MS & Werk. Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MS & Werk. Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS"

Transcriptie

1 MS & Werk Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS

2 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS 2 Help mee! De MS Vereniging komt op voor de belangen van mensen met MS en di contributies en donaties. Je bent al lid voor 25 per jaar. Met een gift o je ons werk. Meer weten over sponsoring, nalaten of periodiek schenke T of E communicatie@msvereniging.nl.

3 MS & Werk Inhoud Inleiding 4 Ik wil werken 6 Ik wil aangenomen worden 10 Ik wil een prettige werksfeer 14 Werkgever en werknemer in gesprek 18 Ik wil meer informatie 22 Colofon 26 Contact 27 rect betrokkenen. De stem van ieder lid telt. Wij zijn financieel afhankelijk van f donatie via NL23INGB t.n.v. MS Vereniging Nederland-giften steun n? Download de brochure via of vraag deze aan via 3

4 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Inleiding Hoe zorg je ervoor dat je het werk volhoudt? Hoeveel laat je los tegen collega s als je een schub hebt gehad? Wat vertel je over je ziekte tijdens een sollicitatiegesprek? Welke aanpassingen zijn nodig om het werk vol te houden bij bijvoorbeeld rugof oogklachten? Hoe vind je een andere baan die beter bij je past? Het zijn kwesties waarmee veel mensen met MS worstelen. Voor deze kwesties bestaan geen eenduidige oplossingen. Want voor werken met MS geldt hetzelfde als voor MS zelf: iedereen ervaart het anders. Maar er zijn wel handvatten en tips die richting kunnen geven. Die vind je in deze brochure. Ook maak je hier kennis met onze ervaringsdeskundige coaches. Deze professionele coaches hebben zelf MS en bieden zowel werknemers met MS als werkgevers een uniek coachingstraject aan op maat. Daarnaast vertellen mensen met MS over hun werksituatie en de keuzes die zij hebben gemaakt. En geven we handige links en adressen waar je terecht kunt voor verdere hulp en informatie. 4

5 Word lid, ook jouw stem telt! MS & Werk We hopen dat deze brochure je helpt bij het beantwoorden van je vragen. Zodat je je werksituatie kunt aanpassen aan jóuw behoeften en mogelijkheden. Want hoewel iedereen de combinatie van MS en werk anders ervaart, bestaat er voor bijna elke situatie een oplossing. Vragen over jouw persoonlijke situatie? Schroom niet en neem contact met ons op via of MS...en dan? de stem van mensen met MS Bestel gratis de brochure MS...en dan? T of E communicatie@msvereniging.nl Downloaden kan ook, via 5

6 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ik wil werken Ervaringsdeskundige coaches: voor werknemers met MS én hun werkgevers Wat kan ik nog, ondanks mijn snelle vermoeidheid? Mijn werkgever en ik willen in gesprek over aangepaste werktijden, hoe doen we dat? Moet ik mij omscholen nu mijn oogklachten erger worden als ik achter de computer zit? Wie met dit soort vragen rondloopt, kan een van onze ervaringsdeskundige coaches inschakelen. Maria van Nies Tamara Bijleveld 6

7 MS & Werk Ervaringsdeskundige coaches hebben zelf MS. Daarnaast hebben zij ruime ervaring als professioneel coach. Met die combinatie onderscheiden zij zich van andere coaches. We weten hoe het is om jezelf als mens met MS te leren accepteren en afscheid te nemen van hoe je leven er daarvoor uitzag. De coaches zijn beschikbaar voor zowel werknemers als werkgevers. Tamara Bijleveld en Maria van Nies zijn de eerste ervaringsdeskundige coaches voor MS Vereniging Nederland. Via de MS Vereniging doorliepen zij het kwalificatietraject bij Centrum Chronisch Ziek en Werk. Hier leerden zij hun persoonlijke ervaring met MS te integreren in hun coachingsaanbod. Daarnaast deden zij ook praktische kennis op, bijvoorbeeld over wet- en regelgeving op het gebied van werk en de rol van het UWV. Wij hebben ons eigen acceptatieproces al doorlopen, vertelt Tamara. Dat is een voorwaarde om mensen met MS goed te kunnen begeleiden. Als ervaringsdeskundig coach ga je als mens met MS én als coach de diepte in. De combinatie van professioneel coachen en persoonlijke ervaring maakt het aanbod van deze coaches uniek. Ik kan mijn ervaring inzetten in het begeleiden van werknemers met MS, zegt Maria. Zo kan ik hen helpen de balans te vinden in de combinatie leven met MS en werken. En kan ik een rol spelen in de gesprekken tussen werknemers en werkgevers. Daarnaast maak ik hen wegwijs in wetten, regelingen en participatiemogelijkheden. 7

