Overheden als moderne opdrachtgever

Transcriptie

1 Overheden als moderne opdrachtgever Organisatorische randvoorwaarden voor professioneel opdrachtgeverschap bij nieuwe samenwerkingsvormen bij Waterschappen Prof.dr.ir. Marleen Hermans, TU Delft, Bouwkunde, RE&H

2 Publiek opdrachtgeverschap in de bouw De wijze waarop een organisatie in de publieke sector ten aanzien van haar verantwoordelijkheden in de gebouwde omgeving haar interactie met de markt intern en extern vormgeeft en ten uitvoer brengt. Leerstoel wil een bijdrage leveren aan de professionalisering van opdrachtgevers binnen dit specifieke domein.

3 Bouwproductie per sector Woningbouw herstel en verbouw Woningbouw nieuwbouw Utiliteitsbouw herstel en verbouw GWW onderhoud,9 mld,3 mld Beheer en onderhoud, mld,7 mld 9,7 mld Nieuwbouw, 7, mld Utiliteitsbouw nieuwbouw 9, mld 8, mld Onderhoud gebouwen GWW nieuwbouw en herstel

4 Ca. 80% van investeringen = uitbesteed werk (m.n. investeringen, onderhoud minder)

5 Verantwoordelijkheid Grip en sturing Prestatiebeloning Samenwerking Kwaliteit eindresultaat Verander opgave Duurzaamheid Risicobeheersing Toekomstwaarde Innovatie Levenscycluskosten Foto Marja van Bochove, 009

6 Tendens: van zelf doen naar regie Kerntaken Sturing markt bedrijfsdoelen & eindresultaat Laagste kosten -> TCO & LCC Inspanningsgericht -> beloning naar prestatie Innovatie & kennis markt Risico s (ver)delen Financiering (deels) bij marktpartijen Maar ook: onderling samenwerken vanwege schaalgrootte, kennis & vaardigheden 6

7 Nieuwe samenwerkingsvormen Type VRAAGGESTUURD Geïntegreerde contracten, maincontracts ESCO s, DBFMO s Raamcontracten / Inkoopsamenwerkingsverbanden Partnerships / allianties / ketensamenwerking Managing agent AANBODGESTUURD Conceptontwikkeling Doel Sturen op eindresultaat, huisvesting als dienst TCO / LCC, financiering en financiële prikkel bij markt Benutten van schaalvoordelen en bundelen van expertise Stroomlijnen van belangen, samen ontwikkelen Tussenpartij voor coördinatie Gestandaardiseerd integraal product, lean keten, gezamenlijke ontwikkeling 7

8 Nieuwe samenwerkingsvormen bij Waterschappen Van 30% geïntegreerde contracten in 0 naar 3% in 0 Waterkeringen: uitbesteding ontwerp & communicatie Waterzuivering: investeringen, onderhoud, beheer en exploitatie 8

9 Naar een Maturity Model Zelfbeeld professionaliteit publieke opdrachtgevers Identificatie van verbeteraspecten Bewustwording van inhoud & breedte rol -> Actieteam Bouw Professionalisering Opdrachtgeverschap -> Adoptie activiteiten door OGF -> Aansluiting bij leerstoel 9

10 HET LEVEREN EN MANAGEN VAN ADEQUATE HUISVESTING & INFRASTRUCTUUR Werkgebied publiek opdrachtgever Stakeholder I Stakeholder II Stakeholder HET BEANTWOORDEN AAN MAATSCHAPPELIJKE EN POLITIEKE VERWACHTINGEN EN EISEN GEBRUIKER GEBRUIKER GEBRUIKER 3 Publieke organisatie BIJDRAGE AAN PRIMAIRE ORGANISATIEDOELEN EN DE EFFICIËNTE EN EFFECTIEVE INZET VAN MIDDELEN VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN EFFECTIEVE EN EFFICIËNTE KETEN LEVERANCIERSMANAGEMENT IN EEN INKOOP- EN CONTRACT-/ MARKTPARTIJ A MARKTPARTIJ B MARKTPARTIJ C GEBRUIKER MARKTPARTIJ Intern Opdrachtgeverschap Extern Opdrachtgeverschap 0

11 Beschouwingsniveaus Beschouwing vanuit twee perspectieven: De opdrachtgevende organisatie Opdrachtgeven in een specifieke opgave

12 3. Mensen & Leren. Cultuur & Leiderschap. Stakeholders. Organisatie & Beleid.Afwegingen & portfolio 6. Maatschappelijke waarden 0. Creativiteit & flexibiliteit 7. Publieke spelregels

13 Aspect. Organisatie & beleid Deelaspect Doelstellingen & beleid Verbeteren & vernieuwen Veranderstrategie. Cultuur en leiderschap Sturing & Beoordeling Cultuur t.a.v. innovatie en professionaliteit 3. Mensen & competenties Kennis, capaciteit & competenties Teams Lerende organisatie. Integrale afwegingen op portefeuilleniveau Keuzemenu & afwegingskader samenwerkingsvormen TCO / LCC Opgave vs. Portfolio 3

14 Aspect. Omgaan met stakeholders: politiek, gebruikers & overigen Deelaspect Consequenties politiek context Belangen & positie gebruikers & stakeholders Trends & ontwikkelingen 6. Invulling maatschappelijke rol Maatschappelijke belangen integreren in het opdrachtgeven Voorbeeldrol 7. Omgaan met publieke spelregels Vormgeven van integriteit, transparantie, doelmatigheid, rechtmatigheid Aanbestedingsregels

15 Aspect 8. Interactie met en ruimte voor de markt 9. Professioneel handelen in opgaven 0. Creativiteit en flexibiliteit Deelaspect Marktkennis Doelgericht selecteren Benutten innovatiekracht & kennis Interactie, partnership, samenwerking Rolbewust en rolvast Professioneel variëren Specificeren, aanbesteden, contracteren, contractmanagement Handelen binnen kaders maar out of the box

16 Ontwikkelingscriteria Indicator Integraliteit SMART-doelen Inbedding Ondersteunende middelen Toelichting Heeft de opdrachtgever dit specifieke aspect op de agenda heeft staan? Beschouwt de opdrachtgever het aspect integraal? Heeft de opdrachtgever zichzelf concrete doelstellingen heeft opgelegd op dit aspect? In hoeverre legt de opdrachtgever over die doelstellingen verantwoording af? Evalueert de opdrachtgever zijn doelen en doelbereiking systematisch? In welke mate is dit specifiek aspect in de organisatie ingebed en dus gekend en bekend bij de (relevante) medewerkers? In welke mate zijn er voor dit specifieke aspect processen, methoden, instrumenten beschikbaar om de activiteiten te borgen en ondersteunen. 6

17 7 Organisatie in beeld

18 Conclusies Opdrachtgeverschap: Geen project kunstje, maar organisatie rol Inbedden van hoog tot laag Vernieuwing vraagt leiderschap en volharding Samenwerkingsvormen kiezen die bij organisatie(ontwikkeling) passen Durven leren, kennis bundelen Niet alles tegelijk Afbeelding: 8

19 Afronding Ervaringen? Geïnteresseerd in verdere ontwikkeling en uitwisseling? Survey Opdrachtgeverschap! Pilots Maturity Model Graag uw kaartje als u wilt participeren 9

20 SURVEY 0

21