Doorrekening Kindcentra 2020

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Doorrekening Kindcentra 2020"

Transcriptie

1 Doorrekening Kindcentra 2020 Rapport Opdrachtgever: Regiegroep Kindcentra 2020 Rotterdam, 11 september 2015

2

3 Doorrekening Kindcentra 2020 Rapport Opdrachtgever: Regiegroep Kindcentra 2020 Ahmed Hamdi Sjerp van der Ploeg Jenny Verheijen Rotterdam, 11 september 2015

4 Over Ecorys Met ons werk willen we een zinvolle bijdrage leveren aan maatschappelijke thema s. Wij bieden wereldwijd onderzoek, advies en projectmanagement en zijn gespecialiseerd in economische, maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkeling. We richten ons met name op complexe markt-, beleids- en managementvraagstukken en bieden opdrachtgevers in de publieke, private en not-forprofitsectoren een uniek perspectief en hoogwaardige oplossingen. We zijn trots op onze 85-jarige bedrijfsgeschiedenis. Onze belangrijkste werkgebieden zijn: economie en concurrentiekracht; regio s, steden en vastgoed; energie en water; transport en mobiliteit; sociaal beleid, bestuur, onderwijs, en gezondheidszorg. Wij hechten grote waarde aan onze onafhankelijkheid, integriteit en samenwerkingspartners. Ecorys-medewerkers zijn betrokken experts met ruime ervaring in de academische wereld en adviespraktijk, die hun kennis en best practices binnen het bedrijf en met internationale samenwerkingspartners delen. Ecorys Nederland voert een actief MVO-beleid en heeft een ISO14001-certificaat, de internationale standaard voor milieumanagementsystemen. Onze doelen op het gebied van duurzame bedrijfsvoering zijn vertaald in ons bedrijfsbeleid en in praktische maatregelen gericht op mensen, milieu en opbrengst. Zo gebruiken we 100% groene stroom, kopen we onze CO₂-uitstoot af, stimuleren we het ov-gebruik onder onze medewerkers, en printen we onze documenten op FSCof PEFC-gecertificeerd papier. Door deze acties is onze CO₂-voetafdruk sinds 2007 met ca. 80% afgenomen. ECORYS Nederland B.V. Watermanweg GG Rotterdam Postbus AD Rotterdam Nederland T F E netherlands@ecorys.com K.v.K. nr W 2 NL

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding en opdrachtformulering 5 2 Algemene uitgangspunten van het model Inleiding Uitgangspunten Uitgangspunten kosten huidig systeem Uitgangspunten kosten huidig systeem in 2020 en Uitgangspunten scenario s 8 3 Uitkomsten doorrekening huidig systeem 11 4 Uitkomsten doorrekening basisscenario s Inleiding Overzicht doorgerekende scenario s en uitkomsten Uitkomsten per scenario Scenario I - Kosteloze toegang publiek deel en ouderbijdrage voor private uren Scenario II - Kosteloze toegang en hoog bereik voor het publieke deel en ouderbijdrage voor private uren Scenario III - Ouderbijdrage voor zowel het publieke deel als voor private uren Gevoeligheidsanalyses 19 Bijlage I Maatschappelijke effecten 20 Bijlage II Model doorrekening kosten 30 Grafische weergave model 31 Overzicht variabelen 33 3

6

7 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en opdrachtformulering In het visiedocument Ontwikkel de toekomst licht de regiegroep Kindcentra 2020 haar visie op de toekomst van kindvoorzieningen uitgebreid toe. De regiegroep constateert dat de huidige wet -en regelgeving een aantal knelpunten kent die de samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang belemmeren. Om verbetering aan te brengen in deze situatie staat de regiegroep een model voor ogen waarin Kindcentra, geïntegreerde voorzieningen bestaande uit de kinderopvanginstellingen, peuterspeelzalen en scholen voor primair onderwijs, voor een optimale ontwikkeling van 0 tot 12- jarigen zorgen. In Kindcentra wordt gewerkt volgens een gezamenlijke pedagogische en educatieve visie. Kinderen kunnen daarin hun talenten ontwikkelen en deze voorziening zorgt voor doorlopende ontwikkelingslijnen, dagarrangementen en kindnabije zorg. De huidige sectoren kinderopvang, peuterspeelzalen en onderwijs gaan op gelijkwaardige basis op in deze Kindcentra 2020 en vormen één nieuwe organisatie. In de Kindcentra wordt intensief wordt samengewerkt met de sectoren zorg en welzijn. Pedagogische professionals in deze Kindcentra 2020 werken vanuit het belang van de kinderen, met kennis vanuit verschillende disciplines. Dit nieuwe stelsel van kindvoorzieningen laat de keuzevrijheid van ouders in tact. Kinderen krijgen een naast de huidige leerplicht een ontwikkelrecht. De regiegroep heeft een aantal scenario s gedefinieerd en daar ook uitgangspunten bij geformuleerd (o.a. doelgroep, aantal uur per leeftijdsgroep). De opdracht voor deze studie is om die scenario s door te rekenen om daarmee de kosten te ramen. In dit rapport geven we inzicht van de resultaten van de doorrekeningen van de scenario s aangevuld met een aantal gevoeligheidsanalyses. Daarnaast presenteren we in bijlage I een inventarisatie van mogelijke maatschappelijke effecten van een stelsel van Kindcentra. 5

8 2 Algemene uitgangspunten van het model 2.1 Inleiding Het model om de kosten Kindcentra 2020 door te rekenen is opgebouwd in Excel. In bijlage 1 geven we een toelichting op de variabelen en relaties in het model. In deze paragraaf presenteren we een doorrekening van de kosten in een basisvariant met uitsplitsingen naar kostensoorten en wijze van financiering. Daarin onderscheiden we enerzijds de financiering door ouders en anderzijds de collectieve financiering door de overheid en werkgevers. Ook presenteren we een aantal gevoeligheidsanalyses om te laten zien wat het effect op de kosten is wanneer bepaalde aannamen worden aangepast. We presenteren vooraf de uitgangspunten van het door ons gekozen basismodel. Daarbij onderscheiden we de volgende varianten: Het huidige systeem (zonder Kindcentra en zonder toegangsrecht) in 2014, in 2020 en Het systeem met Kindcentra en publiek toegangsrecht in 2020 en Uitgangspunten Voor de doorgerekende basisvarianten en scenario s hanteren we een set uitgangspunten over zowel de volume als de prijscomponent van het rekenmodel. We maken berekeningen van de huidige situatie in 2014, berekeningen voor 2020 en 2030 waarbij we conform afspraken met de regiegroep alleen de demografische ontwikkeling meenemen. We geven per soort berekening de gehanteerde uitgangspunten in tabelvorm weer. In alle berekeningen, dus van zowel het huidige systeem, als van de scenario s voor 2020 en 2030 is de gastouderopvang buiten beschouwing gelaten Uitgangspunten kosten huidig systeem 2014 Tabel 2-1 Uitgangspunten kosten huidig systeem 2014 Post Waarde Bron Uitgangspunten Algemeen Totaal aantal kinderen in de leeftijd 0-3 Totaal aantal kinderen in de leeftijd CBS Statline, Bevolking per maand op 1 januari (peildatum 1 januari 2014) Uitgangspunten Kinderopvang Aantal kinderen naar dagopvang in de Brancheorganisatie Kinderopvang leeftijd 0-3 (oktober 2014), Factsheet Aantal kinderen naar BSO in de leeftijd Kinderopvang uur (1 dag per week): 27% CBS Statline, Aantal dagen en uren Aantal uren opvang per jaar 0-3 jarigen 880 uur (2 dagen per week): 42% formele opvang per week uur (3 dagen per 6

9 Post Waarde Bron week): 24% uur (>3 dagen per week): 8% Aandeel kosten Kinderopvang voor overheid 27% Kosten voor overheid 753 miljoen Euro Brancheorganisatie Kinderopvang Aandeel kosten Kinderopvang voor (oktober 2014), Factsheet 36% werkgevers Kinderopvang 2014 Aandeel kosten Kinderopvang voor 37% ouders Aandeel personeelskosten van totale 69% kosten Brancheorganisatie Kinderopvang Aandeel locatiekosten van totale kosten 15% (2014), Brancherapport Aandeel overheadkosten van totale 15% kosten Uitgangspunten Peuterspeelzaal Kosten peuterspeelzaal in 2007 Kosten per kindplaats in miljoen Euro Euro Regioplan (2007), Regelgeving en financiering kinderopvang en peuterspeelzalen Inflatie periode % CBS Statline, Consumentenprijzen; inflatie vanaf 1963 Aantal kindplaatsen Buitenhek (2014), Peuterspeelzaalwerk NL: Facts & Figures 2014 Aandeel kosten Peuterspeelzaal voor overheid Aandeel kosten Peuterspeelzaal voor ouders Uitgangspunten basisonderwijs (bao) Totale kosten po in 2012 VVE middelen in kosten bao 74% Regioplan (2007), Regelgeving en financiering kinderopvang en 26% peuterspeelzalen miljoen Euro 361 miljoen Euro Aantal kinderen in bao in Totale inflatie periode % Aantal kinderen in bao in Aandeel kosten bao voor overheid 94% Aandeel kosten bao voor ouders 0% Aandeel kosten bao voor po instellingen 6% Aandeel personeelskosten van totale 81% kosten Aandeel locatiekosten van totale kosten 6% Aandeel overheadkosten van totale 12% kosten OCW (2014), OCW Kerncijfers CBS Statline, Consumentenprijzen; inflatie vanaf 1963 OCW (2014), Data primair onderwijs OCW (2014), OCW Kerncijfers OCW (2014), OCW Kerncijfers Het aantal dagen dat kinderen gemiddeld gebruik maken van BSO is hetzelfde verdeeld als het gebruik van dagopvang bij 0-3 jarigen (dus: 27% 1 dag per week, 42% 2 dagen per week, 24% 3 dagen per week en 8% meer dan 3 dagen per week) 7