8 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS De coaches kunnen je in iedere fase op het gebied van (leven met) MS en werk begeleiden. Misschien wil je met je werkgever in gesprek over aanpassingen op de werkplek of wil je dat je collega s beter begrijpen wat je hebt. Er zijn talloze onderwerpen waar je tijdens je loopbaan mee te maken kunt krijgen. De coaches zijn specialist op het gebied van MS en werk en kunnen zowel met jou, je werkgever en desgewenst jullie beiden in gesprek om jullie gezamenlijke doel te bereiken: het behouden van werk. Ook je werkgever kan een van onze coaches inschakelen. Werkgevers weten soms niet hoe ze een werknemer met MS datgene kunnen bieden wat het behouden van een baan mogelijk maakt. Behoefte aan een gesprek met een van onze coaches of wil je meer informatie? Neem dan contact op via of via communicatie@msvereniging.nl. Leden van MS Vereniging Nederland kunnen onze ervaringsdeskundige coaches tegen een gereduceerd tarief inschakelen. 8

9 MS & Werk Onze eerste twee coaches zijn in 2014 gecertificeerd via het kwalificatietraject binnen het project Ervaringsdeskundigheid Werkt. De projectleiding is in handen van Centrum Chronisch Ziek en Werk. Meer informatie lees je op of op 9

10 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ik wil aangenomen worden Een sollicitatiegesprek kan spannend zijn. De vraag: vertel ik dat ik MS heb en zo ja, wat? kan extra druk op het gesprek leggen. Wat je wel of niet vertelt is een persoonlijke keuze. Om je te helpen in de beslissing schetsen we de wettelijke kaders. Daarnaast vertelt Emma waarom ze nog steeds blij is met de keuze die zij destijds maakte. Tip Twijfel je of je tijdens je sollicitatie wilt vertellen dat je MS hebt? Bedenk van tevoren wat het jou en je werkgever oplevert als je het vertelt. Kies je ervoor om het te vertellen, wees je dan ook bewust van je houding. Maak zelf geen probleem van je ziekte en straal dat ook uit! Lees voor de wettelijke kaders de pagina s rechten en plichten (11-12). 10

11 MS & Werk Rechten en plichten Wat zijn de rechten en plichten van een werknemer met een chronische ziekte? Lees hieronder de belangrijkste vragen en antwoorden. Het is belangrijk te beseffen dat de wetgeving richting biedt, maar dat de regels verschillen per persoon en situatie. Mag een werkgever vragen naar mijn gezondheid? Nee, daar mag nooit naar gevraagd worden. Niet tijdens het sollicitatiegesprek en ook niet erna. De Wet Medische Keuringen (WMK) verbiedt de werkgever medisch te keuren of te vragen naar iemands gezondheid. Tenzij er voor een functie bijzondere medische geschiktheidseisen gelden, bijvoorbeeld bij de brandweer of de luchtmacht. Ben ik verplicht te vertellen dat ik MS heb? Een werknemer is niet verplicht iets over zijn gezondheid te vertellen. Tegelijkertijd heeft een werknemer wél een mededelingsplicht voor feiten die van belang zijn voor de toekomstige werkgever of de beoogde functie. Met andere woorden: als MS je werkprestaties beïnvloedt, móet je openheid geven over jouw gezondheid. Als ik vertel dat ik MS heb, wat zijn dan mijn rechten? Het discriminatieverbod uit de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) biedt bescherming. Deze wet bepaalt dat de werkgever geen onderscheid mag maken vanwege een handicap of chronische ziekte. 11

12 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Stel: ik vertel niets, maar na vijf jaar kan ik door MS mijn werk niet meer goed uitvoeren. Mag mijn werkgever mij dan ontslaan? Op deze vraag is geen eenduidig antwoord te geven. Het hangt namelijk geheel af van de omstandigheden. Als de kans groot is dat MS later tot verzuim leidt, doe je er verstandig aan dit tijdens de sollicitatie al aan te geven. De werkgever kan namelijk een beroep doen op de zogenaamde regels van goede trouw om je te ontslaan. Maar die regels mag een werkgever niet zomaar aanwenden. Bij twijfel kan juridische hulp uitsluitsel geven. Meer lezen over de genoemde wetten? Ga naar 12

13 MS & Werk Emma ging solliciteren en besloot niet te vertellen dat zij MS heeft. Ze is nog steeds blij met die keuze. De vijf jaar dat ik gewoon Emma was, vond ik heerlijk. Ik wilde gewoon werken, zonder het stempel Emma met MS. Er was niet aan me te zien dat er iets mis was en ik kon mijn werk prima doen. Dat was de reden dat ik niets vertelde tijdens het sollicitatiegesprek. Hoewel werkgevers niet zomaar vragen mogen stellen over je gezondheid, had ik me er voor de zekerheid wel op voorbereid. Gelukkig maar, want de vraag kwam inderdaad aan bod. Ik antwoordde dat ik me goed voelde. Daar was niets aan gelogen. Nadat ik was aangenomen, besloot ik de bedrijfsarts wel over mijn ziekte te vertellen. Hij is immers degene die zich bezighoudt met ziekteverzuim. En hij heeft geheimhoudingsplicht. Ik wilde hem voorbereiden op het moment dat mijn gezondheid zou verslechteren of wanneer ik langere tijd moest herstellen van een schub. Hij wist weinig van MS, maar heeft zich er goed in verdiept. De eerste vijf jaar heb ik zonder problemen gewerkt. Ik vergat soms zelfs dat ik MS had. Helaas verslechterde mijn gezondheid. De uitslag van de MRI-scan bevestigde dat de ziekte erger werd. Toen moest ik het mijn leidinggevende wel vertellen. Ik vertelde hem alleen dat de MRI-scan uitwees dat ik MS heb. Niet dat ik het al vijf jaar wist. Mijn functie werd aangepast. Daardoor heb ik er nog eens vijf jaar kunnen werken. Nu ben ik afgekeurd. Maar de vijf jaar dat ik gewoon Emma was, zonder stempel, vond ik heerlijk. Tip Als je zelf vertelt dat je MS hebt, word je niet overvallen door vragen van je werkgever Benadruk daarbij je mogelijkheden en motivatie in plaats van wat je misschien niet meer of minder kunt. 13

