JAARVERSLAG PDV 2012 (CONCEPT)

Transcriptie

1 JAARVERSLAG PDV 2012 (CONCEPT) 1

2 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1. ORGANISATIE Missie, doel en taken Bestuur Commissies Secretariaat Uitbestede taken PBO-discussie Code Goed bestuur Toezicht Intern toezicht Representativiteitsonderzoek Juridische zaken Gerechtelijke procedures Verordeningen en besluiten Geschillencommissie Handhaving tuchtrecht 2 DIERVOEDERKWALITEIT EN VEILIGHEID Issue- en crisismanagement en -communicatie Analyseaangelegenheden in de diervoedersector 3 UNIFORMERING VOEDERWAARDERING Beleidsmatige ontwikkelingen met betrekking tot CVB activiteit Commissie CVB Samenwerking Relatiebeleid CVB werkgroepen Uitgebrachte producten Helpdeskfunctie Veevoederdatabank Website 4 ARBEID EN ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN Commissie Arbeid PA-PDV Sociaal-economische kerngegevens Project geluid Arbocatalogus diervoeder Stof? Pak 't aan! Grondstoffendatabank Werkinstructiekaarten Werkvloer Cursusdatabase Stichting Bevordering Studie Diervoeding Verankering Arbeid Human Capital Agenda Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Programma Arbeidsmarkt en Opleiding (PAO) Scholingsconsulent diervoeder Jongerenproject 1 Regionaal mobiliteitsonderzoek 2

3 Nieuwsbrief Arbeid 5 INNOVATIE EN ONTWIKKELING Kaders waarbinnen het PDV innovatie en ontwikkeling stimuleert Veevoedkundig onderzoek Rundvee, varkens en pluimvee Voedingsonderzoek vleeskalveren Topsectoren Project Carbon Footprint Diervoeding 6 INFORMATIEVOORZIENING EN SECTORCOMMUNICATIE Communicatiebeleid Informatievoorziening Sectorcommunicatie 7 MEDEBEWINDSTAKEN Marktordening Steunregeling mageremelkpoeder Steunregeling gedroogde voedergewassen Gemedicineerde Voeders Salmonellamonitoring 8 FINANCIËN Balans per 31 december 2012 Financiële resultaten over 2012 Heffingen Financiële relaties Vergoeding voorzitter Vergoeding bestuursleden BIJLAGEN 1 Samenstelling algemeen bestuur PDV zittingsperiode 2012/ Samenstelling van Commissies zittingsperiode 2012/ Volledig overzicht van de van kracht zijnde verordeningen en besluiten 4 Personele samenstelling secretariaat 3

4 VOORWOORD Namens het bestuur, Geachte lezer, Voor u ligt het jaarverslag van het PDV over het jaar Naast dit jaarverslag brengen wij tegelijkertijd de financiële jaarrekening over het jaar 2012 uit. Beide verslagen geven een volledig en transparant beeld van de activiteiten van het PDV in het afgelopen jaar. Het jaar 2012 was voor de organisatie en haar medewerkers een jaar waarin het toekomstperspectief sterk kantelde. Eind 2011 werd het Kabinetsstandpunt over de PBO van het Kabinet Rutte I besproken in de Tweede Kamer. Naar aanleiding van dit debat werd een aantal moties ingediend. De belangrijkste was een motie waarin door PVV, SP, VVD en D66 werd verzocht om het opheffen van de productschappen. Daarnaast vroeg de motie om een voorstel voor het onderbrengen van de wettelijke taken (medebewind) en van de activiteiten met een publiek belang. Deze motie is aanvaard. Het Kabinet Rutte I heeft op 21 juni 2012 een schriftelijke reactie gegeven op de motie, maar is aan verdere behandeling niet meer toegekomen. Gedurende de demissionaire fase van het Kabinet Rutte I is door de productschappen verder gewerkt aan een intensievere onderlinge samenwerking, een traject dat eind 2010 werd gestart. Deze verdergaande samenwerking heeft onder andere geresulteerd in de verhuizing van het PDV van Den Haag naar Zoetermeer. Door de verhuizing is het eenvoudiger geworden om in de dagelijkse werkzaamheden samen te werken met andere productschappen, die bijna allemaal op hetzelfde adres zijn gevestigd. Daarnaast kon door de verhuizing de gezamenlijke medebewindorganisatie van start gaan. In die organisatie zijn alle medebewindstaken van de verschillende productschappen ondergebracht. Het regeerakkoord van het Kabinet Rutte II was voor de productschappen zeer ingrijpend. In het regeerakkoord van VVD en PvdA wordt namelijk het opheffen van publiekrechtelijke organen vanaf 2014 aangekondigd en daarmee ook de opheffing van het PDV. Verder wordt aangegeven dat een aantal publieke taken zal worden ondergebracht bij het Ministerie van Economische Zaken (EZ). Alle overige taken kunnen elders privaat worden ondergebracht, mits het bedrijfsleven dat wenselijk acht. De laatste maanden van 2012 is druk onderzocht op welke wijze het voornemen uit het regeerakkoord kan worden uitgevoerd. Zowel private alternatieven als overdracht van taken naar EZ passeren daarbij de revue. De productschapsvoorzitters zijn in een klankbordgroep betrokken bij het Programma PBO van EZ. Het bedrijfsleven heeft in ieder geval aangegeven het belangrijk te vinden dat in 2013 zoveel als mogelijk wordt doorgegaan met de voorgenomen projecten. Alle medewerkers van het PDV zetten zich daar volledig voor in, terwijl zij zich tegelijkertijd bezinnen op hun carrière na het opheffen van het productschap. Wij danken u voor uw interesse in onze werkzaamheden en vragen u om samen met ons ook in 2013 actief mee te blijven denken over de toekomst van de diervoedersector in brede zin. Renée Bergkamp voorzitter Matthé Elema secretaris 4

5 1. ORGANISATIE Het Productschap Diervoeder (PDV) is in 1957 opgericht als publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie voor de diervoederkolom. Hieronder vallen behalve bedrijven die (grondstoffen voor) diervoeders vervaardigen of verhandelen ook de veehouderijbedrijven. Behalve het werken aan de gemeenschappelijke belangen van de ondernemers en werknemers in de diervoedersector, heeft het productschap als taak om het algemeen maatschappelijk belang te dienen. Het productschap wordt gefinancierd uit heffingen en retributies, afgedragen door het diervoederbedrijfsleven. Missie, doel en taken De missie van het productschap is vastgelegd in artikel 71 van de Wet op de bedrijfsorganisatie (1998): een het algemeen belang dienende bedrijfsuitoefening door de ondernemingen, waarvoor het is ingesteld, te bevorderen, alsmede het gemeenschappelijk belang van die ondernemingen en van de daarbij betrokken personen te behartigen. Op grond hiervan heeft het PDV een eigen missie geformuleerd: Onze missie is het creëren van toegevoegde waarde voor de diervoedersector. Dat willen wij bereiken door het bouwen van bruggen tussen de ketenpartijen. Daarom profileren wij ons als strategisch platform en kennis- en expertisecentrum voor de gehele diervoedersector. Wij bevorderen samenwerking en afstemming tussen opeenvolgende schakels in de keten van voer tot voeding. Speerpunten daarin zijn kennis, innovatie, uniforme voederwaardering, kwaliteitsborging en moderne arbeidsverhoudingen. Zo dragen we bij aan een vitale sector en aan een duurzame productie van veilige voeding voor mens en dier. Het productschap is ingesteld voor ondernemingen die: voedergewassen telen; (grondstoffen voor) diervoeder als bijproduct verkrijgen; producten van welke aard dan ook verwerken tot diervoeder(grondstoffen), dan wel diervoeder(grondstoffen) verwerken; grondstoffen voor diervoeder verhandelen; diervoeders vervoederen. De hoofdfuncties van het PDV zijn: strategisch platform voor de gehele diervoederkolom; dienstverlening aan de sectoren binnen de diervoederkolom, in de vorm van kennis en informatie, onderzoek, promotie en (administratieve) uitvoering van gewenste activiteiten; verordenende bevoegdheid (terughoudend gebruik; waar mogelijk wordt gekozen voor uniformering en standaardisering). De activiteiten die uit deze hoofdfuncties voortvloeien, zijn ondergebracht in de volgende werkvelden: Informatievoorziening en sectorcommunicatie Diervoederkwaliteit en veiligheid Voederwaardering Duurzame innovatie en ontwikkeling Arbeidsaangelegenheden Medebewind. Binnen de verschillende werkvelden zijn meerdere programma s vastgesteld, die een looptijd hebben van maximaal vier jaar. In de volgende hoofdstukken wordt op de werkvelden en programma s nader ingegaan. Bestuur Het algemeen bestuur is het hoogste besluitvormende orgaan van het PDV en is samengesteld uit vertegenwoordigers van ondernemersorganisaties en werknemersorganisaties in de 5