10 De procentuele verdeling van de kosten van peuterspeelzaal over personeelskosten, locatiekosten en overheadkosten is gelijkgesteld aan de verdeling van de kosten van Kinderopvang Uitgangspunten kosten huidig systeem in 2020 en 2030 Tabel 2-2 Uitgangspunten kosten huidig systeem in 2020 en 2030 Post Waarde Bron Uitgangspunten Algemeen Totaal aantal kinderen in de leeftijd 0-3 in Totaal aantal kinderen in de leeftijd in 2030 CBS Statline, Bevolkingsprognose Totaal aantal kinderen in de leeftijd in 2020 Totaal aantal kinderen in de leeftijd in 2030 De personeelskosten en overheadkosten van het huidige systeem in 2020 en 2030 zijn berekend op basis van de gemiddelde kosten per kind in 2014 en het aantal kinderen in 2020 en 2030 volgens de CBS ramingen. Verondersteld is dat locatiekosten gelijk blijven Uitgangspunten scenario s In de doorgerekende scenario s zijn verschillende standaard uitgangspunten gebruikt. Deze worden weergegeven in de onderstaande tabel. De uitgangspunten per scenario en doorrekeningen worden gepresenteerd in hoofdstuk 3. Tabel 2-3 Algemene uitgangspunten berekening kosten in de scenario s Post Waarde Bron Uitgangspunten personeelskosten Verhouding aantal leid(st)ers / Aantal fte 1,6 FCB (2012), Factsheet Kinderopvang 2012 Aantal kinderen per leid(st)er 0 jaar: 4 1 jaar: 5 2 & 3 jaar: 8 4 t/m 11 jaar: 10 Verdeling leid(st)ers naar MBO / HBO 100% MBO 0% HBO Aanname (deze variabele kan worden aangepast in het model) Overheadpercentage op gewerkte uren 17% Aanname MBO: Euro Aanname Kosten per fte HBO: Euro Aanname De kosten van kinderopvang en peuterspeelzaal werk zijn berekend op basis van een aanname van de verwachte deelname aan kinderopvang door invoering van het publieke toegangsrecht. De kinderen die in het huidige systeem naar kinderopvang gaan, doen dat met publiek toegangsrecht ook. 8

11 De overheadkosten zijn berekend op basis van de gemiddelde overheadkosten per kind en het verwachte aantal kinderen dat gebruik zal maken van het publiek toegangsrecht. De personeelskosten zijn berekend op de verwachte vraag naar opvang, en het aantal benodigde leid(st)ers. Zie uitgangspunten in tabel 2.3. Verder zijn nog de volgende aandachtspunten in acht te nemen betreffende de doorrekening van de scenario s: Berekening private uren In het model worden de private uren als volgt berekend; 1) Als eerste wordt gekeken hoeveel uren die, in de huidige situatie, als kinderopvang worden afgenomen buiten het publieke toegangsrecht vallen. Dit zijn potentieel de private uren. 2) Vervolgens wordt de kostprijs van kinderopvang per uur voor deze private uren berekend. Op basis van het verschil tussen wat ouders in de huidige situatie (gemiddeld) zelf moeten bekostigen per uur en de uurprijs voor private uren met publiek toegangsrecht wordt een prijselasticiteit van -0,33% toegepast. Dit betekend dat voor ieder % verschil tussen de uurprijzen, de vraag naar private opvang met 0,33% daalt. Op deze daling is een maximum van 50% gezet. VVE middelen De VVE middelen die door het Rijk worden verstrekt (circa 360 miljoen in 2014) zijn niet opgenomen in de kosten. BKR ratio in het basisonderwijs De gemiddelde groepsgrootte in het basisonderwijs bedraagt in ,3 kinderen per klas (Kamerbrief OCW 2 februari 2015). We zijn daarom in de huidige berekeningen uitgegaan van een BKR van 23,3 i.p.v. 25. Met 1,47 miljoen leerlingen zijn daarvoor dus circa fte aan leraren voor nodig (als we uitgaan van 1 fte leraar per klas). Er werken in het basisonderwijs circa leraren (fte). Bijna fte zou dan dus als niet-groepsgebonden ingezet worden in het basisonderwijs. Er werken meer mensen als leraar dan alleen de groepsleerkrachten omdat er extra handen nodig zijn in de vorm van remedial teachers, intern begeleiders, speciale begeleiding voor beter presterende leerlingen, vakleerkrachten voor muziek en gymnastiek enzovoorts. Voor de aanpassing in de groepsgrootte / BKR in scenario II gaan we ervan uit dat verhouding nietgroepsgebonden leraren ten opzichte van het aantal leerlingen gelijk blijft en dus niet wijzigt. De gedachte is namelijk dat interne begeleiding en remedial teaching bij een toename van de groepsgrootte niet afneemt. 9

12

13 3 Uitkomsten doorrekening huidig systeem In tabel 2.4 presenteren we doorrekeningen van het huidige systeem in 2014, 2020 en 2030 Tabel 3-1 Doorrekening basisvariant (in miljoenen Euro s) Kostenpost Systeem volgens 2014 input bronnen modelberekening In 2020 In 2030 Totale kosten Kinderopvang Basisonderwijs Totale kosten Uitsplitsing kosten kinderopvang* Personeelskosten Locatiekosten Overheadkosten Financiering ouders Financiering collectief Kosten 0-3 jarigen Kosten 4-11 jarigen Gemiddelde uurprijs ( ) 7,4 6,5 7,3 7,2 Uitsplitsing kosten basisonderwijs Personeelskosten Locatiekosten Overheadkosten Financiering ouders Financiering collectief Kosten totaal systeem naar financierende partijen Financiering ouders Financiering collectief Financiering ouders 9% 9% 9% 9% Financiering collectief 91% 91% 91% 91% *Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekening voor 2014 volgens input bronnen De demografische ontwikkelingen zullen niet erg veel invloed hebben op de aantallen kinderen in de leeftijdsgroep van 0 tot en met 12 jaar in 2020 en Dat maakt dat het huidige systeem van 2014 (zonder publiek toegangsrecht en Kindcentra) in 2020 en 2030 dus ook relatief weinig afwijkingen vertoont in totale kosten ten opzichte van de situatie in Het gaat om afwijkingen van ongeveer 100 miljoen op een kleine 3 miljard. Doorrekening Kindcentra

14

15 4 Uitkomsten doorrekening basisscenario s 4.1 Inleiding Dit hoofdstuk biedt inzicht in de uitkomsten van de doorrekening van verschillende scenario s zoals die door de opdrachtgever zijn gedefinieerd. In de eerste paragraaf wordt inzicht gegeven in de inhoud van de scenario s en de parameters waarop zij van elkaar verschillen. Ook wordt een eerste globale inzicht in de uitkomsten gegeven. In paragraaf 2 worden de gedetailleerde uitkomsten per scenario gepresenteerd. Paragraaf 3 geeft tenslotte nog inzicht in de uitgevoerde gevoeligheidsanalyse. Daarin wordt gevarieerd met de waarden van verschillende vaststaande parameters (zoals gepresenteerd in hoofdstuk 2) om zo de invloed van deze parameters op de uitkomsten vast te kunnen stellen. 4.2 Overzicht doorgerekende scenario s en uitkomsten De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van de verschillende doorgerekende scenario s wat betreft de opzet van Kindcentra Binnen de scenario s is gevarieerd met input op het gebied van: Omvang van het publieke toegangsrecht (aantal uren per jaar); Deelname percentages per leeftijdscategorie; Ouderbijdrage (%) voor de uren in het publieke toegangsrecht; Kind/beroepskracht-ratio in de BSO en het bassionderwijs; Aandeel integrale Kindcentra van totaal aantal instellingen; Efficiency van de leid(st)er bezetting; Efficiency van de kosten van de kinderopvang. 13

16 Tabel 4-1 Overzicht uitgangspunten per scenario Scenario Publiek toegangsrecht jarigen jarigen Deelname% per leeftijd 2 en 3 0 jaar 1 jaar jaar 4-11 jaar Financiering Overheidsbijdrage private Ouderbijdrage publieke uren uren Kind/beroepskracht ratio Aandeel integrale Kindcentra (KC) Efficiency leidsterbezetting Efficiency kosten kinderopvang Scenario I Kosteloze toegang publiek deel en ouderbijdrage voor private uren 880 uur 500 uur 35% 55% 85% 30% 0% 60% BSO: 10 basisonderwijs: 23,3 0% 90% 0% Scenario II Kosteloze toegang en hoog bereik voor het publieke deel en ouderbijdrage voor 880 uur 500 uur 50% 85% 85% 85% 0% 60% BSO: 15 basisonderwijs : 23,3 80% 95% 10% private uren Scenario III Ouderbijdrage voor BSO: 10 zowel het publieke 880 uur 500 uur 30% 50% 85% 30% 15% 60% basisonderwijs : 25% 90% 10% deel als voor private 23,3 uren

17 In de onderstaande tabel zijn de hoofduitkomsten per scenario weergegeven. Uitgebreidere uitkomsten per scenario zijn te vinden in de volgende paragraaf. Tabel 4-2 Kosten totaal systeem en kinderopvang in 2020 (miljoenen Euro s) Scenario Huidig systeem Doorrekening kosten huidig systeem in 2020 Kosten Kosten Kosten totaal Kosten basisonderwijs kinderopvang kinderopvang systeem (incl. psz) Scenario I Kosteloze toegang publiek deel en ouderbijdrage voor private uren Scenario II Kosteloze toegang publiek deel in combinatie met hoog bereik en ouderbijdrage voor private uren Scenario III Ouderbijdrage voor zowel het publieke deel als voor private uren

