NVVK Studiedag. Vroegsignalering: wees er vroeg bij!' 7 april 2015, Jaarbeurs te Utrecht

Transcriptie

1 NVVK Studiedag Vroegsignalering: wees er vroeg bij!' 7 april 2015, Jaarbeurs te Utrecht

2 Opening door dagvoorzitter Joke de Kock

3 Programma uur Ontvangst uur Opening, door de dagvoorzitter Joke de Kock, voorzitter NVVK uur Overhandigen Leidraad Vroegsignalering, videoboodschap Jetta Klijnsma, staatssecretaris ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uur Leidraad Vroegsignalering, door Mariëlle Fleuren, Asessor, en Jacomijn Kuiper, Bureau EV uur Privacy, de basisprincipes, door Wolter Karssenberg, Management Consultant Privacy uur Pauze uur Workshopronde uur LUNCH uur Actualiteiten Schuldhulpverlening, door Joke de Kock, voorzitter NVVK uur Vroeg Eropaf, door Jan Siebols, projectleider Dienst Werk en Inkomen Amsterdam, Saskia van Rij, stafmedewerker St. Doras, en Jeroen Rous, beleidsadviseur Amsterdamse Federatie Woningcorporaties (AFWC) uur Workshopronde uur Korte pauze, wisseling workshops uur Workshopronde uur Afsluiting met hapje en drankje

4 Aanleiding Leidraad Vroegsignalering Yvon van Houdt Directeur NVVK

5 Schuldencarrière

6 Vroeg signaleren

7

8

9

10

11 Videoboodschap Staatssecretaris Klijnsma ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

12

13 Overhandiging Leidraad Vroegsignalering

14

15

16

17 Leidraad Vroegsignalering Mariëlle Fleuren, Asessor Jacomijn Kuiper, Bureau EV

18 Vroegsignalering

19 Vroegsignalering Wie doet er al wat met vroegsignalering? Wat doe je?

20 Reden van Leidraad Vroegsignalering krijgt steeds meer aandacht (SZW) Behoefte aan meer duidelijkheid en uniformiteit Positie bepaling binnen schuldhulpverlening Totstandkoming Literatuur onderzoek Gesprekken met 42 organisaties

21 Definitie Vroegsignalering Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld brengen van mensen met financiële problemen om vroegtijdige hulpverlening mogelijk te maken door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en outreachende hulpverlening.

22

23

24 Beleid Tijd en aandacht Wat is de reden van vroegsignalering? Wat is het doel? Hoe kan je het doel bereiken?

25 Signalen gemeente Daadwerkelijke signalen Het ideale signaal bestaat niet - Achterstanden zorgverzekeraars - Achterstanden Energie - Inlichtingenbureau - Eigen gegevens

26 Signalen samenwerkingspartners - Doorverwijzen - Signalen afgeven Woningbouwcorporaties Zorgverzekeraars Nutsbedrijven Werkgevers BKR Sociale Dienst UWV GGD Wijk en Buurtteams Scholen en vrijwilligersorganisaties (kerken)

27 Outreachend werken

28 Outreachend werken

29 Hulpaanbod

30 Privacy Financiering ICT Convenant Evaluatie

31

32 De Leidraad

33 Privacy, de basisprincipes Wolter Karssenberg Management Consultant Privacy

34 Privacy de basisprincipes

35 De basis: Schuldhulpverlening is onmogelijk zonder verwerken persoonsgegevens Vertrouwensrelatie professional en cliënt is onmogelijk zonder bescherming persoonlijke levenssfeer

36 De doelstelling: verantwoord persoonsgegevens verwerken om cliënt optimaal te ondersteunen

37

38

39

40 De praktijk: weerbarstig

41

42

43 Het resultaat: wantrouwen

44

45

46 De toekomst: toenemende ethische discussies

47

48

49 De principes: helder, maar 1+1 2

50 Vroegsignalering en Privacy

51

52 OESO Privacy Principes Dataminimalisatie Gegevenskwaliteit Doelbinding Gebruiksminimalisatie Beveiliging Transparantie Participatie Verantwoording