6 diervoedersector. De Sociaal-Economische Raad (SER) bepaalt welke organisaties het recht hebben om bestuursleden te benoemen. De bestuursleden en hun plaatsvervangers treden om de twee jaar tegelijk af. Zij kunnen meteen opnieuw worden benoemd. Het dagelijks bestuur wordt voor elke zittingsperiode benoemd door en uit leden van het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur is vooral belast met het financieel beheer en organisatorische aangelegenheden. Het Hoofdproductschap Akkerbouw (HPA) is de gezamenlijke werkorganisatie van het Productschap Diervoeder, het Productschap Akkerbouw en het Productschap Wijn. Bij het HPA zijn de administratieve, financiële, juridische en personele aangelegenheden ondergebracht. Ook ICT- en facilitaire zaken vallen onder het HPA. De voorzitter van de productschappen wordt elke twee jaar benoemd door de Kroon en bekleedt een onafhankelijke positie. De dagelijkse werkzaamheden van het productschap worden verricht door de secretaris en de verschillende onderdelen van het secretariaat, met ondersteuning van derden. De secretaris geen bestuurslid is benoemd door het bestuur. Vertegenwoordigers van de SER en de ministeries van Economie, Landbouw en Innovatie, van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid adviseren het bestuur via een ministeriële vertegenwoordiger bij de vergaderingen. Deze vertegenwoordigers hebben, net als de voorzitter en de secretaris, geen stemrecht. De samenstelling van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur is weergegeven in bijlage 1 van dit jaarverslag. Commissies Het algemeen bestuur bepaalt het beleid van het productschap. Het laat zich adviseren en bij de uitvoering ondersteunen door commissies die zijn ingesteld voor de verschillende beleidsterreinen. In het verslagjaar kende het PDV de volgende adviescommissies (voor de samenstelling zie bijlage 2): De Kalvermelkcommissie (KC). Dit is een overlegplatform voor de producenten van kunstmelkvoeder voor vleeskalveren. De Adviescommissie Veevoedkundig Onderzoek (AVO). Deze adviseert over onderzoek naar voeding voor varkens, pluimvee en rundvee (behalve blanke vleeskalveren). De Commissie CVB. Deze adviseert over kennisontwikkeling op het gebied van uniformering van voederwaardering voor landbouwhuisdieren. De Commissie Arbeid PA/PDV. Deze adviseert over sociaal-economische aangelegenheden in de diervoedersector aan de besturen van zowel PDV als het PA met betrekking tot gezamenlijke, sectoroverstijgende projecten. De vertegenwoordigers die namens PDV in deze commissie zitting hebben, adviseren het bestuur over de projecten die uitsluitend betrekking hebben op de diervoedersector. De Commissie Kwaliteitsbeleid Diervoeders (CKD). Deze adviseert over de hoofdlijnen van het kwaliteitsbeleid. De Sectorcommissie Huisdiervoeder (SCH). Deze adviseert over het kwaliteitsbeleid inzake huisdiervoeders en bevordert de onderlinge afstemming tussen de keten van productie en afzet van huisdiervoeders. Secretariaat Ter ondersteuning van het (dagelijks) bestuur, commissies en werkgroepen beschikt het productschap over een secretariaat. Van het secretariaat van het productschap maken deel uit de secretaris, de beleidsmedewerkers, de beleidsondersteunende medewerkers, de administratief 6

7 medewerkers en de secretaresses. Een overzicht van de personele samenstelling is opgenomen in bijlage 4. Het secretariaat is belast met de werkzaamheden (voorbereidend en uitvoerend), die voortvloeien uit de (wettelijke) taken en verantwoordelijkheden (van het bestuur) van het productschap en de door het bestuur genomen besluiten. De algemene leiding van het secretariaat berust bij de secretaris. Het secretariaat wordt in ruime mate ondersteund door diverse afdelingen van het HPA. Naast een aantal organisatorische en administratieve zaken betreft dat met name de afdeling Juridische en Bestuursaangelegenheden, de afdeling Voedsel en Voeding en de afdeling Arbeid. Op het gebied van biotechnologie wordt in de Projectgroep Biotechnologie nauw samengewerkt met het Productschap Akkerbouw (PA) en het Productschap Margarine, Vetten en Oliën (MVO). Uitbestede taken Het PDV heeft een aantal taken uitbesteed aan het HPA: - Aangelegenheden betreffende moderne biotechnologie (genetische modificatie) aan de afdeling Voedsel en Voeding. - De statistische informatievoorziening aan de afdeling Uitvoering Regelingen. - De ondersteuning bij sectorcommunicatie aan de afdeling Communicatie. - De werkzaamheden op het gebied van arbeidsaangelegenheden aan de afdeling Arbeid. Daarnaast heeft het PDV de werkzaamheden ten behoeve van de landbouwkundige laboratoria (KDLL) uitbesteed aan Ducares B.V. te Utrecht. PBO-discussie Eind november 2011 is het kabinetsstandpunt ten aanzien van de PBO in de Tweede Kamer besproken. Naar aanleiding van dit debat zijn enkele moties ingediend. De belangrijkste was een motie van Aptroot c.s. waarin PVV, SP, VVD en D66 verzoeken om het opheffen van de productschappen en binnen 6 maanden de Wbo aan te passen. Daarnaast vraagt de motie om een voorstel voor het onderbrengen van de wettelijke taken (medebewind) en van de activiteiten met een publiek belang. Deze motie is aanvaard. Gedurende de demissionaire fase van het Kabinet Rutte I is door de ministers Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) op 21 juni 2012 een brief aan de Tweede Kamer aangeboden. In de brief werd een reactie gegeven op de motie Aptroot c.s. waarin is verzocht de producten bedrijfschappen op te heffen en hun publieke (onmisbare) taken elders onder te brengen. Met de brief kwam het kabinet tegemoet aan de wens van de meerderheid van de Tweede Kamer, namelijk het opheffen van de bestaande productschappen en het onderbrengen van een deel van de taken bij een nieuwe organisatie (PBO of ZBO). De reactie van het kabinet paste bij de lijn waar de productschappen zelf reeds aan werkten in afstemming met (de organisaties uit) de betrokken sectoren. Zowel het kabinet als de schappen gaven daarmee gehoor aan de wens van de agrarische sectoren en vele ondernemingen daarin. Een wens die werd gestuurd vanuit de gedachte dat vooral in de huidige economische situatie behoefte blijft bestaan aan de ondersteuning van duurzame en sociale innovaties en daarmee aan de uitvoering van de agenda s van de topsectoren Agro & Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. In overleg met het betrokken bedrijfsleven en na publicatie van de brief benadrukten de productschappen het belang van een snelle verdere vormgeving van het keteninstituut waarbij de voorkeur uitging naar een publieke organisatie. Een publiek orgaan zou immers meer ruimte geven om taken collectief op te pakken en is, door de ingezette samenwerking tussen productschappen, sneller te realiseren. Een dergelijke opzet zou ook de invloed van ondernemers en werknemers en hun organisaties en die van ongeorganiseerden waarborgen. 7