14 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ik wil een prettige werksfeer Vertel je aan collega s dat je MS hebt? En als je het vertelt, wat wil je dan met hen delen? De keuzes die je maakt hangen af van verschillende factoren, zoals in welke mate MS je leven beïnvloedt, hoe jouw organisatie omgaat met ziekte en de sfeer op de werkvloer. Je kunt ook toegroeien naar het delen van je verhaal met collega s, illustreert het verhaal van Paul. Tip Voor jezelf en je collega s kan het fijn zijn om vroegtijdig te weten hoe ze jou kunnen bijstaan. Bijvoorbeeld als je een terugval hebt of plotseling vermoeid bent. 14

15 MS & Werk Paul is leraar op een basisschool. Door zijn ziekte is zijn energieniveau laag. Zijn collega s ondersteunen zoveel mogelijk. Mijn collega s houden nu veel rekening met me. Paul: Bij mijn sollicitatie, vijf jaar geleden, heb ik niet verteld dat ik MS heb. Ik was bang dat ik de baan om die reden niet zou krijgen. Ik wilde eerst laten zien wat ik waard ben. Maar het lukte me steeds minder goed om mijn klachten te verbergen. Ik kreeg taken niet meer op tijd af en had geen energie voor naschoolse activiteiten. Ook meldde ik me steeds vaker ziek. Toen heb ik het toch verteld aan mijn collega s. Zij reageerden gelukkig goed. Omdat sommigen niet precies wisten wat MS is, heb ik informatiefolders meegenomen. 15

16 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ik heb uitgelegd dat ik niet ziek ben, maar dat mijn energieniveau gedurende de dag sneller daalt dan bij anderen. Ik vreesde dat mijn collega s me voortaan zouden ontzien. Dat ze niets meer van me durfden te vragen. Die angst bleek onterecht. Wel houden mijn collega s nu rekening met me. Ze vragen regelmatig hoe het gaat en of ze kunnen helpen. Als ze zien dat ik erdoorheen zit, sturen ze me naar huis. Helaas is mijn directeur minder begripvol. Hij vindt dat ik me door mijn ziekte niet honderd procent kan inzetten in de klas. Gelukkig staan mijn collega s achter me. Ze hebben mijn directeur erop aangesproken. Maar uiteindelijk bepaalt hij of ik mijn baan behoud. En niet mijn collega s. Collega Marian: Paul vond het vaak zwaar op school. Hij kon niet goed tegen drukte. Collega s mopperden daar weleens over. Toen hij uiteindelijk vertelde dat hij MS heeft, vielen de puzzelstukjes in elkaar. Waarom heb je het niet eerder verteld?, was mijn eerste reactie. Maar ik begrijp zijn redenatie wel. Inmiddels weten we wat hij kan, ondanks zijn ziekte. Hij heeft krediet opgebouwd. Het team houdt zoveel mogelijk rekening met hem. Zijn takenpakket is bijvoorbeeld aangepast en hij heeft minder verantwoordelijkheden. Onze frustratie is verdwenen. We begrijpen het nu als hij iets niet kan opbrengen. Ik beschouw Paul nog steeds als een waardevolle collega. Ondanks zijn ziekte doet hij in school veel klussen waar anderen niet aan toekomen. Dat is geweldig. 16

17 MS & Werk In gesprek met je collega s tips van coaches Tamara Bijleveld en Maria van Nies Als je hebt besloten je collega s te vertellen over jouw leven met MS, hoe pak je dat dan aan? De coaches zetten een aantal tips voor je op een rij. Tips: 1. Je hebt MS maar je bént je ziekte niet. Laat je collega s weten dat je nog steeds dezelfde persoon bent als vóórdat je de diagnose MS kreeg. 2. Wat heb je van je collega s nodig aan ondersteuning en in de samenwerking? Wees helder en duidelijk zodat zij goed weten wat je nodig hebt en wat niet. Je collega s zullen het fijn vinden precies te weten waar je wat aan hebt en het zal de samenwerking ten goede komen. 3. Nodig collega s uit om vragen te stellen als ze niet weten of ze iets beter wel of niet voor je kunnen doen. Zo kun je voorkomen dat mensen vóór je gaan denken in plaats van met jou in gesprek te gaan. 17