53 Wbp: principle based! Is het middel evenredig aan het doel? Proportionaliteit Is er een minder ingrijpend alternatief? Subsidiariteit Zijn de betrokkenen geïnformeerd? Transparantie

54 Beginsel Toelichting Wbp Doelbinding Alleen voor specifiek doel 7 Rechtmatige grondslag Verenigbaar gebruik Zes grondslagen *) 8 Verder verwerken voor ander doel *) 9

55 Boete: tot

56 Boete: tot

57 The 21st century requires stronger rights, stronger responsibilities, more consistency across Europe.

58 Maar niets is wat het lijkt: misbruik privacy-argument ontbreken bereidheid treffen maatregelen principewetgeving en scheiding der machten toezichthoudersfobie politieke prioriteiten

59 De oplossing: Denk Durf Doe

60 Denk Denk, durf, doe Uitwerking Denk Groot, begin klein Geleidelijk bouwen = lerend groeien Pas beperkte pilot toe

61 Durf Denk, durf, doe Uitwerking Durf Besluiten nemen Principle-based regelgeving vraagt invulling Bepaal zelf bewust risk appetite Vraag bij uitzondering zienswijze Cbp Zorgvuldig = niet bang voor procedure

62 Doe Denk, durf, doe Uitwerking Doe Basistoets Durf je het van de daken te schreeuwen? Risicotoets Compliancetoets Resultaatanalyse Samen Modern Nalevingstoets Analyseer privacyrisico s, tref maatregelen Vul OESO-principes in Vul eisen privacy wet- en regelgeving in Onderzoek, onderbouw, verantwoord Keten: leverancier, verwerker, hulpverlener Kennis: juridisch, risicomgt, ICT, etc. Adopteer moderne methoden en technieken Implementeer pragmatische governance, risk management & compliance structuur

63 Dank voor uw aandacht Wolter Karssenberg RE Management Consultant Privacy EigenRuimte Advies Telefoon: Privacy de basisprincipes

64 PAUZE

65 Workshopronde uit blok 1 Gedragscode Schuldhulpverlening en modules NVVK Privacy, actief één slag dieper Ervaringen van leden

66 Wijzigingen Gedragscode Schuldhulpverlening en modules NVVK Gerard van Rossen, secretaris NVVK Mariëlle Fleuren, Asessor

67 Gedragscode Schuldhulpverlening Overkoepelende Gedragscode: Algemene uitgangspunten (BBR en ondernemers) Alle diensten van NVVK-leden Aanvullend zijn de modules Actualisatie Getoetst aan wet- en regelgeving: Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) Algemene wet bestuursrecht (Awb) Normering NEN8048

68 Overzicht aanpassingen Toevoegen van definities Aanpassen bestaande definities Geen gedetailleerde procesomschrijving Alle diensten

69 Opzet Gedragscode Wettelijk kader NVVK schema schuldhulpverlening Korte omschrijving van alle modules NVVK Procesmatige randvoorwaarden en aandachtspunten

70 Wettelijk kader, basis Wgs Awb NEN8048

71 Schema schuldhulpverlening NVVK

72 Procesmatige randvoorwaarden en aandachtspunten Plan van aanpak Richtlijn 120 dagen 36 maanden SHV voor ondernemers Communicatie met schuldeisers Registratie en gegevensbeheer

73 Bijzondere aandacht Vereniging ziet toe op naleving van Bindend voor alle leden Vergoedingen Klachten Verplichte audit voor leden 120 dagen richtlijn (al toegepast?)