8 Na publicatie van de brief werd nog enkele malen over de PBO gesproken tijdens procedurevergaderingen van de Vaste Kamercommissie van SZW, maar tot behandeling in de Tweede Kamer kwam het door de verkiezingen en de formatieperiode daarna niet meer. Regeerakkoord Eind oktober werd de inhoud bekend van het regeerakkoord, dat aan de basis staat van het Kabinet Rutte II. Die inhoud van het regeerakkoord bleek voor de productschappen teleurstellend. In het akkoord staat onder andere dat product- en bedrijfschappen worden opgeheven en dat de heffing wordt afgeschaft. Verder staat er ook dat de medebewindstaken en autonome publieke taken vanaf 2014 door het Ministerie van Economische Zaken (voorheen EL&I) uitgevoerd moeten worden. Het regeerakkoord legt sterk de nadruk op het herstel van de Nederlandse economie. De agrofood- en tuinbouwsector leveren een substantiële bijdrage aan onze economie. Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben ook in 2012 steeds aangegeven in grote meerderheid behoefte te hebben aan productschappen, waarin zij activiteiten uitvoeren die zowel in het belang van de sector zijn, als in het algemeen belang, zoals plant- en diergezondheid, dierenwelzijn, voedselveiligheid en gezondheid. Verder maakt het voornemen van het kabinet het voor land- en tuinbouw nagenoeg onmogelijk om een financiële bijdrage te leveren aan het Nederlandse topsectorenbeleid. Dit gaat ten koste van het innovatieve vermogen van een sector die, mede dankzij de samenwerking van het bedrijfsleven in PBO-verband, de tweede exporteur is van landbouwproducten in de wereld. Afbouw productschappen De laatste maanden van 2012 is druk onderzocht op welke wijze het voornemen uit het regeerakkoord kan worden uitgevoerd. Hiervoor is er onder andere overleg geweest met het Ministerie van Economische Zaken (EZ). Een aantal voorzitters en secretarissen heeft met EZ gesproken over het proces, dat moet leiden tot de overdracht van de publieke taken (waaronder medebewind) van de productschappen aan het departement EZ. Daartoe worden meerdere werkgroepen en een gezamenlijke klankbordgroep ingesteld. De taakanalyse (is het een publieke of private taak) wordt eerst ter hand genomen. Daarna moet dan bepaald worden hoe de publieke taken in de structuur van EZ kunnen worden ondergebracht. Ook zal een werkgroep worden ingericht voor de personele aspecten van de overdracht, omdat het ministerie en de productschappen ervan uitgaan dat personeel dat bij de taken hoort ook meegaat met de taken. Code Goed bestuur Op 1 juli 2007 is de Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen van kracht geworden. In de code zijn verschillende principes en uitwerkingen opgenomen ter bevordering van het transparant, democratisch en doelmatig functioneren van de schappen. De inhoud van de code beoogt een ieder die actief is in de bestuurswereld van de bedrijfslichamen te stimuleren zich op een maatschappelijk geaccepteerde en verantwoorde wijze te gedragen en daar publiekelijk verantwoording over af te leggen. Uitwerkingen die voortvloeien uit de code zijn onder meer: Model voor het interne toezicht op de Code Goed Bestuur. Verordening PDV Reglement van orde Verordening PDV Klachtenbehandeling Integriteitsprotocol medewerkers (inclusief klokkenluidersregeling). Protocol PDV Bestuurlijke integriteit. Communicatieplan Code Goed bestuur. 8

9 De eerste vijf uitwerkingen zijn in maart en juni 2008 door het bestuur opnieuw vastgesteld. Het communicatieplan was al eerder vastgesteld. Dit plan bevat de activiteiten die vanaf 2008 worden ondernomen om de communicatie met de achterban op gestructureerde wijze te intensiveren. Het Model voor het interne toezicht regelt dat het toezicht op de naleving van de code wordt neergelegd bij de Interne Auditdienst van het HPA. Deze dienst is onafhankelijk en rapporteert aan een auditcommissie. Deze commissie bestaat uit de leden van het bestuur van het HPA, dat op zijn beurt weer is samengesteld uit vertegenwoordigers uit de kring van de productschappen Akkerbouw, Diervoeder en Wijn. Het reglement van orde beschrijft de spelregels voor de werkwijze van het bestuur. De verordening inzake klachtenbehandeling zorgt ervoor dat mondeling of schriftelijk ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden behandeld en afgehandeld. De verordening is de wettelijke vastlegging van het klachtenprotocol. Het Integriteitsprotocol Medewerkers is in 2007 aan de ondernemingsraad voorgelegd en begin 2008 geïmplementeerd. In de code is eveneens een klokkenluidersregeling opgenomen. Het Protocol bestuurlijke integriteit is de uitwerking van onderdeel 2 van principe VI van de code. Het betreft nadere richtlijnen voor transparant handelen, verantwoording en functiescheiding van leden van het bestuur, commissies en werkgroepen. Onder andere wordt aandacht besteed aan personele unies en het vraagstuk van dubbele petten. Zo is onder meer geregeld dat bestuursleden niet deelnemen aan beraadslagingen en/of besluitvorming die hun persoonlijke of andere rechtstreekse belangen raken. In het overzicht bestuursleden met nevenfuncties is per bestuurslid aangegeven de datum van eerste benoeming, de functie binnen het productschap en welke voor het productschap relevante nevenfuncties hij of zij bekleedt. Dit overzicht is openbaar gemaakt via de website van het productschap. Het productschap heeft iedere benoemende organisatie verzocht slechts bestuursleden te benoemen, van wie duidelijk is dat ze aan de gedrags- en incompatibiliteitscriteria voldoen, die in de code zijn opgenomen. Communicatie Het productschap streeft ernaar om met het bedrijfsleven zo transparant mogelijk te communiceren. Zo staan alle vergaderstukken, agenda s en verslagen van het bestuur op de website. Sinds 2006 evalueert PDV haar activiteiten door middel van achterbanraadpleging bij de belanghebbenden. De uitkomsten van deze raadpleging zijn richtinggevend voor de vraag welke activiteiten voor de betreffende sector wel of niet worden voortgezet of aangepast. Beleidsvoornemens, resultaten en voor het bedrijfsleven relevante ontwikkelingen worden regelmatig via persberichten en weekberichten in de publiciteit gebracht. Verder organiseert het productschap regelmatig bijeenkomsten voor het bedrijfsleven. Bedrijfsvoering In voorgaande jaren heeft het productschap allerlei maatregelen genomen teneinde de voorschriften uit de Code Goed Bestuur te implementeren. In de gewijzigde Wet op de bedrijfsorganisatie (Wbo) is opgenomen dat elk product- en bedrijfschap iedere vier jaar een representatief draagvlakonderzoek moet uitvoeren onder alle onder de werkingssfeer van het 9