18 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Werkgever en werknemer in gesprek MS verloopt bij iedereen anders. Dit kan gevolgen hebben voor je werk. Je hebt bijvoorbeeld minder energie of kunt je minder goed concentreren. Een aanpassing in je taken of het aantal uren biedt in veel gevallen verlichting. Werkgevers en werknemers hebben een gedeelde verantwoordelijkheid om een oplossing te vinden. Het ervaringsverhaal van Jeroen en de tips van de coaches zetten een aantal mogelijkheden op een rij om als werknemer en werkgever met elkaar in gesprek te gaan. Tip Je hebt MS maar bent nog steeds een waardevolle medewerker. Geef in gesprek met je werkgever duidelijk aan waar je kwaliteiten liggen en wat je bijdrage is voor de organisatie (ongeacht of je chronisch ziek bent of niet). 18

19 MS & Werk Wees op je werk altijd open over MS. Dat is het credo van Jeroen Doeswijk. Zijn werkgever zoekt constant naar oplossingen om Jeroen aan het werk te houden. Sla de deur niet dicht als een werknemer zegt het niet meer aan te kunnen. Ik ben altijd open geweest over mijn ziekte. Mijn manager bij IBM regelde na de diagnose direct een gesprek met de interne ARBO-dienst. Daar hebben we samen bekeken wat ik kan en welke taken bij me passen. Ook toen het lichamelijk slechter ging, onderzocht IBM de alternatieven. Ik kreeg een verkoopfunctie met meer flexibiliteit. Ik plan mijn eigen afspraken in. Daarbij kan ik zelf bepalen of ik een klant telefonisch spreek of op bezoek ga. Bovendien maakt het niet uit of ik op kantoor of thuis werk. 19

20 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ondanks die flexibiliteit gaat het soms mis. Ik werkte een tijdje voor een klant in Eindhoven. De wekker ging om half zes s ochtends, ik was thuis om half negen s avonds. Na tweeënhalve maand kreeg ik de rekening gepresenteerd. Ik was kapot. Ik vertelde mijn manager dat ik niet meer dan één uur per dag wilde reizen. Daarop kreeg ik een interne klus, zonder reistijd. Mijn manager zocht direct een oplossing. En dat is wat alle werkgevers moeten doen. Sla de deur niet dicht als een werknemer zegt het niet meer aan te kunnen. Ik realiseer me dat ik geluk heb met mijn werkgever. Ik hoor soms van anderen dat ze op hun werk schandalig worden behandeld. Ik kan me nog wel voorstellen dat het anders is als je bij een klein bedrijf werkt. Dan is het stukken problematischer als je om een aangepaste functie vraagt. Of wilt thuiswerken. Maar wie bij een redelijk groot bedrijf problemen ondervindt, moet één ding beseffen: het ligt niet aan jou, maar aan je werkgever. Het is een kwestie van onkunde. Er is altijd iets te regelen waardoor je wél kunt werken. 20 Ervaringsverhalen Chronisch ziek & werk De brochure Chronisch ziek & werk is ontwikkeld door de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF). Hierin vertellen werknemers met een chronische ziekte of een beperking gepassioneerd over hun werk. Twee geïnterviewden hebben MS en zijn tevens vrijwilliger bij MS Vereniging Nederland. De brochure is te downloaden via of

21 MS & Werk Werknemer en werkgever in gesprek tips van coaches Tamara Bijleveld en Maria van Nies Tips: 1. Kijk vóór je met je werkgever in gesprek gaat goed naar je eigen houding ten opzichte van MS. Erken je dat je MS hebt? Hoe kijk je zelf aan tegen de combinatie MS en werk? Hoe jij er tegenaan kijkt, kleurt hoe je het overbrengt op je werkgever. 2. Neem zelf het initiatief om zaken te bespreken. Zo voorkom je dat je werkgever jou ergens op moet aanspreken en geef je aan dat je je werk serieus neemt en goed wilt doen. 3. Wees proactief. Denk van tevoren na wat voor oplossingen er mogelijk zijn voor iets waar je in het werk tegenaan loopt. 21

22 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Ik wil meer informatie Behoefte aan juridisch advies, praktische informatie of een luisterend oor? Daarvoor kun je bij tal van organisaties terecht. Handige links Ga naar voor een compleet overzicht van de links in dit hoofdstuk. 22

23 MS & Werk Uitkering en reïntegratie UWV Is verantwoordelijk voor werknemersverzekeringen en uitkeringen. Ook helpt het bij reïntegratie als je werkloos of arbeidsongeschikt bent. UWV WERKbedrijf Brengt werkzoekenden en werkgevers bij elkaar. Het ondersteunt bij de reïntegratie en het vinden van een nieuwe baan. Je kunt je inschrijven op Vervolgens krijg je hulp bij het vinden van een baan. Op de site vind je bovendientienduizenden vacatures. 23

