VMBO-Select: een menu voor jezelf Vrije keuze in het vmbo

Transcriptie

1 : een menu voor jezelf Vrije keuze in het vmbo

2 In deze folder maakt u kennis met VMBO-Select, TalentStad-in-aanbouw, een nieuwe visie op het vmbo. TalentStad is een samenwerkingsverband van het Agnieten College, het Thomas a Kempis College en Landstede. VMBO-Select is voor de samenwerkende scholen de eerste bouwfase van TalentStad, een nieuwe gezamenlijke vmbobovenbouw. TalentStad zal in augustus 2008 van start gaan. Meer hierover leest u in deze folder. VMBO-Select biedt leerlingen zoveel mogelijk vrijheid bij de invulling van hun onderwijs in het programma van de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerwegen van het vmbo. 2

3 Voortraject Klas 1 en 2 Net als op alle scholen in Nederland volgen onze leerlingen gedurende de eerste twee jaren lessen in algemene vakken, zoals Nederlands, Engels, wiskunde, aardrijkskunde en biologie, maar ook vakken als techniek, verzorging, drama, muziek en bewegingsonderwijs. In de eerste en tweede klas van het vmbo op de Blaloborgh (Agnieten College) en het Thomas a Kempis College worden de leerlingen goed voorbereid op de keuzes die gemaakt moeten worden voor klas 3 en 4 van het vmbo: VMBO-Select. Leerwegen Manieren van leren In het derde en vierde leerjaar volgen de leerlingen onderwijs in één van de volgende leerwegen van het vmbo: De basisberoepsgerichte leerweg (en het leer-werktraject); De kaderberoepsgerichte leerweg; De gemengde leerweg (Thomas a Kempis College); De gemengde leerweg plus (Blaloborgh); De theoretische leerweg (Thomas a Kempis College); De theoretische leerweg plus (Thomas a Kempis College). VMBO-Select heeft betrekking op de basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen van het vmbo: De basisberoepsgerichte leerweg (BL) met of zonder LWOO (leerwegondersteunend onderwijs) is bestemd voor zeer praktisch ingestelde leerlingen. Het beroepsgerichte programma omvat 15 lessen per week. De leerling kan na het vmbo doorstromen naar niveau 1 of 2 van het mbo. De kaderberoepsgerichte leerweg (KL) is bestemd voor praktisch ingestelde leerlingen die het hogere kaderniveau aankunnen. Het beroepsgerichte programma omvat 15 lessen per week. De leerling kan na het vmbo doorstromen naar niveau 3 of 4 van het mbo. 3

4 Hoe was het? Kiezen voor een specifiek beroepsgericht programma Tot nu toe was het zo dat leerlingen aan het einde van klas 2 een keuze moesten maken voor een beroepsgericht programma, waarmee zij zich toelegden op één bepaalde richting. De leerlingen deden dan eindexamen in één specifieke beroepsoriënterende richting, bijvoorbeeld: uiterlijk verzorging voertuigentechniek transport en logistiek handel metalektro; etc. Voor leerlingen die al precies weten wat ze later op het mbo willen gaan doen, is dit op zich een prima systeem. Het is echter voor veel leerlingen best moeilijk en eigenlijk nog te vroeg om al aan het einde van klas 2 een bepaalde richting te moeten te kiezen, zo weten we uit de praktijk. Immers, een verkeerde keuze op het vmbo zou zelfs tot een verkeerde keuze voor een mbo-opleiding kunnen leiden, met alle gevolgen van dien. Het zou voor deze leerlingen veel beter zijn als ze zich nog beter en langer zouden kunnen oriënteren. Voor deze leerlingen én voor die leerlingen die het meteen al weten, hebben wij VMBO-Select ontwikkeld. 4