10 schap vallende ondernemingen. Door de ontwikkelingen op het politieke front is het draagvlakonderzoek in 2011 niet uitgevoerd. Wel is een ondernemerspeiling gehouden. Aanbesteding Het productschap is als publiekrechtelijke instelling aanbestedingsplichtig volgens de van kracht zijnde Europese richtlijn (EG) 2004/18/EG en het 'Nederlands Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten'. Gezien de op de regelgeving gebasserde drempelbedragen en het feit dat bij onderzoeksopdrachten, die door de sector worden gefinancieerd en waarvan de resultaten aan de sector toekomen geen sprake is van aanbesteding, waren de aanbestedingregels in 2012 voor PDV niet van toepassing. Samenloop van heffingen In maart 2008 heeft het bestuur ingestemd met een notitie waar in staat dat de samenloop van heffingen zoveel mogelijk moet worden voorkómen. Mogelijkheden waaraan men dacht waren het hanteren van een gezamenlijke heffingsnota en het mogelijk maken van elektronische opgave door het bedrijfsleven. In de praktijk is echter gebleken dat een samenloop van heffingen nauwelijks voorkomt. Een gezamenlijke heffingsnota is daardoor niet wenselijk gebleken. Wel wordt daar waar mogelijk, bedrijven de mogelijkheid geboden om elektronisch opgaven te verzorgen. Rapportage van bevindingen interne audit Tekst interne accountant (wordt gemaakt na verwerking eventuele opmerkingen in Bestuur) Financiën Verderop in dit jaarverslag wordt op basis van de uitgebreide jaarrekening het financiële beleid verantwoord. Voor alle financiële stukken geldt, dat ze zijn opgesteld aan de hand van richtlijnen van de SER. De (herziene) begroting, de balans en de jaarrekening worden op de website geplaatst. Van het jaarverslag wordt jaarlijks ook een meer toegankelijke versie gemaakt. Deze brochure wordt aan alle heffingbetalende bedrijven gestuurd. Jaarlijks wordt op de website van het PDV een document geplaatst waaruit blijkt welke activiteiten met behulp van de heffingen worden gefinancierd. Administratieve lasten In 2011 is er een nieuwe meting uitgevoerd naar de administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven. Hierover is aan de SER gerapporteerd. Gebleken is dat de administratieve lastendruk licht is gestegen ten opzichte van de laatste meting. Voornaamste reden hiervoor is dat de data van de meting op een andere wijze is geanalyseerd. Toezicht Het toezicht op het PDV berust bij verschillende toezichthouders. Zo wordt dit jaarverslag toegezonden aan de SER en de rijksoverheid. Verder kan het toezicht als volgt worden onderverdeeld: Van de SER is goedkeuring vereist voor de begroting, de jaarlijkse verordeningen voor de vaststelling van heffingen en retributies en overige autonome verordeningen. Bovendien wijst de raad de werkgevers- en werknemersorganisaties aan die op basis van hun representativiteit binnen de diervoedersector het recht hebben bestuursleden te benoemen. De SER toetst om de vier jaar de representativiteit van deze organisaties. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is politiek verantwoordelijk voor de productschappen. Het productschap legt aan de minister iedere vier jaar verantwoordelijkheid af over het eigen functioneren. Bovendien stuurt het PDV de minister vierjaarlijks een evaluatie van de eigen verordeningen. De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie toetst de fondsheffingen van het PDV aan de EU-regeling, opdat ongeoorloofde steun aan het bedrijfsleven wordt 10

11 voorkomen. Deze toets wordt zo nodig ook door de EU zelf uitgevoerd. Verordeningen die strafbepalingen bevatten, hebben goedkeuring van de minister nodig. Dit geldt ook voor verordeningen die procedureel niet vooraf zijn aangekondigd in het Mededelingen- en Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie. Intern toezicht Het kabinet heeft aangegeven een nieuwe rol en taakopvatting na te streven voor het toezicht op de publieke taken. Het uitgangspunt hierbij is dat burgers, bedrijven en instellingen zelf verantwoordelijkheid dragen voor het handhaven van bepaalde regels, waardoor er sprake kan zijn van minder toezicht door de centrale overheid. Belangrijke begrippen zijn in dit kader intern toezicht, horizontale verantwoording en verticaal toezicht. Wat betreft het intern toezicht dat is de wijze waarop de verantwoording en controle binnen het productschap wordt vormgegeven hebben de productschappen in 2007 een model ontwikkeld waarin het interne toezicht wordt uitgeoefend door de Interne Auditdienst van het HPA. Het bestuur van het HPA treedt daarbij op als auditcommissie. Dit model doet recht aan de verantwoordelijkheid van het bestuur, is doelmatig en maakt optimaal gebruik van de onafhankelijke positie en deskundigheid van de Interne Auditdienst. Representativiteitsonderzoek Eind 2011 heeft het PDV bij de Toezichtkamer van de SER de gegevens aangeleverd ten behoeve van de vierjaarlijkse representativiteitstoets van het organisatorisch draagvlak van het PDV, zoals verenigd in de dragende organisaties. De Toezichtkamer heeft in april 2012 vastgesteld dat niet is aangetoond dat het organisatorisch draagvlak van de geleding nietagrarische voortbrenging van handel in diervoeder- en diervoedergrondstoffen, voldoet aan de gestelde eisen. Omdat nu in twee achtereenvolgende onderzoeken is aangetoond dat dit het geval is, zal de Bestuurskamer worden verzocht te bezien of dit aanleiding geeft de minister de adviseren het voortbestaan van PDV in ongewijzigde vorm te heroverwegen. Het verzoek aan de Bestuurskamer zal worden gedaan zodra er duidelijkheid bestaat over de uitkomst van de PBO-discussie in het algemeen en de gevolgen daarvan voor PDV in het bijzonder. Juridische zaken Het productschap is als publiekrechtelijk bedrijfsorgaan gerechtigd algemeen verbindende voorschriften (verordeningen en besluiten) voor de diervoedersector vast te stellen. Verordeningen moeten door de Sociaal-Economische Raad, de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (en eventueel betrokken andere ministers) of door beide worden goedgekeurd en daarna gepubliceerd. Besluiten behoeven alleen gepubliceerd te worden. Voor de bedrijfsgenoten bestaat de mogelijkheid tegen beslissingen van het productschap bezwaar te maken en eventueel tegen de beslissing op bezwaar in beroep te gaan bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). De termijn voor beide procedures is zes weken. Gerechtelijke procedures In 2012 zijn er geen bezwaar- of beroepszaken behandeld. Verordeningen en besluiten In het verslagjaar 2012 heeft het bestuur van het Productschap Diervoeder de volgende verordeningen en besluiten vastgesteld: Mandaatbesluit PDV 2011 / Ondermandaatbesluit PDV 2011 Besluit rekening van baten en lasten Productschap Diervoeder over 2011 Verordening PDV herziene begroting

12 Verordening PDV begroting 2013 Wijziging I Verordening PDV financieringsheffing jaar 2012 Wijziging I Verordening PDV bestemmingsheffingen jaar 2012 Verordening PDV bestemmingsheffingen jaar 2012-II Verordening PDV bestemmingsheffingen jaar 2013 Verordening PDV heffing voederwaardering 2013 Voor een volledig overzicht van de van kracht zijnde verordeningen en besluiten wordt verwezen naar bijlage 3. Geschillencommissie Bij het productschap berust het secretariaat van de Geschillencommissie Kwaliteitsgarantie Vleeskalversector SKV In het verslagjaar is één zaak behandeld. Handhaving tuchtrecht Overtredingen van verordeningen kunnen op grond van artikel 104 Wet op de bedrijfsorganisatie worden aangemerkt als strafbaar feit of als een handeling waarvoor een tuchtrechtelijke maatregel kan worden opgelegd. In het laatste geval maakt de voorzitter, op basis van de berechtingsrapporten van de door het bestuur aangewezen toezichthouders, de zaken aanhangig bij het tuchtgerecht. In het verslagjaar zijn geen zaken aan het tuchtgerecht voorgelegd. 12

