MIGRANTENSTUDIES, 2009, NR. 4. Boekbesprekingen
|
|
- Christa Geerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 MIGRANTENSTUDIES, 2009, NR. 4 Boekbesprekingen Miriam Gazzah (2008), Rhythms and rhymes of life: music and identification Processes of Dutch-Moroccan youth. Amsterdam: Amsterdam University Press. Hoe (re)presenteren en positioneren jonge mensen met een Nederlands-Marokkaanse achtergrond zich in onze maatschappij? Dat tegen een achtergrond van debatten over multiculturalisme en integratie, de positie en het belang van de islam, de angst voor terrorisme, en de dagelijkse realiteit van stereotypering en discriminatie. In haar antwoord op deze vraag zoekt Miriam Gazzah in haar dissertatie een oorspronkelijke invalshoek. Het gaat nu eens niet over scholing, werk, of buitensluiting en regelovertredingen maar over muziek. De titel Rhythm and rhymes of life verwijst naar de twee belangrijkste soorten muziek die zij bespreekt in haar boek: de popmuziek van Marokkaanse origine, shaabi, en de hiphop die door jonge Marrokaanse Nederlanders in ons land zelf gemaakt wordt. Gazzah zelf, van jongs af aan een muziekliefhebster, werd in haar tienerjaren gegrepen door een optreden van Raï zanger Cheb Khaled. Tijdens dat concert in Tunesië ervoer zij aan den lijve dat muziek gemeenschap creëert. Dat luisteren naar muziek het effect heeft dat je je verbonden voelt met een (imaginaire) gemeenschap, is ook al door andere Franse, Turkse en Britse auteurs beschreven, ook in relatie tot pogingen van immigranten in hun nieuwe land de eigen gemeenschappelijkheid te bewaren of te contrasteren met die van hun omgeving. Identiteit is voor deze auteurs geen vaststaand gegegeven, maar een dynamisch proces. Gazzah haakt aan bij omschrijvingen van de theoreticus Brubaker die voorgesteld heeft het concept van groep te vervangen door groupness. Hiermee kunnen ook tijdelijke sociale configuraties, zoals die van het publiek van een concert of feest, gezien worden als basis voor in ieder geval tijdelijke en mogelijk zelfs langduriger gevoelens van erbij horen, verbondenheid en identiteit. Voor Gazzah was het verschijnsel dat muziek mensen bij elkaar betrekt en groupness instigeert de basis voor haar wetenschappelijke fascinatie voor muziek. In het antwoord op de vraag hoe jonge mensen muziek gebruiken om hun gevoel van identiteit en sociale identiteit vorm te geven, voert de auteur ons langs de Nederlands-Marokkaanse hiphop scene en het circuit van bruiloften en feesten waar vormen van traditionele en hedendaagse Marokkaanse muziek het auditieve decor vormen. Zij hield 29 diepte-interviews met Nederlands-Marokkaanse jongeren en jongvolwassenen (via de sneeuwbalmethode), die over het algemeen middelbaar of hoger geschoold waren. Verder analyseerde zij songteksten van Nederlands-Marokkaanse hiphop en zocht op Nederlands-Marokkaanse websites naar de connectie tussen muziek en identiteit. De door haar onderzochte jongeren komen veelal op bruiloften of andere feesten in eigen kring in contact met shaabi, hedendaagse populaire muziek uit Marokko. Het sterk ritmische karakter van die muziek maakt haar uitermate geschikt om op te dansen, en dat wordt dan ook volop gedaan. De populariteit van de shaabi op feesten en partijen heeft ertoe geleid dat er een circuit ontstaan is van shaabi feesten en concerten met een meer publiek karakter. Gazzah meldt dat er in Nederland jaarlijks zeker meer dan vijftig van dergelijke feesten plaatsvinden die vrijwel alleen door Marokkaanse jongeren bezocht worden. De sociale functie van deze feesten is evident, men bezoekt ze om in een plezierige omgeving nieuwe vrienden te maken en potentiële partners te ontmoeten, zonder dat er ouders of andere volwassenen bij aanwezig zijn. Tot zover is de functie van dit soort samenkomsten natuurlijk precies dezelfde als die van ieder ander feest of concert dat jonge mensen trekt. Toch zijn die shaabi feesten bijzonder, omdat zij ook een sterke, specifieke groupness mogelijk maken. Bezoekers voelen zich eindelijk een keer onder elkaar, zonder ook maar de geringste kans op negatieve stereotypering die de afgelopen jaren ten aanzien van Marokkanen overvloedig geventileerd wordt. Door met andere jonge Marokkanen onder elkaar te zijn, te dansen, flirten en plezier te beleven, op de tonen van sterk ritmische, energieke, als puur Marokkaans geïdentificeerde muziek, kunnen zij zich echt Marokkaan voelen. Shaabi maakt het mogelijk een identiteit te beleven als jonge, vrije, moderne Marokkaan. Voor deze jongeren is daarmee de islam dan ook een volstrekt vanzelfsprekend referentiepunt. Om die reden bestaat er discussie om- 334
2 BOEKBESPREKINGEN trent de waarde van dit soort feesten. Waar preciezen, op het internet of in het alledaagse leven, beweren dat feesten en dansen eigenlijk tegen de geest of zelfs de letter van de Koran zijn, beweren rekkelijken dat feesten en plezier maken helemaal niet op religieuze grenzen stuiten, dat wil zeggen, wanneer er geen alcohol geschonken wordt. Dat gebeurt dan ook niet, en als handreiking aan het precieze kamp zijn er ook feesten die alleen toegankelijk zijn voor vrouwen en meisjes. Een ander cultureel veld dat Gazzah in kaart brengt is dat van de Nederlands-Marokkaanse hiphop. Deze van origine Amerikaanse muziek met een hoge streetcredibility werd ontwikkeld in de zwarte achterstandsbuurten in de grote steden. En behalve dat het muziek was die zich goed leende om op te feesten en (break)dansen was hiphop ook altijd een vehikel voor maatschappijkritiek. Ook in Nederland geldt hiphop als een manier om commentaar te leveren op bestaande verhoudingen, vooral voor jongeren in een achterstandspositie, of in dit geval voor jongeren die als groep door de opkomst van populistische partijen als de LPF en de PVV systematisch worden gestigmatiseerd. Het is dan ook populistisch rechts dat nogal eens onderwerp van rap is. Vanuit een hechte betrokkenheid met de eigen buurt, de eigen stad en de eigen vriendenkring scheppen rappers op over zichzelf, hun maatjes en hun woonplaats bragging and boasting naar het Amerikaanse voorbeeld. Maar naast deze speelse opschepperij over wie de beste, sterkste, rijkste, potentste is het genre is