18 4.3 Uitkomsten per scenario Scenario I - Kosteloze toegang publiek deel en ouderbijdrage voor private uren Tabel 4-3 Totale kosten van het systeem (kinderopvang & basisonderwijs) in scenario I (miljoenen Euro s) Verschil scenario met Huidig systeem (2014) Scenario huidig systeem Totale kosten Kinderopvang* Basisonderwijs Totale kosten Totale kosten per financierende partij Financiering ouders Financiering collectief Financiering ouders 9% 9% 1% 1% -8% -8% Financiering collectief 91% 91% 99% 99% 8% 8% * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014) Tabel 4-4 Deelname aan de kinderopvang in scenario I in totale (miljoenen) uren Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Aantal uren (publiek + privaat) Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Tabel 4-5 Kosten kinderopvang in scenario I (miljoenen Euro s) Huidig systeem Verschil scenario met Scenario (2014) huidig systeem Uitsplitsing kosten kinderopvang* Personeelskosten Locatiekosten Overige kosten Totale kosten per financierende partij* Financiering ouders Financiering collectief Kosten per leeftijdscategorie Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Gemiddelde uurprijs (publiek en privaat)** Uurprijs ( ) 7,3 7,2 6,1 6,1-1,2-1,2 * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014)**De gemiddelde uurprijs is berekend op basis van de totale kosten en het totale aantal afgenomen uren (publiek + privaat)

19 4.3.2 Scenario II - Kosteloze toegang en hoog bereik voor het publieke deel en ouderbijdrage voor private uren Tabel 4-6 Totale kosten van het systeem (kinderopvang & basisonderwijs) in scenario II (miljoenen Euro s) Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Totale kosten Kinderopvang Basisonderwijs Totale kosten Totale kosten per financierende partij Financiering ouders Financiering collectief Financiering ouders 9% 9% 1% 1% -8% -8% Financiering collectief 91% 91% 99% 99% 8% 8% * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014) Tabel 4-7 Deelname aan de kinderopvang in scenario II in totale (miljoenen) uren Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Aantal uren (publiek + privaat) Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Tabel 4-8 Kosten kinderopvang in scenario II (miljoenen Euro s) Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Uitsplitsing kosten kinderopvang* Personeelskosten Locatiekosten Overige kosten Totale kosten per financierende partij* Financiering ouders Financiering collectief Kosten per leeftijdscategorie Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Gemiddelde uurprijs (publiek en privaat)** Uurprijs ( ) 7,3 7,2 4,8 4,8-2,5-2,5 * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014) **De gemiddelde uurprijs is berekend op basis van de totale kosten en het totale aantal afgenomen uren (publiek + privaat) 17

20 4.3.3 Scenario III - Ouderbijdrage voor zowel het publieke deel als voor private uren Tabel 4-9 Totale kosten van het systeem (kinderopvang & basisonderwijs) in scenario III (miljoenen Euro s) Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Totale kosten Kinderopvang Basisonderwijs Totale kosten Totale kosten per financierende partij Financiering ouders Financiering collectief Financiering ouders 9% 9% 6% 6% -3% -3% Financiering collectief 91% 91% 94% 94% 3% 3% * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014) Tabel 4-10 Deelname aan de kinderopvang in scenario III in totale (miljoenen) uren Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Aantal uren (publiek + privaat) Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Tabel 4-11 Kosten kinderopvang in scenario III (miljoenen Euro s) Huidig systeem (2014) Scenario Verschil scenario met huidig systeem Uitsplitsing kosten kinderopvang* Personeelskosten Locatiekosten Overige kosten Totale kosten per financierende partij* Financiering ouders Financiering collectief Kosten per leeftijdscategorie Dagopvang (0-3) BSO (4-11) Gemiddelde uurprijs (publiek en privaat)** Uurprijs ( ) 7,3 7,2 6,1 6,1-1,2-1,2 * Inclusief kosten peuterspeelzaal in de berekeningen volgens huidig systeem (2014) **De gemiddelde uurprijs is berekend op basis van de totale kosten en het totale aantal afgenomen uren (publiek + privaat)

21 4.4 Gevoeligheidsanalyses We hebben een aantal gevoeligheidsanalyses uitgevoerd om inzage te geven in de invloed van individuele, vaststaande, parameters op de uitkomsten van het model. Er is in de gevoeligheidsanalyse gevarieerd met de volgende parameters: 1. Daling overheadpercentage op gewerkte uren van 17% in basisdoorrekeningen naar 10% in de gevoeligheidsanalyse. We rekenen een variant door met een verlaagd overheadpercentage omdat we verwachten dat het overheadpercentage kan dalen naarmate het aantal opvanguren toeneemt. 2. In de basisdoorrekeningen van de scenario s is gerekend met 100% inzet van MBO ers in de kinderopvang en geen inzet van HBO ers. In de gevoeligheidsanalyse wordt gekeken naar de kosten van het systeem wanneer uitgegaan wordt van 80% MBO ers en 20% HBO ers. Om de invloed van input parameters (zie tabel 4.1) te bepalen, is een doorrekening met het model gemaakt worden waarin één bepaalde parameter is veranderd. De resultaten van de uitgevoerde gevoeligheidsanalyse worden gepresenteerd in de navolgende tabel. Tabel 4-12 Resultaten gevoeligheidsanalyses (berekend uitgaande van Scenario I) in miljoenen Euro s Doorrekening Scenario I Analyse 1 Analyse 2 (in 2020) Kosten opvang Kosten basisonderwijs Totale kosten systeem Een verlaging van het overheadpercentage (analyse 1) van 17 naar 10 procent leidt dus tot en besparing van ongeveer 5,5 procent op de totale kosten van de opvang. Verder leidt het in de kinderopvang vervangen van 20 procent van de op MBO-niveau betaalde krachten door op HBO niveau betaalde krachten tot een totale kostenverhoging van ongeveer 2%. 19

22 Bijlage I Maatschappelijke effecten De invoering van Kindcentra 2020 brengt zoals blijkt extra kosten met zich mee. Naast de kosten is in het kader van deze opdracht ook gekeken naar de mogelijke opbrengsten of besparingen. In deze bijlage presenteren we een inventarisatie van de maatschappelijke effecten die van de invoering van Kindcentra 2020 verwacht kunnen worden. Deze effecten leiden mogelijk tot besparingen of inverdieneffecten. Het resultaat van de uitgevoerde inventarisatie en analyse is een kwalitatief overzicht van mogelijke effecten die leiden tot lagere kosten of hogere opbrengsten en de verdeling hiervan over verschillende partijen in de samenleving. De inventarisatie en analyse is uitgevoerd door deskresearch, interviews en een interactieve bijeenkomst (EffectenArena) met betrokkenen uit het veld (vanuit de kinderopvang, primair onderwijs, wetenschap, overheid en zorgsector). De kern van de visie Kindcentra 2020 is dat het vanuit het belang van een optimale ontwikkeling van kinderen nodig is om te werken vanuit integrale voorzieningen. In het plan voor Kindcentra 2020 staan twee onderdelen centraal: 1. het wettelijk mogelijk maken (maar niet verplicht stellen) van deze Kindcentra 2020: een nieuwe innovatieve pedagogische voorziening voor kinderen van 0-12 jaar aangeboden door één organisatie; 2. het realiseren van een toegangsrecht van een aantal uren per week voor alle kinderen bij alle pedagogische voorzieningen (bij een Kindcentra 2020 of bij een los van een school opererende dagopvang of buitenschoolse opvang). We bespreken hier de verschillende deeleffecten en de manier waarop deze tot veranderingen in financiële stromen kunnen leiden. Het gaat dan om mogelijke besparingen, opbrengsten of extra kosten. De omvang van de mogelijke effecten zijn niet berekend. In deze paragraaf geven we wel kwalitatief een eerste indicatie van de mogelijke omvang van de effecten. Per mogelijk effect kijken we daarbij naar twee aspecten: 1. Omvang van de groep waar een effect zich voordoet; 2. De impact van het effect op die groep. Per effect zijn de twee aspecten beoordeeld op een driepuntschaal: +++ grote groep / impact ++ gemiddelde groep / impact + kleine groep / impact Zo is bijvoorbeeld de inschatting dat de vermindering van het aantal vroegtijdig schoolverlaters relatief klein zal zijn. Het financiële effect (besparing) per vroegtijdig schoolverlater is echter relatief groot. Het totale effect, gebaseerd op de omvang van de groep en de impact per geval, zal daarmee gemiddeld zijn. Deze kwalitatieve analyse geeft op een snelle manier een eerst beeld van de mogelijke omvang van de inverdieneffecten. Uiteraard ontstaat hiermee slechts een grove inschatting en is deze niet hard empirisch onderbouwd. Voor de fase waarin dit traject zich nu bevindt biedt deze analyse echter wel relevant inzicht.