13 2 DIERVOEDERKWALITEIT EN -VEILIGHEID Issue- en crisismanagement en -communicatie Doel: Een (mogelijke) verstoring bij één of meer bedrijven in de diervoedersector kan negatieve gevolgen hebben voor de hele diervoeder- en/of dierlijke productieketen. Slagvaardig, gestructureerd en eenduidig reageren én handelen - zo nodig in ketenverband - is dan gewenst, zowel om een verstoring te voorkomen als om die te beheersen. Uitvoering en resultaat: In dat verband heeft het Productschap Diervoeder in samenwerking met alle betrokken partijen uit de diervoedersector een draaiboek voor coördinatie en communicatie bij verstoren in de diervoedersector samengesteld. Dit draaiboek, dat jaarlijks geactualiseerd wordt, bevat het scenario voor het treffen van maatregelen en communicatie ingeval van een verstoring in de diervoedersector, waarbij het PDV optreedt als coördinator voor de diervoedersector, de dierlijke sector en de overheid. Dit draaiboek is tevens bedoeld als handleiding voor de ketenberaadsgroep. Deze ketenberaadsgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de gehele keten, waarbij de deelnemers voldoende mandaat van hun achterban hebben om tijdens spoedoverleg besluiten te nemen met betrekking tot de communicatiestrategie en de te ondernemen acties/voorzorgsmaatregelen. Uitgangspunt is dat het nemen van maatregelen en de communicatie in samenwerking gebeurt met de betrokken partijen in de diervoeder- én dierlijke productieketen. Tevens vindt er een goede afstemming plaats met de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit (nvwa) en indien nodig met het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). Aangezien vanuit de keten de behoefte bestond om in een zo vroeg mogelijk stadium te kunnen anticiperen op een (mogelijke) verstoring, en het derhalve zaak is om het Productschap Diervoeder via het Centrale Meldpunt zo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen, is het draaiboek met name op dat punt geactualiseerd. Op de website van het Productschap Diervoeder is het item issue- en crisismanagement aangevuld met een stroomschema, dat op duidelijke wijze het moment aangeeft, waarop het productschap dient te worden geïnformeerd. Ook is het item Hygiëneprotocol Reiniging & Ontsmetting van transportmiddelen voor het vervoer van diervoeder toegevoegd, In dit protocol wordt bepaald welke hygiënemaatregelen er tijdens een dierziekte uitbraak in acht genomen moeten worden bij het transporteren van diervoeder. In 2011 was er geen reden om de Ketenberaadsgroep te informeren. Ook in 2011 publiceerde het PDV wekelijks op haar website alle overzichten met diervoedermeldingen vanuit het RASFF-systeem (Rapid Alert System for Feed and Food), een waarschuwingsnetwerk dat de lidstaten via de Europese Commissie in Brussel informeert. 2013: In verband met de afbouw van het Productschap Diervoeder zullen in 2013 afspraken worden gemaakt met het betrokken bedrijfsleven over de afronding en/of overdracht van taken in dit kader. Analyseaangelegenheden in de diervoedersector Het beleid aangaande analyseaangelegenheden en de uitvoering van ringonderzoeken in de diervoersector is door het bestuur gedelegeerd aan het College van Deskundigen Analyseaangelegenheden. Het College van Deskundigen analyseaangelegenheden is de gecombineerde samenvoeging / opvolger van de Stuurgroep Analyseaangelegenheden (SAD) en van de Kwaliteitsdienst Landbouwkundige laboratoria. : De Stuurgroep Analyseaangelegenheden Diervoedersector (SAD) had als taak om uniforme, gestandaardiseerde en actuele analysemethoden aan te bieden en te ontwikkelen. Het doel van de Kwaliteitsdienst Landbouwkundige Laboratoria (KDLL) van het PDV is dat 13

14 landbouwkundige laboratoria zich onafhankelijk en betrouwbaar middels ringonderzoeken laten toetsen hoe zij analytisch gezien presteren ten opzichte van hun vakgenoten. Omdat de naam KDLL voor het uitvoeren van ringonderzoeken binnen de diervoedersector een begrip is, wordt deze naam in het kader van ringonderzoeken nog steeds gehanteerd.. Het College van Deskundigen Analyseaangelegenheden bestaat uit deskundigen uit de diervoedersector en heeft onder andere de volgende taken en bevoegdheden: - Adviseren aan het bestuur over beleid op het gebied van ringonderzoeken - uitbrengen van advies aan bestuur van PDV in relatie tot de begroting - beoordelen relevantie van aan te bieden ringonderzoeken - vaststellen jaarprogramma ringonderzoeken - verstrekken van advies bij de evaluatie van algehele prestaties van de deelnemers - formuleren van reacties op feedback van de deelnemers - planning en/of deelname aan technische vergaderingen met deelnemers Ringonderzoeken in het kader van KDLL Doel: Het doel van de Kwaliteitsdienst Landbouwkundige Laboratoria (KDLL) van het PDV is dat landbouwkundige laboratoria zich onafhankelijk en betrouwbaar laten toetsen hoe zij analytisch gezien presteren ten opzichte van hun vakgenoten. Uitvoering en resultaat: De KDLL organiseert hiervoor ringonderzoeken volgens de beginselen van de zogeheten proficiency testing. Dat wil zeggen dat de prestaties van een deelnemend laboratorium vergeleken worden met die van collega-laboratoria door deelname aan halfjaarlijkse ringonderzoeken. Hierbij worden in beginsel de in de Bundel Onderzoekmethoden van het PDV vastgelegde methoden als referentiekader gehanteerd. Het uitvoerende werk van de KDLL is sinds 1 januari 2008 uitbesteed aan DUCARES B.V., een onderneming behorend bij de TNO-Bedrijven Holding. De wijze van organisatie van een aantal ringonderzoeken is volgens de ILAC G13:2007 norm en is door de Raad van Accreditatie geaccrediteerd. In 2012 heeft het College van Deskundigen op 13 november vergaderd. Tijdens deze vergadering zijn de ringonderzoeken van 2012 aan de orde geweest en is gesproken over de plannen en tarieven voor In 2012 waren er meer deelnemers en werden per deelnemer iets minder pakketten afgenomen. Een overzicht van de ringonderzoeken en meer gedetailleerde informatie is te vinden in het Jaarverslag KDLL 2011 (zie onze website) 14