5 Hoe wordt het? Kiezen voor een Specialistisch Programma óf een Vrij Programma Voor leerlingen die nog niet precies weten wat ze later willen gaan doen, is het oude systeem dus niet ideaal. Het zou veel beter zijn als ze pas later een keuze kunnen maken. Zij zijn gebaat bij het volgen van lessen uit meerdere beroepsoriënterende richtingen, om zo voor zichzelf uit te proberen of die richting bij hen past. Zo kunnen ze later, nog tijdens de derde klas van het vmbo, aan het einde van de derde klas, of pas aan het einde van hun vmbo-opleiding, wél de juiste keuze maken voor een vervolgopleiding in het mbo. In ons nieuwe systeem VMBO-Select krijgt een leerling veel ruimte om zijn of haar beroepsgerichte programma in te vullen met verschillende modulen (cursussen) die bij hem of haar passen en die hem of haar helpen een goede oriëntatie op mogelijkheden binnen het mbo te krijgen. In deze modulen worden naast specifieke beroepsvaardigheden ook algemene vaardigheden aangeleerd. Kiest een leerling het merendeel van zijn modulen in één bepaalde beroepsoriënterende richting, dan legt hij ook examen af voor die richting. Een leerling kiest daarmee voor het Specialistisch Programma. Naast deze modulen volgt hij of zij altijd ook nog een aantal modulen uit andere beroepsoriënterende richtingen. Er kan echter ook een zodanige keuze uit de aangeboden modulen worden gemaakt, dat er een Vrij Programma ontstaat. Een leerling die voor een Vrij Programma kiest, kan bijvoorbeeld een aantal modulen Voertuigentechniek gaan volgen (bijvoorbeeld: Brandstofsystemen en Koppeling en versnellingsbak), een paar modulen Bouwtechniek (bijvoorbeeld: Landmeten, Metselen 1 en Metselen 2), maar ook een paar modulen Handel (bijvoorbeeld: Kassabeheer, Etaleren en Automatisering). Op deze wijze maakt de leerling dus als het ware een menu voor zichzelf en kan zich dus breed oriënteren op zijn talenten en ambities. Aan het eind van de opleiding moet de leerling wel examen afleggen voor een beroepsgericht programma. Om dat te kunnen doen moet er in het vierde leerjaar gekozen worden voor een ISP (Intra Sectoraal Programma). Een ISP biedt een brede oriëntatie, maar beperkt zich tot een bepaalde sector, bijvoorbeeld Bouwbreed. In dit programma worden modulen schilderen, timmeren, metselen en infrastructuur aangeboden. Elke sector kent zo n ISP en bestaat uit ongeveer zeven modulen. We onderscheiden vier ISP s, namelijk: Bouwbreed Metalektro Zorg en Welzijn Handel en Administratie 5

6 Dankzij het geringe aantal modulen blijft de keuzevrijheid in leerjaar drie en vier groot. Bij zowel het Specialistisch als het Vrij Programma komen er in het derde leerjaar zeventien modulen op het menu van de leerling te staan en in het vierde leerjaar zijn dat er twaalf. Bij VMBO-Select staat de vrijheid van keuze dus centraal. Binnen VMBO-Select maakt een leerling deel uit van een selecte groep die grotendeels zelf mag bepalen hoe zijn of haar beroepsgerichte programma eruit ziet. En dat is niet alleen beter voor de beroepskeuze van leerlingen, maar het maakt het vooral ook leuker om naar school te gaan. VMBO-Select in de praktijk Hoe gaat het precies in zijn werk? Specialistisch Programma Voor wie? Voor leerlingen die bij de start van het derde leerjaar of verderop precies weten of ontdekt hebben welke beroepsoriënterende richting ze willen gaan doen. Waar kiest een leerling voor? De leerling kiest uit het totale aanbod grotendeels modulen uit één bepaalde beroepsoriënterende richting, bijvoorbeeld: uiterlijke verzorging; voertuigentechniek; transport en logistiek; handel en verkoop; metaal- elektro; etc. Naast deze modulen kiest de leerling ook nog een klein aantal modulen dat met andere beroepsoriënterende richtingen te maken heeft. Vrij Programma Voor wie? Voor leerlingen die nog niet precies weten wat ze willen en zich nog willen oriënteren op wat er allemaal mogelijk is. Waar kiest een leerling voor? De leerling kiest onder begeleiding van de decaan en mentor modulen uit allerlei verschillende beroepsoriënterende richtingen, bijvoorbeeld: Brandstofsystemen; Koppeling en versnellingsbak; Landmeten; Metselen 1; Metselen 2; Kassabeheer; Etaleren; Automatisering; etc. Daarnaast kiest een leerling in leerjaar vier 1 Intra Sectoraal Programma. (ISP) 6