door en door masculien, bevat de Marokkaanse Nederhop ook veel serieuze aanklachten tegen het maatschappelijke en politiek bestel in dit land.gazzah stelt in haar conclusie dat shaabi en hiphop op verschillende manieren belangrijk zijn voor haar respondenten: in shaabi herkennen mensen zichzelf als Nederlandse Marokkanen, met hiphop eisen zij op dat anderen hen als zodanig erkennen. Al met al is Rhythms en Rhymes of Life een boeiende schets van de Nederlands-Marokkaanse subcultuur, van pogingen van jonge mensen om een identiteit te ontwikkelen uit alledaagse cultuur. Het boek is op een organische manier doorregen met theoretische noties die een leidraad vormen voor de studie van de beschreven verschijnselen. Verder verraadt Gazzah s journalistieke achtergrond zich, het boek is geschreven in toegankelijk en vlot Engels, en zelfs ingewikkelde debatten of uitgangspunten worden soepel beschreven. Toch zijn enkele kanttekeningen op zijn plaats. Het is op de eerste plaats de vraag in hoeverre de ervaringen van de kleine groep respondenten in haar studie te generaliseren zijn naar de veel grotere en diversere groep van jonge mensen met dezelfde achtergrond. Terecht heeft Gazzah nu eens geen probleemjongens tot onderwerp genomen, maar gewone jongeren met een normale schoolopleiding. Negenentwintig interviews zijn echter een wat wankele basis voor verstrekkende conclusies, al moet ik erkennen dat Gazzah die pretentie ook niet verwoordt. Verder is wel duidelijk dat de shaabi bezoekers niet dezelfde zijn als de hiphoppers, maar onduidelijk blijft voor welke respondenten de twee identiteitstrategieën herkenning en erkenning nu eigenlijk samengaan of apart blijven, en waarom dat zo is. Verder maakt Gazzah duidelijk dat muziek een belangrijk medium is voor groupness, maar hoe belangrijk is muziek dan in verhoudingen tot andere symbolische vormen? Feesten, concerten en optredens zijn per definitie vliedende verschijnselen en zouden andere culturele alledaagsheden niet belangrijker zijn voor de vorming van een Nederlands-Marokkaanse identiteit? Verder zijn jongeren ook altijd vooral jong en daarmee op zoek naar andere jongeren, en is onttrekking aan de bemoeienis van ouders eerder regel dan uitzondering. Jeugdcultuur staat wel vaker enigszins op gespannen voet met het religieuze gedachtegoed. Wat in deze studie ontbreekt is een inschatting van de bijzonderheid of algemeenheid van de bestudeerde processen. Blijft staan dat dit een goed geschreven, bijzondere inkijk is in de cultuur van jonge Nederlandse Marokkanen. Door muziektheorie en concepten als groupness als vertrekpunt te kiezen heeft Miriam Gazzah verschijnselen kunnen belichten die tot nu toe (te) weinig beschreven zijn. Tom ter Bogt B. Van Robaeys, J. Vranken, N. Perrin en M. Martiniello (2007), De kleur van de armoede. Armoede bij personen van buitenlandse herkomst. Leuven: Acco. In opdracht van de Koning Boudewijnstichting hebben onderzoekers van OASeS (Universiteit Antwerpen) en van CEDEM (Centre d Etudes de l Ethnicité et des Migrations Université de Lie` ge) gepeild naar de specifieke en bijzondere armoederisico s van personen van buitenlandse herkomst (PvBH s), meer in het bijzonder die van Marokkaanse en Turkse origine. 335
3 MIGRANTENSTUDIES, 2009, NR. 4 Op grond van reeds bestaand onderzoeksmateriaal verwerken de onderzoekers eerder onderzoek en borduren erop voort. In feite gaat het om een compilatie van gegevens over de verschillende leefsituaties van armen van Italiaanse, Marokkaanse of Turkse herkomst. Bij dit materiaal worden de resultaten gevoegd van focusgesprekken met 115 geselecteerde getuigen om een aantal hypothesen te formuleren die daarna worden getoetst in 42 interviews met oude migranten en de generaties die hen volgden naar Belgie of hier werden geboren. De focusgesprekken en interviews gingen in het jaar 2006 door. Voor de selectie van deze personen van buitenlandse herkomst kiezen de onderzoekers voor een objectieve operationalisatie, met name voor twee criteria: geboorteland en nationaliteit. Een persoon van buitenlandse herkomst is in onze definitie iemand die ofwel geboren is in een niet-belgisch land of de nationaliteit van dat land bezit. Ook indien e e n van beide ouders aan bovenstaande criteria voldoet, spreken we over een persoon van buitenlandse herkomst (blz 19). In een statistisch hoofdstuk worden hierover nog meer details gegeven Na een kort overzicht van de beschikbare cijfergegevens (die voor een deel teruggaan tot 1991), komen de onderzoekers tot de vaststelling dat de armoederisico s bij PvBH s in vergelijking met Belgische autochtonen, aanmerkelijk hoger zijn. Een belangrijk deel van de PvBH s leven onder de armoedegrens, hebben een (veel) lagere activiteits- en werkzaamheidsgraad, zijn vaker werkloos, hebben een lager onderwijsniveau en zijn minder vaak eigenaar van een eigen woning. Maar eens temeer kan op grond van deze cijfergegevens niet worden nagegaan of dat verhoogde armoederisico na controle voor opleiding overeind blijft. Hiermee wordt de hoogte van de armoede van de PvBH s bepaald, met andere woorden: hoeveel PvBH s bevinden zich onder de armoedegrens en hoe varieert dat risico naargelang van de herkomst? Vervolgens wordt de ernst van de armoede gemeten met behulp van twee andere onderzoeksmethoden: 1. een bevraging van deelnemers aan dertien focusgesprekken in Antwerpen, Brussel, Charleroi, Gent, Hasselt en Luik, met andere woorden: professionals uit diverse sectoren (OCMW s, zuigelingenconsultatiebureaus, beroepsadviescentra, buurtcentra, migrantenverenigingen), en 2. halfopen interviews met PvBH s, afkomstig uit Turkije (18), Marokko (14) en Italie (10), zowel mannen (19) als vrouwen (23), in Vlaanderen (21), Brussel (6) en Wallonië (15) en van verschillende leeftijdsgroepen. Van die 42 respondenten hebben er 24 de Belgische nationaliteit, terwijl 6 andere een aanvraag in die zin hebben ingediend. De geïnterviewden onderstrepen herhaaldelijk hoe moeilijk het is te leven met weinig geld, zonder (goed) werk, zonder diploma. Leven in de marge van de samenleving betekent dat ze verbonden blijven zowel met het land van de voorouders als met andere lokale referentiegroepen (familie of