74 Vragen Gedragscode Schuldhulpverlening?

75 Status modules 1. Wgs, Awb, Wpb 2. NEN Gedragscode Modules Actualisatie

76 Schema schuldhulpverlening NVVK

77 Algemene aanpassingen Eisen aan de shv-er verwijderd behalve bij Preventie en Beschermingsbewind Eisen Wft toegevoegd bij I&A, Stabilisatie, Herfinanciering, SK en BC Geen bijlage meer Een zelfde opzet NEN delen staan schuin

78 Module Preventie Forse uitbreiding Link met Wgs en vroegsignalering 4 stappen beschreven: 1. Beoogde maatschappelijke effecten 2. Inventariseren lokale behoeften 3. Strategische keuzen 4. Organisatie van het aanbod

79 Module Aanmelding Aanpassingen ivm Wgs, Abw en Wbp: Afgeven van een beschikking (Abw) (8 weken) Termijnen aangeven (Wgs) (4 weken) Regels en aanpassingen ivm Privacy (Wbp) Gegevens verzamelen en uitwisselen (Wbp) Vraag: heeft iedereen dit al aangepast?

80 Module Intake Termijn 4 weken ivm vaststellen hulpvraag (Wgs) 3 stappen: 1. Inventarisatie 2. Analyse 3. Advies (o.a. PvA)

81 Module Crisisinterventie Wat is een crisis: huisontruiming, afsluiting, ontbinding zorgverzekering (Wgs) Ondernemers: Beslag en opzegging bankkrediet Termijn 3 dgn (Wgs)

82 Module Informatie en Advies Vraag van de klant staat centraal Aangegeven wat minimaal schriftelijk moet

83 Module Stabilisatie Inzetten bij ondernemers ivm: Boekhoudkundige en/of fiscale ondersteuning Begeleiding door bedrijfsadviseur e.a.

84 Module Betalingsregeling en Herfinanciering (HF) Duidelijk dat het gaat om 100% betalingen Voor SK en SB! Past u dit al toe? Bij HF is toegevoegd dat BKR getoetst wordt

85 Module Schuldregeling 100% betaling heeft altijd de voorkeur Rol shv-er toelichten, intermediair 120 dagen als richtlijn Beslaglegging in de 120 dagen, geen spaarcapaciteit uitdelen (past u dit al toe?) Uitleg over handelen bij overlijden

86 Module Budgetcoaching De 3 en 4 stappen zijn nader uitgewerkt: Overeenkomst Budgetplan opstellen Budgetplan uitvoeren Evaluatie

87 Module Budgetbeheer, Flankerende Hulp en Communicatie schuldeisers Verdere uitwerking van bestaande teksten Bij communicatie schuldeisers wordt met name aangegeven wanneer men actief met de schuldeisers contact moet opnemen

88 Module Beschermingsbewind Geheel herschreven: Wet- en regelgeving Eisen vanuit de NVVK Beschrijving Aandachtspunten Tijdspanne

89 Module Duurzame Financiële Dienstverlening (DFD) Voorbeeld toegevoegd: Verkoop eigen woning Als stabilisatie met max 4 maanden niet mogelijk is Af te wikkelen onderneming Wie zet DFD actief in?

90 Module Gelijkberechtiging Kop aangepast, was gelijkheidsbeginsel 2 nieuwe aandachtspunten: 1. Kan afwijken van gelijktijdige betaling aan de schuldeisers (DFD, met toestemming schuldeiser en bij Stabilisatie) 2. Afwijken ter bevordering van aanvaard bestaansminimum van de schuldenaar

91 Module Schuldhulpverlening voor Ondernemers Geheel nieuwe module, was Gedragscode

92 Module Nazorg Nazorg omschrijven in het PvA Vraag, heeft u dit al toegepast?

93 Vragen over de modules?

94 ACTUALITEITEN SCHULDHULPVERLENING Joke de Kock voorzitter NVVK

95 Ontwikkelingen inkomen en VTLB Kostendelersnorm ingevoerd Kindregelingen samengevoegd Strengere eisen & tegenprestatie Norm alleenstaande ouder in WWB vervallen Expertmeetings VTLB

96 Ontwikkelingen in onderzoeksland Evaluatie Wet gemeentelijke schuldhulpverlening Evaluatie Schakel! Onderzoek groei beschermingsbewind Gepubliceerd: Het verhaal achter de cijfers, aansluiting minnelijk/wettelijk traject Onoplosbare schuldsituaties