7 Specialistisch Programma Wat leert de leerling? De modulen worden op twee niveaus aangeboden: basisberoepsgericht en kaderberoepsgericht. Naast de vakinhouden is vooral het aanleren van algemene, studie- en beroepsvaardigheden erg belangrijk. De leerlingen volgen voornamelijk modulen (dus vakinhouden) uit de door hen gekozen beroepsoriënterende richting. Naast het beroepsgerichte programma krijgen de leerlingen een aantal algemene vakken aangeboden, zoals Nederlands, een vreemde taal, Bewegingsonderwijs, etc. Hoe gaat dat met het eindexamen? De leerling doet mee aan het landelijke eindexamen in de gekozen beroepsoriënterende richting binnen het Specialistische Programma en de algemene vakken. Welk diploma krijgt de leerling? De leerling krijgt een diploma vmbo basisberoepsgerichte leerweg of vmbo kaderberoepsgerichte leerweg, met daarop vermeld welk Specialistisch Programma de leerling met goed gevolg heeft afgesloten. Vrij Programma Wat leert de leerling? De modulen worden op twee niveaus aangeboden: basisberoepsgericht en kaderberoepsgericht. Naast de vakinhouden is vooral het aanleren van algemene, studie- en beroepsvaardigheden erg belangrijk. De leerlingen volgen veel verschillende modulen (dus vakinhouden) uit verschillende beroepsoriënterende richtingen. Naast het beroepsgerichte programma krijgen de leerlingen een aantal algemene vakken aangeboden, zoals Nederlands, een vreemde taal, Bewegingsonderwijs, etc. Hoe gaat dat met het eindexamen? De leerling doet mee aan het landelijke eindexamen voor het gekozen ISP binnen het Vrije Programma en de algemene vakken. Welk diploma krijgt de leerling? De leerling krijgt een diploma vmbo basisberoepsgerichte leerweg of vmbo kaderberoepsgerichte leerweg, met daarop vermeld welk ISP de leerling met goed gevolg heeft afgesloten. 7