eigen socio-culturele gemeenschap). Dit maakt het mogelijk om verschillende overlevingsstrategieën uit te bouwen op grond van familiale, territoriale en gemeenschapsnetwerken. Die hebben echter ook hun grenzen en negatieve effecten, zoals verdere uitsluiting en opgelegde wederkerigheid. Zo kunnen aan de hand van die twee onderzoeksmethoden zes hypothesen worden getoetst die deze armoede op een specifieke wijze inkleuren : het opkomen van een nieuwe generatie armen; de verschuivende referentiekaders tussen generaties; de beïnvloeding van het bestedingspatroon onder druk van (vroegere) loyaliteiten in verband met de herkomst; de impact van de solidariteit binnen migrantengemeenschappen op armoede en sociale uitsluiting; de beperkte kennis van de maatschappij (cultureel kapitaal); meer discriminatie, wat een rem betekent op de sociaaleconomische integratie. Bij de toetsing van die hypothesen wordt ruim gebruikgemaakt van de antwoorden en commentaren zoals de respondenten die zelf hebben verwoord. Deze letterlijke weergave maakt het relaas vrij levendig. Tot slot worden nog een reeks beleidsaanbevelingen geformuleerd enerzijds om te voorkomen dat er een nieuwe generatie armen zou ontstaan en anderzijds om het menselijke kapitaal en de solidariteit die binnen de migrantengemeenschappen aanwezig zijn, optimaal in te zetten. Hoewel de onderzoekers zelf de lezer waarschuwen dat deze beleidsaanbevelingen hoofdzakelijk verkennend zijn, verder moeten 336
4 BOEKBESPREKINGEN worden uitgediept en niets afdoen aan het bestaande armoede- en integratiebeleid, blijven ze vrij algemeen. In vier bladzijden wordt zo een aantal punten aangehaald die pro memorie door de beleidsvoerders in het oog moeten worden gehouden. In dit bondige en toegankelijke werk (120 bladzijden tekst) trachten de onderzoekers de armoede bij PvBH s die in Vlaanderen en Nederland meestal allochtonen worden genoemd zo goed mogelijk te objectiveren. Bij de verwerking van de antwoorden moeten de onderzoekers echter herhaaldelijk ingrijpen en de verkregen antwoorden becommentarie ren en uitleggen. Hier ligt naar mijn mening een belangrijke methodologische zwakheid, omdat er geen controlegroep van (Belgische) autochtone armen werd bevraagd. De meeste vragen zouden eveneens van toepassing zijn op die laatste categorie (zoals leven met weinig geld, leven zonder (degelijk/goed) werk, leven zonder diploma, leven in de marge van de samenleving enz.). Omdat deze controlegroep niet werd bevraagd (no control, no cure), weet de lezer u berhaupt niet of die armoede wel een kleur heeft, of even kleurloos is en blijft als elke armoede. De etnostratificatie en de etnische discriminatie zijn zeker objectief waarneembare feiten. De beleving van armoede en sociale uitsluiting zou bij allochtonen en autochtonen vrij vergelijkbaar kunnen zijn. Albert Martens M. Van Meeteren, M. van San & G. Engbersen (2008), Zonder Papieren. Over de positie van irreguliere migranten en de rol van het vreemdelingenbeleid in België. Leuven: Acco, 170 p. België, november Minister Keulen, verantwoordelijk voor het inburgeringsbeleid in de Vlaamse gemeenschap, vraagt een onderzoek aan bij de Rotterdamse Universiteit, die toen al een onderzoek heeft lopen op verzoek van minister Dewael, federaal minister van Binnenlandse Zaken, over de situatie van illegaal verblijvende migranten. Dewael wilde inzicht krijgen in het fenomeen van de illegale migratie (aantallen, motieven, overlevingsstrategieën en toegankelijkheid van de voorzieningen). Op 10 april 2008 wordt het volledige onderzoeksrapport van de onderzoekers in het Vlaams Parlement besproken, in de Commissie voor Wonen, Stedelijk Beleid, Inburgering en Gelijke Kansen. Beide ministers die de studie besteld hebben behoren tot Open VLD, de Vlaamse liberalen. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden werd gebruikgemaakt van zowel kwantitatieve als kwalitatieve methoden: 120 illegale immigranten van vier verschillende nationaliteiten werden ondervraagd: Turken, (Turkse) Bulgaren, Marokkanen en Congolezen, 30 interviews per groep. De bevindingen werden aangevuld met 50 interviews bij sleutelfiguren van verschillende maatschappelijke voorzieningen en NGO s (non-governmental organisations). Criminaliteitscijfers werden verkregen uit de bestaande politiestatistieken. Hoe worden de keuzen verantwoord? De Turkse en Marokkaanse illegaal verblijvende migranten worden geacht aan te sluiten bij de gevestigde grote gemeenschappen. De Turkse Bulgaren worden gezien als representatief voor de nieuwe arbeidsmigranten die overwegend uit Oost-Europa komen. De Congolezen ten slotte nemen de rol op zich van de afgewezen asielzoekers. Het onderzoek wordt verdeeld over Brussel (Congolezen), Antwerpen (Marokkanen) en Gent (Turken en Turkse Bulgaren). Impliciet lijkt enige kwantitatieve representativiteit verondersteld: de helft van de illegaal verblijvende migranten is afkomstig van gevestigde migrantengemeenschappen; de andere helft valt uiteen in twee groepen: een kwart ex-asielzoekers en een kwart nieuwe migranten. In het eerste hoofdstuk verwijzen de auteurs naar bestaande studies en stellen in Belgie een tekort vast aan systematisch overzicht met aandacht voor de verschillende kapitaalsoorten, voor de eventuele verwevenheid met criminaliteit, en voor de verhouding met de ondersteunende instellingen. Hoofdstuk 2 biedt een overzicht van het vreemdelingenbeleid in Belgie. Vooral in de hoofdstukken 3 tot en met 5 komen de onderzoeksgegevens aan de orde. Het gaat achtereenvolgens over de motieven, de beoogde positieverbetering en de strategieën om te overleven; de hulp die geboden wordt door de organisaties in Vlaanderen en Brussel; en de mogelijke verwevenheid met criminaliteit. Er is nog een hoofdstuk 6, met beleidssuggesties, maar dit heeft overduidelijk met het opdrachtkarakter van het onderzoek te maken en staat mijn inziens los van de inhoud van de vorige hoofdstukken. Voortbordurend op een onderscheid dat ik zelf in New Community in 1997 voorgesteld had, tussen migrant employment illegality en migrant residence illegality, stellen de auteurs voor om het eerste te vervangen door investe- 337