15 3 UNIFORMERING VOEDERWAARDERING De Nederlandse veehouderij moet, wil zij haar license to operate behouden rekening houden met een scala aan maatschappelijke randvoorwaarden. Genoemd kunnen worden randvoorwaarden samenhangend met voedselveiligheid, productkwaliteit, dierenwelzijn en diergezondheid en duurzaamheid (waaronder milieu). Om de milieubelasting te verminderen vragen de emissie van broeikasgassen, de excretie van stikstof, fosfor en andere mineralen de nodige aandacht. Voer is bij deze emissies een belangrijke (input)factor is. Daarom zijn en blijven zaken als Weten wat ik voer en Wat hebben mijn dieren nodig onverminderd zeer belangrijk voor iedere veehouder. Binnen het werkveld Voederwaardering wil het Productschap Diervoeder bijdragen aan een optimale afstemming van het aanbod aan energie en nutriënten via het voer op de behoeften van de dieren. Daartoe vindt onderhoud en actualisatie plaats van de CVB-voederwaarderingssystemen en de daarop gebaseerde kennisproducten. Hiermee wil het Productschap Diervoeder, binnen de genoemde randvoorwaarden, een bijdrage te leveren aan een economisch rendabele veehouderij. Doel Het doel van het werkveld Uniformering Voederwaardering kan worden omschreven als het op een transparante wijze onderhouden en actualiseren van voederwaarderingsystemen voor landbouwhuisdieren ten behoeve van een optimale, rationele voeding van landbouwhuisdieren en het bevorderen van eerlijkheid in de handel. Dit doel omvat zowel werkzaamheden gericht op de onderbouwing van voederwaarderingsystemen als werkzaamheden gericht op de waardering van voedermiddelen binnen deze systemen en het formuleren van behoeftenormen van de dieren in verschillende fysiologische stadia. Beleidsmatige ontwikkelingen met betrekking tot de CVB activiteit Het Productschap Diervoeder rekent het bevorderen van een optimale voeding van landbouwhuisdieren al vele jaren tot haar taak, onder andere via het werkveld Uniformering Voederwaardering. Dit werkveld wordt veelal aangeduid als de CVB-activiteit. In resp en 2011 heeft het bestuur twee rapporten opgesteld door de heren J. Markink en W.J.G. Thielen goedgekeurd. Deze rapporten vormen de kaders voor het beleid zoals dit voor het werkveld Uniformering Voederwaardering wordt ontwikkeld. Kern van dit beleid is dat de CVB-activiteit nadrukkelijk plaatsvindt binnen een publieke omgeving en dat beargumenteerd moet worden waarom nieuwe activiteiten en aanpassingen van bestaande activiteiten binnen deze setting plaatsvinden. De implicaties voor het relatiebeleid worden verderop beschreven. Commissie CVB In 2011 werd door het PDV-bestuur de Commissie CVB benoemd en een Instellingsbesluit Commissie CVB formeel vastgesteld. De commissie heeft tot taak het bestuur gevraagd en ongevraagd te adviseren over alle aangelegenheden die verband houden met de CVBactiviteit. Dit betreft: a. het ontwikkelen van visie en beleid voor onderhoud en ontwikkeling van de CVBactiviteit; b. het opstellen van een integraal Protocol werkwijze CVB, bestaande uit enerzijds een procedure hoe nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot aanpassing, doorontwikkeling of vernieuwing van voederwaarden en daarmee samenhangend de voedernormen, worden getoetst en worden opgenomen in de CVB-tabel en anderzijds uit een Memorandum of Understanding dat richtsnoeren geeft voor de manier van handelen van de leden van de Commissie CVB, de adviesgroepen en de projectgroepen; c. het zorgen voor het aanbesteden van wetenschappelijk onderzoek; d. het opstellen van een jaarlijkse begroting; e. het aangaan van samenwerkingsverbanden met andere partijen. 15

16 In de verslagperiode hebben zich in de samenstelling de nodige wijzigingen voorgedaan. Twee afgevaardigden namens Nevedi, de heren F.J. Jorna en C. Roordink, werden opgevolgd door de heren G. Roelofs en A. Wemmers. De heer Jorna is nu plaatsvervangend lid voor de drie leden in de Commissie namens Nevedi. De heer A.P.A. van der Weide, lid namens de Koninklijke Vereniging "Het Comité van Graanhandelaren", is medio 2012 overleden, en eerst tijdelijk opgevolgd door de heer M. Vermeulen en daarna dor Mevr. P. van de Graaff. De vertegenwoordiger namens de Nederlandse Vereniging van Handelaren in Stro, Fourage en Aanverwante Producten (HISFA), de heer C. van Bloois, is opgevolgd door de heer H. Korterink. Zijn plaatsvervanger is de heer C. Scholten. Voor de samenstelling van de Commissie CVB per 31 december 2012 wordt verwezen naar een overzicht elders in dit jaarverslag. De commissie heeft in 2012 drie keer vergaderd om uitvoering te geven aan de haar opgedragen taken. De vergadering in januari 2012 werd gehouden bij Schothorst Feed Research, en werd voor een belangrijk gedeelte gevuld met een kennisname van de activiteiten van dit onderzoeksinstituut en een uitwisseling van ideeën en gedachten over mogelijke samenwerking en onderwerpen waaraan in het kader van de CVB activiteit volgens SFR al dan niet gewerkt zou kunnen worden. In september 2012 werd een vergelijkbare vergadering gehouden in Zodiac, Wageningen waar kennis werd genomen over de toekomstvisie en de activiteiten die worden ontplooid binnen het Centrum Diervoeding (een virtueel samenwerkingsverband van de leerstoelgroep Diervoeding van WU, WUR- Livestock Research in Lelystad en de Afdeling Voeding van de Faculteit Diergeneeskunde van de UU, utrecht). In het kader van de ontwikkeling van een publiek - privaat samenwerkingsprogramma Feed4Foodure binnen de AgroFood Topsector namen leden van de Commissie verder twee keer deel aan een bredere vergadering met de Adviescommissie Veevoedkundig Onderzoek (AVO). De werkzaamheden van de commissie betroffen onder andere het evalueren van de uitvoering van het werkplan 2012, het opstellen van een concept werkplan 2013, inclusief bespreking van nieuwe onderzoeksprojecten en het in het kader daarvan adviseren van het bestuur. Ook doet deze commissie voorstellen aan het bestuur wat betreft de besteding van het budget voor het routinematige verteringsonderzoek ten behoeve van het actueel houden van de verteringsgegevens in de CVB Veevoedertabel. Daarnaast heeft de Commissie het advies van de werkgroep VVVP met betrekking tot de actualisatie van de OE-waardering van voedermiddelen voor volwassen pluimvee besproken en overgenomen. Ook heeft uitgebreid overleg plaatsgevonden met betrekking tot de door de werkgroep VVVP aan de Commissie gerapporteerde situatie inzake het vaststellen van voedernormen voor koper en zink voor varkens. De Commissie heeft besloten de norm van 80 mg zink per kg voer voor groeiende varkens over te nemen. Tegelijkertijd is besloten aan alle belanghebbende dragende organisaties van het PDV en andere organisaties (KNMvD, GD, NVV) te verzoeken zich achter deze norm te stellen. Deze consultatie werd in het verslagjaar niet afgerond. Samenwerking In 2011 kwam een samenwerkingsovereenkomst tot stand tussen Centrum Diervoeding en het PDV met betrekking tot de CVB activiteit. Eind 2012 werd het overleg van het PDV met SFR met succes afgerond, en kwam ook hier een samenwerkingsovereenkomst tot stand. Dit betekent onder andere dat in de CVB werkgroepen vertegenwoordigers van SFR zitting zullen nemen. Relatiebeleid In het rapport Markink/Thielen dat in 2011 door het bestuur werd vastgesteld, werd een nieuw relatiebeleid voorgesteld. Kern ervan is dat de CVB-producten publiek beschikbaar worden gesteld. Er zal door het productschap een passief relatiebeleid worden gevoerd. 16