23 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie Groter bereik Kinderen 1 Versterking van taal + sociaal-emotionele ontwikkeling Sociaal achtergestelde Beperkte groep, bestaan Bij die groep kinderen die van kinderen met een achterstand kinderen of kinderen met al opvangmogelijkheden voorheen nog niet bereikt een taalachterstand voor. werden, maar met het + toegangsrecht wel is de impact groot Betere vaardigheden & verbeterde schoolprestaties Alle kinderen die nu niet Kleine groep, groot deel Bij die groep kinderen die 3 Hogere startkwalificaties (of minder dan 2 dagen) kinderen heeft wel al 2 eerst nog niet naar de 4 Betere kansen op de arbeidsmarkt naar de opvang gaan dagen opvang (KO of opvang ging verwachten gastouder) we een positief effect Minder VSV en zittenblijvers daardoor ook minder Kinderen die eerder niet Kleine groep, VSV kan Tegengaan van VSV overlast en criminaliteit (zie ook doorwerking bij punt 14) naar de opvang gingen en afnemen, zittenblijvers is levert zeker voordelen op nu wel van alle tijd en afhankelijk (zie ook punt 14) van kwaliteit onderwijs Ouders 6 Dagverlenging van opvang kinderen (KO & PO) Werkende ouders kunnen Zal voor veel ouders Grote impact, want ouders langer werken opgaan kunnen extra uren werken Ouders hebben meer tijd voor zelfontplooiing / participatie op de arbeidsmarkt Ouders die voorheen thuis bleven omdat opvang te duur was In potentie groot bereik vanwege het feit dat alle ouders in ieder geval gebruik (kunnen) maken van 2 dagen opvang +++ Bij die groep ouders waar de kinderen eerst nog niet naar de opvang gingen is de impact groot +++ Potentieel verdieneffect

24 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie 8 Impuls tot verkrijgen mogelijkheid van inkomen Ouders die nu een Kleine groep, het betreft In potentie is de impact 9 Meer stabiliteit in huishouden uitkering genieten en ouders die nu een groot omdat een inkomen geen kans zagen te gaan uitkering krijgen en niet of leidt tot meer stabiliteit in werken en/of nu meer nauwelijks werken. Deze het huishouden, mindere kansen zien/krijgen tot groep krijgt nu meer afhankelijkheid van werken mogelijkheden. andere ondersteunende ++ organisaties en grotere socialere interactie/participatie Financieel effect door 880 uur gratis kinderopvang en Ouders die nu gebruik Betreft alle ouders die nu Betreft omvang van de 500 BSO. maken van BSOfaciliteiten ook al gebruik maken van huidige kosten die ouders en daarvoor kinderopvang en BSO en maken voor kinderopvang betalen. Bedrijven die nu daarvoor moeten betalen. (eerste 880 uur) en BSO een bijdrage aan +++ (500 uur) +++ kinderopvang betalen. Potentieel verdieneffect ++(+) +++ Maatschappij 11 Groter arbeidsaanbod op de arbeidsmarkt Werkgevers Betreft die ouders die nu niet werken omdat kinderopvang te duur is en straks wel gaan werken. Deze (beperkt in omvang) groep komt voor maximaal 2 dagen beschikbaar op de arbeidsmarkt Uitkering kan stopgezet Rijksoverheid / Betreft waarschijnlijk een uitkeringsinstanties relatief kleine groep die nu een uitkering geniet en Zal per sector afhankelijk zijn. Daar waar sprake is van tekorten zal dit extra arbeidsaanbod omarmd worden. Voor andere sectoren zal er sprake zijn van verdringing op de arbeidsmarkt. ++ Stopzetten van uitkeringen kan grote besparingen opleveren ++ ++

25 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie straks, vanwege het +++ toegangsrecht, (meer) zal gaan werken Minder zorgkosten voor de maatschappij, zie ook punt 8 Met name gemeenten en Kleine groep, betreft Impact kan groot zijn, en 9. (zie ook punt 29 en 30 betreffende de effecten op zorgverzekeraars probleemgezinnen maar zorgkosten zullen het welzijn van kinderen en de benodigde zorg aan waarvan de ouders nu niet snel vervallen als kinderen) inkomen kunnen gevolg van het verkrijgen genereren en daardoor van een inkomen en geen ondersteuning meer daardoor stabieler nodig hebben. huishouden. Een stabieler + huishouden is niet alleen gevolg van uitkering naar inkomen + 14 Voorkomen van maatschappelijke kosten in toekomst op Overheden, scholen Afhankelijk van de In potentie is de impact de gebieden van onderwijs (PO, VO en speciaal instellingen in de zorg omvang van de groep uit groot, scholen zijn minder onderwijs), zorg en veiligheid (zie punt 1 tot en met 5) punt 1 tot en met 5. capaciteit en middelen + kwijt aan probleemgevallen die extra ondersteuning vragen. +++ Potentieel verdieneffect

26 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie Aantrekkingskracht opvang verandert Ouders 15 Opvang van meer dan 2 dagen onevenredig duur Ouders (en in mindere Het aantal ouders dat Impact is groot als deze (perceptie) mate werkgevers) gebruik maakt van meer groep besluit minder te dan 4 dagdelen gaan werken als gevolg kinderopvang is beperkt. + van deze veranderende perceptie op opvang. +++ Maatschappij 16 2 dagen wordt de norm: perceptie op aantal dagen Zie punt 15. opvang veranderd Ouders en Maatschappij 17 Een deel van de ouders zal nu kiezen voor 2 dagen Zie punt 15. opvang ipv 3 of meer: dus minder werken 18 Stimulans voor (meer) parttime werken of in ieder geval Werkgevers en ouders In potentie geldt dit voor Moeilijk in te schatten. Het geen stimulans om de huidige norm van parttime werken alle huidige en gaat om het deel dat te doorbreken. Dit effect werkt door om de toekomstige werknemers ouders mogelijk minder beschikbaarheid van arbeid in de economie. met (jonge) kinderen. Aan gaan werken. de andere kant geldt ook +(+) dat reeds in de huidige situatie slechts een kleine groep ouders gebruik maakt van meer dan 4 dagdelen kinderopvang per week (zie ook punt 15) + Potentieel verdieneffect +(+) (NB: dit betreft een negatief effect, ofwel een afname van welvaart) +

27 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie Bundeling van activiteiten Ouders 19 Mogelijk (lichte) beperking in keuzevrijheid ouders voor Ouders Zeer beperkt, zal gaan om Beperkt, gaat naar opvang (door samengaan organisaties met andere plekken waar door fusie verwachting om een religie/overtuiging). Mogelijk kan dat ertoe leiden dat de keuzevrijheid kleine groep ouders die ouders verder zullen reizen voor opvang / school voor veranderd hier mogelijk hinder van hun kinderen. + gaat ondervinden + Kinderen 20 Meer stabiliteit in de klas (minder wisseling van Kinderen Heeft betrekking op alle Op dit moment nog niet gezichten voor een kind gedurende de dag) kinderen die naar een goed in te schatten. De Kindcentrum gaan impact zal afhankelijk zijn +++ van de mate waarin de stabiliteit in afzonderlijke klassen een knelpunt vormt en de mate waarin de afzonderlijk Kindcentra hierop inzetten.? Inhoudelijk programma kan beter afgestemd worden en meer op maat geboden Vooral gedacht vanuit knip 0 tot 6 jaar spelenderwijs leren en een schoolsere leerlijn van 6 tot 12 jaar Betere kwaliteit onderwijs / versterken talentontwikkeling Kinderen Heeft betrekking op alle kinderen die naar een Kindcentrum gaan (al dan niet op 1 locatie) ++(+) Bundeling biedt mogelijkheden meer maatwerk te leveren en meer variatie in programma. Dit zou in potentie kunnen leiden tot een beter ontwikkeling van het kind. Potentieel verdieneffect + (keuzebeperking leidt niet direct tot een verandering in financiële stromen. In het geval ouders verder gaan reizen nemen hun kosten echter wel toe?? Impact van effect op dit moment echter moeilijk in 25

28 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie te schatten. Ook erg afhankelijk van de programma s op individuele Kindcentra? 30 Zie onder punt 29 bij Organisaties Personeel 24 Kan leiden tot meer innovatie in leerlijnen en Personeel Overal waar bundeling Lastig in te schatten, maar 25 (les)programma s van activiteiten ook leidt kan zowel voor de Biedt grotere mogelijkheid tot menging van tot meer interactie en kwaliteit van programma s functieniveaus (WO, HBO, MBO) afstemming tussen als de inhoudelijke personeel gericht op uitdaging voor het verbeteren leerlijnen en personeel goed zijn. (les)programma s. Meer Daardoor haal je meer uit functiemenging kan dit je werk versterken. Potentieel verdieneffect? Omvang effect op dit Impact van effect op dit moment echter moeilijk in moment echter moeilijk in te schatten. Ook erg te schatten. Ook erg afhankelijk van de afhankelijk van de programma s op programma s op individuele Kindcentra individuele Kindcentra?? 25 Biedt grotere mogelijkheid tot menging van Personeel Daar waar met voldoende Menging van + functieniveaus (WO, HBO, MBO) massa bundeling mogelijk functieniveaus kan is. Zal naar verwachting bijdragen aan betere om veel locaties kunnen kwaliteit van programma s gaan en meer inhoudelijke +++ uitdaging voor personeel

29 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie Potentieel verdieneffect Impact van effect op dit moment echter moeilijk in te schatten. Ook erg afhankelijk van de programma s op individuele Kindcentra? 26 Efficiëntere inzet personeel door optimalisatie Personeel en organisaties Daar waar met voldoende Moeilijk in te schatten, er + werkverdeling en ondersteuning op het juiste niveau massa bundeling mogelijk wordt al met relatief is. Zal naar verwachting weinig personeel gewerkt. om veel locaties kunnen + gaan Werkdruk? Omhoog of omlaag? Aandachtspunt, de Personeel Hangt af van de invulling Hangt af van de invulling + meningen verschillen hier sterk over van punt 26 van punt 26 Organisatie 28 Een deel van de (commerciële!) BSO s en BSO s en Met de komst van Leidt niet direct tot kinderopvanginstellingen gaat op in een publieke kinderopvanginstellingen Kindcentra zal een deel verdieneffecten. Het instelling (Kindcentra) van de BSO s en betreft een verschuiving kinderopvanginstellingen van activiteiten. geïntegreerd worden en een deel blijven bestaan als aparte instelling. 29 Betere en efficiëntere koppeling met zorginfrastructuur. Kinderen en instellingen in Efficiëntere inzet Beperkt. Er is al een +(+) + Daardoor positief effect op welzijn kinderen waardoor onderwijs en zorg personeel en op termijn bestaande 30 deels (duurdere) zorg/onderwijs interventies in de minder (zware) zorginfrastructuur die toekomst kunnen worden voorkomen. ondersteuningstrajecten kinderen ondersteunt. Dit voor kinderen. Kan effect betreft een lichte 27

30 Effecten Betreffende groep Omvang Impact ten opzichte van de huidige situatie mogelijk een grote groep verbetering van deze kinderen betreffen infrastructuur Potentieel verdieneffect

31 29

32 Bijlage II Model doorrekening kosten Het rekenmodel is opgebouwd uit verschillende type factoren/variabelen en relaties: Type factoren Uitleg Variabele met een waarde afkomstig van een externe bron (zie voor een overzicht van gebruikte bronnen paragraaf 3.3). Waarde kan in het model niet worden aangepast. Variabele waarvan de waarde door de gebruiker van het model kan worden bepaald. Deze input variabelen krijgen een plek op het dashboard zodat met de waarden gevarieerd kan worden. Variabele waarvan de waarde afhankelijk is van andere variabelen in het model. De waarde van deze variabelen kan in het model niet direct worden aangepast. Variabele waarvan de waarde specifiek samenhangt met een gekozen scenario (zie paragraaf 1.1 voor een overzicht van de verschillende scenario s ). Het gaat hierbij om de verwachte efficiency die met de verschillende scenario s te behalen is. Uiteindelijke uitkomst van het model; de kosten van het systeem (Kindcentra, kinderopvang, peuterspeelzalen en po-instellingen) gegeven de gekozen input waarden. relaties Positieve relatie: De input variabele beweegt dezelfde richting op als de output variabele (beide variabelen nemen af of toe) Tegengestelde relatie : De input variabele en output variabele bewegen beide een andere kant op (als de input variabele toeneemt neemt de output variabele af en vice versa). Efficiency: Verwachte invloed van een scenario op de efficiency van het personeel, locatiekosten of overheadkosten.

