Te rusten. De kans te krijgen kampioen te worden of het niet te worden. De Pantathlonverklaring bereiken door: De positieve waarden in de jeugdsport actiever, met volgehouden inspanning en met goede planning, nastreven. Alle vormen van discriminatie uit de jeugdsport bannen. Erkennen en aanvaarden van het feit dat sport ook negatieve effecten kan veroorzaken en dat er preventieve en curatieve maatregelen nodig zijn om kinderen te beschermen. 5

6 De ethische thema s binnen de Kortrijkse sportclubs De rechten van het kind in de sport blz 7 Fair play blz 10 Inclusie blz 8 Integriteit van de sporter blz 11 Respect voor diversiteit blz 97 solidariteit blz 12 6

7 De rechten van het kind in de sport Het beschermen van de jeugdleden tegen mogelijke negatieve effecten van de sport, zoals een ongezonde prestatiedruk of het alleen maar laten meespelen van de beste spelers en het benadrukken van de positieve waarden. Sportclubs, trainers, begeleiders en alle andere personen die met jongeren werken, gaan ethisch en pedagogisch verantwoord om met hun jeugdleden. Ze houden daarbij rekening met het ontwikkelingsniveau van het kind: kinderen zijn geen volwassenen in pocketformaat. Aandacht voor het ontwikkelingsniveau van de jeugdleden. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: De studie mag niet belemmerd worden (kunnen deelnemen aan de schoolveldloop ten koste van de voetbaltraining). Rekening houden met het lichaam (zowel fysiek als psychisch) van het kind. Deelnemen is belangrijker dan winnen. Opvoedings- en rolmodel van de trainer = positief stimulerend werken. Communicatie ten opzichte van de school: bij slecht schoolresultaat kan de trainer de jongere afstraffen door deze bij een match op de bank te laten zitten of minder te laten spelen. 7

8 Inclusie De bestaande toegangsdrempels tot de sport en de clubs worden weggewerkt. Ook personen uit bijzondere groepen kunnen een sport beoefenen en zich bij een sportclub aansluiten. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: Sport moet openstaan voor iedereen. Clubs gaan op zoek hoe ze kunnen bijdragen zodat sport geen belemmering is. Clubs doen een inspanning om iedereen te aanvaarden (niemand uitsluiten). Iedereen aan bod laten komen. 8

9 Respect voor diversiteit De actoren en belanghebbenden van de sportclub gaan respectvol om met alle deelnemers, ongeacht hun geslacht, culturele achtergrond, herkomst, sociale status of handicap. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: Geen discriminatie naar kleur, geaardheid, geloof, leeftijd, geslacht, Als club de ouders aansporen om in te spelen op voordelen van bijvoorbeeld: CM, OCMW, = kansarmen correcte informatie geven. Dezelfde kledij dragen. Proberen een positief wereldbeeld mee te geven aan de jongeren. Actieve bijdrage leveren aan een multiculturele buurt. 9

10 Fair play Iedereen kan sporten in aangepaste oefen- en competitievormen met personen van hetzelfde ontwikkelingsniveau. Iedereen wordt gesensibiliseerd over het belang van fair play in de sport. Bij sport is niet alleen competitie van belang maar een club moet eveneens recreatieve, vormende en sociale activiteiten aanbieden. Aandacht voor sociale waarden van de sport, aandacht voor aangepaste sport- en oefenvormen. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: Geen wedstrijdvervalsing. Hoffelijkheid. Zichzelf en de anderen respecteren (trainer, andere spelers, ). Geen dopinggebruik. Opnemen van verantwoordelijkheid bij fout = fout aanvaarden, eerlijk zijn en de beslissing van de scheidsrechter respecteren. 10