24 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Wet- en regelgeving Ieder(in) Ieder(in) is de koepelorganisatie van mensen met een lichamelijke handicap, verstandelijke beperking of chronische ziekte. MS Vereniging Nederland is lid van Ieder(in). Het Juridisch Loket Het Juridisch Loket is een onafhankelijke, door de overheid gesteunde organisatie, die iedereen met een juridische vraag gratis helpt. Rijksoverheid Biedt een ruime hoeveelheid informatie over werk en loopbaan. Het Juridisch Steunpunt Regelrecht Voor juridische vragen in verband met een beperking of chronische ziekte. 24

25 MS & Werk Contact en coaching Ervaringsdeskundige coaches van de MS Vereniging Vragen over MS en werk? Ga in gesprek met onze professionele coaches. Zij zijn via MS Vereniging Nederland gecertificeerd als ervaringsdeskundig coach door het Centrum Chronisch Ziek en Werk. De coaches weten hoe het is om met MS te leren leven. Daarnaast beschikken zij over praktische kennis over bijvoorbeeld wet- en regelgeving op het gebied van werk en de rol van het UWV. Leden van MS Vereniging Nederland krijgen korting op een gesprek met onze coaches. Bel of mail voor meer informatie. Onze coaches zijn er zowel voor werknemers met MS als hun werkgevers. MSweb Biedt mogelijkheden om in contact te komen met mensen met MS, zoals een forum, vraagbaak en gastenboek. Wijzer met Welder Helpt bij vragen rond werk en gezondheid. Je kunt er terecht voor onafhankelijke informatie, advies en coaching. 25

26 MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS Colofon Dit is een uitgave van MS Vereniging Nederland, mei 2014 Concept en redactie Schrijf-Schrijf, creatieve concepten en tekstproducten, Utrecht MS Vereniging Nederland, Den Haag Ontwerp MS Vereniging Nederland, Den Haag Productiebegeleiding Regalis, Zeist 26

27 MS & Werk Contact MS Vereniging Nederland Postbus GL Den Haag T E info@msvereniging.nl Bezoekadres Laan van Meerdervoort 51 Den Haag MS-telefoon voor advies of een luisterend oor (10 c/m) Voorlichtersteam voor presentaties over MS T E communicatie@msvereniging.nl Je vindt MS Vereniging Nederland ook op: Kijk ook op de websites van onze samenwerkingspartners:

28 Ook jouw stem telt! met een gift of donatie via NL23INGB t.n.v. MS Vereniging Nederland-giften steun je ons werk de stem van mensen met MS Postbus 30470, 2500 GL Den Haag T info@msvereniging.nl

Inhoud. één Inleiding. twee Ik wil werken. drie Ik wil aangenomen worden. vier Ik wil een prettige werksfeer

Inhoud. één Inleiding. twee Ik wil werken. drie Ik wil aangenomen worden. vier Ik wil een prettige werksfeer Inhoud één Inleiding twee Ik wil werken drie Ik wil aangenomen worden vier Ik wil een prettige werksfeer vijf We willen samen het werk mogelijk maken Met aandachtspunten voor werkgevers zes Ik wil meer

Nadere informatie

Spreken met een ervaringsdeskundige biedt vertrouwen. Het klaart de lucht. Fijn om zo snel en helder antwoord te kunnen krijgen.

Spreken met een ervaringsdeskundige biedt vertrouwen. Het klaart de lucht. Fijn om zo snel en helder antwoord te kunnen krijgen. Een vraag die mensen met MS én werkgevers vaak bezighoudt. Ons antwoord is: ja, meestal wel! Soms voltijds, maar vaker in deeltijd. We hebben alle belangrijke vragen over werken en MS voor je op een rijtje

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

MS...en dan? Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS

MS...en dan? Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS MS...en dan? Word lid, ook jouw stem telt! de stem van mensen met MS MS Vereniging Nederland, de stem van mensen met MS 2 Help mee! De MS Vereniging komt op voor de belangen van mensen met MS en dire contributies

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240)

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240) instructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01/CREBO:50240) pi.cal0v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

ADHD: je kunt t niet zien

ADHD: je kunt t niet zien ➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

Werk en kanker: je hoeft er niet alleen voor te staan.