33 Grafische weergave model 31

34

35 Overzicht variabelen Input variabelen (harde data) Aantal kinderen in de leeftijd 0-3: Totaal aantal kinderen in de leeftijdscategorie 0-3 en totaal aantal kinderen dat in aanmerking komt voor dagopvang in een kinderopvang, peuterspeelzaal of Kindcentrum. In het Excel model wordt verder onderscheid gemaakt tussen kinderen van 0 jaar, 1 jaar en 2/3 jaar. Aantal kinderen in de leeftijd 4-11: Totaal aantal kinderen in de leeftijdscategorie 4-11 en totaal aantal kinderen dat in aanmerking komt voor toegangsrecht tot BSO of opvang in een Kindcentrum. Gemiddelde overhead kosten per instelling: De gemiddelde overheadkosten per instelling. Gemiddelde locatiekosten per locatie: De gemiddelde kosten voor een locatie (per locatie). Input variabelen (te bepalen) Aandeel instellingen dat ervoor kiest een Kindcentrum te worden: Aandeel van alle instellingen in de uitgangssituatie (huidig aantal locaties van kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en poinstellingen) dat ervoor kiest een Kindcentrum te worden. Aantal uren publiek toegangsrecht: Jaarlijks aantal uren dat kinderen gebruik kunnen maken van publiek toegangsrecht. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen het aantal uren publiek toegangsrecht voor 0-3 jarigen en 4-11 jarigen. Gemiddeld aantal uren private opvang bovenop publieke opvang: Gemiddeld aantal uren private opvang bij kinderen die, naast de publieke uren, ook gebruik maken van privaat gefinancierde uren. Ouderbijdrage voor publiek toegangsrecht: De ouderbijdrage (Euro s) die gevraagd wordt voor het publiek toegangsrecht. Totale private kosten: Kosten van het totale systeem die voor rekening van ouders komen. Overheidsbijdrage private opvang: De bijdrage (Euro s) die de overheid levert voor de (private) opvang bovenop het publiek toegangsrecht. Inclusief werkgeversbijdrage (zie ook uitgangspunten in paragraaf 3.2). Leid(st)er/Kind ratio Kindcentra: De leid(st)er/kind ratio die toegepast kan worden in Kindcentra. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen de ratio s van 0 jarigen, 1 jarigen, 2/3 jarigen en 4/11 jarigen. Leid(st)er/Kind ratio niet-kindcentra: De leid(st)er/kind ratio die toegepast kan worden in niet- Kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen de ratio s van 0 jarigen, 1 jarigen, 2/3 jarigen en 4/11 jarigen. Leraar/Kind ratio Kindcentra: De leraar/kind ratio die in Kindcentra kan worden toegepast. Leraar/Kind ratio niet-kindcentra: De leraar/kind ratio die in niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen) toegepast wordt. Maximale groepsgrootte Kindcentra: Maximale groepsgrootte binnen een Kindcentrum. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen de ratio s van 0 jarigen, 1 jarigen, 2/3 jarigen en 4/11 jarigen. Maximale groepsgrootte niet-kindcentra: Maximale groepsgrootte binnen een niet-kindcentrum (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen de ratio s van 0 jarigen, 1 jarigen, 2/3 jarigen en 4/11 jarigen. Gewenste MBO/HBO ratio leid(st)ers Kindcentra: Gewenste verhouding tussen MBO leid(st)ers en HBO leid(st)ers in een Kindcentrum. 33

36 Gewenste MBO/HBO ratio leid(st)ers niet-kindcentra: Gewenste verhouding tussen MBO leid(st)ers en HBO leid(st)ers in een niet-kindcentrum (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). Personeelskosten per leid(st)er of leraar: De gemiddelde personeelskosten per leid(st)er en leraar. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt tussen de gemiddelde kosten voor MBO opgeleid personeel en HBO opgeleid personeel. Afhankelijke variabelen Aantal locaties Kindcentra: Aantal locaties dat onderdeel is van een Kindcentrum. Mogelijk vervallen ook locaties bij de vorming van Kindcentra omdat de samengaande instellingen op één fysieke locatie verder gaan. Het maximum aantal Kindcentra dat gevormd kan worden is gelijkgesteld aan het aantal po-instellingen (zie ook uitgangspunten in paragraaf 3.2). Aantal locaties niet-kindcentra: Aantal locaties niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). Wanneer geen Kindcentra gevormd worden is dit aantal gelijk aan het huidige aantal locaties voor kinderdagopvang, peuterspeelzalen en po-instellingen. Aantal instellingen Kindcentra: Aantal Kindcentra instellingen (een instelling kan bestaan uit meerdere locaties wanneer alle onderdelen van het Kindcentrum zich niet op één locatie bevinden). Aantal kinderen naar Kindcentrum: Totaal aantal (unieke) kinderen dat gebruik maakt van het aanbod van Kindcentra. Aantal kinderen naar niet-kindcentrum: Totaal aantal (unieke) kinderen dat gebruik maakt van opvang of onderwijs in een niet-kindcentrum (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en poinstellingen die geen Kindcentrum vormen). Gemiddeld aantal kinderen per locatie: Het gemiddelde aantal kinderen dat op een locatie wordt opgevangen of onderwijs krijgt. Aantal kinderen publiek deel opvang: Aantal kinderen dat gebruik maakt van het publieke toegangsrecht. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt in de verschillende leeftijdscategorieën van de kinderen. Aantal kinderen privaat deel opvang: Aantal kinderen dat, naast de publieke opvang, ook nog gebruik maakt van private opvang. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt in de verschillende leeftijdscategorieën van de kinderen. Ouderbijdrage private opvang: De bijdrage (Euro s) die ouders moeten leveren voor de private opvang van hun kind(eren). Gemiddeld aantal uren per kind: Gemiddeld aantal uren dat een kind gebruik maakt van publiek en privaat toegangsrecht. In het Excel model wordt onderscheid gemaakt in de verschillende leeftijdscategorieën van de kinderen. Benodigd aantal MBO/HBO leid(st)ers Kindcentra: Benodigd aantal leid(st)ers op een Kindcentrum op basis van het aantal kinderen, maximale groepsgrootte en de leid(st)er/kind ratio. Benodigd aantal MBO/HBO leid(st)ers niet-kindcentra: Benodigd aantal leid(st)ers op een niet- Kindcentrum (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen) op basis van het aantal kinderen, maximale groepsgrootte en de leid(st)er/kind ratio. Benodigd aantal leraren Kindcentra: Benodigd aantal leraren op een Kindcentrum op basis van het aantal kinderen, maximale groepsgrootte en de leraar/kind ratio. Benodigd aantal leraren niet-kindcentra: Benodigd aantal leraren op een niet-kindcentrum (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen) op basis van het aantal kinderen, maximale groepsgrootte en de leraar/kind ratio. Locatiekosten Kindcentra: Totale locatiekosten van alle Kindcentra. Locatiekosten niet-kindcentra: Totale locatiekosten van alle niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen).

37 Personeelskosten Kindcentra: Totale personeelskosten van alle Kindcentra. Personeelskosten niet-kindcentra: Totale personeelskosten van alle niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). Overheadkosten Kindcentra: Totale overheadkosten van alle Kindcentra. Overheadkosten niet-kindcentra: Totale overheadkosten van alle niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). Totale kosten Kindcentra: Totale kosten van de Kindcentra. Optelsom personeelskosten, locatiekosten en overheadkosten. Totale kosten niet-kindcentra: Totale kosten van alle niet-kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). Optelsom personeelskosten, locatiekosten en overheadkosten. Scenario specifieke variabelen Efficiency personeel: Efficiency die door de vorming van Kindcentra kan worden behaald op het aantal leid(st)ers en leraren dat moet worden aangenomen. Efficiency locatie: Efficiency die door de vorming van Kindcentra kan worden behaald op de locatiekosten van instellingen. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een vermindering van energie- of schoonmaakkosten. Efficiency overhead: Efficiency die door de vorming van Kindcentra kan worden behaald op de overheadkosten. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan besparingen op management. Uiteindelijke uitkomst van het model Totale kosten systeem: De uiteindelijke uitkomst van het model zijn de totale kosten van het hele systeem van Kindcentra, kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen. Deze kosten worden bepaald door de optelsom van de kosten van Kindcentra en de kosten van niet- Kindcentra (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en po-instellingen die geen Kindcentrum vormen). 35