5 MIGRANTENSTUDIES, 2009, NR. 4 ringsmigranten en het tweede door een opdeling tussen verblijfs- en legalisatiemigranten. Die legalisatiemigranten zijn mensen die op de eerste plaats legalisatie beogen; voor de verblijfsmigranten zou die legalisatie minder belangrijk zijn. Dit onderscheid heb ik indertijd niet in mijn onderzoek kunnen terugvinden. Bij het lezen van het boek was ik aanvankelijk geneigd te denken dat dit een verfijning was. Toch aarzel ik, want bij een recente doctoraatsverdediging over illegale migranten vroeg ik de doctoranda uitdrukkelijk naar haar beoordeling van dit onderscheid en ook zij had dit niet ontdekt in haar onderzoek. Helke Soenen, want over haar doctoraat ging het, voegde eraan toe dat de verblijfsmigranten in haar onderzoek steevast op zeker ogenblik legalisatie wensten. Dit lijkt me niet onlogisch. Het is geen doorslaggevend argument tegen het onderscheid dat de auteurs van dit boek aanbrengen, maar het vraagt wellicht toch om enige bevestiging. De auteurs laten zien dat, wat de verwevenheid met de criminaliteit betreft, illegale migranten vaak blijken te worden aangehouden voor delicten die direct verband houden met hun onwettige verblijfsstatus (bijv. aanmatiging of gebruik van valse en vervalste geschriften). Daarnaast worden zij verhoudingsgewijs vaak aangehouden voor zwart werken, in mindere mate voor vermogensdelicten zoals diefstal. Verder blijkt dat in de periode de verblijfscriminaliteit afgenomen is, terwijl de bestaanscriminaliteit toenam. Volgens de onderzoekers is dit waarschijnlijk te wijten aan een strenger beleid jegens illegale immigranten. Bij het recenseren van dit boek vroeg ik me af, of zo n onderzoek wel representatief moet trachten te zijn? Wél, als men beleidsaanbevelingen wenst te doen. Is de samenstelling van de onderzochte gemeenschappen wel zo representatief? Hoe vergelijkbaar zijn Congolese exasielzoekers met Nigeriaanse of Afghaanse exasielzoekers? Een ander voorbeeld is dat in Brussel de onderzochte gemeenschappen slechts e én derde van de aanwezige illegalen vertegenwoordigen. En hoe representatief zijn de Bulgaren voor de nieuwkomers? Zij waren immers kandidaat-eu-ers, anderen zijn dit niet. Daarnaast zie ik dat bij de voorstelling van het Belgische vreemdelingenbeleid soms onjuiste accenten worden gelegd. Het zou echter onbillijk zijn om af te sluiten met alleen maar deze kritische noten. Het onderzoek heeft wel degelijk zijn verdiensten. Het is conceptueel leerrijk en het laat een interessant deel van deze complexe en niet zo eenvoudig te bestuderen realiteit zien. Johan Leman 338
6 REGISTER Register Migrantenstudies 2009 Jaargang 25 Artikelen Boer, Madeleine S. de en Wim Jansen, Opvattingen over eer gerelateerd geweld onder Turkse jongeren in Nederland, nr. 4, p. Boogaarts, Simone, Gedwongen of vrije keuze? In- en uitsluitingsmechanismen in de ethno-party scene, nr. 1, p Braun, Robert, De geografische spreiding en verspreiding van xenofobisch geweld in Nederland, , nr. 3, p Brug, Wouter van der, Meindert Fennema, Sjoerdje van Heerden en Sarah de Lange, Hoe heeft het integratiedebat zich in Nederland ontwikkeld?, nr. 3, p Dronkers, Jaap en Bram Lancee, Aandacht voor de Putnam-hypothese is in het geheel niet overdreven, nr. 2, p Entzinger, Han, Integratie, maar uit de gratie. Multi-etnisch samenleven onder Rotterdamse jongeren, nr. 1, p Ersanilli, Evelyn en Peter Scholten, Inleiding, nr. 1, p Ersanilli, Evelyn, Identificatie van Turkse migrantenjongeren in Nederland, Frankrijk en Duitsland, nr. 1, p Gijsberts, Mérove, Tom van der Meer en Jaco Dagevos, Repliek op het artikel van Bram Lancee en Jaap Dronkers in Migrantenstudies 2008, 4 Etnische diversiteit, sociaal vertrouwen in de buurt en contact van allochtonen en autochtonen met de buren, nr. 2, p Holsteyn, Joop van en Vincent Post, De mensen in het land... Opmerkingen over Rita Verdonk en Geert Wilders als volksvertegenwoordigers, nr. 3, p Jaspers, Eva, Marieke van Londen en Marcel Lubbers, Een longitudinale studie naar veranderde etnocentrische reacties in Nederland, nr. 2, p Kochuyt, Thierry, Op de markt telt het verschil: over de succesvolle nonassimilatie van etnische ondernemingen in Brussel, nr. 4, p. Koning, Martijn de, Islam is islam. Punt uit? Marokkaans-Nederlandse moslimjongeren in Gouda en de culturele constructie van een zuivere islam, nr. 1, p Linden, Annette, Besmet. Publiekelijk politiek activisme bij extreemrechts en de gevolgen, nr. 3, p. 260/279. Lubbers, Marcel, Peer Scheepers en Eva Jaspers, De dynamiek in het Nederlandse ver rechtse electoraat rond en na de eeuwwisseling, nr. 3, p
7 MIGRANTENSTUDIES, 2009, NR. 25 Lubbers, Marcel, Ver rechts in Nederland: inleiding, nr. 3, p Schafraad, Pytrik, Fred Wester en Peer Scheepers, Controversie le buitenstaanders. Een longitudinale studie naar berichtgeving over ver rechts in Nederlandse dagbladen, nr. 3, p Susan Ketner, Ik denk niet in culturen... ik denk eigenlijk meer in mijn geloof. Waarom jongeren van Marokkaanse afkomst in Nederland de moslimidentiteit zo sterk benadrukken, nr. 1, p Uden, Anne van en Sandra Groeneveld, Wanneer wordt het ons probleem? Een analyse van de totstandkoming van beleid ter bestrijding van criminaliteit onder Antilliaanse en Marokkaanse jongeren , nr. 2, p Welle, Inge van der en Virginie Mamadouh, Territoriale identiteiten en de identificatiestrategiee n van Amsterdamse jongvolwassenen van buitenlandse afkomst. Over evenwichtskunstenaars en kleurbekenners, nr. 1, p Boekbesprekingen Biemond-Boer, Betsy, Die Hollanders zijn gek! Identiteit en integratie van bevindelijk gereformeerden in Canada / Hilde Bras, nr. 2, p Engelhard, David (red.), Met kennis van feiten: Vluchtelingen, nieuwkomers en gezondheid in cijfers / Ludwien Meeuwesen, nr. 2, p Gazzah, Miriam, Rhythms and rhymes of life: music and identification Processes of Dutch-Moroccan youth / Tom ter Bogt, nr. 4, p. Gielen, Amy-Jane, Radicalisering en identiteit. Radicale rechtse moslimjongeren vergeleken / Froukje Demant, nr. 3, p Meeteren, M. Van, M. van San en G. Engbersen, Zonder Papieren. Over de positie van irreguliere migranten en de rol van het vreemdelingenbeleid in Belgie / Johan Leman, nr. 4, p. Robaeys, B. Van, J. Vranken, N. Perrin en M. Martiniello, De kleur van de armoede. Armoede bij personen van buitenlandse herkomst / Albert Martens, nr. 4, p. 340