8 De eerste keuze Alle leerlingen die in de tweede klas van het Agnieten College of het Thomas a Kempis College zitten en die vanaf de derde klas verder willen met VMBO-Select, maken medio maart, april hun keuze voor de modulen die ze willen gaan volgen in de derde klas. Ze kiezen 25 modulen waarvan ze er in de derde klas zeventien zullen gaan volgen. (5 modulen vallen af; dit wordt bepaald bij het indelen van de klassen en het maken van de roosters). Als een leerling meteen al een Specialistisch Programma wil volgen, dan kiest hij of zij het grootste deel van zijn of haar modulen uit één bepaalde beroepsoriënterende richting. Natuurlijk kan deze grote keuzevrijheid voor sommige leerlingen ook erg verwarrend zijn. Ook is het voorstelbaar dat sommige leerlingen voor zichzelf een Vrij Programma zouden willen opstellen, dat misschien niet helemaal logisch in elkaar zit. Daarom worden de leerlingen bij het maken van de verschillende keuzes voortdurend begeleid door hun mentor en de decanen van de verschillende scholen. Ook worden er voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd voor ouders en verzorgers. Het is van essentieel belang dat ook ouders/ verzorgers samen met de leerling nadenken over de invulling van het beroepsgerichtprogramma en dat hier thuis voldoende over wordt gesproken. Later de keuze wijzigen Wanneer een leerling na de zomervakantie vol goede moed met het gekozen programma binnen VMBO-Select aan de slag is gegaan, kan het natuurlijk toch voorkomen dat deze leerling er achter komt dat hij of zij een verkeerde keuze heeft gemaakt. Daarom wordt het de leerling mogelijk gemaakt om na ca. vijftien weken van het Specialistisch Programma over te stappen naar een Vrij Programma; van het Vrij Programma over te stappen naar een Specialistisch Programma; van het ene Specialistisch Programma over te stappen naar een ander Specialistisch Programma. Deze overstap is echter wel aan bepaalde voorwaarden gebonden. binnen het Vrije Programma de keuzes van de modulen te veranderen. In uitzonderingsgevallen en indien dit organisatorisch haalbaar is, kan de leerling in overleg met de mentor ook nog gedurende het jaar wijzigingen in zijn of haar programma aanbrengen. Aan het einde van de derde klas is het bovendien ook nog mogelijk om van een Specialistisch Programma over te stappen naar een Vrij Programma in de vierde klas (andersom is dan alleen bij hoge uitzondering nog mogelijk). 8 Leerlingen die in klas 3 een Vrij of een Specialistisch Programma hebben gevolgd, kiezen aan het einde van de derde klas opnieuw, maar nu kunnen er zeventien modulen worden gekozen waarvan er weer vijf afvallen. In het vierde leerjaar volgt een leerling dus twaalf modulen.

9 in aanbouw Soms les op twee scholen Dat VMBO-Select een samenwerkingsverband is tussen verschillende scholen, merkt de leerling vooral aan het feit dat hij of zij het Specialistische Programma of meerdere modulen uit het Vrije Programma op de andere school zal gaan volgen. Dit vormt geen enkel probleem, omdat de Blaloborgh (Agnieten College) en de locatie Noord van het Thomas a Kempis College zich op 5 minuten loopafstand van elkaar bevinden. Twee voorbeelden: Een leerling van het Thomas a Kempis College die in de derde klas modulen uit het Specialistisch Programma Transport en Logistiek kiest, volgt de beroepsgerichte lessen hiervoor op de Blaloborgh. De leerling volgt alle algemene vakken verder gewoon op het Thomas a Kempis College en krijgt daar ook het diploma uitgereikt. Een leerling van de Blaloborgh die in zijn of haar Vrije Programma een aantal modulen Uiterlijke Verzorging wil volgen, gaat voor deze modulen naar het Thomas a Kempis College. De leerling volgt in ieder geval alle algemene vakken op de Blaloborgh en krijgt daar zijn of haar diploma uitgereikt. 9

10 Door naar het mbo Klaar, en dan? Het behaalde diploma VMBO-Select biedt, net als ieder ander vmbodiploma, prima aansluiting op tal van opleidingen aan een ROC (het mbo), zoals Landstede of het Deltion College. Of een leerling nu een Specialistisch of een Vrij Programma heeft gevolgd, dit maakt voor de vervolgmogelijkheden in het mbo niets uit. Leerlingen van zowel de Blaloborgh als het Thomas a Kempis College worden ook bij de keuze voor een vervolgopleiding voortdurend begeleid door hun mentor en de decanen van de verschillende scholen. Stel ze gerust Nog vragen? 10 Indien u nog vragen heeft over VMBO-Select, dan kunt u hierover contact opnemen met de decanen van één van de twee uitvoerende scholen: Agnieten College locatie Blaloborgh: Mw. R. Soppe. rse@agnietencollege.nl Telefoon : en/of Mw. A. Kloeke ave@agnietencollege.nl Telefoon : Thomas a Kempis College locatie Noord: Mw. I. Hiehle. ihiehle@landstede.nl Telefoon :