38

39

40 Postbus AD Rotterdam Nederland Watermanweg GG Rotterdam Nederland T F E netherlands@ecorys.com W Sound analysis, inspiring ideas BELGIË BULGARIJE HONGARIJE INDIA KROATIË - NEDERLAND POLEN RUSSISCHE FEDERATIE SPANJE TURKIJE - VERENIGD KONINKRIJK

Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo

Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo Samenvatting Opdrachtgever: Bouwend Nederland Rotterdam, april 2013 Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo Samenvatting

Nadere informatie

Kengetallen voor kosten overheidstransacties

Kengetallen voor kosten overheidstransacties Kengetallen voor kosten overheidstransacties Een toets op de Deense kengetallen voor bruikbaarheid in de Nederlandse situatie Samenvatting Opdrachtgever: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties

Nadere informatie

KINDCENTRA De uitwerking Regiegroep Kindcentra 2020

KINDCENTRA De uitwerking Regiegroep Kindcentra 2020 KINDCENTRA 2020 De uitwerking Regiegroep Kindcentra 2020 Op een fundament van schotsen kun je niet bouwen Visie Kindcentra 2020 Vanuit het belang van een optimale ontwikkeling van kinderen de burgers van

Nadere informatie

PDV/GDV cluster Eijsden (Gronsveld)

PDV/GDV cluster Eijsden (Gronsveld) PDV/GDV cluster Eijsden (Gronsveld) Effecten op winkelgebieden in omgeving Opdrachtgever: Wyckerveste Adviseurs BV. Rotterdam, 4 november 2010 Over Ecorys Met ons werk willen we een zinvolle bijdrage leveren

Nadere informatie

Kansen voor topsector HTSM:

Kansen voor topsector HTSM: Kansen voor topsector HTSM: Nederlands-Aziatische samenwerking in high-tech clusters Sound analysis, inspiring ideas Nederlands-Aziatische samenwerking biedt kansen voor topsector HTSM Het Nederlandse

Nadere informatie

MKBA verlenging kwalificatieplicht

MKBA verlenging kwalificatieplicht MKBA verlenging kwalificatieplicht Rapport Opdrachtgever: Ministerie van OCW Rotterdam,16 januari 2013 MKBA verlenging kwalificatieplicht Rapport Opdrachtgever: Ministerie van OCW Auteurs: Frank van Zutphen

Nadere informatie

Kindcentra Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020

Kindcentra Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020 Kindcentra 2020 Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020 Op een fundament van schotsen kun je niet bouwen Kindcentra 2020 Vier kopgroepen van bestuurders uit: Primair onderwijs Kinderopvang

Nadere informatie

Analyse financiering voorstel Taskforce Kinderopvang/ Onderwijs

Analyse financiering voorstel Taskforce Kinderopvang/ Onderwijs CPB Notitie Nummer : 2010/12 Datum : 25 maart 2010 Aan : Jongerius (FNV) Analyse financiering voorstel Taskforce Kinderopvang/ Onderwijs FNV voorzitter Jongerius heeft middels een brief d.d. 22 februari

Nadere informatie

Uitwerking twee scenario s subsidie peuterspeelzaalwerk uitgevoerd door SKB (Bijlage 1)

Uitwerking twee scenario s subsidie peuterspeelzaalwerk uitgevoerd door SKB (Bijlage 1) Uitwerking twee scenario s subsidie peuterspeelzaalwerk uitgevoerd door (Bijlage 1) Op dit moment zijn er in de gemeente Beemster twee locaties voor peuterspeelzaalwerk, namelijk in Middenbeemster en Zuidoostbeemster.

Nadere informatie

Draagvlak onderzoek Parkeerbeleid

Draagvlak onderzoek Parkeerbeleid St Anna, Nijmegen Opdrachtgever: gemeente Nijmegen Amsterdam, augustus 2014 Draagvlak onderzoek Parkeerbeleid St Anna, Nijmegen Opdrachtgever: gemeente Nijmegen Arvid Toes Marco Martens Amsterdam, augustus

Nadere informatie

Ruimte voor groei in de kinderopvang. Sociaal en Cultureel Planbureau in opdracht van het

Ruimte voor groei in de kinderopvang. Sociaal en Cultureel Planbureau in opdracht van het Ruimte voor groei in de kinderopvang Sociaal en Cultureel Planbureau in opdracht van het Ruimte voor groei in de kinderopvang De vraag naar kinderopvang per gemeente Om een goed beeld te krijgen van de

Nadere informatie

Actualisatie berekening basismobiliteit regio Achterhoek. Rapport

Actualisatie berekening basismobiliteit regio Achterhoek. Rapport Actualisatie berekening basismobiliteit regio Achterhoek Rapport Actualisatie berekening basismobiliteit regio Achterhoek Rapport In opdracht van: Regio Achterhoek 10 augustus 2015 Nummer: 0027-R-D Cissonius

Nadere informatie

Kinderopvang in Nederland 2011: vraag en aanbod in evenwicht

Kinderopvang in Nederland 2011: vraag en aanbod in evenwicht Kinderopvang in Nederland 2011: vraag en aanbod in evenwicht Utrecht, juli 2011 Buitenhek Management & Consult Winthontlaan 200 Postbus 85183 3508 AD Utrecht T +030 287 59 59 F +030 287 59 60 info@buitenhek.nl

Nadere informatie

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard.

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard. Terugdraaien bezuinigingen 2013 mogelijk, effect voor 2013 al gehaald omdat bezuinigingen uit 2011 en 2012 meer opbrengen dan eerder geraamd Brancheorganisatie Kinderopvang, september 2012 De bezuinigingen

Nadere informatie

Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in de gemeente West Maas en Waal per

Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in de gemeente West Maas en Waal per Beleidskader + financiële uitwerking Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in de gemeente West Maas en Waal per 01-01-2018 Vastgesteld door de gemeenteraad van West Maas en Waal op 21 september

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Kindcentra 2020 Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020

Kindcentra 2020 Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020 Kindcentra 2020 Gijs van Rozendaal, voorzitter regiegroep Kindcentra 2020 Op een fundament van schotsen kun je niet bouwen Kindcentra 2020 Vier kopgroepen van bestuurders uit: Primair onderwijs Kinderopvang

Nadere informatie

Verdieping leges Omgevingsvergunning

Verdieping leges Omgevingsvergunning Verdieping leges Omgevingsvergunning Een verkenning naar effecten Opdrachtgever: Ministerie BZK Rotterdam, 20 februari 2015 Verdieping leges Omgevingsvergunning Een verkenning naar effecten Opdrachtgever:

Nadere informatie

Memo Aan: College Cc: Van: Wethouder Van de Wardt Datum: 10 maart 2015 Kenmerk: 15ini00570 Onderwerp: Harmonisatie Peuterspeelzalen

Memo Aan: College Cc: Van: Wethouder Van de Wardt Datum: 10 maart 2015 Kenmerk: 15ini00570 Onderwerp: Harmonisatie Peuterspeelzalen Memo Aan: College Cc: Van: Wethouder Van de Wardt Datum: 10 maart 2015 Kenmerk: 15ini00570 Onderwerp: Harmonisatie Peuterspeelzalen Harmonisatie peuterspeelzaalwerk naar peuteropvang Vooraf De gemeente

Nadere informatie

In tabel is een berekening gemaakt van de ouderbijdrage van de peuterspeelzaal in de huidige situatie en in de nieuwe situatie bij de kinderopvang.

In tabel is een berekening gemaakt van de ouderbijdrage van de peuterspeelzaal in de huidige situatie en in de nieuwe situatie bij de kinderopvang. Berekening ouderbijdrage peuterspeelzalen in de huidige situatie en de nieuwe situatie. In tabel is een berekening gemaakt van de ouderbijdrage van de peuterspeelzaal in de huidige situatie en in de nieuwe

Nadere informatie

Politieke partijen over kinderopvang

Politieke partijen over kinderopvang Politieke partijen over kinderopvang Onderstaande teksten komen letterlijk uit de verschillende partijprogramma s. Doel van dit document is om een overzicht te bieden van de standpunten over kinderopvang

Nadere informatie

Early Arts 23 mei 2018

Early Arts 23 mei 2018 Early Arts 23 mei 2018 Els Rienstra & Maaike Vaes Het Kinderopvangfonds PACT, Kindcentra 2020 Vandaag eerst een schets van de Nederlandse context Daarna inzoomen op kindcentra en cultuur en sport Kinderopvang

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 31 322 Kinderopvang Nr. 264 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Bijlage 3: Budget impactanalyse

Bijlage 3: Budget impactanalyse Bijlage 3: Budget impactanalyse Inleiding Tijdens de ontwikkeling van de generieke module Arbeid als medicijn werd een budget impactanalyse uitgevoerd waarin de impact werd onderzocht van het toepassen

Nadere informatie

EEN GOEDE START VOOR HET JONGE KIND

EEN GOEDE START VOOR HET JONGE KIND EEN GOEDE START VOOR HET JONGE KIND Tweede Kamer, 2 juli 2015 Adviesvraag Tweede Kamer Welke inrichting van het (voor)schoolse stelsel is het meest adequaat om alle kinderen een goede start te bieden?