'Zonder Papieren' Over de positie van irreguliere migranten en de rol van het vreemdelingenbeleid in België
panopticon_0805_017.qxd 23-09-2008 22:43 Pagina 114 Johan Leman* 'Zonder Papieren' Over de positie van irreguliere migranten en de rol van het vreemdelingenbeleid in België Van Meeteren, M., San, van,
Nadere informatieInterculturaliteit binnen welzijn en gezondheid
Interculturaliteit binnen welzijn en gezondheid Algemene vergadering RWO -Oudenaarde 11 juni 2012 Inhoud Terminologie: ECM Enkele vragen Overzicht van de immigratie Aanwezigheid in regio Oudenaarde Enkele
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2005 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING tekst 1 Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) werd opgeheven op 26 juli 1950. In maart en
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2006 - I
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING 1p 1 Het aantal asielaanvragen is sinds 2000 gedaald. Waardoor is het aantal asielzoekers in Nederland
Nadere informatieLancering Vlaamse Migratie- en Integratiemonitor 2018 en survey Samenleven in Diversiteit 2017
PERSBERICHT - 8 mei 2018 Lancering Vlaamse Migratie- en Integratiemonitor 2018 en survey Samenleven in Diversiteit 2017 Het Agentschap Binnenlands Bestuur en Statistiek Vlaanderen publiceren vandaag de
Nadere informatieMaten, makkers, diploma s
De Standaard: DONDERDAG 8 FEBRUARI 2018 - OPINIES Maten, makkers, diploma s Karen Phalet, Batja Mesquita en Marc Swyngedouw wijzen op een straffe statistiek: een Turkse Vlaming heeft dubbel zoveel kans
Nadere informatieGEKLEURDE ARMOEDE BEA VAN ROBAEYS
GEKLEURDE ARMOEDE BEA VAN ROBAEYS De opbouw van het verhaal Gekleurde armoede Een maatschappelijke uitdaging Leefwereld: het leven zoals het is Gekleurde armoede en hulpverlening Het perspectief van de
Nadere informatieN. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen.
ADHD Wachtkamerspecial Onderbehandeling van ADHD bij allochtonen: kinderen en volwassenen N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen. Inleiding
Nadere informatieDe integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden
De integratie van Antillianen in Nederland Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Willem Huijnk - Wetenschappelijk onderzoeker
Nadere informatieBijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele integratie Sandra Beekhoven (SCP) en Jaco Dagevos (SCP)
Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele
Nadere informatieVerbinden vanuit diversiteit
Verbinden vanuit diversiteit Krachtgericht sociaal werk in een context van armoede en culturele diversiteit Studievoormiddag 6 juni 2014 Het verhaal van Ahmed Een zoektocht met vele partners Partners De
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving
Samenvatting Maatschappijleer Multiculturele samenleving Samenvatting door een scholier 1974 woorden 7 juni 2005 5,9 156 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer H5: Nederland, een multiculturele samenleving
Nadere informatieBijlagen bij hoofdstuk 11 Opvattingen van autochtonen en allochtonen over de multietnische
Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 11 Opvattingen van
Nadere informatieInterculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen
Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Studiedag Kleurrijke Maatzorg Gaby Jennes, 14 oktober 2011 Iets over de opleiding gw Opleiding voor volwassenen (sinds 1960), geaccrediteerd
Nadere informatieReferentie GLORIEUX, I., I. LAURIJSSEN & Y. VAN DORSSELAER, Zwart op wit. De intrede van allochtonen op de arbeidsmarkt. Garant, Antwerpen, 2009.
1. Referentie Referentie GLORIEUX, I., I. LAURIJSSEN & Y. VAN DORSSELAER, Zwart op wit. De intrede van allochtonen op de arbeidsmarkt. Garant, Antwerpen, 2009. Taal Nederlands ISBN ISSN 9789044124828 Publicatievorm
Nadere informatieBIJLAGEN. Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland. Willem Huijnk Jaco Dagevos
Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland Willem Huijnk Jaco Dagevos BIJLAGEN Bijlagen hoofdstuk 2... 2 Bijlagen hoofdstuk 3... 3 Bijlagen hoofdstuk 4...
Nadere informatieSami Inal. Jaargang 7, nr. 12, december 1995 ONDERSCHEID TUSSEN BUURT EN STEDELIJK JONGERENWERK
TJJ Tijdschrift voor Jeugdhulpverlening en Jeugdwerk Jaargang 7, nr. 12, december 1995 ONDERSCHEID TUSSEN BUURT EN STEDELIJK JONGERENWERK Belang van algemeen jongerenwerk voor positie van migrantenjongeren
Nadere informatieOp zoek naar illegalen in de grote stad. Jan Rath*
Op zoek naar illegalen in de grote stad Jan Rath* Kortelings verschenen twee glimmende delen van de studie De Ongekende Stad over het wel en wee van illegale vreemdelingen in Nederland. Aan deze studie
Nadere informatiePartnerkeuze bij allochtone jongeren
Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel
Nadere informatieConstructie van de variabele Etnische afkomst
Constructie van de variabele Etnische afkomst Ter inleiding geven we eerst een aantal door verschillende organisaties gehanteerde definities van een allochtoon. Daarna leggen we voor het SiBO-onderzoek
Nadere informatieUitgeverij Van Praag Amsterdam
Uitgeverij Van Praag Amsterdam Inhoud 9 Het immigratietaboe 13 Het relativeringcircuit De toestand 27 Etniciteit is sticky 30 Drs. Hans Roodenburg Inkomensverschillen worden groter door immigratie 39 Het
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo I
Opgave 1 De media en de positie van Wilders 1 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste journalistieke regels zijn (één van de volgende): 1 scheiding aanbrengen tussen nieuws en commentaar / scheiden van mening
Nadere informatieGelet op de wet van 15 januari 1990 houdende oprichting en organisatie van een Kruispuntbank van de sociale zekerheid, inzonderheid op artikel 5;
TC/00/09 ADVIES NR. 00/01 VAN 19 JANUARI 2000 BETREFFENDE EEN AANVRAAG VANWEGE DE KUL VOOR DE MEDEDELING VAN GEANONIMISEERDE GEGEVENS VOOR EEN WETENSCHAPPELIJK BELEIDSONDERZOEK MET BETREKKING TOT ETNISCH
Nadere informatiePercepties van jongeren over politieoptreden: ethnic profiling in België?