Werk en kanker: je hoeft er niet alleen voor te staan. Kanker, waarbij het verleden, het heden en de toekomst niet langer met elkaar verbonden lijken. Kanker... je hebt het niet alleen en je hoeft er niet alleen voor te staan Werk en kanker: je hoeft er niet

Nadere informatie

10 tips voor het werven van de ideale stagiair

10 tips voor het werven van de ideale stagiair 1. Zorg dat ze je kennen Als jongeren je bedrijf niet kennen, dan solliciteren ze niet. Logisch. Om de beste leerlingen te krijgen, is contact met de onderwijsinstelling heel belangrijk. En dit contact

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

SOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES

SOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES E-blog SOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES In loopbaan De voorbereiding op het sollicitatiegesprek is het halve werk. Helemaal als je weet welke vragen er op je afgevuurd worden tijdens

Nadere informatie

Help! Verzuim voorkomen

Help! Verzuim voorkomen TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Wet WIJ

Veelgestelde vragen Wet WIJ Veelgestelde vragen Wet WIJ Wat is de WIJ? WIJ staat voor Wet investeren in jongeren (WIJ). Deze nieuwe wet gaat in per 1 oktober 2009 en moet ervoor zorgen dat alle jongeren tot 27 jaar een opleiding

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

Verzuimprotocol. Aandacht. SHDH Verzuimbeleid in goede banen. voor verantwoordelijkheden

Verzuimprotocol. Aandacht. SHDH Verzuimbeleid in goede banen. voor verantwoordelijkheden Verzuimprotocol SHDH Verzuimbeleid in goede banen Aandacht voor verantwoordelijkheden Inhoudsopgave 3 Aandacht voor verzuim Iedere medewerker doet er toe 4 Aandacht voor verantwoordelijkheden Medewerker

Nadere informatie

Mijn werknemer is ziek of gehandicapt geworden. Subsidies en regelingen als uw werknemer beperkingen heeft

Mijn werknemer is ziek of gehandicapt geworden. Subsidies en regelingen als uw werknemer beperkingen heeft Mijn werknemer is ziek of gehandicapt geworden Subsidies en regelingen als uw werknemer beperkingen heeft Inhoud Een werknemer met een ziekte of handicap 2 Welke voordelen en vergoedingen kunt u krijgen?

Nadere informatie

Deventer investeert in jou! Informatie over de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) www.deventer.nl/wij

Deventer investeert in jou! Informatie over de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) www.deventer.nl/wij Deventer investeert in jou! Informatie over de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) www.deventer.nl/wij Wet Investeren in Jongeren (WIJ) Deze wet gaat over jou! Ben jij tussen de 16 en 27? Heb jij geen werk?

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

Ontslag, wat nu? Informatie voor medewerkers Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie over (dreigend) ontslag

Ontslag, wat nu? Informatie voor medewerkers Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie over (dreigend) ontslag Ontslag, wat nu? Informatie voor medewerkers Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie over (dreigend) ontslag Informatie voor medewerkers Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie over (dreigend) ontslag.

Nadere informatie

Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige

Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige Waarom bent u uitgenodigd? Hoe gaat zo n gesprek over uw WIA-, WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering? VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Werk boven

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Leren & Werken Wat is de beste school voor ons kind? Welke vervolgopleiding past bij mij? Kan mijn kind een betaalde baan aan of is een beschermde

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

WERK EN KANKER: JE HOEFT ER NIET ALLEEN VOOR TE STAAN

WERK EN KANKER: JE HOEFT ER NIET ALLEEN VOOR TE STAAN WERK EN KANKER: JE HOEFT ER NIET ALLEEN VOOR TE STAAN Ieder jaar krijgen in Nederland 30.000 werknemers dat is 1 op de 250 - te horen dat zij kanker hebben. Een nog groter aantal, 1 op de 79 mannelijke

Nadere informatie

Workshop communicatie

Workshop communicatie Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun

Nadere informatie

De langdurig zieke werknemer: rechten, plichten, tips en de rol van de bedrijfsarts

De langdurig zieke werknemer: rechten, plichten, tips en de rol van de bedrijfsarts De langdurig zieke werknemer: rechten, plichten, tips en de rol van de bedrijfsarts Informatiebijeenkomst 5 juni 2012, georganiseerd door Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid en Whiplash Stichting Nederland

Nadere informatie

Een extra reden om mij aan te nemen Voordelen voor uw toekomstige werkgever als u een handicap of ziekte heeft

Een extra reden om mij aan te nemen Voordelen voor uw toekomstige werkgever als u een handicap of ziekte heeft Een extra reden om mij aan te nemen Voordelen voor uw toekomstige werkgever als u een handicap of ziekte heeft VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Werk boven uitkering UWV verstrekt tijdelijk inkomen

Nadere informatie

Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger!

Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger! Psychisch verzuim voorkomen kán! Zo werk je prettiger! Vooraf Psychisch verzuim Problemen. Op het werk of privé. Die Psychisch verzuim is ziekteverzuim vanwege hebben we allemaal wel eens. Uw psychische

Nadere informatie

Handreiking werknemer Aan het werk blijven met een chronische aandoening

Handreiking werknemer Aan het werk blijven met een chronische aandoening Handreiking werknemer Aan het werk blijven met een chronische aandoening Eén op de drie mensen krijgt te maken met een chronische aandoening. Werken met een chronische aandoening is goed mogelijk. Vaak

Nadere informatie

Verandering op je werk... Wat doe jij ermee?