Nadere informatie

Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door

Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door Kinderopvang tot 2015: krimp en yuppificatie zet door Utrecht, 20 april 2012 Buitenhek Management & Consult Winthontlaan 200 Postbus 85183 3508 AD Utrecht T +030 287 59 59 F +030 287 59 60 info@buitenhek.nl

Nadere informatie

Gemeenten gaan de afgelopen jaren steeds vaker over tot omvorming van hun peuterspeelzalen naar kinderopvang. In die gemeenten worden

Gemeenten gaan de afgelopen jaren steeds vaker over tot omvorming van hun peuterspeelzalen naar kinderopvang. In die gemeenten worden > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Factsheet kinderopvang januari 2013

Factsheet kinderopvang januari 2013 Factsheet kinderopvang januari 2013 Inleiding Het kabinet Rutte/Ascher heeft onlangs besloten ook voor 2013 verdere bezuinigingen op de kinderopvang door te voeren. Er wordt vanaf 2010 elk jaar fors bezuinigd

Nadere informatie

Beleidscontext VVE + actualiteiten

Beleidscontext VVE + actualiteiten Beleidscontext VVE + actualiteiten Elly Dekker, beleidsadviseur VNG Ronde tafelconferentie taalachterstanden 18 januari 2016 Landelijke ontwikkelingen Wetsvoorstel Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzalen

Nadere informatie

Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw

Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw Definitief rapport Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen Rotterdam, 2 november 2015 Parkeeronderzoek Nijmegen rondom Opusgebouw Definitief rapport Opdrachtgever:

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Feitenkaart VVE-monitor Rotterdam 2012 Onderzoek peuterspeelzalen en kinderdagverblijven

Feitenkaart VVE-monitor Rotterdam 2012 Onderzoek peuterspeelzalen en kinderdagverblijven Feitenkaart VVE-monitor Rotterdam 2012 Onderzoek peuterspeelzalen en kinderdagverblijven 1 Onderzoek en Business Intelligence Deze feitenkaart bevat de resultaten van de jaarlijkse Oktobertelling onder

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Beginpagina INSTRUCTIES VOOR HET INVULLEN

Beginpagina INSTRUCTIES VOOR HET INVULLEN Beginpagina INSTRUCTIES VOOR HET INVULLEN De vragen in deze Landelijke VVE monitor hebben betrekking op de situatie in het schooljaar 2009 2010. Ideaal gesproken gaat u uit van één teldatum, het liefst

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 31 322 Kinderopvang Nr. 279 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Kinderopvang in Helmond

Kinderopvang in Helmond Kinderopvang in Helmond colofon Titel: Kinderopvang in Helmond Opdrachtgever: Gemeente Helmond Opdrachtnemer: Afdeling Onderzoek en Statistiek Gemeente Helmond Marian Foolen-Huys Datum: Januari 211 Gemeente

Nadere informatie

Special. Het volledige onderzoek van SEO Economisch Onderzoek vindt u op www.kinderopvang.nl. Het (economisch) belang van kinderopvang

Special. Het volledige onderzoek van SEO Economisch Onderzoek vindt u op www.kinderopvang.nl. Het (economisch) belang van kinderopvang Special Het volledige onderzoek van SEO Economisch Onderzoek vindt u op www.kinderopvang.nl Het (economisch) belang van kinderopvang 2 Het (economisch) belang van kinderopvang Voorwoord Wat levert kinderopvang

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Utrecht

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Utrecht De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Meet-up: een beter klimaat voor kinderopvang Over de kosten en baten van investeren in kinderen. Janneke Plantenga, Waarborgfonds, 2 november 2017

Meet-up: een beter klimaat voor kinderopvang Over de kosten en baten van investeren in kinderen. Janneke Plantenga, Waarborgfonds, 2 november 2017 Meet-up: een beter klimaat voor kinderopvang Over de kosten en baten van investeren in kinderen Janneke Plantenga, Waarborgfonds, 2 november 2017 Presentation Janneke Plantenga Wat zijn de kosten en baten

Nadere informatie

Harmonisatie: facts, figures en toekomstperspectief

Harmonisatie: facts, figures en toekomstperspectief Harmonisatie: facts, figures en toekomstperspectief Ed Buitenhek Utrecht, 17 november 2017 harmonisatie best lastige materie door van 1 naar 4 typen peuters koppeling subsidiebijdrage, ouderbijdrage

Nadere informatie

Kenniskring GOAB regio Zuid-West

Kenniskring GOAB regio Zuid-West Kenniskring GOAB regio Zuid-West 28 maart 2019 maart 2019 Marco Zuidam Anne Ketelaar Agenda 1. Welkom 2. OAB vanaf 2020 a. Dashboard CBS toegelicht b. Concept AMvB c. VVE 16 uur d. Doelgroepdefinitie VVE

Nadere informatie

Cijfers kinderopvang derde kwartaal Tabel 1: Gemiddelde aantallen met kinderopvangtoeslag 12 2 e. 3 e. heel kwartaal kwartaal 2015

Cijfers kinderopvang derde kwartaal Tabel 1: Gemiddelde aantallen met kinderopvangtoeslag 12 2 e. 3 e. heel kwartaal kwartaal 2015 Cijfers kinderopvang derde 1. Gebruik kinderopvangtoeslag Tabel 1: Gemiddelde aantallen met kinderopvangtoeslag 12 heel 2013 2014 2015 2015 2015 Aantal kinderen (x 1000) Totaal 3 622 620 641 631 638 682

Nadere informatie

Handout Hoe worden wij een integraal kindcentrum?

Handout Hoe worden wij een integraal kindcentrum? Handout Hoe worden wij een integraal kindcentrum? Frank Studulski Kenniscentrum Kindcentra Deze handout gaat in op een veel gestelde vraag: hoe worden wij een integraal kindcentrum (IKC)? De handout geeft

Nadere informatie

Inzicht in voorzieningen in Nederland

Inzicht in voorzieningen in Nederland Inzicht in voorzieningen in Nederland Hulst 27 februari 2014 Algemene leeftijdslijn en te duiden onderdelen a. 171 203 213 207 249 238 242 275 260 314 307 291 307 volledige naam van de voorziening voor

Nadere informatie

Onderzoeksvraag zoals geformuleerd door SZW

Onderzoeksvraag zoals geformuleerd door SZW aan SZW van Peter-Paul de Wolf en Sander Scholtus (Senior) methodoloog onderwerp Aandeel 0-jarigen onder aanvragen toeslag kinderdagopvang datum 5 september 2018 Inleiding Naar aanleiding van een voorgestelde

Nadere informatie

Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK)

Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) Beantwoording van de 7 vragen uit het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) Het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving bevat normen waaraan goed beleid of goede regelgeving

Nadere informatie

De waarde van Kies nu voor Kinderen

De waarde van Kies nu voor Kinderen De waarde van Kies nu voor Kinderen Amsterdam, augustus 2012 In opdracht van Het Kinderopvangfonds en de Bernard van Leer Foundation De waarde van Kies nu voor Kinderen Lucy Kok Caroline Berden Carl Koopmans

Nadere informatie

Bijlagen bij raadsvoorstel m.b.t. harmonisatie peuterspeelzaalwerk met kinderopvang

Bijlagen bij raadsvoorstel m.b.t. harmonisatie peuterspeelzaalwerk met kinderopvang Bijlagen bij raadsvoorstel m.b.t. harmonisatie peuterspeelzaalwerk met kinderopvang Bijlage 1: Peuterspeelzaalwerk als gesubsidieerde voorziening Huidige situatie Hoppas peuterspeelzalen (SPGW) De subsidie

Nadere informatie

Bijlage hoofdstuk 2. Trend: Stijging van de kwaliteit tov eerdere jaren. Veel variaties in kwaliteit, binnen en tussen instellingen

Bijlage hoofdstuk 2. Trend: Stijging van de kwaliteit tov eerdere jaren. Veel variaties in kwaliteit, binnen en tussen instellingen Bijlage hoofdstuk 2 8 januari 2016 Bijlage behorende bij hoofdstuk 2 van het SER advies Kindvoorzieningen: Evaluaties van (de kwaliteit van) Nederlandse kindvoorzieningen Fukkink et al. (2013); Veen et

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio West- en Midden-Brabant

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio West- en Midden-Brabant De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio West- en datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Noord-Gelderland

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Noord-Gelderland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Noord-Gelderland datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

e kwartaal Kinderdagcentra Buitenschoolse opvang

e kwartaal Kinderdagcentra Buitenschoolse opvang Bijlage 2 1 e kwartaalrapportage kinderopvang 1. Gebruik kinderopvangtoeslag Het aantal kinderen dat gebruik maakt van kinderopvangtoeslag is gestegen naar gemiddeld 815.000 in het eerste kwartaal van.

Nadere informatie

Over verschillen, overeenkomsten en samenwerking. Schipluiden, 5 oktober 2016

Over verschillen, overeenkomsten en samenwerking. Schipluiden, 5 oktober 2016 Over verschillen, overeenkomsten en samenwerking Schipluiden, 5 oktober 2016 Opdracht - maak een analyse van de enquêteresultaten onder onze leden; - onderzoek de feitelijke verschillen en overeenkomsten

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Rotterdam / Rijnmond

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Rotterdam / Rijnmond De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio / datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Vraag en aanbod van sociaal-agogisch personeel 2015-2019

Vraag en aanbod van sociaal-agogisch personeel 2015-2019 Toekomstverkenning voor de branche Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening Vraag en aanbod van sociaal-agogisch personeel 2015-2019 September 2015 Willem van der Windt Ineke Bloemendaal 1 1 Doel van

Nadere informatie

MKBA Amsterdamse aanpak statushouders November 2017

MKBA Amsterdamse aanpak statushouders November 2017 MKBA Amsterdamse aanpak statushouders November 2017 Wat is een maatschappelijke kosten baten analyse (MKBA)? Een MKBA is een onderzoek dat in kaart brengt wat de effecten van een programma zijn op de welvaart

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Haaglanden en Rijn Gouwe

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Haaglanden en Rijn Gouwe De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio en datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Toekomstverkenning peuterspeelzaalwerk

Toekomstverkenning peuterspeelzaalwerk Toekomstverkenning peuterspeelzaalwerk Gemeente Hardinxveld-Giessendam Ilze Eikmans Aanleiding heroverwegen peuterspeelzaalwerk Tekst Regeerakkoord: Om de onderlinge afstemming van onderwijs, peuterspeelzaalwerk

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 31 322 Kinderopvang Nr. 274 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Zuid- en Oost-Gelderland

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Zuid- en Oost-Gelderland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Zuid- en Oost-Gelderland datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten

Nadere informatie

Subject: FW: Verzoek doorrekenen scenario's motie van Meenen

Subject: FW: Verzoek doorrekenen scenario's motie van Meenen Subject: FW: Verzoek doorrekenen scenario's motie van Meenen Beste, Het traject rond de Motie van Meenen is weer wat verder gevorderd. Er zijn nog twee vervolgverzoeken uitgerold: 1. Er is behoefte aan

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Noord-Holland

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Noord-Holland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Noord-Holland datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Convenant Kindcentra

Convenant Kindcentra Convenant Kindcentra 2015 2018 1 Partijen: 1. Dak Kindercentra, vertegenwoordigd door mevrouw Briedé, voorzitter Raad van Bestuur; 2. Lucas Onderwijs, vertegenwoordigd door de heer van Vliet, voorzitter

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Zeeland

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Zeeland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Feiten en cijfers over Kinderopvang

Feiten en cijfers over Kinderopvang over Kinderopvang 1. De kosten van kinderopvang De Kinderopvangtoeslag is er voor alle werkende ouders De Wet kinderopvang geeft vanaf 1 januari 2005 alle werkende/studerende ouders die van kinderopvang

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Flevoland

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Flevoland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Beleidsnotitie Aanbod voor peuters Gemeente Buren

Beleidsnotitie Aanbod voor peuters Gemeente Buren Beleidsnotitie Aanbod voor peuters 2017-2020 Gemeente Buren Inhoudsopgave 1. Huidige situatie 4 Waar gaat het over? 4 Wat doen we al? 4 2. Vergroten bereik peuters 6 Wat gaan we doen? 6 Doel 6 Behoefte

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Friesland

De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Friesland De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase

Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase CPB Notitie 18 januari 2013 Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap CPB

Nadere informatie

Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015

Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015 Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015 Op basis van cijfers rondom de cao kinderopvang en cijfers van het Centraal Planbureau (CPB), volgt in dit document een overzicht van kostenontwikkelingen

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Limburg

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Limburg De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Limburg datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets

Nadere informatie

Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017

Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017 Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017 Mei 2017 Vergelijking kostprijzen peuteropvang 1 Colofon Vergelijking kostprijs Peuteropvang & Dagopvang 2,5-4. Deze publicatie is een uitgave van Tekst

Nadere informatie

Winterswijk, 1 januari 2015. Beste ouders en verzorgers,

Winterswijk, 1 januari 2015. Beste ouders en verzorgers, Winterswijk, 1 januari 2015 Beste ouders en verzorgers, Met ingang van 1 januari 2015 hebben wij nieuwe tarieven doorgevoerd. Hierbij krijgt u als ouder of verzorger meer keuzemogelijkheden. Met de bijgevoegde

Nadere informatie

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Drenthe / Overijssel

De arbeidsmarkt voor leraren po Regio Drenthe / Overijssel De arbeidsmarkt voor leraren po 2015-2020 Regio Drenthe / Overijssel datum 16 maart 2015 auteurs dr. Hendri Adriaens dr.ir. Peter Fontein drs. Marcia den Uijl CentERdata, Tilburg, 2015 Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Minister Asscher: peuterspeelzaal onder de kinderopvang

Minister Asscher: peuterspeelzaal onder de kinderopvang http://www.kinderopvangtotaal.nl/kinderdagverblijven/actueel/2013/12/kinderopvang-zet-eerstestap-naar-een-nieuw-stelsel-1417753w/ Onderaan de pagina vind je de link naar de brief van Asscher. Minister

Nadere informatie

KINDCENTRA 2020 HET INITIATIEF

KINDCENTRA 2020 HET INITIATIEF KINDCENTRA 2020 HET INITIATIEF 10 e jaarcongres Brede School 23 april 2015 o Welkom! o Even voorstellen: o Martijn van der Kroef, directeur bestuurder KinderRijk (Amstelveen en Amsterdam) o René Peeters,

Nadere informatie

Besluit van (datum) tot wijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag en tegemoetkomingen in kosten kinderopvang

Besluit van (datum) tot wijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag en tegemoetkomingen in kosten kinderopvang Besluit van (datum) tot wijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag en tegemoetkomingen in kosten kinderopvang Op de voordracht van Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van (datum), Directie

Nadere informatie

Voorschoolse voorzieningen 2011-2013

Voorschoolse voorzieningen 2011-2013 Voorschoolse voorzieningen 2011-2013 Reusel-De Mierden Presentatie aan ouders en belangstellenden Datum, titel presentatie, auteur 13 januari 2011 Programma 1. Welkomstwoord door wethouder Wouters 2. Presentatie

Nadere informatie

Gemeente Den Haag Kinderen doen mee!

Gemeente Den Haag Kinderen doen mee! Kinderen doen mee! Ilona Ligtvoet, gemeente Den Haag DSZW Richard van der Zand, ministerie van SZW 1 Achtergrond Kinderen moeten gelijke kansen krijgen om hun talenten te ontplooien, ongeacht het inkomen

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Berekening kinderopvangtoeslag 2013

Berekening kinderopvangtoeslag 2013 Toeslagen Belastingdienst Berekening kinderopvangtoeslag 2013 ib 998 - ib*7pl De kinderopvangtoeslag is een bijdrage in de kosten van kinderopvang. Hoeveel kinderopvangtoeslag uw klant krijgt, hangt af

Nadere informatie

Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten

Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten 24 Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten Maart 2017 PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285),

Nadere informatie

Gebruik kinderopvang s-hertogenbosch

Gebruik kinderopvang s-hertogenbosch Gebruik kinderopvang s-hertogenbosch Gemeente s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Juni 2017 Samenvatting Dit rapport geeft een beeld van het gebruik van de formele kinderopvang in de gemeente

Nadere informatie

Welke opvangmogelijkheden zijn er in principe voor kinderen van inburgeraars?

Welke opvangmogelijkheden zijn er in principe voor kinderen van inburgeraars? INBURGERING EN KINDEROPVANG/VVE Welke opvangmogelijkheden zijn er in principe voor kinderen van inburgeraars? (1)Formele opvang onder de Wet kinderopvang (kinderen van 0-4 jaar) Onderscheid wordt gemaakt

Nadere informatie

Aanbod & Tarieven Kinderdagopvang 2015

Aanbod & Tarieven Kinderdagopvang 2015 Aanbod & Tarieven Kinderdagopvang 2015 Kijk voor meer informatie op: www.kinderwereldvenray.nl KinderWereld Venray Postbus 234 5800 AE Venray 0478 586 498 info@kinderwereldvenray.nl KINDERDAGOPVANG KinderWereld

Nadere informatie

Ontwikkelingen in het peuterspeelzaalwerk. Spelen in het belang van talentontwikkeling!

Ontwikkelingen in het peuterspeelzaalwerk. Spelen in het belang van talentontwikkeling! Ontwikkelingen in het peuterspeelzaalwerk Spelen in het belang van talentontwikkeling! Peuterspeelzalen en gemeente Sinds zestiger jaren vorige eeuw Vrijwilligersinitiatief soms met gemeentelijke stimuleringsubsidie,

Nadere informatie

Sector Kinderopvang 2015: feiten, cijfers & ontwikkelingen

Sector Kinderopvang 2015: feiten, cijfers & ontwikkelingen Publieksversie Brancherapport 2015 Het volledige Brancherapport 2015 vindt u op www.kinderopvang.nl Sector Kinderopvang 2015: feiten, cijfers & ontwikkelingen 2 Sector Kinderopvang 2015: feiten, cijfers

Nadere informatie

Update Quick Scan economische effecten gebiedsontwikkeling Kollum Buitenpost

Update Quick Scan economische effecten gebiedsontwikkeling Kollum Buitenpost Update Quick Scan economische effecten gebiedsontwikkeling Kollum Buitenpost Opdrachtgever: Wind Vastgoedontwikkeling b.v. ECORYS Nederland BV Emirto Rienhart Manfred Wienhoven Rotterdam, 04 november 2010

Nadere informatie

Preview. Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang. Pedagogische doelen. Wat is kwaliteit?

Preview. Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang. Pedagogische doelen. Wat is kwaliteit? Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang Preview Wat is kwaliteit? Stand van zaken anno 2009 Waarom VVE in de kinderopvang? Doelgroepen Professionalisering Kwaliteit van VVE: wat werkt? Wat voegt VVE toe?

Nadere informatie

Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering

Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering Achtergrondnotitie van de HBO-raad n.a.v. ideeën over een leenstelsel Den Haag, 3 september 2012 Inleiding In het recente debat over mogelijk

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2013 386 Besluit van 15 oktober 2013 tot wijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag in verband met aanpassing van de kinderopvangtoeslagtabel voor

Nadere informatie

Gelet op de artikelen 1.8, eerste lid en 1.9, eerste lid, van de Wet kinderopvang 1 ;

Gelet op de artikelen 1.8, eerste lid en 1.9, eerste lid, van de Wet kinderopvang 1 ; Ontwerpbesluit van [[ ]] tot wijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag in verband met de indexatie van de maximum uurprijzen en de toetsingsinkomens en de aanpassing van de maximum uurprijzen voor

Nadere informatie

concept indicatorenset Monitor Passend Onderwijs en Jeugdhulp

concept indicatorenset Monitor Passend Onderwijs en Jeugdhulp concept indicatorenset Monitor Passend Onderwijs en Jeugdhulp dinsdag 2 december 2014 toelichting Om de hulp en ondersteuning voor kinderen en gezinnen zowel op school als thuis in samenhang te realiseren

Nadere informatie

Portefeuillehouder: Ter behandeling in de vergadering van: de commissie samenleving d.d. 30 oktober 2017 de Raad d.d.

Portefeuillehouder: Ter behandeling in de vergadering van: de commissie samenleving d.d. 30 oktober 2017 de Raad d.d. Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: SLZ/Beleid Wethouder Borgonjen Ter behandeling in de vergadering van: de commissie samenleving d.d. 30 oktober 2017 de Raad d.d. 7 november 2017 Onderwerp: Harmonisatie

Nadere informatie