Gnathologie: diagnostiek en behandeling van temporomandibulaire disfuncties (TMD) in de algemene praktijk. Datum

Transcriptie

1 Gnathologie: diagnostiek en behandeling van temporomandibulaire disfuncties (TMD) in de algemene praktijk Datum

2 Naam spreker

3 Orofaciale pijn Dentogeen TMD Neuralgiforme pijn Hoofdpijn Gerefereerde pijn Geprojecteerde pijn

4 Anatomie Spieren Gewricht Vaten Zenuwen klierweefsel

5 Anatomie Uit: Ide & Nakazawa. Anatomical Atlas of the Temporomandibular Joint

6 Anatomie Uit: Ide & Nakazawa. Anatomical Atlas of the Temporomandibular Joint

7 Anatomie Gewricht: -Kom (fossa) -Kaakkop (condylus) -Discus articularis -Kapsel

8 Anatomie

9 Anatomie Innervatie: n.trigeminus (sensibel) n. facialis (motorisch)

10 n.trigeminus Anatomie

11 Orofaciale pijn Dentogeen TMD Neuralgiforme pijn Hoofdpijn Gerefereerde pijn Geprojecteerde pijn

12 Wat verstaan we onder TMD?

13 TMD is a collective term embracing a number of clinical problems that involve the masticatory musculature, the temporomandibular joint and associated structures, or both. De Leeuw, Orofacial pain, AAOP guidelines 2008

14 TMD klinisch: Drukpijn Pijn: spieren, nek, gewricht, elementen Functie gerelateerd Primaire hulpvraag Gewrichtsgeluiden

15 Prevalentie van symptomen: Kinderen: 36% Adolescenten: 43% Volwassenen: 22% Nilner&lassing1981, magnusson1993, de Kanter 1993

16 Prevalentie: 5 % van de totale populatie heeft matige tot ernstige klachten 1,5% behoeft behandeling (Dus stad ca 5400 patiënten ) Schiffman1986, Magnusson1991, Bibb1991

17 Etiologie: Trauma (micro\macro) Psyche Occlusie

18 Etiologie: trauma psyche occlusie

19 Etiologie: - Microtrauma Parafuncties: Klemmen Knarsen Gewoonten: Nagelbijten Frequent kauwgomgebruik Wang en lipbijten

20 Etiologie:

21 Etiologie: - macrotrauma M3 verwijdering Ongeval Osteotomie Intubatie Artritis t.g.v. trauma

22 Etiologie: - Psyche Angst Depressie Stress Van belang zijn: Coping Locus of control Carlson 1993, De Leeuw 1993

23

24 Etiologie: - occlusale associaties Open beet in het front Overjet groter dan 7 mm Afglijden van Co -> Mo > 2 mm 5 ontbrekende posteriore elementen Unilaterale kruisbeet Seligman cs. [1995]

25 Symptomen: pijn gewricht spieren gebitselementen

26 Symptomen: Myo - Arthro TMD 33% 33,00% 8% 6% 20,00% Myogene klachten (Spieren) Arthrogene klachten (gewricht)id+r ID-r A.M.Lobbezoo-Scholte 1993

27 Symptomen: - myogeen Pijn in rust en functie Bewegings beperking Vaak bilateraal Correlaat: Vaak nekpijn schouder klachten

28 Myogene TMD: therapie Voorlichting en leefregels Fysiotherapie Psychologische ondersteuning Spalk Of een combinatie bij VAS>60

29 Myogene TMD: Fysio

30 Myogene TMD: Fysio

31 Myogene TMD: Fysio

32 Myogene TMD: spalk

33 Myogene TMD Myogene TMD is vaak goed behandelbaar maar recidief gevoelig

34 Artrogene TMD Klachten: Pijn bij functie Gewrichts geluiden Vaak unilateraal Correlaat: Vaak myogene klachten

35 Artrogene TMD Discus verplaatsing met reductie Discus verplaatsing zonder reductie Artrosis Deformans Luxatie Ontstekingen Arthritis (tgv trauma) Capsulitis

36 ADD+R

37 ADD-R A.M.Lobbezoo-Scholte 1993

38 AD A.M.Lobbezoo-Scholte 1993

39 Artrogene TMD, therapie Fysiotherapie Medicamenteus Psychologische ondersteuning Spalk Injectie Chirurgie < 1%

40 Artrogene TMD, therapie Artrocentese: Het spoelen van het kaakgewricht, evt corticostreoid of hyaluronzuur achterlaten.

41 Artrogene TMD De prognose is doorgaans gunstig Adaptatie van gewrichtsstructuren

42 Orofaciale pijn Dentogeen TMD Neuralgiforme pijn Hoofdpijn Gerefereerde pijn Geprojecteerde pijn

43 Orofaciale pijn, gerefereerd Pijn waarvan de oorzaak niet is gelegen op de plek waar de pijn wordt gevoeld

44

45 Orofaciale pijn, gerefereerd

46 Orofaciale pijn, gerefereerd

47 Orofaciale pijn, gerefereerd Als er geen objectiveerbare redenen zijn voor dentogene klachten, Denk dan aan gerefereerde pijn

48 Orofaciale pijn, gerefereerd De plaats waar de pijn wordt gevoeld is niet de bron van waaruit de pijn ontstaat

49 Gerefereerde pijn Travell&Simons: The Triggerpoint Manual

50 Gerefereerde pijn m. masseter : molaarstreek maxilla en mandibula m. temporalis : molaarstreek maxilla, achter het oog m. trapezius : oor, temporaal en kaakhoek m. sternocleidomastoideus: temporaal en boven oog

51

52

53 Orofaciale pijn Dentogeen TMD Neuralgiforme pijn Hoofdpijn Gerefereerde pijn Geprojecteerde pijn

54 Geprojecteerde pijn Cardiale ischemie veroorzaakt vaak orofaciale pijn 6% als enig symptoom 32% in combinatie met andere klachten Bij late/foute diagnose 8x grotere mortaliteit Vooral vrouwen p=.031 Kreimer, Okeson JADA 2007;(1):74-9.

55 Orofaciale pijn kan vele oorzaken hebben TMD hoeft niet de enige aandoening te zijn, er kan sprake zijn van mengbeelden Denk bij pijn ook aan andere oorzaken. Alvorens te behandelen stel een diagnose, maak een dd Bij twijfel en uitblijven resultaat: TG, KNO, Neuroloog, HA e.d. consulteren

56 En Morgen.? Het 1 minuut onderzoek

57 1. Korte anamnese: Waar heeft u pijn? Hoe lang al? Wanneer? Wijst u het eens aan? Is er een ontstaansmoment? Zijn er stressoren?

58 2.Kijken: Beweging kaak Deviatie? Beperkte opening?

59 3. Palperen: Spieren Gewricht nek

60 TMD? Zelf behandelen? Verwijzen?

61 Begin eens niet met een spalk. Leefregels.. Fysiotherapie

62

63