Percepties van jongeren over politieoptreden: ethnic profiling in België? dr. Antoinette Verhage Vakgroep Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht Universiteit Gent VANASSCHE, N., VERHAGE, A., (2015),
Nadere informatieGemengd Amsterdam * in cijfers*
Gemengd Amsterdam * in cijfers* Tekst: Leen Sterckx voor LovingDay.NL Gegevens: O + S Amsterdam, bewerking Annika Smits Voor de viering van Loving Day 2014 op 12 juni a.s. in de Balie in Amsterdam, dat
Nadere informatieWij ondersteunen, stimuleren en begeleiden het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid
Wij ondersteunen, stimuleren en begeleiden het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid INBURGERINGSPROGRAMMA Trajectbegeleider: TB Nederlands als Tweede Taal: NT2 Maatschappelijke Oriëntatie: MO Toekomstplannen
Nadere informatienog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit.
nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. Onderzoek naar sociale hulpbronnen als studiesuccesfactor voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse hoger onderwijs Lunchbijeenkomst
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot havo 2018-I
Opgave 2 I love Asian Bij deze opgave horen tekst 4 en de tabellen 1 en 2. Inleiding Communicatiewetenschapper Reza Kartosen publiceerde in 2016 de resultaten van zijn onderzoek naar de vorming van identiteiten
Nadere informatie30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland?
30 mei 2016 Onderzoek: Racisme in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieJong en oud door dezelfde trend gegrepen. Siegwart Lindenberg en René Veenstra
Jong en oud door dezelfde trend gegrepen Siegwart Lindenberg en René Veenstra Jongeren jagen steeds meer materiële genoegens na zonder dat ouders ingrijpen. Om de lieve vrede in huis te bewaren, zwichten
Nadere informatie14 Hoofdstuk 1: Politieke ruimte voor Nederlanders in het buitenland
Inhoudsopgave 6 Inleiding 14 Hoofdstuk 1: Politieke ruimte voor Nederlanders in het buitenland 16 Frankrijk 19 Italië 22 Kroatië 25 Portugal 28 Zwitserland 33 Deelconclusies (I) 34 Hoofdstuk 2: Economische
Nadere informatieSAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)
SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) Sinds de jaren zestig is het aandeel migranten in de Nederlandse bevolking aanzienlijk gegroeid. Van de totaal 16,3 miljoen inwoners in
Nadere informatieDatabase wetenschappelijke onderzoeken & deskundigen
Database wetenschappelijke onderzoeken & deskundigen Februari 2012 Religie Opdracht is uitgevoerd door Religie Jongeren en hun Islam Jongeren over hun ondersteuning als moslim in Nederland Verwey-Jonker
Nadere informatieInformatie over de deelnemers
Tot eind mei 2015 hebben in totaal 45558 mensen deelgenomen aan de twee Impliciete Associatie Testen (IATs) op Onderhuids.nl. Een enorm aantal dat nog steeds groeit. Ook via deze weg willen we jullie nogmaals
Nadere informatierlening 19/10/2012 De opbouw van het verhaal Bind-Kracht en gekleurde armoede Gekleurde armoede als maatschappelijke uitdaging
rlening De opbouw van het verhaal Bind-Kracht en gekleurde armoede? een maatschappelijke uitdaging een uitdaging voor de hulpverlening: cijfers uit Antwerpen De opzet van het onderzoek hulpverleners Divers-sensitief
Nadere informatieStand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer
Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)
Nadere informatieVerhaal van verandering
Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere
Nadere informatieDit rapport behandelt de meervoudige verhouding tussen criminaliteit enerzijds en
Samenvatting Dit rapport behandelt de meervoudige verhouding tussen criminaliteit enerzijds en gewelddadig radicalisme en terrorisme anderzijds. In aanvulling op de bestaande literatuur over mogelijke
Nadere informatieCultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting
Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Hanan Ben Abdeslam Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Ontwikkeld ism VGC Inhoud 1. Opzet 2. Projectdoel en projectresultaat 3. Inzichten
Nadere informatieAnder verleden, gedeelde vrijheid
Ander verleden, gedeelde vrijheid BETROKKENHEID VAN TWEEDE EN DERDE GENERATIE TURKSE EN MAROKKAANSE NEDERLANDERS BIJ DE HERDENKING EN VIERING OP 4 EN 5 MEI Mehmet Day Hans Bellaart Suzan de Winter-Koçak
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
. > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat
Nadere informatieOpvoeden in andere culturen
Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552
Nadere informatieSamenvatting. De volgende onderzoeksvragen zijn geformuleerd:
Samenvatting In Westerse landen vormen niet-westerse migranten een steeds groter deel van de bevolking. In Nederland vertegenwoordigen Surinaamse, Turkse en Marokkaanse migranten samen 6% van de bevolking.
Nadere informatieBrusselse bevolking per nationaliteitsgroep - alle leeftijden (2014)
Dat onze samenleving steeds diverser wordt is een open deur intrappen. Opeenvolgende migratiestromen brachten mensen uit alle hoeken van de wereld naar Brussel: werknemers uit Italië, Spanje, Marokko,
Nadere informatieCohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen
Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen Mila van Huis De vruchtbaarheid van vrouwen van niet-westerse herkomst blijft convergeren naar het niveau van autochtone vrouwen. Het kindertal
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek Divisie Sociale en Ruimtelijke Statistieken Sector Ontwikkeling en Ondersteuning
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Sociale en Ruimtelijke Statistieken Sector Ontwikkeling en Ondersteuning Part 1 Instructions LFS ad hoc module 2008 Aan: Interviewers Van: Wim Maassen Onderwerp:
Nadere informatieExamen HAVO. maatschappijwetenschappen (pilot) tijdvak 2 dinsdag 16 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2015 tijdvak 2 dinsdag 16 juni 13.30-16.30 uur maatschappijwetenschappen (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 24 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 56 punten
Nadere informatieOrigine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam
Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten
Nadere informatieCulturele diversiteit en interculturele bemiddeling in de ziekenhuizen. Zohra Chbaral 1
Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling in de ziekenhuizen Zohra Chbaral 1 Vooreerst bedanken we de interculturele bemiddelaars, de coördinatoren interculturele bemiddeling die ons de gegevens
Nadere informatieZie De Graaf e.a. 2005 voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste.