17 In het verlengde zijn per 1 januari 2012 de contracten die het PDV voordien met buitenlandse bedrijven had afgesloten voor het verkrijgen van de CVB producten, beëindigd. In 2012 is het relatiebeleid concreet uitgewerkt. In het kader van de geharmoniseerde weten regelgeving (onder andere op het gebied van mededinging) is besloten dat alle CVB producten binnen Nederland en de EU-lidstaten publiek en tegen dezelfde condities verkrijgbaar zijn. Verder is besloten voor derde landen een zeer restrictief verkoopbeleid te voeren, en alleen de papieren voederwaardetabellen naar geïnteresseerden in deze landen, en dan tegen een aanzienlijk hogere prijs, beschikbaar te stellen. In verband met het veranderde relatiebeleid dienden ook de Algemene voorwaarden CVB producten van het PDV te worden geactualiseerd. Dit is eveneens in het achterliggende jaar gebeurd. Op basis hiervan zijn ook afspraken gemaakt wat betreft de condities waaronder belanghebbende bedrijven de CVB producten mogen doorverkopen en/of gebruiken voor het vervaardigen van eigen nutritionele producten. Met enkele relaties zijn hierover aparte gesprekken gevoerd om tot een heldere invulling te komen. CVB-Werkgroepen Ten behoeve van de werkzaamheden binnen de CVB-activiteit zijn er drie werkgroepen: de werkgroep Chemische samenstellingen en analyse van voedermiddelen (CSAV) de werkgroep Voeding en voederwaardering herkauwers en paarden (VVHP) de werkgroep Voeding en voederwaardering varkens en pluimvee (VVVP). De werkgroepen hebben binnen het aan hen opgedragen werkterrein tot taak het uitvoeren van de door de Commissie CVB goedgekeurde projecten en activiteiten. Daarnaast dienen zij de commissie desgevraagd van advies en geleiden zij vragen en voorstellen die in de werkgroepen aan de orde komen door naar de commissie. De werkgroepen kunnen voor specialistische nutritionele werkzaamheden een projectgroep van deskundigen benoemen. De projectgroepen rapporteren uitsluitend aan de werkgroep. De eerste werkgroep is verantwoordelijk voor het actueel houden van de chemische samenstellingen van de voedermiddelen in de CVB-tabellen. Met deze werkgroep zijn afspraken gemaakt voor de procedure tot actualisatie van de chemische samenstellingen van voedermiddelen in de CVB Veevoedertabel 2013, met name wat betreft de Weende Analyse gehalten en de gehalten van de diverse koolhydraatfracties. Verder is een procedure ontwikkeld voor een producent specifieke vermelding van voedermiddelen in de Veevoedertabel en is een rapport van een door PDV/CVB samen met Nutreco uitgevoerd project, gericht op de actualisatie van de Inositolfosfaat gehalten in de veevoedertabel. De twee andere werkgroepen houden zich vooral bezig met voederwaarderingssystemen en de waardering van voedermiddelen en de voedernormen voor de diverse diersoorten. Daarnaast houden de werkgroepen zich ook bezig met meer algemene voedingsvragen die vanuit de sector worden aangereikt of uit de andere werkzaamheden voortvloeien. Binnen deze werkgroepen wordt afgestemd en een advies opgesteld voor de Commissie CVB voor de uitvoering van dierexperimenteel onderzoek bedoeld voor het actueel houden van de onderbouwing van de CVB-voederwaardetabellen. De werkgroepen houden zich verder intensief bezig met de bespreking van de resultaten van dit onderzoek en van concrete voorstellen tot actualisatie van de voederwaardetabellen. Ook bespreken zij de conceptrapporten van projectgroepen, die in opdracht van de werkgroepen specialistische nutritionele onderwerpen nader uitwerken. Onderstaande activiteiten vroegen in 2012 de aandacht van de werkgroepen VVHP dan wel VVVP en de daaronder vallende projectgroepen. CVB Werkgroep VVHP: 17

18 Uitbrengen van een CVB Documentatierapport over de mineralen- en sporenelementenbehoeften en (vetoplosbare) vitaminebehoeften van paarden. De publicatie van het rapport viel samen met de door het PDV georganiseerde themabijeenkomst over genoemd onderwerp in september 2012 in Hof van Wageningen, Wageningen. Rekenmodel Paarden Tijdens deze bijeenkomst is ook een concept rekenmodel geïntroduceerd; hiermee kan het aanbod aan mineralen, sporenelementen en vitaminen worden afgestemd op de behoefte. Waardering DDGS (Dried Distillers Grains with Solubles) en TGC (Tarwegistconcentraat) Het rapport van dierexperimenteel onderzoek naar de verteerbaarheid en voederwaarde van 6 partijen DDGS bij herkauwers werd opgeleverd en vastgesteld. De waarderingen zullen worden opgenomen in de Veevoedertabel De rapporten over de verteerbaarheid van TGC zullen in het eerste kwartaal van 2013 worden opgeleverd, en via dezelfde route worden geïmplementeerd. In situ onderzoek naar de afbraakkarakteristieken van graskuil en snijmaïskuil In dit omvangrijke project worden van 100 graskuilen en 100 snijmaïskuilen representatief voor wat in de praktijk wordt vervoederd de in situ afbraakkarakteristieken in de pens worden bepaald. In 2009 en 2010 zijn de te onderzoeken monsters verzameld. De laatste pensincubaties zijn in 2011 uitgevoerd en zijn de analyses aan graskuilen en de incubatieresiduen uitgevoerd. In 2012 zijn de resultaten geëvalueerd, zijn d.m.v. curvefitting de afbraakkenmerken voor suiker en NDF vastgesteld. Wat betreft de pensafbraak van de eiwitfractie is vastgesteld dat bacteriële contaminatie van de incubatieresiduen daar (en ook bij snijmaïskuil) een zodanig grote rol speelt dat zonder daarvoor te corrigeren geen realistische gegevens kunnen worden berekend. Dat heeft geleid tot de beslissing om in alle residuen van een aantal graskuil- en enkele snijmaïskuil objecten deze besmetting te kwantificeren door middel van het analyseren op een voor bacteriën kenmerkend aminozuur (DAPA). Naast eerder vertragingen leidt dit tot een verdere vertraging van de oplevering van het eindresultaat van het project. Voor snijmaïskuil werden alle analyses opgeleverd en is een gestart met de toetsing van de data en de curvefitting. DE planning is nu de resultaten voor graskuil definitief op te leveren medio 2013 en die voor snijmaïskuil in september/oktober Het project wordt gefinancierd door het Productschap Zuivel, het Productschap Diervoeder en Blgg AgroXpertus. Het dierexperimentele onderzoek is uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van WUR Livestock Research in Lelystad, de chemische analyses vinden plaats bij Blgg AgroXpertus en het PDV is verantwoordelijk voor de dataverwerking. Onderzoek naar de voederwaarde van gras-klaverkuilen In 2009 is het WUR/ASG project Klavertje vier, waarbij ook PDV was betrokken, afgrond. Bij de evaluatie van het onderzoek is vastgesteld dat - in relatie tot de variabiliteit van gras- /klaverkuilen - de beschikbare monsterset in de praktijk niet robuust genoeg is. Met financiering van het Productschap Zuivel is daarom een vervolgproject gestart, waarbij aan duidelijk gedefinieerde objecten nader onderzoek zou worden gedaan. Het verzamelen van de gewenste objecten bleek bijzonder lastig. De in de loop van 2011 verzamelde objecten zijn in 2012 in onderzoek genomen. Het rapport zal begin 2013 verschijnen, waarna verwerking Van de resultaten tot tabelwaarderingen zal plaatsvinden. In situ onderzoek van mengvoergrondstoffen en vochtrijke diervoeders WUR Livestock Research te Lelystad voert in opdracht van het PDV onderzoek uit naar de pensafbraak karakteristieken van een groot aantal monsters (96 stuks) ten behoeve van de eiwitwaardering van deze voedermiddelen. Hoewel een groot gedeelte van de analyses in 2012 is uitgevoerd, kon dit onderdeel niet worden afgerond. 18