11 Integriteit van de sporter De persoonlijke integriteit, zowel fysiek als psychisch, van iedereen die een sport beoefent wordt beschermd. Begeleiders en bestuurders handelen steeds op een integere manier. De sporter wordt beschermd tegen de negatieve effecten die sport kan veroorzaken zoals: stress, prestatiedruk, blessures en gezondheidsrisico s, dopingmisbruik, intimidatie, pestgedrag, machtsmisbruik, agressie en geweld. Problemen, ongewenst gedrag en klachten worden gemeld, geregistreerd en aangepakt. Talenten worden optimaal begeleid en ontwikkeld. Alle actoren en belanghebbenden handelen solidair en respectvol tegenover zichzelf en anderen. Pesten is verboden: niet reageren of met humor reageren kan werken. Als trainer observeren in plaats van reageren. Betrek de kinderen bij het zoeken naar een oplossing. Kies geen kant, besteed aandacht aan de nazorg en opvolging. Deontologische code van de trainer: wees niet te familiair met jongeren, hou een gezonde afstand. Een aanraking kan maar wees je bewust dat een opgroeiende jongere hier anders mee kan omgaan dan het bedoeld is. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: Alles op een verantwoord ritme doen en niet overtrainen. Geen geweld en agressie dulden. Jongeren niet uitpersen maar op een gezonde verantwoorde manier laten sporten. 11

12 Solidariteit Iedereen in de sport handelt solidair en respectvol tegenover zichzelf, de anderen en de omgeving. Iedereen helpt mee de onderlinge solidariteit te bevorderen. Meer inspraak in het beleid van de club. Haalbare richtsnoeren en acties per thema: Besef dat je bij elkaar hoort, elkaar steunen, in groep solidair zijn met lief en leed van de leden. 12

13 Gedragscodes Elke Kortrijkse sportvereniging kan bovenvermelde gedragscodes hanteren of kan andere thema s die het ethisch verantwoord sporten ondersteunen uitwerken en in concrete acties omzetten. Gedragscode sporter blz 14 Gedragscode ouders/supporters blz 16 Gedragscode trainer blz 15 Gedragscode bestuur blz 17 13

14 Gedragscode sporter Toon respect voor iedereen. Behandel iedereen gelijkwaardig. Toon geen onsportief gedrag. Geef geen aanleiding tot ongewenst gedrag. Doe je best bij alle activiteiten. Respecteer de spelregels. Aanvaard de beslissingen van de scheidsrechter. Wees tijdig aanwezig op trainingen en wedstrijden. Moedig sportief gedrag aan bij je teamgenoten. Respecteer het werk van de mensen die ervoor zorgen dat je je favoriete sport kan beoefenen. Draag zorg voor het materiaal. Wees blij met een overwinning maar laat je niet ontmoedigen door een nederlaag. Laat het terrein en de kleedkamer netjes achter. Gedraag je op een correcte manier: houding, taalgebruik en stiptheid. 14

15 Gedragscode trainer Wees een voorbeeld. Toon respect voor iedereen. Behandel iedereen gelijkwaardig. Respecteer de spelregels. Stimuleer de competitiesport tot het vaststellen van zijn/haar klasse. Wees redelijk in je sportieve eisen. Geeft trainingen die aangepast zijn aan de leeftijd, het individueel ritme en de mogelijkheden. Respecteer het recht op privacy. Keur verbaal en fysiek geweld af. Respecteer de lichamelijke en psychische integriteit. 15

16 Gedragscode ouders/supporters Toon respect voor je eigen team en de tegenpartij. Toon belangstelling. Erken de waarde en het belang van de trainers, officials, bestuursleden, Wees supporter en geen trainer. Respecteer de beslissingen van de officials. Laat de tribune netjes achter. Supporter vóór de club en niet tégen de tegenstander. 16

17 Gedragscode bestuur Toon respect voor iedereen. Behandel iedereen gelijkwaardig. Zorg steeds voor veilige situaties. Respecteer de lichamelijke en psychische integriteit. Respecteer het recht op privacy. Draag zorg voor het materiaal. Laat het terrein en de kleedkamer netjes achter. 17

18 18 Volgende Kortrijkse sportclubs ondertekenden het charter en verklaren zich akkoord om samen met de stedelijke sportraad het ethisch verantwoord sporten na te streven:

19 ETHISCH VERANTWOORD SPORTEN IN KORTRIJK 19

20 v.u.: vzw Sportplus - p/a Stefaan Bral, Gullegemsesteenweg 141, 8501 K-Bissegem vorm: responsup Stedelijke sportraad Kortrijk p.a. Bad Godesberglaan Kortrijk Tel