97 Ontwikkelingen bij schuldeisers Forse Achterstanden bij: CJIB, ING, GGN, LIC, etc. Themadag NVVK - Landelijk Incassocentrum (LIC) en vervolg Kamervragen SP: explosief stijgend aantal mensen dat het eigen risico niet meer kan betalen o Beslagregister, de ontwikkelingen o Beslag op roerende goederen, pre-advies, stand van zaken o Beslagvrije voet, pre-advies, haalbaar? Navorderingen Zorginstituut Nederland, kansen en risico s

98

99 Nieuwe modules

100 Overige ontwikkelingen Budget Challenge Workshops AMvB gegevensuitwisseling Visie 2015/2018

101 Vroeg Eropaf Jan Siebols Saskia van Rij Jeroen Rous

102

103 Hulp bij betalingsprobleem Ruim de helft van de debiteuren met een forse betalingsachterstand zoekt veel te laat hulp. Oorzaken: - denkt nog zelf oplossing te vinden - kent de weg niet - schroom

104 Veranderende focus schuldhulp Van nadruk op curatieve aspecten naar nadruk op preventie en vroegsignalering. Van wachten op initiatief van schuldenaar naar actieve benadering op basis van signaal van schuldeiser.

105 Project Vroeg Eropaf Vroeg Eropaf is een grootschalig project in Amsterdam om beginnende schulden te lokaliseren en waar mogelijk op te lossen. Meldingen van betalingsproblemen komen van woningcorporaties, energiebedrijven, zorgverzekeraars en de Amsterdamse Belastingdienst.

106 Inzet Vroeg Eropaf o Tijdig signaal van crediteur o Snel contact met beginnende wanbetaler o Voorkomen ernstige sancties o Basis leggen voor regelmatige betalingen o Inventariseren oorzaken o Plan van aanpak oplossing Doel: integrale en structurele oplossing

107 Aantallen meldingen Vroeg Eropaf van corporaties van Agis van energieleveranciers van DBGA Daarnaast: x Eropaf: intensieve actie na aangezegde ontruiming

108 Wat levert het op? Panteia (mei 2014): Inschatting rendement project Vroeg Eropaf voor gemeente Amsterdam: 220%. Kosten: 1,84 miljoen Euro Baten: 4,06 miljoen Euro Verhouding kosten/baten 1: 2,2

109 Wat levert het op? Ontruimingen landelijk (Aedes): 2009: : Toename 18% Ontruimingen Amsterdam 2009: : 631. Afname 15% 2014: verdere afname tot 609x

110 Evaluatie Berenschot 2015 Conclusie uit Evaluatie Convenant Vroeg Eropaf : De convenantpartners zijn grotendeels tevreden over de resultaten.

111 Ontwikkeling Vroeg Eropaf Timing: op het juiste moment op de juiste stoep Selectie: keuzes binnen massaaanbod Financiering: wie betaalt?

112 Workshopronde uit blok 2 Privacy, actief één slag dieper Welke signalen hebben BKR en het Inlichtingenbureau u te bieden? Stappenplan Vroegsignalering Vroeg Eropaf: van plan tot praktijk, een verdieping

113 Stappenplan Vroegsignalering Mariëlle Fleuren, Asessor Jacomijn Kuiper, Bureau EV

114

115 Stap 1 Motivatie Waarom wil jouw organisatie iets met vroegsignalering gaan doen? Bijvoorbeeld: - Rendement - Problemen eerder in beeld - Grotere problemen voorkomen - Minder betalingsachterstanden - Goodwill - Wettelijke verplichting - Sluit aan bij eigen doelstellingen

116 Stap 2 Beleid Wat is de reden van vroegsignalering? Wat is het doel? Hoe kan je het doel bereiken?

117 Stap 3 en Stap 4 Signalen Welke signalen heb je beschikbaar? Welke signalen wil je gebruiken? Met wie zou je willen samenwerken als je zelf de signalen niet hebt?

118 Stap 5 Outreachend werken Hoe ga je outreachend werken? Huisbezoek Bellen Brief Combinatie

119 Stap 6 Hulpaanbod

120