19 ILVO-Dier (België) onderzoekt op een gedeelte van deze monsters de (voor een complete eiwitwaardering noodzakelijke) verteerbaarheid in de dunne en dikke darm. Het concept eindrapport van dit onderzoek is eind 2012 opgeleverd. De resultaten van dit onderzoek zullen eind 2013 voor de sector beschikbaar komen. Actualisatie in situ protocol Door de werkgroep VVHP is geconstateerd dat het bestaande in situ protocol voor nylon zakjes incubaties in de pens dient te worden geactualiseerd. Naast een aanpassing van de was-procedure van de zakjes, zijn ook aanpassingen met betrekking tot de dataverwerking (curvefitting) en het corrigeren voor microbiële contaminatie aan de orde. Wegens capaciteitsgebrek kon de daadwerkelijke actualisatie, samen met een projectgroep, niet worden opgepakt. CVB Werkgroep VVVP: CVB Documentatierapporten voor een geactualiseerd NEv/EW-systeem vleesvarkens. De drie documentatierapporten zijn vastgesteld en zullen in 2013 verschijnen, gelijktijdig met het uitbrengen van de CVB Veevoedertabel 2013 (met ook een geactualiseerde NEv/EW waardering van voedermiddelen voor vleesvarkens). Voedernormen voor Koper en Zink voor varkens In 2011 werd meerjarig onderzoek naar de zink- en koperbehoeften van varkens, gesubsidieerd door het Ministerie van EL&I en het PDV (via Programma IV.1 Veevoedkundig Onderzoek Herkauwers, Varkens en Pluimvee) afgesloten. Vervolgens heeft CVB aan WUR- LR opdracht gegeven tot het opstellen van een voorstel voor voedernormen voor koper en zink voor alle categorieën vleesvarkens. Bij bespreking van dit voorstel bleek er uiteindelijk slechts voldoende draagvlak aanwezig voor het vaststellen van een voedernorm voor groeiende varkens voor zink. Dit resultaat is voorgelegd aan de Commissie CVB voor nadere beleidsmatige besluitvorming. Project gestandaardiseerde P-verteerbaarheid varkens Het huidige systeem voor de verteerbaar P waardering is gebaseerd op de schijnbare fecale P-verteerbaarheid. Besloten is om, o.a. in navolging van de USA, te zijner tijd over te stappen op een systeem gestandaardiseerde fecale P-verteerbaarheid. Een door WUR-LR opgesteld systeemrapport is door de werkgroep VVVP besproken en vastgesteld. Dit betekent dat de basis om de schijnbare P-waardering om te zetten in een gestandaardiseerde aanwezig is. Echter, de overgang naar een nieuwe P-waardering vraagt ook aanpassing van de behoeftenormen. Het voornemen is om deze actualisatie in 2013 uit te voeren, mede op grond van recent uitgevoerd onderzoek naar de P-aanzet van moderne vleesvarkens (waarbij gekeken is naar de aanzet bij beren en gelten afzonderlijk). Opstellen van een tabel (gestandaardiseerde) darmverteerbare aminozuren bij pluimvee. De beschikbare literatuur hiervoor is geïnventariseerd en geëvalueerd. Vastgesteld is dat er voldoende betrouwbare waarnemingen zijn voor het opstellen van genoemde tabel. Tevens is besloten dat deze tabel ook zal worden gebruikt voor andere categorieën pluimvee. Naast het opstellen van een concepttabel is gewerkt aan het inventariseren van de gevolgen van het overgaan van een (sterk gedateerde) tabel fecale verteerbaarheid aminozuren pluimvee 9gebaseerd op onderzoek bij hanen) naar een tabel gestandaardiseerde ileale verteerbaarheid aminozuren pluimvee (gebaseerd op onderzoek bij vleeskuikens). Het voornemen is om de nieuwe tabel te incorporeren in de CVB Veevoedertabel Actualisatie van uit 1995 daterende aminozuurbehoeften van leghennen en vleeskuikens. Dit project wordt uitgevoerd door WUR-LR, en gesubsidieerd door PVE en PDV (t.l.v. de CVB activiteit). Het gaat hier om deskresearch, waarbij de beschikbare literatuur wordt geïnventariseerd, geëvalueerd en vervolgens wordt bewerkt. De bespreking van de eerste 19

20 resultaten hebben geleid tot een aanpassing van de voorgenomen werkwijze. De daarvoor benodigde extra financiële middelen zijn door PVE en PDV beschikbaar gesteld. Het project zal medio 2013 worden afgerond met een aantal rapporten. Naast actualisatie van de behoeften aan de eerste limiterende aminozuren (lysine, methionine, tryptofaan, threonine) zal ook van een aantal extra aminozuren (valine, isoleucine, leucine, arginine) de behoefte worden vastgesteld. Waardering DDGS (Dried Distillers Grains with Solubles) en TGC (Tarwegistconcentraat) De rapporten van dierexperimenteel onderzoek naar de verteerbaarheid en voederwaarde van 6 partijen DDGS bij herkauwers en varkens werden opgeleverd en vastgesteld. De waarderingen zullen worden opgenomen in de Veevoedertabel De rapporten over de verteerbaarheid van TGC zullen in het eerste kwartaal van 2013 worden opgeleverd, en via dezelfde route worden geïmplementeerd. Nieuw fecaal verteringsonderzoek bij vleesvarkens. De werkgroep VVVP heeft de behoefte aan aanvullend fecaal verteringsonderzoek bij vleesvarkens vastgesteld. Het doel is te beschikken over een robuuste, actuele database met verteringsproven. Het aantal proeven per voedermiddel is afhankelijk van het belang ervan voor de praktijk en de variatie in chemische samenstelling. Eind 2012 werd besloten voor een nieuw omvangrijk project een subsidie te verstrekken aan Schothorst Feed Research. Deskstudie naar de beschikbaarheid van literatuurgegevens voor het actualiseren van de energiewaardering voor volwassen pluimvee (leghennen, hanen) In opdracht van PDV Heeft WUR-LR een deskstudie uitgevoerd of en hoeveel recente data er oin de wetenschappelijke literatuur zijn gepubliceerd met betrekking tot de fecale verteerbaarheid van voedermiddelen bij hanen dan wel leghennen. Ook is nagegaan in hoeverre er vergelijkende studies zijn waarin zowel de verteerbaarheid bij hanen als hennen is onderzocht. Tenslotte is nagegaan of er studies zijn die de verteerbaarheid in relatie tot het Calciumniveau hebben bestudeerd. Het resultaat van deze studie was teleurstellend, in die zin dat er in de literatuur nauwelijks data zij nover de genoemde aspecten, en absoluut te weinig data om de meer dan 25 jaar oude waardering voor OE-pluimvee en OE-leghennen te kunnen actualiseren. De werkgroep VVVP heeft de conclusies van het rapport onderschreven, en de Commissie CVB een advies doen toekomen met betrekking tot de gewenste actualisatie van de OE waardering van volwassen pluimvee. Uitgebrachte producten Doel CVB-producten De CVB-activiteit heeft tot doel de kennis over chemische samenstelling van voedermiddelen en hun voederwaarden binnen de bestaande voederwaarderingssystemen voor alle landbouwhuisdieren en paarden beschikbaar te stellen. Dit gebeurt via publicaties, digitale datapakketten en via websiteapplicaties. Publicaties Begin 2012 verscheen de inhoudelijk in december 2011 afgeronde CVB Veevoedertabel 2011 als losbladig product Medio 2012 werd een geactualiseerde versie van het Tabellenboek Veevoeding uitgebracht, gebaseerd op de (grote) CVB Veevoedertabel In September 2012 verscheen CVB Documentatierapport nr. 54: Mineralen-, sporenelementen- en vitaminebehoeften van paarden. Eind 2012 verscheen van de CVB Veevoedertabel 2011 een Engelstalige versie. 20