11 TalentStad Een nieuwe kijk op vmbo Het Agnieten College, Landstede en het Thomas a Kempis College hebben een nieuwe kijk op het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) ontwikkeld. Hoe leren mensen? Wie vormen de doelgroep van het vmbo? Welke plaats heeft dit schooltype in het totale beroeps- en voortgezet onderwijs? Op basis van deze visie werken de drie onderwijsorganisaties aan een nieuwe school, TalentStad, die in augustus 2008 van start zal gaan. Hoe leren mensen? Leren, vertrouwen, verwachtingen Wij mensen leren voortdurend. Zowel op school als erbuiten. We willen dat graag zelf doen, maar hebben er ook anderen bij nodig. Verder willen we graag laten zien wat we kunnen. Dat geeft ons een gevoel van vertrouwen in onszelf en elkaar. Waarom een nieuwe vmboschool? De samenleving verandert. Kunnen wordt belangrijker dan kennen. Daarom wil ons nieuwe vmbo het onderwijs zo aanbieden dat kinderen worden gestimuleerd om door ervaring te leren. De school is een deel van de samenleving en wat de leerlingen er doen, is levensecht en dus leerzaam. Hoe organiseren we het onderwijs? We willen gaan werken met acht stamgroepen. Een stamgroep (125 leerlingen) bestaat uit eenheden van 40 tot 50 leerlingen en tutorgroepen van 12 tot 16 leerlingen. Leerlingen ontmoeten elkaar in hun stamruimte, waar stilte- en vergaderplekken en een huiskamerhoekje zijn. Meestal werken leerlingen er alleen of in kleine groepjes. Ze worden daarbij voortdurend begeleid door volwassenen. Naast stamruimtes zijn er ook speciale voorzieningen als winkels, bedrijfjes en werkplaatsen. Hier kunnen leerlingen zich oriënteren, leren en werken. De leerkrachten In het nieuwe vmbo onderwijzen leerlingen zichzelf; door zelf te doen en zelf het wiel uit te vinden. Uiteraard is de docent wel beschikbaar als vraagbaak. En als begeleider. Elke stamgroep heeft een eigen vast team van begeleiders: vakdocenten, tutoren en onderwijsassistenten. In de winkels en bedrijfjes zijn meesters die een eigen team vormen. Alle begeleiders werken nauw samen zodat ze van elkaars vaardigheden gebruik kunnen maken. 11

12 Onderbouw en bovenbouw Wij kiezen bewust voor een indeling in leeftijdsgroepen (onderbouw en bovenbouw). Zo kunnen leerlingen wennen, zich breed oriënteren en gemakkelijker doorstromen naar het mbo. En wij hebben de mogelijkheid in te spelen op de vragen die bij hun leeftijdsfasen behoren. De vmboleerling van morgen Je thuis voelen op school Leerlingen worden kritischer, maar ze willen zich ook prettig voelen en hun vaardigheden kunnen ontwikkelen. Dat kan door de maatschappij in de vorm van een uitdagend en aantrekkelijk studieprogramma de school binnen te halen. En door het leerproces persoonlijk te begeleiden. Zelf verantwoordelijk Op het nieuwe vmbo zijn leerlingen gaat het om maatwerk en zelfstandigheid. Leerlingen zijn dan ook zelf verantwoordelijk voor hun leren. Ze hebben een eigen leerplan en houdt zijn eigen vorderingen bij in een portfolio : een digitale map die ook voor ouders en tutoren toegankelijk is en die belangrijk kan zijn bij de overstap naar het mbo Zingeving Jongeren willen graag betekenis geven aan wat er met hen en om hen heen gebeurt. Als school die werkt vanuit een christelijke inspiratie, stimuleren we hen zelf na te denken over zingeving. Bijvoorbeeld door te laten zien waar we (voor) staan, maar ook door hen in gemengde stamgroepen te laten werken. Meer weten over TalentStad? Op onze website kunt u meer informatie vinden over onze nieuwe vmboschool.