Verandering op je werk... Wat doe jij ermee? Verandering op je werk... Wat doe jij ermee? Waar gaat het dan over? Ik wil storingen uitlezen, net als mijn collega. Ik doe zwaar lichamelijk werk. Hoe kan ik dit volhouden? Hoe kan ik beter omgaan met

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

www.tijdvoornu.nl Gezond samen werken Zelfsturende teams in de zorg zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen resultaten, kort samengevat:

www.tijdvoornu.nl Gezond samen werken Zelfsturende teams in de zorg zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen resultaten, kort samengevat: Gezond samen werken Zelfsturende teams in de zorg zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen resultaten, kort samengevat: - tevreden cliënten - tevreden medewerkers - financieel gezond Gezond samen werken

Nadere informatie

Inhoud Werk, januari 2014. Inleiding. 3 Inleiding

Inhoud Werk, januari 2014. Inleiding. 3 Inleiding Werk Werk Inhoud Werk, januari 2014 3 Inleiding 4 Op het werk 4 Werknemer in loondienst 4 Zelfstandig ondernemer met reuma 5 Lichamelijke klachten 6 Houd regie 7 Als werken niet meer gaat 7 Ziekmelden

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Paspoort Passend Werk. Fibromyalgie

Paspoort Passend Werk. Fibromyalgie Paspoort Passend Werk Fibromyalgie Vooraf Werk geeft ons de mogelijkheid om mensen te ontmoeten, plezier te hebben en een nuttige bijdrage aan de maatschappij te leveren. Werk kan echter ook een last worden

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse en ook: wil ik werken, of door naar een (passende) hbo-opleiding? Optie 1: Een vraag die ieder mens zich vroeg of laat stelt: wat wil

Nadere informatie

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie heet vragen stellen. We gaan

Nadere informatie

Ziekte en re-integratie

Ziekte en re-integratie Landelijke vereniging Artsen in Dienstverban Ziekte en re-integratie Als u ziek bent, wilt u waarschijnlijk maar een ding: zo snel mogelijk herstellen en gewoon weer aan het werk. De meeste mensen zijn

Nadere informatie

Is iemand in jouw omgeving verslaafd?

Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Verslaafd aan Jou ondersteunt en informeert de omgeving van verslaafden. Vaak gaat alle aandacht uit naar de verslaafde en daardoor wordt soms niet gezien dat familie

Nadere informatie

Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt

Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt Deeltijd-WW, en nu? Wat u moet weten als u een uitkering krijgt Werk boven uitkering UWV stimuleert mensen om aan het werk te gaan en ondersteunt ze daarbij. Is werken niet mogelijk, dan verstrekt UWV

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan?

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Jolanda gaat op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Jolanda (33) werkt als hypotheekadviseur in het bankwezen.

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na

Nadere informatie

rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN

rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN Presentatie Freya bij overhandiging o rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN Den Haag, 19 maart 2009 De praktijk aan het woord Wat is de aanleiding. a anleiding. Ongeveer een jaar geleden

Nadere informatie

Wat zijn mijn rechten en plichten bij een WAO/WIA/ WAZ/ Wajong-uitkering? Wat als u zich niet aan de regels houdt?

Wat zijn mijn rechten en plichten bij een WAO/WIA/ WAZ/ Wajong-uitkering? Wat als u zich niet aan de regels houdt? Wat zijn mijn rechten en plichten bij een WAO/WIA/ WAZ/ Wajong-uitkering? Wat als u zich niet aan de regels houdt? VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Werk boven uitkering UWV verstrekt tijdelijk inkomen

Nadere informatie

In gesprek met medewerkers over verzuim

In gesprek met medewerkers over verzuim TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. In gesprek met medewerkers over verzuim Inhoud 1. verzuim bespreken met medewerkers Het is belangrijk

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Herhalingsles van het thema Op zoek naar werk

Herhalingsles van het thema Op zoek naar werk Herhalingsles van het thema Op zoek naar werk Lesbrief 11. Herhaling Inleiding Deze les is een herhalingsles van de vier gesprekken van het thema. Wat leert u in deze les? Vragen naar werk. Je voorstellen.

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

ZORGKATERN LEVEN MET REUMATOÏDE ARTRITIS (RA) KUNT U BLIJVEN WERKEN?

ZORGKATERN LEVEN MET REUMATOÏDE ARTRITIS (RA) KUNT U BLIJVEN WERKEN? ZORGKATERN LEVEN MET REUMATOÏDE ARTRITIS (RA) KUNT U BLIJVEN WERKEN? De meeste mensen blijven werken In het kort Veel mensen met RA kunnen ondanks hun ziekte blijven werken. Sommigen moeten vaker verzuimen

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Stage 1. Klaar voor de start...

Stage 1. Klaar voor de start... Stage 1. Klaar voor de start... Jouw stage bij de gemeente Schijndel Welkom bij de gemeente Schijndel waar jouw stage gaat beginnen! Een stage bij de gemeente Schijndel geeft je de kans een kijkje te nemen

Nadere informatie

Werken met een nierziekte. Wat kunt u doen?