6 Het is vies als twee jongens met elkaar vrijen Seksuele gezondheid van jonge allochtonen David Engelhard, Hanneke de Graaf, Jos Poelman, Bram Tuk Onderzoeksverantwoording De gemeten aspecten van de seksuele
Nadere informatieOnderbouwing van de keuze van de vluchtelingengemeenschappen binnen het project
Februari 2014 Onderbouwing van de keuze van de vluchtelingengemeenschappen binnen het project Vooraf In het project Ongekend bijzonder, de bijdragen van vluchtelingen aan de stad worden in het totaal 200
Nadere informatieAllochtone Nederlandse ouderen: de onverwachte oude dag in Nederland
Allochtone Nederlandse ouderen: de onverwachte oude dag in Nederland Cor Hoffer cultureel antropoloog / socioloog c.hoffer@parnassiabavogroep.nl 1 Onderwerpen: gezondheidszorg en cultuur demografische
Nadere informatieInterculturele jeugd en opvoedhulp
Interculturele jeugd en opvoedhulp Op zoek naar vertrouwen en doeltreffendheid Presentatie TriviumLindenhof 9/2012 1 Ary Scheffer. Mignon verlangend naar haar vaderland 1836 2 Cijfertjes Bij TriviumLindenhof
Nadere informatieKatrijn D hamers Gent, 20/12/2016
Katrijn D hamers Gent, 20/12/2016 Hoe maken we van de superdiverse samenleving een succes? En welke middelen hebben we daartoe tot de beschikking? Over superdiversiteit, empathie en multiperspectiviteit
Nadere informatiemonitor Marokkaanse Nederlanders in Maassluis bijlage(n)
Raadsinformatiebrief (openbaar) gemeente Maassluis Aan de leden van de gemeenteraad in Maassluis Postbus 55 3140 AB Maassluis T 010-593 1931 E gemeente@maassluis.nl I www.maassluis.nl ons kenmerk 2010-4748
Nadere informatieISOTIS interview studie MARTINE BROEKHUIZEN MELISSA BE
ISOTIS interview studie MARTINE BROEKHUIZEN MELISSA BE ISOTIS Inclusive Education and Social Support to Tackle Inequalities in Society. ISOTIS is ook het Griekse woord ʾισότηϛ (spreek uit: iesòtis ), wat
Nadere informatie7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs
7. Deelname en slagen in het hoger onderwijs Vergeleken met autochtonen is de participatie in het hoger onderwijs van niet-westerse allochtonen ruim twee keer zo laag. Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/
Nadere informatie5,9. Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer
Samenvatting door een scholier 1448 woorden 6 februari 2011 5,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Pluriforme samenleving In Nederland wonen ruim zestien miljoen mensen.
Nadere informatieCultuur-sensitieve aspecten in de zorg
Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Toegespitst op kankerzorg dr. Mohamed Boulaksil Cardioloog i.o. Pharos Utrecht, 18 juni 2013 Indeling Definitie van begrippen Epidemiologische verschillen migrant
Nadere informatieVluchtelingenproblematiek: Je bent beschaafd of racistisch
Björn, Aardig betoog, waarin je de lijn van je redenering aardig weet vast te houden. Ook belangrijk: je staaft die redenering met een behoorlijk aantal voorbeelden en met hier en daar zelfs een theoretische
Nadere informatieSamenleven in Diversiteit in cijfers: Diversiteit, gender, holebiseksualiteit en geloof
Samenleven in Diversiteit in cijfers: Diversiteit, gender, holebiseksualiteit en geloof verzicht Achtergrondvariabelen Houdingen t.o.v. diversiteit Houdingen t.o.v. gendergelijkheid Houdingen t.o.v. holebiseksualiteit
Nadere informatieWervings- en selectieprocedures en discriminatie: een bevraging van HRpersoneel. Lieve Eeman en Miet Lamberts - HIVA
Wervings- en selectieprocedures en discriminatie: een bevraging van HRpersoneel Lieve Eeman en Miet Lamberts - HIVA OVERZICHT 1. Situering en onderzoeksvragen 2. Methode 3. Wervings- en selectieprocedures
Nadere informatiekinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)
In opdracht van de Gemeente Amsterdam (Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling) Als ik mijn vader had gehad vanaf mijn jeugd, dan zou ik misschien anders zijn in het leven. (...) Wat ik allemaal wel niet
Nadere informatieDiverse school, diverse kansen
Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.
Nadere informatieDebruyne en Pieter-Paul Verhaeghe van de Universiteit Gent.
Internationale Dag tegen Racisme 21 maart 2013 Conceptnota over de Gentse Lente: Iedereen is Gent Deze conceptnota werd inhoudelijk opgebouwd met informatie aangeleverd door Pascal Debruyne en Pieter-Paul
Nadere informatieFact sheet Overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam Groei overige niet-westerse allochtonen, 1992-2005 (procenten)
Fact sheet nummer 2 februari 2006 Overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam Tussen 1992 en 2005 is de groep overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam met maar liefst 86% toegenomen. Tot deze
Nadere informatieVerschuivende machtsrelaties in allochtone gezinnen Trees Pels
Huiselijk geweld: achtergronden Verschuivende machtsrelaties in allochtone gezinnen Trees Pels 29 mei 2008 Congres Huiselijk Geweld: Families onder Druk Amsterdam, De Meervaart Meeste plegers zijn mannen,
Nadere informatieITINERA INSTITUTE PERSBERICHT
ITINERA INSTITUTE PERSBERICHT België WK VOETBAL is een immigratienatie 2018, 2012/11 15 05 2012 MENSEN WELVAART BESCHERMING België is een immigratienatie: 25% van de bevolking is van oorsprong migrant.
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2002-i
LET OP: Je kunt dit examen maken met de 51e druk of met de 52e druk van de atlas. Schrijf op de eerste regel van je antwoordblad welke druk je gebruikt, de 51e of de 52e. Bij elke vraag is aangegeven welke
Nadere informatieMigrantenliteratuur. De multiculturele samenleving in de literatuur
Migrantenliteratuur De multiculturele samenleving in de literatuur 1. Migrantenliteratuur? De problematische categorisering van het werk van allochtone schrijvers Maatschappelijke context In de tweede
Nadere informatieHet hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD)
Het hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD) 2013. De gehele publicatie is na te lezen op de website
Nadere informatieZijn autochtonen en allochtonen tevreden met hun buurtbewoners?