Werken met een nierziekte. Wat kunt u doen? Werken met een nierziekte Wat kunt u doen? 1 Werken met een nierziekte Wat kunt u doen? Wanneer u te maken krijgt met chronische nierschade, heeft dat invloed op vele aspecten van uw leven. Zo kan het

Nadere informatie

CP16. ziek- en betermelden

CP16. ziek- en betermelden CP16 ziek- en betermelden Bent u ziek? Kunt u daarom niet werken? Geef het dan door aan uw baas. Dat is normaal in Nederland. Als u wat langer ziek bent, maakt u een afspraak met de bedrijfsarts. Als u

Nadere informatie

Stress uit de bouw. Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress. Informatie voor de werknemer

Stress uit de bouw. Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress. Informatie voor de werknemer Stress uit de bouw Maak als UTA-werknemer gebruik van gratis advies en begeleiding bij de aanpak van stress Informatie voor de werknemer In de bouw wordt hard gewerkt, geen project verloopt hetzelfde.

Nadere informatie

Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2

Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2 Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2 Naam Klas Mentor Waar loop jij stage? Naam 1 e stagebedrijf Adres Telefoon Stagebegeleider Startdatum stage Einddatum stage Aantal stagedagen

Nadere informatie

Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand.

Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Advies en informatie voor werknemers Gezond en veilig werken. Je hebt t zelf in de hand. Gezond en veilig werken, je goed voelen en dat blijven doen,

Nadere informatie

ik wil een stap vooruit

ik wil een stap vooruit ik wil een stap vooruit wie we zijn > Elestia biedt hoogwaardige coaching & counselingdiensten aan Movir-verzekerden en hun inwonende gezinsleden. > Elestia is een samenwerkingsverband tussen arbeidsongeschiktheidsverzekeraar

Nadere informatie

Leven met Multipele Sclerose uitgave 14. MS en werken EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS

Leven met Multipele Sclerose uitgave 14. MS en werken EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Leven met Multipele Sclerose uitgave 14 MS en werken EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Inleiding Voor veel mensen is werk belangrijk. Het werk verschaft inkomen. Door het werk ben je financieel onafhankelijk.

Nadere informatie

VOOR COACHES EN BEGELEIDERS DAVERENDE DILEMMA S. Francine ten Hoedt & Philine Spruijt

VOOR COACHES EN BEGELEIDERS DAVERENDE DILEMMA S. Francine ten Hoedt & Philine Spruijt 33 DAVERENDE DILEMMA S Francine ten Hoedt & Philine Spruijt VOOR COACHES EN BEGELEIDERS Beste coach, Een van de basisvereisten om coach te zijn is, volgens ons, willen ontwikkelen en willen leren. Hoe

Nadere informatie

WERK ZE! Lesmateriaal voor reïntegratie

WERK ZE! Lesmateriaal voor reïntegratie ld be e or Vo WERK ZE! Lesmateriaal voor reïntegratie Stichting Lezen & Schrijven t 070 302 26 60 www.lezenenschrijven.nl Auteur Elma Draaisma Vormgeving 7Causes Eindeloos Medeauteurs en klankbordgroep

Nadere informatie

ZIEKTEVERZUIM SOCIALE WERKVOORZIENING. Jouw rechten en plichten

ZIEKTEVERZUIM SOCIALE WERKVOORZIENING. Jouw rechten en plichten ZIEKTEVERZUIM SOCIALE WERKVOORZIENING Jouw rechten en plichten november 2016 VOORWOORD Als je ziek bent, moet je je aan de regels houden. Maar dat geldt ook voor je werkgever en de bedrijfsarts. In dit

Nadere informatie

Jan de Laat OVERSTAG

Jan de Laat OVERSTAG Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B2 nr. 3)

Luisteren: muziek (B2 nr. 3) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Angst & Paniek

Online Psychologische Hulp Angst & Paniek Online Psychologische Hulp Angst & Paniek 2 Therapieland Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Angst & Paniek van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Steun- en adviespunt

Steun- en adviespunt Steun- en adviespunt Steun- en adviespunt: STAP Een nierziekte heeft invloed op vele aspecten van uw leven en kan daardoor veel vragen met zich meebrengen. Op allerlei gebieden: financiën, vergoedingen,

Nadere informatie

Anita Willemsen & Leander Westerbeek van Eerten

Anita Willemsen & Leander Westerbeek van Eerten Anita Willemsen & Leander Westerbeek van Eerten Programma Solliciteren Zoeken en benaderen Het gesprek Wat als het niet lukt? Hoe zorg je ervoor dat wat er in de motor zit ook uit de wielen komt? Alles

Nadere informatie

Nierpatiënten V ereniging Vereniging Nederland Margreet Gorter

Nierpatiënten V ereniging Vereniging Nederland Margreet Gorter Nierpatiënten Vereniging Nederland Margreet Gorter ADPKD (Cystenieren) Werk, Uitkeringen,, g, Verzekeringen Werk, inkomen en nierziekte Kan je nog werken met een nierziekte? Wanneer vertel ik mijn collega

Nadere informatie