Zijn autochtonen en allochtonen tevreden met hun? Martijn Souren en Harry Bierings Autochtonen voelen zich veel meer thuis bij de mensen in een autochtone buurt dan in een buurt met 5 procent of meer niet-westerse
Nadere informatie17 mei 2019 Auteur: Petra Klapwijk. Onderzoek: Nederlandse identiteit
17 mei 2019 Auteur: Petra Klapwijk Onderzoek: Nederlandse identiteit Samenvatting Tweederde vindt dat Nederlandse identiteit onder druk staat De Nederlandse identiteit staat onder druk. Dat zegt tweederde
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieWELKOM. Zehra Yildirim
WELKOM Zehra Yildirim Kennismaking Mag ik vragen om recht te staan? De muziek gaat van start Loop door elkaar heen tot de muziek stopt Maak kennis met de persoon die het dichts bij je staat Ga over naar
Nadere informatieVLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE PARLEMENT VOOR 17-PLUSSERS INTEGRAAL VERSLAG. Vergadering van donderdag 4 oktober 2012. Debat over:
VGC 1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE PARLEMENT VOOR 17-PLUSSERS Zitting 2012-2013 Extra nummer INTEGRAAL VERSLAG Vergadering van donderdag 4 oktober 2012 Debat over: Gemeenteraadsverkiezingen 14/10 VGC
Nadere informatieInleiding In mijn praktijk als orthopedagoog/gz-psycholoog komen natuurlijk ook ouders met een enig kind. Eerlijk gezegd zag ik hen tot nu toe niet als een aparte categorie. Voor mij is ieder mens uniek,
Nadere informatieSamenvatting. Achtergrond
Samenvatting Achtergrond Elk jaar krijgt een omvangrijke groep migranten een Nederlandse verblijfsvergunning vanwege een huwelijk of relatie met een Nederlandse ingezetene. Het gaat hierbij zowel om partners
Nadere informatieCultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting
Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Hanan Ben Abdeslam Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Ontwikkeld ism VGC Inhoud 1. Opzet 2. Projectdoel en projectresultaat 3. Inzichten
Nadere informatieEen verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand. Rudi Janssens
Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand Rudi Janssens Inhoud Identiteit: een actueel debat Taal en identiteit: een referentiekader De groei van een meertalige
Nadere informatieSamenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders
Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtonen 1) Integratiecampagne
Nadere informatieSectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»
Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» SCSZ/11/043 ADVIES NR 10/23 VAN 5 OKTOBER 2010, GEWIJZIGD OP 5 APRIL 2011, BETREFFENDE HET MEEDELEN VAN ANONIEME
Nadere informatieAls het economisch tegenzit, worden zij hard getroffen. Ze zitten vaker dan gemiddeld in de bijstand.
1 Dank voor dit rapport. Mooi dat het Sociaal en Cultureel Planbureau dit jaar dieper ingaat op één onderwerp dat de aandacht verdient: de arbeidsmarktpositie van migrantengroepen. Als het economisch tegenzit,
Nadere informatieDirectoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden, Integratie en Vreemdelingenzaken
α inisterie van Justitie Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden, Integratie en Vreemdelingenzaken Directie Integratie en Inburgering Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan
Nadere informatieFact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft
Dienst Wonen, Zorg en Samenleven Fact sheet nummer 1 januari 211 Eigen woningbezit 1e en Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal
Nadere informatieStemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen
Stemmotieven bij de gemeenteraadsverkiezingen Voor: NPS/NOVA Hugo van der Parre Datum: 28 januari 2009 Project: 91804 Copyright: 2010. Synovate Ltd. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die
Nadere informatieReligieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)
Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf
Nadere informatieIntegratieonderzoek. Rapport. Ronald Baden. E9787/88 november 2007
Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Integratieonderzoek Ronald Baden E9787/88 november 2007
Nadere informatieMinisterie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
prof dr wim derksen Aan de directeur Bouwen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de heer drs J.M.C. Smallenbroek zondag 23 november 2014 Geachte heer Smallenbroek, Op uw verzoek
Nadere informatieDe arbeidsmarkt in april 2015
De arbeidsmarkt in april 2015 Datum: 12 mei 2015 Van: Stad Antwerpen Ondernemen & stadsmarketing Business en innovatie Betreft: Arbeidsmarktfiche april 2015 In deze arbeidsmarktfiche zien we 1. dat Antwerpen
Nadere informatieZoals gezegd kent de monetaire manier van armoedemeting conceptuele en methodologische bezwaren en is de ontwikkeling van multidimensionele
1 Samenvatting Kinderarmoede is een ongewenst, en voor velen, onaanvaardbaar fenomeen. De redenen hiervoor zijn enerzijds gerelateerd aan het intrinsieke belang van welzijn voor kinderen in het hier en
Nadere informatieBijlage bij hoofdstuk 9 Identificatie, acceptatie en discriminatie
Bijlage bij hoofdstuk 9 Identificatie, acceptatie en discriminatie Tabel B9.1 Lineaire regressieanalyse identificatie met Nederland (0-4: helemaal niet heel sterk), 2009 (in ongestandaardiseerde coëfficiënten,
Nadere informatieVoorstel van decreet ( ) Nr maart 2017 ( ) ingediend op
ingediend op 1102 (2016-2017) Nr. 1 15 maart 2017 (2016-2017) Voorstel van decreet van Guy D haeseleer, Chris Janssens, Stefaan Sintobin, Ortwin Depoortere, Tom Van Grieken en Anke Van dermeersch houdende
Nadere informatieSeksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden
Seksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden Sophie Withaeckx & Shaireen Aftab RHEA Onderzoekscentrum Gender & Diversiteit (VUB) Ella vzw Kenniscentrum Gender & Etniciteit
Nadere informatieIntegratie, generatie en onderwijsprestaties
Integratie, generatie en onderwijsprestaties Geert Driessen, ITS Radboud Universiteit Nijmegen 1. Achtergronden Het Nederlandse beleid ten aanzien van immigranten heeft de laatste decennia een forse ommezwaai
Nadere informatie1 maart Onderzoek: De Stelling van Nederland
1 maart 2017 Onderzoek: De Stelling van Nederland Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieSeksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties
Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum
Nadere informatieIntroductie cultuursensitief werken: een kwestie van kennis én houding
Introductie cultuursensitief werken: een kwestie van kennis én houding Cor Hoffer cultureel antropoloog en socioloog Info: www.corhoffer.nl 1 Onderwerpen: migratie cultuursensitief werken korte oefening
Nadere informatieIntercultureel leren. Workshop. Studievoormiddag 6 juni 2014
Intercultureel leren Workshop Studievoormiddag 6 juni 2014 Aan de slag Hoeveel procent van mijn vrije tijd breng ik door met mensen van mijn eigen culturele achtergrond versus mensen met een andere culturele
Nadere informatie